0394 quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước ở huyện vân canh tỉnh bình định luận văn tốt nghiệp

BỘGIÁODỤC VÀĐÀOTẠO
TRƢỜNGĐẠIHỌCQUYNHƠN

HUỲNHTẤN LỘC

QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẦU TƢ XÂY
DỰNGCƠBẢNTỪNGUỒNVỐNNGÂNSÁCHNHÀNƢỚC
ỞHUYỆNVÂNCANH, TỈNHBÌNH ĐỊNH

Ngành: Quản lý kinh
tếMãsố:8310110

Ngƣờihƣớngdẫn:TS.NguyễnBìnhĐức


LỜICAMĐOAN
Tôi cam đoan rằng Luận văn thạc sĩ quản lý kinh tế: “Quản lý nhà
nướcvềđầutưxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhànướcởhuyệnVânCanh,tỉnh BìnhĐịnh”là
cơng trìnhnghiêncứucủariêngtơi.
Những sốl i ệ u s ử d ụ n g t r o n g l u ậ n v ă n n à y l à t r u n g
thực

và

có

n g u ồ n gốcrõràng,đƣợcchỉrõnguồntríchdẫntrongdanhmụctàiliệuthamkhảo.
Họcviên

HuỳnhTấn Lộc

LỜICẢMƠN
Để hồn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này, tơi đã
nhậnđƣợcsựhƣớngdẫn,giúpđỡnhiệttìnhcủacácthầycơgiáo,khoasauĐạihọc,Bangiámh
iệutrƣờngĐại họcQuyNhơn.
Trƣớc hết, tơi xin chân thành cảm ơn đến Q thầy cơ giáo, Phịng Đàotạo,
BangiámhiệutrƣờngĐạihọcQuyNhơnvàgửilờicảmơnsâusắcđếnTS. Nguyễn Bình Đức đã dành
nhiều thời gian và tâm huyết hƣớng dẫn tơihồnthànhluậnvănnày.
Ngồi ra, tơi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Phịng Tài chính - Kếhoạch,
Chi cục Thống kê, Phịng Thanh tra, Phịng Dân tộc, Phịng Nơngnghiệp và Phát
triển nơng thơn, Phịng Lao động - Thƣơng binh và Xã Hội,Phịng Kinh tế và
Hạ tầng, Ban Quản lý dự án đầu tƣ xây dựng và Phát triểnquỹ đất huyện Vân
Canh, tỉnh Bình Định và các cán bộ, cơng nhân viên đã tạođiềukiệngiúpđỡtơithamkhảovà
thuthậpsốliệuđểhồnthànhluậnvănnày.
Tuy có nhiều cố gắng, nhƣng bản thân tơi cơng tác ở một huyện miềnnúi
của tỉnh Bình Định… nên cũng gặp khơng ít những khó khăn về mọi mặt.Bởi
vậy, việc luận văn vẫn cịn những bất cập là điều khơng thể tránh khỏi.Với thái
độ cầu thị và sự biết ơn; kính mong q thầy cơ giáo, các chun gia,đồngnghiệp,
bằnghữutiếptụcđónggópnhữngýkiếnđểluậnvănđƣợchồnthiệnhơn.
Trân trọng cảmơn!

Họcviên

HuỳnhTấn Lộc


MỤCLỤC
LỜI CAM
ĐOANLỜICẢMƠN
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT

TẮTDANHMỤCCÁCBẢNG,SƠĐỒ
MỞĐẦU............................................................................................................1
1. Tính cấp thiết củađềtài.............................................................................1
2. Mụcđíchnghiên cứu..................................................................................3
3. Đốitƣợngvàphạmvinghiêncứu..................................................................3
4. Phƣơngphápnghiêncứu.............................................................................4
5. Ýnghĩakhoahọccủađề tài..........................................................................4
6. Kếtcấu củaluận văn..................................................................................4
CHƢƠNG1.CƠSỞLÝLUẬNQUẢNLÝNHÀNƢỚCVỀĐẦUTƢXÂYDỰN
GCƠBẢNTỪNGUỒNVỐNNGÂNSÁCHNHÀNƢỚCCẤPHUYỆN.......5
1.1. KHÁINIỆM,NGUNTẮC,VAITRỊCỦAQUẢNLÝNHÀNƢỚC
VỀĐẦUTƢXÂYDỰNGCƠBẢNT Ừ N G U Ồ N V Ố N NGÂNSÁCHN
HÀNƢỚCCẤPHUYỆN..............................................................................5
1.1.1. Cáckháiniệm..................................................................................5
1.1.2. NguyêntắcquảnlýnhànƣớcvềđầutƣcơbảntừnguồnvốnNSNN. 10
1.1.3. Vaitròcủaquảnlýnhànƣớcvềđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnv
ốnngânsáchnhànƣớc...............................................................................11
1.2. NỘI DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẦU TƢ CƠ BẢN
TỪNGUỒNVỐNNGÂNSÁCHNHÀNƢỚCCẤPHUYỆN.......................14
1.2.1. Lậpdựtoánđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhànƣớc
14
1.2.2. Phânbổdựtoánđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngân


MỤCLỤC
sáchnhànƣớc..........................................................................................16
1.2.3. Chấphànhđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhàn
ƣớc

18

1.2.4. Quyếttoán đầut ƣ x â y d ự n g c ơ b ả n t ừ n g u ồ n v ố n
n g â n s á c h nhànƣớc........................................................................19
1.2.5. Thanh tra, kiểm tra việc đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn
vốnngânsáchnhànƣớc.............................................................................19
1.3. CÁCNHÂNTỐẢNHHƢỞNGT Ớ I Q U Ả N L Ý N H À N Ƣ Ớ C
VỀĐẦUTƢCƠBẢNTỪNGUỒNV Ố N N G Â N S Á C H N H À NƢỚC
CẤPHUYỆN..............................................................................................21
1.3.1. Điều kiệntựnhiên,kinh tế-xãhội của huyện..................................21
1.3.2. Tổchứcbộmáyquảnlýnhànƣớcngânsáchnhànƣớc..........................23
1.3.3. Chínhsách,phápluậtcủanhànƣớc...................................................25
TIỂUKẾTCHƢƠNG1...............................................................................26
CHƢƠNG2 . T H Ự C T R Ạ N G Q U Ả N L Ý N H À N Ƣ Ớ C V Ề Đ Ầ U T Ƣ XÂYD
ỰNGCƠBẢNTỪNGUỒNVỐNNGÂNSÁCHNHÀNƢỚC
ỞHUYỆNVÂNCANH,TỈNHBÌNHĐỊNH......................................................28
2.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ TỔ CHỨC
BỘMÁYQUẢNLÝNHÀNƢỚCVỀĐẦUTƢXÂYDỰNGCƠBẢNTỪ
NGUỒNVỐNNGÂNSÁCHNHÀNƢỚCỞHUYỆNV Â N CANH,TỈNH
BÌNHĐỊNH...............................................................................................28
2.1.1. Điều kiệntựnhiên.........................................................................28
2.1.2. Đặc điểmkinhtế - xãhội................................................................31
2.1.3. Tổchức bộ máyquảnlýnhànƣớcvề đầutƣxâydựngcơbản
từnguồnngânsáchnhànƣớccấphuyện.......................................................39


MỤCLỤC
2.2. TÌNHH Ì N H Đ Ầ U T Ƣ X Â Y D Ự N G C Ơ B Ả N T Ừ N G U
Ồ N VỐNN G Â N S Á C H N H À N Ƣ Ớ C Ở H U Y Ệ N V Â N C A N H ,
TỈNH
BÌNHĐỊNH...............................................................................................42

2.3. THỰCTRẠNGQUẢNLÝNHÀNƢỚCVỀĐẦUTƢXÂYDỰNGCƠ
BẢNTỪNGUỒNVỐNNGÂNSÁCHNHÀNƢỚCỞHUYỆNVÂNC
ANH,TỈNHBÌNHĐỊNH............................................................................46
2.3.1. Thựctrạnglậpdựtốnđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchn
hànƣớc...................................................................................................46
2.3.2 Thựctrạngphânbổdựtốnđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngâns
áchnhànƣớc............................................................................................49
2.3.3 Thực trạngchấphànhđầutƣ xây dựngc ơ b ả n t ừ n g u ồ n
v ố n ngânsáchnhànƣớc..........................................................................53
2.3.4. Thựctrạngquyếttoánđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsác
hnhànƣớc...............................................................................................55
2.3.5. Thựctrạngthanhtra,kiểmtrahoạtđộngđầutƣxâydựngcơbảntừn
guồnvốnngânsáchnhànƣớc.....................................................................57
2.4. ĐÁNHGIÁCHUNGVỀQUẢNLÝNHÀNƢỚCVỀĐẦUTƢXÂYDỰ
NGCƠBẢNTỪNGUỒNV Ố N N G Â N S Á C H N H À NƢỚCỞHU
YỆNVÂNCANH,TỈNHBÌNHĐỊNH..........................................................59
2.4.1. Kếtquảđạtđƣợcvànguyênnhân......................................................59
TIỂUKẾTCHƢƠNG2...............................................................................63
CHƢƠNG 3. QUAN ĐIỂM, PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP
NHẰMTĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG
CƠBẢN TỪNGUỒN VỐNNGÂN SÁCHNHÀNƢỚCỞ
HUYỆNVÂNCANH,TỈNHBÌNHĐỊNH..............................................................65


MỤCLỤC
3.1. QUANĐIỂM,PHƢƠNGHƢỚNGTĂNGCƢỜNGQUẢNLÝNH
ÀN Ƣ Ớ C V Ề Đ Ầ U T Ƣ X Â Y D Ự N G C Ơ B Ả N T Ừ N G U Ồ N
VỐNN G Â N S Á C H N H À N Ƣ Ớ C Ở H U Y Ệ N V Â N C A N H , T Ỉ N H
BÌNHĐỊNHĐẾNNĂM2030......................................................................65
3.1.1. Quan điểm...................................................................................65

3.1.2. Phƣơng hƣớng..................................................................................67
3.2. MỘTSỐGIẢIPHÁPNHẰMTĂNGCƢỜNGQUẢNLÝNHÀNƢỚC
VỀĐẦUTƢXÂYDỰNGCƠBẢNT Ừ N G U Ồ N V Ố N NGÂNSÁCHN
HÀNƢỚCỞHUYỆNVÂNCANH,TỈNHB Ì N H ĐỊNH.........................70
3.2.1. Nângcaochấtlƣợngcơng táclậpdựtốn đầutƣxâydựng cơbản.....70
3.2.2. Kiểmsốtthựchiệnphânbổdựtốnđầutƣxâydựngcơbản.................71
3.2.3. Hồnthiệncơngtácquyết tốn.......................................................73
3.2.4. Tăngcƣờngthanhtra,kiểmtrahoạtđộng đầu tƣxâydựngcơbản.....74
3.2.5. Mộtsốgiảipháp khác.....................................................................75
TIỂUKẾTCHƢƠNG3...............................................................................77
KẾTLUẬNCHUNG........................................................................................78
KIẾNNGHỊ......................................................................................................81
DANHMỤCTÀILIỆUTHAM KHẢO.............................................................82
QUYẾTĐỊNHGIAOĐỀTÀI LUẬNVĂNTHẠCSĨ(BẢNSAO)


DANHMỤCCÁCTỪVIẾTTẮT
TỪVIẾT TẮT

TỪVIẾTĐẦYĐỦ

BCTC

Báocáotài chính

CSHT

Cơsởhạ tầng

ĐVT

Đơnvị tính

GPMB

Giảiphóngmặt bằng

HĐND

HộiđồngNhândân

KBNN

KhobạcNhànƣớc

KT-XH

Kinh tế-Xãhội

NSĐP

NgânsáchĐịaphƣơng

NSNN

NgânsáchNhànƣớc

NSTW

NgânsáchTrungƢơng

BCKTKT

Báo cáo kinhtế -kỹthuật
Hệthốngthơng tinquảnlý ngânsách-Kho

TABMIS

bạc(Viếttắtc ủ a 6 t ừ t i ế n g A n h “ T r e a s u r y A n d B
udget

TC-KH
BQL

ManagementInformationSystem”)
Tàichính -Kếhoạch
Banquảnlý

CCHC

Cảicáchhànhchính

TSCĐ

Tàisảncốđịnh

UBND

ỦybanNhân dân

XDCB

Xâydựng cơbản


DANHMỤC CÁCBẢNG,SƠĐỒ
Bảng 2.1. Quy mô và tốc độ tăng trƣởng GTSX Vân Canh giai đoạn 20162020(theo giásosánh 2010)............................................................39
Bảng2.2.Thu,chingân sáchhuyệnVânCanhgiaiđoạn2016-2020........................44
Bảng2.3.Sốlƣợngcácdựántheogiaiđoạn2016-2020...........................................44
Bảng2.4.Sốlƣợngcácdựántheonguồnvốn..........................................................45
Bảng2.5.Sốlƣợngcácdựántheolĩnhvực..............................................................45
Bảng 2.6:Tìnhhình phânbổnguồnvốnNSNN cácdựán giaiđoạn 2016-2020. . .51
Bảng 2.6: Tìnhhìnhdựán chậmtiếnđộ,điềuchỉnhgiai đoạn2016-2020...............54
Bảng2.7: Sốliệu thanhquyết tốnvốn NSNNgiaiđoạn2016-2020......................56
Hình 2.1.Dựántheonguồnvốn...........................................................................45
Hình 2.2.Cácdựán theo lĩnhvực.......................................................................46
Sơđồ2.1.QuytrìnhquảnlývậnhànhtừngdựánđầutƣXDCB..................................40
Sơđồ2.2.Bộmáy cơquannhànƣớctham
giaq u á t r ì n h q u ả n l ý v ố n NSNNchođầutƣXDCBtrênđịabàn
huyệnVânCanh...............................................................................40
Sơđồ2.3.Quy trìnhlập và phânbổk ế h o ạ c h N S N N c h o
đ ầ u t ƣ X D C B trênđịabànhuyệnVân Canh.................................48


1

MỞĐẦU
Quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ

1. Tínhcấp thiết củađềtài

bản từ nguồn vốn ngân sáchnhà nƣớc đóng vai
trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội
của

mỗi

địaphƣơng,bởilẽđầutƣxâydựngcơbảnlàxâydựng
vàpháttriểncơsởhạtầngkỹthuật,nólàđịnbẩykinhtếnhằmthúc
đẩy

sự

phát

triển

kinh

tế

-

xã

hội.Hoạtđộngđầutƣpháttriểncơsởhạtầnglàmộttron
gnhữngvấnđềthenchốtnhất trong cơng cuộc xây dựng và phát
triểnkinhtếcủađấtnƣớc;nhấtlàđầutƣ cho hệ thống hạ tầng
giao thông, hạ tầng kỹ thuật, đô thị nơng thơn,
cáccơng trình cơng cộng xã hội… Trong cơ

cấu nguồn vốn đầu tƣ phát triển thìnguồn vốn
ngân sách nhà nƣớc chiếm tỷ trọng lớn, đóng
vai

trị

chủ

lực,

làmnềntảngchocáchoạtđộngđầutƣcủađấtnƣớc.D
ođó,địihỏiphảicónhữngnguồnlựcđểđầutƣ,nhấtlànguồnlực
về

tài

chính.

Tuy

nhiên,

trên

thực

tế,việcquảnlýnhànƣớcvềđầutƣxâydựngcơbảntừn
guồnvốnngânsáchnhànƣớc đang bộc lộ hiện tƣợng thất thốt,
lãngphí,tiêucựcvàkémhiệuquảtừviệc quyết định cấp vốn,
sử dụng vốn đến việc quyết tốn vốn đầu tƣ,

sựchồng chéogiữacácvăn bản hƣớngdẫn.
Cơng tác quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ
xây dựng cơ bản từ nguồn vốnNSNN trên
địa bàn huyện trong những năm qua còn
nhiều yếu kém, thiếu sót.Đángkểnhấtlàtìnhtrạngđầu
tƣdàntrải,kéodàivàkémhiệuquả.. đãtrởthành vấn đề bức
xúc hiện nay; các hiện tƣợng tiêu cực còn


2
khá phổ biếntrong XDCB
làm ảnh hƣởng trực tiếp
đến chất lƣợng cơng
trình, gây thấtthốt, lãng
phí lớn đang là vấn đề
đƣợc quan tâm sâu sắc
trong xã hội, cụ thểnhƣ:
- Đối với công tác
trình

quyết

định

chủ

trƣơng đầu tƣ dự án phần
lớnxuất phát từ nhu cầu
thực tế, tuy nhiên các dự
án này chƣa đƣợc bổ

sung
vàoquyhoạchpháttriểnkinh
tếxãhộicủađịaphƣơngđãđƣ
ợccấpthẩmquyền


phê duyệt. Tồn tại này xuất phát từ các yếu tố chính nhƣ: một là cơng tác
quyhoạchcịnyếukémchƣadựlƣờnghếtnhucầuthựctếcủađịaphƣơng;hailàbộ

phận

thammƣuchoUBNDhuyệnchƣacậpnhậtđầyđủcácquyđịnhcủaLuậtĐầutƣcơng,vàvănbảndƣớiLuậtcóliênquan;
balàsựbnglỏngquảnlýtrongcơngtácphêduyệtchủtrƣơngđầutƣdựán,…
- Cơng tác quản lý công tác lập, phê duyệt dự án đầu tƣ cịn sơ
sài,cơng tác khảo sát chƣa đƣợc chú trọng, trong khi việc thẩm định dự án
củacác cơ quan chuyên môn chƣa thể hiện đúng đắn trách nhiệm và quyền
hạnđƣợc giao dẫn đến tính tốn các hạng mục, nhất là xây lắp thiếu chính
xác,dẫnđ ế n k h i t h ự c h i ệ n d ự á n p h ả i đ i ề u c h ỉ n h n g u ồ n v ố n v à q u y m ô d
ự á n nhiềulầnảnhhƣởngđếntiếnđộthựchiệndựáncũngnhƣcơngtácthanhquyết tốnsaunày.
- Sự phối hợp chƣa cao giữa các cơ quan quản lý nhà nƣớc, nhà
thầu,ngƣời dân dẫn đến cơng tác Bồi thƣờng giải phóng mặt bằng ở một số
dự áncòn chậm ảnh hƣởng đến tiến độ thực hiện dự án, cũng nhƣ gây lãng
phí vốnđầutƣtừngânsáchnhànƣớckhiđầutƣvàodựán.
- Cơng tác quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn
vốnngân sách cấp trên phân cấp cho đơn vị thực hiện còn chƣa tập trung gây
kéodài thời gian thực hiện dự án, lãng phí vốn đầu tƣ, nợ đọng xây dựng cơ
bảnkéo dài.
Nguyên nhân của hạn chế này là do triển khai thực hiện các giải phápquản
lý về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách cịn chƣa mangtính đồng
bộ, thiếu quyết liệt; đội ngũ cán bộ quản lý còn nhiều bất cập cả vềsố lƣợng,

chất lƣợng và cơ cấu bộ môn, cơ cấu vùng miền; việc triển khaithực hiện các cơ
chế, chính sách tài chính cịn nhiều hạn chế và yếu kém cả vềphíacơquanquảnlý
cũngnhƣtạicácđơnvịchủđầutƣ.
Thựctrạng trênđặt rachongƣờinghiêncứu cần phảihệthốngđƣợccơ


sở lý luận cần thiết và phân tích đƣợc thực trạng quản lý ngân sách nhà nƣớcvề
đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc trên địa bànhuyện
Vân Canh xuất phát từ các đặc thù riêng của huyện. Từ đó rút ra đƣợcnguyên
nhân,tồntạiđểcógiảiphápquản lýhiệuquảhơn.
Xuất phát từ những vấn đề trên, là cán bộ của Phòng Tài chính Kếhoạch huyện, học viên đã quyết định đi sâu nghiên cứu đến quản lý ngân
sáchnhà nƣớc cho Phòng Tài chính-Kế hoạch thơng qua đề tài:“Quản lý
nhànướcv ề đ ầ u t ư x â y d ự n g c ơ b ả n t ừ n g u ồ n v ố n n g â n s á c h n h à
n ư ớ c ở huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định”để làm nội dung nghiên cứu trong luậnvăn
thạc sĩngànhQuảnlýkinhtế.
2. Mụcđíchnghiêncứu
2.1. Mụcđíchnghiêncứu
Trêncơ sở nghiêncứucơ sở lý luậnvà thực tiễn luậnvăn tậpt r u n g phân
tích thực trạng quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồnvốn ngân
sách nhà nƣớc và từ đó đề xuất những giải pháp hồn thiện quản
lýnhànƣớcvềđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhànƣớchuyệnVânCanh.
2.2. Phạmvi nghiêncứu
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về cơng tác quản lý nhà
nƣớcvềđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhànƣớc;
- Phân tích, đánh giá thực trạng về công tác quản lý nhà nƣớc về đầu
tƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhànƣớcởhuyệnVânCanh,tỉnhBình Định
3. Đốitƣợngvàphạmvinghiêncứu
3.1. Đốitượngnghiêncứu:
Đốitƣợngnghiêncứulàcơngtácquảnlýnhànƣớcvềđầutƣxâydựngcơbảntừnguồ
nvốnngânsáchnhànƣớcởhuyệnVânCanh,tỉnhBìnhĐịnh.

3.2. Phạmvi nghiêncứu:
Nghiên cứu công tác quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản
từnguồn vốn ngân sách nhà nƣớc ở huyện Vân Canh trong điều kiện cơ
chếchính sáchhiệnhànhcủanhànƣớchiệnnay.
4. Phƣơngphápnghiêncứu
Đề tài này là đề tài truyền thống nên luận văn sử dụng các phƣơng
phápnghiêncứutruyềnthốngđểlàmđềtài,cụthểnhƣ:phƣơngphápđiềutra,thuthập số liệu tình hình, tham
khảo các báo cáo kinh tế - xã hội của Ủy ban nhândânhuyệnVânCanhvàniêmgiámthốngkê
của

Chi

cục

Thống

kê

huyện,

đềánpháttriểnkinhtế-

xãhộihuyệnVânCanh,phƣơngpháptổnghợpxửlýdữliệuvàphƣơngpháp phân
tích.
5. Ýnghĩa khoa họccủađềtài
Ý nghĩa khoa học: Góp phần làm rõ hơn cơ sở khoa học và thực tiễn
vềcơngtácquảnlýnhànƣớcvềđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhà nƣớc ở
huyệnVânCanh,tỉnhBìnhĐịnh,quađóđềxuấtmộtsốgiảiphápnhằmhồnthiệnquảnlýnhànƣớcvềđầutƣxâydựngcơbản

từnguồnvốnngânsách nhànƣớcđƣợctốt hơn.
6. Kết cấu củaluậnvăn
Luận văn gồm phần mở đầu, các từ viết tắt, danh mục các bảng và tàiliệu
thamkhảo,luậnvăngồm3chƣơng:
Chƣơng 1. Cơ sở lý luận quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ
bảntừnguồnvốnngânsách nhànƣớc cấp huyện.
Chƣơng 2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản
từnguồnvốnngânsáchnhànƣớcởhuyện VânCanh,tỉnh BìnhĐịnh.
Chƣơng 3. Quan điểm, phƣơng hƣớng và giải pháp nhằm tăng
cƣờngquản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách
nhànƣớcởhuyện VânCanh,tỉnh BìnhĐịnh.


CHƢƠNG1.CƠSỞLÝLUẬNQUẢNLÝNHÀNƢỚCVỀĐẦUTƢ
XÂYDỰNGCƠBẢNTỪNGUỒNVỐN
NGÂNSÁCHNHÀNƢỚCCẤPHUYỆN
1.1. KHÁI NIỆM, NGUYÊN TẮC, VAI TRÒ CỦA QUẢN LÝ
NHÀNƢỚC VỀ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGUỒN VỐN
NGÂNSÁCHNHÀNƢỚCCẤPHUYỆN
1.1.1. Cáckháiniệm
1.1.1.1. Ngânsáchnhà nước
NSNN là hệ thống các mối quan hệ kinh tế giữa nhà nƣớc và xã hội phátsinh
trong

q

trình

nhà

nƣớc

huy

động

và

sử

dụng

các

nguồn

tài

chính

nhằmđảmbảocácnhucầuthựchiệncácchứcnăngquảnlývàđiềuhànhnềnkinhtếxã
hội củamình.
NSNN bao gồm những nguồn thu, những khoản chi cụ thể và đƣợc
địnhhƣớng các nguồn thu đều đƣợc nộp vào một quỹ tiền tệ là quỹ NSNN và
cáckhoản chi đều đƣợc xuất ra từ quỹ tiền tệ ấy. Những khoản thu nộp và
cấpphát qua quỹ NSNN là các quan hệ đƣợc xác định trƣớc, đƣợc định lƣợng
vànhà nƣớc sử

dụng chúng để điều chỉnh vĩ mơ nền kinh tế. Bởi

vậy,

trênphƣơngdiệnkinhtế,cónhiềuđịnhnghĩavềNSNNkhácnhau:
Vềhìnhthức,NSNNlàmộtbảndựtrùthuvàchitàichínhhàngnămcủanhànƣớcdoChí
nhphủlậpra,đểtrìnhQuốchộiquyếtđịnhvàgiaochoChínhphủthựchiệntrongmộtkhoảngth
ờigiannhấtđịnh,thƣờnglàmộtnăm.
Về nội dung,NSNN bao gồm các nguồn thu cụ thể, những khoản chi cụthể
vàđƣợcđịnhlƣợng.Cácnguồnthuđềuđƣợcnộpvàomộtquỹtiềntệvàcác khoản chi đều đƣợc xuất ra từ
quỹ tiền tệ ấy. Thu, chi quỹ này có quan hệràngbuộcnhaugọilàcânđốingânsáchđâylàmộtcânđối
lớntrongnềnkinhtếthịtrƣờng.


Vềpháplý,theoKhoản14,Điều4,LuậtNSNNsố83/2015/QH13đƣợcQuốc

hội

nƣớcCộnghịaxãhộichủnghĩaViệtNamkhóaXIII,kỳhọpthứ9thơng qua ngày 25/06/2015“Ngân
sách nhà nước là tồn bộ các khoản thu,chi của Nhà nước được dự tốn và
thực

hiện

trong

một

khoảng

thời

gian

nhấtđịnhdocơquannhànướccóthẩmquyềnquyếtđịnhđểbảođảmthựchi
ệncácchứcnăng,nhiệmvụ củanhànước”.
- Thu ngân sách nhà nướcbao gồm các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí;các
khoản thu từ hoạt động kinh tế của nhà nƣớc; các khoản đóng góp của cáctổchức
vàcánhân;cáckhoảnviệntrợ;cáckhoảnthukháctheoquyđịnhcủaphápluật.
-Chi ngân sách nhà nướcbao gồm các khoản chi phát triển kinh tế - xãhội,
bảođảmquốcphòng,anninh,bảođảmhoạtđộngcủabộmáynhànƣớc;chi trả nợ của Nhà nƣớc; chi viện
trợ và các khoản chi khác theo quy định củaphápluật.
Chi ngân sách nhà nƣớc:là việc phân phối và sử dụng quỹ ngân
sáchnhà nước nhằm đảm bảo thực hiện chức năng của nhà nước theo
nhữngngưyêntắcnhấtđịnh.ChiNSNNđƣợcthựchiệnqua02quátrình:
+ Quá trình phân phối: Là quá trình cấp phát kinh phí từ NSNN để
hìnhthànhcácloạiquỹtrƣớckhiđƣavàosửdụng.
+ Q trình sử dụng: Là trực tiếp chi dùng khoản tiền cấp phát từ
ngânsách nhà nƣớc mà khơng phải trải qua việc hình thành các loại quỹ trƣớc
khiđƣavàosửdụng.
Nội dung chi NSNN bao gồm các khoản: Chi đầu tƣ phát triển; Chi
dựtrữ quốc gia; Chi thƣờng xuyên; Chi trả nợ lãi; Chi viện trợ; Các khoản
chikháctheoquy

định

của

pháp

luật(Khoản2,

Điều5,

Chương

1luậtN S N N năm2015).
-PhâncấpquảnlýNSNN:NSNNđƣợcphânchiathànhhaihệthống


NSTW và NSĐP (bao gồm ngân sách cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã), gắn
vớiquyềnhạnvàtráchnhiệmcáccấphànhchínhđƣợcphâncơng,phâncấptronghệ thống bộ
máynhànƣớc. Xét vềmặt bảnc h ấ t , s ự p h â n đ ị n h n g â n s á c h thành
các cấp ngân sách mang tính tƣơng đối so với tính thống nhất theonguyên tắc
tập trung dân chủ và cân đối tổng thể trên phạm vị toàn quốc giacủaNSNN.
1.1.1.2. Đầutư xâydựng cơbảntừngânsách nhànước
Theo Luật Đầu tƣ số 39/2019/QH14 của Quốc hội nƣớc Cộng hịa
xãhộichủnghĩaViệtNam,tạiĐiều3-Giảithíchtừngữ,kháiniệmđầutƣđƣợchiểu: “Đầu
tư là việc nhà đầu tư bỏ vốn bằng các loại tài sản hữu hình hoặcvơ hình để
hình thành tài sản tiến hành các hoạt động đầu tư theo quy địnhcủa Luậtnày
vàcácquy định khác củaphápluậtcóliênquan”.
- Đầu tưxây dựng cơbản:
Hoạt động đầu tƣ cơ bản thực hiện bằng cách tiến hành xây dựng để
tạoracácTSCĐđƣợcgọilàđầutƣXDCB.Đầutƣxâydựngcơbảnlàhoạtđộngchủ yếu tạo ra tài
sản

cố

định

đƣa

vào

hoạt

động

trong

lĩnh

vực

kinh

tế

-

xãhội,nhằmthuđựơclợiíchvớinhiềuhìnhthứckhácnhau.Đầutƣxâydựngcơ
bảntrongnềnkinhtếquốcdânđƣợcthựchiệnthơngquacácdựánđầutƣxâydựngcơbảnvớinhiềuhìnhthứcnhƣ:xâydựngmới,
cảitạo,mởrộng,hiệnđạihố haykhơiphục tàisảncốđịnhchonềnkinhtế.
- Dự án đầu tư xây dựng cơ bảnlà một tập hợp những đề xuất việc
bỏvốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo, nâng cấp những đối tƣợng nhất
địnhnhằmđạtđƣợcsựtăngtrƣởngvềsốlƣợng,cảitiếnhoặcnângcaochấtlƣợngsảnph
ẩmhaydịchvụnàođótrongmộtkhoảngthờigianxácđịnh.
Theoquyđịnhtạikhoản13,Điều4,LuậtĐầutƣcơngsố39/2019/QH14
Quốc

hội

nƣớc

Cộng

hịa

xã

hội

chủ

nghĩa

Việt

Dựánđầutƣxâydựngcơbảnbằngnguồnvốnngânsáchnhànƣớclàdựánđầu

của
Nam:


tƣsửdụngtồnbộhoặcmộtphầnvốnđầutƣngânsáchnhànƣớc.
Lĩnhvựcđầutƣxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsáchnhànƣớc:
- Đầutƣchƣơngtrình,dựánkếtcấuhạtầngkinhtế-xãhội.
- Đầutƣphụcvụhoạtđộngcủacơquannhànƣớc,đơnvịsựnghiệp,tổchứcchí
nhtrị,tổ chức chínhtrị -xã hội.
- Đầutƣvàhỗtrợhoạtđộngcungcấpsảnphẩm,dịchvụcơngích.
- Đầutƣcủanhànƣớcthamgiathựchiệndựántheohìnhthứcđốitáccơngt
ƣ.

1.1.1.3. Quảnlýnhànướcvềđầutưxâydựngcơbảntừnguồnvốnngânsác
hnhànước
Kháiniệmquảnlýnhànước.
Quản lý nhà nƣớc xuất hiện cùng với sự ra đời của nhà nƣớc, đó
làquảnlýtồnxãhội.Nộihàmcủaquảnlýnhànƣớcthayđổiphụthuộcvàochếđ
ộchínhtrị,lịchsửvàđặcđiểmvănhóatrìnhđộpháttriểnkinhtế-xãhội của mỗi quốc
giaquacácgiaiđoạnlịchsử.Xétvềmặtchứcnăng,quảnlýnhànƣớcgồm3chứcnăng:Thứnhất,chứcnănglậpphápdocáccơ
quanlậppháp thực hiện; thứ hai, chức năng hành pháp do các cơ quan hành pháp
thựchiện;vàthứba,chứcnăngtƣphápdocáccơquantƣphápthựchiện.
Tronghệthốngxãhộicónhiềuchủthểtham

giaquản

lýxãhộinhƣ:Tổchứcchínhtrị,nhànƣớc,tổchứcchínhtrịxãhội,tổchứckinhtế,cácđồnthểnhân dân, các hiệp hội… So với các tổ chức khác thì quản lý nhà nƣớc có
cácđặcđiểmkhácnhƣsau:
Trước hết, chủ thể quản lý nhà nƣớc là các cơ quan, cá nhân trong
bộmáynhànƣớcđƣợctraoquyềngồm:cơquanlậppháp,cơquanhànhpháp,cơquantƣpháp
;
Thứ hai, đối tƣợng quản lý nhà nƣớc là tất cả các cá nhân, tổ chức
sinhsốngvà hoạtđộng trongp h ạ m vil ãnh thổqu ốc gi a, công dânlàmviệcbê
n


ngoàilãnh thổquốcgia.
Thứ ba, quản lý nhà nƣớc là quản lý toàn diện trên tất cả các lĩnh vựccủa
đời sống xã hội: Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phịng,ngoại
giao;
Thứ tư, quản lý nhà nƣớc mang tính quyền lực nhà nƣớc, sử dụng
cơngcụpháp luật nhànƣớc,chính sáchđểquảnlýxãhội.
Thứ năm, mục tiêu quản lý nhà nƣớc là phục vụ nhân dân, duy trì sự

ổnđịnhvàpháttriểntồnxãhội.
Từ các đặc điểm trên, có thể hiểu quản lý nhà nƣớc là một dạng quản lýxã
hội

đặc

biệt

mang

tính

quyền

lực

nhà

nƣớc

và

sử

dụng

pháp

luật

và

chínhsáchđểđiềuchỉnhhànhvicánhân,tổchứctrêntấtcảcácmặtcủađờisốngxã
hội do các cơ quan trongbộmáy thực hiện, nhằm phục vụn h â n

dân,

d u y trìổnđịnhvàpháttriểnxãhội.
Khái niệm quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng
bằngnguồn vốnngânsáchnhànước.
QLNNvềđầutƣXDCBtừnguồnvốnNSNNởcấphuyệnlàviệcchínhquyền cấp huyện
quản lý các dự án, các cơng trình đầu tƣ cơng cộng nhằmmụctiêu pháttriển KTXHđịaphƣơngvớichiphí thấpnhất.
Đây cũng là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực
nhànƣớc đối với các quá trình triển khai các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản
từnguồn vốn NSNN, do các cơ quan hành chính nhà nƣớc thực hiện nhằm
tạohành lang pháp lý và hỗ trợ các chủ đầu tƣ thực hiện đúng vai trò, chức
năng,nhiệm vụ của ngƣời đại diện sở hữu nhà nƣớc trong các dự án, ngăn ngừa
cáchiệntƣợngtiêucựctrongviệcsửdụngvốnnhànƣớcnhằmtránhthấtthốt,lãngphíNSNN.


1.1.2. NguyêntắcquảnlýnhànƣớcvềđầutƣcơbảntừnguồnvốnNSNN
*Nguyên tắcquảnlýđầutư công
- Tuânthủquy địnhcủaphápl uậtvềquản l ý vàsử dụng vốnđầutƣ
công.
- Phùhợpvớichiếnlƣợcpháttriểnkinhtế-xãhội,kếhoạchpháttriển
kinh tế - xã hội 05 năm của quốc gia và quy hoạch có liên quan theo quy
địnhcủaphápluậtvề quyhoạch.
- Thực hiện đúng trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan quản lý
nhànƣớc,tổchức,cánhânliênquanđếnquảnlývàsửdụngvốnđầutƣcông.
- Quản lý việc sử dụng vốn đầu tƣ công theo đúng quy định đối

vớitừng nguồn vốn; bảo đảm đầu tƣ tập trung, đồng bộ, chất lƣợng, tiết
kiệm,hiệuquảvàkhảnăngcânđối nguồnlực; khơngđểthất thốt,lãng phí.
- Bảođảmcơngkhai,minhbạchtronghoạtđộngđầutƣcơng.
1.1.2.1. Nguntắctiếtkiệmvàhiệuquả
Ngun tắc này địi hỏi việc phân bổ vốn đầu tƣ phải có trọng tâm,trong
điểm, theo thứ tự ƣu tiên, tránh dàn trải, quy mô các dự án đầu tƣ phảihợp lý,
tránh các dự án đầu tƣ có quy mơ q lớn hoặc q nhỏ. Tổng nguồnvốn phân
bổ trong kế hoạch đầu tƣ công trung hạn phải nằm trong dự toánthu-chi NSĐP
trong kế hoạch tài khóa trung hạn. Tổng nguồn vốn phân bổtrong kế hoạch đầu
tƣ công hằng năm phải nằm trong kế hoạch đầu tƣ cơngtrunghạn.
1.1.2.2. Nguntắctậptrung,dân chủ
Ngun tắc này địi hỏi chính quyền địa phƣơng phải là cơ quan duynhất
chỉ đạo, điều hành hoạt động đầu tƣ thuộc thẩm quyền quản lý. Bên cạnhđó,
nguntắcnàyđặtraucầuviệcphânbổvốnchocácchƣơngtrình,dựán đầu tƣ cơng phải có sự tập trung,
đảm

bảo

chƣơng

trình,

dự

án

trong

kếhoạchphânbổphảihồnthànhtrongmộtthờihạnnhấtđịnh(thơngthƣờng,