Bài 9. GIA TỐC TRONG CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Hiểu rõ rằng khi chuyển động tròn đều thì vận tốc chất điểm luôn thay
đổi về phương, chiều và độ lớn, vì vậy vectơ gia tốc khác không. trong
chuyển động tròn đều thì vectơ gia tốc là hướng tâm và độ lớn phụ thuộc
vận tốc dài và bán kính quỹ đạo.
- Nắm vững công thức gia tốc hướng tâm trong chuyển động tròn đều
và áp dụng trong một số bài toán đơn giản.
2. Kỹ năng
- Tư duy lôgic toán học.
- Vận dụng giải bài tập.
B. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- Các câu hỏi, ví dụ về chuyển động tròn đều.
- Biên soạn câu 1,2 SGK dưới dạng trắc nghiệm.
- Chuẩn bị bài tập trong SGK.
- Tranh vẽ H 9.1.
2. Học sinh
- Ôn tập các đặc trưng của vectơ gia tốc.
3. Gợi ý ứng dụng CNTT
- GV có thể soạn các câu hỏi trắc nghiệm kiểm tra bài cũ và củng cố bài
giảng về gia tốc trong chuyển động tròn đều.
- Lập bảng so sánh gia tốc chuyển động thẳng đều, chuyển động thẳng
biến đổi đều và chuyển động tròn đều.
- Mô phỏng hình vẽ H. 9.1 SGK.
- Sưu tầm các đoạn video về chuyển động cong, chuyển động tròn
đều
C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động 1 ( phút): Kiểm tra bài cũ.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS
-Đặt câu hỏi cho HS.
-Yêu cầu 1 HS lên bảng vẽ.
-Nhận xét các câu trả lời
- Gia tốc là gì ? Các đặc trưng của
gia tốc trong chuyển động thẳng biến
đổi đều?
-Biểu diễn hình vẽ?
-Nhận xét câu trả lời của bạn.
Hoạt động 2 ( phút): Tìm hiểu phương và chiều của vectơ gia tốc
trong chuyển động tròn đều.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS Nội dung
-Nêu câu hỏi C1.
-Cho HS đọc phần 1
-Mô tả H 9.1.
-Gợi ý cách chứng
minh.
-Kết luận về
-Trả lời câu hỏi C1
-Đọc SGK phần 1,
xem hình H 9.1.
-Trình bầy cách
chứng minh vectơ
gia tốc vuông góc
1. Phương và chiều của vectơ
gia tốc
*Trong chuyển động tròn đều,
vectơ gia tốc vuông góc với
vectơ vận tốc
v
và hướng vào
phương chiều của
gia tốc.
-Giải thích ý nghĩa
với vectơ vận tốc
và hướng vào tâm
quay.
-Ý nghĩa của gia
tốc hướng tâm?
tâm đường tròn. Nó đặc trưng
cho sự biến đổi về hướng của
vectơ vận tốc và được gọi là véc
tơ gia tốc hướng tâm, kí hiệu là
ht
a .
2. Độ lớn của vectơ gia tốc
hướng tâm
a
ht
=
2
r
Hoạt động 3 ( phút): Tìm hiểu độ lớn của vectơ gia tôc hướng tâm.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS
-Yêu cầu HS đọc SGK, tìm hiểu H
9.1.
-Cho HS thảo luận, yêu cầu trình bày
kết quả.
-Gợi ý: Từ công thức (9.2) để đưa ra
công thức (9.5) và (9.6).
-Yêu cầu so sánh nhận xét kết quả.
-Đọc SGK phần 2; xem hình H 9.1
-Thảo luận nhóm, trình bày kết quả:
tìm công thức tính độ lớn của gia tốc
hướng tâm từ công thức (9.2).
- So sánh vectơ gia tốc trong chuyển
động thẳng biến đổi đều?
Hoạt động 4 ( phút): Vận dụng củng cố
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS
-Nêu câu hỏi . Nhận xét câu trả lời
của các nhóm.
-Yêu cầu HS trình bày đáp án.
-Cho HS đọc phần “Em có biết?”
-Đánh giá nhận xét kết quả giờ dạy.
-Thảo luận nhóm trình bày các câu
hỏi trắc nghiệm.
-Xem ví dụ SGK.
-Làm việc cá nhân giải bài tập 1, 2
SGK.
-Ghi nhận kiến thức: trong chuyển
động tròn, vectơ gia tốc luôn hướng
vào tâm quay, có độ lớn phụ thuộc
vào bán kính và tốc độ quay.
Hoạt động 5( phút): Hướng dẫn về nhà.
Hướng dẫn của GV Hoạt động của HS
-Nêu câu hỏi và bài tập về nhà.
-Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau
-Ghi câu hỏi và bài tập về nhà.
-Những sự chuẩn bị cho bài sau.