Giáo án Vật lý 10 phần Cơ học pot

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



1


Ngµy so¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 LípB
PhÇn mét C¬ häc

Ch¬ng I §éng häc chÊt ®iĨm
TiÕt 1 Chun ®éng c¬

I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Tr¶ lêi ®ỵc c¸c c©u hái: Chun ®éng lµ g× ? Q ®¹o cđa chun ®éng lµ g× ?
- Nªu ®ỵc nh÷ng vÝ dơ cơ thĨ vỊ: ChÊt ®iĨm vµ vËt lµm mèc, mèc thêi gian
- Ph©n biƯt ®ỵc hƯ täa ®é vµ hƯ quy chiÕu, ph©n biƯt ®ỵc thêi ®iĨm vµ thêi gian (kho¶ng thêi
gian)
2. Kü n¨ng:
- Tr×nh bÇy ®ỵc c¸ch x¸c ®Þnh vÞ trÝ mét chÊt ®iĨm trªn mét ®êng cong vµ trªn mét mỈt ph¼ng.
- Gi¶i ®ỵc bµi to¸n ®ỉi mèc thêi gian.
3. Th¸i ®é:
Cã høng thó häc vËt lý, kh¸ch quan, trung thùc, vËn dơng nh÷ng kiÕn thøc cđa bµi vµo ®êi sèng.
II. Chn bÞ:

1. Giáo viên :
- Xem phÇn t¬ng øng trong SGK vËt lý 8 ®Ĩ biÕt HS ®· häc nh÷ng g×
- Chn bÞ mét sè vÝ dơ thùc tÕ vỊ viƯc x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa mét ®iĨm ®Ĩ cho HS th¶o ln.
2.Học sinh:
Xem l¹i vÊn ®Ị líp 8 ®· häc: ThÕ nµo lµ chun ®éng; ThÕ nµo lµ ®é dµi ®¹i sè cđa mét ®o¹n th¼ng.
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 5
’
)
a. Kiểm tra bài cũ.( Khơng kiểm tra )
b.Đặt vấn đề:
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



2

Cơ học nghiên cứu các định luật chi phối sự chuyển động và đướng n của các vật, cơ học cho
phép xác định vị trí của các vật ở bất kì thời điểm nào.Nó cho ta khả năng thấy trước được đường đi và
vận tốc của vật,tìm ra kết cấu bền vững.
2. Dạy nội dung bài mới
Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng 1 ( 7
’

) T×m hiĨu kh¸i niƯm chÊt ®iĨm, q ®¹o cđa chun ®éng vµ nh¾c l¹i

kh¸i niƯm chun ®éng

HS nh¾c l¹i kh¸i niƯm chÊt ®iĨm




C¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái cđa GV

C¸ nh©n HS tr¶ lêi
- Mét chiÕc « t« ®ang ®i tõ HN ®Õn H¶i Phßng
- Mét qu¶ bãng ®ang l¨n trªn bµn …
Tr¶ lêi C
1
.
TÝnh tû sè 15 cm ®Ĩ t×m
15.000.000 km
tû lƯ xÝch, ¸p dơng víi ®êng kÝnh cđa MỈt trêi vµ
MỈt ®Êt
C¸ nh©n ®äc SGK
Nh¾c l¹i KN chun ®éng c¬ häc
Khi cÇn theo dâi vÞ trÝ cđa mét vËt nµo ®ã
trªn b¶n ®å ( VD x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa mét chiÕc
m¸y bay trªn ®êng tõ Hµ Néi ®Õn TP HCM
ch¼ng h¹n ) th× trªn b¶n ®å kh«ng thĨ vÏ c¶
chiÕc m¸y bay mµ chØ cã thĨ biĨu thÞ b»ng mét
chÊm nhá. ChiỊu dµi cđa m¸y bay rÊt nhá so
víi qu·ng ®êng bay. M¸y bay ®ỵc coi lµ mét
chÊt ®iĨm.
Khi nµo mét vËt chun ®éng ®ỵc coi lµ

mét chÊt ®iĨm ?
Nªu mét vµi VD vỊ mét vËt chun ®éng
®ỵc coi lµ mét chÊt ®iĨm vµ kh«ng ®ỵc coi lµ
mét chÊt ®iĨm ?

Hoµn thµnh yªu cÇu C
1


GV yªu cÇu HS ®äc mơc I SGK ®Ĩ biÕt
thªm th«ng tin vỊ chÊt ®iĨm.
Nh¾c l¹i kh¸i niƯm vỊ chun ®éng c¬ häc
cđa mét vËt ( §· häc ë líp 8 )
HS t×m hiĨu kh¸i niƯm q ®¹o

Mét viªn bi nhá cã b«i mùc ®i tõ A ®Õn B ®Ĩ l¹i
mét vƯt mùc nh h×nh vÏ ®ã lµ q ®¹o C§ cđa viªn
bi tõ A ®Õn B

C¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái:
- Trong thêi gian chun ®éng mçi thêi
®iĨm nhÊt ®Þnh th× chÊt ®iĨm ë mét vÞ trÝ x¸c
®Þnh. TËp hỵp tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ cđa mét chÊt
®iĨm chun ®éng t¹o ra mét ®êng nhÊt ®Þnh.
§êng ®ã lµ q ®¹o chun ®éng.
- H·y vÏ gÇn ®óng q ®¹o chun ®éng tõ
nhµ em ®Õn trêng ? NhËn xÐt g× vỊ h×nh d¹ng
q ®¹o ?
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



3

+ Th¼ng
+ Cong
Th¶o ln ®a ra c©u tr¶ lêi.
- Tr¶ lêi yªu cÇu: Q ®¹o c/® cđa m¸y
bay, qu¶ bãng bµn, chun ®éng cđa kim ®ång
hå ?

Ho¹t ®éng 2 ( 10
’
) T×m hiĨu c¸ch x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa mét vËt trong kh«ng gian
C¸ nh©n nh¾c l¹i kh¸i niƯm vËt mèc, thíc ®o
- VËt mèc dïng ®Ĩ x¸c ®Þnh vÞ trÝ ë mét thêi
®iĨm nµo ®ã cđa mét chÊt ®iĨm trªn q ®¹o cđa
chun ®éng.


C¸ nh©n ®äc SGK vµ tr¶ lêi c©u hái


- T¸c dơng cđa vËt mèc ?

Khi ®i ®êng, chØ cÇn nh×n vµo cét c©y sè
bªn ®êng lµ ta cã thĨ biÕt ®ỵc ta ®ang ®øng
c¸ch mét vÞ trÝ nµo ®ã bao xa.
- §äc II. 1 SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
+ Lµm thÕ nµo ®Ĩ x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa mét
vËt nÕu biÕt q ®¹o chun ®éng ?
+ Hoµn thµnh yªu cÇu 2 C
2
.

Trªn h×nh 1.2 vËt ®ỵc chän lµm vËt mèc lµ
®iĨm 0. ChiỊu tõ 0 tíi M ®ỵc chän lµm chiỊu
d¬ng cđa chun ®éng, nÕu ®i theo chiỊu
ngỵc l¹ lµ ®i theo chiỊu ©m.

HS ®a ra ý kiÕn c¸ nh©n:
NÕu cÇn x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa mét chÊt ®iĨm trªn
mét q ®¹o c/® ta chØ cÇn cã mét vËt mèc, chon
chiỊu d¬ng råi dïng thíc ®o kho¶ng c¸ch tõ vËt ®ã
tíi vËt mèc.
T×m hiĨu kh¸i niƯn to¹ ®é
C¸ nh©n ®äc s¸ch ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái GV.
y

M
- Th«ng thêng ngêi ta cho chän nh÷ng vËt
nµo ®øng yªn, trªn bê hc díi s«ng lµm vËt
mèc.
- GV kÕt ln tõ c©u tr¶ lêi cđa HS

+ NÕu cÇn x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa mét chÊt ®iĨm
trªn mét mỈt ph¼ng th× lµm thÕ nµo?
VD. Mn chØ cho ngêi thỵ khoan ®êng
vÞ trÝ ®Ĩ treo mét chiÕc ®Ìn chïm th× ta ph¶i vÏ
thÕ nµo trªn b¶n thiÕt kÕ ?
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



4




O x
H×nh 1

Khi ®ã ta ph¶i kÐo tia ox råi chiÕu ®iĨm M xng
c¸c trơc ®ã ( H×nh 1 )

y

D C

M
My

A Mx B x
Mx = 2,5 m; My = 2 m.
- T thc vµo q ®¹o vµ lo¹i chun ®éng mµ
ngêi ta cã nhiỊu c¸ch chän hƯ to¹ ®é kh¸c nhau.
VD: Trơc to¹ ®é
HƯ to¹ ®é
GV gỵi ý:
Mn vËy ngêi ta sư dơng phÐp chiÕu
vu«ng gãc lªn mét hƯ to¹ ®é. HƯ to¹ ®é mµ
chóng ta thêng dïng lµ hƯ to¹ ®é nµo ?

- Mn x® vÞ trÝ cđa ®iĨm M trªn mỈt ph¼ng
ta lµm thÕ nµo ?
- Hoµn thµnh yªu cÇu C
3
.
Gỵi ý: Cã thĨ chän gèc to¹ ®é trïng víi bÊt
kú ®iĨm nµo trong 4 ®iĨm A, B, C, D
Tuy nhiªn ®Ĩ thn lỵi ta chän ®iĨm A



- Rót ra nhËn xÐt 2 trêng hỵp trªn ?
- HƯ to¹ ®é cÇu, hƯ to¹ ®é trơ …
HƯ to¹ ®é mµ chóng ta thêng dïng lµ hƯ
to¹ ®é §Ị-c¸c vu«ng gãc.
Ho¹t ®éng 3 ( 15
’

) T×m hiĨu: C¸ch x¸c ®Þnh thêi gian trong chun ®éng
HƯ quy chiÕu





C¸ nh©n HS suy nghÜ ®Ĩ tr¶ lêi
- ChØ râ mèc thêi gian ®Ĩ m« t¶ chun ®éng cđa
vËt ë c¸c thêi ®iĨm kh¸c nhau. Dïng ®ång hå ®Ĩ ®o
kho¶ng thêi gian
- HiĨu mèc thêi gian lµ lóc xe b¾t ®Çu chun
b¸nh.
Hµng ngµy, ta thêng nãi: Chun xe ®ã
khëi hµnh lóc 8h, b©y giê ®· ®i ®ỵc 30 phót.
Nh vËy 8h lµ mèc thêi gian ( hay cßn gäi lµ
gèc thêi gian ) ®Ĩ x¸c ®Þnh thêi ®iĨm xe b¾t ®Çu
chun ®éng vµ dùa vµo mèc ®ã x¸c ®Þnh ®ỵc
thêi gian xe ®· ®i.
- T¹i sao ph¶i chØ râ mèc thêi gian vµ dïng
dơng cơ g× ®Ĩ ®o kho¶ng thêi gian tr«i ®i kĨ tõ
mèc thêi gian ?
- Cïng mét sù kiƯn nhng cã thĨ so s¸nh
víi c¸c mèc thêi gian kh¸c nhau.
Tuy nhiªn nÕu ta nãi xe ®· ®i ®ỵc 30 phót
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã

5


HS ph©n biƯt kh¸i niƯm thêi ®iĨm vµ thêi gian.
Th¶o ln theo nhãm ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái cđa GV.
+ B¶ng giê tÇu cho biÕt thêi ®iĨm tÇu b¾t ®Çu
ch¹y vµ thêi ®iĨm tÇu ®Õn c¸c ga.
+ TÝnh thêi gian tÇu ch¹y b»ng c¸ch lÊy hiƯu sè
thêi gian ®Õn víi thêi gian b¾t ®Çu ®i. B»ng c¸ch ®ã
cã thĨ x¸c ®Þnh thêi gian tÇu ®i gi÷a hai ga bÊt kú
nÕu bá qua thêi gian tÇu nghØ gi÷a c¸c ga.
- HS tr¶ lêi c©u hái
- HS lµm viƯc c¸ nh©n ®Ĩ ®a ra c©u tr¶ lêi
- HS tr¶ lêi:
+ HƯ t¹o ®é chØ lµ mét thµnh phÇn cđa hƯ quy
chiÕu.
+ HƯ to¹ ®é chØ cho phÐp x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa vËt.
HƯ quy chiÕu cho phÐp kh«ng nh÷ng x¸c ®Þnh ®ỵc
to¹ ®é mµ cßn x¸c ®Þnh ®ỵc thêi gian chun ®éng
cđa vËt. Hc thêi ®iĨm t¹i mét vÞ trÝ bÊt kú.
råi th× ta hiĨu mèc thêi gian ®ỵc chän lµ ë thêi
®iĨm nµo ?
Mèc thêi gian lµ thêi ®iĨm ta b¾t ®Çu tÝnh
thêi gian. §Ĩ ®¬n gi¶n ta ®o vµ tÝnh thêi gian tõ
thêi ®iĨm vËt b¾t ®Çu chun ®éng.
Hoµn thµnh yªu cÇu C
4

+ B¶ng giê tÇu cho biÕt ®iỊu g× ?
+ X¸c ®Þnh thêi ®iĨm tÇu b¾t ®Çu ch¹y vµ
thêi gian tÇu ch¹y tõ Hµ Néi vµo Sµi Gßn ?
Mn biÕt sù chun ®éng cđa chÊt ®iĨm (
VËt ) tèi thiĨu ta ph¶i biÕt nh÷ng g× ?
HƯ quy chiÕu
- C¸c u tè cÇn cã trong mét hƯ quy chiÕu.
- Ph©n biƯt hƯ to¹ ®é vµ hƯ quy chiÕu? T¹i
sao ph¶i dïng hƯ quy chiÕu ?
HƯ quy chiÕu gåm vËt mèc, hƯ to¹ ®é, thíc
®o, vËt mèc thêi gian vµ ®ång hå. Tuy nhiªn ®Ĩ
®¬n gi¶n th× chØ cÇn theo c«ng thøc sau:
HƯ quy chiÕu = HƯ t¹o ®é + §ång hå

3, ( 6
’
) Củng cố, luyện tập:

- Tù kh¾c s©u kiÕn thøc ®· häc
- Ph©n biƯt c¸c kh¸i niƯm:
+ Thêi gian vµ thêi ®iĨm
+ HƯ to¹ ®é vµ hƯ quy chiÕu
- GV nh¾c l¹i néi dung chÝnh cđa bµi ®¾c
biƯt lµ kh¸i niƯm vỊ hƯ to¹ ®é vµ mèc thêi gian.
- Lu ý HS tÇm quan träng cđa viƯc x¸c
®Þnh hƯ quy chiÕu, chän ®ỵc hƯ quy chiÕu
thÝch hỵp sÏ khiÕn cho viƯc gi¶i bµi to¸n c¬ häc
dƠ dµng h¬n.
- Hoµn thµnh néi dung yªu cÇu cđa phiÕu

bµi tËp.

4, ( 2
’
) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :




HS nhËn nhiƯm vơ häc tËp
- Häc néi dung ë phÇn ghi nhí, ®äc mơc
VL vµ KH vµ lµm bµi tËp ë ci bµi, bµi tËp
trong s¸ch bµi tËp.
- ¤n l¹i kiÕn thøc líp 8 vỊ chun ®éng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



6

®Ịu.
- KiÕn thøc vỊ hƯ to¹ ®é, hƯ quy chiÕu.



Ngµy so¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B

.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 LípB
TiÕt 2 Chun ®éng th¼ng ®Ịu
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Nªu ®ỵc ®Þnh nghÜa ®Çy ®đ h¬n vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu.
- Ph©n biƯt kh¸i niƯm: Tèc ®é vµ vËn tèc.
- Nªu ®ỵc c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa chun ®éng th¼ng ®Ịu nh: Tèc ®é, ph¬ng tr×nh chun ®éng, ®å thÞ to¹
®é – thêi gian.
2. Kü n¨ng:
- VËn dơng c¸c c«ng thøc vµo viƯc gi¶i c¸c bµi to¸n cơ thĨ. Nªu ®ỵc c¸c cÝ dơ vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu
trong thùc tÕ.
- ViÕt ®ỵc ph¬ng tr×nh cđa chun ®éng th¼ng ®Ịu.
- VÏ ®å thÞ to¹ ®é - thêi gian: BiÕt c¸ch ph©n biƯt vµ xư lý th«ng tin thu ®ỵc tõ ®å thÞ.
3. Tình cảm thái độ
- Tự giác tích cự hăng hái phát biểu
-T duy c¸c vÊn ®Ị vật lý häc mét c¸ch logic vµ hƯ thèng.
II. Chn bÞ:
1. Giáo viên :
Mét sè bµi tËp vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu.
2.Học sinh:
¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu ®· häc ë líp 8; C¸c kiÕn thøc vỊ hƯ to¹ ®é, hƯ quy
chiÕu.
II. Chuẩn bị:
1. Giáo viên: Một số bài tập về chuyển động thẳng đều.
2. Học sinh: Ơn lại kiến thức đã học về chuyển động thẳng đều đã học ở lớp 8; Các kiến thức về hệ toạ
độ, hệ quy chiếu.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



7

III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 6
’
)
a. Kiểm tra bài cũ. ( 5
’
)
Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên


Cá nhân HS trả lời câu hỏi:
- Để xác định vị trí của một vật ta cần chọn một
vật làm mốc; một hệ trục toạ độ gắn với vật làm
mốc đó để xác định các toạ độ của vật. Trong TH
đã biết rõ quỹ đạo thì chỉ cần chọn một vật làm
mốc và một chiều dương trên qu
ỹ đoạ đó.
( 3
đ
)
VD: + Xác định vị trí của một ơ tơ trên 1 quốc lộ.

+ Xác định vị trí của bức ảnh trên tư
ờng .
( 1
đ
)
- Hệ quy chiếu bao gồm, mốc thời gian và đồng
hồ. ( 1,5
đ
)
+ Với hệ toạ độ, chỉ cần xác định được vị trí
+ Với hệ quy chiếu ta khơng những xác định
được vị trí của vật mà còn xác định được cả thời
gian, diễn biến của hiện tượng. ( 4,5
đ
)

- Nêu cách xác định vị trí của một vật trong khơng
gian ? VD ?
- Phân biệt hệ toạ độ và hệ quy chiếu









GV nhận xét và cho điểm
b.Đặt vấn đề: ( 1

’
)
Chuyển động thẳng đều có đặc điểm gì? Làm thế nào để xác định chuyển động thẳng đều của chất
điểm?

2. Dạy nội dung bài mới:
Ho¹t ®éng 1 ( 18
’
) Nh¾c l¹i kh¸i niƯm vỊ vËn tèc trung b×nh cđa chun ®éng. T×m hiĨu kh¸i niƯm
vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu vµ qu·ng ®êng ®i ®ỵc cđa chun ®éng th¼ng ®Ịu.
- Nh¾c l¹i kiÕn thøc bµi cò
v
tb
=
t
s
( m/s hc km/h )
- Lµm quen víi kh¸i niƯm tèc ®é trung b×nh
Tr¶ lêi: Tèc ®é trung b×nh lµ gi¸ trÞ sè häc
cđa vËn tèc trung b×nh, cho biÕt møc ®é nhanh
chËm cđa chun ®éng.
v
tb
=
33
1726
= 52,3 km/h
- VËn tèc trung b×nh cđa chun ®éng cho biÕt
®iỊu g× ? §¬n vÞ ?
VËn tèc trung b×nh mn nhÊn m¹nh ®Õn

ph¬ng, chiỊu ( v )
Khi nãi ®Õn ®é lín cđa vËn tèc trun
g b×nh
Tèc ®é trung b×nh
- Em cã nhËn xÐt g× v
tb
?

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



8

Häc sinh so s¸nh víi kh¸i niƯm cđa líp 8 ®Ĩ
®a ra c©u tr¶ lêi.
- v
®Ịu
, q ®¹o trßn ( cong )
- Chun ®éng th¼ng ®Ịu
v
tb
= Const
Q ®¹o th¼ng

- C¸ nh©n HS ®a ra vÝ dơ

S = V
tb
t = Vt
S ~ t
- Yªu cÇu tr¶ lêi C
1
.
- Quan s¸t b¶ng 2.1/13
- Tèc ®é trung b×nh chun ®éng cđa ®ång hå
c¬ häc ®ỵc gäi lµ chun ®éng th¼ng ®Ịu ?
+ Gỵi ý: Q ®¹o
-
§a ra kh¸i niƯm vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu
SGK/13 ?
- Nªu vÝ dơ cỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu ?
- BiĨu thøc x¸c ®Þnh S ? §Ỉc ®iĨm ?

Ho¹t ®éng 2 ( 15
’
) T×m hiĨu vỊ ph¬ng tr×nh chun ®éng vµ ®å thÞ to¹ ®é
thêi gian cđa chun ®éng th¼ng ®Ịu

- HS th¶o ln theo nhãm ®a ra pt cđa c®
th¼ng ®Ịu: x = x
0
+ s = x
0
+ vt
0 A v B x
x

o
x
t
o
= 0h t (h)

- Ghi nhËn c¸ch trän hƯ quy chiÕu
- x = 5 + 10t (km )



- HS. C¸ nh©n ®a ra c©u tr¶ lêi:
+ X¸c ®Þnh hƯ trơc tox
Ot n»m ngang ox th¼ng ®øng t¹i 0 gèc cđa
hƯ trơc to¹ ®é
+ X¸c ®Þnh c¸c ®iĨm ®Ỉc biƯt:
( x, t ): lËp b¼ng ( x, t )
+ Nèi ®iĨm ®Ỉc biƯt ®å thÞ

- Yªu cÇu HS ®äc SGK ®a ra pt chun ®éng
cđa chÊt ®iĨm M ?



- Gi¸o viªn kh¾c s©u thªm kiÕn thøc vỊ hƯ quy
chiÕu vµ hƯ trơc to¹ ®é.
-§äc SGK vµ yªu cÇu HS viÕt ph¬ng tr×nh
chun ®éng ?
-
Tr×nh bÇy c¸ch vÏ ®å thÞ hµm to¹ ®é thêi gian

x = 5 + 10t
Gỵi ý: Gièng hµm nµo trong to¸n häc



- Cho HS tù vÏ vµo phiÕu häc tËp vµ nhËn xÐt.
- NÕu ®· cã ®å thÞ råi th× ta cã nh÷ng th«ng tin
g× ?
-
GV bỉ sung: NÕu ta vÏ hai ®å thÞ cđa hai c®
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



9

- HS vÏ ®å thÞ to¹ ®é – thêi gian
- Ta viÕt ®ỵc x = x
o
+ vt
X¸c ®Þnh thêi ®iĨm xt ph¸t øng víi t
o
vµ vÞ
trÝ øng víi t bÊt kú.
th¼ng ®Ịu kh¸c nhau trªn cïng mét hƯ trơc to¹ ®é
th× ta cã thĨ ph¸n ®o¸n vỊ kÕt qu¶ cđa hai chun

®éng ®ã.
Thêi ®iĨm vµ to¹ ®é hai chun ®éng gỈp
nhau.
3 ( 5
’
) Củng cố, luyện tập
- Cá nhân HS nhắc lại


- Vận dụng kiến thức vừa học để giải bài tập.
- Nhắc lại khái niệm về chuyển động thẳng đều,
đường đi của chuyển động thẳng đều, đồ thị toạ
độ - thời gian của chuyển động thẳng đều.
- Hồn thành nội dung u cầu của phiếu bài tập.
4, ( 2
’
) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :




Chuẩn bị bài cho tiết sau và làm bài tập
- GV nhận xét tiết học
- Bài tập về nhà: Học thuộc nội dung ghi nhớ, làm
các bài tập SGK và SBT.
- Đọc trước bài: Chuyển động thẳng biến đổi đều,
xem trước câu hỏi.

¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B

.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 LípB

TiÕt 3 Chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu

( TiÕt 1 tõ I ®Õn II.2 )
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- N¾m ®ỵc kh¸i niƯm vËn tèc thêi gian, c«ng thøc tÝnh, ®¬n vÞ.
- Nªu ®ỵc ®Þnh nghÜa chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu, chun ®éng th¼ng chËm dÇn ®Ịu, chun ®éng
th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.
- N¾m ®ỵc kh¸i niƯm gia tèc, c«ng thøc tÝnh, ®¬n vÞ ®o.
- BiÕt c¸ch viÕt ph¬ng tr×nh vËn tèc, vÏ ®å thÞ vËn tèc – thêi gian trong chun ®éng th¼ng nhanh dÇn
®Ịu.
2. Kü n¨ng:
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



10

Bíc ®Çu ®· biÕt vËn dơng c¸c c«ng thøc ®Ĩ gi¶i ®ỵc bµi to¸n ®¬n gi¶n vỊ chun ®éng th¼ng nhanh dÇn
®Ịu. BiÕt c¸ch vÏ vµ khai th¸c ®å thÞ to¹ ®é – thêi gian.
3. Tình cảm thái độ
- Tự giác tích cự hăng hái phát biểu

-T duy c¸c vÊn ®Ị vật lý häc mét c¸ch logic vµ hƯ thèng.

II. Chuẩn bị:
a) Chn bÞ cđa GV
- Chn bÞ m¸y A - Tót hc bé dơng cơ gåm:
+ 1 m¸ng nghiªng dµi chõng 1m.
+ 1 hßn bi ®êng kÝnh kho¶ng 1cm, hc nhá h¬n.
+ 1 ®ång hå bÊm d©y (hc ®ång hå hiƯn sè).
b) Chn bÞ cđa HS:
- ¤n l¹i kiÕn thøc vỊ chun ®éng th¼ng ®Ịu
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 5
’
)
a. Kiểm tra bài cũ. ( 4
’
)
Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên
* Trả lời:
- Chuyển động thẳng đều là chuyển động có quỹ
đoạ là một đường thẳng và có tốc độ trung bình
như nhau trên mọi qng đường.
( 4
đ
)
+ v
tb
=
t
s

; s = vt ( 2
đ
)
+ x = x
o
+ vt ( 2
đ
)
- Chuyển động thẳng đều là gì ?




- Viết cơng thức tính vận tốc, đường đi và pt
chuyển động của chuyển động thẳng đều ?
- Nhận xét và cho điểm.
b.Đặt vấn đề: ( 1
’
)
Một hòn bi lăn trên máng nghiêng nó sẽ chuyển đơng nhanh dần. Muốn biết chi tiết hơn về
chuyển động này bài hơm nay sẽ cho ta trả lời

2. Dạy nội dung bài mới:
Ho¹t ®éng 1 ( 10
’
) T×m hiĨu kh¸i niƯm vËn tèc tøc thêi.
Chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu
* C¸ nh©n suy nghÜ ®a ra c©u tr¶ lêi:
- Trong


t rÊt ng¾n: v =
t
s


kh«ng thay ®ỉi
®¸ng kĨ.
- Mét vËt ®ang chun ®éng th¼ng kh«ng ®Ịu,
mn biÕt t¹i 1 ®iĨm M nµo ®ã vËt ®ang chun
®éng nhanh hay chËm th× ta ph¶i lµm g× ?

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



11


-
Cho ta biÕt t¹i ®ã vËt chun ®éng nhanh
hay chËm
- Hoµn thµnh C
1
.
- HS tù ®äc s¸ch vµ ®a ra c©u tr¶ lêi

- Hoµn thµnh C
2
.

- Chun ®éng biÕn ®ỉi, nghÜa lµ chun
®éng cã v lu«n biÕn ®ỉi.
- Lµ chun ®éng cã q ®¹o th¼ng vµ cã ®é
lín cđa vËn tèc tøc thêi lu«n biÕn ®ỉi.

* HS suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu lµ chun
®éng cã q ®¹o th¼ng vµ cã ®é lín cđa vËn tèc
tøc thêi t¨ng ®Ịu hay gi¶m ®Ịu theo thêi gian.


- Chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu vµ
chun ®éng th¼ng chËm dỊn ®Ịu.
- Tèc ®é tøc thêi ®ỵc tÝnh b»ng c«ng thøc trªn
co biÕt ý nghÜa g× ?
- Yªu cÇu tr¶ lêi C
1
.
- GV yªu cÇu HS ®äc mơc I.2 vµ tr¶ lêi c©u
hái: T¹i sao nãi vËn tèc lµ mét ®¹i lỵng vÐct¬ ?
- Yªu cÇu tr¶ lêi C
2
.

- GV yªu cÇu ®äc mơc I.3 vµ tr¶ lêi c©u hái:

Trong thùc tÕ ta thêng gỈp nh÷ng lo¹i chun
®éng cã ®Ỉc ®iĨm g× ?
- Chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ?
Lo¹i chun ®éng th¼ng ®¬n gi¶n nhÊt lµ lo¹i
chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu.

- ThÕ nµo gäi lµ chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi
®Ịu ?
Gäi ý: Q ®¹o cđa vËt
Tèc ®é cđa vËt thay ®ỉi nh thÕ nµo
trong qu¸ tr×nh chun ®éng.
- Cã thĨ ph©n chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu
thµnh c¸c d¹ng chun ®éng nµo ?

Ho¹t ®éng 2 ( 14
’
) T×m hiĨu trong chun ®éng nhanh dÇn ®Ịu
- X¸c ®Þnh:

v = v – v
o
®é biÕn thiªn vËn tèc.

-

v ~

t

- Ghi nhËn:


v = a

t
- Ghi nhËn: a =
t
v



+ §¹i lỵng vÐct¬:
- Gỵi ý: X¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn vËn tèc trong
kho¶ng thêi gian

t = t - t
o
+ Cã vËn tèc t¨ng ®Ịu theo thêi gian
- NÕu v t¨ng ®Ịu th×

v vµ

t cã qoan hƯ g× ?
- §a ra ®¹i lỵng a = const
- Nªu vµ ph©n tÝch ®Þnh nghÜa gia tèc a vµ ®Ỉt
c©u hái:
+ §Ỉc ®iĨm cđa a ?
+ §Ỉc trng cho chun ®éng nhanh dÇn ®Ịu ?
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



12

a =
t
v


=
t
vv


0

a v ( v
o
)
+ §Ỉc trng cho sù biÕn thiªn tèc ®é theo thêi
gian.
+ HS chØ râ: ®iĨm ®Ỉt (gèc), ph¬ng, chiỊu,
®é lín.
a lµ ®¹i lỵng vÐct¬ ®ỵc x¸c ®Þnh theo ®é biÕn
thiªn vÐct¬ vËn tèc.
a =
t

v


=
t
vv


0

- BiĨu diƠn a ?
Ho¹t ®éng 3 ( 11
’

) X©y dùng vµ vËn dơng c«ng thøc vËn tèc trong
chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu. §å thÞ vËn tèc , thêi gian
- Tr¶ lêi yªu cÇu cđa GV
v = v
o
+ at


- §äc vÝ dơ phÇn II.2/18

- Lµm theo yªu cÇu cđa GV

- HS tr¶ lêi yªu cÇu C
3
, C
4

.
- Yªu cÇu HS x©y dùng c«ng thøc vËn tèc.
C«ng thøc cho ta biÕt vËn tèc cđa vËt ë nh÷ng
thêi ®iĨm kh¸c nhau.
- Yªu cÇu HS ®äc vÝ dơ phÇn II.2/18
- Yªu cÇu HS vÏ ®å thÞ vËn tèc – thêi gian.
Gỵi ý: Gièng nh ®å thÞ to¹ ®é – thêi gian
- Tr¶ lêi c©u C
3
, C
4
.
3 ( 5
’
) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :


Ghi c©u hái vµ bµi tËp
Chn bÞ theo yªu cÇu cđa gi¸o viªn


- Nªu c©u hái vµ bµi tËp vỊ nhµ
- Yªu cÇu HS chn bÞ bµi sau:
+ §äc vµ ®¸nh dÊu nh÷ng phÇn nµo th¾c m¾c.
+ So s¸nh chun ®éng chËm dÇn ®Ịu vµ
chun ®éng nhanh dÇn ®Ịu.
+ Ghi nhí c¸c c«ng thøc cđa x, v, s vµ ®Ỉc biƯt
lµ a.

Ngµy so¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



13

.…/.…/2010 LípB
TiÕt 4 Chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu
( TiÕt 2 phÇn cßn l¹i )
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- ViÕt ®ỵc c«ng thøc ®êng ®i trong chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu; mçi quan hƯ gi÷a a , v , s ;
ph¬ng tr×nh chun ®éng cđa chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.
- N¾m ®ỵc c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa chun ®éng th¼ng chËm dÇn ®Ịu vỊ a , v , s vµ ph¬ng tr×nh chun ®éng.
Nªu ®ỵc ý nghÜa vËt lý cđa c¸c ®¹i lỵng trong c«ng thøc ®ã.
2. Kü n¨ng:
Gi¶i ®ỵc bµi to¸n ®¬n gi¶n vỊ chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.
3. Tình cảm thái độ
- Tự giác tích cự hăng hái phát biểu
-T duy c¸c vÊn ®Ị vật lý häc mét c¸ch logic vµ hƯ thèng.
II. Chn bÞ:

1. Cđa thµy: Bµi to¸n vÝ dơ
2. Cđa trß: KiÕn thøc ®· häc vỊ chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 5
’
)
a. Kiểm tra bài cũ. ( 4
’
)
Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
Ho¹t ®éng 1 ( 5
’

) KiĨm tra bµi cò
* Tr¶ lêi:
- a =
t
v


; v =
t
s


( 4
®
)

- VÐct¬ vËn tèc tøc thêi cđa mét vËt t¹i mét

®iĨm lµ mét vÐct¬ cã gèc t¹i vËt chun ®éng, cã
híng cđa chun ®éng vµ cã ®é lín dµi tû lƯ víi
®é lín cđa vËn tèc tøc thêi theo mét tû lƯ xÝch
nµo ®ã.
- Khi vËt chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu,
vÐct¬ gia tèc cã gèc ë vËt chun ®éng, cã
ph¬ng vµ chiỊu trïng víi ph¬ng vµ chiỊu cđa
- ViÕt c«ng thøc tÝnh gia tèc, vËn tèc, vËn tèc
tøc thêi cđa chun ®éng th¼ng ®Ịu?

- §é lín vµ ®Ỉc ®iĨm cđa vÐct¬ vËn tèc tøc
thêi, gia tèc?



GV nhËn xÐt vµ cho ®iĨm

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



14

vÐct¬ vËn tèc vµ cã ®é dµi tû lƯ víi ®é lín cđa gia
tèc theo mét tû lƯ xÝch nµo ®ã. ( 4
®

)
b.Đặt vấn đề: ( 1
’
)
Những cơng thức nào phương trình nào mơ tả chuyển động thẳng biến đổi đều.
2. Dạy nội dung bài mới:

Ho¹t ®éng 2 ( 17
’
) X©y dùng c¸c c«ng thøc cu¶ chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu
- Nh¾c l¹i: v
tb
=
t
s
s = v
tb
t

- Ghi nhËn biĨu thøc

- Nh¾c l¹i c«ng thøc tÝnh v
tb
trong chun
®éng th¼ng ®Ịu.
- §a ra biĨu thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh
trong chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu:
V
tb
=

2
0
vv 
v
o
lµ tèc ®é ®Çu



- v = v
o
+ at
- Th¶o ln nhãm ®Ĩ ®a ra:
S = v
o
t +
2
2
at

Vµ s ~ t
2
Häc sinh t×m ra:
2
v
–
2
o
v
= 2as

Hoµn thµnh c©u hái C
4
, C
5
.
v lµ tèc ®é ci
- Nh¾c l¹i biĨu thøc tÝnh v ?
- Yªu cÇu x©y dùng CT s ? NhËn xÐt s vµ t?

- Tõ c«ng thøc: v = v
o
+ at
s =
tvat
0
2
2
1


H·y t×m mèi quan hƯ gi÷a a, v vµ s ®i ®ỵc ?
Yªu cÇu tr¶ lêi C
4
. C
5
.

Ho¹t ®éng 3 ( 5
’
) Thµnh lËp ph¬ng tr×nh cđa chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.

Th¶o ln nhãm ®a ra c©u tr¶ lêi:

2
00
2
1
attvxx 




H·y x©y dùng ph¬ng tr×nh chun ®éng cđa
chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu?
Gỵi ý: 0 A M v x
x
o
s a
x
x = x
0
+ s
- Yªu cÇu tr¶ lêi C
6
.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã

15

Hoµn thµnh yªu cÇu tr¶ lêi C
6
.
Ho¹t ®éng 4 ( 10
’

) T×m hiĨu c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa chun ®éng th¼ng
chËm dÇn ®Ịu
C¸ nh©n HS ®äc SGK vµ ®a ra c©u tr¶ lêi:
+
t
vv
t
v
a
0






Gia tèc a cã dÊu ngỵc víi vËn tèc v
( NÕu chän chiỊu v trïng víi chiỊu + th× a cã
gi¸ trÞ - )

- GV yªu cÇu HS tù ®äc SGK t×m hiĨu c¸c ®Ỉc
®iĨm cđa chun ®éng th¼ng chËm dÇn ®Ịu.
Tr¶ lêi c©u hái:
+ ViÕt biĨu thøc a ? trong ®ã a cã dÊu nh thÕ
nµo ? ChiỊu cđa vÐct¬ gia tèc trong c® nµy cã ®Ỉc
®iĨm g×?
+ VËn tèc vµ ®å thÞ vËn tèc–thêi gian trong c®
th¼ng chËm dÇn ®Ịu cã ®Ỉc ®iĨm g× gièng vµ kh¸c
víi c® th¼ng nd®?
+
t
v
a



a v ( v
0
)
+
atvv 
0
. a ngỵc dÊu v
o
.

§å thÞ vËn tèc - thêi gian lµ ®å thÞ cã híng
®i xng do a < 0 .
+
2

2
1
attvs
o



2
00
2
1
attvxx 
( a, v
0
(v) < 0 )
+ BiĨu thøc tÝnh qu·ng ®êng ®i ®ỵc vµ pt
chun ®éng cđa c® th¼ng chËm dÇn ®Ịu?
CÇn chó ý g× trong khi sư dơng c¸c biĨu thøc
®ã ?

3 ( 5
’
) Củng cố, luyện tập

C¸ nh©n HS ®a ra c©u tr¶ lêi:
C
7
: t = 30s vµ s = 45m
C
8

: a vµ s ngỵc dÊu
NÕu a = -0,1
2
s
m
th× s = 45m
- HS ghi nhËn.

- Yªu cÇu tr¶ lêi C
7
, C
8
.


- Lu ý dÊu cđa x
0
, v
0
vµ a trong c¸c trêng
hỵp.
av
0
> 0 lµ c® nhanh dÇn ®Ịu
av
o
< 0 lµ c® chËm dÇn ®Ịu

4, ( 2
’

) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :

HS ghi bµi tËp ph¶i lµm - Nªu c©u hái vµ bµi tËp vỊ nhµ: 9-15/23
- Yªu cÇu lµm bµi tËp SBT: 3.15-3.19
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



16


Ngµy so¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 LípB
TiÕt 5 bµi tËp

I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- N¾m ®ỵc c¸ch gi¶i bµi tËp chun ®éng th¼ng ®Ịu, chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu.
- BiÕt c¸ch phèi hỵp c¸c c«ng thøc ®· häc, tr×nh bÇy bµi gi¶i.
2. Kü n¨ng:
- VËn dơng thµnh th¹o c¸c c«ng thøc ®· häc ®Ĩ gi¶i bµi tËp ®¬n gi¶n trong SGK vµ SBT.
- RÌn lun kü n¨ng gi¶i bµi tËp:
+ Chun ®éng th¼ng ®Ịu: x¸c ®Þnh tèc ®é qu·ng ®êng ®i ®ỵc vµ ph¬ng tr×nh chun ®éng, ®å thÞ to¹

®é – thêi gian.
+ Chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu: Ph©n biƯt dÊu a, v
o
(v) trong chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu vµ
chËm dÇn ®Ịu.
- BiÕt c¸ch vÏ ®å thÞ vµ thu thËp th«ng tin tõ ®å thÞ.
3. Tình cảm thái độ
- Tự giác tích cự hăng hái phát biểu
-T duy c¸c vÊn ®Ị vật lý häc mét c¸ch logic vµ hƯ thèng.
II. Chn bÞ:
1 Chn bÞ cđa gi¸o viªn:
- Lùa chän mét sè bµi to¸n c¬ b¶n cđa C§TB§§
2 Chn bÞ cđa häc sinh:
-Häc bµi cò , lµm BT ®· cho cđa bµi C§TB§§.
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 10
’
)
a. Kiểm tra bài cũ. ( 9
’
)
Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
HS tr¶ lêi c©u hái cđa GV (§A)
- HQC gåm vËt lµm mèc, hƯ to¹ ®é mèc thêi
gian vµ ®ång hå. ( 2
®
)
GV ®Ỉt c©u hái ( §Ị kiĨm tra )
- HQC gåm nh÷ng g× ? VD ?
-

C«n
g thøc x¸c ®Þnh a, v, s, x trong chun
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



17

VD. ¤ t« ch¹y A ®Õn B theo ®êng th¼ng.
Chän hƯ quy chiÕu ( 1
®
)
Chän trơc to¹ ®é trïng víi q ®o¹ chun
®éng cđa « t«, chiĨu (+) trïng víi chiỊu c®, mèc
thêi gian lµ lóc xe b¾t ®Çu ®I
tõ A.
( 2
®
)
t
0
= 0 ; x
0
= 0 ; v
0
= 0 ( 1

®
)
-
t
v
t
vv
a






0
;
t
v
a



( 1
®
)
-
atvv 
0
;
tvats

0
2
2
1

( 1
®
)
-
2
00
2
1
attvxx 
( 1
®
)
§èi víi chun ®éng chËm dÇn ®Ịu th× a vµ
v
0
tr¸I dÊu nhau ( av
0
< 0 ) ( 1
®
)

®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu vµ chËm dÇn ®Ịu ?
a , v cã ®Ỉc ®iĨm g× ?

GV nhËn xÐt vµ cho ®iĨm
b.Đặt vấn đề: ( 1
‘
)
Tiết bài tập hơm nay sẽ giúp các em củng cố kiến thức về chuyển động thẳng biến đổi đều

2. Dạy nội dung bài mới:
Ho¹t ®éng 1 ( 12
’
) Híng dÉn häc sinh c¸ch gi¶i bµi to¸n: Chun ®éng th¼ng ®Ịu vµ
chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu.
C¸ nh©n HS ®äc vµ ph©n tÝch bµi

- HS tãm t¾t bµi:
v
0
= 40 km/h
s = 1 km
v = 60 km/h
a = ?
- C¸ nh©n HS tr¶ lêi

t
v
a




vµ
asvv 2
2
0
2


- Ghi nhËn c¸ch gi¶i bµi tËp ®Ĩ ¸p dơng.

- GV yªu cÇu HS ®äc vµ ph©n tÝch ®Ị bµi
13/22 ( SGK )
- Gäi c¸ nh©n HS tãm t¾t.




- §Ĩ x¸c ®Þnh a ta ph¶i ¸p dơng c«ng thøc nµo
? KL:
asvv 2
2
0
2


- Híng dÉn HS tr×nh bÇy bµi gi¶i:
B
1
: Chän HQC thêng chän: chän trơc ox
trïng víi q ®¹o c® cđa « t«, chiỊu (+) trïng víi
chiỊu c®. Mèc thêi gian lµ lóc xe b¾t ®Çu t¨ng tèc .

X¸c ®Þnh x
0
, t
0
, v
0
.
v
0
= 40 km/h; t
0
= 0 ; x
0
= 0
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



18






- HS lµm theo yªu cÇu cđa GV

B
2
: X¸c ®Þnh lo¹i c® biĨu diƠn a , v , v
0
(
nÕu cÇn ).
ViÕt d¹ng cđa ph¬ng tr×nh c® ( nÕu yªu cÇu )
B
3
: VËn dơng c«ng thøc ®· häc ®Ĩ tr¶ lêi yªu
cÇu cđa bµi to¸n.
- Yªu cÇu HS ®øng t¹i chç ®Ĩ tr×nh bÇy lêi gi¶i
bµi 13/22
Ho¹t ®éng 2 ( 16
’
) Ch÷a bµi tËp trong s¸ch 12, 14, 15

HS ®· chn bÞ ë nhµ tr×nh bÇy híng lµm
bµi 12.
+ Chän HQC x¸c ®Þnh v
0
, t
0
, x
0
.
+ ¸p dùng c«ng thøc cđa c® th¼ng nh©n dÇn
®Ịu.

t

v
t
v
a 





tvats
0
2
2
1

(v
0
= 0 )

atvv 
0
'


a
vv
t
0
'
'





sttt 306090
'


HS tr×nh bÇy lêi bµi gi¶i 12/22

HS tr×nh bÇy c¸ch gi¶i cđa m×nh
¸p dơng c«ng thøc:

0
0
0




tt
vv
a


tvats
0
2
2
1




HS lµm theo yªu cÇu cđa c« gi¸o
v
0
v x
Bµi 12/22
GV yªu cÇu HS chØ râ híng gi¶i qut bµi tËp
12/22
Gỵi ý: - §Çu bµi cho biÕt nh÷ng ®¹i lỵng nµo
? §¬n vÞ phï hỵp cha ?
- ¸p dơng nh÷ng c«ng thøc nµo ®Ĩ t×m
ra c¸c ®¹i lỵng theo yªu cÇu cđa bµi to¸n ?
Chó ý: c yªu cÇu tÝnh thêi gian tõ lóc v = 40
km/h ®Õn v
’
= 60 km/h

?
'
 ttt

- Yªu cÇu HS tr×nh bÇy bµi gi¶i.



Bµi 14/22
Gäi HS tr×nh bÇy c¸ch gi¶i bµi 14
NhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh ®èi víi c®cd® khi

dõng l¹i v = 0
Chän hƯ quy chiÕu ®Ĩ x¸c ®Þnh
t
0
= ? ; v
0
= ? ; x
0
= ?
KÕt qu¶: a: a = - 0,0925 m/s
2
.
b: s = 667 m
Bµi 15/22
GV yªu cÇu
HS nªu híng gi¶i vµ ®äc c¸c
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



19

0 20m
+ Chän trơc ox trïng víi ph¬ng c® cđa xe,
gèc trïng víi thêi ®iĨm h·m phanh, chiỊu (+)
trïng víi chiỊu chun ®éng, t

0
= 0 , x
0
= 0 ,
v
0
= 36 km/h.
a: ¸p dơng CT:
2
0
2
2 vvas 


2
2
0
5,2
2
s
m
s
v
a 



b:
atvv 
0

s
a
v
t 4
0



c«ng thøc, kÕt qu¶ cđa bµi 15


GV kÕt ln l¹i c¸ch trän HQC sao cho viƯc
gi¶i bµi tËp lµ ®¬n gi¶n nhÊt: x¸c ®Þnh v
0
, x
0
, t
0
.
+ a = const
+ C® th¼ng cd® av
0
< 0
+ C® th¼ng nd® av
0
> 0
+ §ỉi ®¬n vÞ a: m/s
2
v: m/s

3, ( 5
’
) Củng cố, luyện tập:

C¸ nh©n HS tù ®a ra th¾c m¾c


HS ghi nhËn

HS ®äc kÕt qu¶ tr¶ lêi ®· chn bÞ
- GV yªu cÇu HS ®a ra th¾c m¾c vỊ c¸ch lµm
bµi tËp SBT
- GV gi¶i ®¸p c¸c th¾c m¾c ®ã
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c bµi tËp tr¾c nghiƯm ë
bµi 2, bµi 3.
Trang 7; 8 tõ 2.1 ®Õn 2.6.7
Trang 11, 12, 13, 14 tõ 3.1 ®Õn 3.10
- GV nghe vµ ch÷a bµi

4, ( 2
’
) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :

Ghi nh÷ng yªu cÇu cđa GV

- Hoµn thµnh c¸c bµi tËp ®· ch÷a
- Lµm tiÕp c¸c bµi tËp 3.14 3.19 SBT
- So¹n tríc c¸c c©u hái vµ ®¸nh dÊu nh÷ng
chç cßn th¾c m¾c ë bµi 4

Ngµy so¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 LípB
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



20

TiÕt 6 Sù r¬i tù do
( TiÕt 1: I Sù r¬i trong kh«ng khÝ vµ sù r¬i tù do )
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
Tr×nh bÇy, nªu vÝ dơ vµ ph©n tÝch ®ỵc kh¸i niƯm vỊ sù r¬i tù do.
2. Kü n¨ng:
- TiÕn hµnh ®ỵc thùc nghiƯm, ph©n tÝch kÕt qu¶ thÝ nghiƯm ®Ĩ t×m ra ®ỵc c¸i chung, riªng, c¸i b¶n chÊt,
c¸i gièng nhau trong c¸c thÝ nghiƯm. Tham gia vµo gi¶i thÝch c¸c thÝ nghiƯm.
- ChØ ra c¸c trêng hỵp thùc tÕ cã thĨ coi lµ sù r¬i tù do
3. Thái độ
- Tự giác tích cự hăng hái phát biểu
-T duy c¸c vÊn ®Ị vật lý häc mét c¸ch logic vµ hƯ thèng.

II. Chn bÞ:
1. Gi¸o viªn: Nh÷ng dơng cơ thÝ nghiƯm ®¬n gi¶n trong 4 thÝ nghiƯm ë I.1
+ Mét vµi hßn sái
+ Mét vµi tê giÊy ph¼ng nhá kÝch thíc kho¶ng 15 cm x 15 cm
+ Mét vµi hßn bi xe ®¹p (hc hßn sái nhá) vµ mét vµi miÕng b×a ph¼ng cã träng lỵng lín
h¬n träng lỵng cđa c¸c hßn bi.
2. Häc sinh: ¤n bµi chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu.
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 6
’
)
a. Kiểm tra bài cũ. ( 5
’
)
Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
C¸ nh©n häc sinh tr¶ lêi:
Chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu lµ chun
®éng th¼ng cã ®é lín cđa vËn tèc t¨ng ®Ịu theo
thêi gian ( 3
®
)
+ VËn tèc tøc thêi vµ gia tèc lµ ®¹i lỵng
vÐct¬
a v ; av > 0 , a = const ( 2
®
)
-
t
v
t

vv
a






0
;
t
v
a



( 1
®
)
- Nªu ®Ỉc ®iĨm cđa chun ®éng th¼ng nhanh
dÇn ®Ịu:
+ a , v , s , x




GV nhËn xÐt vµ cho ®iĨm

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



21

-
atvv 
0
;
tvats
0
2
2
1

( 2
®
)
-
2
00
2
1
attvxx 
( 1
®
)

-
asvv 2
2
0
2

( 1
®
)
b.Đặt vấn đề: ( 1
’
)
Một hòn đá và một mẩu phấn vật nào rơi nhanh hơn?
2. Dạy nội dung bài mới:
Ho¹t ®éng 1 ( 12
’
) T×m hiĨu sù r¬i cđa c¸c vËt trong kh«ng khÝ
HS lµm theo yªu cÇu cđa GV
+ Xng díi víi v t¨ng dÇn

+ T thc vµo m, ®é cao cđa vËt sÏ r¬i
nhanh chËm kh¸c nhau.

+ Hßn sái nỈng vµ tê giÊy nhĐ

+ Hßn sái r¬i xng tríc v× hßn sái nỈng
h¬n
GV cho HS 5
’
®äc I.1 SGK

Tr¶ lêi c©u hái:
+ C¸c vËt r¬i tõ ®é cao h, v
0
= 0 quan s¸t thùc
tÕ em cã nhËn xÐt g× ?
+ C¸c vËt gièng nhau vµ kh¸c nhau r¬i nh thÕ
nµo ?
GV tiÕn hµnh c¸c thÝ nghiƯm:
- TiÕn hµnh thÝ nghiƯm 1: Th¶ mét tê giÊy vµ
mét hßn sái
+ VËt nµo nỈng h¬n, vËt nµo r¬i tríc
- TiÕn hµnh thÝ nghiƯm 2: Vo tê giÊy trßn vµ
nÐn chỈt
- TiÕn hµnh thÝ nghiƯm 3
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



22

HS th¶o ln theo nhãm vµ ®a ra c©u tr¶ lêi:
- Trong thÝ nghiƯm 1 vËt nỈng r¬i nhanh h¬n
vËt nhĐ
- Trong thÝ nghiƯm 4 vËt nhĐ r¬i nhanh h¬n
vËt nỈng
- Trong thÝ nghiƯm 3: hai vËt nỈng nh nhau

l¹i r¬i nhanh, chËm kh¸c nhau
- Trong thÝ nghiƯm 2: hai vËt nỈng nhĐ kh¸c
nhau l¹i r¬i nhanh nh nhau.
- HS ®a ra c©u tr¶ lêi sau khi th¶o ln nhãm
Kh«ng thĨ nãi trong kh«ng khÝ, vËt nỈng bao
giê cóng r¬i nhanh h¬n vËt nhĐ
- TiÕn hµnh thÝ nghiƯm 4
Yªu cÇu häc sinh quan s¸t:
+ Khèi lỵng c¸c vËt
+ VËt nµo r¬i nhanh h¬n
§Ĩ tr¶ lêi c©u hái C
1
.






- NhËn xÐt g× sau 4 thÝ nghiƯm:
Sau khi nghiªn cøu mét sè chun ®éng trong
kh«ng khÝ, ta thÊy kÕt qu¶ lµ m©u thn víi gi¶
thut lµ kh«ng khsi kh«ng ¶nh hëng tíi sù r¬i
nhanh hay chËm cđa c¸c vËt trong kh«ng khÝ.
Ho¹t ®éng 2 ( 15
’
) T×m hiĨu c¸c thÝ nghiƯm cđa Niu-t¬n vµ Ga-linª
Ghi nhËn kh¸i niƯm vỊ sù r¬i tù do

HS ®äc SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái cđa GV

NÕu lo¹i bá ®ỵc ¶nh hëng cđa kh«ng khÝ
th× mäi vËt sÏ r¬i nhanh nh nhau.



- Sù r¬i cđa hßn sái, viªn giÊy nÐn chỈt, hßn
bi xe ®¹p ë trong c¸c thÝ nghiƯm ë I.1 cã thĨ coi lµ
sù r¬i tù do
- HS lµm theo yªu cÇu cđa GV

GV yªu cÇu HS ®äc phÇn m« t¶ c¸c thÝ nghiƯm
cđa Niu-t¬n
+ ThÝ nghiƯm víi èng thủ tinh kÝn
+ Hót hÕt ch©n kh«ng ë èng ra
NhÊn m¹nh thÝ nghiƯm ®ãng vai trß nh nh÷ng
thÝ nghiƯm kiĨm tra tÝnh ®óng ®¾n cđa gi¶ thut
võa ®a ra.
- Cã thĨ nhËn xÐt g× vỊ kÕt qu¶ thu ®ỵc tõ c¸c
thÝ nghiƯm ®ã ?
GV nhÊn m¹nh: Sù r¬i cđa c¸c vËt trong trêng
hỵp nµy gäi lµ sù r¬i tù do.
§Þnh nghÜa sù r¬i tù do:
Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C
2
.

Yªu cÇu HS ®äc thÝ nghiƯm cđa Ga-linª ë th¸p

nghiªng thµnh Pi-da
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



23

3 (10
’

) Cđng cè – lun tËp
- Sù r¬i tù do lµ sù r¬i chØ díi t¸c dơng cđa
träng lùc

- HS tr¶ lêi: 7.D


+
2
1
2
1
ats 
;
 
2

2
2
1
ttas 


 
2
3
2
2
1
ttas 

+






 tttassl
2
1
121









 tttassl
2
3
232


2
12
talll 

+ TÝch
2
ta
kh«ng phơ thc vµo thêi ®iĨn t
lóc ta b¾t ®Çu ®o. §iỊu ®ã cã nghÜa lµ:

542312
 llllll

- GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i kh¸i niƯm vỊ sù r¬i
tù do vµ mét sè trêng hỵp táng thùc tÕ cã thĨ coi
lµ sù r¬i tù do.
- Hoµn thµnh yªu cÇu ë bµi tËp 7
- Chøng minh r»ng, trong chun ®éng th¼ng
nhanh dÇn ®Ịu, hiƯu hai qu·ng ®êng ®i ®ỵc trong
hai kho¶ng thêi gian liªn tiÕp b»ng nhau lµ mét
lỵng kh«ng ®ỉi.

Gỵi ý: - LÊy mèc thêi gian lµ lóc vËt b¾t ®Çu
chun ®éng. Ta h·y tÝnh ®é dµi c¶u ®êng ®i tõ
thêi ®iĨm t t +

t vµ tõ thêi ®iĨm t +

t t +
2

t lµ:
- TÝnh hiƯu hai ®o¹n ®êng ®i vµ xÐt c¸c
®¹i lỵng trong hiƯu ®ã
- Nhí l¹i kiÕn thøc vỊ chun ®éng
th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu vµ c¸ch x¸c ®Þnh ph¬ng cđa
chun ®éng
Chun ®éng nhanh dÇn ®Ịu
4, ( 2
’
) Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :


Ghi c©u hái vµ bµi tËp vỊ nhµ


Ghi nh÷ng chn bÞ cho bµi sau
- Bµi tËp vỊ nhµ: §äc l¹i c¸c kiÕn thøc vỊ sù r¬i
tù do ®· ®ỵc häc
- KiÕn thøc vỊ chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi
®Ịu, ®¾c biƯt lµ chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.

Ngµy so¹n: …/…./2010 Ngµy gi¶ng : .…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 Líp B
.…/.…/2010 LípB
TiÕt 7 Sù r¬i tù do
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



24

( TiÕt 2: TiÕp )
I. Mơc tiªu:
1. KiÕn thøc:
N¾m ®ỵc c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa sù r¬i tù do.
2. Kü n¨ng:
- Ph©n tÝch h×nh ¶nh ho¹t nghiƯm ®Ĩ rót ra ®Ỉc ®iĨm cđa sù r¬i tù do
- Gi¶i ®ỵc mét sè bµi tËp ®¬n gi¶n vỊ sù r¬i tù do
3. Thái độ
- Tự giác tích cự hăng hái phát biểu
-T duy c¸c vÊn ®Ị vật lý häc mét c¸ch logic vµ hƯ thèng.
II. Chn bÞ:

1. Gi¸o viªn: - Chn bÞ mét sỵi d©y räi vµ mét vßng kim lo¹i cã thĨ lång vµo sỵi d©y räi ®Ĩ lµm thÝ
nghiƯm vỊ ph¬ng vµ chiỊu cđa chun ®éng r¬i tù do.
- VÏ l¹i ¶nh ho¹t nghiƯm trªn giÊy khỉ to theo ®óng tû lƯ vµ ®o ®ỵc tû lƯ xÝch cđa h×nh vÏ ®ã.
2. Häc sinh: ¤n bµi chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu.
III. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ , đặt vấn đề vào bài mới ( 6
’
)
a. Kiểm tra bài cũ. ( 5
’
)
Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn
C¸ nh©n häc sinh tr¶ lêi:
- Sù r¬i tù do lµ sù r¬i chØ díi t¸c dơng cđa
träng lùc ( 2
®
)
VD: Hßn g¹ch r¬i tõ tÇng 2 ( 2
®
)
- HiƯu qu·ng ®êng ®i ®ỵc gi÷a hai
kho¶ng thêi gian b»ng nhau liªn tiÕp lµ mét
h»ng sè.


2
2312
tallllls 
(5
®

)
- Sù r¬i tù do lµ g× ? nªu VD vỊ sù r¬i tù do ?

- Dêu hiƯu nhËn biÕt mét chun ®éng th¼ng
nhanh dÇn ®Ịu ?

GV nhËn xÐt vµ cho ®iĨm
b.Đặt vấn đề: ( 1
’
)
Sự rơi tự do có đặc điểm gì? Phương trình nào mơ tả chuyển động rơi tự do
2. Dạy nội dung bài mới:
Ho¹t ®éng 1 ( 11
’
) Nghiªn cøu ®Ỉc ®iĨm cđa chun ®éng r¬i tơ do
HS th¶o ln theo nhãm vµ ®a ra ph¬ng
- GV yªu cÇu HS ®a ra ph¬ng ¸n x¸c ®Þnh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.

Giáo án vật lý 10 GV: Vũ Hoàng Việt Trường THPT
Sông Mã



25

¸n:
Cho mét hßn bi kim lo¹i r¬i däc theo mét
rỵi d©y (®iĨm r¬i cđa hßn bi cã ®Ỉt ®Êt sÐt)

Ph¬ng cđa chun ®éng r¬i tù do lµ
ph¬ng th¼ng ®øng ( ph¬ng cđa d©y räi ),
chiỊu tõ trªn xng díi.

- VËn tèc t¨ng dÇn theo thêi gian.


- HS sư dơng kiÕn thøc vỊ chun ®éng
th¼ng ®Ịu ®Ĩ ph¸t hiƯn chun ®éng cđa viªn bi
lµ chun ®éng th¼ng biÕn ®ỉi ®Ịu.
Dïng thíc ®o ®Ĩ x¸c ®Þnh ®ỵc c¸c qu·ng
®êng viªn bi ®i ®ỵc trong c¸c kho¶ng thêi
gian liªn tiÕp b»ng nhau, sau ®ã tÝnh hiƯu sè c¸c
qu·ng ®êng ®ã.
KÕt qu¶ thu ®ỵc chøng tá:


2
2312
tallllls 

KÕt ln: Chun ®éng r¬i tù do lµ chun
®éng th¼ng ®Ịu.
ph¬ng chiỊu cđa chun ®éng r¬i tù do.


- GV tiÕn hµnh thÝ nghiƯm theo ph¬ng ¸n HS
®a ra vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt.
GV ghi nhËn kÕt ln.

Em nhËn xÐt g× vỊ vËn tèc cđa chun ®éng r¬i
tù do? Nã cã ph¶i t¨ng ®Ịu theo thêi gian c® th¼ng
nhanh dÇn ®Ịu.
- GV giíi thiƯu ¶nh ho¹t nghiƯm. Dùa vµo ¶nh
ho¹t nghiƯm chøng minh chun ®éng r¬i tù do lµ
chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.
Gỵi ý: DÊu hiƯu nhËn biÕt chun ®éng th¼ng
nhanh dÇn ®Ịu.






GV ®a ra kÕt ln: Chun ®éng r¬i tù do lµ
chun ®éng th¼ng nhanh dÇn ®Ịu.
Ho¹t ®éng 2 ( 18
’
) X©y dùng vµ vËn dơng c¸c c«ng thøc cđa chun ®éng r¬i tù do

HS dïng kiÕn thøc vỊ chun ®éng nhanh
dÇn ®Ịu ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái cđa GV

C¸ nh©n viÕt ®ỵc c«ng thøc

gt
v

;
2

2
1
gts 

- vg > 0
HS ghi nhËn th«ng b¸o nµy
GV ®Ỉt c©u hái ®Ĩ gỵi ý ®a ra c©u tr¶ lêi:
Dïng kiÕn thøc vỊ c® th¼ng nd® ®Ĩ viÕt c«ng
thøc tÝnh vËn tèc, ®êng ®i cđa c® r¬i tù do kh«ng
vËn tèc ban ®Çu, gia tèc r¬i tù do lµ g ?
- Trong c«ng thøc v , g cã dÊu g× ?
GV th«ng b¸o vỊ c¸c kÕt qu¶ ®o gia tèc r¬i tơ do
t¹i c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau trªn tr¸i ®Êt.
3 ( 14
’

) Cđng cè – lun tËp
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.