Bài giảng Điều trị suy thượng thận cấp

ĐIỀU TRỊ SUY THƯỢNG THẬN CẤP


Cơn suy thượng thận cấp có thể là kết quả của nhiều quá
trình bệnh lý
Là một cấp cứu nội tiết, có thể đe dọa tính mạng
Yếu tố thúc đẩy:
- Nhiễm trùng, phẫu thuật
- Xuất huyết tuyến thượng thận
- NTH do Pseudomonas hay não mô cầu
- Sử dụng kháng đông/ rối loạn đông máu
- Ngưng corticoides đột ngột
- CAH
- Sử dụng thuốc ức chế tuyến thượng thận


Các yếu tố hỗ trợ chẩn đoán:
- Sạm da (nghi ngờ bệnh Addison)
- Hội chứng Cushing
Chẩn đoán phân biệt:
- Shock giảm thể tích do mất nước, mất máu
- Shock tim
- Shock nhiễm trùng



Phòng ngừa suy thượng thận cấp:
- Tăng liều hormone ngay khi:
Chấn thương
Nhiễm trùng
Triệu chứng gợi ý:

- Buồn nôn, nôn, đau bụng
- Sốt (+)
- RL tri giác: ngủ lịm, lơ mơ, hơn mê
- Shock giảm thể tích
PHẢI LN LN TÌM YẾU TỐ THÚC ĐẨY


Nghi ngờ cơn suy thượng thận cấp

Ion đồ, đường huyết, cortisol, ACTH
Nếu bệnh nhân khơng nặng, có thể thực hiện test ACTH

KHÔNG CẦN CHỜ KẾT QUẢ MÀ
PHẢI ĐIỀU TRỊ NGAY


CẬN LÂM SÀNG:
- Đường huyết giảm
- Giảm Na máu, tăng Kali máu
- Cortisol máu giảm rất thấp ( < 138 nmol/l
hay 5 mcg/dl) và không đáp ứng
với test
ACTH
- ACTH tăng cao chứng tỏ suy thượng
thận nguyên phát


KHẨN CẤP:
1. Đặt đường truyền tĩnh mạch với kim lớn
2. Lấy máu làm xét nghiệm.

3. Truyền nhanh 2-3 lít NaCl 0,9% hay
NaCl 0,9%/ G 5%
4. Tiêm tĩnh mạch ngay 100 mg
Hydrocortisone
sau đó tiếp tục 100 mg/6 giờ
5. Sử dụng các phương pháp hỗ trợ nếu cần


CÁC BIỆN PHÁP ỔN ĐỊNH BỆNH NHÂN:
1. Tiếp tục truyền NaCl 0,9% với tốc độ
chậm hơn
trong 24-48 giờ kế
2.Tìm và điều trị yếu tố khởi phát
3. Thực hiện test ACTH để xác định chẩn đốn
4. Tìm ngun nhân của tình trạng suy thượng
thận
5. Giảm liều hydrocortisone dần trong 1-3 ngày
khống chế được yếu tố khởi phát
6. Bắt đầu cho uống fludrocortisone 0,1mg/ngày
đã ngưng truyền dung dịch muối

nếu
khi


PHỊNG NGỪA CƠN SUY THƯỢNG THẬN CẤP:
1. Khơng ngưng corticoides đột ngột
2. Phải tăng liều gấp đôi trên bệnh nhân
thượng thận mạn khi có stress

suy

3. Dexaméthasone 4mg (TB) mỗi 12 giờ trong
những trường hợp có stress nặng
4. Chú ý tránh trường hợp mất nước