Vị thuốc từ... đỉa pptx

Vị thuốc từ đỉa
Ở mỗi con đỉa đều có hai cái giác, ở phía
đầu có giác miệng, bên trong có 3 hàng hàm,
mỗi hàm là một khối cơ, mang trên mép, có
tới 300 chiếc răng nhỏ, còn giác phía đuôi,
nhỏ hơn, là phương tiện dùng để đỉa có thể
bám chắc vào các vật thể. Do đặc điểm cấu
tạo của các giác ở miệng, vừa có một khối
cơ rắn chắc, lại có nhiều răng nhỏ, đồng
thời có một chất “gây tê” được tiết ra, khi
cắn. Do vậy mà đỉa có thể hút máu của đối
phương một cách dễ dàng, vì không gây ra
một cảm giác đau đớn gì cả. Chỉ tới khi no
căng mới tự rơi ra. Khi đó máu ở vết cắn
vẫn tự do chảy tiếp với số lượng ngang bằng
với lượng máu mà nó hút được, vì trong
nước bọt của đỉa đã tiết ra một chất men có
tác dụng làm máu không đông, đó là chất
hirudin, bản chất là enzym hialuridase.

Dùng đỉa trị bệnh như thế nào?
Người ta lợi dụng tính chất hút máu của đỉa
để chích máu trong những trường hợp viêm
tấy ở mặt, miệng, những mụn nhọt đã mưng
nhiều mủ… Và chính việc làm này đã hình
thành ra một phương pháp chữa bệnh từ đỉa
và gọi là “Liệu pháp đỉa”. Tuy nhiên liệu
pháp này lại bộc lộ nhiều nguy cơ lây
nhiễm một số bệnh cho người. Do đó, đã có
một thời gian dài, liệu pháp đỉa đã không
được trọng dụng nữa. Tuy vậy, trong vòng

25 năm trở lại đây, người ta đã tái sử dụng
phương pháp này với các loại đỉa đã được
chuẩn hóa “đỉa sạch”, có nghĩa là đỉa đã
được tuyển chọn và nuôi dưỡng và bảo quản
trong những điều kiện thích hợp, và được sử
dụng cho việc hút máu ở những bộ phận cơ
thể bị ứ huyết, hoặc các ổ áp xe của phủ
tạng, hoặc khi cấy mô trong phẫu thuật tái
tạo, hoặc gắn lại các bộ phận của cơ thể, các
nơi nối ghép có những hoại tử…Ngoài ra,
người ta còn dùng nước bọt của đỉa để sản
xuất nhiều loại dược phẩm để điều trị các
bệnh tim mạch, nhất là các bệnh huyết khối
có nguy cơ gây đột quỵ, hoặc các bệnh thấp
khớp, hen phế quản, tăng nhãn áp, bệnh phụ
khoa…
Trong YHCT, đỉa được gọi với tên thuốc là
thủy điệt, có vị mặn, đắng, tính bình, có độc.
Quy kinh can, tác dụng phá huyết, trục ứ,
thông kinh hoạt lạc.
Một số bài thuốc trị bệnh có dùng đỉa:
- Trị chứng bế kinh, huyết ứ hoặc sau đẻ, có
nhiều cục máu đông thành khối, gây đau
đớn: dùng đỉa đã chế biến tương đương với
lượng của 30 con, đại hoàng 30g. Cả hai đều
nghiền thành bột, mỗi ngày uống 5g.
- Chữa máu tụ sau sinh: đỉa đã chế biến,
tương đương với một con, tán thành bột,
uống với rượu nóng, trong một ngày.
- Trị sưng tấy, bầm tím cơ nhục do chấn

thương: dùng mỗi ngày 3g bột đỉa, uống với
rượu nóng.
- Trị trúng phong, tê dại: mỗi lần uống 3g
bột đỉa với nước ấm.
- Trị sưng lá lách: đỉa đã chế biến, dùng
lượng bột, tương đương với 1 con đỉa, đan
sâm 3g. Dùng dưới dạng thuốc tán. Ngày
uống hai lần, mỗi lần 1-1,6g.
- Chữa tắc động mạch vành: đỉa 3g, rễ cây
chè 30 g, kim tiền thảo 15g. Sắc uống, ngày
một thang, uống một lần.
Chú ý, do đỉa có tính hoạt huyết rất mạnh
(phá huyết), không dùng cho phụ nữ có thai
và những trường hợp có nguy cơ xuất huyết:
trĩ xuất huyết, chảy máu cam, đa kinh…