KỸ THUẬT VẠT DA CHE PHỦ

NGUYÊN TA
NGUYÊN TA
É
É
C CHE
C CHE
-
-
PHU
PHU
Û
Û
CA
CA
Ù
Ù
C CHỖ
C CHỖ
Å
Å
THIE
THIE
Á
Á
U HO
U HO
Å
Å
NG PHA
NG PHA
À

À
N ME
N ME
À
À
M
M
BÁC SĨ VÕ VĂN CHÂU
Trưởng Khoa Vi phẫu Tạo hình
BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH
TP.HCM
Muc tiêu : tạo ra sự lành vết thương kỳ đầu
+ không thể thực hiện nếu :
. Thiếu da và phần mềm do tổn thương
. Thiếu da và phần mềm sau khi cắt bỏ khối u, sẹo
. Vết thương bò vấy bẩn và nhiễm trùng
Ỉ che phủ nơi thiếu da và phần mềm bằng da và
phần mềm lấy từ nơi khác
1 THỜI-GIAN ĐỂ CHE-PHỦ
. càng sớm càng tốt
. không cần thiết phải làm ngay sau khi bò thương.
. vết thương nhiễm bẩn hoặc nhiễm trùng phải cắt
lọc và điều trò
. đóng da kỳ sau khi nào điều-kiện bệnh nhân cho
phép.
2 CÁC PHƯƠNG-PHÁP CHE-PHỦ PHẦN MỀM.
che-phủ bằng : mảnh da ghép hoặc các vạt da.
Các vạt da được xử-dụng khi :
. nền nhận không đủ tuần-hoàn
. cần có da dầy toàn phần và mô dưới da.

. cần che phủ các cấu-trúc quan-trọng
. cần cung cấp tuần-hoàn cho mô phía dưới.
3 CHỌN NƠI ĐỂ LẤY DA HOẶC MÔ
tùy thuộc vào nhiều yếu tố Ỉ đòi hỏi phải cân
nhắc tỉ mỉ.
. Nơi cho ở gần nơi nhận là tốt nhất.
. vạt da có lông không thích hợp ở mặt lòng bàn
tay, mặt và cổ.
. Sự tương hợp màu sắc
. Cần dự đoán trước hậu chứng do thiệt hại nơi bóc
tách vạt.
. tư thế nằm và tiện nghi của bệnh nhân sau phẫu-
thuật.
. thuận tiện chăm sóc vết thương
. không tăng nguy cơ nhiễm trùng
1 GHÉP DA TỰ DO (GHÉP DA RỜI)
da được cắt lấy ra theo bề mặt
sống nhờ vào chất thẩm thấu từ nền ghép
phân ra làm nhiều loại :
. Mảnh da ghép dầy một phần : mỏng .015 inch, dầy
.015 025 inch. dễ sống, dễ bám dính nhưng tỷ lệ co
rút khá cao. (còn gọi bằng nhiều tên như da bào rời
mỏng hoặc dầy, da tách đôi, da xẽ đôi v.v.)
Để lấy da dầy một phần
. dao cắt tay : dao bào, dao humpback, dao Weck
. máy bào da : máy Braun, máy Padgett, Zimmer
Mảnh da ghép dầy toàn phần : toàn thể bề dầy lớp
da cho đến lớp mô dưới da, khó sống và khó bám
dính nhưng ít bò co rút
Che phủ một diện tích mất da lớn : tăng diện tích

mảnh da ghép bằng nhiều cách : da lưới, ngựa rằn,
da beo, con tem, da đảo v.v.
2 XỬ-DỤNG CÁC VẠT DA TẠI CHỔ
Vạt da cục bộ : vạt da bất kỳ = vạt da ngẫu nhiên
da được bóc tách sâu đến mô dưới da hoặc cân cơ
còn dính với cơ thể bằng một phần da gọi là cuống.
Sự sống do tuần hoàn mao mạch,
do đó kích thước vạt da phải tuân theo tỷ lệ
dài/rộng=1,5-2.
có nhiều loại vạt da bất kỳ :
. Vạt da di chuyển tới (vạt trượt, vạt dồn đẩy…)
. Vạt xoay chuyển
. Vạt hoán chuyển (Limberg, Dufourmental, vạt Z,
vạt 2 thuỳ v.v.)
3 VẠT DA CUỐNG TỪ XA
3.1 Vạt da cuống bất kỳ từ xa
lấy ở bất cứ vò trí nào trên cơ thể.
Đặc biệt là vùng bẹn : vạt bẹn-bàn tay
Vùng ngực và vùng bụng trên : che-phủ ngón tay.
Vùngmặttrướcvàmặttrongcủacánhtaốibên

Ở chi dưới : vạt chéo chân hiện rất ít khi xử dụng.
Vạt da cuống :
kiểu một cuống nuôi
kiểu hai cuống nuôi.
Sau 03 tuần cắt cuống nuôi.
trở ngại của vạt da cuống bất kỳ : tỷ-lệ diện-tích
dài/ rộng
3.2 Vạt da cuống từ xa có mạch máu nuôi
có trục mạch máu đi vào vạt da
không phải tuân theo tỷ-lệ dài/ rộng
có thể lấy vạt da khá dài và khá di động.
vạt da cuống bụng-bàn tay dựa vào động-mạch
thượng vò dưới nông,
vạt da cuống bẹn-bàn tay dựa vào động-mạch mũ
chậu nông
vạt da nách-bàn tay dựa vào động-mạch nách đối
bên.
4. ĐẢO DA, VẠT DA CÓ CUỐNG MẠCH MÁU
NUÔI TRONG VÙNG
. dựa vào một trục mạch máu để nuôi sống
. chỉ dính với cơ thể bằng bó động mạch-tónh mạch,
còn được gọi là đảo da.
. đảo da thuận dòng, đảo da ngược dòng.
. cuống mạch máu : bán kính vòng xoay, tâm xoay,
cung xoay rộng
. Điển hình : vạt da Trung quốc thuận dòng và
ngược dòng, vạt da liên cốt sau …