Bệnh quai bị - Tiềm ẩn nhiều nguy cơ potx

Bệnh quai bị - Tiềm ẩn nhiều
nguy cơ
Bệnh quai bị thường xuất hiện nhiều vào mùa xuân, hè, đây là
bệnh nhẹ nhưng có thể gây những biến chứng nguy hiểm như
viêm não, viêm màng não, vô sinh…

Quai bị do virus gây nên và rất dễ lây qua tiếp xúc trực tiếp với
nước bọt bệnh nhân. Thời gian ủ bệnh là 17-28 ngày. Phần lớn
bệnh nhân thấy khó chịu 1-2 ngày trước khi các triệu chứng xuất
hiện.Bệnh nhân bị sốt cao (39-40 độ C) trong 3-4 ngày, chảy
nước bọt và má sưng to (có thể sưng một bên mặt rồi lan sang
bên kia hoặc sưng hai bên cùng một lúc), gây đau khi nuốt nước
bọt. Sau đó, trẻ bị khô miệng vì các tuyến nước bọt đã ngừng
hoạt động. Bệnh thường tự khỏi sau 1 tuần đến 10 ngày. Sau đó,
bệnh nhân được miễn dịch suốt đời.
* Nếu không giữ gìn tốt, bệnh có thể gây một số biến chứng
nguy hiểm:
1. Viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn:
Có tỷ lệ 20-35% ở người sau tuổi dậy thì. Biến chứng này
thường xảy ra sau đợt viêm tuyến mang tai khoảng 7-10 ngày
nhưng cũng có thể xuất hiện trước hoặc đồng thời. Tinh hoàn
sưng to, đau, mào tinh căng phù như một sợi dây thừng. Tình
trạng viêm và sốt kéo dài 3-7 ngày, sau đó khoảng 1/2 trường
hợp tinh hoàn teo dần và có thể dẫn đến tình trạng giảm số
lượng tinh trùng và vô sinh.
2. Nhồi máu phổi:
Là tình trạng có vùng phổi bị thiếu máu nuôi dưỡng, có thể tiến
đến hoại tử mô phổi. Nhồi máu phổi là biến chứng có thể xảy ra
sau viêm tinh hoàn do quai bị vì hậu quả của huyết khối từ tĩnh
mạch tiền liệt tuyến.
3. Viêm buồng trứng:

Có tỷ lệ 7% ở nữ sau tuổi dậy thì, ít khi dẫn đến vô sinh.
4. Viêm tụy:
Có tỷ lệ 3%-7%, là một biểu hiện nặng của quai bị. Bệnh nhân
bị đau bụng nhiều, ói, có khi tụt huyết áp.
5. Các tổn thương thần kinh:
- Viêm não: Có tỷ lệ 0,5%. Bệnh nhân có các hiện tượng như:
thay đổi tính tình, bứt rứt, khó chịu, nhức đầu, co giật, rối loạn
tri giác, rối loạn thị giác, đầu to do não úng thủy.
- Tổn thương thần kinh sọ não: Dẫn đến điếc, mù.
- Viêm tủy sống cắt ngang.
- Viêm đa rễ thần kinh.
6. Bệnh quai bị ở phụ nữ có thai:
- Những phụ nữ bị quai bị trong 3 tháng đầu của thai kỳ có thể
gây sẩy thai hoặc sinh con dị dạng.
- Bị quai bị trong 3 tháng cuối của thai kỳ có thể sinh non hoặc
thai chết lưu.
7. Một số biến chứng khác:
Viêm cơ tim, viêm tuyến giáp, viêm tuyến lệ, viêm thần kinh thị
giác (gây giảm thị lực tạm thời trong 10-20 ngày), viêm thanh
khí phế quản, viêm phổi, rối loạn chức năng gan, xuất huyết do
giảm tiểu cầu.
Vì viêm tuyến mang tai còn có thể gây ra do các virus khác
(Coxackie, Influenza), do vi trùng (Staphylococcus aureus), do
tắc ống dẫn tuyến vì sỏi; và viêm tinh hoàn còn có thể do lao,
Leptospirose, lậu nên trong một số trường hợp khó chẩn đoán,
bệnh nhân cần thực hiện một số xét nghiệm như:
- Phân lập virus từ máu dịch họng, dịch tiết từ ống Stenon, nước
tiểu hay dịch não tủy.
- Các phản ứng huyết thanh học: Test ELISA, miễn dịch huỳnh
quang, trung hòa bổ thể.

* Bệnh quai bị có thể được điều trị tại nhà:
Khi trẻ có các dấu hiệu quai bị, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám để
chẩn đoán xác định. Nếu đúng là quai bị, bác sĩ sẽ hướng dẫn
cha mẹ cách chăm sóc trẻ ở nhà:
- Hạ nhiệt bằng cách lau mình trẻ bằng nước ấm (không được
lau bằng nước lạnh). Có thể cho dùng Paracetamol để hạ sốt và
giảm đau.
- Cho uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý
hay nước súc miệng có bán tại các hiệu thuốc nhằm chống khô
miệng.
- Cho trẻ ăn loãng hoặc ăn bằng ống hút (nếu trẻ nuốt khó).
- Cho trẻ nằm trên giường với một chai nước nóng bọc trong
khăn để áp vào bên má đau.
- Không được cho trẻ nô đùa chạy nhảy vì những hoạt động này
rất dễ dẫn đến biến chứng ở tinh hoàn.
- Cần đưa trẻ tới bệnh viện ngay khi có các biểu hiện biến
chứng.
* Phòng tránh
- Cách ly bệnh nhân cho đến khi khỏi hẳn.
- Tiêm vacxin cho trẻ trên 2 tuổi: Chỉ cần tiêm một mũi duy
nhất. Nếu trẻ mới tiêm phòng sởi thì phải đợi một tháng sau mới
được tiêm phòng quai bị vì vacxin phòng quai bị đang được sử
là vacxin phòng 3 bệnh (sởi, quai bị, rubella).
Tuy quai bị là bệnh nhẹ nhưng những biến chứng mà nó gây ra
rất nguy hiểm bởi vậy để đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình nên
chú ý những biện pháp phòng tránh cần thiết