Bài giảng điện tử môn sinh học: tiến hóa về sinh sản_2 pot

TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
PHÒNG GD&ĐT HUYỆN ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THCS MƯỜNG NHÀ
GIÁO VIÊN: NGUYỄN VĂN TOẢN
TỔ: SINH HÓA
NĂM HỌC: 2010-2011
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu hỏi:
Nêu sự phân hóa của Hệ hô hấp, tuần hoàn, thần kinh trong quá
trình tiến hóa của các ngành động vật?
Đáp án:
- Hệ hô hấp: chưa phân hóa  trao đổi qua mang  trao đổi khí
qua da và phổi  Trao đổi khí qua phổi.
- Hệ tuần hoàn: chưa có tim  Có tim không ngăn  tim 2 ngăn
 tim 3 ngăn  tim 4 ngăn.
- Hệ thần kinh: chưa phân hóa  hệ thần kinh mạng lưới 
chuỗi hạch đơn giản  chuỗi hạch phức tạp  hình ống (phân
hóa não bộ, tủy sống).
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
Động vật có những hình thức sinh sản nào?
Động vật có 2 hình thức sinh sản: Vô tính và Hữu
tính
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
(?) Hình thức sinh sản của Thuỷ tức và Trùng roi có
điểm gì giống và khác nhau?
* Giống: Đều sinh sản từ 1 cá thể
* Khác: Trùng roi sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể
Thủy tức sinh sản bằng cách mọc chồi
Sinh sản của Trùng roi
Sinh sản của Thuỷ tức

Quan sát các hình thức sinh sản dưới đây:
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. SINH SẢN VÔ TÍNH Thế nào là sinh sản vô tính? Có những hình thức
sinh sản vô tính nào?
- Sinh sản vô tính không có sự
kết hợp tế bào sinh dục đực và
cái
-
Có hai hình thức sinh sản vô
tính:
+ Phân đôi cơ thể
+ Sinh sản sinh dưỡng: Mọc chồi
và tái sinh.
Quan sát các hình thức sinh sản dưới đây và cho
biết những đại diện nào có hình thức sinh sản vô
tính bằng cách phân đôi, hoặc mọc chồi?
Kiểu sinh sản Tên động vật
Mọc chồi
Phân đôi
Trùng biến hình
Trùng giày
San hô
San hô
Trùng giày, trùng biến hình
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
- Sinh sản vô tính là hình thức
sinh sản không có sự kết hợp tế
bào sinh dục đực và cái
-

Có hai hình thức sinh sản vô
tính:
+ Phân đôi cơ thể
+ Sinh sản sinh dưỡng: Mọc chồi
và tái sinh.
II.SINH SẢN HỮU TÍNH
Quan sát các hình ảnh sau và cho biết:
Thế nào là sinh sản hữu tính?
Hoạt động giao phối ở
bọ ngựa
- Sinh sản hữu tính là hình thức
sinh sản có sự kết hợp giữa tế
bào sinh dục đực và tế bào sinh
dục cái tạo thành hợp tử.
Thụ tinh của trứng và tinh
trùng người
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
- Sinh sản vô tính không là hình
thức sinh sản có sự kết hợp tế
bào sinh dục đực và cái
-
Có hai hình thức sinh sản vô
tính:
+ Phân đôi cơ thể
+ Sinh sản sinh dưỡng: Mọc chồi
và tái sinh.
II.SINH SẢN HỮU TÍNH
- Sinh sản hữu tính là hình thức
sinh sản có sự kết hợp giữa tế

bào sinh dục đực và tế bào sinh
dục cái tạo thành hợp tử.
Hình
thức sinh
sản
Số cá thể
tham gia
Thừa kế đặc điểm
của 1 cá
thể
của 2 cá
thể
Vô tính
Hữu tính
1
2
x
x
So sánh hình thức sinh sản vô tính và hình thức
sinh sản hữu tính?
Hình 4. Hình dạng giun đũa
Giun cái có lỗ sinh dục cái
Giun đực có lỗ sinh dục đực
Quan sát các hình sau và cho biết giun đất, giun
đũa, cá thể nào là lưỡng tính, phân tính và có
hình thức thụ tinh ngoài hoặc thụ tinh trong?
Sinh sản hữu tính diễn ra trên những cá thể
nào?
- Sinh sản hữu tính diễn ra trên
cá thể phân tính và lưỡng tính

TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
III.SỰ TIẾN HÓA CÁC HÌNH
THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
II. SINH SẢN HỮU TÍNH
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
Thụ tinh ở ếch và thụ tinh ở rắn
Quan sát một số hình ảnh sau:
Cá đang đẻ trứng
Cừu đẻ con
Biến thái ở sâu bọ
Phát triển trực tiếp ở người
Chim
mớm
mồi
cho
con
Mèo
cho
con
bú sữa
Hãy cho biết: Sự hoàn chỉnh
hình thức sinh sản của động
vật được thể hiện ở những
iểm nào?
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
III.SỰ TIẾN HÓA CÁC HÌNH
THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
II. SINH SẢN HỮU TÍNH

Sự hoàn chỉnh hình thức sinh sản hữu tính
được thể hiện ở:
+ Hình thức thụ tinh: ngoài và trong
+ Hình thức sinh sản: Đẻ trứng và đẻ con
+ Phát triển phôi: Biến thái, phát triển trực
tiếp.
+ Tập tính bảo vệ trứng: Không làm tổ,
đào hang, lót ổ ấp trứng
+ Nuôi con: Con non tự kiếm mồi, mẹ
mớm mồi, bú sữa mẹ.
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
THẢO LUẬN NHÓM (5 phút) HOÀN THÀNH NỘI DUNG PHIẾU HỌC TẬP SAU:
Tên loài
Tên loài
Thụ tinh
Thụ tinh
Sinh sản
Sinh sản
Phát triển phôi
Phát triển phôi
Tập tính bảo
Tập tính bảo
vệ trứng
vệ trứng
Tập tính
Tập tính


nuôi con
nuôi con

Trai sông
Châu chấu
Cá chép
Ếch đồng
Thằn lằn
đuôi dài
Chim bồ câu
Thỏ
Những câu
lựa chọn
-
-
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
-
-
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
-Đẻ con
-Đẻ con
-
-
Đẻ trứng
Đẻ trứng
-Biến thái
-Biến thái
-
-
Trực tiếp không nhau
Trực tiếp không nhau

thai
thai
-Trực tiếp có nhau
-Trực tiếp có nhau
thai
thai
-Đào hang, lót ổ
-Đào hang, lót ổ
-Làm tổ, ấp trứng
-Làm tổ, ấp trứng
-Không (đào hang và
-Không (đào hang và
làm tổ)
làm tổ)
-Bằng sữa diều, mớm
-Bằng sữa diều, mớm
mồi
mồi
-
-
Bằng sữa mẹ
Bằng sữa mẹ
-Con non (ấu trùng hay
-Con non (ấu trùng hay
nòng nọc) tự đi kiếm
nòng nọc) tự đi kiếm
mồi
mồi
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng
Đẻ trứng
Biến thái
Biến thái
Không
Không
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ con
Đẻ con
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong
Thụ tinh trong

Biến thái
Biến thái
Trực tiếp không
Trực tiếp không
nhau thai
nhau thai
Biến thái
Biến thái
Trực tiếp không
Trực tiếp không
nhau thai
nhau thai
Trực tiếp không
Trực tiếp không
nhau thai
nhau thai
Trực tiếp có
Trực tiếp có
nhau thai
nhau thai
Không
Không
Làm tổ, ấp trứng
Làm tổ, ấp trứng
Đào hang, lót ổ
Đào hang, lót ổ
Bằng sữa diều,
Bằng sữa diều,
mớm mồi
mớm mồi

Bằng sữa mẹ
Bằng sữa mẹ
Không
Không
Không
Không
Không
Không
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Con non tự đi kiếm mồi
Bảng. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
III.SỰ TIẾN HÓA CÁC HÌNH
THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
II. SINH SẢN HỮU TÍNH
(?) Hãy đọc bảng theo cột dọc và cho biết chiều
hướng tiến hoá trong sinh sản hữu tính ( về thụ tinh,
sinh sản, phát triển phôi, TT bảo vệ trứng và nuôi
con?
Sự hoàn chỉnh dần các hình thức
sinh sản thể hiện:

+ Thụ tinh ngoài

thụ tinh
trong.
+ Đẻ nhiều trứng

đẻ ít trứng


đẻ con.
+ Phôi phát triển có biến thái


phát triển trực tiếp không có nhau
thai

phát triển trực tiếp có nhau
thai.
+ Con non không được nuôi
dưỡng

được nuôi dưỡng bằng
sữa mẹ

được học tập thích nghi
với cuộc sống.
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
III.SỰ TIẾN HÓA CÁC HÌNH
THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
Sự hoàn chỉnh dần các hình thức

sinh sản thể hiện:
+ Thụ tinh ngoài

thụ tinh
trong.
+ Đẻ nhiều trứng

đẻ ít trứng


đẻ con.
+ Phôi phát triển có biến thái


phát triển trực tiếp không có nhau
thai

phát triển trực tiếp có nhau
thai.
+ Con non không được nuôi
dưỡng

được nuôi dưỡng bằng
sữa mẹ

được học tập thích nghi
với cuộc sống.
Thảo luận nhóm (4 phút) và trả lời một số câu hỏi:
1. Thụ tinh trong ưu việt hơn so với thụ tinh
ngoài như thế nào?

Thụ tinh trong  số lượng trứng được thụ tinh
nhiều.
2. Sự đẻ con tiến hoá hơn so với đẻ trứng như thế
nào?
Phôi phát triển trực tiếp trong cơ thể mẹ  an
toàn hơn
3. Tại sao sự phát triển trực tiếp lại tiến bộ hơn
so với phát triển gián tiếp?
Phát triển trực tiếp  tỷ lệ con sống cao hơn.
4. Tại sao hình thức thai sinh thực hiện trò chơi
học tập là tiến bộ nhất trong giới động vật?
Con non, được nuôi dưỡng tốt, việc học tập rút
kinh nghiệm từ trò chơi tập tính của thú đa
dạng  thích nghi cao
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
III.SỰ TIẾN HÓA CÁC HÌNH
THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
Sự tiến hoá các hình thức sinh sản hữu tính có ý
nghĩa như thế nào?
* Sự hoàn chỉnh các hình thức
sinh sản hữu tính đảm bảo cho
động vật đạt hiệu quả sinh học
cao: Nâng cao tỉ lệ thụ tinh, tỉ lệ
sống sót, thúc đẩy sự tăng
trưởng nhanh của động vật non.
Động vật càng tiến hoá thì tỉ lệ sinh con non
càng ít, làm thế nào để duy trì số lượng cá thể
loài trong tự nhiên?
+ Tăng số lượng cá thể cái.
+ Đảm bảo tỷ lệ sống sót của con non trong quần

thể
Địa phương em đã làm gì để bảo vệ động vật
trong mùa sinh sản?
+ Cấm săn bắt cá thể cái và con non trong mùa sinh
sản.
+ Tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường sống và
động vật trong mùa sinh sản.
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. SINH SẢN VÔ TÍNH
- Sinh sản vô tính không có sự
kết hợp tế bào sinh dục đực và
cái
-
Có hai hình thức sinh sản vô
tính:
+ Phân đôi cơ thể
+ Sinh sản sinh dưỡng: Mọc chồi
và tái sinh.
II.SINH SẢN HỮU TÍNH
- Sinh sản hữu tính là hình thức
sinh sản có sự kết hợp giữa tế
bào sinh dục đực và tế bào sinh
dục cái tạo thành hợp tử.
III.SỰ TIẾN HÓA CÁC HÌNH
THỨC SINH SẢN HỮU TÍNH
Sự hoàn chỉnh dần các hình thức sinh sản
thể hiện:
+ Thụ tinh ngoài


thụ tinh trong.
+ Đẻ nhiều trứng

đẻ ít trứng

đẻ con.
+ Phôi phát triển có biến thái

phát triển
trực tiếp không có nhau thai

phát triển
trực tiếp có nhau thai.
+ Con non không được nuôi dưỡng

được
nuôi dưỡng bằng sữa mẹ

được học tập
thích nghi với cuộc sống.
* Sự hoàn chỉnh các hình thức sinh sản
hữu tính đảm bảo cho động vật đạt hiệu
quả sinh học cao: Nâng cao tỉ lệ thụ tinh, tỉ
lệ sống sót, thúc đẩy sự tăng trưởng nhanh
của động vật non.
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
Câu 1: Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản
a. Không có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái
b. Ưu thế hơn so với sinh sản vô tính
c. Có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái

d. Cả a, b, c đều đúng
KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ
Câu 2: Các hình thức sinh sản vô tính là :
a. Sự phân đôi cơ thể
b. Sinh con
c. Mọc chồi
d. Cả a và c đúng
TIẾT 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
- Học bài và trả lời câu hỏi cuối SGK
- Đọc mục : “Em có biết”
- Xem lại ngành: Động Vật Không Xương Sống và Động Vật Có Xương Sống .
- Chuẩn bị bài 56: CÂY PHÁT SINH GIỚI ĐỘNG VẬT