BÀI TẬP QUẢN TRỊ SẢN XUẤT CÓ LỜI GIẢI

lOMoARcPSD|12686094

Chương 5 scm - quản trị SCM
logistic (Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng)

Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

I

ÔN TẬP CHƯƠNG QUẢN TRỊ TỒN KHO
Tổng quan về tồn kho
1. Lúa 1 năm thu hoạch 2 vụ, người tiêu dùng mua gạo ăn quanh năm. Vậy trên
toàn chuỗi, ai sẽ tồn kho gạo ?
sai
Trên toàn chuỗi , thương lái sẽ tồn kho lúa gạo.
Nông dân sẽ không tồn kho lúa vì lúa là loại nơng sản có thời gian dự trữ tương
đối ( từ 3 đến 6 tháng), quá thời gian này thì chất lượng sẽ bị giảm xuống hoặc nếu
muốn bảo quản lâu hơn thì phải xây dựng thêm nhà kho đủ chất lượng để bảo
quản. Nhưng nông dân sẽ bị thiếu kinh phí dể xây kho . Hơn nữa, ở Đồng bằng
sông Cửu Long ( nơi sx lúa lớn nhất cả nước) có mùa mưa với lượng nước lớn nên
việc dự trữ lúa sẽ làm nông dân khó bảo quản hơn, do đó nơng dân khơng dám tồn
kho lúa.
Người bán lẻ sẽ không dám tồn kho lúa cũng vì việc bảo quản của lúa. Lúa sẽ bị
giảm chất lượng sau 3 đến 6 tháng
Thương lái sẽ có thể xây dựng kho bãi để bảo quản lúa và tồn kho lúa. Và giá lúa
không bị biến động quá nhiều nên Nông dân cũng như nhà bán lẽ không tồn kho
lúa

2. Cà phê 1 năm thu hoạch 1 vụ, người tiêu dùng uống cà phê quanh năm. Vậy
trên toàn chuỗi, ai sẽ tồn kho cà phê ?
Nông dân sẽ tồn kho café.Cafe có thời gian bảo quản lâu hơn lúa rất nhiều, Nông
dân sẽ không cần phải xây dựng kho bãi quá hiện đại, nông dân chỉ cẩn phơi khơ
cafe sau đó bỏ vào bao rồi cho vào trong khỏ nhỏ hoặc treo trong nhà. Giá bán
Cafe có nhiều biến động nên nông dân sẽ tồn kho lúa gạo nên nông dân sẽ tồn kho
cafe để chờ khi giá cafe lên cao thì sẽ bán để được lời.Nơi có lượng sản xuất ra
cafe lớn nhất cả nước là Tây Ngun, một nơi nóng, khơ nên việc bảo quản cũng
dễ dàng đối với nông dân.Và khi nông dân tồn kho thì các thành viên sau của
chuỗi sẽ khơng tồn kho cafe
3. Có phải tồn kho càng nhiều chi phí càng tăng khơng?
Khơng. Vì Có chi phí tăng có chi phí giảm
Các chi phí nắm giữ tồn kho tăng khi tăng tồn kho
Chi phí đặt hàng giảm khi tăng tồn kho
Chi phí cạn dự trữ giảm khi tăng tồn kho
…………….
4. Tại sao tồn kho càng nhiều thì số lần đi mua càng ít? Vì thay vì bình thường
ngày nào cũng đi mua thì nay họ mua 1 ngày để sự dụng trong 10 ngày nên số lần
đi mua ít lại
5. Tại sao mua càng nhiều thì giá lại càng giảm? ( chiết khấu giảm giá )
-Vì giảm tổng chi phí chuẩn bị sản xuất. Nghĩa là khi sản xuất với số lượng lớn thì
giá của 1 đơn vị sản phẩm sẽ giảm

Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

Ví dụ: khi mua mua với SL lớn, thay vì 1l cũng bấy nhiêu điện bấy nhiêu công
nhân chỉ sản xuất 50sp thì giờ chúng ta sản xuất 100sp, số lần sản xuất ít lại

-Vì giảm chi phí tồn kho, khách hàng sẽ tồn kho thay cho doanh nghiệp nên doanh
nghiệp giảm được chi phí tồn kho
6. Nêu các giả thuyết của mơ hình EOQ?
1. Mức sử dụng xác định và đều
a. Mơ hình EOQ chỉ áp dụng cho trường hợp nhu cầu xác định, nghĩa là
người ta có thể dự báo chính xác nhu cầu trong tương lai
b. Mơ hình EOQ chỉ áp dụng trong trường hợp nhu cầu tiêu thị đều, ví dụ
như nhu cầu tiêu thụ gạo, muối là đều, không áp dụng cho các sản phẩm
nhu cầu tiêu dùng không đều như nc tiêu dùng điều hòa, bia, quần áo…
c. Do nhu cầu là đều nên nếu
i.
D là nhu cầu 1 năm thì
ii.
Dt nhu cầu 1 tháng = D/12
iii.
d nhu cấu 1 ngày = D/N (N là số ngày trong năm)
2. Giá đơn vị hàng hóa không thay đổi theo quy mô đặt hàng, nghĩa là khơng có chiết
khấu giảm giá
Gọi G là giá mua 1 đơn vị hàng hóa tổng chi phí mua 1 năm = G*D
3. Tồn bộ khối lượng hàng hóa của đơn hàng giao cùng thời điểm, nghĩa là nếu đặt Q
sản phẩm thì khi nhận hàng sẽ nhận 1 lần đúng Q sản phẩm
Gọi I là lượng tồn kho (Inventory) thì Imax=Imin +Q
4. Thời gian đặt hàng vừa đủ, nghĩa là không xảy ra dư thừa hay thiếu hụt, nghĩa là
đơn hàng được nhận về đúng lúc TK=0 như vậy Imin=0
Từ giả thuyết 1,3,4 suy ra tồn kho trung bình
Itb=
5. Chi phí đặt và nhận 1 đơn hàng khơng phụ thuộc vào khối lượng đặt hàng
- Chi phí đặt và nhận 1 đơn hàng= chi phí đặt hàng là các chi phí phát sinh khi
đặt 1 đơn hàng như chi phí tìm kiếm, đi mua hàng, chi phí vận chuyển, tiền gửi
xe…, kí hiệu là S (setup).

- Đây chỉ là giả thuyết vì thực tế khi khối lượng tăng thì S cũng tăng theo (khối
lượng tăng có thể làm tăng cp vận chuyển, tăng thời gian đi mua…)
- Giả thuyết rằng mỗi lần đi mua, không kể khối lượng mua là lớn hay nhỏ thì
chi phí chi phí đặt hàng là hằng số S
� tổng chi phí đặt hàng 1 năm = S* số lần đặt hàng 1 năm
Nếu 1 lần mua Q sản phẩm thì 1 năm mua D/Q lần
� tổng chi phí đặt hàng 1 năm = S* D/Q
6. Chi phí nắm giữ tồn kho (H=holding) (xem thêm phần các chi phí liên quan đến tồn kho)
là biến đổi tuyến tính

Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

-

II

“biến đổi tuyến tính” nghìa là về mặt tốn học đó là hàm số bậc nhất y=ax+b
với đồ thị hàm số là đường thẳng
- Đây chỉ là giả thuyết vì thực tế chi phí nắm giữ tồn kho có những loại khơng
biến đổi tuyến tính, ví dụ chi phí lương của bảo vệ, chi phí xây kho (trong kho
có để 1, 2 sp hay đầy kho thì các chi phí này cũng ko thay đổi)
- “biến đổi tuyến tính” nghĩa là khi tồn kho tăng 1 đơn vị thì chi phí nắm giữ tồn
kho tăng H đồng tương ứng, vậy tổng cp nắm giữ tồn kho = Itb*H
Với 6 giả thuyết trên, tổng chi phí tồn kho là
TC= chi phí mua +chi phí cạn dự trữ + chi phí đặt hàng + chi phí nắm giữ
tồn kho
TC= G*D+0+S*D/Q+Itb*H

TC= G*D+S*D/Q+H*Q/2
Quy mơ đặt hàng hiệu quả EOQ
Bài tốn:
Nhu cầu máy tính tại Best Buy là 10.000 sản phẩm/năm. Chi phí cố định cho mỗi lần
đặt hàng là 7000. Chi phí nắm giữ tồn kho là 50 đồng/sản phẩm/tháng.
a. Mỗi lần mua hàng bạn sẽ quyết định mua khối lượng Q bằng bao nhiêu?
D= 10.000 S= 7000
H= 50*12=600
Q= = = 483
b. Giả sử mỗi xe chỉ chở được tối đa 500 sản phẩm, mỗi lần mua, bạn sẽ quyết
định mua bao nhiêu sản phẩm?
Vì Q tối ưu bằng 483 mà xe chở tối đa 500 sp(Q<500). Vậy xe chở 483 sản
phẩm để tối ưu hóa chi phí(Q tại 483 là điểm cực tiểu)
c. Giả sử mỗi xe chở được 450 sản phẩm, mỗi lần mua, bạn sẽ quyết định mua
bao nhiêu sản phẩm?
Q tối ưu= EOQ= 483 sản phẩm xe chỉ chở được 450 sản phẩm nên quyết định
mua 450 sản phẩm
d. Giả sử chi phí đặt hàng là 7.000 cho việc thuê 1 xe chở được 450 sản phẩm,
mỗi lần thuê thêm 1 xe nữa thì chi phí đặt hàng sẽ tăng thêm 1.000. Mỗi lần
mua, bạn sẽ quyết định mua bao nhiêu sản phẩm?
Nhu cầu D=10.000
H=50*12=600
Nếu thuê 1 xe thì S=7000 và sẽ chở được 450 sản phẩm nghĩa là Q phải nhỏ
hơn hoặc bằng 450
EOQ=
Vì EOQ>450 nên đặt hàng Q=450 ( vì xe chỉ chở tối đa 450 sản phẩm)
Tổng CP TC1=

Downloaded by M? H?nh ()

lOMoARcPSD|12686094

III

Nếu thuê 2 xe thì S= 7000+1000=8000 và xe sẽ chở được 900 sản phẩm nghĩa
là Q phải nhỏ hơn hoặc bằng 900
EOQ= =516
Vì EOQ=516<900 nên đặt hàng Q=EOQ=516
Tổng CP TC2=
Vì TC1nhất.
Quy mơ đặt hàng cho nhiều loại sản phẩm hay nhiều khách hàng
Best Buy đang kinh doanh 4 loại máy tính khác nhau, nhu cầu 4 loại lần lượt như sau:
D1=1000/tháng, D2=1500/tháng, D3=1700/tháng, D4=2500/tháng. Chi phí cố định
cho mỗi lần đặt hàng là 4000. Chi phí nắm giữ tồn kho 1 năm là 20% giá mua.
a. Giả sử giá mua 4 loại máy tính là bằng nhau và bằng 100, Nếu Best Buy đặt 1 đơn
hàng cho 4 loại máy tính thì quy mô đặt hàng bằng mấy và quy mô đặt hàng từng
loại bằng mấy?
a. Tổng nhu cầu của 4 loại máy tính trong một năm là
D=(1000+1500+1700+2500)*12=80 400
S=4000 H=20%*100=20
EOQ= = = 5671
Quy mô đặt hàng của từng loại máy:
Q1=
Q2=
Q3=
Q4=
Vậy mỗi lần sẽ đặt một đơn hàng gồm 5671 máy tính 4 loại trong đó loại 1 là 846 máy
tính, loại 2 là 1270 máy tính, loại 3 là 1439 máy tính, loại 4 là 2116 máy tính.

b. Giả sử giá mua 4 loại máy tính là G1=500/cái, G2=400/cái, G3=300/cái,
G4=200/cái. Nếu Best Buy đặt 1 đơn hàng cho 4 loại máy tính thì quy mô đặt hàng
bằng mấy và quy mô đặt hàng từng loại bằng mấy?
Tổng nhu cầu 4 loại máy tính trong năm là
D= (1000+1500+1700+2500)*12=80400
D1=12000, D2= 18000, D3= 20400, D4=30000
S=4000
H1= 20%*500=100, H2=20%*400=80, H3=20%*300=60, H4=20%*200=40

Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

TCmin khi n= = = 25.16
Quy mô 1 đơn hàng Q=
Trong đó Q1=
Q2=
Q3=
Q4=
Vậy mỗi lần đặt hàng sẽ đặt 1 đơn hàng gồm 3196 4 loại máy tính trong đó loại 1
là 477 máy tính, loại 2 là 716 máy tính, loại 3 là 811 máy tính, loại 4 là 1192 máy
tính.
c. Giả sử giá mua 4 loại máy tính là bằng nhau và bằng 100 và chi phí cố định cho
mỗi lần đặt hàng là 4000 chỉ bao gồm chi phí thủ tục, giấy tờ, chi phí vận chuyển
và bốc xếp cho 1 loại hàng hóa, cứ tăng thêm 1 loại hàng hóa thì chi phí đặt hàng
tăng thêm 500. Best Buy nên đặt 4 đơn hàng độc lập cho 4 loại sp hay đặt 1 đơn
hàng cho 4 loại sản phẩm? tại sao?
Máy tính loại
Máy tính

Máy tính loại
Máy tính loại 2
1
loại 3
4
Nhu cầu/năm D
12000
18000
20400
30000
Chi phí đặt hàng S
4000
4000
4000
4000
Chi phí tồn kho H
20
20
20
20
Giá mua
100
100
100
100
EOQ
2191
2683
2857
3464

Tồn kho bình qn
1096
1342
1429
1732
Cp nắm giữ Tk
21920
26840
28580
34640
Số lần đặt hàng/năm
5.5
6.7
7.1
8.7
Cp đặt hàng/năm
22000
26800
28400
34800
Tổng chi phí
43920
53640
56980
69440

Tổng chi phí đặt 4 loại máy tính = 223980
* Các sản phẩm được tích hợp thành 1 lơ hàng:
D1 = 12000, D2 = 18000, D3= 20400, D4= 30000
H=20

Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

S=4000+500*3= 5500
Tổng nhu cầu D= 80400
n== = 12,1
Quy mô đặt hàng Q=
TC= n*S+ Dl*Hl/2n +Dm*Hm/2n +Dh*Hh/2n= 132996

IV

Đánh giá cơ hội chiết khấu giảm giá
Bài tốn:
Một doanh nghiệp X có nhu cầu hàng năm ước tính là 10.000 sản phẩm. Chi phí đặt 1
đơn hàng là 100, chi phí nắm giữ tồn kho là 20% giá mua, giá mua sản phẩm cho như
bảng sau:
Q
G
<1000
100
10001200
99.5
12001500
99
15002000
96
20003000

95
>3000
94.5
a. Tính quy mơ đặt hàng hiệu quả và tổng chi phí liên quan đến tồn kho
Nhu cầu 1 năm D=10.000
S= 100
H=20%*G
Tại mức giá G=100
EOQ=
Theo đề bài nếu mua Q= 316 thì sẽ được hưởng giá G=100, nghĩa là sẽ mua
316 tại mức G=100.
Suy ra TC(EOQ=316)=TC = 1 006 325
Tại mức giá G=99,5
EOQ=
Theo đề bài nếu mua Q=317 thì sẽ được hưởng giá G=100, nghĩa là khơng mua
Q=317

Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

tại mức giá 99.5. Vậy chọn Q= cận dưới của ngưỡng 99.5 là Q=1000
TC= 1005950
b. Tương tự ta có:
Sản lượng
Cận dưới
0
1000
1200

1500
2000
3000

Cận trên
1000
1200
1500
2000
3000

Giá
100
99.5
99
96
95
94.5

EOQ
316
317
318
323
324
325

Q
316
1000

1200
1500
2000
3000

TC
1 006 325
1 005 950
1 002 713
975 067
969 500
973 683

Vậy Tcmin=969 500 nghĩa là sẽ đặt hàng Q=2000 để được tổng chi phí là
nhỏ nhất
V

Hợp tác đặt hàng trên chuỗi
DO là một nhà phân phối vitamins với nhu cầu ước tính là 12 000 hộp/tháng. DO có
chi phí cố định cho mỗi lần đặt hàng là 100$, bao gồm chi phí đặt hàng, vận chuyển
và nhận hàng. Chi phí nắm giữ tồn kho là 20% giá mua. Giá mua là 4$/hộp. Mỗi khi
có đơn hàng của DO, nhà sản xuất phải sản xuất, đóng gói, vận chuyển. Nhà sản xuất
ước tính chi phí cố định cho một lơ sản xuất là 250$ và chi phí sản xuất là 2$/hộp, chi
phí nắm giữ tồn kho là 20%.
Với vai trị là nhà quản trị chuỗi của DO, bạn sẽ thương lượng với nhà sx để 2 bên
thống nhất đặt hàng Q như thế nào ?
● Nhà sản xuất :
Quy mô đặt hàng hiệu quả EOQ=13416
Nếu nhà sản xuất sản xuất Q=13416 và DO mua đúng khối lượng Q=13416 thì chi phí
của nhà sản xuất và DO là

TCsx=
TCdo=
Tổng CP trên chuỗi TC= TCsx+Tcdo=5367+6440=11807
● DO
Quy mô đặt hàng hiệu quả EOQ=6000
Nếu nhà sản xuất sản xuất Q=6000 và DO mua đúng khối lượng Q=6000 thì chi phí
của nhà sản xuất và DO là
TCsx=
TCdo=
Tổng CP trên chuỗi TC= TCsx+Tcdo=7200+4800=120000
So sánh 2 phương án ở trên: nếu Q=13416 thì tổng cp của chuỗi là 11807 nhỏ hơn
tổng chi phí của chuỗi (120000) nếu đặt hàng tại Q=6000, nghĩa là :

Downloaded by M? H?nh ()


lOMoARcPSD|12686094

Tổng cp trên tồn chuỗi sẽ GIẢM 1 lượng
=120000-11807=108193
Chi phí của DO sẽ GIẢM 1 lượng = 6440-4800=1640
Nhưng chi phí của nhà sx sẽ TĂNG 1 lượng
= 7200-5367=1833

Downloaded by M? H?nh ()