Một số giải pháp kỹ thuật góp phần thực thi chính sách để phát triển dịch vụ thư viện số tại học viện hành chính quốc gia

BỘ VĂN HÓA, THÊ THAO VÀ DU LỊCH

KỶ YẾU HỘI THẢO

BAN QUYEN TRONG CHUYEN DOI SO NGANH THU VIEN

HA NOI, 7/2023


Đc: 51 Ngô Quyễn - Hoèn Kiếm - Hè Nội
ĐT: 024.39438231; Móy lễ: 183, 187, 199, 266
Fax: 0243.9439009
E-mail: ,vn

Website:


CHỊU TRÁCH NHIỆM NỘI DUNG
ThS. Kiểu Thúy Nga

Vụ trưởng Vụ Thư viện - Bộ Văn hóa, Thể thạo và Du lịch

BIÊN TẬP VÀ TỔ CHỨC BẢN THẢO
ThS. Đồn Quỳnh Dung

Phó Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VHTTDL

ThS. Trần Nhật Linh

Chuyên viên Vụ Thư viện - Bộ VHTTDL

ThS. Nguyễn Thị Kim Phượng

Chuyên viên Vụ Thư viện - Bộ VHTTDL

CN. Đặng Thế Tưởng

Chuyên viên Vụ Thư viện - Bộ VHTTDL


BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH

KỶ YẾU HỘI THẢO

BAN QUYEN TRONG CHUVEN DOI SO NGANH THU VIEN

HA NOI, THANG 7 NAM 2023


MỤC LỤC
ĐỀ DẪN HỘI THẢO BẢN QUYỂN TRONG CHUYỂN ĐỔI SỐ
NGÀNH THƯ VIỆN
MiG OGRE 9
dea teieniootedanstniien dosnt ostsed
N10 TAL VACHE. necncaranesencxanceannersansenatnensessicuvanayenestlesdSusuoua

MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THUC THI BAN QUYEN TAC GIA BỐI CẢNH CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIỆN
Thủ viện Quốc gia: VIỆÊ NHI taacusgiii1156015011ã1<813160158A1t1311188104481/ 601180300111Đ10000000800n256 25

BẢN QUYỀN TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ
NGÀNH THƯ VIỆN TẠI ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH ĐỊNH

W//8/11.87/1,8,189),. 00080858... ....................... 53

THỰC THỊ QUYỀN TÁC GIẢ TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ

CỦA THƯ VIỆN HÀ NỘI
7/8 ,72,8:,.8)/00

0 0n0n88ee.............................. 59

THỰC HIỆN QUY ĐỊNH VỀ BẢN QUYỀN VÀ TĂNG CƯỜNG CƠ HỘI TIẾP CAN
THONG TIN, TAI LIEU CHO NGUOI KHUYẾT TAT NHÌN TRONG KỈ NGUYÊN SỐ
TS. Dirt Vit An eccccsssssssccesessssssecessessssssvssssssuessssssssseeesessssssssessssusnsuusasssnssssssusensesesesesceee 66
THU VIEN SO VA VAN DE BAN QUYEN
TAS. Neuyen Neoe Bao wsscscenesseveasesueacancenssnmassessoncsvssereniensertasnserensesvecesintssveovercivevseveees 78

PHAP LUAT CAC NUGC VE NGOAI LE DOI VOI QUYEN TAC GIA
DANH CHO THU VIEN VA NHUNG THACH THUC MOI
TS. Ngô Ngọc Diễm, ThS. Nguyễn Ngọc Nam, ThS. Nguyễn Thị Ngà............................... 82

ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ CHUYỂN ĐỔI SỐ CỦA THƯ VIỆN
DƯỚI GĨC NHÌN CỦA QUẢN LÝ BẢN QUYỀN
Hoàng D ŨïHg. . . . . . . . . . .

«5-55

ềH HH EE1111.21..1.1.1...11.1.1111.11.1111.11..11.111.T11111.1E1.
C1. 92

THUC THI QUYEN TAC GIA TRONG HOAT DONG THU VIEN
HOC VIEN CHINH TRI QUOC GIA HO CHi MINH

TAS. LAL QUOHE DG... ..n--erersoesrsenneeessnnannnnschadanenstaseletenaneasqesnsnnnstsithingensdbpenadssdt
sensei eaveneieacsTias 101
10.

TIM HIEU DIEU 25 LUAT SO HUU TRI TUE 2022 VA GIAI PHAP
CHO TRUONG DAI HOC VAN HOA, THE THAO VA DU LICH THANH HOA
TAS. Trịnh Tất Đạt, ThS. Thạch Lương Giang, ThS. Nguyễn Thị Thủy.......................
..- 110


BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH

VỤ THƯ VIỆN

11. BẢN QUYỂN TÁC GIẢ TRONG CHUYỂN ĐỔI SỐ HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN:
MỘT TRONG NHỮNG CHÌA KHĨA QUAN TRỌNG ĐỂ DẪN ĐẾN

THÀNH CÔNG CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG CÁC THƯ VIỆN Ở VIỆT NAM
1hS. Nguyễn Hữu Giới

12. THUC TIEN SAO CHÉP TÁC PHẨM TẠI MỘT SỐ THƯ VIỆN ĐẠI HỌC
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
1S. Hoàng Ngọc Hải

13. THỰC THỊ QUYỂN TÁC GIẢ TRONG HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
VÀ PHỤC VỤ TÀI LIỆU SỐ TẠI THƯ VIỆN KHOA HỌC TỔNG HỢP
THÀNH PHỐ HỒ CHI MINH
Lê Ngọc Hân, ThS. Vĩnh Quốc Bảo

14.NHỮNG VẤN ĐỀ CẤP THIẾT ĐẶT RA TRONG VIỆC ĐÀO TẠO,

BỒI DƯỠNG KIẾN THỨC TRONG THỰC THỊ QUYỂN TÁC GIẢ
CHO NGUỒN NHÂN LỰC THƯ VIỆN CẤP HUYỆN
(Nghiên cứu trường hợp Tp. Hồ Chí Minh)
TS. Trần Văn Hồng

. MOT VAI VAN DE LIEN QUAN TRONG VIEC THUC THI QUYEN TAC GIA
TRONG HOAT DONG THONG TIN - THU VIEN
ThS. Nguyén Manh Kiém

. QUYỂN TÁC GIẢ TRONG HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN NHẬN DIỆN NHỮNG HÀNH VI VI PHẠM VÀ ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ
GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC
ThS. Phạm Thị Mai, ThS. Nguyễn Kiểu Quỳnh

. CHUYỂN ĐỔI SỐ VÀ VẤN ĐỀ BẢN QUYỀN TRONG HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN -

KINH NGHIEM CUA EUROPEANA

Lé Trung Nghia

. THU VIEN THANH PHO CAN THO VOI HOAT DONG BO SUNG

TAI NGUYEN THONG TIN, TO CHUC PHUC VU BAN DOC

VA GIAI PHAP HAN CHE VI PHAM QUYEN TAC GIA
Nguyễn Thanh Nhã

. THUC THI QUYEN TAC GIA TAI THU VIEN QUAN DOI
Trung tá, ThS. Trần Nữ Quế Phương

KỶ YẾU HỘI THẢO THỰC THỊ QUYỀN TÁC GIÁ TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIỆN

7

20. MỘT SỐ GIẢI PHÁP KỸ THUẬT GĨP PHẦN THỰC THỊ CHÍNH SÁCH

ĐỂ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THƯ VIỆN SỐ TẠI HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH

- 116

QUOC GIA

TS. Phar Quang QuYEH weeecsseecsesssesessesssssesssessessecssessssusesesuessecssessenscescenecanenueecneenssntesseanesnes 203

91. BAO VE QUYEN TAC GIA TRONG CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIỆN ĐẠI HỌC

ck.108. 214
HH 0001401
HH HH...cc
..........
ThS. Đỉnh Thúy QUỳnh..........nh...

123

2

22. HOÀN THIỆN KHUNG CHÍNH SÁCH ĐỂ THỰC THỊ QUYỀN TAC GIA
TRONG TRIỂN KHAI CHUYỂN ĐỔI SỐ NGÀNH THƯ VIỆN TẠI VIỆT NAM

TES. LO Titty SOM sssesssessesssssssessssenesnvssenacevervssssseveenscsaseaensveravsaseateuaseoagvonnesanenenarentsonsvessmnnseenns 224

93, MOT VAI SUY NGHI VE VAN DE BAN QUYEN

TRONG CONG TAC QUAN LY THU VIEN THOI KY SO
[1271787

8815SYE21W1/717181167,Ẽ888E..ee.....................

236

24. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG SỐ HÓA VÀ VẤN ĐỀ QUYỀN TÁC GIẢ

TRONG PHỤC VỤ TÀI LIỆU SỐ HÓA TẠI THƯ VIỆN KHOA HỌC TỔNG HỢP

ĐÀ NẴNG

tcềthỆttt+ttSEEtEE 241
tre
ThS. Phạm Xuâ11 TỈHH......................--52-52
25. THU VIEN DAI HOC THUC THI QUYEN TAC GIA TRONG QUA TRINH

CHUYỂN ĐỔI SỐ

PGS.TSKH Bùi Loan Thừyy............................. -secrrrrrrrrrrriri...riiiir 249
26. MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG BẢN QUYỀN
THƯ VIỆN SỐ HIỆN NAY

100018. 258
......

H0 0A2 4 0 0481401061.40040
.........
Hee HÀ
ThS. Nguyễn VĂH THỦY..............

27. THƯ VIỆN THÔNG MINH CHUYỂN ĐỔI SỐ VỚI CƠNG NGHỆ RFID

Cơng ty Cổ phần

giải pháp thiết bị Sao MMai..........................-.-..--555-°cccccsceeecreeseerrrrrrretre 265


MỘT SO GIAI PHAP KY THUAT GOP PHAN THUC THI CHÍNH SÁCH

ĐỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THƯ VIỆN SỐ TẠI HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH
QUỐC GIA

»

TS. Phạm Quang Quyền”

Tóm tắt:

tỉn - thư
Thư viện số là xu hướng tất yếu nhằm phát triển hoạt động thông
nghĩa với việc
viện trong bối cảnh chuyển đổi số. Thư viện số khơng chỉ có ý
nghĩa là hạ tầng
chuyển đổi số hoạt động thông tin - thư viện, mà nó cịn mang ý

hội. Bởi lẽ, hạ tầng
dữ liệu của chuyển đổi số trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã

triển thư viện
đữ liệu số là nền tảng của chuyền đổi số. Quá trình xây dựng và phát
định pháp lý
số và các dịch vụ thư viện số đã và đang gặp những rào cản về quy

quy định về phạm vi,
như: Luật sở hữu trí tuệ, luật an tồn thơng tin,... và những

vị cụ thể. Đặc biệt,
mức độ phổ biến các thông tin, dữ liệu của mỗi cơ quan, đơn

trình vận hành và
những quy định này có những thay đổi nhất định trong quá

ệ
4

ử

it

1,

tác giả tổng
phát triển cùng quá trình hoạt động của cơ quan, đơn vị. Bài viết này,
thư viện
hợp từ thực tiễn triển khai các giải pháp thực thi chính sách để phát triển

gia.
số phục vụ cho người dùng tin tại Học viện Hành chính Quốc
sỐ.
Từ khóa: Chính sách thư viện số; Dịch vụ thư viện số; Thư viện
1. Dat vấn đề

mạnh mẽ
Chuyển đổi số lĩnh vực thông tin - thư viện đã và đang phát triển

liên kết hình thành
cùng với sự phát triển chung của xã hội. Trong đó, xu hướng

nhau nhằm phục
các hệ thống thư viện số, dịch vụ thư viện số ở các cấp độ khác

hội số. Hạ tầng
vụ tối đa nhu cầu thông tin da dang của người dùng tin trong xã

:

a

.
0

:
:

phủ số, kinh tế
cho xã hội số có thể chia theo nhiều tiêu chí khác nhau như: chính

số về phương điện tổ
số, xã hội số,... Tuy nhiên, nền tảng hạ tầng của chuyển đổi
tầng dữ liệu. Thư viện số là một
chức kỹ thuật sẽ bao gồm: hạ tầng công nghệ và hạ

và khối lượng khổng
trong những hạt nhân cấu thành hạ tầng đữ liệu quan trọng
sẽ vừa với vai trò tổng
lồ của chuyển đổi số. Thư viện số và mạng lưới thư viện số
nhằm mục tiêu phát
hợp lưu trữ hạ tang dữ liệu số, đồng thời cung cấp các dịch vụ

n đổi số trong
triển sáng tạo và đổi mới trong xã hội hiện đại. Thời gian qua, chuyể

cản về bản quyền,
thư viện gặp những rào cản về vấn đề pháp lý, đặc biệt là rào
Quốc hội
sở hữu trí tuệ. Vì vậy, với bối cảnh chuyển đổi số không thể khác được,
số 46/2019/OH14
cũng đã nhất trí thơng qua với tỉ lệ rất cao về Luật Thư viện (Luật

Ä)_ Chủ nhiệm

Thư viện, Trung tâm Cơng nghệ và Thư viện, Học viện Hành chính Quốc gia


204

BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH

VỤ THƯ VIỆN

năm 2019) và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật sở hữu trí tuệ (Luật sá

07/2022/QH15). Điều đó, đã dần mở những rào cản để thúc đẩy việc chuyển đổi số

trong lĩnh vực thông tin - thư viện, đẩy mạnh các dịch vụ thư viện số, góp phần

vào phát triển nhanh, đi tắt đón đầu, đảm bảo tính bền vững của đất nước.

Thư viện số tại trường Đại học Nội vụ Hà Nội được xây dựng, phát triển và

chính thức hoạt động trên Internet từ ngày 13/6/2012 đến ngày 31/12/2022 và nay
là thư viện số của Học viện Hành chính Quốc gia (từ ngày 01/01/2023) đã có những

bước phát triển mạnh mẽ về cả khối lượng nguồn tài nguyên thông tin số, về
phương thức cộng tác làm việc trên không gian thư viện số (work flow) va dac biệt

là hướng tới dịch vụ thư viện số kết nối tập trung đối với tất cả thành viên của Học

viện (Thư viện số) và một phần phục vụ công cộng cho cộng đồng người dùng tin

(Học liệu mở). Trong quá trình phát triển, các thế hệ lãnh đạo Nhà trường, Học
viện và lãnh đạo thư viện qua các thời kỳ đã tìm kiếm mọi giải pháp nhằm thực

thi tốt nhất các chính sách liên quan đến thư viện số với tỉnh thần phát huy tối đa

nguồn lực hiện có để phục vụ tối đa nhất nhu cầu học tập, nghiên cứu khoa học

của giảng viên, viên chức, người lao động của mọi miễn trong Tổ quốc và cũng

đóng góp phần nào đó trong việc phục vụ cộng đồng (Học liệu mở) để cùng nhau

phát triển theo dòng của khoa học hiện đại theo nguyên tắc: tự chủ vận hành và
quản trị nhằm cập nhật nhanh nhất có thể tất cả những chính sách mới hiệu lực
liên quan đến thư viện số và dịch vụ thư viện số.
2. Nội dung

2.1. Một số khái niệm
Trước khi phân tích một số đặc điểm dịch vụ của Thư viện số thông minh,

chúng ta cần làm rõ một số các khái niệm sau:

- Thư viện số: “Các Thư viện số là các tổ chức cung cấp các nguồn lực - tài

nguyên, bao gồm

cả các chuyên gia để lựa chọn cấu trúc, cung cấp khả năng truy

cập tới các nguồn tri thức, phiên dich, phân phối bảo đảm tính vẹn tồn và tính lâu

dài của các bộ sưu tập số dé cho một cộng đồng hoặc một tập hợp cộng đồng người

dùng tin xác định luôn có thể sử dụng một cách nhanh chóng, kịp thời và kinh tế”

(Seadle, 2007: 169-173).

- Dịch vụ thư viện số: Là dịch vụ hồ trợ đội ngũ viên chức thư viện trong việc

tổ chức các bộ sưu tập số nhằm lưu trữ, phổ biến và phục vụ cho người sử dụng thuận

lợi trong phạm vi rộng hơn về không gian và thời gian.

(Sonker, 2022)

- Dịch vụ thơng minh (Ví dụ: Tùy biến cá nhân hóa thơng tin trong Thư viện

số và sử dụng di động) (Nahak, 2019).


KỶ YÊU HỘI THẢO THỰC THỊ QUYỀN TÁC GIA TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIỆN

205

- Không gian ảo (Cyberspace): Không gian ảo để chỉ việc môi trường kết nồi

thơng tin cho con người có thể tham gia truyền tải từ bắt kỳ nơi nào trên thế giới,

nhấn mạnh đến những thông tin đa phương tiện chứa đựng những dạng thông

tin mà con người đã sử dụng từ trước đến nay nhưng đã được gỡ bỏ rào cản về

không gian và thời gian - không gian tiếp cận thông tin. (Abu-Taieh, 2019: 13).

- Hé théng tich hop (system integration): Theo tit dién tiéng Việt trực tuyến đưa

ra là: “Việc phối hợp các thiết bị và công cụ khác nhau để chúng cùng làm việc với

nhau trong một hệ thống nhằm giải quyết những nhiệm vụ chung nào đó. Trong
ứng dụng tin học, chẳng hạn để xây dựng một hệ thống thơng tin quản lí, THHT

bao gồm việc lựa chọn các máy tính, các thiết bị phụ cận, các giải pháp mạng và

thiết bị kết nối, các phần mềm hệ thống, phần mềm ứng dụng... cùng với việc cài
đặt, ghép nối chúng với nhau thành hệ thống cùng thực hiện được các nhiệm vụ

thu thập, lưu trữ, truyền đưa và xử lí thơng tin theo u cầu dé ra”. (Từ điển tiếng

Việt online, 2023).

2.2. Một số mắc phát triển Thư oiện số tại trường Đại học Nội oụ Hà Nội - na

la Hoc vién Hành chính Quốc gia
Lịch sử Nhà trường có tiền thân từ trường Trung cấp nghiệp vụ Văn phịng,
được hình thành từ năm 1971, trải qua 51 năm phát triển, trong đó có 11 năm với

tên gọi trường Đại học Nội vụ Hà Nội cũng gắn liền với giai đoạn chính thức hình

thành và phát triển thư viện số. Trong đó, kết quả đạt được của thư viện số và các
dịch vụ từ thư viện số đã minh chứng rõ rệt và hiệu quả của nó. Điều đó, càng rõ

ràng hơn vì nó góp phần thay đổi nhận thức của tất cả các thành viên trong Nhà

trường giai đoạn phòng chống địch bệnh Covid-19 và nay, ngay sau khi chính
thức thực hiện Quyết định số 27/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc sáp
nhập Trường Đại học Nội vụ Hà Nội và Học viện Hành chính Quốc gia có hiệu lực
từ ngày 01/01/2023; Thư viện số và các dịch vụ thư viện số đã được cập nhật

kịp

thời với trong bối cảnh mới từ việc chỉnh sửa giao điện (Hình 1) cho tới việc tạo 652

tài khoản sử dụng thư viện số cho đội ngũ nhà giáo, viên chức, người lao động của
Học viện (trước khi sáp nhập) trên cả 3 miền Tổ quốc. Đó là minh chứng rõ rệt về

nguyên tắc xuyên suốt trong xây dựng thư viện số: tự chủ vận hành và quản trị,
kết quả giai đoạn mới sáp nhập đã được toàn thể đội ngũ Học viện Hành chính

Quốc gia ghi nhận.


RNNNNNKRKRRNgggggggORRRHg.gHNN.g.ggẸpp.ố6

206

=

G0

BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
VU THU VIEN

Gh

aa

Notsecure | 113,190240.60:8080/premquengouven!

pid

PTRANGCHU

ODUYETTHEO~ = 00

“
 Đáng tháo +

TRUNG TAM CONS NEE VA THI VIEN
(V97
tri @6
'7
;ổng tới năm 2027 chuyểt

của viên chức); về
n đối số cạnh hơm, TTTV xin mỡ trệm các Không gian cưới đây? 1. Tự cập nhật đenh mục cơng trình khoa học (Dễ sơ khoa học
ý)
góp
lượt
1
cho
giây
(<30
SỐ
VIỆN
GĨP Ý HỒN THIỆN THƯ'

GIẢI PHẤP KHÔNG DẼ TỔ CHỨC/ ĐƠN Vị NÀO PHẢ¡ KHỚI ĐỘNG CHUYỂN ĐƠI SỐ SAU

BẠN ĐỌC CĂN BIẾT

sính viên 24/7 bời liên kết

Thư: viện số tạo không gian kết nói giữa Thầy / Cơ vả sinh viên; các Thây/ Cô; các
qua google form.
mẫu
Biểu
(3).
số
viện
thư
lên
mẫu
Biểu
(2).
tập:
tặng sách đễ chia sẻ trong học
Rắt mong Thảy/ Cơ và các em cùng góp phần xây dựng tài nguyên thong tin s

Hình 1: Trang chủ hệ thống thư uiện số Học uiện Hành chính Quốc gia

- Ngày 13 tháng 6 năm 2012, Thư viện chính thức mở trên không gian trên

mặc dù lượng
Internet, mục tiêu ban đầu là vừa thu thập nguồn tin số vừa phục vụ

sử
nguồn tin số còn rất hạn chế (gần 500 tệp tin tài liệu), thư viện đã phục vụ người

dụng toàn thời gian (24/7) bằng phần mềm mạng ngang hàng weezo. Chức năng
chủ yếu của phần mềm cho phép thu thập thông tin số từ nhiều nguồn khác nhau.

theo

- Quý 1 năm 2015, song hành với việc Nhà trường chuyển đổi đào tạo

hình thức tín chỉ, Thư viện chính thức triển khai và đưa vào sử dụng phần mềm
Dspace 3.0.

- Tháng 7 năm 2017, nhận thấy nhu cầu tương tác với người dùng tin cần thiết
đáp ứng và giải quyết đảm bảo tính liên tục, kế thừa và liên thơng để đảm bảo đáp

hợp với
ứng tối đa mọi lúc mọi nơi, Thư viện đã triển khai phần mềm Dspace kết

ứng dụng mã nguồn Xenforo 1.5 để làm website và diễn đàn tương tác với người

thực
dùng tin trực tiếp theo thời gian thực (qua chatbox) và không theo thời gian

(dién dan).

- Tháng 4 năm 2018, Thư viện triển khai việc nâng cấp phiên bản DSpace lên
4.2 vì cung cấp chức năng tìm kiếm linh hoạt theo nguyên lý của google, đồng thời
xây dựng kế hoạch triển khai số hóa tài liệu truyền thống và số hóa văn bản của
khai các dịch vụ
Thư viện. Sau đó, Thư viện cũng cấp 2 khơng gian, phục vụ triển

trong trong
Thư viện số (đây cũng chính là định hướng, mục tiêu chién luge quan


207

KỶ YẾU HỘI THẢO THỰC THỊ QUYỀN TÁC GIẢ TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIỆN

chuyển đổi số quốc gia nói chung, cũng như chuyển đổi số trong hoạt động Thư
viện nói riêng), cụ thể:
+ Xây dựng khơng gian học liệu mở: Cung cấp cho mọi thành viên truy cập khách vãng lai vẫn có thể sử dụng được các tư liệu, tài liệu trong không gian này;
+ Xây dựng khơng gian Thư viện số: Chỉ thành viên có tài khoản (account)

được cung cấp mới có quyền sử dụng các tài liệu, tư liệu trong không gian này.

- Năm 2020, do tình hình dịch bệnh phức tạp, Thư viện đã triển khai các dịch

vụ hiện đại với định hướng liên thơng, liên kết, đồng bộ hóa dữ liệu theo mơ hình

tập trung tại trụ sở chính - 36 Xn La, Tây Hồ, Hà Nội và phục vụ cho toàn thể
sinh viên, học viên, người học của Nhà trường.

- Tháng 5 năm 2021, tiếp tục hướng đi mới, Thư viện đã triển khai mở kênh

thu thập, phát triển nguồn tài nguyên thông tin số từ người dùng tin (bạn đọc),
nhằm mở rộng việc chia sẻ, đồng thời làm phong phú thêm nguồn tài nguyên số
của Thư viện bằng việc mở kênh thu thập dữ liệu số từ người dùng tin (bạn đọc)
qua địa chỉ liên kết sau (Hình 2):
http://113.190.240.60:8080/phamquanggquyen/handle/123456789/5412
ospae

iD

| @

tuaTt:

eC | ER Dann

1 Q) cites

| @

8iap

|@ 1606

BH

0%

x

|

Teng

©

+

213,290,240,
# TRANG CHỦ _

|

DUYETTHEO ~

“Nămsxuấtbản |) Tácgi ' Nhandđề

Chủ để

I

‘Bang kj abdn trông bảo hãng ngày qua e-maš tờ bộ sưu tô
Coliection’s ft

lắm dẫn order): 1 12 18 cf18

Tác giả

Năm xuất
ban

Người hưởng dẵn

&
&

2019

Để án chuyển đổi số Quốc gia: Dự thảo bản 1.0

2085.

Làng u... vú + Bái viết của nhà báo Huy Thuy

@
Nguyễn Vấn Thủy, Huy Thủy

Hình 2: Khơng gian tài liệu số dành cho bạn đọc tặng
- Ngày 12 tháng 7 năm 2021, sau đợt bùng phát dịch bệnh lần thứ 4 tại Việt
Nam với tính chất phức tạp, khó lường hơn các đợt dịch trước đó, Thư viện đã


208

BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
VỤ THƯ VIỆN

tiếp tục cải tiến thủ tục hành chính với việc nộp các sản phẩm khoa học của giang
vin

viên chức, người lao động,

sinh viên, học viên trong toàn trường của cả 3

miền bằng hình thức nộp bản số các sản phẩm gồm: Đề tài nghiên cứu khoa học
(Đề tài NCKH), khóa luận tốt nghiệp đại học, luận văn thạc sĩ bằng hình thức trực
tuyến. Điều đáng nói, dịch vụ thư viện triển khai ln tn thủ ngun tắc đồng

bộ hóa dữ liệu để: “làm một lần, sử dụng nhiều lần, nhiều mục tiêu”. Việc thiết

kế và đưa ứng dụng nộp sản phẩm khoa học trực tuyếnsẽ là tiền đề cho việc phát
triển nguồn tài nguyên thông tin số trong mục tiêu phát triển đến năm 2025 và

định hướng tới năm 2030 của Thư viện. Dịch vụ thu nhận trực tuyến các sản phẩm
khoa học số (uận văn thạc sĩ, đề tài nghiên cứu khoa học,...) sử dụng biểu mẫu

của google, thiết kế các trường đữ liệu tuân theo chuẩn nghiệp vụ thư viện số và
lưu trữ số (siêu dữ liệu Dublin Core và chuẩn trao đổi dữ liệu số OAI-PMH) để xử

lý liên thông kết quả, cập nhật vào ứng dụng thư viện số (DSpace), cũng như sẵn
sàng kết nối với không gian rộng hơn: các thư viện số cơ sở đào tạo khác và quốc

gia sau này. Kết quả ban đầu, đã cho những hứa hẹn dự báo về hiệu quả trong thời
gian tiếp theo (Hình 3) :
€

>3

Ơ

& decseocgiecem/

Danh mục khóa luận Đại

MÔ HO B78
Á ÈB
Hgvitển

OTD Kim Neat

Mgiysinh
7

Belsky

Mãsinhviễn tđẫẩu-năm kết: Ngành TS BEHHESE

1 f705OTVCDA0

2

NO

wo BM Y-d-

¡ khóa luigười ‘rb

dễ

e-

Từ `

ˆ
Số lượng trangõ

Chink Tr, Hoe

Tình 3: Danh mục khón luận đại hoc thu nhận bản số trực tuyén

Từ tháng 4 năm 2018, Thư viện triển khai cấp tài khoản và phục vụ dịch vụ
Thư viện số đảm bảo đáp ứng về mặt cơng nghệ đối với thực thi Luật sở hữu trí
tuệ, quá trình phục vụ dịch vụ Thư viện số - các tài liệu số được cung cấp cho phép

người dùng tin có tài khoản được phân quyền đọc trực tuyến (khơng cấp quyền

tải và in ra). Cơng tác số hóa tài liệu cũng được triển khai và hoàn thiện dần: đồng

bộ hóa kết quả làm việc trong các khâu theo hướng hiện đại - thơng minh, tự động

kiểm sốt nguồn tài nguyên số - không làm lặp lại và dữ liệu ngày càng được kiểm

sốt tối ưu. Quy trình xử lý nghiệp vụ thư viện số đã triển khai theo hướng tối


_

ưu hóa: từ số hóa, xử lý đữ liệu số hóa, tạo lập siêu dữ liệu (theo dublin core), sau
đó tiên xử lý cập nhật dữ liệu và tự động hóa biên mục tài liệu số lên hệ thống.

Đến ngày 17-3-2023, thư viện số đã cấp 21.564 tài khoản người dùng và phục vụ

1.499.982 lượt sử dụng thư viện số (tính đến 16h18, ngày 17-3-2023).
Cùng với xu hướng phát triển chung, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu
của Luật Thư viện, Quyết định số 206/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê

duyệt “Chương trình chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng

đến năm 2020”, Thư viện đã triển khai xây dựng Kế hoạch chuyển đổi số để định

hướng phát triển thư viện số, phát triển nguồn tài nguyên thông tin và các dịch vụ
thư viện số trên hệ thống thư viện số đã xây dựng.
2.3. Giải pháp thực liện chính sách để phát triển nà phục oụ dịch vu thư uiện số

2.3.1. Về phương điện cập nhật các quụ định liên quan oà quụ định nội bộ
Thứ nhất: Quá trình xây dựng thư viện số đã được các thế hệ xác định rõ

nguyên tắc xuyên suốt qua các thời kỳ: Tự chủ vận hành và quản trị. Vì vậy, khi
sáp nhập trung tâm Thơng tin - Thư viện trường Đại học Nội vụ Hà Nội vào Trung
tâm ngoại ngữ tin học và Thông tin - Thư viện, Học viện Hành chính Quốc gia
thành Trung tâm Cơng nghệ - Thư viện như hiện tại, Thư viện số đã chính thức

mở khơng gian số (thư viện số) cho việc cập nhật dữ liệu của Trung tâm ngoại ngữ
tin học và Thơng tin - Thư viện, Học viện Hành chính Quốc gia, số 77 Nguyễn Chí

Thanh chính thức đi vào hoạt động trên Internet từ 24/2/2023.
Thứ hai: Chủ động cập nhật nhanh chóng đữ liệu từ 01/8/2022 đảm bảo các
tài liệu số đúng theo quy định tại điểm a, điểm d, khoản 1 Điều 25, của Luật sửa

đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2022 để hướng tới mục tiêu

có hiệu lực phục vụ tài liệu số cho học tập, giảng dạy và nghiên cứu khoa học có

hiệu lực từ 01/01/2023 (Hình 4).


210

BỘ VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
VỤ THƯ VIỆN

HỘI VĂN NGHỆ DÂN GIAN VIỆT NAM
TRAN PHƯƠNG

BAN SAO
TÀI LIỆU CHÍ ĐỌC TRỤC TUYEN

ĐỒ SƠN
VUNG VAN HOA VĂN NGHỆ
DAN GIAN ĐẶC SẮC

NHÀ XUẤT BẢN KHOA HỌC XÃ HỘI

Hình 4: Tài liệu số được xử lý theo Quy dinh của Luật số 07/2022/QH15
nam 2022

Thứ ba: Dự kiến kế hoạch xử lý hồi cố đối với toàn bộ các tài liệu số trước thời
điểm 01/8/2022 trở về trước để thực hiện đảm bảo tuân thủ tối đa quy định của
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, đồng thời phát huy việc

chuyển đổi số theo tỉnh thần Quyết định số 206/QĐ-TTg ngày 11 tháng 02 năm
2021 của Thủ tướng Chính phủ và quan trọng nhất đó là hướng tới mục tiêu góp

phần nâng cao chất lượng phục vụ dịch vụ thư viện số về mọi mặt trong lĩnh vực
thư viện, hướng tới đa dạng mọi nhu cầu chính đáng của người dùng tin trong

Học viện của cả 3 miền.

Thứ tư: Xây dựng không gian thu thập tài liệu số (nộp lưu chiều) để lưu theo
quy định và phục vụ theo quy định;

Thứ năm: Xây dựng không gian người sử dụng tặng tài liệu số có kiểm sốt,

góp phần xây dựng kho tài nguyên thông tin số phong phú (đây là điểm mới và

sáng tạo - thiết lập chế độ chưa cho phép người dùng tin có thể xem trong khu vực

này khi quản trị viên chưa kiểm duyệt).


KỶ YẾU HỘI THẢO THỰC THỊ QUYỀN TÁC GIẢ TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIỆN
Định hướng thời gian tới:

Phát triển, mở rộng các dịch vụ phái sinh gia tăng trên hệ thống thư viện

số hiện có theo hướng chủ đạo là các địch vụ nhằm thỏa mãn tối đa nhu
cầu của
người sử dụng trên mơi trường số, góp phần tạo hạ tầng số cho quá trình
chuyển
đổi số của Học viện.
Tiếp tục mở rộng, phát triển các không gian TH8tC kết nối xử lý của toàn
bộ 15
địa điểm trải dài cả 3 miễn, thiết lập không gian “tập trung” xử lý dữ liệu tư liệu
của toàn Học viện.

2.3.2. Kỹ thuật để thực thi qui định
Đối với việc nộp lưu chiểu bản số, xây dựng quy định trong Quy
chế hoạt
động khoa học và công nghệ việc nhận lưu chiểu bản số các tài liệu nội
sinh của
cả 3 miễn là sản phẩm, cơng trình của các giảng viên, học viên, sinh viên
Học viện.
Đồng thời triển khai trên phương tiện thu nhận theo phương thức
nộp lưu chiểu

số đối với nguồn tài nguyên thông tin nội sinh bằng phương thức trực
tuyến kết
hợp với kiểm tra trùng lặp để đảm bảo tính chân thực trong khoa học,
liên thông
đữ liệu giữa các hệ thống từ: thu nhận lưu chiểu bản số (có thơng tin thỏa
thuận về
việc sử dụng nguồn tài nguyên thông tin số với người dùng tin của Học
viện trên
giao diện nộp trực tuyến- Hình 5);

x
ˆ
z
x
Tử
BIEU MAU NỘP LUẬN VĂN THAC SI UNG
DUNG - HUHA
Anh (chị) vui lòng nộp bản điện tử (bản số) theo hình thức trực tuyến trước khi
đến
nộp
in (ban cứng) tại Trung tâm Thông
tin - Thư viện theo biểu mẫu
dưới đây (Chú ý;Không cần
làm đĩa CD đi kẽm bản cứng khi nộp trực tiếp). Trấn trọng cắm ơn sự hợp tác
của Anh
(ch).
Bản số nội sinh sẽ được cập nhật và lưu trữ trên hệttthống thư viện số và phục vụ chỉ doc
trực tuyến đối với bạn đọc có tải khoản

Chuyển :

Anh (chị) vui lịng điền email cỏa mình. *

Hình 5: Thỏa thuận oề oiệc sử dụng tài liệu số nội sinh khi bạn đọc nộp trực tuyến


212

BỘ VĂN HĨA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH
VU THU VIEN

Ngồi ra, trước thời điểm Luật s6 07/2022/QH15 có hiệu lực, Thư viện đã triển
khai xử lý các tài liệu số, biên mục lên hệ thống thư viện số theo giải pháp: tách
các tài liệu (chủ yếu đạng sách) ra thành nhiều tệp tin (thường mỗi tệp tin tương
ứng! nội dung 1 chương của tài liệu), sau đó tải lên cùng 1 biểu ghi thư mục, phân
quyền, tích hợp tiện ích chống tải xuống, chống in ra và chống chọn từng đoạn
trên từng tệp tin để thực hiện lệnh copy nhằm mục đích thực thi tốt nhất quy định
của Luật Sở hữu trí tuệ (Hình 6).
ure | 113.190.240/60:80
Z*.

®TRANGCHÚ

TAWYỆTTHEO-

x4:Í lồng đùng định: danh này để trí

DA2(

Ä Đán

Ất hoặc lên kết đến tài FiỆU ny: hesp-;2315. L0, 136. 09:3816/"zngukngsojcn/Eardte/121270738728538

Nhèn đề:

Chính sách hát triển đội ngũ giảng viễn các trưởng cao đẳng công lập ở Việt Ngn Lưần án tiễn sĩ

Nguồi hưởng dẫn,

PGS. TS. Nguyễn Thị Thu Hà
PGS. TS, Ha Thé Truyén

Tức giả

Lé Thị Thúy Nga

KÝ HIỆU:

Thư viện Học viện Hằnh chính Quốc gia tại trụ sở chính 77 Nguyễn Chí Thanh, Đồng Đa, Hà Nội.

êm vuất bản:

2023

tê suất bản,

Học viên Hành chỉnh Quốc gia
hitp:/:113.90.240.60:8080(phamquangtteyenthandie?123466T89/8338

Bề sưu tập

Tập tin

Luận văn - Luần án

Mô tả

Kich thước

Định dạng.

760.23 KE

Adobe PDF

Chương 2

470 86 kE

Adobe POF

Chương 3

2441

Adobe PDF

Chương 1

{

Hình 6: Tài liệu số được xử lý thành nhiều tệp tin để đảm bảo thực thỉ
Luật Sở hữu trí tuệ

3. Kết luận

Dịch vụ thư viện số là linh hồn của thư viện số. Việc triển khai áp dụng

những giải pháp nhằm thực thi được những chính sách liên quan đến phát triển

thư viện số và dịch vụ thư viện số là một trong những yếu tố quyết định đến sự

phát triển ổn định và bền vững của thư viện số hiện nay. Tốc độ phát triển thư

viện số và địch vụ thư viện số cũng đồng tốc với tốc độ phát triển của khoa học và

cơng nghệ. Vì vậy, để đảm bảo cập nhật cần có những giải pháp đồng bộ, đặc biệt

là khả năng tự chủ về vận hành, quản trị để luôn sẵn sàng với những yêu cầu xuất

hiện trong quá trình vận hành, phát triển của thư viện số - cũng như áp dụng các


tềếNEN,

KY YEU HOI THAO THUC THI QUYEN TAC GIẢ TRONG HOẠT ĐỘNG CHUYỂN ĐỔI SỐ THƯ VIEN

213

chính sách mới của ngành, của lĩnh vực nói chung và các nội quy, quy định của cơ
quan, đơn vị, tổ chức.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Abu-Taieh, E. (2019). Cyberspace. London: London.

2. Aleksandrovich, R. I. (2016). Smart Library Concept in Siberian Federal
University. International Journal of Applied and Fundamental Research, 1-7.
3. Baryshev, A. R. (2015). Electronic Library: Genesesis, Trends. From Electronic
Library to Smart Library. Journal of Siberian Federal University. Humanities and Social
Science, 1043-1049.
4. Nahak, B. a. (2019). The Role of Smart Library and Smart Librarian for

E-Library Services.
5. Quyền, P. Q. (2018). Một vài ý kiến đề xuất xây dựng mơ hình hệ thống

thơng tin thư viện hiện đại hỗ trợ phát triển nông thôn. Kỷ yeu Hội thảo khoa học:

Thu vién nganh Nong nghiép uà phát triển nông thôn đưới tác động của cách mạng Công
nghiép 4.0, tr.22-28.
6. Seadle, M. &. (2007). Defining a digital library. Library Hi Tech, pp. 169-173.
7. Tân, Ð. P. (2004). Các hệ thống thông tin quản lý. Hà Nội: trường Đại học Văn
hóa Hà Nội.

8. Thanh, N. T. (2008). Hoạt động thư uiện phục 0ụ nông nghiệp uà phát triển nông

thôn uùng đồng bằng sông Hồng. Hà Nội: Dai học Quốc gia Hà Nội.

9. Thiên, N. V. (2016). Quản lú thư uiện hiện đại tại Việt Nam: Luận án Hến sĩ. Hà
Nội: trường Đại học Văn hóa Hà Nội.

10. Từ điển tiếng Việt online (2023): />nghia-cua-tu-t% C3% ADch%20h%E1%BB% A3p%20h% E1% BB % 87 % 20
th%E1%BB%91ng