Giáo án điện tử môn môn sinh học: thằn lằn bóng đuôi dài_2 pot

GVTH: Nguyễn Thị Nhớ
Trường THCS Thủy Vân

Nêu đặc điểm chung của lớp Lưỡng cư?
-
Là ĐVCXS thích nghi với đòi sống vừa ở nước, vừa ở cạn
-
Da trần và ẩm ướt
-
Di chuyển bằng 4 chi
-
Hô hấp bằng mang (giai đoạn nòng nọc), bằng phổi và da
(giai đoạn trưởng thành)
-
Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu
pha
-
Thụ tinh ngoài, nòng nọc phát triển qua biến thái
-
Là động vật biến nhiệt.



LỚP BÒ SÁT
Tiết 40_Bài 38: THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
I. ĐỜI SỐNG

Đặc điểm đời sống
Tập tính
Thời gian hoạt động

Nơi sống
Sinh sản
Ếch đồng
Thằn lằn bóng đuôi dài
Nơi ẩm ướt
Lúc chập tối và ban đêm
Thường ở nơi tối hoặc bóng
râm.
Trú đông trong các hóc đất
hoặc trong bùn.
Nơi khô ráo
Thụ tinh ngoài.
Đẻ nhiều trứng.Trứng có
màng mỏng, ít noãn
hoàng.
Trứng nở thành nòng nọc,
nòng nọc phát triển qua
biến thái.
Ban ngày
Thụ tinh trong.
Đẻ ít trứng.Trứng có
vỏ dai, nhiều noãn
hoàng.
Trứng nở thành
con,phát triển trực
tiếp.
Thường phơi
nắng.
Trú đông trong các
hóc đất khô ráo.

(Hình thức thụ tinh,
số lượng và đặc điểm
trứng, sự phát triển )
Thảo luận: So sánh đời sống của thằn lằn
bóng đuôi dài với ếch đồng?

* Thế nào là thụ tinh trong ?
* Vì sao số lượng trứng thằn lằn lại ít?
-Trứng được thụ tinh ngay trong ống dẫn trứng(bên
trong con cái) nên gọi là thụ tinh trong.
-Thằn lằn thụ tinh trong nên tỉ lệ trứng gặp tinh trùng
cao  đẻ ít trứng.
* Trứng thằn lằn có đặc điểm gì ?Đặc điểm đó có
ý nghĩa gì đối với đời sống trên cạn?
- Trứng có vỏ dai  Phôi được bảo vệ tốt hơn và bảo vệ
trứng không bị khô khi ở trên cạn
- Trứng giàu noãn hoàng đáp ứng nhu cầu phát triển
của phôi, vì vậy trứng nở trực tiếp thành con không qua
biến thái như ở lưỡng cư.

Quá trình sinh sản không còn phụ thuộc vào môi trường
nước:
-Thụ tinh trong, đẻ ít trứng
-Trứng có vỏ dai bảo vệ và giàu noãn hoàng
- Phát triển trực tiếp không qua biến thái.
* Nhiệt độ cơ thể của thằn lằn bóng đuôi dài còn phụ
thuộc vào môi trường không ?
Còn phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trường - là động
vật biến nhiệt.
* Đặc điểm sinh sản của thằn lằn bóng đuôi

dài tiến hóa hơn ếch đồng ở điểm nào?

LỚP BÒ SÁT
Tiết 40_Bài 38: THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
I. ĐỜI SỐNG
- Đời sống:
+Sống và bắt mồi nơi khô ráo, thích phơi nắng, hoạt động vào
ban ngày
+Ăn sâu bọ
+Có tập tính trú đông
+Là động vật biến nhiệt.
- Sinh sản:
+Thụ tinh trong
+Trứng có vỏ dai, có nhiều noãn hoàng, phát triển trực tiếp.

LỚP BÒ SÁT
Tiết 40_Bài 38: THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
I. ĐỜI SỐNG
II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
1. Cấu tạo ngoài

Quan sát cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng đuôi
dài,chú ý các đặc điểm sau:
Quan sát lớp vảy sừng
Quan sát đặc điểm thân,
đuôi
Quan sát bàn chân( có bao
nhiêu ngón, đặc diểm các
ngón)
Quan sát cổ, mắt, tai(màng

nhĩ) có đặc điểm gì?

STT ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO NGOÀI Ý NGHĨA THÍCH NGHI
1
Da khô, có vảy sừng bao bọc.
2 Có cổ dài.
3
Mắt có mi cử động, có nước mắt.
4
Màng nhỉ nằm trong một hốc nhỏ bên
đầu.
5
Thân dài, đuôi rất dài.
6
Bàn chân có năm ngón có vuốt.
Những câu lựa chọn:
A. Tham gia di chuyển trên cạn; B. Động lực chính của
sự di chuyển; C. Bảo vệ màng nhĩ và hướng các dao
động âm thanh vào màng nhĩ; D. Bảo vệ mắt, có nước
mắt để bảo vệ màng mắt không bị khô; E. Phát huy vai
trò các giác quan trên đầu, tạo điều kiện bắt mồi dể dàng;
G. Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ thể.

STT
ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO NGOÀI Ý NGHĨA THÍCH NGHI
1
Da khô, có vảy sừng bao bọc.
2 Có cổ dài.
3
Mắt có mi cử động, có nước mắt.

4
Màng nhỉ nằm trong một hốc nhỏ
bên đầu.
5
Thân dài, đuôi rất dài.
6
Bàn chân có năm ngón có vuốt.
G. Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ
thể.
Những câu lựa chọn:
A. Tham gia di chuyển trên cạn;
B.Động lực chính của sự di chuyển;
C. Bảo vệ màng nhỉ và hướng các dao
động âm thanh vào màng nhỉ;
D. Bảo vệ mắt, có nước mắt để
bảo vệ màng mắt không bị khô;
E. Phát huy vai trò các giác quan trên
đầu, tạo điều kiện bắt mồi dể dàng;

*Dựa vào 6 đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn
bóng nêu ở bảng trên,hãy so sánh với đặc điểm
cấu tạo ngoài của ếch đồng để thấy thằn lằn bóng
thích nghi hoàn toàn với đời sống ở cạn.
ẾCH ĐỒNG THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
Da: Da:
Cổ:
Cổ:
Mắt,tai: Mắt,tai:
Thân,đuôi: Thân,đuôi:
Chi: Chi:

Da trần,ẩm ướt
Không có cổ, đầu liền thân

Mắt có mi cử động, có nước mắt Bảo vệ
mắt, có nước mắt để màng mắt không bị khô

Da khô có vảy sừng Ngăn cản sự
thoát hơi nước của cơ thể

Cổ dàiPhát huy vai trò của các giác
quan trên đầu bắt mồi dễ dàng

Màng nhĩ nằm trong hốc taiBảo vệ
màng nhĩ và hướng các dao động vào
màng nhĩ

Bàn chân 5 ngón có vuốt Tham gia di
chuyển trên cạn

Thân dài, đuôi rất dài động lực
chính của sự di chuyển

LỚP BÒ SÁT
Tiết 40_Bài 38: THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
I. ĐỜI SỐNG
II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
1. Cấu tạo ngoài
-
Da khô có vảy sừng, cổ dài
-

Mắt có mí cử động và có tuyến lệ
-
Màng nhỉ nằm trong hốc tai
-
Thân và đuôi dài, bốn chi ngắn và yếu, bàn
chân 5 ngón có vuốt.

LỚP BÒ SÁT
Tiết 40_Bài 38: THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
I. ĐỜI SỐNG
II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN
1. Cấu tạo ngoài
2. Di chuyển

2. Di chuyển:
PHAÛI
TRAÙI
Quan sát cách di chuyển của
thằn lằn bóng và mô tả lại cách
di chuyển của thằn lằn bóng?
Khi bò thằn lằn uốn sang phải thì đuôi uốn sang trái, chi trước
bên phải và chi sau bên trái chuyển lên phía trước.Khi đó vuốt
của chúng cố định vào đất.Khi thằn lằn uốn thân sang trái thì
ngược lại.Sự di chuyển của chi giống như người đang leo thang .
Thằn lằn bóng di chuyển được nhờ sự
phối hợp của các yếu tố nào ?
Chân cố định
Chân di chuyển
Hướng di chuyển
Quãng đường

di chuyển được

Hướng
di
chuyển
của
thằn
lằn
C
a
ùc

đ
o
än
g

t
a
ùc

c
u
ûa
t
h
a
ân
,

đ
u
o
âi
v
a
ø
c
h
i

c
u
ûa
t
h
a
èn

l
a
èn

k
h
i
d
i

c

h
u
y
e
ån

t
r
e
â
n

m
a
ët

đ
a
át

PHẢI TRÁI
LỚP BỊ SÁT
Tiết 40_Bài 38: THẰN LẰN BĨNG ĐI DÀI
I. ĐỜI SỚNG
II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHỦN
1. Cấu tạo ngoài
2. Di chủn
- Khi di chủn thân và
đi tì vào đất, cử đợng
́n thân phới hợp các

chi để tiến lên phía
trước.

THỰC HÀNH-LUYỆN TẬP