Giáo án điện tử môn môn sinh học: cấu tạo và dinh dưỡng của giun potx

Kiểm tra bài
cũ
Câu hỏi: Nêu đặc điểm chung của ngành giun tròn?
- Cơ thể hình trụ thường thuôn 2 đầu, có khoang
cơ thể chưa chính thức, cơ quan tiêu hoá bắt đầu từ
miệng và kết thúc ở hậu môn.
- Phần lớn các loài giun tròn sống ký sinh, một số
nhỏ sống tự do.



NGÀNH GIUN ĐỐT
Tiết 15 – Bài 15
GIUN ĐẤT
Các em thường thấy giun đất ở
những nơi nào? Chúng xuất hiện vào
thời gian nào trong ngày?
Thấy giun đất trong đất ẩm ở
ruộng , vườn, nương , rẫy, đất rừng.
Giun đất thường chui lên mặt đất
vào ban đêm.

I. HÌNH DẠNG NGOÀI:
- Cơ thể dài, thuôn 2 đầu
- Phân đốt , mỗi đốt có vòng tơ
- Đầu có miệng , đai sinh dục và các lỗ sinh dục ( đực cái )
Phần đầu có miệng
Thành cơ
và đai sinh dục
Đuôi có hậu môn

Vòng tơ
Lỗ sinh dục cái
Lỗ sinh dục đực
Đai sinh dục
Nêu các cơ quan bộ phận bên ngoài có
thể nhìn thấy được ở giun đất ?

II. DI CHUYỂN:
Bài tập:
Thu mình làm phồng đoạn đầu, thun đoạn đuôi.
Giun chuẩn bò bò.
Thu mình làm phồng đoạn đầu, thun đoạn đuôi.
Dùng toàn thân và vòng tơ làm chỗ dựa, vươn đầu về
phía trước.
1
1
2
2
3
3
4
4

Nhờ đặc điểm nào mà giun đất
có thể di chuyển được?
Nhờ sự chun dãn cơ thể kết hợp
với các vòng tơ mà giun đất di
chuyển được.
II. DI CHUYỂN:

III. CẤU TẠO TRONG VÀ DINH DƯỢNG CỦA
GIUN ĐẤT.
Hãy kể các phần của hệ tiêu hoá từ trước ra
sau và cho biết chức năng của từng phần?
Lỗ miệng
Hầu
Thực quản
Diều
Dạ dày cơ
Ruột tòt
Ruột
Hệ tiêu hóa phân hóa

1. So sánh với giun tròn để tìm ra hệ cơ quan mới bắt đầu
xuất hiện ở giun đất ?
2. Hệ cơ quan mới xuất hiện ở giun đất gồm những bộ
phận nào ?
Mạch lưng
Mạch vòng hầu có vai trò như tim
Mạch bụng
III. CẤU TẠO TRONG VÀ DINH DƯỢNG CỦA GIUN ĐẤT.
THẢO LUẬN
Xuất hiện hệ tuần hoàn kín .

Hạch não
Vòng hầu
Chuỗi thần kinh bụng
III. CẤU TẠO TRONG VÀ DINH DƯỢNG CỦA GIUN ĐẤT.
Nêu đặc điểm của hệ thần kinh
giun đất ?

Hệ thần kinh kiểu chuỗi hạch

Hình - H th n kinh ệ ầ
c a giun tủ đấ
3. So với hệ thần kinh cũa thủy tức ( ngành ruột khoang )
thì hệ thần kinh của giun đất có đặc điểm gì tiến hoá hơn?
III. CẤU TẠO TRONG VÀ DINH DƯỢNG CỦA GIUN ĐẤT.
Hạch não
Vòng thần kinh hầu
Chuỗi thần kinh bụng
Hạch thần kinh bụng
Hình - th n kinh m ng l i ầ ạ ướ
c a th y t củ ủ ứ

Dựa vào thông tin về dinh dưỡng và cấu tạo trong của
giun đất, hãy giải thích các hiện tượng sau đây ở giun đất:
1. Vì sao mưa nhiều giun
đất lại chui lên mặt đất?
2. Cuốc phải giun đất
thấy có chất lỏng màu đỏ
chảy ra. Đó là chất gì và
tại sao có màu đỏ?
1. Mưa nhiều giun chui lên mặt
đất vì nước ngập cơ thể chúng
ngạt thở → giun đất hô hấp
bằng da
2. Cuốc phải giun đất thấy màu
đỏ chảy ra vì giun đất bắt đầu
có hệ tuần hoàn kín, máu mang
sắc tố chứa sắt nên có màu đỏ.

Câu hỏi
Câu hỏi
Trả lời
Trả lời

III. Cấu tạo trong và dinh dưỡng của giun đất
- Có khoang cơ thể chính thức.
- Hệ tiêu hoá phân hoá rõ ràng.
- Hệ tuần hoàn kín, máu màu đỏ.
- Hệ thần kinh ki u chuỗi hạch. ể
- Hô hấp qua da.

IV. SINH SẢN
Cách sinh sản của giun đất như thế nào?
- Giun đất lưỡng tính, khi sinh sản chúng ghép đôi.
- Trứng được thụ tinh phát triển trong kén để thành
giun non.

Học sinh đọc ghi nhớ SGK trang 55
Cơ thể giun đất đối xứng hai bên, phân
đốt và có khoang cơ thể chính thức. Nhờ sự
chun dãn cơ thể kết hợp với các vòng tơ mà
giun đất di chuyển được. Giun đất có cơ
quan tiêu hoá phân hoá, hô hấp qua da, có
hệ tuần hoàn kín và hệ thần kinh kiểu chuỗi
hạch. Giun đất lưỡng tính, khi sinh sản
chúng ghép đôi. Trứng được thụ tinh phát
triển trong kén để thành giun non.

KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ

Câu hỏi:
1. Nêu đặc điểm, hình dạng ngoài của giun đất
thích nghi với lối sống chui rúc trong đất?
Cơ thể dài , thuôn 2 đầu , phần đầu có thành
cơ phát triển , xung quanh mỗi đốt có vòng tơ
để làm chỗ dựa khi chui rúc trong đất.
2. Cơ thể giun đất có màu phớt hồng, tại sao?
Cơ thể giun đất có màu hồng nhạt vì có nhiều
mao mạch dày đặc trên da giun có tác dụng như
lá phổi (vì giun hô hấp bằng da.)

Bài tập 1:
Đặc điểm để phân biệt giun đất với giun tròn là:
Chọn câu đúng
a) Có khoang cơ thể chính thức
b) Có khoang cơ thể chưa chính thức
c) Cơ thể phân đốt, ống tiêu hoá phân hoá
d) Cả a và c đều đúng.
X
X

Bài tập 2:
Nối cột A vào cột B sao cho phù hợp
A
1. Hệ tuần hoàn
2. Hệ tiêu hoá
3. Hệ thần kinh
4. Hệ hô hấp

B
a) Miệng, hầu, thực
quản diều, dạ dày, cơ,
ruột, hậu môn
b) Da
c) Mạch lưng, mạch bụng,
mạch vòng vùng hầu
d) Hạch não, vòng hầu,
chuỗi hạch thần kinh bụng
Đáp án : 1 c; 2 a; 3 d; 4 b

Đọc mục “Em có biết”
Lợi ích của giun đất đối với đất trồng trọt như thế nào?
- Làm tơi, xốp đất, tạo điều kiện cho không khí thấm vào đất
- Làm tăng độ màu mỡ cho đất: do phân và chất bài tiết ở cơ
thể giun thải ra

Dặn dò:
-
Học bài, làm bài tập 1,2,3 (SGK/55).
- Các nhóm chuẩn bò mẫu vật, mỗi
nhóm 2 con giun đất (to)
- Học kỹ phần cấu tạo trong của giun
đất
- Tiết sau cả lớp xuống phòng thực
hành . Mang theo phiếu thực hành

T
h
c

ự
h
i
ê
n
7
/
2
0
0
7
Xin chân thành cám ơn q Thầy cô và các em!
Trường THCS ng Kh iĐồ ở
Trường THCS ng Kh iĐồ ở