Benjamin Crowell: Quang học - Phần 9 pptx

Benjamin Crowell: Quang học - Phần
9
2.4 Ảnh của ảnh
Nếu bạn hiện đang đeo kính, thì các tia sáng từ trang giấy tới
trước tiên bị xử lí bởi kính đeo của bạn rồi mới tới thủy tinh thể
của mắt bạn. Bạn có thể nghĩ sẽ thật khó nếu phân tích hiện
tượng này, nhưng thật ra thì khá dễ. Trong bất kì hệ quang ghép
nối tiếp nào (gương hoặc thấu kính, hoặc cả hai), mỗi bộ phận
nhận ánh sáng từ bộ phận trước đó cung cấp theo kiểu giống như
là ảnh tạo bởi bộ phận trước là một vật thật sự.
Hình g/ trình bày một thí dụ chỉ dùng gương. Kính thiên văn
Newton, do Isaac Newton phát minh ra, gồm một gương cầu
lớn, cộng với một gương phẳng thứ hai mang ánh sáng đi ra khỏi
ống ngắm. (Ở những chiếc kính thiên văn rất lớn, có thể có đủ
chỗ để đặt một camera hoặc thậm chí một người bên trong ống,
trong trường hợp đó cái gương thứ hai là không cần thiết) Ống
kính thiên văn là không cần thiết; nó chủ yếu là một bộ phận cấu
trúc, mặc dù nó có thể giúp chặn bớt ánh sáng tản lạc. Thấu kính
được gỡ khỏi phần mặt trước của camera, vì trong cấu hình này
nó là không cần thiết. Lưu ý hai tia sáng mẫu được vẽ song song
nhau, vì kính thiên văn được dùng để quan sát những vật thể ở
rất xa. Hai đường “song song” này thật ra cắt nhau tại một điểm
nào đó, thí dụ như tại một miệng hố trên mặt trăng, nên thật ra
chúng không song song hoàn toàn, mà chúng là song song trong
tất cả những mục đích thực tế vì chúng ta sẽ phải lần ngược theo
chúng lên trên đến một phần tư triệu dặm mới đến điểm nơi
chúng giao nhau.

g/ Một kính thiên văn Newton được sử dụng cùng với một
camera.

h/ Một chiếc kính thiên văn Newton đang được dùng để ngắm
thay vì chụp ảnh. Trong thực tế, người ta thường dùng một thị
kính để tiếp tục phóng to ảnh, nhưng cấu hình đơn giản hơn này
vẫn hoạt động tốt.
Cái gương cầu lớn sẽ tạo ra một ảnh I, nhưng cái gương phẳng
nhỏ thì tạo ra ảnh của ảnh, I’. Mối liên hệ giữa I và I’ giống hệt
thể I là một vật thật sự chứ không phải ảnh: I và I’ cách mặt
phẳng gương những khoảng bằng nhau, và đường nối giữa
chúng vuông góc với mặt phẳng gương.
Một điều bất ngờ là trong khi gương phẳng được dùng để tạo
ảnh ảo của một vật thật, thì ở đây cái gương đang tạo ra một ảnh
thật của ảnh ảo I. Điều này cho thấy sẽ là vô nghĩa nếu như bạn
cố gắng học thuộc danh sách thực tế những loại ảnh được tạo ra
bởi những bộ phận quang khác nhau dưới những tình huống
khác nhau. Tốt hơn hết là bạn nên vẽ sơ đồ tia sáng