(Luận án) QUẢN LÝ ĐÀO TẠO TỪ XA ĐÁP ỨNG NHU CẦU NHÂN LỰC TRÌNH ĐỘ ĐẠI HỌC VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

BỘGIÁODỤCVÀĐÀOTẠO
VIỆNKHOAHỌCGIÁODỤCVIỆTNAM

PHẠMPHƯƠNGTÂM

QUẢNLÝĐÀOTẠOTỪXAĐÁPỨNGNHUC
ẦUNHÂNLỰCTRÌNHĐỘĐẠIHỌCVÙNGĐỒ
NGBẰNGSƠNGCỬULONG

LUẬNÁNTIẾN SĨKHOAHỌC GIÁODỤC

HÀNỘI-2016


PHẠMPHƯƠNGTÂM

QUẢNLÝĐÀOTẠOTỪXAĐÁPỨNGNHUC
ẦUNHÂNLỰCTRÌNHĐỘĐẠIHỌCVÙNGĐỒ
NGBẰNGSƠNGCỬULONG
Chun ngành: QUẢN LÝ GIÁO
DỤCMãsố:62.14.01.14

LUẬNÁNTIẾNSĨKHOAHỌCGIÁODỤC

NGƯỜIHƯỚNGDẪNKHOAHỌC:GS.TS

PHANVĂNKHAPGS.TSHÀ
THANHTỒN

HÀNỘI-2016

1

LỜICAMĐOAN
Tôix i n c a m đ o a n đ â y l à c ô n g t r ì n h n g h i ê
n c ứ u củabảnthân.CácsốliệutrongLuậnánlàtrungthực.
Kếtq u ả c ủ a L u ậ n á n c h ư a t ừ n g đ ư ợ c t á c g i ả n à o
cơngbốtrongbấtkỳcáccơngtrìnhkhác.
TácgiảLuậnán

PHẠMPHƯƠNGTÂM


LỜICÁMƠN
Đểh o à n t h à n h c ô n g t r ì n h n g h i ê n c ứ u n à y t ô i đ ã n h ậ n đ ư ợ c s ự g i ú p đ ỡ
nhiệttìnhcủacác tậpthểvàcánhân.
Trướch ế t , t ơ i x i n b à y t ỏ l ò n g b i ế t ơ n s â u s ắ c đ ế n c á c T h ầ y h ư ớ n g d
ẫ n khoa học:GS.TS.PhanVănKha và PGS.TS.H à

T h a n h T o à n đã tận

tìnhgiúp đỡ và hướng dẫn tơi trong suốt q trình học tập, nghiên cứu và thực
hiệnluậnán.
Tơi cũng xin chân thành cảm các nhà khoa học, các Thầy giáo, Cô giáo,Trung tâm
Đào tạo vàB ồ i d ư ỡ n g V i ệ n K h o a h ọ c G i á o d ụ c V i ệ t N a m ,
T r ư ờ n g Đại học Cần Thơ, Trung tâm Liên kết đào tạo... đã đóng góp những ý kiến
qbáucholuậnán.
Tơi xingửi lời cảm ơnsựgiúp đỡ tậntìnhc ủ a

các

Thầy,Cơ,các

N h à khoa học của Trường Đại học Giáo dục; Ban Giám hiệu, Thầy, Cô và bạn
bèđồngnghiệp Trường Đạihọc CầnThơ,Trungtâm Liên kếtđàotạođ ã đ ộ n g viên, khuyến
khíchvàtạomọiđiềukiệnchotơitrongsuốtqtrìnhhọctập,nghiêncứuvàhồnthànhluậnán.
Tơicũngxinbàytỏlịngcảmơnsựhợp tácnhiệt tìnhcủaBanLãnhđạo và Quý Thầy
Cô

của

các

trường

đại

học:

Trường

Đại

học

Trà

Vinh,

Trường

ĐạihọcĐồngTháp và các Đ ơn vịliên kết đ à o t ạo từ xa, c ác Cơs ởs ử d ụ n g n hâ n lực thơng
qua

hình

thức

đào

tạo

từ

xa

đã

tham

gia

và

giúp

đỡ

tơi

trong

suốt

qtrìnhđiềutra,khảosát,khảonghiệmvàthửnghiệmcủaluậnán.
Cuốic ù n g , t ô i x i n c ả m ơ n g i a đ ì n h , b ạ n b è v à c á c đ ồ n g n g h i ệ p đ ã q u a n tâm,c
hiasẻ,độngviêngiúpđỡtơitrongqtrìnhthựchiệnluậnán.
Tơixintrântrọngcámơn!
TácgiảLuậnán

PHẠMPHƯƠNGTÂM


MỤCLỤC
LỜICAMĐOAN...............................................................................................................I
LỜICÁMƠN...................................................................................................................II
MỤCLỤC............................................................................................................III
DANHMỤCCHỮVIẾTTẮT.......................................................................................VI
DANHMỤCCÁCBẢNG.............................................................................................VII
DANHMỤCCÁCHÌNH...............................................................................................IX
MỞĐẦU..............................................................................................................1
CHƯƠNG1:CƠSỞLÝLUẬNVỀQUẢNLÝĐÀOTẠOTỪXA
ĐÁPỨNGNHUCẦUNHÂNLỰCTRÌNHĐỘĐẠIHỌC...............................7
1.1. Tổngquannghiêncứuvấnđề.........................................................................7
1.1.1. Cácnghiêncứuvềđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrình
độđạihọc.............................................................................................................7
1.1.2. Cácnghiêncứuvềquảnlýđàotạotừxađápứngnhucầunhân
lựctrìnhđộđạihọc................................................................................................8
1.2. Đàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc...............................11
1.2.1. Mộtsốkháiniệm.....................................................................................11

1.2.2. Vaitrịvàđặcđiểmđàotạotừxa................................................................14
1.2.3. Nhucầuđ à o
t ạ o n h â n l ự c t r ì n h đ ộ đ ạ i h ọ c t h ô n g q u a đ à o t ạ o t ừ xa..........17
1.2.4. Nộid u n g đ à o t ạ o t ừ x a đ á p ứ n g n h u c ầ u n h â n l ự c t r ì n h đ ộ đ ạ i
học....................................................................................................................20
1.3. Quảnlýđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc...................24
1.3.1. Quảnlýđàotạotừxa.................................................................................24
1.3.2. Tiếpcận quản lýđàotạotừ x a đápứng nhucầunhânlực trình
độđạihọc...........................................................................................................25
1.3.3. Nộidungquảnlýđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrình
độđạihọc...........................................................................................................28
1.4. Nhữngyếutốảnhhưởngđếnquảnlýđàotạotừxađápứngnhu
cầunhânlựctrìnhđộđạihọc...........................................................................................42
1.4.1. Nhómcácyếutốkháchquan....................................................................42
1.4.2. Nhómcácyếutốchủquan........................................................................45
KếtluậnChương1.............................................................................................47
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO TỪ XA
ĐÁPỨNGNHUCẦUNHÂNLỰCTRÌNHĐỘĐ Ạ I H Ọ C V Ù N G Đ
ỒNGB Ằ N G S Ô N G C Ử U L O N G V À K I N H N G H I Ệ M C Ủ A
MỘTSỐQUỐCGIA........................................................................................48
2.1. Tổchứcnghiêncứuthựctrạng.....................................................................48
2.1.1. Hồicứutưliệu,tổngkếtkinhnghiệmthựctiễn.........................................48


2.1.2. Khảosátthựctiễn......................................................................................48
2.2. Kháiq u á t t ì n h h ì n h k i n h t ế , x ã h ộ i v ù n g Đ ồ n g b ằ n g s ô n g C ử u
Long......................................................................................................................50
2.2.1. Đặcđ i ể m đ ị a l ý t ự n h i ê n v à k i n h t ế - x ã h ộ i v ù n g Đ ồ n g b ằ n g
sôngCửuLong...................................................................................................50
2.2.2. Thựct r ạ n g v ề n h â n l ự c v à n h u c ầ u n h â n l ự c v ù n g Đ ồ n g b ằ n g

sơngCửuLong...................................................................................................52
2.3. Thựctrạngđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđại
họcvùngĐồngbằngsơngCửuLong.................................................................................59
2.3.1. Mạnglưới các cơs ở đàotạo có đào tạotừ x a vùngĐ ồngbằng
sôngCửuLong...................................................................................................59
2.3.2. Quymôsinhviên......................................................................................60
2.3.3. Tổ chứcđàotạo từxa................................................................................61
2.4. Thựct r ạ n g q u ả n l ý đ à o t ạ o t ừ x a đ á p ứ n g n h u c ầ u n h â n l ự c
trìnhđộđại họcvùngĐồngbằngsơngCửuLong.............................................................81
2.4.1. Xâydựngquyhoạchđàotạotừxa...............................................................81
2.4.2. Quảnlýthựchiệnquyhoạchđào tạotừ xa..................................................82
2.4.3. Quảnlýkiểmtra,giám sát vàđánhgiáđàotạotừxa..................................105
2.5. Nhậnxétchung............................................................................................109
2.5.1. Ưu điểm................................................................................................109
2.5.2. Hạnchế..................................................................................................111
2.6. Kinhn ghiệm mộts ố qu ốcgiavề q u ản lý đàotạo từx a đ á p ứ n g
nhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc....................................................................................113
2.6.1. Quảnlýđàotạotừxa củamộtsốnước.......................................................113
2.6.2. Bàihọckinhnghiệmápdụngquảnlýđàotạotừxađápứngnhu
cầunhânlựctrìnhđộđạihọcởViệt Nam.............................................................117
Kếtluậnchương2.............................................................................................120
CHƯƠNG3:GIẢIPHÁPQUẢNLÝĐÀOTẠOTỪX A Đ Á P ỨN
GN H U C Ầ U N H Â N L Ự C T R Ì N H Đ Ộ Đ Ạ I H Ọ C V Ù N G
ĐỒNG BẰNG SƠNG CỬULONG...............................................................121
3.1. Cácnguntắcđềxuấtgiảipháp..................................................................121
3.1.1. Tínhhệthống.........................................................................................121
3.1.2. Tínhcần thiết........................................................................................122
3.1.3. Tínhkhảthi............................................................................................122
3.1.4. Tínhmụcđích........................................................................................122
3.1.5. Tínhhiệu quả.........................................................................................122

3.1.6. Tínhthựctiễn.........................................................................................122
3.2. Chủ thểquảnlýthựchiệncácgiảipháp........................................................123
3.2.1. Chínhphủ..............................................................................................123


3.2.2. BộGiáodụcvàĐàotạo..........................................................................123
3.2.3. Ủy ban Nhân dân các tỉnh,t h à n h p h ố v ù n g Đ ồ n g
b ằ n g s ô n g C ử u Long..............................................................................123
3.2.4. CácCơsởđàotạotừxa............................................................................123
3.2.5. CácCơsởsửdụngnhânlực....................................................................124
3.2.6. CácĐơnvịliênkếtđàotạo......................................................................124
3.3. Cácg i ả i p h á p q u ản l ý đ ào tạo t ừ x a đ áp ứ n g n h u c ầ u n h â n lực
trìnhđộđạihọccủavùngđồngbằngsơngCửuLong....................................................124
3.3.1. Giảipháp1:Xâydựngquyhoạchđàotạotừxađápứngnhucầu
nhânlựctrìnhđộđạihọcvùngĐồngbằngsơngCửuLong.................................125
3.3.2. Giải pháp2: Quản lýp h á t t r i ể n c h ư ơ n g t r ì n h đ à o t ạ o t ừ
x a t h e o chuẩnđầurađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc......................129
3.3.3. Giảip h á p 3 : Đ ổ i m ớ i t u y ể n s i n h đ à o t ạ o t ừ x a đ á p ứ n g s ự đ a
dạngvềnhucầusửdụngnhânlựctrìnhđộđạihọc...............................................131
3.3.4. Giảipháp4:H ình thành mạ ng liên kếtmở nguồnhọcliệu giữa
cáccơsởđàotạotrongvàngoàivùng.................................................................133
3.3.5. Giảip h á p 5 : Đ ổ i m ớ i q u ả n l ý h o ạ t đ ộ n g d ạ y v à h ọ c t ừ x a d ự a
trêncơsởứngdụngcơngnghệthơngtinvàtruyềnthơng...................................134
3.3.6. Giảipháp6:Tăngcườngcơchếkiểmtra,giámsátđàotạotừxa
đápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc..........................................................136
3.3.7. Giảipháp7:Quảnlýliênkếtđàotạotừxagiữacơsởđàotạovà
cơsởsửdụngnhânlựcđápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc.........................138
3.4. Mốiquanhệgiữacácgiảipháp...................................................................139
3.5. Khảonghiệmvàthửnghiệmgiảiphápđềxuất..........................................141
3.5.1. Khảonghiệmtínhcầnthiếtvàkhảthicủagiảiphápđềxuất.....................141

3.5.2. Phântíchvàđánhgiákếtquảkhảonghiệm.............................................142
3.5.3. Thửnghiệmgiảiphápđãđềxuất............................................................143
KếtluậnChương3...........................................................................................153
KẾTLUẬNVÀKIẾNNGHỊ.........................................................................155
1. KẾTLUẬN...................................................................................................155
2. KIẾNNGHỊ..................................................................................................156
DANHMỤCCÁCCƠNGTRÌNHKHOAHỌCĐÃCƠNGBỐ.................159
DANHMỤCTÀILIỆUTHAMKHẢO........................................................160


DANHMỤCCHỮVIẾTTẮT
CBQL
CĐCM
KT
CNHHĐHCQ
CSĐTCS
SDNLĐB
SCLĐHĐ
HCTĐTĐ
TTXĐVL
KGD&Đ
TGDTX
GVHNQ
THSHTS
ĐKTXHQLQ
LGDSVS
VTNTTG
DTXTHPT
UNESCO
VLVH

XHHT

cánbộquảnlýcao
đẳng
chunmơnkỹthuật
cơngnghiệphóa-hiệnđạihóachínhquy
cơsởđàotạo
cơsở
sửdụngnhânlựcĐồngbằngs
ơngCửuLongđạihọc
ĐạihọcCầnThơđàotạ
o
đàotạotừxađơnv
ịliênkết
GiáodụcvàĐàotạoGiáod
ụcthườngxungiảngviên
Hộinhậpquốctếhọcs
inh
Họctậpsuốtđờikinht
ế-xãhộiquảnlý
quảnlýgiáodụcsinhv
iên
sinhviêntốtnghiệp
TrungtâmgiáodụcthườngxunTrun
ghọcphổthơng
TổchứcGiáodụcKhoahọcvàVănhóaLiên
Hiệp Quốc
VừalàmvừahọcXãh
ộihọctập

DANHMỤCCÁCBẢNG
Trang
Bảng2.1.

ĐốitượngvàsốphiếukhảosátvềĐTTXvàquảnlýĐTTX
vùngĐBSCL..................................................................................50

Bảng2.2.

Lựcl ư ợ n g l a o đ ộ n g c á c đ ị a
ĐBSCL

phương

vùng

n ă m 2014..............................................................52

Bảng2.3.

Cơcấulaođộngđãquađàotạocủacảnướcnăm2014.........................53

Bảng2.4.

Tỷtrọngcáclĩnhvực/ngànhcủavùngĐBSCLnăm2014................55

Bảng2.5.

Địnhhướngtỷtrọngcáclĩnhvực/ngànhvùnggiaiđoạn20152020. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..........................55

Bảng2.6.
........................................................................................................
Nhucầuc h u y ể n d ị c h c ơ c ấ u m ộ t s ố đ ị a p h ư ơ n g v ù
n g ĐBSCLgiaiđoạn2015-2020...................................................56
Bảng2.7.

NhucầunhânlựctrìnhđộĐHvùngĐBSCLgiaiđoạn2015-2020
........................................................................................................56

Bảng2.8.

TổngSVtuyểnmớicủacácCSĐTvùngĐBSCLnămhọc20142015. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
............57

Bảng2.9.

QuymôSVnămhọc2014–2015......................................................57

Bảng2.10.

QuymôđàotạocủaĐHCầnThơgiaiđoạn2015và2020...................58

Bảng2.11.

DựkiếnchỉtiêutuyểnsinhvàquymôđàotạocủaĐHCần
Thơgiaiđoạn2015và2020..............................................................58

Bảng2.12.

Khản ă n g đ á p ứ n g
của

cáclĩnh

vực/ngànhĐTTX

c á c CSĐTvùngĐBSCL.................................................59

Bảng2.13.

MạnglướicácCSĐTcóĐTTXcủavùngĐBSCL............................60

Bảng2.14.

SVtuyểnmới củacácCSĐTvùngĐBSCLnămhọc20142015...........................................................................................60

Bảng2.15.

QuymơSVĐTTXcácCSĐTvùngĐBSCLnămhọc20142015. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...........60

Bảng2.16.

QuymơvàtuyểnmớiĐTTXcảnướcvàvùngĐBSCLnăm
học2014-2015................................................................................61

Bảng2.17.

ThựctrạngchươngtrìnhĐTTX......................................................62

Bảng2.18.
........................................................................................................
Cơngt á c t u y ể n s i n h Đ T T X c á c C S Đ T v ù n g Đ B S C L
n ă m 2014......................................................................................63
Bảng2.19.

ThựctrạngtuyểnsinhĐTTX...........................................................63


Bảng2.20.

ĐộingũGVvàCBQLcácCSĐTvùngĐBSCL................................64

Bảng2.21.

ThựctrạngsửdụngđộingũGVthamgiagiảngdạytừxa....................64

Bảng2.22.

Thựctrạngchuẩnbịphươngtiệnkỹthuật,họcliệuĐTTX................65

Bảng2.23.

TàichínhphụcvụĐTTX..................................................................66


Bảng2.24.

Mẫukếhoạchchungv ề t ổ c h ứ c d ạ y h ọ c t ừ x a c ủ a c á c CSĐTvùngĐBSCL...................................67

Bảng2.25.

Thựctrạnghoạtđộngdạy,hướngdẫnSVcủaGV.............................67

Bảng2.26.

Thựctrạnghoạtđộnghọc,tựhọctừxacủaSV....................................68

Bảng2.27.

ThựctrạngkiểmtravàđánhgiákếtquảhọctậpcủaSV.......................70

Bảng2.28.

ThựctrạngthôngtinviệclàmcủaSVsaukhitốtnghiệp.....................71

Bảng2.29.

ThựctrạngthôngtinpháttriểnnghềnghiệpcủaSVTN....................72

Bảng2.30.

ThựctrạngthôngtinsựthỏamãnnhucầucủaCSSDNLvà
cộngđồng........................................................................................74

Bảng2.31.

Đánhg i á v ề m ứ c đ ộ đ ầ y đ ủ v à s ự p h ù h ợ p c ủ a c á c c h í n h

sáchtrongĐTTX.............................................................................76

Bảng2.32.

ĐánhgiásựthamgiavàhỗtrợcủaCSSDNL......................................78

Bảng2.33.

Đánhgiásựthỏamãnvềnhucầucủangườihọc..................................79

Bảng2.34.

ThựctrạngxâydựngquyhoạchĐTTX............................................81

Bảng2.35.

ThựctrạngquảnlýchươngtrìnhĐTTX...........................................82

Bảng2.36.

ThựctrạngquảnlýtuyểnsinhĐTTX...............................................84

Bảng2.37.

ThựctrạngquảnlýđộingũgiảngviênthamgiaĐTTX.....................86

Bảng2.38.

Thựctrạngquảnlýphươngtiệnkỹthuậtvàhọcliệu..........................90

Bảng2.39.

ThựctrạngquảnlýtàichínhtrongĐTTX.........................................92

Bảng2.40.

ThựctrạngquảnlýhoạtđộngdạyvàhướngdẫnSV...........................94

Bảng2.41.

Thựctrạngquảnlýhoạtđộnghọc,tựhọccủasinhviên......................96

Bảng2.42.

Thựctrạngquảnlýkiểmtra,đánhgiákếtquảhọctậpcủasinh
viên.................................................................................................99

Bảng2.43.

QuảnlýthơngtinviệclàmcủaSVsaukhitốtnghiệp........................101

Bảng2.44.

QuảnlýthơngtinsựpháttriểnnghềnghiệpcủaSV.........................102

Bảng2.45.

QuảnlýthơngtinsựthỏamãnnhucầucủaCSSDNLvàcộng
đồng..............................................................................................103

Bảng2.46.

Thựctrạngkiểmtra,giámsát,đánhgiáqtrìnhĐTTX.................105

Bảng3.1.

Đốitượngvàsốphiếukhảosátvềtínhcầnthiếtvàtínhkhả
thiquảnlýĐTTXvùngĐồngbằngsơngCửuLong.........................141

Bảng3.2.

Kếtquảkhảonghiệmtínhcầnthiếtvàtínhkhảthicủacácgiải
pháp..............................................................................................142

Bảng3.3.

Ban/HộiđồngtuyểnsinhĐTTX...................................................146

Bảng3.4.
......................................................................................................
Sos á n h c á c h t h ứ c t ổ c h ứ c t u y ể n s i n h t r ư ớ c v à s a u t
h ử nghiệm....................................................................................148
Bảng3.5.


......................................................................................................
Kếtquảt u y ể n s i n h n ă m 2 0 1 5 s a u t h ử n g h i ệ m s o v ớ i n
ă m 2014.......................................................................................151

DANHMỤCCÁCHÌNH
Trang
Hình1.1.

SơđồquảnlýĐTTXđápứngnhucầunhânlựctrình độđại
học.....................................................................................................28

Hình2.1.

Bảnđ ồ v ị t r í đ ị a l ý , d i ệ n t í c h v à d â n s ố v ù n g Đ B S C L n ă m
2014. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Hình2.2.

BiểuđồthựctrạngĐTTXđápứngnhucầunhânlựctrìnhđộ
ĐHvùngĐBSCL...............................................................................80

Hình2.3.
Biểuđ ồ t h ự c t r ạ n g đ á n h g i á c á c t á c đ ộ n g c ủ a b ố i c ả n h đ
ế n quảnlý Đ TT X đápứngnhu c ầ u n h â n l ự c trình độĐ H vùn
g
ĐBSCL............................................................................................104
Hình2.4.

Biểuđ ồ T h ự c t r ạ n g Q u ả n l ý đ à o t ạ i t ừ x a đ á p ứ n g n h u c ầ u
nhânlựctrìnhđộđạihọcvùngĐBSCL..............................................106

Hình3.1.

QuytrìnhxâydựngquyhoạchĐTTX...............................................127

Hình3.2.

Mốiquanhệgiữacácgiảipháp..........................................................140

Hình3.3.

Quy trìnhtổ chứcthửnghiệm giảipháp Đổimới tuyển
sinhĐTTXđápứngsựđadạngvềnhucầusửdụngnhânlựctrình
độĐH...............................................................................................144


1

MỞĐẦU
1. Lídochọnđềtài
Tồn cầu hóa và cuộc cách mạng khoa học - cơng nghệ thúc đẩy mạnh
qtrìnhh ì n h t hà nh x ã h ộ i t h ô n g t i n v à k i n h t ế t r i t h ứ c . K i n h tế t r i t h ứ c p h á t t r i ể n t h ì co
nngư ời vàtri thứctrở thànhnhântố quyếtđịnh cho sựthành côngvà phát triển củamỗiq
uốcgia.Cuộcchạyđuavàcạnhtranhgaygắtđểpháttriểnnhanhvềkinhtế-xãhội tất yếud ẫ n
đến
nhu
cầu
nhân
lựcchất
lượng
cao
làm
nịngcốt

c h o s ự pháttriểnbềnvững. Đểcóđượcnguồn nhânlựctrên địihỏi hệthốnggiáodục v
àđào tạo, đặc biệt là ở các cơ sở đào tạo (CSĐT) bậc đại học (ĐH) phải linh hoạt,
đadạngtrongtổchứcvàtriểnkhaiđàotạo.Trongcáchìnhthứcđàotạothìđàotạotừxa(ĐTT
X)đãvàđangpháttriểntrênthếgiới,đượcđánhgiácaovềtínhhiệuquả,sựlinhhoạt
cũngnhưkhảthikhiápdụng.
ViệtNamđangtronggiaiđoạnphátt r i ể n , t h ự c h i ệ n c ô n g n g h i ệ p h ó a hiệnđ ạ i hó a ( CN H – HĐH)đ ấ t n ư ớ c v à h ộ i nhậpquốc tế(H NQT), t ất cảcác v ấ n đềv ề
kinh tế,xã hội, chính trị,văn hóa và giáodụcđều đặtra
những
m ụ c t i ê u , yêuc ầ u c ấ p b á c h c ầ n g i ả i q u y ế t n h ư n g n ổ i t r ộ i h ơ n c ả v ẫ n l à l ĩ n h v ự
c g i á o d ụ c vàđ à o t ạ o n h â n l ự c . N g h ị q u y ế t Đ ạ i h ộ i Đ ạ i b i ể u t o à n q u ố c l ầ n t h ứ X I c ủ a
Đ ả n g CộngsảnViệt Nam đãkhẳng định “Phát triển,n â n g c a o c h ấ t
lượng
g i á o d ụ c v à đàotạo,chấtlượngnguồnnhânlực”.
Trướcnhucầubổ

sung

nhanhnhân

lực

chấtl ư ợ n g

caophục

vụ

đ ấ t n ư ớ c trong giai đoạn hiện nay, ĐTTX sẽ phát huy tốt vai trị và nhiệm vụ, vì đây là
hìnhthức đào tạo có nhiều thuận lợivà phùh ợ p v ớ i b ố i c ả n h , đ i ề u k i ệ n c ủ a
đ ấ t n ư ớ c cũng nhưđiều kiện, nguyện vọng đại đa sốn h â n

cũng
phù

dân,đồng

thời
hợp

v ớ i cácchủtrương,chínhsáchcủaĐảngvàNhànướclàtạocơhộichongườidân tiếpcậnv
ớitrithức,hỗtrợhọc tậpsuốtđời.Nghịquyếtsố29/NQT W về đ ổ i m ớ i c ơ bảnv à t o à n d i ệ n g i á o d ụ c đ à o t ạ o đ ị n h h ư ớ n g : “ H o à n t h i ệ n m ạ n g l ư
ớ i c ơ s ở g i á o dụcthườngxuyên
vàcác
hìnhthức
họctập,
thực
hành
phong
phú,linhh o ạ t , c o i trọng tự học và giáo dục từ xa” và Quyết định số 89/QĐ-TTg của Thủ
tướng Chínhphủ ban hành ngày 9/01/2013 về việc phê duyệt đề án Xây dựng xã hội học tập
giaiđoạn20122020nhấnmạnh:“ĐẩymạnhcáchoạtđộngĐTTXởcáccơsởgiáodụcvàđàotạo,đặcbiệtlàcá
ccơ sởgiáodụcđạihọc”.
Đồng bằng sơngCửu Long (ĐBSCL), nơi có nhiềut i ề m n ă n g p h á t t r i ể n ,
l à một trong những vùng kinh tế trọng điểm của cả nước, tuy nhiên về mặt dân trí vàchất
lượng nguồn nhân lực lại là “vùng trũng” so với các vùng khác trong cả nước.Các số liệu
thống kê cho thấy, dân số vùng ĐBSCL tính đến năm 2011 là 17.330,9nghìn người, nhưng
tỷ lệ lao động đang làm việc đã qua đào tạo của toàn vùng chỉ đạt8,6%vàđặcbiệttỷlệlực
lượnglao độngcótrìnhđộĐHtrởlênchỉchiếm3,4%thấp


nhất so cả nước. Mặc khác, tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm của vùng ĐBSCL lạicao nhất,

với tỷ lệ 4,3% trong tổng lực lượng lao động toàn vùng, tương ứng 400,1nghìn người. Số
người thiếu việc làm trong độ tuổi lao động là 1.285,8 nghìn người,chiếm 93,9% tổng số
người thiếu việc làm. Lĩnh vực giáo dục và đào tạo (GD&ĐT),tỷ lệ học sinh tốt nghiệp bậc
trung học phổ thông (THPT) trong năm học 2010-2011của vùng chỉ đạt 91,28%; số sinh
viên (SV) đại học, cao đẳng (CĐ) năm 2011 toànvùng là 117.500 nghìn người và trong đó
số SV tham gia học ĐTTX của vùng chỉ đạtconsốkhiêmtốn14.000người.
Các số liệu thốngkê đã phản ánhmộtc á c h k h á i q u á t , k h á c h â n t h ự c
b ứ c tranhtồn cảnhvề cơngt á c đ à o t ạ o n h â n l ự c v ù n g Đ B S C L . V ề
t ổ n g t h ể c ô n g t á c đào tạo đáp ứng nhu cầu nhân lực cho toàn vùng vẫn chưa đạt
được yêu cầu đặt ratrong giai đoạn xây dựng và phát triển về kinh tế, văn hóa, xã hội cũng
như đảm bảoanninhquốcphònghiệnnay.
Đào tạo từ xa ở Việt Nam có những nét đặc thù riêng, đó là hình thức đào tạocó sự
kết hợp hướng dẫn, hỗ trợ của người dạy đối với người học và so với các hìnhthức đào tạo
khác của vùng ĐBSCL, thì đây là hình thức đào tạo cịn khá mới, dù cónhiều nỗ lực vàđạt
đượcmộtsố
thành
tựunhưng
trongq u á
trình
tổ
chức,đào
t ạ o vẫnc ị n n h i ề u h ạ n c h ế , c ầ n s ớ m t ì m h ư ớ n g g i ả i q u y ế t , t h ú c đ ẩ y p h á t t r i ể
n . M ộ t trong những vấn đề được đặt ra là muốn ĐTTX phát triển, đảm bảo chất lượng
thìquảnlý ĐTTX phải đượcxem trọngvà đặtở vịtrí, v a i t rị quantrọng, q uy ết định.Đểth
ựchiệnđượctốtcôngtáctrên,bêncạnhđộingũgiảngviên(GV),cánbộquảnlý (CBQL) thật sự năng
động, tâm huyết, các CSĐT cần phải không ngừng nghiêncứu, áp dụng các thành tựu khoa học cơng nghệ,
phương
pháp
quản
lý,

dạy
học
mới,đểc ó t h ể t r i ể n k h a i , p h ổ b i ế n , p h á t t r i ể n Đ T T X đ ế n v ớ i n g ư ờ i d â n v ù n g Đ B S C
L , nơicịnnhiềukhókhăn,cáchtrởvềđịalý,giaothơngvàvốnvẫncịnxalạvớihìnhthứcđàotạo này.
Trongv a i t r ò đ à o t ạ o n h â n l ự c t r ì n h đ ộ c a o c h o v ù n g Đ B S C L , t r ư ớ c c ũ n g n
hưhiệnnay,khơngthểkhơngnóiđếnvaitrịcủatrườngĐHCầnThơ-trườngĐHlớn,trọngđiểm vàlâu đời của vùng,song
song với hình thứcđ à o t ạ o c h í n h q u y (CQ),vừa làm vừahọc(VLVH),trườngĐHCần
Thơcùngv ớ i c á c
t r ư ờ n g Đ H ĐồngT h á p , t r ư ờ n g Đ H T r à V i n h , đ ã s ớ m n g h i ê n c ứ u t r i ể n k h a i Đ
T T X c h o t o à n vùng ĐBSCL.Quátrình triển khai,tổchứcquảnlý ĐTTXt h ờ i g i a n
q u a , t ậ p t h ể lãnh đạo nhà trường cũng như bản thân người nghiên cứu đã có nhiều trăn trở
trướcnhữngkhókhăn,vướngmắc,hạnchếtrongviệcquảnlývàpháttriểnĐTTX.
Với mong muốn góp phần giải quyết những khó khăn, đồng thời nâng
chấtlượng ĐTTX nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu nhân lực trình độ ĐH của
vùngĐBSCL,l u ậ n á n đ ã c h ọ n n g h i ê n cứ uđ ề t à i “ Quảnl ý đ à o tạ o t ừ x a đ áp ứ n g n
h u cầunhânlựctrìnhđộ đạihọcvùngĐồngbằngsơngCửuLong”.


2. Mụcđíchnghiêncứu
Làmrõcơsởlýluận, hìnhthànhkhunglý luậnvàtừ thựctiễnĐTTX, quản lý ĐTTX để
đềxuấtcácgiảiphápquảnlýĐTTXnhằmđápứngnhucầunhânlựctrình độ ĐH phục vụ cho quá trình phát triển KT
- XH, đẩy mạnh sự nghiệp CNH -HĐHvà HNQTcủavùngĐBSCL.
3. Kháchthể,đốitượngnghiêncứu
3.1. Kháchthểnghiêncứu:ĐTTXđápứngnhucầunhânlựctrìnhđộĐH.
3.2. Đốitượngnghiêncứu:QuảnlýĐTTXởcáctrườngĐHđápứngnhucầunhânlựctrìn
hđộĐHvùngĐBSCL.
4. Giảthuyếtkhoahọc
Quản lý ĐTTX dù đạt được một số kết quả nhưng còn nhiều hạn chế và bấtcập, chưa
phát huy tối đa lợi thế để đáp ứng nhu cầu nhân lực trình độ ĐH cho
vùngĐBSCLtrongtìnhhìnhhiệnnay. N ếu vận dụngcác tiếpcận theo các thànhtốcủa qu

átrìnhĐTTX,tiếpcậncung–cầuvàtiếpcậncácchứcnăngquảnlýđểxâydựngcác giải pháp về xây dựng quy hoạch, quản
lý phát triểnchương trình đàot ạ o , đ ổ i mới tuyển sinh, hình thành mạng liên kết mở
nguồn
học
liệu,
quản
lý
hoạt
động
dạyvàhọctừxa, kiểm tra,giámsátđảmbảochấtlượng vàliênkết ĐTTXgiữa CSĐTvàcơ
sởsửdụngnhânlực(CSSDNL)sẽđápứngthiếtthựcnhucầunhânlựctrìnhđộĐHphụcvục
hosựnghiệpCNH-HĐHvàHNQTcủavùngĐBSCL.
5. Nhiệmvụnghiêncứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý ĐTTX đáp ứng nhu cầu nhân lực
trìnhđộĐH.
- Đánh giá thực trạngĐTTXvàquảnlý ĐTTX đápứng nhu cầun h â n
l ự c trìnhđộ ĐHvùngĐBSCL.
- Đề xuất các giải pháp quảnlý ĐTTX đápứ n g n h u c ầ u n h â n
l ự c t r ì n h đ ộ ĐHvùng ĐBSCL.
- Khảo nghiệm và thử nghiệm giải pháp nhằm chứng minh tính cấp thiết
vàkhảthicủa cácgiảiphápđềxuất.
6. Phạmvinghiêncứu
- Phạm vi nội dung nghiên cứu:Đề tài nghiên cứu nội dung quản lý của
HiệutrưởngcácCSĐT vùng ĐBSCL trongquảnlý ĐTTXcóhướngdẫntrìnhđ ộ
Đ H nhằmđápứngnhucầunhânlựctrìnhđộĐH.
- Phạm vi đối tượng khảo sát:03 CSĐT chủ trì, tổ chức ĐTTX (trường
ĐHCần Thơ; trường ĐH Trà Vinh; trường ĐH Đồng Tháp); 24 các đơn vị liên
kết(ĐVLK)đàotạo;24cánbộquảnlý;120giảngviên;545sinhviên(SV);117sinhviêntốt nghiệp
(SVTN); 30 cơ sở sử dụng nhân lực đã tham gia quá trình đào tạo và
tuyểndụngsinhviêntốtnghiệpĐTTXvùngĐBSCL.

- Phạmv i đ ị a b à n n g h i ê n c ứ u v à t h ử n g h i ệ m : T r ư ờ n g Đ H C ầ n T h ơ v à c á c


đơnvịliênkếttrongĐTTXtrìnhđộĐHvùngĐBSCL.
7. Phươngpháptiếpcậnvàphươngphápnghiêncứu
7.1. Phươngpháptiếpcận
Đểt r i ể n k h a i n g h i ê n c ứ u đ ề t à i , L u ậ n á n s ử d ụ n g m ộ t s ố p h ư ơ n g p h á p t i ế p cậnđể
nghiêncứuquảnlýĐTTXđápứngnhucầunhânlựctrìnhđộĐHnhưsau:
7.1.1. TiếpcậntheocácthànhtốcủaquátrìnhĐTTX
Trong luận án, xem xét ĐTTX theo mơ hình CIPO của UNESCO gồm
cácthànhtốtừđầuvào,quátrìnhđàotạo,đặcbiệtlàđầuravàyếutốbốicảnh.
Hướng tiếp cận trên sẽ cho cái nhìn tổng quát nhưng cụ thể về các thành tốtrong
ĐTTX, từ đó có hướng quản lý ĐTTX đáp ứng nhu cầu nhân lực trình độ ĐH.Kiểm tra,
giám sát được các thành tốt r o n g q u á t r ì n h t r i ể n k h a i đ à o t ạ o , m ụ c
t i ê u cuối cùng là đảm bảo được chất lượng đào tạo và đầu ra là “sản phẩm” – nhân
lựctrìnhđộĐHđápứng”cầu”-nhucầucácbêncóliênquan,đặcbiệtlàCSSDNL.
7.1.2. Tiếpcậntheonhucầucủacáccơsởsửdụngnhânlực(cung–cầu)
Trong điều kiện kinh tế thị trườngv à h ộ i n h ậ p q u ố c t ế , l ợ i t h ế c ạ n h
t r a n h giữa các quốc gia trong khuv ự c c ũ n g n h ư t r ê n t h ế g i ớ i k h ơ n g
c ị n l à n g u ồ n t à i nguyên thiênnhiênmà kinhtế trithứcvànguồn nhân lựcc h ấ t
l ư ợ n g c a o đ ã d ầ n thaythế.ViệcquảnlýĐTTXđápứngnhucầunhânlựctrìnhđộĐHcũngphảituânthủ theo các quy
luật cơ bản của thị trường là quy luật cung - cầu, quy luật giá trị vàquyluậtcạnhtranh.
Do đó, trong luận án cần đặt vấn đề nghiên cứu theo quan điểm tiếp cận thịtrường,
đặc biệt thị trường lao động, về cung - cầu nhân lực trình độ ĐH, tức đầu racủa quá trình
đào tạo (outcome) phải đáp ứng cầu
sốlượng,chấtlượngvàcơcấulĩnhvực/ngànhđàotạo.

của

CSSDNL

cả

về

thời

gian,

ĐTTX đáp ứng nhu cầu cũng cần thực hiện tiếp nhận thơng tin, tiến hành phântích,đánh
giá các phản hồi từ phía người học, từ CSSDNL và từ thị
độngđểkịpthờiđiềuchỉnh,bổsungvàđềranhữnggiảiphápthúcđẩyĐTTXpháttriển.

trường

lao

7.1.3. Tiếpcậntheocácchứcnăngquảnlý
Quảnl ý l à q u á t r ì n h l ậ p k ế h o ạ c h , t ổ c h ứ c , l ã n h đ ạ o v à k i ể m t r a c ô n g v i ệ c củacá
cthành v i ê n thuộcmột h ệ thống, đ ơ n vịvàviệc s ử dụng cá c nguồnl ự c phù hợpđểđạtđượ
cmụcđíchđãđịnh.
Trong luận án, quan niệm về quản lý ĐTTX bao gồm: xây dựng quy hoạch;quản lý
thực hiện quy hoạch; quản lý các tác động của bối cảnh; quản lý kiểm tra,giám sát, vàđánh
giá ĐTTX nhằm mục đíchtạo mơit r ư ờ n g t h u ậ n l ợ i đ ể Đ T T X pháttriển,đào tạođáp
ứngđủvề
số
lượng,
đồng
bộvềcơ
cấu,đ ả m

v ề c h ấ t lượngnhânlựctrìnhđộĐH,gópphầnpháttriểnKT-XHcủavùngvàcảnước.
7.2. Cácphươngphápnghiêncứu

bảo


7.2.1. Cácphươngphápnghiêncứulýluận
Nghiêncứucáctàiliệuvàbáocáokhoahọc,cáctàiliệucủaĐảng,Nhànướcvềchủtrương,chínhsáchtr
ongĐTTX,quảnlýĐTTX.Phântích,tổnghợp,kháiqthóađểtổngquancácnghiêncứu,kếthừavàpháttriển
cơsởlýluậnvềvấnđềnghiêncứu.
7.2.2. Phươngphápnghiêncứuthựctiễn
Hồicứutưliệuvàtổngkếtkinhnghiệmthựctiễn:
Thut h ậ p n h ữ n g t h ô n g t i n , d ữ l i ệ u t h ô n g q u a n h ữ n g t à i l i ệ u k h o a h ọ c , b á o
cáo,tổngkết,báocáothốngkê,cáccuộchộithảo,tọađàmvớisựthamgiacủaCBQL, GV, SV, SVTN,C S S D N L v à
ĐVLKvề
quản
lý
ĐTTXqua
đó
nắm
t ì n h hìnhK T X H , v ă n h ó a , g i á o d ụ c , q u y h o ạ c h p h á t t r i ể n n h â n l ự c , g i á o d ụ c v à đ à o tạo, mạng lưới trường
lớp, các chương trình ĐTTX, quy mơ ĐTTX, nhu cầu ĐTTX,quyhoạch phát triển nhân lực thơngq u a h ì n h
thức
ĐTTX…
là
cáccơ
sở
thông
t i n bổsungcholýluậnvàthựctiễncủaluậnán.
Khảo sát bằng phiếu hỏi:Xây dựng bộ công cụ khảo sát nhằm đánh giá

thựctrạngĐTTXvàquảnlýĐTTXtrêndiệnrộngởmộtsốtỉnh,t h à n h p h ố v ù n g ĐBSCL,với c
ácđối tượng: 30CBQL,150GV,570SV,150SVTN,45 CSSDNL,
03 CSĐT và 35 ĐVLK…về các nội dung: chương trình đào tạo; tuyển sinh; đội ngũGV;
phương tiện kỹ thuật, học liệu; tài chính; hoạt động dạy, hướng dẫn SV; hoạtđộng học, tự
học của SV; kiểm tra, đánh giá kết quả học tập; kiểm tra,
quátrìnhĐTTX;liênkếtgiữaCSĐTvàCSSDNL,cácbốicảnhtácđộngĐTTX.
Phương phápchuyên gia:lấyý kiến đánh giá,n h ậ n

xétcủa

giám

sát

cácnhà

k h o a học, các nhà giáo dục, các nhà quản lý giáo dục có nhiều kinh nghiệm đặc biệt
làtronglĩnhvựcĐTTX,quảnlýĐTTX.
Phương pháp khảo nghiệm và thử nghiệm:Đánh giá tính cấp thiết và khả
thicủacácgiảiphápđã đềxuất.
Phương pháp thống kê tốn học:Sử dụng một số phần mềm, cơng thức
tốnthốngkêđểxửlý cácsốliệuthuđược.
8. Nhữngluậnđiểmbảovệ
- ĐTTX trình độ đại học là hình thức đào tạo đóng vai trị quan trọng
trongviệc đáp ứng nhucầu đad ạ n g c ủ a n g ư ờ i h ọ c , c ủ a c ộ n g
đ ồ n g , c ủ a c á c đ ơ n v ị s ử dụng nhân lực; người học có thể học ở mọi nơi,
mọi lúc; phù hợp với những đặc thùvề địa lý, kinh tế - xã hội của các địa phương,
vùng
miền.
ĐTTX

ở
Việt
Nam
cónhữngđiểmđặcthùvà
lợithếsovớihệthốngđàotạochínhquy.
- Tiếp cận theo các thành tố của quá trình ĐTTX, nhu cầu của các cơ sở
sửdụng nhân lực (tiếp cận cung – cầu) và theo các chức năng quản lý sẽ là các
hướngtiếp cận lý thuyết phù hợp, có tính bao quát trong nghiên cứu quản lý ĐTTX
trongđiềukiệnthựctiễnvùng ĐBSCL.


- Đào tạo từ xa và quản lý ĐTTXn h â n l ự c t r ì n h đ ộ đ ạ i h ọ c
v ù n g Đ B S C L thờig i a n g ầ n đ â y đ ã c ó n h ữ n g b ư ớ c p h á t t r i ể n , n h ư n g x é t t r
o n g m ố i q u a n h ệ v ớ i nhu cầu xã hội, thỏa mãn nhu cầu nhân lực vùng ĐBSCL thì cịn nhiều hạn chế,
bấtcậpcầnđược khắcphục.
- Đển â n g c a o c h ấ t l ư ợ n g v à h i ệ u q u ả Đ T T X n h â n l ự c t r ì n h đ ộ
đ ạ i h ọ c , đápứngn h u c ầ u c ủ a
phápđộngbộ,trước

vùng ĐBSCL,đòihỏi có cácgiải

h ế t làx â y d ự n g q u y h o ạ c h t h e o n h u c ầ u x ã h ộ i v à c ă n c ứ n ă n g l ự c t h ự c t
ế c ủ a c á c cơs ở Đ T T X , t i ế p đ ế n l à q u ả n l ý t h ự c h i ệ n c á c n h â n t ố c ủ a q u á t r ì n
h đ à o t ạ o v à kiểm
tra,giám
sátchấtlượngc á c k h â u c ủ a q u á t r ì n h đ à o
t ạ o , t r o n g đ ó t h u h ú t sựthamgia h i ệ u qu ả c ủ a cácĐ V LK đ à o tạo v à cácC S
SD N Ltrình đ ộ Đ H .
9. Đónggópmớicủaluậnán
- Bổ sung và phát triển lý luận ĐTTX và quản lý ĐTTX trình độ đại học

theotiếp cận các thành tố của quá trình đào tạo, tiếp cận cung - cầu và tiếp cận theo
cácchức năng quản lý, đáp ứng nhu cầu đa dạng nhân lực trình độ ĐH của người
học,cộng đồng và cácđơnvị sử dụng nhân lực,góp phầnx â y d ự n g h ệ t h ố n g
g i á o d ụ c mởvàtừngbướcxây dựngxãhộihọctập (XHHT)ởViệtNam.
- Từ thực tiễn ĐTTX và quản lý ĐTTX, đề tài đã xác định được các nhân
tốmới, những điểm mạnh cũng như các hạn chế trong ĐTTX, trong quản lý
ĐTTX,nguyên nhân của những thành công cần phát huy, những hạn chế cần khắc
phục vàcác nhân tốảnh hưởngở cácc ơ s ở Đ T T X t r o n g v i ệ c đ á p ứ n g
n h u c ầ u n h â n l ự c vùngĐBSCL.
- Đề xuất được 7 giải pháp về quản lý ĐTTX theo các thành tố của quá
trìnhđào tạo, hướng tới đáp ứng nhu cầu của người học, cộng đồng và các CSSDNL
trìnhđộĐH, phát huy hiệu quả tiềm năng của cácC S S D N L v à c á c Đ V L K
đ à o t ạ o p h ù hợpvớiđiều kiệnthựctiễnvùng ĐBSCL.
- Thử nghiệm giải pháp nhằm chứng minh tính đúng đắn của các giải
phápquảnlýĐTTXđượcđềxuất.
10. Cấutrúccủaluậnán
- Phầnmởđầu.
- Phầnnộidung:gồmcó3chương
Chương1:Cơsởlýluậnvềquảnlýđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc.
Chương2:Thựctrạngquảnlýđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọcv
ùngĐBSCLvàkinhnghiệmcủamộtsốquốcgia.
Chương3:G i ả i ph áp q u ả n lý đ à o t ạ o t ừ xa đ á p ứngn hu cầu n h â n l ự c t rì nh độđạihọ
cvùngĐBSCL.


CHƯƠNG1:CƠSỞLÝLUẬNVỀQUẢNLÝĐÀOTẠOTỪXAĐÁPỨNGNHUCẦ
U NHÂNLỰCTRÌNHĐỘĐẠIHỌC
1.1. Tổngquannghiêncứuvấnđề
1.1.1. Cácnghiêncứuvềđàotạotừxađápứngnhucầunhânlựctrìnhđộđạihọc
Lịch sửpháttriểnGD&ĐTđãcó nhiều cơngtrình nghiênc ứ u v ề Đ T T X . Theo

thờigian, từ lúc sơ khai củaĐTTX làđ à o t ạ o h à m t h ụ , t h ô n g q u a v i ệ c
g i ả n g dạy cho các giáo sĩ nhà thờ bằng cách gửi thư trao đổi vào những năm 50 - 60
saucôngn g u y ê n t h e o l ố i g ử i t h ư ( c o r r e s p o n d e n c e s t u d y ) n h ư n g c h ỉ g i ớ i h ạ n t
ổ c h ứ c tronggiáohội.Mãi cho đến những năm 1840t ạ i A n h , I s a a s P i t m a n đ ã t ổ
c h ứ c đ à o tạo tốc ký theo hình thức hàm thụ, đây là lớp học hàm thụ đầu tiên được ghi
nhậntronglịch sửĐTTX[90].
Năm 1922, ở NewZeland đã bắt đầu nghiên cứu và tổ chức loại trường
hàmthụ.Giaiđoạn này,ĐTTXvẫn là dạngĐTTXcấp thấp,ngườih ọ c c h ủ y ế u v ẫ n thông
quathư từtài liệu,sách vở.ỞCanada cũngthếđ ế n n ă m 1 9 2 9 , V a n c o u v e r sánglập
trườnghàm thụnhưngchỉtriểnkhaiởbậcsơtrunghọc.
Tiếp đến, vào năm 1927 lần đầu tiên ở Anh đã thực hiện chương trình giảngdạy đầu
tiên trên đài BBC. GV đến đài phát thanh để ghi âm bài giảng và sau đó phátsóng,đâyvẫn
chỉlàhìnhthứctruyềnthụkiếnthứcchưacó tổchứcquảnlýđàotạo.
Năm 1939, tại trường ĐH IOWA - Hoa Kỳ, người ta đã tổ chức giảng dạy cósự hỗ
trợ của các thiếtb ị k ỹ t h u ậ t t h ô n g q u a p h ư ơ n g t i ệ n đ i ệ n t h o ạ i , k ế t
h ợ p v ớ i biêntậpvà pháttàiliệuhướngdẫntựhọcchoSV.
UNESCO từ những năm 1996 và 2009 [87]đã có những nhận định, đánh giávề
ĐTTX: “ĐTTX là hình thức giáo dục có triển vọng nhất của thế kỷ 21 và là hìnhthức giáo
dục sẽ ngự trị trong tương lai vì nó hỗ trợ tích cực xã hội học tập” vì
“giáodụcl à m ộ t q u y ề n c o n n g ư ờ i c ơ b ả n v à l à m ộ t g i á t r ị n h â n b ả n p h ổ q u á t v à n ó s ẽ đ
ượclàmchohiệnhữutrongcảcuộcđờicủamỗicánhân”.T h ô n g b á o d o UNESCOcôngbốtạiHộ
inghị thếgiớivềGiáodụcĐHtạiParisnăm2009(WCHE-2009) cũng đãk h u y ế n c á o :
“Cần
hỗ
trợ
khai
thác
tích
hợp
đầy

I C T vàthúcđẩygiáodụctừxanhằmđápứngnhucầutăngnhanhgiáodụcĐH”.

đủ

hơn

Trong nước, những năm gần đây xây dựng xã hội học tập, tạo điều kiện
đểngườid â n đ ư ợ c h ọ c t ậ p s u ố t đ ờ i , v ấ n đ ề l i ê n q u a n đ ế n Đ T T X t r o n g đ à o t ạ o n h â n lự
c cho sự nghiệp CNH - HĐH và HNQT đã được sự quan tâm của xã hội, là
hướngnghiêncứucủagiớikhoahọcvớinhiềuluậnán,cơngtrìnhnghiêncứu:
Tác

giả

Nguyễn

CảnhT o à n

(2001)

[64]

trong

tác

p h ẩ m Tựđ à o
t ạ o , t ự h ọ c , tựnghiêncứu,tácgiảđãđềcậpđếnnhiềuvấnđề,nhiềukhíacạnhkhá
cnhautrong