TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
HÌNH HỌC 12 - CHƯƠNG II
CHỦ ĐỀ 2.4 Khối trụ: Một số bài toán liên quan đến thiết diện.
MỨC ĐỘ 2
Câu 1.
[2H2-2.4-2] [THPT chuyên Nguyễn trãi lần 2] Cho một khối trụ có chiều cao bằng 8cm ,
bán kính đường trịn đáy bằng 6cm . Cắt khối trụ bởi một mặt phẳng song song với trục và cách
trục 4cm . Diện tích của thiết diện được tạo thành là :
2
A. 32 3 cm .
2
B. 32 5 cm .
2
C. 16 3 cm .
2
D. 16 3 cm .
Hướng dẫn giải
Chọn B.
A'
O'
B'
8cm
A
O
H
6cm
.
A
AB
//
O
O
Ta có mặt phẳng
.
Kẻ AB//AB thiết diện tạo thành là hình chữ nhật ABBA .
Kẻ OH AB, OH AA OH AAB .
B
d OO, AAB d O, AABB OH 4 .
Mà : AH OA2 OH 2 2 5 AB 4 5 S ABBA 32 5 .
Câu 2.
[2H2-2.4-2] [THPT chun Lê Thánh Tơng] Một hình trụ có hai đáy là hai hình trịn tâm O ,
O và có bán kính r 5 . Khoảng cách giữa hai đáy là OO 6 . Gọi là mặt phẳng qua
trung điểm của đoạn OO và tạo với đường thẳng OO một góc 45 . Tính diện tích S của
thiết diện tạo với mặt phẳng và hình trụ.
A. S 24 2 .
B. S 36 2 .
C. S 36 .
Hướng dẫn giải
D. S 48 2 .
Chọn D.
Gọi I là trung điểm của đoạn OO .
1
Do IO 6 3 nên mặt phẳng cắt hình trụ theo một hình chữ nhật.
2
TRANG 1
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
Ta có OC OI .tan 45 3 ; OA r 5 AC 52 32 4 AB 8 Nên chiều rộng của
nó là AB 8 .
Chiều dài của hình chữ nhật là: 2 IC 2 OC 2 OI 2 2 32 32 6 2 .
Vậy diện tích là: 6 2.8 48 2 .
Câu 3.
[2H2-2.4-2] [THPT chun Lam Sơn lần 2] Một hình trụ có bán kính đáy bằng R và thiết
diện đi qua trục là hình vng. Tính thể tích V của khối lăng trụ tứ giác đều nội tiếp hình trụ.
A. V 2 R 3 .
B. V 5 R 3 .
C. V 3R 3 .
D. V 4 R 3 .
Hướng dẫn giải
Chọn D.
B
C
O R
A
D
2R
B'
A'
C'
O'
D'
.
Do thiết diện quểntục là hình vng nên đường sinh của hình trụ là: l 2 R h .
Do lăng trụ tứ giác đều nội tiếp hình trụ, nên đáy của lăng trụ là hình vng có đường chéo:
2
3
AC 2 R AB 2 AB R 2 VLT Bh R 2 2 R 4 R .
Câu 4.
[2H2-2.4-2] [THPT Chuyên Hà Tĩnh] Cho khối trụ có thiết diện qua trục OO là một hình
vng cạnh bằng 2 . Mặt phẳng P qua trung điểm I của và tạo với mặt phẳng chứa đáy góc
30 . Diện tích của thiết diện do P cắt khối trụ gần số nào sau đây nhất?
A. 3, 6 .
B. 3,8 .
C. 3,5 .
Hướng dẫn giải
D. 3, 7 .
Chọn A.
x2 y 2
Bài tốn: Cho hình Elip có phương trình E : 2 2 1 . Khi đó diện tích của Elip đó là
a
b
S ab .
a
Ta có diện tích của Elip là S 2 b 1
a
x2
dx, a, b .
a2
Đặt x a sin t , t dx a cos tdt .
2
2
Đổi cận x a t ; x a t .
2
2
2
2
2
2
2
Khi đó S 2 b 1 sin t .a cos t dt 2ab cos t dt ab 1 cos 2t dt .
2
2
2
TRANG 2
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
sin 2t 2
ab t
ab .
2
2
Lời giải.
Do thiết diện qua trục
bằng 2 nên chiều cao
kính đáy là R 1 .
Giả sử giao tuyến của
tâm O là đường thẳng
O trên d . Khi đó góc
đáy là góc OEI
30
Trong tam giác vng
OO là một hình vng cạnh
của hình trụ là h 2 và bán
O
A
mặt phẳng P và đáy chứa
d . Gọi E là hình chiếu của
giữa P và mặt phẳng chứa
C
I
D
M
H
.
IOE
có
O
tan OEI
OI
2
OE
3 1
OE
. Do đó điểm E nằm ngồi đường trịn đáy nên thiết diện
3
3
là Elip.
Trong tam giác vng AHM có.
HM
2
4 3
cos AMH
AM
AM
3 .
3
2
4 3
2 3
Hay 2a
.
a
3
3
Mà CD 2b 2 b 1 .
Thiết diện là hình elip nên diện tích bằng ab
Câu 5.
2 3
3, 62 .
3
[2H2-2.4-2] [THPT Tiên Du 1] Một hình trụ có bán kính đáy là R , thiết diện qua trục là một
hình vng. Thể tích của hình lăng trụ tứ giác đều nội tiếp trong hình trụ đã cho là.
A. 8R 3 .
B. 4R 3 .
C. 2R 3 .
Hướng dẫn giải
D. 4 2R 3 .
Chọn B.
Do thiết diện qua trục là hình vng nên chiều cao của hình trụ là 2R .
Hình vng nội tiếp đường trịn đáy có cạnh là R 2 , do đó có diện tích 2R 2 .
Thể tích cần tìm là 4R 3 .
Câu 6.
[2H2-2.4-2] [THPT Lệ Thủy-Quảng Bình] Cho một khối trụ có chiều cao 8a , bán kính
đường trịn đáy bằng 6a . Cắt khối trụ bởi một mặt phẳng song song với trục và cách trục 4a .
Tính diện tích S của thiết diện được tạo thành.
A. 16 3 a 2 .
B. 32 3 a 2 .
C. 32 5 a 2 .
D. 16 5 a 2 .
Hướng dẫn giải
TRANG 3
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
PHƯƠNG PHÁP
Chọn C.
.
Ta có thiết diện là hình chữ nhật CDEF .
M là trung điểm CD nên.
CM CA2 AM 2
8a
2
2
4a 2 5a
.
CD 4 5a
Diện tích thiết diện là.
SCDEF 8a.4 5a 32 5a 2 .
Câu 7.
[2H2-2.4-2] [THPT Chuyên Hà Tĩnh] Cho khối trụ có thiết diện qua trục OO là một hình
vng cạnh bằng 2 . Mặt phẳng P qua trung điểm I của và tạo với mặt phẳng chứa đáy góc
30 . Diện tích của thiết diện do P cắt khối trụ gần số nào sau đây nhất?
A. 3, 6 .
B. 3,8 .
C. 3,5 .
Hướng dẫn giải
D. 3, 7 .
Chọn A.
Bài tốn: Cho hình Elip có phương trình E :
x2 y 2
1 . Khi đó diện tích của Elip đó là
a 2 b2
S ab .
a
Ta có diện tích của Elip là S 2 b 1
a
x2
dx, a, b .
2
a
Đặt x a sin t , t dx a cos tdt .
2
2
Đổi cận x a t ; x a t .
2
2
2
2
2
2
2
Khi đó S 2 b 1 sin t .a cos t dt 2ab cos t dt ab 1 cos 2t dt .
2
2
2
sin 2t 2
ab t
ab .
2
2
TRANG 4
TÀI LIỆU ƠN THI THPT QUỐC GIA MƠN TỐN
Lời giải.
Do thiết diện qua trục
bằng 2 nên chiều cao
kính đáy là R 1 .
Giả sử giao tuyến của
tâm O là đường thẳng
O trên d . Khi đó góc
đáy là góc OEI
30
Trong tam giác vng
PHƯƠNG PHÁP
OO là một hình vng cạnh
của hình trụ là h 2 và bán
O
A
mặt phẳng P và đáy chứa
d . Gọi E là hình chiếu của
giữa P và mặt phẳng chứa
C
I
D
M
H
.
IOE
có
O
tan OEI
OI
2
OE
3 1
OE
. Do đó điểm E nằm ngồi đường trịn đáy nên thiết diện
3
3
là Elip.
Trong tam giác vng AHM có.
HM
2
4 3
cos AMH
AM
AM
3 .
3
2
4 3
2 3
Hay 2a
.
a
3
3
Mà CD 2b 2 b 1 .
Thiết diện là hình elip nên diện tích bằng ab
2 3
3, 62 .
3
TRANG 5