Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Học sinh giỏi 99
Tỉnh Sóc Trăng
Tự luận (10 điểm)
Câu 1.
Câu 2.
Câu 3.
Câu 4.
1
x 2
2 x 1
x 16
A
B
: 1
x 1 x x 1 và
x x1
x
(4,0 điểm) Cho hai biểu thức
a) Rút gọn biểu thức A .
b) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức T A B .
(4,0 điểm)
a) Tìm số nguyên n sao cho các số n 2000 và n 2023 đều là số chính phương.
3
3
3
3
b) Cho M 1 2 3 ... 2022 và N 1 2 3 ... 2022 . Chứng minh rằng M chia hết
cho N .
(4,0 điểm)
2 x 2 y xy 3
2
2
a) Giải phương trình: x y 6
b) Nhà bạn Hoa muốn thuê lắp đặt Internet cáp quang. Khi tham khảo bảng giá của hai công ty,
được thông tin như sau: cơng ty V có thu phí lắp đặt ban đầu là 500 000 đồng và cước phí mỗi
tháng là 165 000 đồng; cơng ty F khơng thu phí lắp đặt ban đầu và cước phí mỗi tháng là
180 000 đồng.
Nếu chọn th cơng ty F thì sau một năm bạn Hoa phải trả hết bao nhiêu tiền?
Nếu chọn công ty V , bạn Hoa phải thuê liên tục ít nhất bao nhiêu tháng thì tổng số tiền thuê
phải trả sẽ ít hơn khi chọn cơng ty F .
(4,0 điểm) Cho tam giác ABC vng tại A , có AB 6 cm; AC 8cm và AD là đường phân
giác. Trên cạnh AC lấy điểm E sao cho CE 6 cm , trên tia đối của tia AB lấy điểm F sao
cho AF 4 cm .
Câu 5.
a) Tính diện tích tam giác ADC .
b) Gọi H là hình chiếu của E trên BC . Trên cạnh AB lấy điểm I sao cho EI EH . Gọi K
là trung điểm của IH . Chứng minh CIH HBK .
c) Gọi G là giao điểm của BC và EF . Tính độ dài đoạn thẳng EG .
(4,0 điểm) Cho nửa đường tròn tâm O , đường kính AB 2 . Lấy hai điểm M , N bất kỳ trên
nửa đường tròn sao cho MN 1 và M nằm trên cung AN . Gọi C là giao điểm của AM và
BN , I là giao điểm của AN và BM .
a) Chứng minh CI AB và 4 điểm C , I , M , N cùng nằm trên một đường trịn.
b) Tính giá trị biểu thức: CM .CA CN .CB .
c) Tìm giá trị lớn nhất của diện tích tứ giác ABNM .
---Hết---
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 1
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
HƯỚNG DẪN GIẢI
Tự luận (10 điểm)
Câu 1.
1
x 2
2 x 1
x 16
A
B
: 1
x 1 x x 1 và
x x1
x
(4,0 điểm) Cho hai biểu thức
a) Rút gọn biểu thức A .
b) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức T A B .
Lời giải
a) Rút gọn biểu thức A .
ĐKXĐ: x 0; x 1 .
2 x 1
A
x x1
A
A
A
A
A
1
x 2
: 1
x 1 x x 1
x 1 x
:x
x 1
2 x 1 x x 1
2 x 1 x
x1
:
x x 1
x x 1 x 2
x
x 1 x x 1
x
x 1 x 2
x
x 3
:
x
x 1 x x 1
x 1
x 1
x 1 . x x 1
x 1 x x 1 x 3
x
x
x 3
b) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức T A B .
Với x 0; x 1 ta có:
T A B
T
x 16
x 3
x x 16
.
x 3
x
x 9 25
x 3
x 3
x 3 25
x 3
T 2
Áp dụng bất đẳng thức AM-GM, ta có:
Vậy MinT 4 khi
mãn).
Câu 2.
x 3
25
x 3
x 3
x 3 .
2
25
x 3
25
x 3
25
x 3
25
x 3
x 3
6
6 10 6 4
x 3 5
.
x 2 x 4
(thỏa
(4,0 điểm)
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 2
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
a) Tìm số nguyên n sao cho các số n 2000 và n 2023 đều là số chính phương.
3
3
3
3
b) Cho M 1 2 3 ... 2022 và N 1 2 3 ... 2022 . Chứng minh rằng M chia hết
cho N .
Lời giải
a) Tìm số nguyên n sao cho các số n 2000 và n 2023 đều là số chính phương.
2
2
m, k
Đặt n 2000 k và n 2023 m với
m 2 k 2 n 2023 n 2000 m 2 k 2 23
Ta có:
m k m k 23
m k 1; m k 23
m k 23; m k 1
Xét
m k 1; m k 23
Xét
m k 23; m k 1
Xét
Xét
thì m 12; k 11 .
thì m 12; k 11 .
Suy ra n 1879 .
thì m 12; k 11 .
thì m 12; k 11 .
Suy ra n 1879 .
Suy ra n 1879 .
Suy ra n 1879 .
Vậy n 1879
3
3
3
3
b) Cho M 1 2 3 ... 2022 và N 1 2 3 ... 2022 . Chứng minh rằng M chia hết
cho N .
Áp dụng công thức:
n n 1
1 2 3 ... n
2
;
Ta có:
13 12
2
23 1 2 12
2
33 1 2 3 1 2
2
…
2
2
2
2
k 3 1 2 3 ... k 1 2 3 ... k 1
n3 1 2 3 ... n 1 2 3 ... n 1
Cộng vế với vế các đẳng thức trên, ta có:
2
13 23 33 ... n3 1 2 3 ... n
.
2
Câu 3.
M 13 23 33 ... 20223 1 2 3 ... 2022 M N
Vậy:
(4,0 điểm)
2 x 2 y xy 3
2
2
a) Giải phương trình: x y 6
b) Nhà bạn Hoa muốn thuê lắp đặt Internet cáp quang. Khi tham khảo bảng giá của hai công ty,
được thơng tin như sau: cơng ty V có thu phí lắp đặt ban đầu là 500 000 đồng và cước phí mỗi
tháng là 165 000 đồng; cơng ty F khơng thu phí lắp đặt ban đầu và cước phí mỗi tháng là
180 000 đồng.
Nếu chọn thuê công ty F thì sau một năm bạn Hoa phải trả hết bao nhiêu tiền?
Nếu chọn công ty V , bạn Hoa phải th liên tục ít nhất bao nhiêu tháng thì tổng số tiền th
phải trả sẽ ít hơn khi chọn cơng ty F .
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 3
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Lời giải
2 x 2 y xy 3
2
2
a) Giải phương trình: x y 6
*
2 S P 3
2
S
2
P
6
S
x
y
;
P
xy
Đặt
ta có :
S 2
S 2 4 S 12 0
2 ta có
S 6
Giải
4 S 2 P 6
2
S 2 P 6
2 S P 3
2
S 4S 12 0
1
2
1 ta được P 7 . Suy ra x, y là nghiệm của phương trình:
Với S 2 thay vào
2
X 2 2 X 7 0 X 1 6 0
* vô nghiệm.
(vô lý) Nên hệ phương trình
1 ta được P 9 . Suy ra x, y là nghiệm của phương trình:
Với S 6 thay vào
X 3 2 3
X 2 6 X 9 0
X 3 2 3 (thỏa)
x 3 2 3
x 3 2 3
*
y 3 2 3
y 3 2 3
Vậy hệ phương trình
có nghiệm:
hoặc
.
b) Nhà bạn Hoa muốn thuê lắp đặt Internet cáp quang. Khi tham khảo bảng giá của hai công ty,
được thông tin như sau: cơng ty V có thu phí lắp đặt ban đầu là 500 000 đồng và cước phí mỗi
tháng là 165 000 đồng; cơng ty F khơng thu phí lắp đặt ban đầu và cước phí mỗi tháng là
180 000 đồng.
- Nếu chọn th cơng ty F thì sau một năm bạn Hoa phải trả số tiền là:
180 000.12 2 160 000 (đồng)
- Nếu chọn công ty V , bạn Hoa phải thuê liên tục ít nhất số tháng để tổng số tiền thuê phải trả
sẽ ít hơn khi chọn công ty F là
Gọi t (tháng) là số tháng cần tìm.
Số tiền Hoa trả khi chọn cơng ty V là 165 000.t 500 000 (đồng)
Số tiền Hoa trả khi chọn công ty F là 180 000.t (đồng)
Theo đề bài ta có: 165 000.t 500 000 180 000.t
Câu 4.
500 000 15 000.t
100
t
3
Vậy Hoa phải thuê ít nhất 34 tháng thì tổng số tiền thuê phải trả cho cơng ty V sẽ ít hơn khi
chọn cơng ty F .
(4,0 điểm) Cho tam giác ABC vuông tại A , có AB 6 cm; AC 8cm và AD là đường phân
giác. Trên cạnh AC lấy điểm E sao cho CE 6 cm , trên tia đối của tia AB lấy điểm F sao
cho AF 4 cm .
a) Tính diện tích tam giác ADC .
b) Gọi H là hình chiếu của E trên BC . Trên cạnh AB lấy điểm I sao cho EI EH . Gọi K
là trung điểm của IH . Chứng minh CIH HBK .
c) Gọi G là giao điểm của BC và EF . Tính độ dài đoạn thẳng EG .
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 4
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Lời giải
B
a) Tính diện tích tam giác ADC .
SACD
AC DC S ACD
AC
S ABD S ACD AB AC
Ta có AB BD S ABD
D
Hay
1
S ACD
4.S ABC 4. 2 .6.8 96
8
4
S ACD
(cm 2 )
SABC 6 8 7
7
7
7
C
A
B
I
K'
2
1
M
1
A
H
E
3
C
G
b) Cách 1: Kẻ EM CI (M thuộc CI),
Khi đó ta có CME#CAI (g.g) CE.CA=CM.CI , tương tự ta cũng có CE.CA =
CH.CB
Do đó CM.CI = CH.CB suy ra tứ giác BIMH nội tiếp suy ra HBM HIM (*) , gọi
K’ là giao điểm của BM với IH suy ra H 1 M 2 M 3
0
0
Mặt khác EHI 90 H 1 90 M 3 M 1 , do EH = EI (theo giả thiết) suy ra
1
EHI
EIH
EIH
M
. Suy ra tứ
giác IK’ME là tứ giác nội tiếp B
' I EMI
EK
900 EK ' HI suy ra
K’ là trung điểm của IH, do đó K’
trùng với K kết hợp với (*) suy ra
CIH
HBK
(đpcm).
Cách 2:
Kẻ EM CI (M thuộc CI),
Khi đó ta có, tương tự như cách 1
ta có:
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
I
K
2
M
1
A
E
H
1
3
G
Trang 5
C
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
BIMH nội tiếp suy ra HBM HIM (*) ,
Vì K là trung điểm của IH, mà EH =EI nên EK vng góc với IH
Suy ra tứ giác IKME nội tiếp đường tròn đường kính IE, gọi G là giao điểm của
0
0
KM với AC suy ra KIE M 1 90 M 3 90 IMK (1)
0
0
Do EH = EI suy ra KIE EHI 90 BHI 90 IMB (2)
IMK
Từ (1) và (2) suy ra IMB
suy ra M, K, B thẳng hàng, kết hợp vói (*) suy ra
CIH
HBK
(đpcm).
c) Gọi G là giao điểm của BC và EF . Tính độ dài đoạn thẳng EG .
Áp dụng định lý Menelaus ta có:
GB.FA.EC
1
GC.FB.EA
EG.FA.CB
1
EF . AB.CG
GB FB.EA 5
CG 6
GC FA.EC 6
CB 11 .
EG AB.CG 9
EF FA.CB 11
18 5
FE 2 5 EG
cm
11
mà
.
18 5
EG
cm
11
Vậy
.
Câu 5.
(4,0 điểm) Cho nửa đường trịn tâm O , đường kính AB 2 . Lấy hai điểm M , N bất kỳ trên
nửa đường tròn sao cho MN 1 và M nằm trên cung AN . Gọi C là giao điểm của AM và
BN , I là giao điểm của AN và BM .
a) Chứng minh CI AB và 4 điểm C , I , M , N cùng nằm trên một đường tròn.
b) Tính giá trị biểu thức: CM .CA CN .CB .
c) Tìm giá trị lớn nhất của diện tích tứ giác ABNM .
C
N
M
I
B
A
H
O
Lời giải
a) Chứng minh CI AB và 4 điểm C , I , M , N cùng nằm trên một đường trịn.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 6
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
C
N
M
I
B
A
O
O có: ABM nội tiếp A, B, M O và đường kính AB nên ABM vuông tại M
Xét
Suy ra BM AC nên BM là đường cao ABC
O có: ABN nội tiếp A, B, N O và đường kính AB nên ABN vng tại N
Xét
Suy ra AN BC nên AN là đường cao ABC
Xét ABC có : BM , AN là hai đường cao (chứng minh trên) và BM , AN cắt nhau tại I
Do đó I là trực tâm ABC nên CI AB
CMB
90 BM AC
90 AN BC
CNA
Xét tứ giác CMIN có:
Nên CMI CNI 180 do đó tứ giác CMIN nội tiếp được đường trịn đường kính CI
Vậy 4 điểm C , I , M , N cùng nằm trên một đường trịn đường kính CI .
b) Tính giá trị biểu thức: CM .CA CN .CB .
C
N
M
H
I
B
A
H
O
Kẻ tiếp tuyến CH của đường trịn đường kính AB .
2
2
2
2
Dễ thấy CM . AC CN .CB CH OC OH OC 1 .
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 7
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Do đó
CM .CA CN .CB 2 OC 2 1
.
0
0
Ta có tam giác OMN đều MAN 30 ACB 60 không đổi nên C thuộc cung trịn nhìn
cạnh AB khơng đổi một góc 60 suy ra OC thay đổi. Từ đó tích CM .CA CN .CB khơng có
giá trị cụ thể.
Đổi lại, tính AM .CA BN .CB .
AM .CA BN .CB AH . AB CH . AB AB AH CH AB. AB AB 2 2 2 4
Ta có:
.
AM
.
AC
BN
.
BC
4
Vậy
.
c) Tìm giá trị lớn nhất của diện tích tứ giác ABNM .
F
b
G
A
b
a
B
D
E
C
Cách 1: Trước hết ta chứng minh bài toán phụ: với tam giác nhọn ABC ta ln có:
1
s in C
2.sin B C
S ABC AB. AC .sin BAC
s in B
2 (*) và
2
(nếu góc A khơng tù), hoặc
1
S ABC AB. AC.sin 1800 BAC
2
nếu góc A tù.
Kẻ đường cao AD của
tam giác ABC , CF vuông góc với phân giác ngồi tại A của tam giác ABC . Kẻ EF vng
góc với BC (Hình vẽ). Đặt AB a, AC b suy ra BF a b .
AD
a
a.FE
AD
a b .
Ta có: FE a b
s in C
2.sin B C
s in B
2 .
Suy ra:
AD AD CF
FE
a.FE
CE
FE CE
a
b
b
a b b( a b ) b
luôn đúng. Dấu “ ” xảy ra khi tam
ABC
giác
cân tại A . Ta có điều phải chứng minh
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 8
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
F
b
G
A
b
a
E
D
C
B
Chú ý trường hợp tam giác ABC có góc B hoặc C là góc tù thì ta cũng có:
s in C
2.sin B C
s in 1800 B
2
(nếu góc B là góc tù). Chứng minh hình vẽ.
Áp dụng các tính chất
S ABNM S AOM SOBN SOMN
trên
ta
C
có:
N
M
60°
1
A
B
O
1
1 1 .ON .OB.sin O
2 1 .OM .OA.sin 60 0
.OM .OA.sin O
2
2
2
1
1 sin O
2 3 1 .2 sin O1 O 2 3
. sin O
4
2
4
2
2
2
3
3
3 3 3
4
2
4
4 (đơn vị diện tích).
Vậy diện tích tứ giác ABNM đạt giá trị lớn nhất là:
3 3
4 dấu bằng xảy ra khi tam giác BAC đều.
C
sin 600
N
L
M
I
Cách 2.
A
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
G
Q
O R
B
Trang 9
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Gọi L là trung điểm của MN , G, Q, R lần lượt là hình chiếu vng góc của M , L, N trên AB .
Khi đó ta có:
3
MG NR 2.LQ 2.OL 2.
3
2
S ABNM S AOM SOBN SOMN
1
1
3
OA.MG ON .NR
2
2
4
1
3
3
MG NR
LQ
2
4
4
3
3
3 3 3
OL
4
2
4
4
Q
Dấu “ ”xảy ra khi
trùng O , tức là LO vng góc với AB nên MN //BA suy ra tam giác
ABC đều.
---Hết---
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 10
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 11
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 12