Bài tập lớn nghiên cứu khoa học

LỜI CẢM ƠN
Chúng em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy giáo Vũ Duy Hiến đã dày
công truyền đạt kiến thức và hướng dẫn chúng em trong quá trình làm bài.
Chúng em đã cố gắng vận dụng những kiến thức đã học được trong học kỳ qua
để hoàn thành bài tiểu luận. Nhưng do kiến thức hạn chế và khơng có nhiều
kinh nghiệm thực tiễn nên khó tránh khỏi những thiếu sót trong q trình nghiên
cứu và trình bày. Rất kính mong sự góp ý của q thầy cơ để bài tiểu luận của
chúng em được hồn thiện hơn.
Một lần nữa, chúng em xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ của thầy đã
giúp đỡ em trong quá trình thực hiện bài tiểu luận này.
Xin trân trọng cảm ơn!


LỜI CAM ĐOAN
Chúng tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong bài tập lớn “Ứng
dụng của AI trong lĩnh vực y tế” là trung thực và khơng có bất kỳ sự sao chép
hay sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tất cả những sự giúp đỡ cho việc xây
dựng cơ sở lý luận cho bài luận đều được trích dẫn đầy đủ và ghi rõ nguồn và
được phép công bố.


MỤC LỤC
Lời mở dầu
Danh mục từ viết tắt
1. Chương
1:
Tổng
AI..........................................................
1.1.
1.2.
1.2.1.

1.2.2.

quan

về

AI là gì?.........................................................................................
Một số vai trị của AI trong đời sống con người.......................
Tiết kiệm sức lao động của con người.....................................
Giải phóng sức sáng tạo...........................................................

1.2.3. Phát hiện và hạn chế rủi ro...................................................
2. Chương 2: Ứng dụng của AI trong lĩnh vực y
tế.......................
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.

AI trong ra quyết định lâm sàng........................................
AI trong hồ sơ sức khỏe điện tử..........................................
AI trong chẩn đoán............................................................
AI trong robots y học........................................................
AI trong quản lí khám và chữ bệnh................................

3. Kết luận.................................................................................
4. Tài liệu tham khảo............................................................

LỜI MỞ ĐẦU
Ngày nay, công nghệ ngày càng phát triển đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI). AI là một
ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính và là trí tuệ do con người lập trình nên với
mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người.
Nhờ vào kho dữ liệu đồ sộ, AI có thể được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực trong đời
sống - xã hội để trở thành một công cụ đắc lực giúp con người giải quyết các vấn đề
phức tạp.
Đi cùng với xu hướng đó, ngành y tế cũng đã ứng dụng AI để tăng trải nghiệm của
khách hàng. Đặc biệt, trong khoảng thời gian gần đây, khi toàn cầu phải đối mặt với
dịch bệnh Covid vô cùng phức tạp các quốc gia đang nỗ lực hướng tới số hóa hệ
thống chăm sóc sức khỏe và các nhà hoạch định chính sách trên tồn cầu tìm đến
công nghệ thông tin như một phương tiện giúp các hệ thống chăm sóc sức khỏe an
tồn. Vì vậy, ứng dụng của AI trong lĩnh vực y tế ngành càng phổ biến, nó đã giúp
con người rất nhiều khi phải đối mặt với dịch bệnh Covid.
Do đó, chúng tơi tiến hành nghiên cứu với chủ đề AI trong y tế để người đọc có thể
hiểu rõ hơn về một trong những lĩnh vực mà AI đã được ứng dụng trong đời sống
hàng ngày.


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT

Kí hiệu chữ
viết tắt

Chữ viết đầy đủ

1

AI

Artificial intelligence

2

FDA

Food and Drug Administration

3

ECG

Electrocardiogram

4

EHR

Electronic health record


HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
VIỆN ĐÀO TẠO QUỐC TẾ
Chương 1: Tổng quan về AI
1.1.

AI là gì?

Artificial intelligence – viết tắt là AI là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính,

mơ phỏng các q trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc đặc biệt là
các hệ thống máy tính. Các q trình này bao gồm việc học tập (thu thập thông tin và
các quy tắc sử dụng thông tin), lập luận (sử dụng các quy tắc để đạt được kết luận gần
đúng hoặc xác định) và tự sửa lỗi.
1.2.

Một số lợi ích của AI trong đời sống

AI là một thành quả vĩ đại của khoa học hiện đại, nếu biết cách ứng dụng thì nó sẽ
đem lại rất nhiều lợi ích cho nhân loại. Những lợi ích mà trí tuệ nhân tạo đã và đang
đem lại cho con người có thể kể đến là:
1.2.1. Phát hiện và hạn chế rủi ro
Công nghệ AI giúp chúng ta dự báo trước nhiều rủi ro và có thể phần nào hạn chế
những thiệt hại mà các rủi ro đó đem lại. Giúp con người dự báo trước những rủi ro
của toàn nhân loại như dịch bệnh, thảm họa thiên nhiên, nguy cơ chiến tranh. Ngồi ra,
dự đốn rủi ro mang tính cá nhân như trong kinh doanh, khi tham gia giao thông…
1.2.2. Tiết kiệm sức lao động của con người
AI ra đời giúp con người càng ngày càng tiết kiệm sức lao động bởi khả năng tự động
hóa cao của nó. Nhờ có AI mà con người có thể tối ưu hóa hoạt động sản xuất. Giảm
bớt nhân cơng trong việc vận hành dây chuyền.
1.2.3. Giải phóng sức sáng tạo
Cơng nghệ trí tuệ nhân tạo có thể thay con người đảm nhiệm nhiều công việc . Chẳng
hạn như đánh giá dữ liệu, giao tiếp với khách hàng… Qua đó tạo điều kiện và cho
phép con người có thể tập trung khai thác sâu hơn khả năng sáng tạo của bản thân.
phát triển chuyên môn một cách bài bản, sâu sắc hơn.

HÀ NỘI – 6/2022

1

Chương 2: Ứng dụng của AI trong lĩnh vực y tế
2.1. AI trong ra quyết định lâm sàng
Với sự phát triển nhanh chóng của cơng nghệ, lượng thơng tin mới từ các cơng trình
nghiên cứu ngày càng nhiều và nhanh hơn. Hiện nay, lượng thông tin y khoa đã tăng
gấp đơi cứ sau mỗi 3 năm. Người ta ước tính rằng nếu một bác sĩ muốn cập nhật tồn
bộ thơng tin y khoa thì phải đọc 29 giờ mỗi ngày. Ngoài ra, nguồn dữ liệu lớn (big
data), bao gồm các dữ liệu từ hồ sơ sức khoẻ điện tử (EHR), các dữ liệu “omic” - dữ
liệu về di truyền học (genomics), dữ liệu về chuyển hóa (metabolomics) và dữ liệu về
protein (proteomics), và dữ liệu về xã hội học và lối sống là những nguồn dữ liệu sẽ
khơng có ích nếu khơng được phân tích tồn diện. Giải pháp duy nhất để có thể tiếp
cận và sử dụng khối lượng thơng tin khổng lồ trong lĩnh vực y tế đó là sử dụng cơng
nghệ trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI). IBM Watson là một trong những hệ
thống hàng đầu hỗ trợ chăm sóc sức khỏe bằng AI, giúp các bác sĩ đưa ra quyết định
hiệu quả. Với khả năng máy học (machine learning) và khả năng xử lý ngôn ngữ tự
nhiên, hệ thống này giúp các bác sĩ xem xét hồ sơ sức khoẻ điện tử của bệnh nhân và
cập nhật thông tin hướng dẫn điều trị từ các cơng trình nghiên cứu y khoa. Một nghiên
cứu mù đôi đã so sánh các quyết định của hội đồng các chuyên gia ung thư với quyết
định của trí tuệ nhân tạo từ hệ thống ung thư Watson. Kết quả cho thấy 90% các
khuyến nghị mà hệ thống đưa ra là phù hợp với các khuyến nghị của hội đồng các
chuyên gia, nhưng hệ thống chỉ mất 40 giây để hồn tất quy trình.

2.2. AI trong hồ sơ sức khỏe điện tử
Năm 2009, Bộ Y tế Hoa Kỳ bắt đầu khuyến khích áp dụng EHRs. Tuy nhiên, q trình
thực hiện đã gặp nhiều thách thức, các rào cản chính bao gồm sự hài lòng thấp của
nhân viên y tế với hệ thống EHR, nhất là các vấn đề về khả năng tương tác và độ trễ
trong thực hành hồ sơ sức khoẻ điện tử, nhất là tại các cơ sở chăm sóc ban đầu. Hiện
nay, EHR đã trở thành một trong những công việc tiêu tốn nhiều thời gian nhất của
nhân viên y tế tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe. Cơng nghệ AI hứa hẹn có thể giúp các
nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thu thập, lưu trữ, định dạng lại và theo dõi dữ

liệu lâm sàng, cũng như các kế hoạch và đánh giá cá nhân hóa.

2.3. AI trong chẩn đốn
Lỗi chẩn đốn là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với chất lượng và an tồn trong
chăm sóc sức khỏe. Tại Mỹ, ước tính tỷ lệ lỗi chẩn đốn ngoại trú là 5,08% tương
đương 12 triệu người mỗi năm. Khoảng một nửa trong số các lỗi này là có khả năng
HÀ NỘI – 6/2022

2


gây hại. Công nghệ AI đã được sử dụng để cải thiện chất lượng chẩn đoán, đặc biệt là
trong X quang. AI dựa trên nguồn dữ liệu 129.450 hình ảnh lâm sàng để chẩn đốn
bệnh ngồi da, kết quả đã chứng minh rằng hệ thống này có thể phân loại ung thư da ở
mức tương đương với các bác sĩ da liễu. Một thuật tốn dựa trên hình ảnh cộng hưởng
từ của chuyển động tim cho phép dự đốn chính xác kết quả bệnh nhân bị tăng áp
phổi; một phương pháp phân loại nhịp tự động trong phân tích điện tâm đồ liên tục
(ECGs) ở những bệnh nhân mắc bệnh nghiêm trọng. Một nghiên cứu khác đã xem xét
các kết quả đầy hứa hẹn sử dụng AI trong hình ảnh đột quỵ và cho rằng cơng nghệ AI
có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý bệnh nhân đột quỵ.

2.4. AI trong robots y học
Các ứng dụng của công nghệ AI y tế cũng bao gồm các robot và thiết bị y tế hỗ trợ. Ví
dụ, robot điện thoại có thể tạo điều kiện giao tiếp giữa bệnh nhân với các chuyên gia y
tế; thiết bị đi bộ hỗ trợ có thể giúp điều phối đi, đứng hoặc ngồi; và robot giống như
động vật có thể giao tiếp và xác định bệnh nhân. Robot cũng có thể được sử dụng
trong phẫu thuật với tư cách là trợ lý bác sĩ phẫu thuật, hệ thống phẫu thuật da Vinci là
một trong những hệ thống phẫu thuật robot được sử dụng phổ biến nhất.

2.5. AI trong y học cá thể

Y học cá thể (Personized medicine) là một mơ hình chăm sóc sức khỏe mới, trong đó
việc điều trị và phòng ngừa bệnh dựa trên các điều kiện cá nhân, bao gồm thông tin di
truyền, đặc điểm tâm lý xã hội, môi trường và lối sống. Tất cả thông tin này sẽ tạo ra
một lượng dữ liệu khổng lồ, chỉ có thể được phân tích và tích hợp bởi cơng nghệ AI.

2.6. AI trong quản lý khám, chữa bệnh
Việc đưa công nghệ AI vào các hệ thống quản lý chăm sóc sức khỏe có thể giúp xác
định các chẩn đốn và điều trị khơng cần thiết. Do đó, cơng nghệ AI y tế không chỉ tập
trung vào các tương tác cổ điển giữa bệnh nhân với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc
sức khỏe mà cịn có thể được sử dụng trong quản lý hệ thống y tế cho các tổ chức quy
mơ lớn. Các hệ thống có thể theo dõi chi tiêu y tế, phục hồi chi phí và đáp ứng với
điều trị, do đó làm tăng sức khỏe dân số và chất lượng chăm sóc trong khi giảm chi
phí.
Cơng nghệ AI trong y tế có tiềm năng làm cải thiện khả năng tiếp cận chăm sóc sức
khỏe và chất lượng chăm sóc sức khỏe, theo các tác giả hồn tồn có thể triển khai tại
các nước đang phát triển. Để thực hiện mục tiêu này, các tác giả đề xuất phát triển một
mạng lưới dịch vụ AI y tế nhiều cấp độ tại các nước đang phát triển, bao gồm: hệ
HÀ NỘI – 6/2022

3


thống ứng dụng AI trong y tế tuyến đầu (cấp độ đầu tiên), hệ thống ứng dụng AI trong
y tế tuyến khu vực (cấp độ trung bình) và trung tâm phát triển AI trong y tế cấp quốc
gia (cấp độ cao nhất).

HÀ NỘI – 6/2022

4

KẾT LUẬN
Cho đến nay, AI trong y học đã cho thấy nhiều lợi ích tiềm năng. Cơ quan Quản lý thực phẩm dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng đã phê duyệt một số thuật tốn hỗ trợ trong thăm dị chẩn đốn y
khoa. Tuy nhiên, để FDA có thể đánh giá chi tiết các quy trình - thuật tốn này và cấp phép cho
các công nghệ AI khác vào y học sẽ cịn là một con đường dài phía trước vì có thể sự giải trình các
thuật tốn (để thuyết phục FDA cũng như các cơ quan chức năng khác) nhiều khi là bí mật của
từng cty cũng như liên quan đến sự độc quyền. Hơn nữa, những người tạo ra các thuật tốn khơng
phải lúc nào cũng là bác sỹ điều trị bệnh nhân, do đó trong một số trường hợp, các nhà khoa học
về AI có thể cần phải tìm hiểu thêm về y học. Ở chiều ngược lại, các bác sỹ lâm sàng cũng cần tìm
hiểu thêm về các thuật toán của AI để các ứng dụng được tối ưu hố. Có thể khẳng định, dù AI
phát triển trong y học đến đâu cũng không thể thay thế hồn tồn bác sỹ trong q trình thăm
khám và chữa trị, chẳng hạn như AI không thể thực hiện ca phẫu thuật não tự động - nơi mà đôi
khi các bác sỹ phẫu thuật phải thay đổi cách tiếp cận của họ ngay khi tổn thương được bộc lộ và
nhìn thấy.

HÀ NỘI – 6/2022

5


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Quyên, T. (2018). Trí tuệ nhân tạo AI là gì? Ứng dụng như thế nào trong cuộc sống? Từ
/>Daco website. (2016). TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (AI) LÀ GÌ? LỢI ÍCH, ỨNG DỤNG CỦA CƠNG
NGHỆ AI TRONG SẢN XUẤT VÀ CUỘC SỐNG. Từ />Tìm hiểu ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y tế. (2020). Từ
/>Khánh, T. (2021). Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y học.Từ />%C3%B3c%20s%E1%BB%A9c,tr%E1%BB%8B%20v%C3%A0%20ti%C3%AAn%20l
%C6%B0%E1%BB%A3ng%20b%E1%BB%87nh.

HÀ NỘI – 6/2022

6

ộc lộ và nhìn thấy.

HÀ NỘI – 6/2022

7