Cẩn trọng “viên thuốc thần” chữa đột quỵ docx

Cẩn trọng “viên thuốc thần” chữa đột
quỵ

An cung ngưu hoàng hoàn là m
ột loại thuốc trị bệnh, có sức
công phá mãnh liệt, không phải dư
ợc phẩm có công dụng bồi bổ
như nhiều người lầm tưởng.
An cung ngưu hoàng hoàn là phương thu
ốc do danh y Ngô
Đường, tự Cúc Thông, ngư
ời đời Thanh (Trung Quốc) sáng chế,
với thành phần gồm: ngưu hoàng, uất kim, tê giác, hoàng c
ầm,
hoàng liên, hùng hoàng, sơn chi, chu sa, mai phiến, xạ h
ương,
trân châu. Tất cả tán bột mịn, dùng mật làm hoàn, lấy v
àng lá
làm áo, bao sáp. Hiện nay, vì tê giác rất hiếm nên thuốc đư
ợc
thay bằng sừng trâu nước (thuỷ ngưu giác).
Những bằng chứng khoa học
Theo dược học cổ truyền, An cung ng
ưu hoàng hoàn có công
dụng thanh nhiệt giải độc, trấn kinh khai khiếu, dục đ
àm;
chuyên trị ôn nhiệt bệnh, nhiệt tà nội hãm tâm bào, đàm nhi
ệt
ủng bế tâm khiếu dẫn đến sốt cao phiền táo, thần hôn thiềm ngữ
(hôn mê, rối loạn ngôn ngữ) hoặc thiệt kiển chi quyết (lư
ỡi rụt,

tay chân giá l
ạnh), trúng phong khiếu bế, tiểu nhi kinh quyết
thuộc đàm nhiệt nội bế…
Kết quả nghiên c
ứu thực nghiệm cho thấy, khi cho uống hoặc
tiêm An cung ngưu hoàng hoàn vào ổ bụng chuột, đều l
àm
chúng giảm thiểu hoạt động tự chủ, xuất hiện hiện tượng y
ên
tĩnh, tăng tác dụng ức chế hệ thống thần kinh trung
ương và kéo
dài thời gian gây ngủ của phenobarbital và pentothal. Thuốc c
òn
chống tác dụng hưng phấn và gây co giật của amphetamin, l
àm
giảm tỷ lệ tử vong:
Hồi tỉnh: khi tiêm vào ổ bụng của chuột bạch 0,8 –
1ml Thanh
khai chú xạ dịch, một chế phẩm của An cung ng
ưu hoàng hoàn,
liên tục trong năm ngày, nh
ận thấy hoạt tính của acetylcholin
esterase trong nhân l
ục (locus cerulerus) gia tăng, chứng tỏ hoạt
tính c
ủa acetylcholin trong nhân lục có thể kích phát hoạt tính
của catecholamine trong các neuron, làm h
ồi phục công năng
hướng tâm của cấu trúc lưới trong chất não, từ đó đạt đư
ợc tác

dụng hồi tỉnh.
Nghiên cứu thực nghiệm cũng thấy tác dụng bảo vệ tế b
ào gan
khỏi tác động bất lợi của carbon tetrachloride, làm h
ồi tỉnh hôn
mê khi gan nhiễm độc.
Giải nhiệt: kết quả nghiên cứu thực nghiệm đã chứng m
inh
thuốc làm hạ thấp thân nhiệt của thỏ đư
ợc gây sốt bằng độc tố
của vi khuẩn, tác dụng kéo dài từ 5 – 6 gi
ờ, so với nhóm chứng
có sự khác biệt rõ rệt. Nhiều nghiên cứu khác cũng đã ch
ứng
minh tác dụng giảm nhiệt của thuốc trong các trư
ờng hợp sốt do
tiêm vắcxin.
Chống viêm tiêu thủng: trên mô hình gây viêm tai chu
ột bằng
dinathylbenzene, thuốc tỏ ra có tác dụng ức chế rõ rệt quá tr
ình
viêm. Thuốc còn có tác dụng kích thích khả năng thực bào c
ủa
đại thực bào, làm tăng chỉ số và tỷ lệ % thực bào, làm đại th
ực
bào to ra và gia tăng số lượng các túi thực bào.
Tác dụng trên hệ tim mạch: theo kết quả nghiên c
ứu thực
nghiệm, thuốc có tác dụng làm hạ huyết áp trên đ
ộng vật thí

nghiệm từ 5,4 – 7,5kPa. Trên tim th
ỏ cô lập, thuốc có khả năng
ức chế sức co bóp cơ tim và làm giảm tần số tim. Tr
ên chó gây
mê, thuốc làm chậm nhịp tim, hạ huyết áp nhưng lưu lư
ợng
động mạch vành và sức bóp cơ tim lại tăng.
Ngoài ra, thuốc còn có tác dụng làm giảm lượng oxy tiêu thụ c
ơ
tim, kéo dài thời gian sống của động vật thí nghiệm trong đi
ều
kiện thiếu oxy.
Tuyệt đối không tự ý sử dụng
Có thể nói An cung ngưu hoàng hoàn là m
ột trong những loại
thuốc quý của y học cổ truyền. Tuy nhiên, đây là m
ột loại thuốc
trị bệnh của Đông y, có sức công phá mãnh liệt, chứ ho
àn toàn
không phải loại dược phẩm có công dụng bồi bổ như nhi
ều
người lầm tưởng mua uống định kỳ.
Khi dùng nhất thiết phải được các thầy thuốc chuy
ên khoa thăm
khám, chỉ định và hướng dẫn tỉ mỉ, tuyệt đối không đư
ợc tự ý sử
dụng.
Trên thị trường hiện có nhiều loại An cung ngưu h
oàng hoàn
khác nhau, nguồn gốc phức tạp, thật giả lẫn lộn và giá c

ả cũng
hết sức đa dạng, thậm chí có nơi bán chui với giá cực đắt!
Tình tr
ạng mua phải thuốc dỏm, bị “tiền mất tật mang” cũng
không phải hiếm. Do đó, khi có nhu cầu sử dụng, ngư
ời bệnh
nên mua thuốc ở những cơ sở kinh doanh hợp pháp, có uy tín.
Cũng cần lưu ý, vì tê giác hiện đã được đưa vào sách đ
ỏ cấm săn
bắt và tàng trữ nên trong thành phần An cung ng
ưu hoàng hoàn
người ta thường dùng sừng trâu nước thay thế, với liều lư
ợng
cao hơn.
Điều này không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng thuốc, ngư
ời
bệnh có thể yên tâm sử dụng và tỉnh táo trư
ớc những lời dẫn dụ
như “sản phẩm của chúng tôi được bào chế từ tê giác x
ịn”, có
thể bị tốn tiền một cách vô ích.