(Skkn 2023) một số giải pháp nâng cao kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học trực tuyến cho học sinh khối 3 và khối 5

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài
Trong giai đoạn này, để thích ứng với việc dạy học, người giáo viên đã
chuyển từ giáo án viết tay thành văn bản đánh máy, giảm việc làm đồ dùng trực
quan bằng khai thác nguồn học liệu trên internet. Hai năm học vừa qua, khi mà
đại dịch covid-19 hoành hành trên toàn cầu, học sinh Việt Nam ở nhiều địa
phương đã phải nghỉ học ở nhà phòng dịch. Thực tế đã đặt ra cho ngành giáo
dục một thách thức mới. Vậy làm thế nào để các cơ sở giáo dục thực hiện tốt
chủ trương của ngành khi học sinh“Tạm dừng đến trường nhưng không dừng
việc học” thực sự đã khiến các thầy cô giáo không thể không trăn trở, suy nghĩ
và có hành động kịp thời trong thời đại cơng nghệ số.
Cùng với xu hướng phát triển chung trên thế giới, ứng dụng công nghệ
vào dạy học qua môi trường mạng Internet đã được triển khai nhiều năm qua ở
nước ta. Tuy vậy, ở khối phổ thông, mức độ ứng dụng nhìn chung cịn khá hạn
chế, tùy thuộc vào từng trường, từng giáo viên và từng bộ môn.
Khác với bậc đại học, ở bậc phổ thông với khoảng 53.000 trường từ mầm
non đến trung học phổ thơng thì việc triển khai một cách đồng bộ, có hệ thống là
một thách thức không nhỏ.
Khi dịch bệnh COVID diễn biến phức tạp, không thể học tập trực tiếp ở
trường thì hình thức dạy học trực tuyến trở thành giải pháp hữu hiệu nhất để duy
trì việc dạy học của các nhà trường. Việc triển khai cấp tập, thiếu sự chuẩn bị
chu đáo và triển khai đồng loạt trên diện rộng đã cho thấy hàng loạt vấn đề, hàng
loạt khó khăn vướng mắc đặt ra cần phải được giải quyết, cần phải được "dọn
đường" để cho phương thức học tập tiên tiến này phát triển. Tuy vậy, đây cũng
là kinh nghiệm, cơ hội để xã hội quan tâm hơn, nhìn nhận rõ hơn đến dạy học
trực tuyến, từ đó có giải pháp phát huy mặt mạnh, hạn chế mặt yếu thúc đẩy
hình thức dạy học này, hội nhập với xu hướng chung của quốc tế. Đúng như tổ
chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc UNESCO dự báo: “CNTT
sẽ làm thay đổi nền giáo dục một cách cơ bản và toàn diện, có hệ thống và
mang tính hội nhập cao vào đầu thế kỉ XXI”.
Theo ông Lê Tiến Thành - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ giáo dục Tiểu họcBộ BGD&ĐT thì: “Mục đích của việc ứng dụng CNTT vào nhà trường nói

chung và trường tiểu học nói riêng là sử dụng CNTT như một cơng cụ lao động
trí tuệ, giúp lãnh đạo các nhà trường nâng cao chất lượng quản lí; giúp các
thầy cô giáo nâng cao chất lượng dạy học; trang bị cho học sinh kiến thức về
CNTT, học sinh sử dụng máy tính như một cơng cụ nhằm nâng cao chất lượng
học tập; góp phần rèn luyện cho học sinh một số phẩm chất cần thiết của người
lao động trong thời kì hiện đại hố”.


2
Là một giáo viên ở trường Tiểu học, đứng trước sự phát triển của CNTT và
những thành tựu to lớn mà nó đã đem lại trong mọi hoạt động của con người; cùng
với xu thế phát triển của thời đại, nhằm thúc đẩy tiến trình đổi mới nhà trường theo
hướng hội nhập, đồng thời khắc phục những khó khăn, bất cập trên, tơi đã chủ
động chọn nhiều cách trong đó: “Một số giải pháp nâng cao kĩ năng ứng dụng
công nghệ thông tin trong dạy và học trực tuyến cho học sinh khối 3 và khối 5”
được ưu tiên hàng đầu để thực hiện nhiệm vụ của năm học 2021 - 2022.
II. Mục đích nghiên cứu
Thơng qua việc tìm hiểu, nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tế vận dụng,
đưa ra giải pháp nâng cao kĩ năng ứng dụng CNTT trong dạy, học trực tuyến
cho học sinh Tiểu học, tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm về công tác giảng
dạy trong giai đoạn hiện nay. Khi khoa học công nghệ phát triển thì mỗi thầy cơ
giáo cần có nhiều hơn những sáng tạo trong công việc.
Trao đổi, thảo luận để tìm ra những giải pháp thiết thực trong việc ứng
dụng CNTT cho giáo viên và học sinh khi tham gia dạy và học trực là một việc
làm cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
III. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng khảo sát: Học sinh khối 3, khối 5 trường Tiểu học A Thị Trấn
Văn Điển.
- Đối tượng thực nghiệm: Học sinh khối 3 và khối 5 trường Tiểu học A
Thị Trấn Văn Điển.

IV. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng và xác định các cơ sở lý luận để nâng cao kĩ năng ứng dụng
công nghệ thông tin trong dạy và học trực tuyến cho học sinh khối 3 và khối 5.
- Nghiên cứu thực trạng học tập trực tuyến cho học sinh khối 3 và khối 5.
- Đề xuất một số giải pháp nâng cao kĩ năng ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy và học trực tuyến cho học sinh khối 3 và khối 5.
V. Phương pháp nghiên cứu
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
+ Phương pháp quan sát sư phạm
+ Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
+ Tổng kết kinh nghiệm thực tiễn của giáo viên môn Tin học.
- Nhóm phương pháp thực nghiệm sư phạm: Qua nghiên cứu lí luận, thực
trạng và đề ra một số biện pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả trong dạy học.
- Phương pháp thống kê toán học: Sử dụng phương pháp thống kê để
xử lý các số liệu và so sánh, phân tích các kết quả nghiên cứu,...
VI. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
- Thời gian nghiên cứu: Từ đầu năm học 2021-2022 đến nay


3
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận
Trong xu thế hội nhập với thế giới của Việt Nam, lĩnh vực GD&ĐT trong
đó giáo dục tiểu là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Điều quan trọng trong quá
trình hội nhập, bản thân chúng ta luôn cập nhật được những tiến bộ trong cách
dạy, cách học và phương pháp quản lí giáo dục tiên tiến trên thế giới. Bên cạnh
đó, tuỳ theo hồn cảnh thực tế của từng đơn vị mà giáo viên áp dụng những biện
pháp cụ thể sao cho đạt hiệu quả cao nhất.
Một trong những đặc điểm nổi bật của xu hướng giáo dục hiện đại là sự

thay đổi trong mơ hình giáo dục. Trong triết lí giáo dục mới này, học sinh là
trung tâm của mơ hình giáo dục thay cho cho giáo viên trong mơ hình giáo dục
truyền thống. Sự thay đổi tư duy giáo dục này là hợp lí vì trong q trình hội
nhập, hiệu quả vận hành của một tổ chức hay cá nhân được đánh giá dựa trên kết
quả, chất lượng. Học sinh là sản phẩm của trường học, chất lượng học sinh
chính là thước đo, là tiêu chí đánh giá căn bản nhất đối với hoạt động của giáo
viên trong một nhà trường.
Với sự thay đổi căn bản về mô hình giáo dục, vai trị của CNTT trở nên
đặc biệt quan trọng. Đặc điểm nổi trội là thông qua dữ liệu, thơng tin được lưu
trữ, xử lí, các tiêu chí quản lí nhà trường được mã hố từ định tính sang định
lượng. Bên cạnh đó, sự minh bạch và chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa các thành
viên trong nhà trường sẽ làm tăng hiệu quả vận hành, chất lượng giáo dục của
nhà trường. Vì vậy, sử dụng CNTT là việc làm hữu dụng và là xu thế tất yếu
trong tương lai, trong đó giáo dục từ xa, dạy học trực tuyến là một trong những
ứng dụng thiết thực ở giai đoạn mới khi học sinh nghỉ hè và đặc biệt là khi có
tình huống giáo dục như năm nay.
Năm học 2021 – 2022, học sinh cả nước và học sinh một số tỉnh, thành
phố có những khoảng thời gian khơng được đến trường vì dịch bệnh, thực hiện
chỉ đạo của Bộ GD&ĐT về việc dạy và học, trường Tiểu học A Thị trấn Văn
Điển nói riêng và ngành giáo dục nói chung đều tập trung vào cơng tác dạy và
học trực tuyến hướng tới 4 mục tiêu là: Giúp học sinh được học theo chương
trình giáo dục phổ thơng trong thời gian nghỉ học ở trường; Phát triển năng lực
tự học của học sinh và nâng cao kỹ năng tổ chức dạy học qua internet, trên
truyền hình của giáo viên; Tăng cường mối liên hệ giữa nhà trường và gia đình
trong việc tổ chức, hỗ trợ học sinh trong học tập; Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng
CNTT trong dạy học theo hướng tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
II. Thực trạng vấn đề
Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện đề tài:
1. Thuận lợi:

4
Trường Tiểu học A Thị trấn Văn Điển luôn thực hiện tốt trong việc đổi
mới cải tiến các phương pháp dạy học và ứng dụng CNTT trong mọi hoạt động.
Sau nhiều năm học thực hiện ứng dụng CNTT do Bộ GD&ĐT phát động,
hiện nay trường Tiểu học A Thị trấn Văn Điển có 100% CBGV được cấp chứng
chỉ Tin học theo thông tư 03/TT-BTTTT ngày 11/3/2014; 90% các hoạt động
của nhà trường đã ứng dụng CNTT. Nhà trường có hai đồng chí giáo viên Tin
học là những thành viên quan trọng hỗ trợ đắc lực các thành viên của hội đồng
nhà trường sử dụng cơng nghệ. Hiện nay 100% phịng học và phịng chức năng
đều có điều hịa, máy tính, máy chiếu hoặc ti vi, rất thuận lợi cho thầy và trò
thực hiện ứng dụng CNTT trong dạy học và tổ chức các hoạt động giáo dục;
100% giáo viên đã chuyển toàn bộ giáo án viết tay sang đánh máy vi tính, sử
dụng powerpoint thành thạo khi lên lớp và có kĩ năng tốt trong việc sử dụng các
phần mềm dạy học. Đặc biệt là phần mềm dạy học trực tuyến cho học sinh, một
giải pháp từ bị động sang chủ động và bước đầu đã có những hiệu quả thiết thực.
Phụ huynh học sinh của trường ln có sự quan tâm đúng mức đến chất
lượng học tập của con em, quan tâm đến cơng tác giáo dục.
Nhà trường có đội ngũ giáo viên nhiệt tình với cơng việc, tâm huyết với
nghề, phần lớn giáo viên có khả năng tiếp thu, sử dụng CNTT tốt. Học sinh
được bố mẹ hướng dẫn học tập với khá nhiều hình thức và rất chú trọng hình
thức tự học, học trên phần mềm, học trực tuyến, học trên truyền hình…
Ở trường, 100% học sinh lớp 3- 5 được học Tin học, học sinh tiếp cận
nhanh với thiết bị và công nghệ, chăm chỉ, chuyên cần học tập, thích khám phá
những điều mới mẻ, nhất là những thơng tin trên máy vi tính nên việc học trực
tuyến của các em khá thuận lợi. Những học sinh xuất sắc còn tham gia những
cuộc thi qua internet trong khu vực do các đơn vị tổ chức trong năm học và ngay
cả trong thời gian dịch bệnh đang hồnh hành.
2. Khó khăn:
Tuy nhiên để thực hiện tốt vấn đề sử dụng CNTT trong dạy, học trực

tuyến vẫn còn gặp một số khó khăn:
+ Khả năng ứng dụng cơng nghệ của nhiều học sinh chưa thật tốt;
+ Ban đầu tơi cịn nghĩ việc dạy online q khó, khơng khả thi;
+ Một số phụ huynh học sinh chưa thực sự quan tâm và có thể chưa hình
dung được cách thức cho con tham gia học trực tuyến;
+ Một số ít phụ huynh học sinh chưa có thiết bị thơng minh hoặc có thiết
bị nhưng chưa biết cách ứng dụng cơng nghệ để trao đổi thông tin;
+ Một số phụ huynh phải đưa con về ở với ông bà để đi làm và ơng bà
khơng có thiết bị;


5
+ Một số ít phụ huynh học sinh cho rằng việc dạy học trực tuyến không
hiệu quả;
+ Một số học sinh rất ham chơi các trị chơi giải trí trên internet nên rất dễ
mất tập trung khi tự học.
3. Kết quả khảo sát về kĩ năng sử dụng CNTT trong học tập trực
tuyến của học sinh nhà trường đầu năm học 2021 - 2022.
Kĩ năng
Ghi
Số học
chú
sinh
Chưa
STT Khối
Thành
khảo
Tỉ lệ
thành
Tỉ lệ

thạo
sát
thạo
1
3
92
31
33,7
61
66,3
2
5
369
245
66,4
124
33,6
Căn cứ vào những kĩ năng người giáo viên cần đạt theo quy định của
Thông tư 03/2014/TT-BGD&ĐT về chuẩn kĩ năng sử dụng CNTT là:
Một là chuẩn kĩ năng sử dụng CNTT cơ bản gồm các kĩ năng sau: Hiểu
biết về CNTT cơ bản; sử dụng máy tính cơ bản; xử lý văn bản; sử dụng bảng
tính cơ bản; sử dụng trình chiếu cơ bản; sử dụng Internet cơ bản.
Hai là chuẩn kĩ năng sử dụng CNTT nâng cao gồm các kĩ năng sau: xử lý
văn bản nâng cao; sử dụng bảng tính nâng cao; sử dụng trình chiếu nâng cao; sử
dụng hệ quản trị cơ sở dữ liệu; thiết kế đồ họa hai chiều; biên tập ảnh; biên tập
trang thông tin điện tử an tồn, bảo mật thơng tin; sử dụng phần mềm kế hoạch dự
án.
Việc ứng dụng CNTT đã và đang có sức hấp dẫn rất lớn đối với cả
giáo viên và học sinh, những ứng dụng của nó khơng chỉ trong trường học mà
còn rất nhiều ứng dụng khác phục vụ cho cuộc sống. Học sinh tuy chưa được

tiếp xúc nhiều với thiết bị CNTT như máy điện thoại, máy tính… nhưng tiếp thu
kiến thức nhanh và khả năng sử dụng khá tốt; thầy cô giáo càng thuộc thế hệ trẻ
tuổi càng nhanh nhạy với công nghệ, biết và sử dụng nhiều phần mềm hơn thế
hệ thầy cô nhiều tuổi. Đây cũng là những mấu chốt cần nắm bắt để đưa ra những
giải pháp phù hợp, khả thi và hiệu quả khi thực hiện nâng cao kĩ năng sử dụng
CNTT trong việc dạy, học trực tuyến.
III. Một số giải pháp nâng cao kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy, học trực tuyến của người giáo viên đối với học sinh.
1. Nâng cao nhận thức lợi ích và hiệu quả của việc ứng dụng công
nghệ thông tin trong dạy học trực tuyến của người giáo viên đối với học sinh.
Trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid -19, học sinh phải nghỉ học ở
nhà tránh dịch khiến gia đình, thầy cơ đều lo lắng và một sự xáo trộn khơng ít của


6
tồn xã hội, phụ huynh đều bận cơng việc, học sinh ở trong nhà mà khơng thể ra
ngồi vui chơi tự do, giáo viên thì khơng được đến lớp, bài vở đành gác lại.
Trước tình hình đó, tư duy giáo dục từ xa, dạy học trực tuyến. Đây là một
phương pháp dạy học mới mà người giáo viên cũng chỉ mới nghe hay xem ở đâu
đó mà chưa bao giờ ứng dụng. Chính vì vậy, muốn làm tốt nhiệm vụ thì cơng tác
tun truyền về vị trí, vai trị, ý nghĩa, cách thức tiến hành của việc dạy học trực
tuyến là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Để việc dạy học trực tuyến hiệu quả
tôi đã thực hiện các bước sau đây:
- Thực hành ứng dụng CNTT trong dạy, học thử nghiệm:
Sau khi đồng chí Hiệu trưởng chủ trì họp với cán bộ giáo viên trong nhà
trường bàn bạc về chương trình, thời khóa biểu, phương án tổ chức tơi đã tìm
hiểu áp dụng sử dụng phần mềm zoom dạy thử nghiệm cho đồng nghiệp cùng tổ
bộ môn Tin học dự giờ, học tập, rút kinh nghiệm.

Phòng học zoom dạy học trực tuyến

- Triển khai việc thực hành ứng dụng CNTT áp dụng một số phần mềm
như Zoom, OLM, Quyzy, Blooket trong dạy học trực tuyến
Bản thân tôi là một giáo viên phụ trách bộ môn Tin học tôi đã phối kết
hợp các hệ thống phần mềm trên tích hợp vào phần mềm zoom áp dụng vào dạy
học trực tuyến cho học sinh.
Kết quả: Với tinh thần “Tìm hiểu và sáng tạo” sau khi tôi áp dụng học
sinh rất hào hứng sáng tạo vận dụng tốt các hệ thống phần mềm vào các bài học
từ đó tiếp thu bài học đạt hiệu quả cao.
2. Làm tốt công tác rèn luyện kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin
trong quá trình học trực tuyến cho học sinh.
Thời gian học sinh nghỉ chống dịch Covid-19 khá dài nên việc dạy và học


7
bị gián đoạn dễ dẫn đến khả năng mất kiến thức của môn học, tạo ra tâm lý lo
lắng hoang mang trong phụ huynh và học sinh. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo
nhà trường, tôi tập trung triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong công tác
chuyên môn. Cụ thể:
- Lập kế hoạch và tổ chức thực hiện dạy, học trực tuyến theo kế hoạch:
Để kế hoạch dạy học có tính khả thi và hiệu quả, tơi bám sát chương trình,
chủ động thống nhất với đồng chí cùng tổ bộ mơn về nội dung và hình thức tổ
chức dạy và học. Sau đó xin ý kiến của ban giám hiệu nhà trường thống nhất
thời gian biểu, thời khóa biểu phối hợp giáo viên chủ nhiệm và kết hợp với phụ
huynh ôn tập và dạy bài mới cho học sinh thông qua một số phần mềm dạy học
online thông dụng như zoom.
- Làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá, điều chỉnh quá trình dạy học trực
tuyến cho học sinh.
Năm học 2020 - 2021, 100% học sinh các lớp tôi phụ trách giảng dạy đã
hào hứng tham gia cùng với các phương tiện hỗ trợ của công nghệ thông tin như:
tin nhắn edu, zalo, mail, và các phần mềm Zoom, OLM, Quyzy, Blooket... Trong

quá trình thực hiện, BGH nhà trường đều có kế hoạch kiểm tra đóng góp ý kiến
góp phần nâng cao hiệu quả trong quá trình dạy học trực tuyến cho học sinh.
- Làm tốt công tác thống kê và đăng tải công khai số liệu
Việc thống kê số lượng học sinh tham gia học trực tuyến, kết quả kiểm
tra, những kĩ năng học sinh được rèn luyện được giáo viên đăng công khai sau
mỗi buổi dạy trên zalo, enetviet. Thống kê vừa giúp giáo viên chủ nhiệm nắm
bắt thơng tin tình hình học tập của lớp mình khi tham gia học bộ mơn năng
khiếu Tin học. Ngồi ra, tùy thuộc vào từng trình độ của học sinh, đội ngũ
GVCN định hướng trao đổi với phụ huynh học sinh, để phụ huynh học sinh giúp
đỡ con rèn luyện thêm. Với thời lượng học tập tơi có thể hồn toàn yên tâm với
kiến thức của các em khi tham gia học trực tuyến. Số học sinh còn lại, do điều
kiện của mỗi gia đình khác nhau nên tơi cũng rất linh hoạt giao nhiệm vụ như:
Giao qua bản word, giao vở bài tập, giao qua zalo nhóm lớp hoặc thông qua giáo
viên chủ nhiệm vấn đề cần nắm bắt của bài học cho hoc sinh đảm bảo 100% học
sinh “Tạm dừng đến trường nhưng không dừng học”.
Đặc biệt trong khoảng thời gian cuối năm học, tôi tiếp tục hướng dẫn
sinh làm các hệ thống bài tập trên phần mềm OLM, Azota, bằng hình thức
trực tuyến để đảm bảo học sinh đủ điều kiện lên lớp với chất lượng tốt nhất.
- Đăng tải một số tiết dạy có hiệu quả vào kho học liệu của nhà trường
(thông qua Webside của nhà trường là ).
Dưới sự chỉ đạo của BGH nhà trường tơi đã đăng tải những bài giảng có


8
hiệu quả được đánh giá tốt nhất lên website của nhà trường. Đồng thời tôi cũng
phối kết hợp hướng dẫn các đồng chí khác quay lại một số video bài giảng đăng
trên Website của trường. Đó là những tiết dạy có thể phục vụ tốt cho giáo viên
và học sinh trong quá trình tự học và cũng là hình thức rèn giũa chuyên môn kết
hợp việc sử dụng CNTT cho người giáo viên.
Hai năm học trôi qua, việc học sinh sử dụng CNTT học và kiểm tra trực

tuyến các phần mềm đã và đang phát huy tốt các kĩ năng sử dụng CNTT của học
sinh. Nhiều em học sinh đã tham gia dự thi các cuộc thi online, các kì thi trực
tuyến đạt kết quả tốt như đấu trường toán học, Trạng ngun Tiếng Việt...
3. Tạo khơng khí thi đua trong học sinh, rèn luyện kĩ năng sử dụng
công nghệ thơng tin trong học trực tuyến.
- Động viên, khích lệ học sinh ứng dụng CNTT trong học tập.
Việc sử dụng CNTT trong dạy học trực tuyến là một giải pháp thú vị, một
khám phá mới mẻ và hấp dẫn song cũng không kém phần áp lực ban đầu cho
giáo viên và học sinh. Học trực tuyến giúp học sinh thấy được vị trí, vai trị, sự
cần thiết, cấp bách và nhiều tiện ích của việc sử dụng CNTT trong thời đại cơng
nghiệp 4.0. Chính vì vậy học trực tuyến đã, đang và sẽ là giải pháp được học
sinh đón đợi mỗi khi phải xa thầy, cơ khơng chỉ có ở mùa covid mà học sinh có
thể ứng dụng trong quá trình học trực tuyến.
Các con có thể sử dụng mạng Internet để tìm kiếm thơng tin, tài liệu phục
vụ cho việc học

Học sinh chia sẻ thực hành qua phần mềm zoom
- Làm tốt công tác bồi dưỡng thường xuyên cho học sinh
Trái ngược với những gì giáo viên và học sinh lo lắng thì cơng nghệ và
các phần mềm đã sẵn sàng chờ đợi được ứng dụng và ứng dụng rộng rãi để


9
những lớp học ảo chẳng có nhiều sự khác biệt với lớp học thực tế diễn ra hằng
ngày. Không những thế, các phần mềm trực tuyến mới mẻ sẽ rất hấp dẫn với
học trị nhỏ tuổi khi học sinh có nhu cầu giao lưu với bạn bè thầy cô.
Để thực hiện tốt được nhiệm vụ chuyên môn, tôi cần phải rèn luyện để có
thêm nhiều kĩ năng bổ trợ. Trong đó các kĩ năng sử dụng CNTT được coi là kĩ
năng quan trọng hàng đầu, là phương tiện để tiếp cận học sinh tốt nhất trong
việc dạy học online bởi nó có thể diễn ra mọi lúc, mọi nơi, vượt qua thời gian và

khơng gian. Chính vì thế, trong cơng tác bồi dưỡng kỹ năng sử dụng các phần
mềm học tập cho học sinh cần phải được thường xuyên và có những giải pháp
cụ thể để những kiến thức và kĩ sử dụng CNTT luôn được truyền tải tới học sinh
thực hành bằng nhiều hình thức.
- Thực hiện khích lệ học sinh hưởng ứng tích cực trong học tập.
Học sinh chỉ có thể tự tin khi có nền tảng vững chắc được luyện rèn một
cách nghiêm túc theo những quy định trong học tập. Vì thế tơi ln ln phải có
kế hoạch bồi dưỡng trình độ tin học, ứng dụng CNTT sử dụng các phần mềm
học tập mới trong học tập cho học sinh. Tôi luôn bám sát động viên, kêu gọi,
đồng thời kích cầu bằng tiêu chí thi đua khi học sinh hăng hái xây dựng bài học.
Với những yêu cầu cao, tôi luôn điều hành linh hoạt, không ép buộc học sinh
không gây áp lực cho học sinh. Ln động viên khích lệ, tạo một khơng khí vui
vẻ cho học sinh học tập, rèn luyện. Ngoài việc học với thầy thì tơi cịn đề cao
phương châm“Học thầy, khơng tày học bạn”, bạn biết nhiều dạy cho bạn biết ít,
giáo viên - học sinh đều có thể đóng vai là người trao đổi kĩ năng sử dụng CNTT
và ngược lại.

Học sinh sử dụng CNTT trong việc học trực tuyến
4. Thực hiện tốt công tác phối hợp, tạo luồng thông tin nhanh, chính


10
xác, tương tác hai chiều giữa giáo viên và gia đình phụ huynh học sinh là
điều kiện cần thiết trong thời đại cơng nghệ số nói chung và q trình dạy
học trực tuyến nói riêng
- Sử dụng triệt để ưu thế của CNTT trong việc thiết lập thông tin hai
chiều giữa cha mẹ học sinh và giáo viên
Việc sử dụng công nghệ thông tin để trao đổi việc học trực tuyến từ tin
nhắn trên zalo nhóm lớp, enetviet. Dạng tin nhắn này rất thông dụng hiệu quả
khi nhà trường muốn thơng tin đến phụ huynh. Đây cũng chính là giải pháp rất

tốt đảm bảo những hoạt động của giáo viên đến với phụ huynh học sinh nhanh
chóng và hiệu quả. Đây cũng chính là cách giáo viên trao đổi với phụ huynh để
đưa ra những giải pháp nhanh nhất khi triển khai công tác dạy học trực tuyến
cho học sinh. Ngồi ra, mỗi lớp tơi đều có một nhóm zalo riêng để truyền đạt lại
kế hoạch dạy học trực tuyến của giáo viên chính xác, thuyết phục đến với phụ
huynh học sinh của từng lớp. Chính vì thế một kế hoạch, phương pháp dạy học
trực tuyến nào cũng rất nhanh chóng được đa phần phụ huynh học sinh nắm bắt
và thực hiện.
Trong công tác dạy học trực tuyến nhất thiết tôi cần phải phối hợp với
chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh, việc luôn được phụ huynh giúp
đỡ trong quá trình học tập trực tuyến giáo viên bớt phần vất vả về cơng tác quản
lí học sinh và lớp học thêm phần chỉnh chu bởi đối tượng giảng dạy của thầy, cô
không chỉ dừng lại là học sinh mà có sự thẩm định khá chặt chẽ của phụ huynh.
Một điều thú vị trong việc học trực tuyến là thầy cô và bố mẹ cùng tham
gia vào lớp học trực tuyến đó là nhiều bố mẹ sau thời gian giúp con học tập cùng
thầy, cơ giáo đã nhìn nhận thấy những điểm thiếu hụt của con mình. Qua việc
học trực tuyến nhiều bố mẹ đã quan tâm đến con nhiều hơn thay vì trước đây cứ
trăm sự nhờ thầy cô, thời gian buổi tối ở nhà bố mẹ ít bận tâm đến việc học của
con và nhiều gia đình cũng khơng bận tâm nhiều đến giáo dục những kĩ năng
sống cho con một cách nghiêm túc song giờ đây khi một phong trào, một cuộc
thi đua nho nhỏ được phát động, được online trực tiếp giữa các con trong lớp thì
nhiều bố mẹ cũng đã vào cuộc kịp thời bởi thấy con mình nhiều kĩ năng cịn
thiếu và yếu: Con chưa mạnh dạn phát biểu, chưa tự tin khi làm bài, …. Tất cả
sự phối hợp, sự tác động qua lại ấy đã và đang là cơ hội tốt nhất cho học sinh
không bị mất kiến thức cơ bản, được vui vẻ bên thầy cô, bạn bè và gia đình, một
nhu cầu rất chính đáng của con trẻ cần được người lớn đáp ứng. Đó cũng là
những ưu việt của việc dạy học trực tuyến cho học sinh tiểu học mà tôi cũng đã
đúc rút được trong quá trình giảng dạy.
- Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm các lớp động viên, khuyến khích phụ

11
huynh học sinh tạo điều kiện cho các con tham gia các hoạt động giáo dục khác
ngồi các cơng việc học tập chính khố.
Nắm bắt tâm lí phụ huynh có con bậc tiểu học ln muốn có thơng tin hai
chiều, tương tác giữa giáo viên - phụ huynh học sinh cho thiết lập nhóm zalo các
lớp ngay từ đầu năm học, vừa tiện dụng vừa chuyển thơng tin, hình ảnh nhanh
nhất từ giáo viên đến phụ huynh và ngược lại. Ngoài ra mỗi lớp sẽ dùng 1 mail
riêng hoặc zalo riêng để thầy, cô tiện chuyển bài khi cần thiết như kế hoạch học
tập trong các học kỳ I và kỳ II của năm học và các thông tin thể lệ của các cuộc
thi như đấu trường Toán học, Trạng nguyên Tiếng Việt….. hoặc khi có sự thay
đổi về lịch học tập. Khi tôi thực hiện dạy học trực tuyến không những giáo viên
chủ nhiệm mà con phụ huynh cũng là người nắm bắt được thơng tin phịng học,
mật khẩu để hướng dẫn con vào lớp học. Từ đó tạo được sự gần gũi giữa giáo
viên- phụ huynh. Bên cạnh những thuận lợi, khi triển khai dạy học trực tuyến
cũng gặp khơng ít những khó khăn song tất cả đều phải có giải pháp hợp lý.
Những phụ huynh thu nhập khơng ổn định, trang thiết bị thơng minh cịn thiếu
thốn, thì bản thân tơi sẽ gửi bài photo riêng. Những phụ huynh khơng thích cho
con học trực tuyến vì cho rằng việc học khơng được kiểm sốt thì được tơi kết
hợp với giáo viên chủ nhiệm và ban đại diện CMHS trao đổi thuyết phục tìm ra
hướng giải pháp tốt nhất đảm bảo tạo điều tốt nhất cho học sinh.
5. Giải pháp về cơ sở vật chất ứng dụng CNTT là yếu tố rất quan trọng,
thiết thực và hữu dụng trong dạy và học trực tuyến.
Tầm quan trọng, sự hiệu quả và sức ảnh hưởng của việc sử dụng CNTT
trong dạy học đã được khẳng định bằng thực tiễn và trở thành xu thế tất yếu của
giáo dục. Đến nay, cơ sở vật chất và thiết bị dạy học cần thiết cho việc ứng dụng
công nghệ thông tin được đầu tư khá đầy đủ và hiện đại: Nhiều học sinh đều có
các thiết bị thơng minh như điện thoại thơng minh, máy tính bảng và laptop hay
máy tính để bàn để đáp ứng cho nhu cầu học trực tuyến. Khi nói đến ứng dụng
CNTT trong dạy học có nghĩa là: Bản thân tôi cũng đã tăng cường đầu tư cơ sở

vật chất, trang thiết bị CNTT đầy đủ, nâng cấp hệ thống mạng tại nhà để đáp
ứng nhu cầu giảng dạy online cho học sinh; sử dụng các phần mềm mới làm
công cụ hỗ trợ việc dạy học trực tuyến, khai thác tốt các phần mềm thiết kế bài
dạy như phần mềm powerpoint, word, paint…; sử dụng mạng internet một cách
triệt để, để khai thác thông tin, tham khảo và xây dựng giáo án điện tử có chất
lượng. Việc ứng dụng CNTT trong dạy học trực tuyến là một ứng dụng mới mẻ
đối với giáo dục tiểu học yêu cầu giáo viên tích hợp các kĩ năng năng lực để tiến
hành quá trình dạy học bởi vì nếu giáo viên chỉ ứng dụng phần mềm trực tuyến
để tương tác thì bài giảng vẫn chưa đủ sức hấp dẫn với học sinh mà người giáo


12
viên phải kết hợp với kĩ năng soạn bài powerpoint, sử dụng webcam, video…..
Tuy nhiên, để mang lại cho học sinh một tiết học nói chung và tiết dạy
trực tuyến lí thú, bản thân tơi cũng phải nỗ lực rất nhiều trong việc chuẩn bị bài
soạn, thiết kế sao cho phong phú, sinh động, logic, sáng tạo phát huy tối đa cơng
dụng, chức năng của của thiết bị và có thể xử lí tốt các tình huống khi sự cố xảy
ra trong tiết dạy như: học sinh out ra khỏi lớp; vào các lệnh bên ngồi giải trí,
khơng biết cách bật, tắt micro…
Việc sử dụng CNTT trong dạy học trực tuyến hiện nay là rất cần thiết và
phù hợp với xu thế phát triển của xã hội. Để việc ứng dụng đó được tốt bản thân
tơi nghĩ cần thực hiện một số giải pháp sau:
- Đối với người giáo viên ngồi hiểu biết về lợi ích, hiệu quả của CNTT
mang đến trong dạy học cần phải biết cả những khó khăn, hạn chế để tìm cách
khắc phục, xử lý và sử dụng một cách hiệu quả nhất, tránh tình trạng lạm dụng
công nghệ. Muốn CNTT hỗ trợ hữu hiệu cho việc nâng cao chất lượng dạy học
trực tuyến giáo viên phải thực sự say mê, kĩ năng sử dụng thiết bị thành thạo,
linh hoạt trong từng tiết học cụ thể. Ngồi ra, việc kết hợp cơng nghệ thơng tin
với ngơn ngữ và phương pháp sư phạm cũng là một vấn đề quan trọng.
- Đối với phụ huynh học sinh cũng cần quan tâm đến việc hướng dẫn con

dùng thiết bị thơng minh trong q trình học tập trực tuyến nói riêng và học tập
nói chung sao cho hiệu quả, tránh tình trạng giao thiết bị cho con và giao phó
trách nhiệm dạy học cho giáo viên. Nhất thiết phụ huynh phải kiểm soát việc sử
dụng thiết bị học tập của con và hỗ trợ giúp đỡ con có thêm những kĩ năng xử lí
tình huống trong q trình học tập như: chụp ảnh bài làm, gửi bài, comment, xin
tham gia vào phòng học, kĩ năng xin phép khi phát biểu hoặc xin ý kiến….
- Đối với học sinh: Luôn tự học hỏi tìm hiểu rèn luyện thường xuyên kỹ
năng sử dụng các thiết bị công nghệ và phần khai thác phần mềm học tập một
cách triệt để khi tham gia học trực tuyến.
IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động dạy học
trực tuyến.
Sau nhiều năm thực hiện ứng dụng CNTT trong giảng dạy bản thân tôi
luôn từng bước hoàn thiện những kĩ năng sử dụng CNTT trong giảng dạy và
khai thác tốt những tính ưu việt của các phần mềm hỗ trợ trong giảng dạy trực
tuyến. Học sinh thực hành sử dụng CNTT một cách thành thạo khi tham gia học
tập trực tuyến cũng là một thành công rất lớn với bản thân tôi khi là một giáo
viên phụ trách giảng dạy bộ môn Tin học trong nhà trường. Qua khảo sát kết quả
sau khi áp dụng các phương pháp ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng
dạy cho học sinh khi tham gia học tập trực tuyến đã có kết quả như sau:


13
Số học
Kĩ năng
Chưa
sinh
Ghi
Thành
STT Khối
thành

Tỉ lệ
Tỉ lệ
khảo
chú
thạo
thạo
sát
1
3
92
84
91,3
8
8,6
2
5
369
334
90,5
35
9,5
Ngoài ra, để những kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin trong dạy và học
trực tuyến - một hình thức dạy học mới mẻ đạt hiệu quả cao thì người giáo viên
phải có những giải pháp đến từng học sinh, từng tình huống ứng dụng cụ thể để
tất cả học sinh đều tự tin tham gia vào hoạt động học tập đạt hiệu quả, khơng
q lạm dụng cơng nghệ trong một số tình huống, không quá kéo dài thời gian
để tránh ảnh hưởng thị lực và áp lực cho cả người dạy, người học và người hỗ
trợ đó là phụ huynh học sinh bởi họ cịn có nhiều cơng việc ngồi cơng việc hỗ
trợ con học trực tuyến. Do đó, việc dạy học trực tuyến đòi hỏi giáo viên phải
linh hoạt, sáng tạo và luôn nỗ lực rèn các kĩ năng mềm trong cuộc sống và trong

nghề nghiệp bên cạnh năng lực chuyên môn và phương pháp dạy học.
Kĩ năng sử dụng CNTT của giáo viên và học sinh, chất lượng của việc dạy
và học trực tuyến còn phụ thuộc vào một kế hoạch dạy học khoa học được bàn
bạc dân chủ của giáo viên và sự phối hợp thực hiện nhiệt tình của phụ huynh.
Dạy, học trực tuyến đã và đang được phối hợp nhịp nhàng với dạy, học trực
tiếp theo định hướng của Bộ GD&ĐT; Kĩ năng sử dụng CNTT của giáo viên học sinh cịn được tăng lên khi duy trì việc: dạy học và hỏi đáp qua phòng học
ảo bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu; khi học sinh khơng may bị
ốm; khi học sinh có nhu cầu hỏi đáp với giáo viên…. Đặc biệt, việc tham gia
các cuộc thi trực tuyến đã và đang phát huy tốt hơn kĩ năng sử dụng CNTT như:
học sinh tham gia cuộc thi đấu trường Toán học, Trạng nguyên Tiếng và nhiều
cuộc thi khác….


14
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
* Đối với giáo viên: Thấy được tầm quan trọng của việc dạy, học trực
tuyến; thấy được trách nhiệm thực hiện tốt đường lối chủ trương của Đảng, Nhà
nước và ngành Giáo dục; giúp học sinh không bị quên kiến thức cơ bản, giúp
mối quan hệ thầy, cô và phụ huynh- học sinh thêm gần gũi, gắn bó. Trên hết,
đây là một cơ hội tốt để giáo viên được tiếp cận và thực hành một phương pháp
mới, là điều kiện để giáo viên phát huy được kĩ năng sử dụng CNTT. Sử dụng
CNTT trong dạy học trực tuyến là động lực, là cơ hội và cũng là thách thức để
thành công của một phong trào thi đua mới.
* Đối với phụ huynh: Việc kèm cặp cho con học tập tốt ngay từ bậc mầm
non, tiểu học hay còn gọi phương pháp giáo dục từ sớm cho con đang được
nhiều bố mẹ trẻ dành nhiều tâm huyết. Nắm vững tâm lí của phụ huynh, giáo
viên sẽ thuận lợi khi triển khai các hoạt động. Song chúng ta cũng biết các thiết
bị công nghệ và kĩ năng sử dụng nó là con dao 2 lưỡi mà giáo viên và phụ huynh
phải lường trước để đề phịng tình huống xấu xảy ra. Bên cạnh việc học sinh hào

hứng ứng dụng công nghệ để học tập, nhất thiết giáo viên và phụ huynh cần có
những giải pháp kiểm soát việc học tập trực tuyến của con bằng cách: Xếp thời
gian biểu khi bố mẹ có thể hướng dẫn được con; kiểm soát thời gian giao và
nhận lại thiết bị, nắm bắt tình hình học tập của con sau những buổi học trực
tuyến; Khi con có nguyện vọng dùng thiết bị thơng minh giải trí phụ huynh phải
khống chế thời gian. Vì vậy, việc phối hợp giữa giáo viên - phụ huynh - học sinh
phải hết sức chặt chẽ khi tổ chức dạy học trực tuyến. Nếu việc kiểm sốt tốt thì
hiệu quả dạy và học trực tuyến càng cao, kĩ năng tự học của học sinh tốt, kĩ năng
sử dụng CNTT cũng tăng theo bởi sự rèn giũa, tạo được sự tự tin cho một thế hệ
trẻ. Khi nhà trường tổ chức kiểm tra trực tuyến, là cách tạo cơ hội cho phụ
huynh giám sát, dạy con đức tính trung thực trong thi cử, thẩm định được chất
lượng dạy của giáo viên và học tập của học sinh.
* Đối với học sinh: Bố mẹ, thầy cô nhất thiết phải phối hợp nhịp nhàng
hướng dẫn và giám sát con trong q trình học tập và khơng qn ghi nhận, cổ
vũ con khi con học tốt và rèn được nhiều kĩ năng tốt. Học sinh cũng rất cần sự
phân tích chỉ bảo ân cần từ thầy cơ và bố mẹ để các con có kĩ năng sử dụng các
thiết bị đúng cách, văn minh, không sa đà vào những giải trí vơ bổ, biết phân
biệt thơng tin thật giả, phải trái ngay từ khi cịn nhỏ và có thể sử dụng CNTT khi
thực hiện các cuộc thi hay học tập trên phần mềm.
2. Khuyến nghị
* Với Phòng GD&ĐT


15
Ghi nhận, phổ biến những kinh nghiệm của nhà trường và hướng dẫn
chúng tôi tiếp tục nghiên cứu, phát triển và mở rộng phạm vi, nhân rộng sáng
kiến để cùng nhau học tập nâng cao chất lượng đội ngũ, chất lượng dạy học
trong các cơ sở giáo dục, đáp ứng yêu cầu đổi mới GD&ĐT.
*Với Ban giám hiệu nhà trường
Tiếp tục tạo điều kiện cho các đồng chí giáo viên được tham gia các lớp

học tập nâng cao trình trình độ chuyên môn và kỹ năng sử dụng công nghệ thông
tin để bắt kịp xu hướng phất triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin hiện nay.
Trên đây là “Một số giải pháp nâng cao kĩ năng ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy và học trực tuyến cho học sinh khối 3 và khối 5”. Tôi rất
mong nhận được sự quan tâm, giúp đỡ, đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo, quý
thầy cô và bạn bè đồng nghiệp để công tác giảng dạy của tôi ngày một tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày 26 tháng 04 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm của
mình viết, khơng sao chép nội dung của người khác.
Người viết

Trần Quốc Trường


16
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa và sách giáo viên Hướng dẫn học Tin học 3,4,5 của nhà
xuất bản Giáo dục.
2. Một số tài liệu hướng dẫn triển khai dạy học trực tuyến năm học 2021 2022.
3. Một số video hướng dẫn dạy học trực tuyến năm học 2021 – 2022 tham
khảo trên mạng Internet.