ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
***
TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
Xã hội học văn hóa
Đề bài: Thực trạng và các vấn đề liên quan đến
sống thử của sinh viên
Giảng viên : TS. Mai Thị Kim Thanh
Sinh viên : Phạm Ngọc Hải
Lớp : K53 Lịch sử Tổng hợp
Hà nội, 12/2011
MỤC LỤC
Nội dung Trang
MỞ ĐẦU 4
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ SỐNG THỬ
I. Khái niệm và phân loại 7
1. Khái niệm 7
2. Phân loại 9
II. Những nguyên nhân dẫn đến việc sống thử 9
1. Sống thử để tiết kiệm 9
2. Sống thử vì cần có nhiều thời gian bên nhau 10
3. Sống thử theo trào lưu 11
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN SỐNG THỬ
I. Thực trạng và các vấn đề liên quan đến sống thử của sinh viên 12
1. Mức độ hiểu biết về sống thử của sinh viên 12
2. Nguyên nhân và mục đích của sống thử 13
2.1. Nguyên nhân của sống thử 13
2.2. Mục đích của sống thử 14
3. Mặt lợi và hại của sống thử 15
4. Những quan điểm về sống thử 17
4.1. Quan điểm của người trong cuộc 17
4.2. Quan điểm của người ngoài cuộc 18
4.3. Ý kiến của các chuyên gia 19
5. Hệ quả không tốt của việc sống thử 21
5.1. Ảnh hưởng đến bạn nữ 21
2
5.1.1. Khi kết quả là bạn nữ mang thai ngoài ý muốn 21
5.1.2. Những tổn thương về tinh thần của bạn nữ trong sống thử
21
5.2. Ảnh hưởng đến bạn nam 22
5.2.1. Tâm lý, tình cảm 22
5. 2.2. Không thể trưởng thành 22
CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP LÀM GIẢM TÌNH TRẠNG SỐNG THỬ 23
KẾT LUẬN 26
3
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây xã hội đang thay đổi từng ngày với một tốc
độ chóng mặt. Nó bị ảnh hưởng bởi những luồng tư tưởng từ khắp nơi xâm
nhập vào. Vì thế mà xã hội ngày càng phát triển nhưng bên cạnh đó nó
cũng làm thay đổi về tư tưởng về lối sống của nhiều người.
Đặc biệt ở đây , một vấn đề rất được quan tâm là lối sống của sinh
viên ngày nay. Nói đến sinh viên tức là nói đến thế hệ đang nắm trong tay
tri thức cùng với những hiểu biết về tiến bộ xã hội nói chung và sự phát
triển đất nước nói riêng. Về mặt số lượng, sinh viên là một lực lượng không
nhỏ. Họ là lớp người đang được đào tạo toàn diện và đầy đủ nhất, bao gồm
các chuyên ngành học trên khắp các lĩnh vực tự nhiên, xã hội, khoa học…
Nói đến sinh viên Việt Nam tức là nói đến một thế hệ trẻ đầy sức sống và
sức sáng tạo. Họ nắm trong tay tri thức của thời đại, chìa khóa mở ra cánh
cửa cho tiến bộ xã hội nói chung và sự phát triển đất nước nói riêng. Về
mặt số lượng, sinh viên là một lực lượng không nhỏ. Về mặt chất lượng,
sinh viên là lớp người trẻ được đào tạo toàn diện và đấy đủ nhất, bao gồm
các chuyên ngành học trên khắp các lĩnh vực tự nhiên, xã hội, khoa học…
chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố: chuyên ngành theo học, sự phân bố các
trường, khu vực sinh sống và học tập…, lối sống của sinh viên Việt Nam
nhìn chung cực kỳ đa dạng và phong phú.
Nhưng xã hội ngày càng văn minh hiện đại, công nghệ thông tin ngày
càng phát triển, công cuộc hội nhập với thế giới càng cao, đời sống con
người càng được nâng cao thì càng đặt ra cho sinh viên, tầng lớp tri thức,
giới trẻ ngày nay càng nhiều thử thách. Khi mà các nền văn hóa phương tây
đang du nhập vào Việt Nam, có những điều tốt đẹp nhưng cũng không ít
4
những giá trị văn hóa không thích hợp với tư tưởng, truyền thống của người
phương đông, câu hỏi đặt ra là sinh viên, tầng lớp trí thức sẽ thích ứng thế
nào với một môi trường mới? Họ sẽ chọn lọc học những cái hay, cái đẹp
phù hợp với bản thân hay học theo cái xấu không phù hợp để rồi dần dần
đánh mất đi những truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Mỗi người có một
cách thích ứng riêng nên nó đã tạo nên nhiều lối sống trong sinh viên và
giới trẻ.
Vấn đề sống thử trong giới trẻ đặc biệt ở trong sinh viên đang trở thành
vấn đề nóng cần được quan tâm và nhắc tới vì nó không chỉ là một hiện
tượng mà dường như đã trở thành một lối sống của các bạn trẻ. Có rất
nhiều ý kiến quan điểm trái chiều được đưa ra đối với vấn đề này. Bài tiểu
luận của tôi được thực hiên trên các quan điểm, các thông kê khách quan về
vấn đề, nhằm đưa ra cái nhìn tổng thể nhất.
2. Mục đích nghiên cứu đề tài
Sống thử không còn là một vấn đề mới mẻ trong giới sinh viên. Các
mặt lợi và hại của sống thử ngày càng được xã hội quan tâm đánh giá. Đề
tài nghiên cứu nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện nhất về tình trạng sống
thử của sinh viên ,cùng với đó là các ý kiến phân tích giúp chúng ta thấy
được các mặt tồn tại của vấn đề này.
3. Đối tượng phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu ở đây là vấn đề sống thử trong sinh viên và các
quan điểm liên quan đến vấn đề này.
Phạm vi nghiên cứu
• Về không gian: Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân Văn -
ĐHQGHN
• Về thời gian: Nghiên cứu vấn đề sống thử trong những năm trở lại đây.
5
• Về tài liệu: Sử dụng nguồn tài liệu và ý kiến trên các báo và các diễn
đàn sinh viên.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để hiểu được vấn đề sống thử trong sinh viên chúng tôi đã dùng các
phương pháp nghiên cứu như:
Phương pháp nghiên cứu tài liệu;
Phương pháp điều tra bảng hỏi (Khảo sát 100 sinh viên trong trường
Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn bao gồm 50 nam và 50 nữ)
Phương pháp phỏng vấn sâu;
Phương pháp thống kê.
6
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN VỀ SỐNG THỬ
I. Khái niệm và phân loại
1. Khái niệm
Sống thử đã xuất hiện từ lâu ở các nước phương Tây, trong thập niên
60 - 70 của thế kỷ trước, bắt nguồn từ cuộc cách mạng tình dục. Cuộc cách
mạng tình dục đã thực sự đem lại những thay đổi quan trọng trong hành vi
tình dục ở nhiều nước phát triển phương Tây, đặc biệt là ở Mỹ và Anh.
Chưa bao giờ tình dục được đề cập một cách công khai như ở giai đoạn
này, các phương tiện truyền thông đại chúng như ấn phẩm, âm nhạc, sân
khấu, báo chí đều nói đến tình dục và còn có cả sách hướng dẫn về kỹ
thuật. Cuộc cách mạng tình dục cũng là sự phát triển tự nhiên của tiến trình
lịch sử thời hiện đại - với sự sụp đổ của những giá trị đạo đức có nguồn gốc
từ di sản tôn giáo và sự bùng phát quan niệm tự do tình dục, tự do yêu
đương trên toàn thế giới. Nam nữ sống chung với nhau không kết hôn, vị
thành niên được quyền có đời sống tình dục với bất kì người nào mình ưng
thuận.
Đến khi Việt Nam mở cửa hội nhập, văn hóa sống thử cũng du nhập
theo. Sự phát triển của truyền thông đã làm mọi người dễ dàng tiếp cận văn
hóa mới này. Vì nó mới lạ nên trở thành đề tài nóng hổi được bàn luận sôi
nổi trên các phương tiện truyền thông như báo chí, internet và thu hút hút
được sự chú ý của nhiều người, nhất là giới trẻ, nghiễm nhiên nó trở thành
một trào lưu.Tuy nhiên, dưới góc nhìn văn hóa phương Đông, phần lớn
người Việt Nam khó chấp nhận trào lưu sống thử này. Nó bắt đầu bị xã hội
lên án, phê phán và các buổi hội thảo “Sống thử nên hay không?” được tổ
chức khắp nơi, được phát sóng trên truyền hình nhằm tuyên truyền lối sông
7
lành mạnh, giáo dục về vấn đề giới tính và sức khỏe sinh sản cho giới trẻ.
Điều đó chỉ làm mất đi tính trào lưu của nó vì hiện nay không ai cảm thấy
xa lạ khi nhắc đến sống thử.
"Sống thử" là việc hai người khác giới chung sống như vợ chồng
trước hôn nhân.
• Phân biệt sống thử và quan hệ tình dục trước hôn nhân.
Về hình thức, sống thử nói về hành động quan hệ tình dục với người
yêu. Còn quan hệ tình dục trước hôn nhân thì có thể xảy ra với nhiều đối
tượng.
Về bản chất, sống thử được hình thành xuất phát từ mong muốn
được chia sẻ không chỉ là nhu cầu sinh lý, mà cả tình cảm của cả hai người.
Còn quan hệ tình dục trước hôn nhân có thể chỉ xuất phát từ nhu cầu sinh
lý.
• Phân biệt sống thử và sống thật
Sống thử Sống thật
Không có sự chấp thuận của hai
bên gia đình
Có sự đồng tình của hai bên gia đình
Không có sự chấp nhận của
pháp luật
Có sự chấp nhận của pháp luật
• Nhận diện sống thử trên bình diện:
Tính nhân sinh: Sống thử là một trong những hoạt động của con người.
Tính lịch sử: Sống thử đã xuất hiện từ khá lâu ở các nước phương Tây
nhưng ở Việt Nam thì mới xuất hiện từ những năm 90 trở lại đây.
8
Tính giá trị: Sống thử bù đắp tình cảm, làm mất đi cảm giác cô đơn,
"góp gạo thổi cơm chung" đem lại lợi ích về kinh tế, giảm các khoản "tình
phí", đáp ứng nhu cầu tình cảm và tình dục.
Tính hệ thống: "Sống thử" gần đây xuất hiện rất nhiều ở giới sinh viên
và công nhân. "Sống thử" còn được coi là "mốt", hay còn là phong trào
"sống thử".
2. Phân loại
• Phân loại theo chủ thể:
- Sinh viên: "sống thử" theo mốt, theo phong trào.
- Công nhân: "sống thử" để tiết kiệm chi phí.
- Công chức và những người thành đạt:"sống thử" vì nhu cầu tình
cảm.
• Phân loại theo hình thức:
- Sống thử vì nhu cầu tình cảm
- Sống thử theo mốt, theo phong trào
- Sống thử vì lợi ích kinh tế
II. Những nguyên nhân dẫn đến việc sống thử.
Sống thử là tình trạng phổ biến của sinh viên hiện nay.Việc sống thử
tồn tại khách quan, nhưng nó lại có nguyên nhân từ quy luật tâm sinh
lý chủ quan trong mỗi người. Có thể có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc
sống thử. Sau đây, chúng tôi xin đưa ra một số nguyên nhân cơ bản mà
chính các sinh viên đã từng sống thử đã chia sẻ.
1. Sống thử để “tiết kiệm”
Đây là nguyên nhân mà hầu hết các cặp đôi đã từng sống thử đều đưa
ra. Xét về khía cạnh kinh tế, lý do này tỏ ra rất hợp lý với cuộc sống của
sinh viên. Trong khi giá cả kinh tế thị trường đang từng bước leo thang, giá
nhà, giá điện, giá các mặt hàng tiêu dùng ngày càng tăng thì có người chia
sẻ gáng nặng kinh tế cùng là một việc hết sức hợp lý. Một số cặp đôi có ý
trí và có sự định hướng cho tương lai một cách rõ rệt. Họ có sự nhận thức
9
đúng đắn về việc sống thử. Đi học về, cả hai người cùng đói và mệt mỏi,
nhưng mỗi người một chân một tay cùng nấu bữa cơm sẽ trở nên nhanh hơn và
vui vẻ hơn để không cảm thấy mệt nhọc. Khi công việc đã xong xuôi là lúc họ
dành thời gian cho nhau để nuôi nấng cho tình cảm của họ, nhưng vẫn giữ được
một khoảng cách để tạo ra sự vui vẻ cho cả hai người. Thường thường những
cặp đôi xác định được như vậy thì sau khi sống thử sẽ tiến tới hôn nhân và có
một cuộc sống hạnh phúc.
Nhưng nhìn về thực tế, đó có phải là nguyên nhân căn bản để các cặp
đôi dọn đến ở chung với nhau? Hẳn là không đúng hoàn toàn. Vì thay bằng
lựa chọn sống với người mình yêu, các bạn sinh viên hoàn toàn có thể tìm
những người bạn cùng giới của mình để chia sẻ gánh nặng đó. Những đôi
uyên ương trẻ khi mới yêu thường cần rất nhiều thời gian ở bên nhau. Họ ở
bên nhau cả ngày mà vẫn cảm thấy chưa đủ. Bởi vậy mà cái nguyên nhân
sống thử để tiết kiệm được hầu hết các cặp đôi đưa ra, nhưng thực chất đó
lại không phải là mấu chốt để họ dọn đến ở với nhau. Vậy tại sao hầu hết
các đôi lại đều đưa ra lý do này là chính? Một phần họ vẫn còn e ngại sự
xăm soi của người đời, nói lí do đó có vẻ như sẽ được những người nhìn
vào và thông cảm cho họ. Thế nhưng họ đã quá quen với cái cảnh này của
các sinh viên, có lẽ không mấy ai còn thấy lí do này là chính đáng. Một
phần các bạn đưa ra lí do sống thử để tiết kiệm cũng để tự miễn hoặc chính
mình, để không tự hỏi xem sống như vậy có đúng với chuẩn mực đạo đức
của nước ta hay không.
Như vậy, nếu biết tận dụng đúng mặt tích cực của lý do ‘‘sống thử để tiết
kiệm” thì đây sẽ là một cơ hội để cho tất cả những sinh viên có thể bớt đi gánh
nặng về kinh tế cho chính họ và cho cả gia đình cũng như xã hội.
2. Sống thử vì cần có nhiều thời gian bên nhau
Trong muôn vàn những lí do mà các đôi tình nhân sống thử với nhau
đưa ra thì có lẽ đây là lí do quan trọng nhất và thực tế nhất. Khi mới yêu
nhau, hầu hết mỗi người đều cảm thấy hạnh phúc khi được ở bên người
10
mình yêu, họ gần nhau ban ngày thôi chưa đủ, vì vậy mà đã dọn về ở với
nhau để được gần nhau cả về ban đêm mặc những ngăn cản của bạn bè
xung quanh, mặc sự soi xét của hàng xóm láng giềng . Do xa nhà, không
trực tiếp chịu sự quản lí của bố mẹ và gia đình, phải hoàn toàn quyết định
trong việc chi tiêu, sinh hoạt, chi phối thời gian…thế nên nhiều sinh viên
đã không làm chủ được bản thân, cảm thấy thiếu thốn tình cảm và cần được
quan tâm chăm sóc. Vì vậy đã vội vàng yêu và bắt đầu cuộc sống sinh viên
bằng cách sống thử để được quan tâm chăm sóc và chia sẻ trong cuộc sống.
Cũng có rất nhiều bộ phận các sinh viên muốn sống thử là để tự khẳng định
mình, khẳng định tình cảm của mình và coi đó như tiền đề để tiến tới hôn
nhân.
Hầu hết các đôi khi yêu nhau đều cho rằng càng sống gần nhau họ sẽ
càng hiểu nhau và yêu nhau hơn. Cũng chính vì lí do này mà các đôi yêu
nhau đã không ngại dọn về ở với nhau.
3. Sống thử theo trào lưu
"Sống thử" gần đây xuất hiện rất nhiều ở giới sinh viên và công nhân.
"Sống thử" còn được coi là "mốt", hay còn là phong trào "sống thử". Phân
tích nguyên nhân của lối sống mới mẻ này nhiều chuyên gia khẳng định đó
là kết quả của sự vận động xã hội, là xu hướng tất yếu của giới trẻ hiện đại,
không cưỡng lại được.
Phải thừa nhận rằng, việc sống thử chỉ vì chạy theo trào lưu của các
sinh viên như hiện nay là một việc hết sức sai lầm trong suy nghĩ và thật
đáng lo ngại. Chúng ta cần phải nhận thức đúng đắn rằng việc sống thử chỉ
mang lại hiệu quả tích cực khi chúng ta biết cách khai thác nó một cách
hợp lí.
11
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN SỐNG
THỬ CỦA SINH VIÊN (QUA KHẢO SÁT SINH VIÊN
TRƯỜNG ĐH KHXH&NV – ĐHQGHN)
Để tiến hành nghiên cứu này chúng tôi áp dụng phương pháp nghiên
cứu bảng hỏi đối với 100 sinh viên (50 nam và 50 nữ) và phỏng vấn sâu 8
sinh viên (4 nam, 4 nữ), để có được những kết luận khách quan, đúng đắn
nhất về các vấn đề liên quan đến sống thử của sinh viên.
I. Thực trạng và các vấn đề liên quan đến sống thử của sinh viên
• Để có sự đa dạng trong nghiên cứu, tôi quyết định đưa ra các tiêu chí
nghiên cứu căn bản sau:
1. Mức độ hiểu biết về sống thử của sinh viên
2. Nguyên nhân, mục đích sống thử
3. Mặt lợi và hại của sống thử
4. Quan điểm của sinh viên về sống thử
5. Hệ quả của sống thử
1. Mức độ hiểu biết về sống thử của sinh viên
Trong 100 sinh viên (50 nam và 50 nữ) được khảo sát thì có 72/100
(72%) sinh viên đã nhận thức đúng về khái niệm “sống thử”, đồng ý cho
rằng sống thử là: Hai người yêu nhau sống chung như vợ chồng nhưng
chưa được pháp luật công nhận. Trong đó có 38/50 (76%) nữ sinh viên và
có 34/50 (68%) nam sinh viên ủng hộ ý kiến trên.
Qua số liệu điều tra kết hợp phỏng vấn sâu có thể nhận thấy rằng
sinh viên hiện nay nói chung và sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội
và Nhân văn (KHXH&NV) nói riêng đều nhận thức được thế nào là sống
12
thử một cách đúng nghĩa. Tuy nhiên vẫn còn đến 28% sinh viên lựa chọn ý
kiến khác hoặc cho rằng sống thử được pháp luật công nhận và cho phép.
Sở dĩ có sự lầm tưởng này bởi trên thực tế “sống thử” đang trở thành xu
hướng của một bộ phận giới trẻ Việt Nam trong thời đại @. Đặc biệt, nó
như một thứ "mốt" với các sinh viên xóm trọ vốn phải sống xa nhà, thiếu
thốn tình cảm, khó khăn trong cuộc sống nhưng lại chưa đủ bản lĩnh để
bươn trải vào đời Chính vì sự lầm tưởng ấy mà đã dẫn đến nhiều hậu quả
khó lường trong cuộc sống “sống thử”.
2. Nguyên nhân và mục đích của sống thử
2.1. Nguyên nhân của sống thử
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sống thử nhưng nhìn chung và
qua khảo sát, nhận thấy có 3 nguyên nhân cơ bản sau:
• Nguyên nhân bản thân
Sinh viên thường phải sống xa nhà nên hay thiếu thốn tình cảm, thiếu
thốn vật chất. Do đó, các bạn cần có một chỗ dựa tinh thần cũng như để
chia sẻ gánh nặng kinh tế.
Mặt khác, một số bạn không thích kết hôn khi sự nghiệp chưa vững
vàng và càng không thể để "Cha mẹ đặt đâu, con ngồi đấy". Tư tưởng
mạnh mẽ giúp các bạn cởi mở hơn trong quan niệm tình dục và không còn
e dè trước dư luận xã hội.
• Nguyên nhân gia đình
Do cha mẹ sống không hạnh phúc làm con cái mất lòng tin vào gia đình.
Hơn nữa, cha mẹ không quan tâm đến con cái làm cho con cái cảm giác
rằng mình sống không điểm tựa dẫn đến bấp bênh trong tâm lý; và cách
giải quyết là phải tìm một chỗ dựa tinh thần tức là tình yêu. Các bạn rơi vào
trường hợp này thường rất nghe lời người yêu nên dễ dàng đồng ý nếu
người yêu đề nghị sống thử.
Ở một góc độ nào đấy có thể coi "sống thử" là một chiêu bài để thử
nghiệm. Nếu coi "sống thử" như "sống thật" thì đây là cơ hội để trải
13
nghiệm, để tích luỹ cho việc xây dựng cuộc sống hôn nhân bền vững sau
này.
• Nguyên nhân xã hội
Do ảnh hưởng văn hóa Phương Tây nên nhiều bạn cho rằng việc đó
là bình thường. Hơn nữa, do các bạn bị ảnh hưởng của truyền thông từ việc
xem phim ảnh, tạp chí và những trang web về tình dục, “Tai nghe không
bằng mắt thấy”, có nhiều bạn vì tò mò nên “sống thử để biết”. Cách suy
nghĩ mang tính trào lưu này khiến các bạn sống buông thả, không xem
trọng hôn nhân và gia đình.
2.2. Mục đích của sống thử
Khi được hỏi về vấn đề này, có 12% sinh viên lựa chọn phương án
sống thử với mục đích tiết kiệm chi phí, 51% sinh viên lựa chọn phương án
sống thử với mục đích tìm hiểu nhau để tiến tới hôn nhân, 13% sinh viên
lựa chọn phương án sống thử với mục đích thỏa mãn tình dục và 24% sinh
viên lựa chọn phương án cộng gộp cả ba mục đích trên. Tuy nhiên, giữa
nam và nữ sinh viên lại có những suy nghĩ khác nhau xung quanh mục đích
của sống thử. Cụ thể:
Phương án Mục đích Nam Nữ
A Tiết kiệm chi phí 16% 8%
B
Tìm hiểu nhau để tiến
tới hôn nhân
46% 56%
C Thỏa mãn tình dục 22% 4%
D Cả 3 mục đích trên 16% 32%
Bảng 1: Mục đích sống thử của sinh viên
Thực tế cho thấy, khi về “sống thử” với nhau, hai bạn trẻ sẽ “tiết
kiệm” được một số khoản chi phí như chi phí đi lại (tiền xăng xe mỗi khi
bạn trai đến đón bạn gái), tiền điện thoại… gộp chung lại là “tình phí”. Tuy
nhiên qua khảo sát, số lượng sinh viên lựa chọn mục đích tiết kiệm chi phí
khi sống thử lại ít. Qua khảo sát và phỏng vấn sâu những người trong cuộc
14
và ngoài cuộc được biết, đúng là khi sống thử sẽ giảm bớt được những
khoản chi phí như kể trên nhưng đồng thời với đó, nhiều khoản chi phí mới
lại phát sinh như tiền sinh hoạt, điện nước lại tăng lên…
Tìm hiểu nhau để tiến tới hôn nhân là mục đích được nhiều bạn trẻ lựa
chọn và hy vọng đó là mục đích tốt đẹp của “sống thử”. Thực tế cho thấy,
có người sống thử vì không muốn hôn nhân ràng buộc nhưng rất nhiều
người muốn thông qua sống thử để tiến tới hôn nhân. Điều đó chứng tỏ các
bạn rất nghiêm túc trong tình yêu nhưng đang là sinh viên mà nghĩ tới
chuyện yên bề gia thất thì hơi sớm. Đó cũng là lí do vì sao mà tỷ lệ nam ít
hơn nữ, có lẽ đối với nam trong giai đoạn này sự nghiệp quan trọng hơn.
Thỏa mãn tình dục là một trong những mục đích “thứ yếu” nhưng
không thể thiếu trong “sống thử” của sinh viên. Thực tế cho thấy, nhiều
trường hợp đến với nhau, bắt đầu sống thử khi bắt đầu quan hệ tình dục và
tỷ lệ chủ động trong quan hệ tình dục luôn nghiêng về phía con trai. Điều
đó lý giải vì sao, tỷ lệ nam lựa chọn phương án này lại cao hơn tỷ lệ nữ.
Còn lại 16% nam và 32% nữ lựa chọn phương án D (cả 3 mục đích
trên).
Nhìn vào Bảng 1 có thể thấy, cả nam và nữ sinh viên khi được khảo
sát và phỏng vấn đều lựa chọn mục đích sống thử là tìm hiểu để tiến tới hôn
nhân là nhiều nhất. Điều ấy chứng tỏ ngày nay bộ phận sinh viên sống thử
theo trào lưu ngày càng giảm đi và hầu như ai cũng có mục đích rõ ràng
chứ không đơn giản là “thử để biết”.
3. Mặt lợi và hại của sống thử
Sống thử cũng như bao vấn đề khác trong xã hội, luôn đi kèm hai
mặt lợi và hại. Hầu hết sinh viên đều nhận thức được sống thử có hai mặt
lợi và hại nhưng đánh giá nó như thế nào, lợi hơn hay hại hơn? Thì lại có
nhiều suy nghĩ và quan điểm khác nhau. Qua khảo sát sinh viên về vấn đề
lợi và hại của sống thử, thu được kết quả:
15
Phương án Nam Nữ
A Lợi nhiều 44% 2%
B Hại nhiều 32% 76%
C Ngang nhau 24% 22%
Bảng 2: Mặt lợi và hại của sống thử sinh viên
Qua khảo sát, nam sinh viên cho rằng sống thử có lợi nhiều hơn
trong khi đó nữ sinh viên lại cho rằng sống thử có hại nhiều hơn. Hỏi sâu
hơn về vấn đề này, được biết những mặt lợi ích và hạn chế cụ thể của sống
thử theo quan niệm của sinh viên như sau:
• Mặt lợi ích của sống thử
Hầu như sinh viên khi được hỏi về vấn đề này đều cho rằng, sống thử
giúp tiết kiệm được các chi phí mà cuộc sống hai người gặp phải. Khi hai
người cùng chung sống, họ có điều kiện ở bên cạnh nhau nhiều hơn, quan
tâm và chăm sóc nhau nhiều hơn, qua đó có thể giúp đỡ nhau trong học tập
cũng như trong cuộc sống. Hơn nữa, nếu xác định sống thử là tiền đề cho
hôn nhân sau này, hai người sẽ có khoảng thời gian hiểu kỹ về nhau hơn
nữa, là thời gian “dự bị” tốt nhất để hai người chuẩn bị cho cuộc sống hôn
nhán sau này đỡ bỡ ngỡ hơn.
• Mặt hại (hạn chế) của sống thử
Nếu như không có một hiểu biết và xác định đúng đắn, sống thử sẽ
mang lại cho sinh viên nhiều mặt hạn chế. Cuộc sống bị thay đổi đột ngột
mà chưa có sự chuẩn bị kỹ càng từ cả hai phía sẽ dẫn đến những hụt hẫng
và tổn thương trong cuộc sống. Đa phần các bạn dọn về với nhau khi còn
đang đi học, công việc chưa ổn định, tương lai về một đám cưới rất mù mờ.
Rất nhiều bạn mới chập chững bước vào đời sinh viên đã vội bước vào
sống thử vì rất nhiều lí do khác nhau: nào là do không tìm được nhà trọ,
nào là cho tiết kiệm chi phí, do đã yêu nhau từ trước đó… Thế nhưng, vấn
đề mấu chốt vẫn là quan điểm lệch lạc về lối sống. Kiểu chung sống mà
chưa định rõ mối quan hệ của hai người sẽ dẫn tới đâu là điều hết sức nên
16
tránh. Sống thử dẫn đến chia tay cũng giống như một cuộc ly hôn nhỏ.
Hậu quả là bạn đã mất thời gian cho người “không phải một nửa đích thực”
của mình.
Bên cạnh đó, sống thử một khi tan vỡ sẽ dẫn đến những tổn thương về
mặt tinh thần và thể xác không thể lường trước được mà thường thường
phần chịu thiệt nhiều hơn nghiêng về phía các bạn gái. Điều đó lý giải vì
sao tỷ lệ nữ sinh viên lựa chọn phương án sống thử có hại nhiều hơn so với
tỷ lệ các nam sinh viên.
4. Những quan điểm về “sống thử”
4.1. Quan điểm của người trong cuộc
Cuộc sống xã hội hiện đại ngày nay khiến nhiều người đã thay đổi
cách suy nghĩ của mình. Nếu như cách đây vài chục năm , việc sống thử
trước hôn nhân bị xem là tội lỗi; thì ngày nay, giới trẻ thường nghĩ nên
sống thử trước hôn nhân hơn và xem đó là một thời thượng. Rất nhiều sinh
viên hiện nay ủng hộ lối sống thử và họ đã đưa ra những lý do như: Sống
thử cũng là biểu hiện của tình yêu vì nó mang lại lợi ích cả về mặt sinh lý
và tình cảm, sự chia sẻ vật chất, tiền bạc và khó khăn giữa hai bên; Sống
thử không bị ràng buộc về mặt pháp lý, không bị nặng nề về lương tâm và
nghĩa vụ như hôn nhân. Hai bên có thể nói chia tay bất cứ khi nào cảm thấy
không hợp để tìm đối tác khác và “thử” tiếp cho đến khi tìm được ý trung
nhân “hợp 100%” để tiến tới hôn nhân.
Một số khác cho rằng sống thử chỉ là một dạng quan hệ cộng hưởng
theo kiểu đôi bên cùng có lợi. Bởi đa số sinh viên đều sống xa gia đình, sự
thiếu thốn về tình cảm cộng với sự phát triển về tâm sinh lý chính là con
đường dẫn các sinh viên gần gũi nhau và chung sống với nhau theo kiểu
góp gạo thổi cơm chung, đồng thời chia sẻ với nhau về mặt tình cảm.
Chấp nhận “sống thử “ là một quan niệm tiến bộ nếu người trong cuộc
có đủ chín chắn và có trách nhiệm. Nhưng trên thực tế, một khi sinh viên
17
nam và sinh viên nữ sống với nhau như vợ chồng thì sự chung sống đó
không còn là thử mà là một cuộc sống thật.
Bạn Tuấn Anh - Trường Đại Học KHXH&NV tâm sự: “Theo tôi nghĩ,
hiện giờ sống thử như một trào lưu. Điều cần thiết lúc này không phải là
phán xét mà nên giúp cho giới trẻ trang bị kiến thức giới tính và quan hệ
một cách an toàn. Nhiều đôi sống thử, họ đã đủ nhận thức và kinh nghiệm
để hiểu thì tôi chẳng có ý kiến gì, thậm chí còn nói là ủng hộ. Vì họ có
trách nhiệm và biết đâu đấy khi sống chung với nhau họ mới biết được
những khuyết điểm mà bù đắp cho nhau”.
Thật sự, nếu với ý nghĩa như thế thì "sống thử" không hẳn là đáng chê
trách mà còn có các khía cạnh tốt. Và tình dục ở đây chỉ là một điểm, dù là
rất quan trọng, nhưng không phải là tất cả của việc sống thử.
Chẳng hạn như một số sinh viên cho rằng, “sống chung là một cách
thử nghiệm hội nhập vợ chồng, là sự trải nghiệm và học cách hòa nhập
trong các mối quan hệ của nhau, cùng quyết định chi tiêu, cùng nhượng bộ
chấp nhận lẫn nhau và bày tỏ mong muốn của mình, quan hệ tình dục, vân
vân, khi mà trinh tiết người con gái không phải là cái gì giữ ngọc gìn
vàng". Điều này càng có ý nghĩa hơn, nếu ta nhìn nhận được rằng đó là một
hành động có ý thức, bao hàm cả việc giữ gìn cái vô giá của tình yêu - sự
hy sinh, và sự tự chủ bản thân, chứ không phải là một sự thỏa mãn, lợi
dụng nhau về xác thịt hay tiền bạc.
Sống thử trước hôn nhân luôn đòi hỏi bản lĩnh của người trong cuộc.
Và cả may mắn nữa. Xấu hay tốt, về chuyện hạnh phúc cá nhân, người
ngoài không nên xâm phạm và can thiệp. Đôi khi lạt mềm buộc chặt, nhưng
cũng có khi… buộc lỏng, thì cũng phải chấp nhận, giống như câu ca dao từ
xưa: “Thân em như hạt mưa sa. Hạt vào đài các, hạt ra ruộng đồng”.
4.2. Quan điểm của người ngoài cuộc
Bên cạnh ý kiến đồng ý với sống thử thì còn có một luồng ý kiến
khác. Đó là quan điểm của những người ngoài cuộc.
18
Phần lớn các bậc phụ huynh đều đưa ra ý kiến không đồng tình với
sống thử. Họ cho rằng bát nước hắt xuống đất rồi thì không thể múc lại cho
đầy được nữa. Bố mẹ nào sinh con chẳng muốn con mình trưởng thành,
chín chắn, thành đạt. Ai mà chẳng giận khi con cái không nghe lời cha mẹ,
bỏ ngoài tai lời răn dạy để chạy theo một lối sống hưởng thụ, ích kỷ, xem
thường tương lai.
Buồn bởi chuyện “sống thử” vẫn xảy ra thường xuyên, không thấy
chiều hướng giảm. Càng sầu hơn khi thuần phong mỹ tục cứ nhạt nhòa. Lối
sống tha hóa về đạo đức không từ ai, không kể giới nào. Nam, nữ đều đề
nghị chuyện “sống thử” như mua mớ rau, con tép ngoài chợ. Chẳng còn sự
tế nhị, e ấp, hay xấu hổ trong vấn đề giới tính.
Không bàng hoàng sao được khi chuyện “sống thử” lại rơi vào toàn
sinh viên. Đây có thể coi là thế hệ tương lai của đất nước. Những cô cậu cử
nhân, kỹ sư, luật sư, bác sỹ mang trong mình nền tri thức tiến bộ, được giáo
dục trong môi trường tốt. Có niềm tin, ý chí, hoài bão, được tiếp thu văn
hóa, được thừa hưởng truyền thống cũng như hiện đại.
4.3. Ý kiến của các chuyên gia
Các chuyên gia đều nhìn nhận sống thử là vấn đề tế nhị, nhiều người
ngại đề cập. Tiến sĩ Triết học, chuyên gia nghiên cứu gia đình trẻ và trẻ em
Nguyễn Linh Khiếu cho rằng “Không nên dùng từ sống thử mà là chung
sống trước hôn nhân. Đối với Việt Nam, hiện tượng này còn mới nhưng ở
phương Tây việc chung sống trước hôn nhân rất bình thường. Đấy không
phải là sống thử mà là sống thật. Sống hết sức nghiêm túc chứ không phải
chuyện đùa. Tất cả từ tình cảm, tình dục, chi tiêu đều là thật…
Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Thái giảng viên Đại hoc Khoa Học Xã Hội
và Nhân Văn cho rằng hiện tượng sống thử mang trong mình nhiều yếu tố
tiêu cực hơn là tích cực, không thuận lợi cho sự phát triển của xã hội. Tiêu
cực ở chỗ sống thử làm con người tự do phóng túng, tình cảm bị chai sạn
và đặc biệt nó tàn phá tình yêu - món quà thượng đế ban tặng. Đó là chưa
19
kể đến hậu quả về sức khỏe khi bạn nữ có bầu, phải sinh con hoặc nạo hút
thai Tích cực thì như bạn trẻ đã nói là thỏa mãn nhu cầu tình dục, tiết
kiệm chi phí sinh hoạt. "Tuy nhiên, tiện ích do sống thử mang lại không thể
bù đắp những tổn thất do nó gây ra", bà Thái nhấn mạnh. Dưới góc độ văn
hoá, tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Thái cho rằng phần lớn người Việt Nam hiện
đại gốc gác là những nông dân, khó mà chấp nhận sống thử. Nhưng đó là
một thực tế “đắng lòng” của xã hội hiện đại nên buộc phải chấp nhận. Nếu
các bạn trẻ muốn sống thử theo cách của xã hội phương Tây thì nên nhìn
nhận nó từ góc nhìn văn hoá phương Đông để điều chỉnh và chọn lọc cho
phù hợp, nên tiếp thu tư tưởng triết học khoẻ mạnh của phương Tây. Đó là
thái độ độc lập, tự chịu trách nhiệm về tình cảm và hành động của mình.
Trong quá trình chung sống, đôi nam nữ rất cần phải đối thoại thẳng thắn
với nhau về tất cả vấn đề. "Còn nếu cứ duy trì một cuộc sống thử vô
nguyên tắc, duy tình, tối tăm, mụ mị mà phải nhận lấy quả đắng thì hãy
ráng chịu”, đó là lời khuyên của tiến sĩ Thái.
Với lập luận gia đình bền vững là cốt lõi của xã hội, tiến sĩ Nguyễn
Thị Hoài Đức cho rằng, nếu xã hội mà toàn thanh niên chỉ thích sống thử,
không thích xây dựng gia đình ổn định thì sẽ "bất an vô cùng", sẽ không
bao giờ có được các nhà bác học thiên tài. Thực tế đa số thiên tài như
Beethoven, Mozart, Bill Gates đều sinh ra trong những gia đình nề nếp, có
căn bản vững chắc.
Dù chưa nghiên cứu, song tiến sĩ Đức cho rằng sau quá trình sống thử,
rất ít bạn trẻ tiến đến hôn nhân. Lý do là khi yêu mọi thứ đều rất đẹp,
nhưng khi sống với nhau thì va chạm rất nhiều, từ chỗ chàng ngáy ngủ, ở
bẩn cũng khiến nàng tức giận, xung đột, rồi vỡ mộng và chia tay. "Chưa
đăng ký kết hôn, chưa có sự ràng buộc về luật pháp, trách nhiệm thì người
ta có thể dễ dàng bỏ nhau, hậu quả thì vô cùng nặng nề", bà Đức nói.
Từng là bác sĩ Bệnh viện Phụ sản trung ương, chứng kiến rất nhiều bi
kịch của lối sống thử, bác sĩ Đức chỉ ra những hậu quả: Đứa trẻ sinh ra
20
trong điều kiện kinh tế khó khăn, thiếu điều kiện để phát triển toàn diện.
Đấy là may mắn còn có con, một số do nạo phá thai quá nhiều, nạo phá thai
ở những nơi không đủ điều kiện hành nghề dẫn đến tai biến thủng tử cung,
băng huyết, vô sinh, thậm chí chết người.
5. Hệ quả không tốt của việc sống thử
Nói chung, các nhà nghiên cứu,chuyên gia đều không đồng tình với
việc sống thử trước hôn nhân ở sinh viên hiện nay, dù ở một khía cạnh nào
đó sống thử cũng có lợi. Lợi là sẽ biết được trước cảm giác và cuộc sống
hôn nhân thế nào. Nhưng cái hại sẽ nhiều hơn.
5.1. Ảnh hưởng đối với bạn nữ
5.1.1. Khi kết quả là bạn nữ mang thai ngoài ý muốn.
Đó không chỉ là nỗi đau về thể xác mà còn là nỗi ám ảnh dai dẳng về
tinh thần. Không còn cách nào khác là phải bỏ cái thai cứ ngày càng lớn
dần lên trong bụng. Đó là sự lựa chọn cuối cùng và là tất yếu của nhiều bạn
trẻ đã vội “sống thử”, vội “cho” để minh chứng tình yêu với người yêu. Có
thể bạn trẻ cho rằng, “ráng đau một lát là xong chuyện”, nhưng sẽ có những
chuyện mà cả đời chúng ta không “xong” được, ví như nhiều bạn trẻ do nạo
hút nhiều lần sẽ mãi mãi mất quyền làm mẹ; nhiều bạn gái vì đã trót “nhắm
mắt đưa chân” phá một lần, dễ “dính” lại phải phá nhiều lần. Hơn nữa, tỉ lệ
của các cặp yêu đương có quan hệ tình dục trước hay dễ dẫn đến những
mâu thuẫn và sự nhàm chán. Hậu quả là những bất trắc không đáng có sẽ
xảy ra trong cuộc sống hôn nhân và đó lại là một lộ trình buồn cho các gia
đình trẻ. Cuối cùng sự bất hạnh lại phải đổ lên đầu những đứa con…
5.1.2. Những tổn thương về tinh thần của bạn gái trong sống thử.
Sau khi trót tin tưởng vào những lời hứa hẹn ngọt ngào của đấng mày
râu, nhiều bạn gái rơi vào tình trạng hoang mang tột độ khi chàng "trở
mặt", cao chạy xa bay còn mình thì đau đớn với những hậu quả về tổn
thương về tình cảm Các bạn gái có xu hướng mất niềm tin vào đàn ông. Và
21
không ít bạn gái trở nên bất cần, buông xuôi và sa vào lối sống bừa bãi sau
khi “chẳng còn gì nữa để mất”. Đó không phải là cá tính, không phải là
phong cách, mà đó là nguy cơ hủy hoại tương lai
5.2. Ảnh hưởng đối với bạn nam
5.2.1. Tâm lí, tình cảm
Trong sống thử nhiều ý kiến cho rằng bạn nữ chịu thiệt thòi nhưng
bên cạnh đó thì các bạn nam cũng chịu những ảnh hưởng nhất định về
tương lai phía trước của mình nếu như hai người đổ vỡ. Một bạn nam đã
từng sống thử sẽ khó có thể nhận được sự chấp nhận của một người bạn nữ
khác. Cho dù lúc đầu chưa biết nhưng sau một thời gian thì các bạn nữ này
cũng sẽ rời xa, đơn giản là vì họ không chấp nhận một người đã từng sống
thử.
Khi bị cự tuyệt vì có một quá khứ không đẹp thì thường dẫn đến tâm
lý chán nản, buông thả… dễ dẫn đến những tệ nạn xã hội khác.
5.2.2. Không thể trưởng thành
Đó là tình trạng của một số ít trong những cặp đôi sống thử. Khi người
nữ tỏ ra quá đảm đang sẽ khiến cho chính người yêu của mình rơi vào thế
bị động hay nói khác hơn là quen với thói ỉ lại mà tỏ ra thụ động trong công
việc. Đó cũng là những nguy hiểm cho xã hội khi những cá nhân đó bước
ra ngoài làm việc. Xã hội ngày càng phát triển thì càng cần những cá nhân
năng động và sáng tạo để có những sáng kiến, những ý tưởng mang tính
đột phá. Nếu cứ đào tạo ra những cá nhân thụ động thì xã hội sẽ chỉ ngày
càng đi xuống mà thôi.
Việc bất dắc dĩ sảy ra với những chàng trai sẽ trở thành những ông bố
trẻ khi chưa sẵn sàng. Điều này sẽ gây lên tâm lí hoang mang và trở lên bế
tắc cũng như những suy nghĩ “vẩn vơ” khiến chàng mất tập trung và có
nhưng biện pháp khó lường.
Bây giờ, ta có thể xem xét và nhìn lại việc “sống thử” và những hệ lụy
của nó kéo theo. Chúng ta có thể thấy hậu quả mà nó mang lại cho hai bên,
22
tuy rằng những lợi ích của nó về vật chất là có ích nhưng khi đổ vỡ thì dẫn
đến tâm lý bị tổn thương và mất niềm tin vào tình yêu, cuộc sống.
23
CHƯƠNG 3
BIỆN PHÁP LÀM GIẢM HẬU QUẢ CỦA TÌNH TRẠNG SỐNG THỬ
• Sự quan tâm của gia đình
Các gia đình có con cái trong độ tuổi học sinh, sinh viên cần có các
biện pháp nhắc nhở, kiểm soát, giáo dục các bạn trẻ nhận ra sai lầm của
việc sống thử.
• Nhà trường và các hoạt động xã hội
Nhà trường
Trước hết, nhà trường cần tăng cường giáo dục, tuyên truyền về vấn
đề giới tính và sức khỏe sinh sản nhằm nâng cao nhận thức cho học sinh,
sinh viên. Đồng thời, cần bổ sung đội ngũ giáo viên có chất lượng, chuyên
môn, am hiểu tâm lý học sinh, sinh viên để từ đó dễ dàng tuyên truyền, phổ
biến về vấn đề này. Bên cạnh đó cũng phải tăng cường những buổi sinh
hoạt, ngoại khóa để cho sinh viên có thể học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm với
nhau về cuộc sống
Các hoạt động xã hội
Nhà nước và các cơ quan chức năng cần quan tâm hơn nữa về vấn đề
nhà ở của sinh viên, xây dựng các khu Làng sinh viên đảm bảo chất lượng
và phù hợp với nhiều hoàn cảnh của mỗi sinh viên Nâng cấp và cải tạo
những khu trọ của sinh viên đồng thời ổn định giá cả thuê phòng trọ của
sinh viên sao cho hợp lý.
Nâng cao tinh thần, trách nhiệm cho sinh viên trong lối sống tập thể
Tuyên truyền lối sông văn hóa, lành mạnh ở các khu trọ sinh viên,
tạo không khí đoàn kết giữa các thành viên trong khu trọ với nhau.
Tăng cường các đội tự quản, an ninh phường_ quận quan
Đồng thời, làm công tác tư tưởng đến các hộ dân giúp đỡ những sinh
viên thuê trọ để tạo được sự hòa đồng giữa chủ nhà và người thuê giúp đỡ
nhau trong sinh hoạt và trong cuộc sông hàng ngày.
24
• Có cách nghĩ đúng đắn về tình yêu và quan hệ trước hôn nhân
Cấm đoán chưa bao giờ là một biện pháp hữu hiệu, nhất là đối với
những nhu cầu sinh lý cơ bản của con người như tình dục. Theo tôi, chúng
ta chỉ có một cách là giáo dục sức khỏe giới tính. Sinh viên là những người
có trí thức, đa phần thông minh, với kiến thức đầy đủ họ sẽ tự chọn cho
mình một cách thức sinh hoạt đúng.
25