PGS.TS TRẦN VĂN HÒE
ĐẠI HỌC THỦY LỢI
MỤC TIÊU CỦA HỌC PHẦN
1/ Hiểu và vận dụng những vấn đề chung về quản trị rủi
ro và quản trị rủi ro trong đầu tư
2/ Hiểu và vận dụng được qui trình quản trị rủi ro,
3/ Hiểu và phân tích, đánh giá được các rủi ro vĩ mô
4/ Hiểu và phân tích, đánh giá được các rủi ro vi mơ
5/ Hiểu và vận dụng được kiến thức, kỹ năng trong quản
trị rủi ro tài chính đầu tư
6/ Hiểu và vận dụng được kiến thức, kỹ năng trong quản
trị rủi ro đầu tư dự án
7/ Hiểu và vận dụng được kiến thức, kỹ năng trong quản
trị rủi ro đầu tư công nghệ
MỤC TIÊU CỦA HỌC PHẦN
==> Từ đó có thể: “Xây dựng các biện pháp phòng ngừa
rủi ro trong hoạt động đầu tư; Sử dụng các cơng cụ
thích hợp để xác định, phân tích, đánh giá rủi ro và
hoạch định kế hoạch đối mặt với rủi ro trong đầu tư;
Nhận diện các loại rủi ro trong đầu tư của doanh
nghiệp; Hiểu được cách quản trị và kiểm soát những rủi
ro trong hoạt động đầu tư của tổ chức”.
NỘI DUNG HỌC PHẦN
Chương 1: Tổng quan về quản trị rủi ro và quản trị rủi ro
trong đầu tư.
Chương 2: Qui trình quản trị rủi ro
Chương 3: Quản trị rủi ro vĩ mô
Chương 4: Quản trị rủi ro vi mô
Chương 5: Quản trị rủi ro tài chính đầu tư
Chương 6: Quản trị rủi ro đầu tư dự án
Chương 7: Quản trị rủi ro đầu tư công nghệ
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO VÀ QUẢN TRỊ RỦI
RO TRONG ĐẦU TƯ
YÊU CẦU ĐỐI VỚI NGƯỜI HỌC
Các vấn đề cơ bản về rủi ro
Phân loại rủi ro
Mục tiêu và trách nhiệm quản trị rủi ro
Sáu giai đoạn trong quá trình quản trị rủi ro
Rủi ro vĩ mô quản trị rủi ro vĩ mô
Rui ro vi mô và quản trị rủi ro vi mô
Thảo luận về 10 rủi ro cơ bản cấp độ toàn
cầu (theo báo cáo của E&Y)
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO VÀ QUẢN TRỊ RỦI
RO TRONG ĐẦU TƯ
NỘI DUNG CHƯƠNG:
Các vấn đề cơ bản về rủi ro
Phân loại rủi ro
Mục tiêu và trách nhiệm quản trị rủi ro
Sáu giai đoạn trong quá trình quản trị rủi ro
Rủi ro vĩ mơ quản trị rủi ro vĩ mô
Rui ro vi mô và quản trị rủi ro vi mô
Thảo luận về 10 rủi ro cơ bản cấp độ toàn
cầu (theo báo cáo của E&Y)
1.1. KHÁI QUÁT
Merna & F. Al‐Thani (2005): Quản trị rủi ro là
một quy trình cho phép xác định, đánh giá, hoạch
định và quản trị các loại rủi ro.
Ba mục tiêu: (1) Xác định được rủi ro; (2) Phân tích
khách quan các loại rủi ro đặc thù đối với tổ chức;
(3)Ứng phó với những rủi ro đó theo một phương
cách hữu hiệu và phù hợp.
Chapman (2006): ERM có thể được định nghĩa là
“một khn khổ tích hợp và tồn vẹn nhằm quản trị
rủi ro trong toàn doanh nghiệp để tối đa hoá giá trị
của doanh nghiệp”.
Decottignies (1981): Quản trị rủi ro, đó là dự phịng
– với chi phí thấp nhất – các nguồn lực tài chính, cần
và đủ tùy theo từng tình huống cụ thể; Đó cũng là
kiểm sốt và loại trừnếu có thể các rủi ro bằng cách
giảm hay chuyển chúng; Đó cũng là tối ưu hóa các
thức sử dụng các nguồn lực tài chính của doanh
nghiệp.
Rủi ro (risk): là những khả năng khác nhau có
thể xảy ra, nhưng có thể ước lượng được xác
suất của những khả năng đó.
Bất trắc (uncertain): là những khả năng khác
nhau có thể xảy ra mà khơng biết được xác
suất của những khả năng đó.
Doanh nghiệp hoạt động trong mơi
trường kinh doanh nhiều cơ hội nhưng
cũng đầy rủi ro. Rủi ro càng cao, lợi
nhuận cao hơn (high risk, high return).
Lưu ý quan trọng: Khơng có q trình
quản trị rủi ro nào có thể tạo ra một mơi
trường hồn tồn khơng cịn rủi ro. Điều
quan trọng là quản trị rủi ro giúp quá
trình điều hành quản trị hiệu quả hơn
trong môi trường rủi ro.
Rủi ro theo nghĩa truyền thống
Rủi ro là vấn đề rất được quan tâm nghiên cứu, vì thế, có nhiều
khái niệm rủi ro được đề xuất và sử dụng. Theo quan niệm thông
thường, rủi ro thường mang nghĩa tiêu cực, do đó có người quan niệm
rủi ro là "yếu tố liên quan đến nguy hiểm, sự khó khăn và điều không
chắc chắn", hay là "những nguy hiểm, thiệt hại, đau đớn có thể xảy ra
khơng lường trước được" [1]. Khác với các quan niệm về rủi ro
truyền thống, các quan niệm rủi ro hiện đại cịn xem xét cả góc độ
"tích cực" của rủi ro [4], theo đó rủi ro "có thể mang lại các tổn thất,
thiệt hại và đồng thời cũng có thể mang lại các cơ hội đạt được lợi
nhuận cao hơn" [1
Rủi ro theo nghĩa hiện đại:
Rủi ro có thể được xem xét dưới góc độ tổ chức, doanh nghiệp. Khi
ấy, rủi ro có thể hiểu là "khơng có khả năng đạt được các mục tiêu
của kế hoạch tương lai trong phạm vi chi phí, thời gian và điều kiện
kỹ thuật ràng buộc"
Mục tiêu quản trị rủi ro
Xác định mức độ chịu rủi ro và chiến lược kinh
doanh;
Tối thiểu hoá những bất ngờ trong hoạt động và
hạn chế lỗ;
Tăng cường các quyết định phản ứng với rủi ro;
Quản trị nguồn lực cho phòng chống rủi ro;
Xác định và quản trị những rủi ro bao trùm toàn
doanh nghiệp;
Liên kết mức tăng trưởng, rủi ro và lợi nhuận;
Nắm bắt thời cơ.
Lợi ích: tăng hiệu quả kinh doanh, hiệu lực tổ
chức, và báo cáo về rủi ro tốt hơn.
1.2. PHÂN LOẠI RỦI RO
Theo tính chất rủi ro
Suy tính
Gắn liền với KD
Chấp nhận chi phí để có
lợi ích
Lý do tồn tại của DN
Quản trị rủi ro
Thuần túy
Gắn liền với thiệt hại
Chi phí bấp bênh
Cần tránh
Bảo hiểm rủi ro
Rủi ro suy đoán
Rủi ro thuần túy
Theo phạm vi ảnh hưởng
Cơ bản
Theo qui mô kinh doanh
Gắn với doanh thu và
lợi nhuận
Cùng phạm vi của DN
Quản trị rủi ro
Riêng biệt
Theo qui mơ thiệt hại
Chi phí cụ thể của
doanh nghiệp
Theo nghiệp vụ kinh
doanh
Bảo hiểm rủi ro
Theo khả năng nhận biết
Động
Do quá trình vận động
Tổn thất giá trị
Ảnh hưởng nhiều, khó
dự tính trước
Xảy ra tốt, xấu
Quản trị rủi ro/
Tự bảo hiểm
Tĩnh
Trường đơn giản
Tổn thất vật chất
Ảnh hưởng ít, đều
đặn, có thể tính tốn
Xảy ra xấu
Bảo hiểm rủi ro
Theo ngun nhân
Khách quan
Khơng lường trước, khó
kiểm sốt
Phụ thuộc khả năng dự
báo
Thích nghi của tổ chức
Chủ quan
Nhận thức rủi ro
Đa dạng nhưng có thề
dự báo
Chủ động khắc phục
Quản trị rủi ro/Tự bảo hiểm/ Bảo
hiểm
Theo đối tượng và lĩnh vực kinh doanh
Đối tượng
Tài sản hữu hình
Tài sản vơ hình
Tài sản con người
Tài sản tài chính
Lĩnh vực KD
Sản xuất
Thương mại
Đầu tư
Tài chính
Vận tải
Quản trị rủi ro/Tự bảo hiểm/ Bảo
hiểm
Theo môi trường và mức độ tác động
Người cạnh tranh
SBU 1
SBU 3
SBU 4
SBU 2
SBU 5
PEST
Quản trị rủi ro/
Bảo hiểm rủi ro
Khách hàng
Nhà cung cấp
Tự nhiên