Một số biện pháp xử lý bệnh Hystaria ở học sinh nữ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TRƯỜNG PT. DÂN TỘC NỘI TRÚ LIÊN HUYỆN
TÂN PHÚ – ĐỊNH QUÁN

Mã số: ………………




SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

“MỘT SỐ KINH NGHIỆM XỬ LÝ BỆNH HYSTARIA
Ở HỌC SINH NỮ
”












Người thực hiện: Vũ Thị Thu Hường
Lĩnh vực nghiên cứu:

- Quản lý giáo dục: 
- Phương pháp dạy học bộ môn: 
- Phương pháp giáo dục: 
- Lĩnh vực khác: Chăm sóc sức khoẻ học sinh




Có đính kèm
 Mô hình Phần mềm Phim ảnh Hiện vật khác

Năm học: 2012 - 2013








SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC



I/THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN

1. Họ và tên: Vũ Thị Thu Hường
2. Ngày tháng năm sinh: 23/07/1970
3. Nam, nữ: Nữ
4. Địa chỉ: Tổ 15 khu 10 thị trấn Tân Phú – huyện Tân Phú – tỉnh Đồng Nai

5. Điện thoại (CQ) 0613.856483 ĐTDĐ(CN): 01627164507
6. Chức vụ: Nhân viên y tế
7. Đơn vị công tác: Trường PT. DTNT liên huyện Tân Phú – Định Quán

II/TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO

- Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệ
p vụ) cao nhất: Trung cấp Y tế
- Năm nhận bằng (chứng nhận): 1990
- Chuyên ngành đào tạo: Y sỹ đa khoa – CK Sản Nhi

III/KINH NGHIỆM KHOA HỌC
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Công tác y tế học đường - Chăm sóc
sức khoẻ ban đầu cho học sinh
- Số năm có kinh nghiệm: 18 năm
- Các kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
* Một số kinh nghiệm trong việc quản lý chăm sóc s
ức khoẻ học sinh ở
trường PTDTNT ( Năm học 2010-2011).
* Một số biện pháp làm tốt công tác VS trường học (Năm học 2011-2012)

I./ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Sinh thời Chủ Tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng công tác chăm sóc sức khỏe
cho nhân dân, Người nói: “Mỗi một người dân yếu ớt, tức là cả nước yếu ớt, mỗi
một người dân mạnh khỏe tức là cả nước mạnh khỏe"; "dân cường thì quốc thịnh";
“Có sức khỏe tốt thì làm việc gì cũng thành công”.
Tư tưởng nhân văn của Người
thể hiện rõ sức khỏe không những là tài sản quý của cá nhân mỗi con người mà nó
còn là tài sản chung của cả quốc gia, dân tộc. Thấm nhuần tư tưởng của Người,
ngày nay Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng công tác chăm sóc và bảo vệ sức
khỏe cho nhân dân.
Học sinh hiện chiếm số lượng là ¼ dân số cả nước, đây là lứa tuổi đang lớn
nhanh và phát triển m
ạnh mẽ cả về thể chất và tinh thần. Hơn nữa, học sinh luôn là
cầu nối hữu hiệu giữa gia đình – nhà trường - xã hội. Chính vì lẽ đó công tác chăm
sóc sức khoẻ cho học sinh trong trường học là công tác quan trọng hàng đầu trong
sự nghiệp giáo dục, là mối quan tâm lớn của Đảng, Nhà nước, gia đình và toàn xã
hội. Chăm sóc giáo dục sức khoẻ học sinh ở trường học là góp phần tạo ra mộ
t thế
hệ trẻ trong tương lai toàn diện về mọi mặt: Đức – Trí - Thể - Mỹ - Nghề nghiệp.
Đây là nguồn lực quý báu cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước
trong tương lai.
Như chúng ta đã biết trường học là nơi tập trung đông người, là nơi có nhiều
nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm như: Cúm mùa, cúm A-H5N1, cúm A- H1N1,
Tay-chân - miệng, viêm gan siêu vi, tiêu chảy, lao, giun sán Nguy cơ mắc các
bệnh học
đường như: Cận thị, cong, vẹo cột sống Ngoài ra, với xu hướng phát
triển hiện đại và sự đa dạng hóa của các phương tiện thông tin đại chúng, học sinh
là lứa tuổi tiếp thu rất nhanh và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ những tác động cả xấu
lẫn tốt của những nguồn thông tin khác nhau. Bên cạnh đó học sinh còn chịu nhiều
những áp lực từ mọi phía (gia đình, nhà trườ

ng và xã hội). Vì vậy nguy cơ mắc
một số bệnh về tâm, sinh lý ảnh hưởng nhiều tới chất lượng sức khoẻ học sinh như
bệnh: trầm cảm, tự kỷ, tâm thần, hoang tưởng
Một căn bệnh thường xảy ra đối với học sinh nữ lứa tuổi từ 11, 12 trở lên là
bệnh Hysterya (trạng thái rối loạn phân ly). Đây không phải là một bệnh nặng gây
nguy hiể
m đến tính mạng con người nhưng bệnh ảnh hưởng tới sức khoẻ tâm thần,
khi nó xảy ra phối hợp cùng một bệnh khác sẽ gây khó khăn phức tạp cho công tác
điều trị. Hơn nữa các triệu chứng bệnh xảy ra đột ngột, có khi như có luồng điện
theo phản ứng dây chuyền, từ một người lên cơn sẽ truyền sang hàng loạt người
khác, gây nhiều hoang mang cho học sinh cũ
ng như giáo viên và gia đình học sinh.
Thực trạng ở trường PTDT nội trú Tân Phú, đối tượng học sinh trung học cơ
sở, tỷ lệ học sinh nữ nhiều hơn nam. Các em đang ở độ tuổi chuyển biến mạnh về
tâm, sinh lý. Đặc thù là trường nội trú nên các em phải xa gia đình về đây sống và
sinh hoạt tập thể, ít nhiều cuộc sống của các em cũng thiếu thốn tình cảm do đó

tình trạng bệnh Hysteria thường xuyên xảy ra. Nhiều lần, một em tự nhiên ngất xỉu
tiếp sau đó như có luồng điện lan chuyền ba, bốn em thậm chí có tới cả vài chục
em học sinh nữ cũng tự xỉu xuống, sau đó là lên cơn la hét, đập chân tay, nằm la
liệt, gây náo loạn, hoang mang cho mọi người. Bệnh có lúc diễn biến phức tạp, đa
dạng mỗi em mỗi lý do, nguyên nhân khác nhau. Sau khi hết cơn bệ
nh các em bình
thường trở lại, nhưng có biểu hiện mệt mỏi, tinh thần bi quan, không thoải mái,
cộng với nhiều thành kiến khi nhìn nhận bệnh này chưa đúng mức kể cả đội ngũ
cán bộ, nhân viên, do đó ảnh hưởng nhiều tới sức khoẻ tinh thần của các em học
sinh.
Thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh tại trường trong
nhiều năm qua, khi tiếp xúc, tìm hiểu x
ử lý tình trạng bệnh, có em bị cơn Hysteria

cộng thêm với bệnh mãn tính khác lên cơn liên tục phải nghỉ học hoặc phải nằm
viện nhiều ngày. Cảm thông với các em khi mắc hội chứng bệnh Hysteria, tôi luôn
trăn trở làm sao để xử lý tốt và hạn chế được căn bệnh này giúp các em luôn ổn
định sức khỏe để học tập. Bước vào đầu năm học tôi mạnh dạn đề xuất v
ới lãnh
đạo nhà trường một số biện pháp xử lý bệnh Hysteria để làm tốt hơn nữa công tác
chăm sóc sức khỏe ban đầu ở trường học, góp phần hoàn thành nhiệm vụ nuôi dạy
học sinh của nhà trường.
II./TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1.Cơ sở lý luận .
- Tổ chức Y tế Thế giới định nghĩa: “Sức khoẻ là một trạng thái thoải mái về
thể ch
ất, tinh thần và xã hội chứ không chỉ không có bệnh hoặc thương tật”.
-Sức khoẻ tinh thần là hiện thân của sự thoả mãn về mặt giao tiếp xã hội,
tình cảm và tinh thần. Thể hiện ở sự sảng khoái, ở cảm giác dễ chịu, cảm xúc vui
tươi, thanh thản; ở những y nghĩ lạc quan yêu đời; ở những quan điểm sống tích
cực, dũng cảm chủ độ
ng ở khả năng chống lại những quan niệm bi quan, lối sống
không lành mạnh (Y học hiện đại).
- Căn cứ Thông tư 03/TTLB-BYT-BGD&ĐT ngày 1 tháng 3 năm 2000 về
hướng dẫn công tác y tế trường học.
- Căn cứ quyết định số 73/2007/QĐ-BGDĐT ngày 4 tháng 12 năm 2007 về
quy định nhiệm vụ y tế trường học.
-Theo các nhà tâm thần học “Hysteria” hiện nay gọi là rối loạn phân ly, đây
là mộ
t bệnh lý trong tâm thần học, là một bệnh thuộc rối loạn tâm căn. Bệnh
thường xuất hiện sau một chấn thương tâm lý, ở những người có nhân cách yếu
(thuật ngữ “nhân cách” dùng trong y học hoàn toàn khác với khái niệm nhân cách
về mặt đạo đức xã hội). Tỷ lệ gặp ở 0,3 - 0,5% dân số. Bệnh thường gặp ở phụ nữ,
nhất là ở phụ nữ trẻ. Tần suất b

ệnh gặp ở nữ giới nhiều hơn nam giới khoảng 10
lần.
- Bệnh được ông tổ ngành Y, Hypocrates mô tả đầy đủ các triệu chứng từ
trước công nguyên. “Hysteria” theo tiếng Hy Lạp nghĩa là tử cung, tên này do
Plato đặt vì cho rằng bệnh chỉ xảy ra ở phụ nữ khi tử cung rung, di chuyển trong cơ
thể phát tín hiệu lên não và gây hội chứng bệnh. Đến thế kỷ XVII, một thầy thuốc

danh tiếng là Charles Lepois tuyên bố bệnh xuất phát từ não, không phải do tử
cung vì ông đã phát hiện được bệnh này ở nam giới tuy số người mắc ít hơn nhiều
so với nữ.
- Căn cứ tình hình diễn biến của bệnh Hysteria ở học sinh nữ tại trường phổ
thông Dân tộc nội trú liên huyện Tân Phú, Định Quán trong những năm qua, mức
độ bệnh và sự ảnh hưởng của bệnh tới sứ
c khoẻ, tâm lý học sinh nói chung và học
sinh nữ nói riêng. Mức độ và sự ảnh hưởng của sức khỏe tới chất lượng giáo dục
học sinh trong nhà trường.
2. Nội dung và biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài.
Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, thực trạng bệnh Hysteria ở học sinh nữ tại
trường, tôi xin trình bày một số nội dung, biện pháp để xử lý bệnh như sau:
2.1) Xác định các tri
ệu chứng của bệnh Hysteria và phân biệt với một số
bệnh khác
Triệu chứng của bệnh Hysteria hay Rối loạn phân li rất phong phú và đa
dạng. Các triệu chứng bệnh có thể “bắt chước” nhiều triệu chứng của các bệnh
khác. Xác định bệnh Hysteria cần căn cứ vào các biểu hiện triệu chứng như sau:
- Cơn hysteria: cơn co giật, co cứng, sững sờ sau trấn thươ
ng tâm lý. Bệnh
nhân giãy giụa, la hét, vật vã đập mạnh chân tay, đôi khi đập cả đầu vào vật cứng
nhưng ý thức vẫn tỉnh táo vẫn nhận biết được xung quanh, thích mọi người chú
ý. Sau đó có thể ngủ lịm, ngất lịm đi nhưng mắt còn nhấp nháy hoặc lim dim,

không ảnh hưởng đến ý thức.
- Rối loạn vận động: Người đang bình thường từ từ ngất xỉu, ho
ặc nằm
xuống (chỗ nằm an toàn), tiếp sau đó có biểu hiện rối loạn rất đa dạng như lắc đầu,
gật đầu, nháy mắt, múa giật, múa vờn Hay gặp nhất lại là run toàn thân hoặc run
cục bộ một phần cơ thể, run tăng lên khi chú ý. Triệu chứng liệt phân ly cũng hay
gặp ở các mức độ khác nhau, gặp cả liệt cứng và liệt mềm, một chi, hai chi hoặ
c cả
tứ chi, nhưng trương lực cơ không thay đổi. Có thể gặp chứng rối loạn phát âm như
khó nói, nói lắp, không nói. Các triệu chứng trên không phù hợp với phân vùng
thần kinh chi phối hoặc cơ quan phát âm không bị tổn thương.
- Rối loạn cảm giác: Mất hoặc tăng cảm giác (một kích thích nhỏ bệnh
nhân cảm giác lớn hơn bình thường), thường gặp trong phân ly là cảm giác đau.
Các khu vực mất cảm giác không đ
úng với vùng định khu của thần kinh cảm giác.
- Rối loạn các giác quan: Đột nhiên sau trấn thương tâm lý bệnh nhân mù,
điếc, mất vị giác và khứu giác, các rối loạn thực vật – đau trong nội tạng nhưng
không hề có tổn thương thực thể…
- Rối loạn tâm thần: quên, rối loạn cảm xúc, rối loạn tư duy, thời gian
ngắn sau đó trở lại bình thường
- Các rối loạn lên
đồng và bị xâm nhập: Bệnh nhân mất ý thức tạm thời.
Hành động của cá nhân như một nhân cách khác, một linh hồn khác, một vị thần
hoặc một lực lượng nào đó điều khiển. Xuất hiện một số động tác, tư thế, lời nói

hạn chế và lặp lại. Các rối loạn đó xuất hiện không tự ý, không mong muốn và xuất
hiện.
Để phòng tránh tình trạng chủ quan, chẩn đoán nhầm bệnh Hysteria với một
số bệnh gây hậu quả xấu cho bệnh nhân, chúng ta cần phân biệt bệnh Hysteria với
một số bệnh hoặc triệu chứng các bệnh khác như sau:

- Phân biệt với bệnh Động kinh, cơn động kinh cũng sảy ra
đột ngột, co giật,
co cứng nhưng khác là khi lên cơn bệnh nhân có thể ngã vật ra bất cứ chỗ nào
(vũng nước, chỗ bẩn, chỗ nguy hiểm) trong cơn co giật có sùi bọt mép, tinh thần
bất tỉnh sau cơn không biết gì, không nhớ gì, có thể đại tiểu tiện không tự chủ. Còn
cơn Hysteria không bao giờ ngã ở chỗ bẩn, chỗ nguy hiểm, chỗ không có người
khác, trong cơn tinh thần vẫn tỉnh táo, mọi người xung quanh nói gì
đều biết, đặc
biệt không bao giờ đại, tiểu tiện ra quần.
- Phân biệt ngất xỉu, đau tức ngực với bệnh nhân suy tim ngất xỉu: Ngất do
suy tim đây là triệu chứng rất nguy hiểm đến tính mạng con người, trước đó bệnh
nhân có dấu hiệu mệt mỏi, có tiền sử bệnh tim, bệnh nhân ngất lịm đi, không biết
gì; dấu hiệu đặc biệt là môi tím tái, đau t
ức ngực, khó thở. Nghe tim rối loạn nhịp,
hoặc tiếng tim yếu, có tiếng ral bệnh lý. Còn triệu chứng ngất xỉu hay đau tức ngực
của bệnh nhân Hysteria không có dấu hiệu tím tái, tiếng tim nghe bình thường,
không loạn nhịp, không mất ý thức.
- Phân biệt trạng thái phân ly với bệnh tâm thần phân liệt; Rối loạn ở trạng
thái phân ly xảy ra trong thời gian nhất định, tạm thời sau đó trở lại bình thường,
không có rối loạn ý thức. Còn rối loạn ở bệnh nhân tâm thần phân liệt thì ngược
lại, nếu không được điều trị đúng, kịp thời bệnh nhân sẽ ngày càng nặng hơn.
Khám cận lâm sàng bệnh có tổn thương ở não, có nguyên nhân do hoàn cảnh sống,
tác động của môi trường xã hội hoặc yếu tố di chuyền. Các biểu hiện rối loạn tâm
thần nặng nề, kèm theo mất ý thức.
- Phân biệ
t với cơn Tetani của bệnh nhân hạ canxi huyết; giống nhau là cơn
phát sinh khi có kích thích mới biểu hiện rõ ví dụ như: cãi nhau, tức giận, buồn bã,
căng thẳng, mệt mỏi hoặc sốt, nhiễm khuẩn Đặc trưng bệnh hạ canci huyết là
khởi đầu bằng các triệu chứng tê môi, tê lưỡi, tê đầu chi. Sau đó là sự co cơ khắp
cơ thể, co cơ ở tay tạo ra dấu hiệu “bàn tay đỡ

đẻ” (bàn tay gập lại, các ngón tay
không xòe ra được); co cơ ở chân tạo ra “dấu bàn đạp xe” (bàn chân duỗi ra như
thể đang đạp xe). Trong những trường hợp nặng hơn có thể gây co giật. Xử lý và
điều trị bệnh này tương tự giống như cơn Hysteria, nhất thiết phải bổ sung canxi.
- Phân biệt với những cơn đau ngoại khoa như: Viêm ruột thừa cấp, cơn đau
quặn thậ
n, sỏi đường tiết niệu, sỏi túi mật Đây là những cơn đau biểu hiện triệu
chứng của các bệnh cấp cứu nguy hiểm đến tính mạng con người, nếu chẩn đoán
không chính xác và kịp thời. Các cơn đau thường có điểm đau khu trú, kèm theo
hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc như sốt cao, ói, tiêu chảy Còn cơn đau

Hysteria là cơn đau do rối loạn cảm giác, phát hiện ra bằng cách khám và làm một
vài động tác giả.
Trên đây là những lưu ý của cán bộ y tế khi gặp bệnh Hysteria, nếu bản thân
nhân viên y tế chưa chắc chắn chẩn đoán chính xác bệnh, nhất là cơn Hysteria kèm
theo một bệnh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn khác thì cần xử lý sơ cứu ban đầu theo
quy trình bệnh sau đó nhanh chóng chuyển bệnh nhân đến bệnh viện để đượ
c các
bác sỹ khám và chẩn đoán qua kết quả kiểm tra cận lâm sàng, từ đó có phương
pháp điều trị chính xác, phù hợp hơn.
2.2) Biện pháp phân loại, liệt kê đối tượng bệnh để xử lý
Như trên ta đã biết, bệnh Hysteria là một bệnh tâm thần có căn nguyên tâm
lý. Bệnh xảy ra ở những người có nhân cách yếu, thần kinh yếu không có sức chịu
đựng. Bệnh thường xảy ra ở đối tượ
ng học sinh nữ (trong 18 năm công tác ở
trường chưa có trường hợp học sinh nam mắc bệnh). Để giúp chẩn đoán, xử lý
chính xác, phòng ngừa tái phát, phòng ngừa những cơn Hysterya tập thể, ngay đầu
năm học tôi đã thực hiện tìm hiểu nguyên nhân, phân loại, liệt kê đối tượng như
sau:
Trước hết, tôi điểm lại đối tượng đã lên cơn bệnh từ những năm học trướ

c
(đối với học sinh từ lớp 7 đến lớp 9), nhận dạng đúng đối tượng bệnh (thần kinh
yếu, thích mọi người chú ý đến mình, hay mơ mộng, có sức chịu đựng kém), tìm
hiểu hoàn cảnh gia đình (đa số đối tượng này đều là con út, gia đình có điều kiện
kinh tế khá hoặc được bố mẹ nuông chiều quá mức). Điểm lại tần xuất lên cơn c
ủa
từng em, phân loại qua các biểu hiện triệu chứng. Đồng thời khi phát hiện học sinh
lên cơn thì cần tìm hiểu nguyên nhân để phối hợp với xử lý.
Ví dụ: Loại biểu hiện khi lên cơn thì ngất lịm, ngất xỉu ( tôi đặt là loại I):
triệu chứng đầu tiên là ngất xỉu, người mềm nhũn, mắt lim dim, sau đó tỉnh dậy
kêu khó thở, đau tức ngực, cảm giác liệt tay, chân Lo
ại này có số lần lên cơn
nhiều và cơn dày hơn (khi xảy ra cơn đầu tiên có thể liên tiếp lên cơn hai hoặc
nhiều lần hơn). Nguyên nhân loại này thường do thần kinh yếu khi bị kích động
không theo ý mình (bị điểm kém, bạn trêu chọc, thầy cô trách phạt ) là lên cơn.
Loại kích động mạnh (tôi đặt làloại II), xảy ra khi bị kích động mạnh, hưng
phấn hoặc ức chế cao, bệnh nhân cảm thấy không có l
ối thoát, tức giận hoặc sợ hãi
cao độ , bệnh nhân loại này thường biểu hiện co giật, co cứng như bệnh nhân
động kinh, la hét, đập chân tay, kêu đau và khó thở nhiều.
Loại kết hợp (tôi đặt là loại III) khi có các biểu hiện bệnh lý thì kèm theo lên
cơn. Là bệnh nhân ở một trong hai loại trên, khi cơ thể có biểu hiện triệu chứng
bệnh lý như sốt, viêm họng, đau cơ do trấn thương Có thể đế
n thời kỳ dậy thì,
các em gái có những lo lắng băn khoăn về biến đổi tâm, sinh lý, ức chế tình cảm
rồi phát sinh lên cơn. Bảng có bố cục như sau:

BẢNG PHÂN LOẠI LIỆT KÊ BỆNH HYSTERIA HỌC SINH NỮ
NĂM HỌC 2012 - 2013
STT HỌ VÀ TÊN LỚP Loại I Loại II

Loại
III
Số lần lên cơn trong
năm học 2012-2013
T9 T10 T
Cộng
1 Ka’ N 8 x X 1 1
2
2 X X 2 1
3


Tổng cộng

Để liệt kê phân loại được những đối tượng này, tôi phải tìm hiểu tính cách,
hoàn cảnh gia đình từng em trong quá trình khám điều trị bệnh và chăm sóc sức
khỏe cho các em tại trường. Cần chú ý biểu hiện bệnh lần đầu. Đối tượng bệnh ở
lớp 6 (thường ít hơn), khi lên cơn cần hỏi xem ở gia đình em đã bị như thế bao giờ
chưa?, nếu trong năm học lớ
p 6 em nào có biểu hiện lên cơn cần chú ý tập trung
giáo dục tâm lý đối tượng ngay từ đầu, quan tâm giúp đỡ các em hòa nhập cuộc
sống tập thể để các em mạnh dạn, tự tin, rèn luyện thần kinh, nhân cách tốt hơn,
sau đó căn cứ vào triệu chứng biểu hiện, tính cách đưa vào bảng liệt kê phân loại.
Dựa vào bảng liệt kê phân loại trên tôi có thể dễ dàng nắm bắt đối tượng, chẩn
đoán xử lý kịp thời, cắt cơn bệnh nhanh, hạn chế tái cơn và tránh kích động gây
phản ứng dây chuyền dẫn đến những cơn Hysteria tập thể. Đồng thời với bảng liệt
kê này, tôi cùng giáo viên chủ nhiệm, giáo viên thể dục, quản lý nội trú phối hợp
với nhau trong quá trình quản lý, theo dõi nắm bắt tâm lý, để có các biện pháp giáo
dục phù hợp với những đối tượng này.
2.3) Biện pháp xử lý bệnh khi xuất hiện các tri

ệu chứng Hysteria
2.3.1) Xử lý khi xuất hiện cơn có các triệu chứng đầu tiên là ngất lịm,
ngất xỉu (loại I).
Những đối tượng này thường biểu hiện một hoặc nhiều các triệu chứng sau:
Đang bình thường nếu có tác động tâm lý thì từ từ ngất lịm hoặc ngất xỉu, gọi hỏi
không nói, mắt mấp máy, chân tay lạnh, co cứng hoặc mềm nhũn không nâng nổi
tay chân lên, run toàn thân, có khi liệt m
ềm, liệt cứng. Khám thực thể bệnh nhân
không có biểu hiện bệnh lý, mạch, huyết áp, nhịp tim bình thường. Đây là một
dạng triệu chứng bệnh phổ biến hay gặp.
Khi gặp bệnh này tôi xử lý như sau: Trước tiên bình tĩnh, trấn an tinh thần
học sinh, đưa người bệnh ra chỗ thoáng mát, nới lỏng quần áo, tránh tụ tập đông,
nhất là các đối tượng học sinh nữ hay có biểu hiện b
ệnh này. Tiếp theo kiểm tra
nhiệt độ, mạch, huyết áp để phát hiện các biểu hiện bất thường và các triệu chứng
bệnh khác (nếu có) để có hướng điều trị. Sau đó tôi cho bệnh nhân uống một ly trà
đường ấm và tiếp tục theo dõi các biểu hiện trạng thái tâm lý. Trong khi xử lý bệnh
phải có thái độ dứt khoát, trấn an tinh thần bệnh nhân, động viên để các em yên

tâm không lo lắng. Đặc biệt phải tôn trọng các em, không để người khác coi đây là
một bệnh “giả vờ” hay do “thiếu đàn ông” Bước tiếp theo: tìm hiểu bạn bè bên
cạnh xem có xích mích, mâu thuẫn với bệnh nhân không (thường lý do buồn vì
điểm kém, vì bị giáo viên nhắc nhở, vì xích mích với bạn, vì nghĩ bạn coi thường
mình ). Cần chú ý tránh tình trạng quan tâm chăm sóc lo lắng quá mức của bạn
bè, giáo viên hay người nhà, bệnh nhân sẽ lâu tỉnh và hay tái lại cơn. Nếu b
ệnh
nhân không có biểu hiện bất thường cho các em uống 1 viên thuốc Calci (dạng sủi)
hoặc 1 viên thuốc vitamin C, B1 hay Magie B6 (thuốc có tác dụng bổ sung calci,
vitamin và điều trị tâm lý); sau đó để các em nằm yên tĩnh, ngay ngắn giữa giường,
những đồ vật xung quanh dẹp ra xa để tránh bệnh nhân gạt đổ vỡ, nhắc mọi người

ra ngoài hết nhưng chú ý, thường xuyên quan sát, tránh bệnh nhân ngã xuống đất
do xoay chuyển người, khoảng 30 phút đến 1 giờ sau bệ
nh nhân sẽ trở lại bình
thường như không có gì xảy ra. (Trong thực tế tất cả các loại thuốc cho bệnh nhân
uống hoặc tiêm, truyền dịch không có tác dụng chữa bệnh này mà nó chỉ có tác
dụng hỗ trợ và là một liệu pháp tâm lý làm cho bệnh nhân yên tâm, do đó bệnh sẽ
có dấu hiệu giảm hoặc khỏi bệnh ngay sau dùng thuốc).
Cũng có những bệnh nhân khi lên cơn ngất lịm, xỉu xuống, tôi chỉ cần vỗ

mạnh vào người là tỉnh lại, sau đó cho uống trà đường, uống thuốc, rồi tôi ngồi gợi
chuyện, tìm nguyên nhân, giải thích và động viên các em. Đôi khi còn nói chuyện
hài hước một chút để cho các em thực sự tin tưởng, giải tỏa tâm lý, chỉ ít phút sau
bệnh nhân lại như không có chuyện gì xảy ra, lên lớp tiếp tục học.
2.3.2) Xử lý khi bệnh nhân có biểu hiện các triệu chứng kích động mạnh
như co cứng, co giật, la hét (loại II).
Dạng bệnh biểu hiện kích động thần kinh, thần kinh yếu do sang trấn tâm
lý: Cơn Hysteria xuất hiện khi hệ thần kinh bị kích thích quá độ, làm mất sự điều
chỉnh bình thường của hệ vỏ não. Cơn khởi phát sau sang chấn thần kinh, biểu hiện
lo sợ, tức giận Những bệnh nhân này bị hoàn cảnh xung đột dồn nén, các tình
huống đòi hỏi phải quyết định, đương đầu nh
ưng bệnh nhân lại không đủ bản lĩnh
và khả năng để giải quyết, phải đối mặt nên trạng thái bệnh phân ly xuất hiện như
một tình huống đệm, để bệnh nhân lẩn trốn thực tại. Bên cạnh đó, nhân cách được
coi là yếu tố chính, thường là loại thần kinh yếu, tính cách "nghệ sĩ" (thích hình
thức, thích được chú ý), kém chịu đựng khó khăn, dễ bị xúc động hay tự ái, cả
tin,
dễ bị ám thị.
Các triệu chứng dạng kích động thần kinh rất mạnh mẽ: Co giật mạnh liên
tục, vật vã, la hét kêu đau, có thể đập đầu mạnh vào tường, cắn vào tay, leo trèo, bỏ
chạy, hoặc cấm khẩu, không nói được, có bệnh nhân xuất hiện cơn mù mắt không

nhìn thấy gì, hay hụt hơi khó thở. Có em biểu hiện sau hồi ngất lịm thì cứ gật đầu
lia lịa như gà m
ổ thóc kéo dài tới 30 phút (Ánh H năm học 2010-2011). Cũng có
em la hét sợ hãi do tưởng tượng có ma, có ai đuổi, ai hại mình dạng bệnh này rất
nguy hiểm và dễ kích động những đối tượng khác. Ví dụ: trường hợp em Ka’ B
(năm học 1998-2002), em Ka’ Th (khóa học 2008 -2012); Em Ka’ Thanh Th
hiện đang học lớp 8, khi lên cơn các em thường đập đầu vào tường, la hét to hoảng

hốt vùng bỏ chạy, thậm chí trèo lên cao ngồi chót vót, nếu mà không tận mắt
chứng kiến tôi không thể tưởng tượng nổi. Em Điểu Thị V hiện tại đang học lớp 8,
em này có sức khỏe yếu, năm học 2010-2011 em bị lên cơn liên tục, một ngày có
khi bị 5 -7 lần, mỗi khi lên cơn thường vật vã, khó thở. Nhiều lúc em hoảng hốt nói
nhảm (thấy bóng ma trước mắt, thấy người đang r
ượt đuổi mình ), có lúc em khóc
tức tưởi nói: “Cô ơi mắt em không nhìn thấy gì rồi” hoặc ngọng lưỡi nói không ra
câu Đa số khi những em này lên cơn thường gây hoảng hốt lo sợ cho những em
khác, do đó dễ gây nên cơn Hysteria tập thể nếu không được xử lý kịp thời.
Đối với bệnh nhân có các triệu chứng kích động mạnh như trên thì cũng
cần bình tĩnh, nhanh chóng tách bệnh nhân ra khỏi đám đông, đưa bệnh nhân vào
ch
ỗ rộng rãi, thoáng mát để nằm, cho người canh chừng khỏi ngã hoặc giữ bệnh
nhân để tránh tai nạn (nếu có động tác đập đầu vào vật cứng, đập chân tay mạnh
hay vùng dậy bỏ chạy).
Bước hai: kiểm tra mạch, nhiệt độ, huyết áp (có thể tăng nhẹ do kích
động), sau đó phải trấn an tinh thần bệnh nhân ngay như giải thích các hiện tượng
em thấy là không có thật hoặc chỉ tạm thời diễ
n ra một thời gian ngắn thôi, bình
tĩnh lại sẽ hết hoặc nếu vật vã la hét nhiều sẽ ảnh hưởng tới thần kinh, em không
bình tĩnh lại cô sẽ chuyển qua bệnh viện nằm điều trị (tâm lý học sinh rất sợ nằm
viện).

Bước ba: Hướng dẫn cho bệnh nhân hít sâu, thở ra đều đặn, cho uống trà
đường ấm. Nếu bệnh nhân vật vã kích động nhiều cho uống thuốc an th
ần nhẹ,
thuốc giảm đau, tiếp theo thực hiện động tác massage, bấm huyệt vùng đầu để
giảm căng thẳng cho bệnh nhân. Sau chừng 30 phút đến 1 giờ bệnh nhân sẽ ổn.
Cuối cùng điều trị phòng và hạn chế cơn tái phát bằng thuốc trợ sức, chăm
sóc chế độ ăn uống, kết hợp biện pháp tìm hiểu nguyên nhân, giáo dục tâm lý để
chấm dứt căng th
ẳng. Trường hợp bệnh nhân không có dấu hiệu thuyên giảm, vật
vã nhiều, kích động tăng, cơn tái đi, tái lại mật độ dày hơn thì cần chú ý theo dõi
diễn biến trạng thái tinh thần của người bệnh hoặc cần khám kỹ xem bệnh nhân có
biểu hiện bệnh lý khác là nguyên tác động như các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc
hay không để có hướng xử lý và điều trị.
2.3.3) Xử Lý khi bệnh nhân lên cơ
n Hysteria kèm theo bị bệnh nhiễm
trùng, nhiễm độc, trấn thương hoặc thay đổi tâm lý tuổi dậy thì (loại III)
Những học sinh có đặc điểm nhân cách yếu, thần kinh yếu, sức chịu đựng
kém, hay nhõng nhẽo, thích sự chú ý của người khác ngoài yếu tố bị kích động tâm
lý còn xuất hiện cơn khi đồng thời có các biểu hiện bệnh lý như cơ thể yếu mệt,
nhiễm khuẩn, nhiễm độ
c, chấn thương hoặc thời kỳ dậy thì, đây là một trong
những yếu tố góp phần làm xuất hiện cơn Hysteria vì bệnh nhân tưởng tượng mình
bệnh rất nặng, luôn luôn sợ hãi, đòi hỏi mọi người phải quan tâm đến mình.
Khi đối tượng cơ thể yếu, bị nhiễm khuẩn như: cúm bội nhiễm, viêm họng,
viếm phế quản, viêm tiết niệu lên cơn, trước tiên cũng c
ũng xử lý cắt cơn tương
tự như trên, tùy theo mức độ biểu hiện triệu chứng ở loại nào. Mục đích để ổn định
tư tưởng, hạn chế tái cơn sau. Tiếp theo phải điều trị loại trừ yếu tố tác động theo
phác đồ từng bệnh. Ví dụ các bệnh nhiễm khuẩn dùng thuốc kháng sinh, hạ sốt,

dùng vitamin để hỗ trợ sức đề kháng, nâng cao sức khỏe cho bệnh nhân ( Lưu ý:
trường hợp nhẹ xử lý và điều trị tại trường để đảm bảo thời gian học tập của học
sinh, trường hợp nặng chuyển bệnh viện).
Bệnh nhân nhiễm độc lên cơn dùng các biện pháp loại trừ độc tố như: tìm
cách cho nôn hết thức ăn (nếu ngộ độc th
ực phẩm); loại trừ độc tố xâm nhiễm thần
kinh, da và các cơ quan khác bước tiếp theo chuyển bệnh viện ngay nếu có dấu
hiệu nhiễm độc thần kinh sốt, ói mửa, lờ đờ co giật
Chú ý chế độ chăm sóc cho những đối tượng này phải tạo niềm tin khỏi
bệnh, tạo quan hệ tốt giữa thầy thuốc và bệnh nhân. Theo sát và yêu cầu bệnh nhân
uống thuốc đúng gi
ờ, ăn uống đúng bữa, đủ xuất đảm bảo dinh dưỡng và tăng
cường Calci và các vitamin. Trường hợp bệnh nhân thể trạng yếu, bệnh nặng, diễn
biến bệnh không tốt, cần làm các xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán và có
phác đồ điều trị tốt hơn thì chuyển bệnh nhân lên tuyến trên khám và điều trị. Khi
chuyển bệnh nhân lên tuyến trên thì bản thân nhân viên y tế phải cung cấ
p những
thông tin liên quan ngoài các bệnh thực thể của bệnh nhân như cơn Hysterya kèm
theo, mật độ lên cơn để bác sỹ nắm được theo dõi phối hợp điều trị.
Trường hợp ở tuổi dậy thì, những thay đổi bất thường về tâm sinh lý và sự
thiếu hiểu biết, không được giáo dục, hướng dẫn khiến những đối tượng này có suy
nghĩ hoang mang, mặc cảm, không tự tin dẫn đế
n lên cơn bệnh.
Đây là hiện tượng phổ biến và tương đối phức tạp ở trường học. Những
biểu hiện tâm sinh lý thay đổi khiến các em bối rối như thay đổi hình dáng, thay
đổi ở bộ phận sinh dục, thay đổi nội tiết tố do đó da nổi mụn, có kinh nguyệt, thay
đổi tình cảm: các em biết yêu, có tình cảm đặc biệt với bạn khác giới. Các em chú
ý tới hình thức bên ngoài hơn, bắt
đầu từ ăn mặc, trang điểm để làm đẹp Thời kỳ
này các em rất nhạy cảm trong giao tiếp ứng xử, dễ buồn, dễ vui, dễ bị kích động,

các em chưa có nhiều kinh nghiệm để quyết định hay xử lý một số tình huống do
đó xuất hiện trạng thái phân ly. Nhiều khi các em sợ mập, ăn ít, nhịn ăn sáng, mặc
quần áo bó sát dẫn đến hiện tượng hạ
đường huyết, hạ calci huyết và ngất xỉu.
Trạng thái này thường xen lẫn với cảm xúc dẫn đến hội chứng Hysteria trong
những giờ học và những giờ nghỉ ngơi ở tập thể đối với học sinh nội trú.
Xử lý những trường hợp này các bước tương tự như trên. Cần chú ý quan
sát cách ăn mặc, quan sát kỹ hình dáng, theo dõi diễn biến tâm lý qua cử chỉ hành
động, lời nói để tìm nguyên nhân. Că
n cứ vào nguyên nhân mà hướng dẫn giáo dục
định hướng cho các em như: chỉ cho học sinh những hiện tượng thay đổi của cơ thể
là bình thường, cần phải làm thế nào khi thấy những biểu hiện khác lạ, nên tin
tưởng và tâm sự với người lớn như mẹ, chị gái, cô giáo để họ hướng dẫn những kỹ
năng đơn giản như vệ sinh kinh nguyệt, vệ sinh ăn mặc ở
tuổi dậy thì
Đối tượng bệnh Hysteria ở tuổi dậy thì, cần có một quá trình theo dõi diễn
biến tâm lý dài hơi, phải thường xuyên quan tâm sâu sát và có sự kết hợp đồng bộ
của các lực lượng giáo dục trong nhà trường và gia đình. Luôn tạo cho các em sự
tin tưởng tuyệt đối, khi các em có những cảm xúc mới lạ trong sáng cần chia sẻ,
không nên can thiệp thô bạo, thiếu tế nhị sẽ làm cho các em cảm thấy bị chế giễu

và hổ thẹn dẫn đến ức chế tâm lý sẽ bị lên cơn tức thì hoặc đầu óc phân tán dẫn đến
kết quả học tập và sức khỏe giảm sút.
2.3.4) Xử lý khi bệnh nhân lên cơn Hysteria tập thể
Khi xuất hiện một bệnh nhân lên cơn Hysteria, nếu xử lý không khéo để
bệnh nhân kích động, hoặc quan tâm lo lắng quá mức, gây phản ứng dây chuyền có
từ hai em đến hàng loạt lên cơn, gọi là cơ
n Hysteria tập thể.
Khi xuất hiện cơn Hysteria tập thể, trước tiên phải nhanh chóng cắt đứt phản
ứng dây chuyền bằng cách giải tán đám đông càng nhanh càng tốt. Huy động lực

lượng giáo viên, quản sinh hoặc những học sinh nam khỏe mạnh hỗ trợ canh giữ
khi có bệnh nhân đập đầu, đập chân tay, co giật, la hét (đề nghị lực lượng này
không nói nhiều, không có thái độ coi thường, chế diễu người bệnh, nhưng c
ũng
không quá quan tâm lo lắng). Bản thân cán bộ y tế phải “lớn tiếng” một chút đề
nghị bệnh nhân im lặng để cắt đi luồng phản ứng đang tiếp tục lan chuyền, nhất là
những đối tượng bị bệnh vẫn đang đứng gần đó chăm chú theo dõi những cử chỉ
hoạt động của người lên cơn.
Xử lý từng bệnh nhân theo quy trình như trên (nếu có
điều kiện nên cách ly
riêng từng bệnh nhân). Đối với trường hợp vật vã, la hét nhiều nhất thì cho uống
một viên thuốc an thần để bệnh nhân đó ngủ đi không kích động các em khác, tiếp
tục trấn an tinh thần cho bệnh nhân bằng những lời giải thích, động viên nhẹ nhàng
kiên quyết, không mơn trớn, không chăm sóc quá mức, nếu các em nằm dịu đi thì
để các em nghỉ ngơi, một lúc sau tất cả cũ
ng sẽ chìm vào giấc ngủ, hoặc tỉnh lại
bình thường.
Ví dụ: Sau khi nhà trường tổ chức giải bóng đá nữ cho học sinh để chào
mừng ngày Nhà giáo Việt Nam, thời gian các buổi chiều gần ngày lễ. Vào lúc 19
giờ ngày 17/11/2011, khi học sinh lên lớp học buổi tối thì xuất hiện hàng loạt học
sinh nữ lên cơn Hysteria. Nguyên nhân do sự kích thích hưng phấn cao độ cộng
với sự đau nhức căng cơ do vận
động mạnh không thường xuyên. Xuất hiện đầu
tiên là em Ka’ Quế Anh kêu đau nhức chân tay, đau tức ngực khó thở khóc lóc kêu
la, chỉ ít phút sau có tới chục em lần lượt tự nhiên ngất xỉu sau đó tỉnh lại khóc lóc,
la hét, kêu khó thở tức ngực vật vã làm náo loạn khu lớp học. Xác định là hiện
tượng Hysteria tập thể, tôi nhanh chóng yêu cầu giáo viên ổn định học sinh các
lớp, đưa những em lên cơn về nội trú, tách riêng những em la hét lớn v
ật vã nhiều
riêng ra để xử lý, yêu cầu quản sinh và một số học sinh lớn khỏe mạnh hỗ trợ canh

chừng những đối tượng vật vã đập đầu, chân tay vào vật cứng như: Quế Anh,
Thanh Thảo, Ka’Linh, Kim Yến Tôi lớn tiếng nói: “Tất cả các em phải im lặng,
giữ trật tự cô mới khám bệnh và cho thuốc uống được, nếu kêu la nhiều cô cho hết
sang bệnh viện nằm mà la!”. Sự “l
ớn tiếng” có tác dụng tức thì, la hét vật vã giảm.
Tôi lần lượt kiểm tra mạch, huyết áp từng em (tất cả đều bình thường), đồng thời
nhờ quản sinh pha nước trà đường nóng cho các em uống. Sau đó cho mỗi em
uống một viên thuốc giảm đau Efpheragan 500mg, tiếp theo dùng dầu nóng xoa
bóp những chỗ đau. Sau khi được chăm sóc, uống thuốc và động viên giải thích tại
sao lên cơn tập thể như thế, một s
ố em bình thường trở lại, lên lớp tự học tiếp, còn

một số nằm ngủ. Trong đêm chỉ còn hai em tái cơn lại khoảng 30 phút. Những
ngày tiếp theo do chủ động nhắc nhở, chăm sóc, giáo dục, phối hợp với giáo viên
chủ nhiệm nên không còn hiện tượng lên cơn Hysteria tập thể nữa.
2.4) Phòng bệnh bằng biện pháp phối kết hợp tuyên truyền giáo dục.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, đây là một phương châm quan trọng, cần ghi
nhớ của nhữ
ng người làm công tác chăm sóc sức khỏe. Đối với bệnh nhân
Hysteria là một bệnh phức tạp thuộc tâm căn, vậy để hạn chế, phòng bệnh này đòi
hỏi phải giáo dục tâm lý, phối kết hợp đồng đều giữa các lực lượng quản lý giáo
dục để nâng cao nhận thức và ý thức phòng bệnh cho học sinh.
Để làm tốt điều này, trước hết tôi thực hiện việc khảo sát tìm hiể
u mức độ
hiểu biết về bệnh Hysteria của đội ngũ giáo viên, công nhân viên cũng như học
sinh. Căn cứ vào mức độ nhận thức, hiểu biết về bệnh, ngay đầu năm học tôi xin ý
kiến của Ban giám hiệu nhà trường được thực hiện tuyên truyền giải thích những
yếu tố, nguyên nhân gây bệnh, những khó khăn phức tạp của bệnh nhân cho các
thầy cô giáo và nhân viên quản lý học sinh, để họ biết và cảm thông từ đó có biện
pháp giáo dục, giúp các em bị bệnh. Đặc biệt tránh hiểu sai về bệnh là do “thiếu

đàn ông” như suy nghĩ của một số cá nhân dẫn tới những hành động, lời nói với
đối tượng bệnh không đúng, do đó làm cho học sinh càng có phản ứng, mặc cảm,
lên cơn liên tục sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và việc học tập của các em.
Thực hiện việc khảo sát tìm hiểu nhận thức của học sinh đối với bệnh
Hysteria. Phiếu khảo sát có nội dung như sau:
PHIẾU KHẢO SÁT NHẬN THỨC VỀ BỆNH HYSTERIA
( Em hãy suy nghĩ và chọn các câu trả lời đúng bằng đánh dấu X ở đầu câu )
1. Em có biết một bạn đang bình thường tự nhiên có các biểu hiện ngất sỉu, sau
đó la hét, đập tay chân, kêu đau tức ngực, khó thở và ti
ếp theo còn có hiện
tượng một loạt bạn khác cũng lên cơn như thế là bệnh gì?
-Là một bệnh lý trong tâm thần học.
-Là bệnh thiếu đàn ông.
-Là bệnh giả vờ
-Là bị lên đồng do ma nhập.
-Không biết bệnh gì.
2. Em làm gì khi bạn bị bệnh?
- Dìu bạn đến nơi tháng mát có chỗ nằm, báo cho y tế hoặc người lớn.
-Mặc kệ bạn, lúc sau sẽ tỉnh lại.
-Hô to lên để mọ
i người chú ý đến xem, đến giúp bạn.
3. Đối với bạn hay bị lên cơn như thế em cần làm gì?

-Tránh xa không chơi với bạn vì sợ lây.
-Trêu chọc để bạn mắc cỡ không bệnh nữa.
- Thông cảm, chơi với bạn, giúp bạn bằng cách tâm sự, chia sẻ, lôi kéo
bạn tích cực tham gia các hoạt động tập thể trong nhà trường.
Sau khi khảo sát kết quả đa số các em rất ít hiểu biết về bệnh, hoặc hiểu về
bệnh theo chiều hướng tiêu cực, do đó tôi phải thực hiện tuyên truyề
n giải thích

nguyên nhân, yếu tố phát bệnh, mức nguy hiểm của bệnh cho từng đối tượng. Nội
dung cụ thể như sau:
1. Khái niệm bệnh: Theo các nhà tâm thần học “Hysteria” hiện nay gọi là
rối loạn phân ly, đây là một bệnh lý trong tâm thần học, là một bệnh thuộc rối loạn
tâm căn
2. Các biểu hiện triệu chứng của bệnh:
-Tự nhiên ngất lịm, xỉu xuống, sau m
ột hồi tỉnh lại kêu đau( đầu, ngực, tay,
chân, bụng ), khó thở, liệt không nhấc nổi tay chân hoặc cứng tay chân.
- Có bệnh nhân biểu hiện la hét, khóc, vật vã,có những rối loạn vận động
như lắc rung, múa vờn
-Có bệnh nhân rối loạn cảm xúc nói nhảm, tự ám thị
-Bệnh có phản ứng dây chuyền: từ một người sang nhiều người triệu chứng
giống nhau.
-Sau hết cơn b
ệnh, đối tượng bệnh trở lại bình thường.
3. Nguyên nhân:
Đối tượng bệnh là những người có thần kinh, nhân cách yếu, không có sức
chịu đựng bị tác động ức chế tâm lý, hoặc bị các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc,
trấn thương hay những thay đối tâm sinh lý ở tuổi dậy thì là lên cơn.
4. Cách xử lý bệnh Hysteria:
-Tách ra khỏi đám đông, đưa bệnh nhân về nơi thoáng mát, yên tĩnh, nới
lỏ
ng quần áo.
-Pha nước trà đường ấm cho bệnh nhân uống
-Báo nhân viên y tế xử lý
-Phối hợp động viên, giúp đỡ, giáo dục bệnh nhân hòa nhập tập thể để hạn
chế cơn, phòng tái phát, phòng cơn Hysteria tập thể.
5. Sự ảnh hưởng của bệnh tới sức khỏe tâm thần:
-Khi bị các bệnh khác đồng thời cùng những cơn Hysteria khó theo dõi và

điều trị;
-Lên cơn liên tục, kéo dài, lạp lại nhi
ều lần dễ biến chứng sang bệnh tâm
thần khác như tâm thần phân liệt, tự kỷ

-Bệnh hay có phản ứng kéo theo nhiều người ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm
lý, việc học tập của nhiều người.
Riêng đối tượng bệnh Hysteria, tôi tổ chức tuyên truyền giáo dục các em
bằng hình thức những buổi nói chuyện với từng nhóm từ 5 đến 10 em, trong đó có
cả những em bình thường không bị bệnh nhưng chơi thân với đối tượng bệnh, tôi
nói rõ mục đích, lý do buổi nói chuyệ
n, tạo tâm lý cởi mở thoải mái để các em có
thể rãi bày tâm sự. Tiếp theo, tôi hỏi đối tượng bệnh: có biết tại sao các em thường
có những biểu hiện bất bình thường như tự nhiên ngất xỉu, tay, chân co cứng, co
giật ?; Khi thấy bạn lên cơn tại sao bản thân cũng như “bắt chước bạn” sau đó
hàng loạt lên cơn giống nhau? Sau đó tôi cho các em cùng bị bệnh nói lên cảm
giác, suy nghĩ của mình mỗi khi lên cơ
n.
Tổng hợp lại những câu trả lời và ý kiến liên quan đến bệnh như sau: Đầu
tiên là buồn bực, tức giận vì một lý do nào đó, tiếp theo là cảm giác hụt hơi không
khống chế nổi bản thân rồi, xỉu xuống, đôi khi cảm giác rùng mình và sau đó
không biết gì nữa, hoặc cảm giác rất đau, rất khó thở Các em đặt câu hỏi “tại sao
chúng em lại có cơn như thế, nhưng chỉ
sau cơn ít phút em lại bình thường trở
lại?”; Cô ơi có người nói là “bệnh giả vờ”, là “bệnh thiếu đàn ông” có phải
không? Để trả lời các em tôi tiếp tục hỏi trực tiếp về hoàn cảnh gia đình, về
những điều xảy ra trước khi các em lên cơn sau đó chỉ rõ những điểm giống nhau
ở các em, phân tích nguyên nhân, tác động gây nên hội chứng bệnh. Nhấn mạnh
đây thực sự là m
ột hội chứng bệnh chứ không phải “giả vờ”, không phải là bệnh

“thiếu đàn ông”, không phải là bệnh do “ma quỷ” phá bằng chứng cụ thể tự bản
thân các em biết, khi lên cơn tinh thần người bệnh vẫn tỉnh táo nhưng không thể
khống chế được hành động, lời nói. Đồng thời khẳng định với các em bệnh sẽ khỏi
hoàn toàn nếu các em biết hòa đồng với tập thể
, tích cực tham gia các hoạt động bổ
ích, rèn luyện nhân cách, rèn luyện sức chịu đựng để có hệ thần kinh vững vàng.
Cần tránh xa những suy nghĩ tiêu cực, tạo cho mình cuộc sống vui vẻ lạc quan yêu
đời
Còn đối với những học sinh bạn thân của đối tượng bệnh, các em ngồi nghe
bạn rãi bày tâm sự, nghe tôi giải thích, các em rất thông cảm và thương bạn. Nắm
bắt được điều này tôi giao cho các em hàng ngày ở nội trú th
ường xuyên quan tâm,
chơi với bạn, giúp bạn tham gia các hoạt động tập thể nhất là lúc thấy bạn buồn có
tâm sự thì nhanh chóng kéo bạn đi chơi, đi dạo hoặc trao đổi bài học để bạn quên
đi. Khi bạn bị lên cơn thì tự em cũng có thể xử lý ban đầu như đưa người bệnh vào
nơi yên tĩnh thoáng mát, nới lỏng quần áo, cho uống nước trà đường nóng và chăm
sóc động viên bạn, sau đ
ó báo với y tế hoặc quản sinh.
Đối với những học sinh bình thường khác, tôi cũng tổ chức buổi nói chuyện
tập thể tuyên truyền với nội dung như trên. Giải thích phổ cập cho các em đây là
hội chứng bệnh thực sự, bạn là người yếu đuối, thần kinh yếu, sức chịu đựng kém,
nguyên nhân và tác hại của bệnh đến sức khỏe và sự ảnh hưởng chung đế
n tập thể,
người bệnh cũng rất buồn, muốn thoát ra khỏi bệnh nhưng cần có thời gian, cần sự
giúp đỡ của người thân, bạn bè, thầy cô Sự giúp đỡ chân tình của mọi người

xung quanh bệnh nhân là một liều thuốc tốt cho người bệnh do đó chúng ta
không nên chế giễu bạn, tạo áp lực cho bạn, cần giúp bạn vượt qua mặc cảm sống
vui tươi, hòa đồng lạc quan hơn.
Qua những buổi tuyên truyền giáo dục như thế, đối tượng bệnh nhân nhận

biết được đặc điểm của bệnh, nguyên nhân phát sinh bệnh từ đó các em đã cố gắng
rèn luyệ
n vượt qua mặc cảm, tự tin hơn, biết giữ gìn sức khỏe tốt, hòa đồng với
bạn bè, tích cực tham gia các hoạt động tập thể, có em trong năm học đã chấm dứt
hẳn các cơn bệnh; Đối với những em khác sau khi được nghe tuyên truyền giáo
dục bệnh này thì luôn có thái độ tốt, thông cảm và giúp đỡ khi bạn lên cơn, từ đó
hạn chế rất nhiều cơn bệnh đặc bi
ệt những cơn Hysteria tập thể.
Từ tuyên truyền giáo dục nhận thức rõ nguyên nhân, cơ chế phát sinh bệnh
cho đội ngũ cũng như học sinh, tôi đề nghị ban giám hiệu chỉ đạo giáo viên và đội
ngũ nhân viên cùng hỗ trợ, phối hợp với tôi trong công tác chăm sóc sức khỏe cho
học sinh nói chung và phối hợp xử lý, giáo dục tâm lý cho học sinh bị bệnh
Hysteria nói riêng như sau:
Phối hợp với thầy cô giáo quản lý nộ
i trú, đây là lực lượng quản lý học sinh
24/24 giờ. Hiện tượng cơn Hysteria ở học sinh nữ có thể xảy ra bất chợt lúc nào,
do đó tôi đã cung cấp danh sách những học sinh hay bị bệnh, hướng dẫn họ cách
nhận biết cơn bệnh và xử lý ban đầu khi tôi chưa có mặt. Hoặc khi có biểu hiện
tâm lý bất thường, mâu thuẫn phát sinh, thì đội ngũ quản sinh kịp thời can thiệp,
ngăn chặ
n lại để hạn chế phát sinh bệnh. Vào những thời gian nghỉ ngơi ở nội trú,
các em sinh hoạt vui chơi với nhau thường xảy ra những mâu thuẫn, buồn bực thì
quản sinh phải chú ý những đối tượng này, nhờ những em khác lôi kéo, hướng dẫn
bạn tham gia các hoạt động vui chơi giải trí hoặc tâm sự tìm hiểu nguyên
nhân Trong thời gian qua các thầy cô quản lý nội trú đã làm rất tốt, đồng thời
giúp đỡ rấ
t nhiều em nữ giải tỏa những khúc mắc trong sinh hoạt ở nội trú, giúp
các em bị bệnh vui vẻ hòa đồng, mạnh mẽ tự lập, hạn chế và chấm dứt cơn bệnh
trong thời gian dài.
Đối với giáo viên chủ nhiệm là người có uy tín nhất đối với học sinh. Căn cứ

vào danh sách đối tượng học sinh bệnh Hysteria ở lớp mình, các thầy cô sẽ gần gũi
các em, tìm hiểu tâm tư, nguyện v
ọng, những suy nghĩ từ trong tâm thức học sinh,
từ đó định hướng giáo dục cho các em những tình cảm tốt đẹp, lối sống trong sáng,
hạn chế những suy nghĩ nông cạn, biểu hiện tiêu cực, lối sống ích kỷ , giáo viên là
người tạo niềm tin cho các em tự tin vào bản thân vượt qua mặc cảm bệnh tật, giữ
gìn sức khỏe tốt để đạt được hiệu quả cao trong học tậ
p và rèn luyện. Đặc biệt thầy
cô luôn quan tâm chú ý, động viên các đối tượng bệnh, cho các em tham gia các
hoạt động tập thể để tập cho các em tính mạnh dạn và sự tự tin. Qua theo dõi tôi
nhận thấy giáo viên chủ nhiệm là người có ảnh hưởng rất lớn và giáo dục tâm lý rất
tốt đối với học sinh nữ bị bệnh Hysteria.
Phối hợp với giáo viên thể dục, thời gian luyện tập và bài luyện tập thể dụ
c
thể thao căng thẳng là những yếu tố hay xuất hiện những cơn Hyteria. Khi những

đối tượng hay lên cơn có biểu hiện mệt mỏi thì giáo viên thể dục nên cho các em
tập những động tác nhẹ nhàng. Đối với những bài chạy bền, hoặc những bài yêu
cầu vận động mạnh giáo viên nên cho học sinh khởi động kỹ, làm công tác tư
tưởng trước khi thực hiện bài học sẽ hạn chế được tình trạng lên cơn hoặc ngất xỉu
của bệnh Hysteria.
Đối với gia đình các em tôi luôn tìm cách trao đổ
i, tìm hiểu cách sống, dạy
dỗ con cái của phụ huynh đồng thời chỉ và phân tích cho họ thấy rõ tình trạng,
nguyên nhân lên cơn Hysteria ở con họ và yêu cầu gia đình cùng phối hợp thay đổi
cách giáo dục con, giúp các em tiến bộ về nhân cách để đảm bảo sức khỏe học tập.
Hiểu được nguyên nhân cơ chế gây bệnh, các bậc phụ huynh rất đồng lòng phối
hợp giáo dục, quan tâm đến sự biến chuyển tâm lý con cái.
III. HI
ỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI:

Qua nhiều năm làm nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh nội
trú, theo dõi xử lý các loại bệnh nói chung và bệnh Hysteria ở học sinh nữ nói
riêng, bản thân tôi đã rút kinh nghiệm, tự học hỏi nghiên cứu và sáng tạo các biện
pháp để áp dụng xử lý tình huống bệnh tật trong học sinh đảm bảo cho các em có
sức khỏe và tinh thần tốt để học tập. Ngoài một số b
ệnh thông thường, hội chứng
bệnh Hysteria và Hysteria tập thể ở học sinh nữ là một trong những bệnh thường
xảy ra. Tuy bệnh không gây nguy hiểm nhưng khi kết hợp với các bệnh nhiễm
khuẩn khác thì việc chăm sóc và điều trị khó khăn hơn. Hơn nữa nếu để cơn bệnh
liên tục, kéo dài sẽ ảnh hưởng và biến chứng sang một số bệnh tâm thần khác. Với
kinh nghi
ệm của bản thân, và được sự quan tâm sâu sát tạo điều kiện tối đa của ban
giám hiệu nhà trường, sự phối kết hợp chặt chẽ của đội ngũ giáo viên, công nhân
viên, công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh tại trường nội trú trong
năm học này đạt hiệu quả cao hơn. Đặc biệt bệnh nhân Hysteria và những cơn
Hysteria tập thể đã giảm đi rất nhiề
u, số lần lên cơn của bệnh nhân giảm và thưa
hơn. Trong tập thể đội ngũ CB,GV,CNV và học sinh đã nhận thức đúng đắn về
bệnh này từ đó luôn đồng hành cùng các em trong việc quản lý, chăm sóc sức khỏe
và nuôi, dạy học sinh đạt hiệu quả cao.
Hạn chế được bệnh Hysteria và cơn Hysteria tập thể trong học sinh nữ góp
phần giảm số lượng học sinh bị
bệnh trong năm học. Quan trọng hơn nữa, hạn chế
được bệnh này đã tạo cho các em bị bệnh thay đổi nhận thức, rèn luyện nhân cách,
rèn luyện ý trí, nghị lực, có kỹ năng sống tự lập, biết thương yêu và giúp đỡ mọi
người xung quanh, hòa nhập vào cuộc sống tập thể cũng như cộng đồng. Hạn chế
được bệnh Hysteria là góp phần tránh và hạn chế được một s
ố bệnh như: tâm thần
phân liệt, hoang tưởng, trầm cảm, tự kỷ do ức chế tâm lý thường xuyên và những
biến chứng không lường trước.

Trong khi thực hiện đề tài tôi cũng gặp nhiều khó khăn như trình độ chuyên
môn có hạn, tài liệu nghiên cứu ít, đối tượng học sinh nữ đang ở độ tuối chuyển
biến mạnh mẽ về tâm, sinh lý , các em xa gia đình, sống tự lập ở t
ập thể ít nhiều
cũng thiếu thốn tình cảm của người thân, do đó yếu tố, điều kiện để phát sinh
những cơn bệnh là điều không tránh khỏi.

Song bằng nỗ lực của bản thân, được sự khuyến khích động viên tạo điều
kiện tốt của ban giám hiệu nhà trường, của tập thể giáo viên công nhân viên, và sự
nỗ lực, yêu thương, gắn bó giúp đỡ nhau trong tập thể học sinh nội trú là nhân tố
chính cho sự thành công trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh
nói chung và học sinh nữ nói riêng.
Sau đây là những số liệu so sánh kết quả trước và sau khi thực hiệ
n đề tài:

STT Nội dung
Trước khi thực hiện
(NH. 2011 - 2012)
Sau khi thực hiện
(NH. 2011 - 2012)
Số lượng Tỷ lệ % Số lượng Tỷ lệ %
1
Nhận thức đúng về bệnh
Hysteria, đối với đội ngũ (40
người)
26 65% 40 100%
2
Nhận thức đúng về bệnh
Hysteria, đối với học sinh
(270 em)

60 22.2% 240 88.8%
3 Số em nữ mắc bệnh Hysteria
trong năm học
24 em 16 em

4 Số lượt học sinh nữ lên cơn
Hysteria trong năm
36 lượt 26 lượt

5 Số lần học sinh nữ lên cơn
Hysteria tập thể
4 lần 0 lần

6 Số học sinh nữ lên cơn
Hysteria phải nằm viện
8 em 0

7 Số lượng học sinh nữ lên cơn
nhiều lần (từ 3 lần trở lên)
16 em 5 em


IV./ĐỀ XUẤT VÀ KHUYẾN NGHỊ
Để thực hiện tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho các em ở trường
học, phòng tránh và hạn chế những bệnh về sức khỏe tâm thần cho học sinh nói
chung và học sinh nữ nói riêng, nhất là bệnh Hysteria ở học sinh nữ, tôi đề xuất ý
kiến như sau:
- Việc phòng bệnh phải đồng bộ mang tính chiến lược bằng các chương
trình chăm sóc sức khoẻ tâm lý h
ọc đường. Cần tập cho học sinh rèn luyện trong

các môi trường khác nhau, làm quen tiếp xúc dần với những khó khăn phúc tạp
trong đời sống.
-Giáo dục truyền thông rộng rãi kiến thức bệnh Hysteria cho đội ngũ
CB,GV.CNV, học sinh và phụ huynh để có nhận thức đúng về bệnh này.

- Giáo dục cho học sinh lòng nhân ái, vị tha sống hòa đồng với mọi người,
có tinh thần tập thể cao, tương thân, tương ái luôn giúp đỡ bạn bè, nhất là ở môi
trường tập thể nội trú.
-Cần giảm áp lực học tập cho học sinh, không dồn ép quá mức tới độ mất
cân bằng mà phát sinh bệnh.
-Tăng cường và cân đối giữa học tập, nghỉ ngơi và vui chơi giải trí để có
sức khỏe tâm th
ần hài hòa với cuộc sống hiện nay.
Với đề tài: “Một số biện pháp xử lý bệnh Hysteria ở học sinh nữ” đã đem
lại hiệu quả thiết thực cho công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu nói chung và giáo
dục sức khỏe học sinh nữ nói riêng ở trường Phổ thông Dân tộc nội trú Tân Phú,
đây là đề tài mà tôi tâm đắc nhất. Qua đề tài này tôi rất mong các đồng nghiệp và
các thầy cô giáo cùng trao đổi tham gia đóng góp ý kiến, để
giáo dục, tuyên truyền
cho mọi người hiểu sâu hơn nữa về bệnh này. Từ đó giúp đối tượng bệnh có được
một nhân cách tốt, một tinh thần tốt, tự tin vào bản thân, vượt qua mặc cảm bệnh
tật, vươn lên để có một sức khoẻ tốt tham gia học tập.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

V./TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Báo, tạp chí sức khỏe và đời sống, Báo điện tử
Sức khỏe;
- Cuốn sách “Bác sỹ ơi tại sao?” (tài liệu tư vấn sức khỏe học đường của
GS -TS Bùi Đại).
-Tài liệu giáo dục sức khỏe trong cuốn Quản lý công tác y tế trường học

của NGND.PGS.TS Nguyễn Võ Kỳ Anh.
-Sách thực hành lâm sàng thần kinh học của PGS.TS.BS Nguyễn Văn
Chương, Bệnh viện Quân đội 103.
-Bài “Hysteria và chứng Rối loạn phân ly của BS CKII. Nguyễn Hoàng
Điệp, Ban biên tập trang Web BVTTTW1.


Tân phú, ngày 10 tháng 5 n
ăm 2013
Người thực hiện


Vũ Thị Thu Hường







MỤC LỤC

Mục Trang
-SƠ YẾU LÝ LỊCH

1
-LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

2
-TỔ CHỨC THỰC HIỆN

+Cơ sở lý luận

+Nội dung và biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài:
*Xác định các triệu chứng của bệnh Hysteria và phân biệt với
một số bệnh khác

* Biện pháp phân loại, liệt kê đối tượng bệnh để xử lý
*Biện pháp xử lý bệnh khi xuất hiện các triệu chứng Hysteria
*Phòng bệnh bằng biện pháp phối kết hợp tuyên truyền giáo
dục

3
3
4

4

6

7

12
- HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI:

16
- ĐỀ XUẤT KHUYẾN NGHỊ

17
- TÀI LIỆU THAM KHẢO

18















SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI
Trường PT DTNT Liên huyện
Tân Phú- Định Quán

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Tân Phú, ngày 25 tháng 5 năm 2013

PHIẾU NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Năm học: 2012 -20013

Tên sáng kiến kinh nghiệm
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM XỬ LÝ BỆNH HYSTERIA Ở HỌC SINH NỮ”

Họ và tên tác giả: Vũ Thị Thu Hường.
Đơn vị : Tr
ường Phổ thông DTNT liên huyện Tân Phú- Định Quán

Lĩnh vực:
Quản lý giáo dục 
Phương pháp dạy học bộ môn: 
Phương pháp giáo dục 
Lĩnh vực khác: Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh 

1. Tính mới
- Có giải pháp hoàn toàn mới 
- Có giải pháp cải tiến, đổi mới từ giải pháp đã có 

2. Hiệu quả
- Hoàn toàn mới đã tri
ển khai áp dụng trong toàn ngành có hiệu quả cao 
- Có tính cải tiến và đổi mới từ những giải pháp đã có và đã triển khai áp dụng trong
toàn ngành có hiệu quả cao 
- Hoàn toàn mới và đã triển khai áp dụng tại đơn vị có hiệu quả cao 
- Có tính cải tiến hoặc đổi mới từ những giải pháp đã có và đã triển khai tại đơn vị có
hiệu quả 

3. Khả nă
ng áp dụng
- Cung cấp được các luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách :
Tốt  Khá  Đạt 

- Đưa ra các giải pháp khuyến nghị có khả năng ứng dụng thực tiễn, dễ thực hiện và dễ
đi vào cuộc sống: Tốt  Khá  Đạt 
- Đã được áp dụng trong thực tế đạt hiệu quả hoặc có khả
năng áp dụng đạt hiệu quả
trong phạm vi rộng: Tốt  Khá  Đạt 

XÁC NHẬN CỦA TỔ CHUYÊN MÔN




THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ