Bài giảng điện tử môn hóa học: một số hợp chất của caxi docx

Viết các phương trình phản
Viết các phương trình phản
ứng của Canxi với H
ứng của Canxi với H
2
2
O, O
O, O
2
2
,
,
H
H
2
2
SO
SO
4
4
(l), HNO
(l), HNO
3
3
(l), dd CuSO
(l), dd CuSO
4
4
.
.
Nhận xét về tính chất hóa

Nhận xét về tính chất hóa
học cơ bản của Canxi?
học cơ bản của Canxi?
Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
•
Ca + 2H
Ca + 2H
2
2
O = Ca(OH)
O = Ca(OH)
2
2
+ H
+ H
2
2
↑
↑
•
2Ca + O2 = 2CaO
2Ca + O2 = 2CaO
•
Ca + H
Ca + H
2
2
SO
SO

4
4
(l) = CaSO
(l) = CaSO
4
4
+ H
+ H
2
2
↑
↑
•
4Ca + 10HNO
4Ca + 10HNO
5
5
(l) = 4Ca(NO
(l) = 4Ca(NO
3
3
)
)
2
2
+ NH
+ NH
4
4
NO

NO
3
3
+ 3H
+ 3H
2
2
O
O
+5 +2 -30
•
Ca + 2H
Ca + 2H
2
2
O = Ca(OH)
O = Ca(OH)
2
2
+ H
+ H
2
2
↑
↑
•
Ca(OH)
Ca(OH)
2
2

+ CuSO
+ CuSO
4
4
= Cu(OH)
= Cu(OH)
2
2
↓
↓
+ CaSO
+ CaSO
4
4
↓
↓
Chương VIII
Chương VIII


KIM LOẠI CÁC PHÂN NHÓM
KIM LOẠI CÁC PHÂN NHÓM
CHÍNH NHÓM I, II, III
CHÍNH NHÓM I, II, III
Bài 4
Bài 4
MỘT SỐ HP CHẤT QUAN TRỌNG
MỘT SỐ HP CHẤT QUAN TRỌNG
CỦA CANXI
CỦA CANXI

I. Canxi oxít ( vôi sống)


Chất rắn màu trắng.
Chất rắn màu trắng.


Nhiệt độ nóng chảy rất cao ( 2585
Nhiệt độ nóng chảy rất cao ( 2585
0
0
C ).
C ).
1. Tính chất vật lý
1. Tính chất vật lý
CaO thuộc lọai hợp chất nào sau đây:
CaO thuộc lọai hợp chất nào sau đây:
a. oxít axít
a. oxít axít
b. oxít bazơ
b. oxít bazơ
c. oxít lưỡng tính
c. oxít lưỡng tính
2. Tính chất hóa học
2. Tính chất hóa học
Tính chất hóa học của CaO:
Tính chất hóa học của CaO:
a. Tác dụng với H
a. Tác dụng với H
2

2
O, oxít axít, dd axít.
O, oxít axít, dd axít.
b. Tác dụng với H
b. Tác dụng với H
2
2
O, oxít bazơ, dd bazơ.
O, oxít bazơ, dd bazơ.
c. Tác dụng với dd axít, oxít bazơ, oxít axít.
c. Tác dụng với dd axít, oxít bazơ, oxít axít.
2. Tính chất hóa học
2. Tính chất hóa học
Phản ứng mảnh liệt, tỏa nhiều
Phản ứng mảnh liệt, tỏa nhiều
nhiệt
nhiệt
→
→
dung dòch bazơ mạnh.
dung dòch bazơ mạnh.
a. Tác dụng với nước
a. Tác dụng với nước
CaO + H
CaO + H
2
2
O = Ca(OH)
O = Ca(OH)
2

2
+ Q
+ Q
b. Taùc duïng vôùi dung dòch axít
b. Taùc duïng vôùi dung dòch axít
→
→
muoái
muoái
CaO + 2HCl = CaCl
CaO + 2HCl = CaCl
2
2
+ H
+ H
2
2
O
O
c. Taùc duïng vôùi oxít axít
c. Taùc duïng vôùi oxít axít
→
→
muoái
muoái
CaO + CO
CaO + CO
2
2
= CaCO

= CaCO
3
3
Dùng nhiều trong các ngành xây
Dùng nhiều trong các ngành xây
dựng công nghiệp, nông nghiệp.
dựng công nghiệp, nông nghiệp.
3. Ứng dụng
3. Ứng dụng
Nhiệt phân CaCO
Nhiệt phân CaCO
3
3
ở nhiệt độ cao.
ở nhiệt độ cao.
4. Điều chế
4. Điều chế
CaCO
CaCO
3
3


CaO + CO
CaO + CO
2
2
- Q
- Q
t

0
Theo nguyên lý chuyển dòch cân
Theo nguyên lý chuyển dòch cân
bằng, để phản ứng chuyển dòch theo
bằng, để phản ứng chuyển dòch theo
chiều tạo CaO cần:
chiều tạo CaO cần:


a. Giảm t
a. Giảm t
0
0
, tăng lượng CaCO
, tăng lượng CaCO
3
3


b. Tăng t
b. Tăng t
0
0
, giảm [ CO
, giảm [ CO
2
2
]
]

c. Giảm t
c. Giảm t
0
0
, giảm áp suất
, giảm áp suất
Muốn thu được nhiều CaO ( chiều thuận ) cần:
Muốn thu được nhiều CaO ( chiều thuận ) cần:
+
+
Tăng t
Tăng t
0
0
, vì phản ứng thu nhiệt.
, vì phản ứng thu nhiệt.
+
+
Giảm nồng độ khí CO
Giảm nồng độ khí CO
2
2


ở 900
ở 900
0
0
C, CaCO

C, CaCO
3
3
bò phân hủy hòan tòan.
bò phân hủy hòan tòan.
Moâ hình saûn xuaát voâi
II. Canxi hydrôxit: Ca(OH)
2
Chất rắn màu trắng.
Chất rắn màu trắng.
Ít tan trong nước
Ít tan trong nước
( Ở 20
( Ở 20
0
0
C, 1 lít H
C, 1 lít H
2
2
O
O
hòa tan được 0.02 mol Ca(OH)
hòa tan được 0.02 mol Ca(OH)
2
2
)
)
.
.

1. Tính chất vật lý
1. Tính chất vật lý
- Dd Ca(OH)
- Dd Ca(OH)
2
2


(nước vôi)
(nước vôi)
có tính bazơ.
có tính bazơ.
- Làm quỳ tím hóa xanh, dung dòch
- Làm quỳ tím hóa xanh, dung dòch
phenoltalein không màu hóa hồng.
phenoltalein không màu hóa hồng.
2. Tính chất hóa học
2. Tính chất hóa học
Tính chất hóa học của Ca(OH)
Tính chất hóa học của Ca(OH)
2
2
là:
là:
a. Tác dụng với dd axít.
a. Tác dụng với dd axít.
b. Tác dụng với oxít axít.
b. Tác dụng với oxít axít.
c. Tác dụng với dd muối.
c. Tác dụng với dd muối.

d. Tấc cả đều đúng.
d. Tấc cả đều đúng.
Dùng vữa để xây dựng nhà cửa.
Dùng vữa để xây dựng nhà cửa.
a. Tác dụng với dd axít, oxít axít
a. Tác dụng với dd axít, oxít axít
→
→
muối
muối
Ca(OH)
Ca(OH)
2
2
+ 2HCl = CaCl
+ 2HCl = CaCl
2
2
+ 2H
+ 2H
2
2
O
O
Ca(OH)
Ca(OH)
2
2
+ CO
+ CO

2
2
= CaCO
= CaCO
3
3
↓
↓
+ 2H
+ 2H
2
2
O
O
b. Tác dụng với dung dòch muối khác
b. Tác dụng với dung dòch muối khác
Ca(OH)
Ca(OH)
2
2
+ Na
+ Na
2
2
CO
CO
3
3
= CaCO
= CaCO

3
3
↓
↓
+ 2NaOH
+ 2NaOH
Ca
Ca
2+
2+
+ CO
+ CO
3
3
2-
2-
= CaCO
= CaCO
3
3
↓
↓
Dùng điều chế NaOH trong công nghiệp
Dùng điều chế NaOH trong công nghiệp
III. Canxi carbonat (đá vôi): CaCO
3
- Trong tự nhiên CaCO
- Trong tự nhiên CaCO
3
3

có trong thành
có trong thành
phần của đá vôi, đá phấn, đá hoa.
phần của đá vôi, đá phấn, đá hoa.
- Chất rắn màu trắng, không tan trong nước
- Chất rắn màu trắng, không tan trong nước
(1 lít H
(1 lít H
2
2
O ở 20
O ở 20
0
0
C hòa tan được 1,3.10
C hòa tan được 1,3.10
-4
-4
mol
mol
CaCO
CaCO
3
3
.)
.)
- Là muối của axít yếu, không bền
- Là muối của axít yếu, không bền
(axít
(axít

carbonic)
carbonic)
nên tác dụng với nhiều axít vô cơ
nên tác dụng với nhiều axít vô cơ
và hữu cơ.
và hữu cơ.
CaCO
CaCO
3
3
+ 2HCl = CaCl
+ 2HCl = CaCl
2
2
+ CO
+ CO
2
2
↑
↑
+ H
+ H
2
2
O
O
CaCO
CaCO
3
3

+ 2CH
+ 2CH
3
3
COOH
COOH
→
→
(CH
(CH
3
3
COO)
COO)
2
2
Ca + CO
Ca + CO
2
2
↑
↑
+ H
+ H
2
2
O
O
Ở nhiệt độ thấp, CaCO
Ở nhiệt độ thấp, CaCO

3
3
tan dần trong nước ở chứa
tan dần trong nước ở chứa
khí CO
khí CO
2
2


( chiều 1)
( chiều 1)
CaCO
CaCO
3
3
+ CO
+ CO
2
2
+ H
+ H
2
2
O
O
Ca(HCO
Ca(HCO
3
3

)
)
2
2
(1)
(2)
muối tan
Theo nguyên lý chuyển dòch cân
Theo nguyên lý chuyển dòch cân
bằng, khi đun nóng, cân bằng chuyển
bằng, khi đun nóng, cân bằng chuyển
dòch theo chiều nào?
dòch theo chiều nào?
Vì sao?
Vì sao?


a. Chiều 1.
a. Chiều 1.
b. Chiều 2.
b. Chiều 2.
c. Cân bằng không chuyển dòch.
c. Cân bằng không chuyển dòch.
-
-
Đun nóng [CO
Đun nóng [CO
2
2
] giảm: cân bằng theo

] giảm: cân bằng theo
chiều
chiều
(2)
(2)
.
.
-
-
Chiều
Chiều
(1):
(1):
giải thích sự xâm thực của
giải thích sự xâm thực của
nước mưa (có chứa CO
nước mưa (có chứa CO
2
2
) đối với đá vôi.
) đối với đá vôi.
-
-
Chiều
Chiều
(2):
(2):
giải thích sự tạo thành
giải thích sự tạo thành
thạch nhũ trong các hang động, sự tạo

thạch nhũ trong các hang động, sự tạo
thành lớp cặn đá vôi trong ấm đun
thành lớp cặn đá vôi trong ấm đun
nước, phích đựng nước nóng.
nước, phích đựng nước nóng.
Hình moâ hình saûn xuaát voâi
Hình moâ hình saûn xuaát voâi