Bài giảng điện tử môn hóa học: cácbon potx

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO BÌNH PHƯỚC
TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Bài 20
Bài 20
Cacbon đơn chất có nhiều dạng thù hình:
Cacbon đơn chất có nhiều dạng thù hình:
kim cương, than chì
kim cương, than chì
(graphit)
(graphit)
,
,


fuleren, cacbon vô định hình
fuleren, cacbon vô định hình
(than gỗ, than xương,
(than gỗ, than xương,
than muội )
than muội )
, cacbon ống nano, cacbon xốp nano
, cacbon ống nano, cacbon xốp nano
Mỗi dạng thù hình có tính chất vật lí khác nhau.
Mỗi dạng thù hình có tính chất vật lí khác nhau.
Các dạng thù hình tiêu biểu của Cacbon là
Các dạng thù hình tiêu biểu của Cacbon là


kim cương, than chì (graphit), Fuleren

kim cương, than chì (graphit), Fuleren
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Bài 20
Bài 20
Cấu trúc tinh thể
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Bài 20
Bài 20
Cấu trúc tinh thể
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Bài 20
Bài 20
Cấu trúc tinh thể
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Bài 20
Bài 20
6

Chú ý: Cacbon vô định hình: gồm các loại than điều chế nhân tạo: than gỗ, than
xương…

Phân tử C
60

,cấu trúc hình cầu
rỗng, gồm 32

mặt, 60 đỉnh là 60
nguyên tử C

Các lớp liên kết
với nhau bằng
tương tác yếu ,dễ
tách khỏi nhau →
mềm

Mỗi nguyên tử C liên
kết với 4 nguyên tử C
lân cận nằm trên các
đỉnh của hình tứ diện
đều →rất cứng

Trong một lớp, mỗi
nguyên tử C liên kết
với 3 nguyên tử C lân
cận.
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
Vấn đề 1: Tại sao con người dùng
than
than làm nhiên liệu?
Vì khi than (cacbon) cháy trong không khí tỏa nhiều nhiệt
Vì khi than (cacbon) cháy trong không khí tỏa nhiều nhiệt

1. Tính khử
a. Tác dụng với oxi
C + O
2
→ CO
2
+

Q
t
o
0
+40
-2
Ở nhiệt độ cao: C + CO
2
→ 2CO
Ii- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Ii- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
1. Tính khử
a. Tác dụng với oxi
Vấn đề 2: Khi đốt than, khí nào sau đây làm cho ta khó thở,
gây đau đầu, chóng mặt?
D.
D.
CH

CH
4
4
A.
A.
O
O
2
2
B.
B.
CO
CO
C.
C.
N
N
2
2
→ Nên sử dụng bếp than ở nơi thoáng khí (dư O
2
) để hạn chế khí CO tạo
ra.
Nên sử dụng bếp than
Nên sử dụng bếp than
như thế nào thì giảm thiểu
như thế nào thì giảm thiểu
sự gây ô nhiễm không khí?
sự gây ô nhiễm không khí?
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC

II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
1. Tính khử
a. Tác dụng với oxi
b. Tác dụng với hợp chất
Ở nhiệt độ cao, cacbon có thể khử được nhiều oxit,
phản ứng với nhiều chất oxi hoá khác như HNO
3
, H
2
SO
4
đặc, KClO
3
,
C + ZnO

→
t
o
CO
2
+ Zn
C + H
2
SO
4

(
đặc
)
→
t
o
CO
2
+ SO
2
+ H
2
O
0
+2
0
+4
0
+6
+4
+4
2
2
2
2
2
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Bài 20

Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
1. Tính khử
a. Tác dụng với hidro
2. Tính oxi hóa
ở nhiệt độ cao và có chất xúc tác,
C tác dụng với khí H
2
tạo thành khí metan CH
4
:
C + H
2
→ CH
4
t
o
xt
0
-4
0
2
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
1. Tính khử

a. Tác dụng với hidro
b. Tác dụng với kim loại
2. Tính oxi hóa
C tác dụng với một số kim loại ở nhiệt độ cao
tạo thành
cacbua kim loại
cacbua kim loại:
C + Ca

→
t
o
CaC
2
0
-1
0
+2
2
C + Al

→
t
o
Al
4
C
3
0
0

-4
3
4
+3
(Nhôm cacbua)
(Nhôm cacbua)
Kết luận:
Kết luận: C vừa thể hiện tính khử, vừa thể hiện tính oxi hóa.Tính khử là chủ yếu
(Canxi cacbua)
(Canxi cacbua)
Dao cắt thuỷ tinh
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Mũi khoan
Bột mài
Đồ trang sức
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC

chất bôi trơn
điện cực
bút chì đen
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Màng nano C
60

bền hơn thép
(Là vật liệu dẫn nhiệt tốt nhất)
Bộ phận tản nhiệt
Vi mạch điện tử bằng
sợi cacbonNano
Áo giáp chống đạn
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Làm chất khử trong luyện kim
Luyện kim loại từ quặng

III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Thuốc nổ
Thuốc pháo
Iii- ỨNG DỤNG
Iii- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
Do có khả năng hấp phụ mạnh
Nệm than hoạt tính
Mặt nạ phòng độc
Công nghiệp hóa chất
Khẩu trang phòng độc
Máy lọc nước tinh khiết
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ

II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
mực in
chất độn cao su
xi đánh giày
Màng tế bàoTế bào
Than antraxit
IV- TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN
IV- TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
 Dạng tự do
 Dạng hợp chất
- Khoáng vật
- Than mỏ, dầu mỏ
- Tế bào
Than đá
Kim cương
Than chì
Canxit
CaCO
3
Đolomit
CaCO

3
.MgCO
3
Magiezit
MgCO
3
V- ĐIỀU CHẾ
V- ĐIỀU CHẾ
Bài 20
Bài 20
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
II- TÍNH CHẤT HÓA HỌC
III- ỨNG DỤNG
III- ỨNG DỤNG
IV- TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN
IV- TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN

Kim cương nhân tạo:

Than chì nhân tạo:

Than cốc:

Than mỏ:
Khai thác trực tiếp từ mỏ

Than gỗ:
Đốt gỗ trong điều kiện thiếu không khí


Than muội:
CH
4
→
xt,t
0
C + 2H
2
kim cương
than chì
than mỡ
than cốc
2000
0
C, 50000 -100000 atm, xt: Fe/ Cr/ Ni
2500 - 3000
0
C
1000
0
C
CỦNG CỐ (hướng dẫn học bài)
CỦNG CỐ (hướng dẫn học bài)
Bài 20
Bài 20
+2
0
- 4
+4

C
CO
2
CO
CH
4
Tính
khử
Tính oxi
hoá
Khi C phản ứng với các chất
oxi hoá mạnh (O
2
, HNO
3
… )
Khi C phản ứng với các chất
khử (H
2
, kim loại)
CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
Bài 20
Bài 20
Câu 1: Tính oxi hoá của cacbon thể hiện ở phản ứng
nào trong các phản ứng sau:
D. C + H
D. C + H
2
2

O
O
→
→
CO + H
CO + H
2
2
A. C + O
A. C + O
2
2


→
→
CO
CO
2
2
B. C + 2 CuO
B. C + 2 CuO
→
→
2 Cu + CO
2 Cu + CO
2
2
C. 4 Al + 3 C
C. 4 Al + 3 C

→
→
Al
Al
4
4
C
C
3
3
Câu 2: Tính khử của cacbon thể hiện ở phản ứng nào
trong các phản ứng sau:
A. 2C + Ca
A. 2C + Ca
→
→
CaC
CaC
2
2
B. C + 2 H
B. C + 2 H
2
2


→
→
CH
CH

4
4
D. C + CO
D. C + CO
2
2


→
→
2 CO
2 CO
C. 4 Al + 3 C
C. 4 Al + 3 C
→
→
Al
Al
4
4
C
C
3
3
0
+4
→
→
Tính kh ử
Tính kh ử

0
+4
→
→
Tính kh ử
Tính kh ử
0
+2
→
→
Tính kh ử
Tính kh ử
0
-4
→
→
Tính oxi hóa
Tính oxi hóa
0
-1
→
→
Tính oxi hóa
Tính oxi hóa
0
-4
→
→
Tính oxi hóa
Tính oxi hóa

0
-4
→
→
Tính oxi hóa
Tính oxi hóa
0 +2
→
→
Tính kh ử
Tính kh ử
CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
Bài 20
Bài 20
Câu 3. Ruột bút chì được làm từ chất nào sau đây?
A. Kim cương
B. Than vô định hình
C. Than chì
D. Than cốc
Câu 4. Muốn khử độc, lọc nước, khí, người ta có
thể dùng chất nào trong các chất sau đây?
A. Than chì
B. Than hoạt tính
C. Than đá
D. Than gỗ
Câu 5: Cacbon tự do gần như tinh khiết tồn tại ở
dạng nào sau đây?
A. Đolomit B. Tế bào động thực vật
C. Kim cương và than chì D. Dầu mỏ và khí thiên nhiên

X
I
N

C
H
A
Â
N

T
H
A
Ø
N
H

C
A
Û
M

Ô
N


Q
U
Í

T
H
A
À
Y

C
O
Â



G
I
U
Ù
P

T
O
Â
I

H
O
A
Ø
N

T

H
A
Ø
N
H

B
A
Ø
I

G
I
A
Û
N
G
C
A
Ù
C

E
M

H
O
Ï
C

S
I
N
H