Đề tài: “Hợp đồng và thực hiện hợp đồng nhập khẩu tại công ty CPC.1” potx

Đề tài:

“Hợp đồng và thực
hiện hợp đồng nhập
khẩu tại công ty
CPC.1”
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
1


Lời mở đầu

Hợp đồng xuất nhập khẩu là vấn đề tuy cũ song vẫn còn là một vấn đề
nóng hổi. Cũ vì ai cũng hiểu biết về tầm quan trọng, vai trò và vị trí của nó
trong hoạt động xuất nhập khẩu. Mới vì nội dung của nó rất đa dạng, diễn
tiến, và những kinh nghiệm đợc rút ra từ việc ký kết và thực hiện hợp đồng
là rất phong phú.
Một hợp đồng có thể coi là khởi đầu của một phi vụ kinh doanh và nó cũng
là yếu tố quyết định đến các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp sau này.
Sở dĩ nh vậy là vì trong hợp đồng thể hiện sự cam kết ràng buộc rất chặt chẽ
về đối tợng hợp đồng, quyền và nghĩa vụ mỗi bên. Trong một thời điểm
doianh nghiệp thờng phải ký kết và thực hiện nhiều hợp đồng, do đó vấn đề
nội dung thoả thuận trong hợp đồng và vấn đề thực hiện những nội dung đó
đòi hỏi phải có sự sắp xếp và quản lý một cách có hiệu quả.

Vấn đề ký kết và thực hiện hợp đồng tởng chừng nh đơn giản song trong
thực tế do quy mô của tngf công ty, các tiềm lực của công ty, vấn đề thị
trờng, mùa vụ đều ảnh hởng rất lớn đến tiến trình thực hiện hợp đồng.
Vởy làm sao để có thể ký kết đợc nhiều hợp đồng, thực hiện có hiệu quả
các hợp đồng đó, kiểm soát đợc tiến trình thực hiện từng hợp đồng là vấn
đề lớn vẫn còn bỏ ngỏ.
Nhận thức đợc tầm quan trọng của ký kết và thực hiện hợp đồng trong hoạt
động kinh doanh nói chung và hoạt động nhập khẩu nghành dợc nói riêng,
trên cơ sở những hoạt động thực tế trong thời gian thực tập tại công ty dợc
phẩm trung ơng 1(Central Pharmaceutical Company No 1-CPC.1), cùng với
sự hớng dẫn tận tình của thầy giáo, Thạc sỹ Trần Van Hoè, cùng các cô,
các chú, các anh chị cán bộ công nhân viên ở công ty, tôi đã chọn đề tài
Hợp đồng và thực hiện hợp đồng nhập khẩu tại công ty CPC.1 làm báo
cáo thực tập tốt nghiệp.
Mục đích chính của báo cáo này là:
Tập trung nghiên cứu một cách có hệ thống những vấn đề về hợp đồng và
thực hiện hợp đồng nhập khẩu.
Tìm hiểu thực trạng quản lý về ký kết vàthực hiện hợp đồngnhập khẩu tại
công ty CPC.1.
Đề xuất một số kiến nghị nhằm góp phần nâng cao hiệu quả ký kết và
thực hiện hợp đồng nhập khẩu tại công ty.
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
2

Để nghiên cứu tôi có sử dụng phơng pháp duy vật biện chứng của chủ

nghĩa Mác-Lênin, t tởng Hồ Chí Minh, và một số phơng pháp khác nh
phân tích, tổng hợp, diễn giải, quy nạp, so sánh
Sau đây là kết cấu báo cáo thực tập tốt nghiệp:
chơng1: Hợp đồng nhập khẩu và tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu
chơng 2: thực trạng vấn đề ký kết và thực hiện hợp đồng nhập khẩu tại
công ty CPC.1
chơng 3: một số giải pháp tăng hiệu quả ký kết và thực hiện hợp đồng
nhập khẩu
Mặc dù có nhiều cố gắng song do năng lực, thời gian và thông tin có
hạnnên chắc chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Do vậy tôi
mong các thầy cô giáo, các cô chú, anh chị ở công ty CPC1 cùng các độc
giả lợng thứ và có ý kiến đóng góp để bài viết đợc hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, ngày 15 tháng 5 năm 2000
Sinh viên thực hiện:


phạm ngọc vinh

Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
3

Phần 1 hợp đồng nhập khẩu và tổ chức thực
hiện hợp đồng nhập khẩu


I. hợp đồng nhập khẩu và các nội dung hợp đồng nhập
khẩu
1.
khái quát về hợp đồng nhập khẩu
a. Một số khái niệm
Hợp đồng mua bán ngoại thơng ra đời cùng với sự hình thành và phát triển
của thơng mại quốc tế. Bản chất cuả nó là hợp đồng mua bán nói chung,
nhng đợc diễn ra trên một phạm vi địa lý rộng lớn thống nhất về ý trí giữa
các bên trong quan hệ mua bán hàng hoá.
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
4

Theo công ớc Viên 1980 thì hợp đồng mua bán ngoại thơng còn gọi là
hợp đồng xuất nhập khẩu, hợp đồng mua bán quốc tế là sự thoả thuận giữa
các đơng sự có trụ sở kinh doanh ở các nớc khác nhau, theo đó một bên
gọi là bên xuất khẩu ( bên bán) có nghĩa vụ chuyển vào quyền sở hữu của một
bên khác gọi là bên nhập khẩu ( bên mua ). Một tài sản nhất định, gọi là
hàng hoá; bên nhập khẩu có nghĩa vụ nhận hàng và trả tiền hàng.
Điều cốt lõi của hợp đồng nhập khẩu là sự thoả thuận giữa các bên ký kết.
Nếu không có sự thuận mua vừa bán thì không có mua bán, không có hợp
đồng. Hình thức của sự thoả thuận cũnglà hình thức của hợp đồng. Thoả
thuận viết làm nên hợp đồng văn bản .ở nớc ta hình thức duy nhất hợp pháp
đối với hợp đồng nhập khẩu là văn bản. Hợp đồng văn bản la bản hợp đồng có
chữ ký của hai bên mua bán, th từ, hoặc điện tín, điện chữ(fax) trao đổi
giữa các bên nh bản chào hàng, chấp nhận chào hàng và xác nhận đơn đặt
hàng.
b.
Các thành phần trong hợp đồng nhập khẩu
- Chủ thể tham gia ký kết hợp đồng nhập khẩu (thơng nhân): là các bên
có trụ sở thơng mại ở các nớc khác nhau. Các bên tham gia ký kết phải là
những thực thể có đủ t cách pháp lý. Dù là pháp nhân hay tự nhiên nhân, họ
đều phải đợc phép trực tiệp xuất nhập khẩu.
Theo quan điểm của Việt nam, điều 80 luật thơng mại hợp đồng
mua bán hàng hoá với thơng nhân nớc ngoài là hợp đồng mua bán đợc ký
kết giữa một bên là thơng nhân Việt Nam và một bên là thơng nhân nớc
ngoài .Tại điều 5 khoản 6 cũng quy định : thơng nhân đợc hiểu là các
cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình có đăng ký kinh doanh hoạt động thơng
mại một cách độc lập và thờng xuyên
. Vấn đề đặt ra là phải xác định thơng nhân nớc ngoài nh thế nào ? theo
điều 81 khoản 1 (luật thơng mại ):chủ thể nớc ngoài là thơng nhân và có
t cách pháp lý đợc xác định theo căn cứ pháp luật mà thơng nhân đó mang

quốc tịch.
- Đối tợng của hợp đồng: là hàng hoá- phải đợc phép mua bán theo quy
định của pháp luật.
- Khách thể của hợp đồng: là hành vi di chuyển quyền sở hữu về hàng hoá
từ bên xuất khẩu sang bên nhập khẩu.
- Nguồn luật điều chỉnh hợp đồng NK: do các bên ký kết thoả thuận chỉ
định để bổ xung cho những điều cha đợc quy định chi tiết trong hợp đồng.
Nguồn luật đó có thể là: Luật quốc gia bên ký kết ( nh luật nớc ngời bán,
luật nớc ngời mua, luật nơi ký kết hợp đồng ); Luật quốc tế ( nh
Incoterm 1990, Incoterm 2000, Quy tắc và thực hành thống nhất về tín
dụng chứng từ UCP 400, UCP 500 )
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
5

ồng
c. Phân loại hợp đồng ngoại thơng .
Hợp đồng mua bán ngoại thơng đợc phân làm hai loaị là hợp đồng
xuất khẩu và hợp đồng nhập khẩu.
c.1 Hợp đồng xuất khẩu .
* Loại hợp đồng này có thể là hợp đồng một chiều hoặc hai chiều
Hợp đồng một chiều là hợp đồng mà doanh nghiệp ngoại thơng chỉ có
mua và trả tiền.
Hợp đồng hai chiều là hợp đồng mà doanh nghiêp ngoại thơng và
mua, vừa kèm theo bán hàng, hay còn gọi là hợp đồng mua bán đối ứng.
* Phânloại:

- Hợp đồng xuất khẩu trực tiếp doanh nghiệp ngoại thơng sẽ trực kết ký
kết hợp đồng với đối tác nớc ngoài, tự tổ chức thu gom nguồn hàng để xuất
khẩu chịu mọi chi phí và với danh nghĩa của chính mình.
- Hợp đồng uỷ thác xuất khẩu : theo hợp đồng này các đơn vị uỷ thác cho
đơn vị ngoại thơng xuất khẩu hàng hoá nhất định, với danh nghĩa của doanh
nghiệp ngoại thơng nhng chi phí là của nhà sản xuất.
- Hợp đồng gia công hàng xuất khẩu : doanh nghiệp ngoại thơng giao
nguyên vật liệu hoặc bán thành phẩm cho các đơn vị nhận gia công nớc
ngoài, và thoả thuận với họ về sản xuất gia công chế biến thành phẩm theo
những yêu cầu nh: kỹ thuật, mẫu mã, kích cỡ, chất lợng đợc quy định
trớc. Sau khi doanh nghiệp ngoại thơng nhận hàng để xuất khẩu thì phải trả
tiền cho đơn vị nhận gia công nớc ngoài.
- Hợp đồng liên kết xuất khẩu: Doanh nghiệp ngoại thơng và một doanh
nghiệp nớc ngoài cùng bỏ vốn cùng các nguồn lực khác, cùng chịu những
phí tổn và rủi ro để sản xuất kinh doanh hàng xuất khẩu .
c.2 Hợp đồng nhập khẩu.

Đợc phân làm hai loại sau:
- Hợp đồng nhập khẩu trực tiếp : theo hợp đồng này doanh nghiệp kinh
doanh xuất nhập khẩu đứng ra ký kết hợp đồng nhập khẩu một loại hàng hoá
nhất định nào đó, để đáp ứng nhu cầu kinh doanh sản xuất của doanh nghiệp
đó . Mọi chi phí do doanh nghiệp chịu.
- Hợp đồng nhập khâủ uỷ thác doanh nghiệp ngoại thơng dới danh nghĩa
của mình ký kết hợp đồng nhập khẩu với nhà cung cấp nớc ngoài mua một
hoặc một số hàng hoá nhất định những hàng hoá này không phải nhập về để
sản xuất kinh doanh cho công ty, mà là cho một đơn vị đặt hàng nào khác
nhờ nhập khẩu hộ chi phí cho quá trình nhập khẩu này sẽ do bên đặt uỷ thác
chịu, đơn vị nhập khẩu chỉ nhận đợc thù lao gọi là hoa hồng do bên đặt uỷ
thác trả.
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software

For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
6

d. Nội dung chủ yếu của hợp đồng nhập khẩu.
Tuỳ thuộc vào tính chất, đặc điểm của hàng hoá, Hoặc tùy thuộc vào tập
quán buôn bán giữa các bên, mà nội dung của hợp đồng có thể khác nhau. Có
những hợp đồng đa ra rất nhiều những điều khoản, điều kiện hết sức chặt
chẽ và chi tiết, nhng có những hợp đồng lại chỉ đa ra những điều khoản cơ
bản nhất và hết sức đơn giản . Nhng thông thờng một hợp đồng mua bán
hàng hoá quốc tế thờng gồm hai phần là: những điều trình bầy
(representations) và các điều khoản, điều kiện (terms and conditions).
Trong những phần trình bầy ngời ta ghi:
(1) số hợp đồng (contract no)
(2) địa điểm và ngày tháng ký hợp đồng
(3) tên và địa chỉ của các đơng sự
(4) những định nghĩa dùng trong hợp đồng
(5) cơ sở pháp lý để ký kết hợp đồng: Đây có thể là hiệp định chính
phủ, nghị định th, chí ít ngời ta cũng đa ra sự tự nguyện của hai bên khi
tham gia kí kết hợp đồng .
Ví dụ: buyer agrees to buy and the seller agrees to sell the following
commodity under the term and conditions stipulated below :
Trong phần các điều khoản và điều kiện của hợp đồng bao gồm ba loại
điều khoản: điều khoản thờng lệ, điều khoản chủ yếu và điều khoản tuỳ
nghi.
- Điều khoản thờng lệ : là những điều khoản mà nội dung của nó đã đợc
ghi trong luật, các bên có thể đa vào trong hợp đồng hay không nhng mặc

nhiên phải chấp nhận .
- Điều khoản tuỳ nghi là những điều khoản mà các bên đa vào hợp đồng,
có căn cứ vào sự thoả thuận giữa các bên và trên cở sở khả năng nhu câù của
mỗi bên .
- Điều khoản chủ yếu là những điều khoản bắt buộc phải có trong hợp
đồng .
2. các điều khoản chủ yếu trong hợp đồng thơng mại quốc
tế.
a. Điều khoản về tên hàng :
Tên hàng là điều khoản quan trọng của mọi đơn chào hàng, th hỏi hàng,
hợp đồng và nghị định th. Nó xác định chính xác đối tợng mua bán, trao
đổi. Vì vậy các bên luôn tìm cách diễn đạt chính xác tên hàng. Sau đây là một
số cách thông dụng để biểu đạt tên hàng: ghi tên thơng mại, tên khoa học,
và tên thông dụng của hàng hoá sản xuất, kèm theo địa phơng sản xuất, tên
hãng sản xuất hoặc kèm theo công dụng của chúng
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
7

b. Điều khoản về phẩm chất .
Phẩm chất là điều khoản nói lên mặt chất của đối tợng-hàng hoá mua bán.
điều kiên phẩm chất thể hiện những yêu cầu về mặt chất của hàng hoá nh
tính năng ( lý tính, hoá tính, tính chất cơ lý ) quy cách, kích thớc, tác
dụng của hàng hoá đó. Các bên quan hệ của hợp đồng có thể thoả thuận lựa
chọn việc xác định quy cách phẩm chất của hàng hoá theo một trong các cách
thức sau đây :

- Mua bán hàng hoá theo phẩm cấp hoặc tiêu chuẩn: phơng pháp này
xác định phẩm chất hàng hoá dựa vào tiêu chuẩn chất lợng, tiêu chuẩn
phơng pháp sản xuất, chế biến, đóng gói, kiểm tra hàng hoá ví dụ iso
9000 TCVN là cơ sở để xác định hàng hoá chất lợng .
- Mua bán hàng hoá theo mẫu: phơng pháp này xác định chất lợng hàng
hóa trên căn cứ một số ít hàng hoá mà bên bán đa làm mẫu hàng. Ngời bán
phải có nghĩa vụ giao hàng cho ngời mua theo đúng mẫu. Mẫu hàng hoá sẽ
là cơ sở để làm đối chứng với hàng hoá đợc giao, nếu các bên thoả thuận áp
dụng cách thức này thì mẫu sẽ phải bảo quản lu giữ theo nguyên tắc chọn 3
mẫu nh nhau cho bên bán, bên mua và bên thứ 3 cất giữ, tất cả các mẫu
hàng đó đều phải có xác nhận của các bên, đợc niêm phong và bảo quản
đúng yêu câù kỹ thuật đối với mẫu.
- Một số phơng pháp khác: hàng hoá mua bán có thể đợc xác định
phẩm chất qua quy cách hàng hoá(Specification), hay chỉ tiêu đại khái quen
dùng, hay hàm lợng chất chủ yếu trong hàng hoá
c. Điêù khoản về số lợng:
Điều khoản về số lợng cần ghi chính xác số lợng hàng hoá, hoặc có
thể ghi số lợng hàng hoá kèm dung sai. Do tính chất phức tạp của hệ thống
đo lờng đợc áp dụng trong thơng mại quốc tế, các bên ký kết cần phải
thoả thuận chọn và áp dụng tên những đơn vị phổ biến và dễ hiểu để tránh
những hiểu lầm đáng tiếc xẩy ra trong giao dịch của mình .
Đối với đơn vị dùng tính số lợng thì tuỳ vào từng loại sản phẩm và tuỳ
thuộc vào tập quán khác nhau, ví dụ đối với sản phẩm đơn vị dùng để tính là
viên, vỉ, lọ hộp, chai, mét tấn
Phơng pháp quy định trọng lợng gồm: trọng lợng cả bì, trọng lợng
tịnh, trọng lợng thơng mại và trọng lợng lý thuyết .
Số lợng có thể đợc ấn định là một con số cụ thể, song cũng có thể là con
số phỏng chừng. Tức trong giao dịch có thể giao nhận theo một số lợng cao
hơn hoặc thấp hơn số lợng quy định trong hợp đồng. Khoản chênh lệch là
khoản dung sai về số lợng. Khoảng này thờng đợc quy định trong các hợp

đồng qua các cách ghi nh: about( khoảng chừng), approximately( xấp xỉ),
hoặc moreless( hơn kém), hay +, -(cộng trừ) Nếu khoảng dung sai này
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
8

không đợc ghi rõ ràng trong hợp đồng thì nó đợc hiểu theo tập quán buôn
bán hiện hành đối với mặt hàng có liên quan.
d. Điều khoản về bao bì, kí mã hiệu:
Trong điều khoản này, các bên thờng thoả thuận với nhau về yêu cầu chất
lợng và giá cả của bao bì nh: Chất lợng bao bì, phơng pháp cung cấp
bao bì và giá cả bao bì nhằm bảo đảm cho lộ trình vận chuyển và bảo quản
hàng, đồng thời nâng cao tính hấp dẫn cho sản phẩm.
Chất luợng bao bì có qui định chung nh phải phù hợp với phơng thức vận
tải, với từng phơng thức vận tải khác nhau thì có yêu cầu khác nhau về chất
lợng bao bì. Trong thực tế đã hình thành tập quán quốc tế về chất lợng bao
bì trong từng phơng thức vận chuyển
Chất lợng của bao bì cũng có thể đợc quy định cụ thể về vật liệu làm bao
bì, về hình thức bao bì, về kích cỡ, số lớp và cách thức cấu tạo số lớp bao bì
đó.
Phơng thức cung cấp bao bì có thể là: Bên bán cung cấp bao bì cùng với
việc giao hàng cho bên mua, hoặc bên bán ứng trớc bao bì để đóng gói hàng
hoá, sau khi nhận hàng bên mua phải trả lại bao bì (áp dụng với bao bì hàng
hoá có gía trị ) hay bên bán cung cấp bao bì đồng thời với việc giao hàng cho
bên mua, hay bên bán yêu cầu bên mua phải gửi bao bì đến trớc để đóng
gói sau đó mới nhận hàng.

Giá cả của bao bì có thể đợc xác định bằng cách tính luôn vào giá cả hàng
hoá hay bên mua trả riêng hoặc tính nh giá cả của hàng hoá.
Quy định về ký mã hiệu hàng hoá đây là điều khoản nhằm tạo điều kiện
cho việc giao nhận hàng hoá, bốc dỡ hàng hoá đợc thuận tiện.
e.Điều khoản giá cả
Các bên có thể xác định cụ thể trong hợp đồng giá cả của hàng hoá
hoặc quy định cách xác định giá cả . Giá cả trong hợp đồng phải đợc biểu thị
rõ về đơn giá, tổng giá, đồng tiền tính giá và đồng tiền thanh toán, điều
khoản bảo lu về giá cả đề phòng rủi ro tăng gía kể từ khi hợp đồng đợc xác
lập cho đến khi các bên thực hiện hợp đồng.
+ Về đồng tiền tính giá : giá cả trong buôn bán quốc tế có thể đợc thể
hiện bằng đồng tiền của bên xuất khẩu, nớc nhập khẩu hoặc nớc thứ 3 .
thờng thì các bên lợa chọn đồng tiền có tinhs quốc tế nh USD
+ Mức giá giá cả trong hợp đồng mua bán ngoại thơng là giá quốc tế
việc xuất khẩu thấp hơn giá quốc tế và nhập khẩu cao hơn giá quốc tế làm tổn
hại đến doanh nghiệp và lơi ích quốc gia. Vì vậy trớc khi ký kết hợp đồng
các bên phải xác định theo các nguyên tắc định giá quốc tế.
Có 4 phơng pháp quy định giá nh sau:
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
9

(1) giá cố định( fixed price): giá cả đợc ký kết vào lúc ký kết hợp đồng và
không đợc sửa đổi nếu không có sự thoả thuận khác
(2) giá quy định sau: giá cả không đợc quy định ngay sau khi ký kết hợp
đồng mua bán mà đợc xác định trong quá trình thực hiện hợp đồng

(3) giá cả đợc xét lại ( revisabale price): giá đã đợc xác định trong lúc ký
kết hợp đồng, nhng có thể đợc xem xét lại nếu sau này vào lúc giao hàng
giá cả của hàng hoá đó giao động tới một mức nhất định thì hai bên có thể
thoả thuận lại về điều kiện về giá hàng hoá.
(4) Giá di động ( sliding scale prices ) ; là giá cả đợc tính toán dứt khoát
vào lúc thực hiện hợp đồng trên cơ sở giá cả quy định ban đầu có đề cập đến
những biến động về chi phí sản xuất trong thời kỳ thực hiện hợp đồng.
+Việc xác định giá cả hàng hoá luôn định rõ điệu kiện cơ sở giao hàng của
hợp đồng đó. Để quy đổi giữa giá FOB và giá CIF đợc tính theo công thức
sau:
FOB= CIF -I - F = CIF -r. CIF (1+ N) - F
I: là bảo hiểm
F: là cớc phí vận tải
r: là suất phí bảo hiểm
N: là % lãi dự tính
Khi giá quốc tế là giá FOB, quy dẫn về giá CIF nh sau:
CIF = C +I + R = C +R. CIF. (1+N ) +F
CIF - R. CIF (1+N) = C + F
CIF = C+F/ (1- R(1+N))
C ; là giá vốn hàng hoá
+ Để khuyến khích, hỗ trợ, thởng ngời mua bên bán thờng dùng
phơng pháp giảm giá nh: giảm giá do trả tiền sớm, do thời vụ, do mua
khối lợng lớn
f. Điều khoản về giao hàng
Nội dung của điều khoản này bao gồm: thời hạn giao hàng, địa điểm
phơng thức và những quy định giao hàng.
+ Thời hạn giao hàng là thời hạn mà bên bán phải hoàn thành nghĩa vụ giao
hàng cho bên mua . Nếu các bên không có thoả thuận gì thì thời hạn này
cũng là lúc di chuyển rủi ro và tổn thất ( nếu có) của hàng hoá từ ngời bán
sang ngời mua.Thời hạn này có thể là giao hàng có định kỳ( một ngày cố

định hoặc là ngày cuố cùng của thời hạn giao hàng hoặc là một khoảng thời
gian xác định.) hay là giao hàng ngay hoặc là giao hàng không định kỳ( sau
khi nhận LC một số ngày hay khi nào xin đợc giấy phép xuất khẩu.
+ Địa điểm giao hàng: Địa điểm này luôn gắn chặt với phơng thức chuyên
chở hàng hoá và điều kiện cơ sở giao hàng ( đợc qui định trong Intercoms
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
10

90). Thông thờng thì điều kiện này đã đợc xác định rõ trong điều kiện cơ sở
giao hàng, ví dụ: Trong hợp đồng qui định CIF Hải Phòng, điều này cũng
đồng nghĩa với việc giao nhận hàng sẽ diễn ra tại cửa khẩu cảng biển Hải
Phòng.
+ Phơng thức giao hàng: gồm các bớc sau:
Giao hàng sơ bộ: Là bớc đầu xem xét, xác định ngay tại địa điểm sản xuất
hoặc nơi gửi hàng, sự phù hợp về chất lợng, số lợng hàng hoá so với hợp
đồng.
Giao nhận về số lợng, chất lợng: kiểm tra chính xác tính phù hợp của
hợp đồngtrtên phơng diện số lợng và chất lợng hàng đợc giao.
Giao nhận cuối cùng: Là sự xác nhận rằng ngời bán đã hoàn thành nghĩa
vụ giao hàng.
+ Có những qui định thờng không đợc đa vào nội dung của hợp đồng
nhng nó đã trở thành điều khoản thông lệ, buộc các bên phải thực hiện nh:
Việc thông báo giao hàng, trớc khi giao hàng, ngời bán thông báo là hàng
đã sẵn sàng để giao hoặc đã đem ra cảng để giao. Ngời mua thông báo cho
ngời bán những điều cần thiết để gửi hàng hoặc chi tiết của tàu đến nhận

hàng. Sau khi giao hàng, ngời bán vẫn phảỉ tiếp tục thông báo về tình hình
hàng đã giao.
+ Một số quy định khác về việc giao hàng nh có thể giao hàng từng đợt
hoặc phải giao một lần, cho phép chuyển tải hay chấp nhận vận đơn đến
chậm
g. Điều khoản về thanh toán
Đây là điều khoản cơ bản mà bất kỳ hợp đồng mua bán nào cũng đều phải
có, nó thờng tiêu tốn mất nhiều thời gian công sức của các nhà thơng
lợng đàm phán và thờng gây ra những vấn đề về tranh chấp giữa các bên.
Trong điều khoản này cần phải nêu đợc 3 nội dung sau:
+ Đồng tiền thanh toán: có thể là của bên xuất khẩu, bên nhập khẩu, hoặc
nớc thứ 3 . Đồng tiền thanh toán có thể không trùng với đồng tiền tính giá và
lúc đó phải quy định mức tỷ giá thay đổi . ví dụ trong hợp đồng xuất khẩu gaọ
cho Nhật Bản giá ghi trong hợp đồng là 2000 yên/ tấn, nhng trong điều
khoản thanh toán hợp đồng lại quy định trả tiền bằng USD, tỷ giá theo quy
định của ngân hàng nhà nớc Việt nam vào thời điểm giao hàng .
+ Thời hạn thanh toán; là thời hạn thoả thuận để trả tiền trớc, ngay hoặc
sau khi giao hàng.
Trả tiền ngay theo tập quán quốc tế thì đây là việc thanh toán trớc lúc hoặc
trong lúc ngời xuất khẩu đặt chứng từ hàng hoá hoặc đặt bản thân hàng hoá
dới quyền định đoạt của ngời mua. Thờng thì trong hợp đồng nêu rõ khi
nào trả tiền ngay.
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
11

Trả tiền trớc là việc ngời mua giao cho ngời bán toàn bộ hoặcmột phần
tiền hàng trớc khi ngơì bán đặt hàng hoá dới quyền định đoạt của ngợi
mua. Khoản ứng trớcthờng mang tính tín dụngmà ngời mau cấp cho ngời
bán.
Trả tiền sau: Sau khi giao hàng một thời gian nhất định, ngời nhập khẩu
mới trả tiền cho ngời xuất khẩu. Theca chất đây là khoản tín dụng ngời bán
câp cho ngời mua.
+ Phơng thức trả tiền : xuất phát từ việc bảo vệ quyền lợi của mình, các
bên có thể sử dụng một trong các phơng thức sau:
Phơng thức trả tiền mặt (cash payment )
Phơng thức chuyển tiền: chuyển tiền bằng th(MT-Mail Transfer), chuyển
tiền bằng phiếu (DT-Draft Transfer), chuyển tiền bằng điện (TT-Telegraphic
Transfer).
Phơng thức thanh toán nhờ thu: là phơng thức thanh toán trong đó ngời
bán, sau khi giao hàng hoá hoặc dịch vụ, uỷ thác cho ngân hàng thu hộ tiền
hàng hoá hoặc dịch vụ đó. Gồm có hai phơng thức nhờ thu:
+ Nhờ thu phiếu trơn (Clear collection).
+ Nhờ thu kèm chứng từ (Documentary collection).
Phơng thức tín dụng chứng từ: đây là một sự thoả thuận, trong đó một
ngân hàng (gọi là ngân hàng mở th tín dụng) theo yêu cầu của khách hàng
(ngời xin mở th tín dụng) sẽ trả một số tiền nhất định cho ngời khác
(ngời hởng lợi số tiền của th tín dụng) hoặc chấp nhận hối phiếu do ngời
này ký phát trong phạm vi số tiền đó khi ngời này xuất trình cho ngân hàng
một bộ chứng từ thanh toán phù hợp với những quy định đề ra trong th tín
dụng.
Th tín dụng có thể trả tiền ngay hoặc trả tiền sau hoặc có thể chuyển
nhợng cho ngời th ba.
Điều kiện bảo đảm hối đoái: do sự biến động giá cả các đồng tiền nên để
tránh rủi do có thể ra, các bên thờng thoả thuận những điều kiện đảm bảo
hối đoái. Có thể điều kiện bằng vàng hoặc là điều kiện bảo đảm ngoại hối.

Điều khoản về xử lý tranh chấp: phần này quy định rõ trong hợp đồng (sau
khi có sự đồng ý của hai bên ký kết) rằng tranh chấp xử lý ở đâu, theo nguồn
luật hay tập quán nào, do trọng tài kinh tế quốc tế nào xử, cách giám định
địa điểm giám định và cơ quan giám định, bồi thờng nh thế nào.
h. điều kiện cơ sở giao hàng.
Điều kiện cơ sở giao hàng quy định những cơ sở có tính nguyên tắc của
việc giao nhận hàng hoá giữa bên bán với bên mua. Những cơ sở đó là:
- Sự phân chia các trách nhiệm tiến hành việc giao nhận hàng giữa bên bán
và bên mua nh: Thuê mớn phơng tiện vận tải, lu cớc, bốc hàng, dỡ
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
12

hàng, mua bảo hiểm, khai hải quan, nộp thuế xuất nhập khẩu
- Phân chia các chi phí về giao hàng nh: các chi phí về chuyên chở hàng,
chi phí bốc hàng, chi phí dỡ hàng, chi phí lu kho, chi phí mua bảo hiểm,
tiền thuế
- Phân định sự di chuyển những rủi ro, và tổn thất của hàng hoá từ bên
bán sang bên mua. Hiện nay còn tồn tại một số tập quán buôn bán quy định
về điều kiện cơ sở giao hàng khác nhau. Song thông dụng nhất vẫn là
Incoterms 1990 (hiện nay là Incoterms 2000 song cha sử dụng phổ biến).
Trong Incotermas 1990 có một số nhóm điều kiện giao hàng sau:



Incoterms 1990

Nhóm Ký hiệu ý nghĩa
E (Nơi đi) EXW Giao tại xởng
F
FCA Giao cho ngời chuyên chở
FAS Giao dọc mạn tàu
Tiềnvận tải
cha trả
FOB Giao trên tàu
C
CFR Tiền hàng và cớc phí
CIF Tiền hàng, cớc phí, bảo hiểm
Tiền vận chuyển
đã trả
CPT Cớc phí trả tới
CIP Cớc phí và bảo hiểm trả tới
D
DAF Giao tại biên giới
DES Giao tại tàu
DEQ Giao tại cầu cảng
DDU Giao hàng thuế cha trả
Nơi đến
DDP Giao hàng thuế đã trả

Do điều kiện khách quan nên các doanh nghiệp nhập khẩu Việt Nam
thờng sử dụng điều kiện CIF cảng đến trong mỗi hợp đồng nhập khẩu. Do
vậy trong phần này tôi xin chỉ đề cập tới điều kiện CIF cảng đến.
Với điều kiện CIF ngời bán phải:
- Ký kết hợp đồng chuyên chở đờng biển để chở hàng đến cảng đích.
- Lấy giấy phép nhập khẩu, nộp thuế, và giấy lệ phí xuất khẩu (nếu cần).
- Ký kết hợp đồng bảo hiểm cho hàng hoá theo điều kiện bảo hiểm tối thiểu

Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
13

với giá trị bảo hiểm bằng giá trị CIF + 10%.
- Cung cấp cho ngời mua hoá đơn, vận đơn hoàn hảo và giấy chứng nhận
bảo hiểm.
- Trả tiền chi phí bốc hàng lên tàu.
- Trả tiền chi phí dỡ hàng nếu chi phí này đã nằm trong tiền cớc (tàu chở là
tàu chợ).
Còn ngời mua phải (bên NK):
- Nhận hàng theo từng chuyến giao hàng khi hoá đơn, giấy chứng bảo
hiểm và vận đơn đợc giao cho mình.
- Trả tiền chi phí dỡ hàng nếu chi phí này cha nằm trong tiền cớc.
- Chịu mọi rủi ro và tổn thất về hàng hoá kể từ khi hàng đã qua hẳn lan
can tàu ở cảng bốc hàng.
i. Các điều khoản khác
Tuỳ vào tập quán, mối quan hệ và đối tợng mua bán mà các bên có thể
thoả thuận đa thêm vào hợp đồng những điều khoản cần thiết. Đó là những
điều khoản có tính chất thànhluật và các bên có thể tự ngầm định với nhau
hay cũng có thể là các điều khoản hoàn toàn dựa trên sự tự nguyện của các
bên đa vào.
Các điều khoản đó có thể là:
- Điều khoản về bảo hành ( việc đa các điều khoản này vào thờng là trong
các hợp đồng mua bán máy móc, thiết bị kỹ thuật )
- Điều khoản về trách nhiệm do vi phạm hợp đồng

- Điều khoản về khiếu nại và trọng tài do vi phạm hợp đồng
- Điều khoản về trờng hợp miễn trách
- Điều kiện có hiệu lực và thời hạn có hiệu lực của hợp đồng

II. Các buớc tiến hành kí kết hợp đồng nhập khâủ


Nghiên cứu tiếp cận thị trờng

Lập phơng án kinh doanh

Thơng lợng, đàm phán các
điều khoản giao dịch

Kí kết hợp đồng

Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
14


1. Nghiên cứu tiếp cận thị trờng
Ngoài việc nắm chắc tình hình môi trờng vĩ mô trong nớc ( nh chính trị,
kinh tế, pháp luật) doanh nghiệp kinh doanh cần nắm chắc đợc hai
nguồn tin chính sau:
a) Nhu cầu của khách hàng: Doanh nghiệp cần xác định xem khách

hàng của mình cần loại hàng gì, công dụng của chúng là gì, giá cả ở mức
nào, số lợng là bao nhiêu, các yêu cầu về nhãn mác, xuất xứ hàng hoá
b) Nguồn cung ứng mặt hàng đó trên thị trờng:
Về phía đối thủ: Các đối thủ sẽ cạnh tranh và chiếm lĩnh bao nhiêu
% thị trờng.
Về phía nhà cung cấp: họ có thể đáp ứng đợc bao nhiêu % nhu cầu
những mặt hàng đó, doanh nghiệp sẽ mua từ đâu, từ nhà cung cấp nào. Để
cạnh tranh doanh nghiệp cần thực hiện những biện pháp gì.
Qua sự phân tích môi trờng vĩ mô và vi mô doanh nghiệp lập ra những
phơng án kinh doanh.
2. Lập phơng án kinh doanh .
Trên cơ sở có sự lựa chọn sơ bộ về mặt hàng kinh doanh, nhà cung cấp,
doanh nghiệp cần lập từng phơng án kinh doanh với từng mặt hàng, đồng
thời phân tích lựa chọn những mặt hàng thích hợp với doanh nghiệp. Các căn
cứ lựa chọn là:
Đánh giá tổng quát về thị trờng, xu hớng biến động mặt hàng đó,
mức độ, quy mô cạnh tranh
Đánh giá khả năng cung ứng của công ty :
+ Nguồn cung cấp
+ Giá thành và giá cả hàng hoá
+ Vấn đề nguồn vốn, vấn đề nhân lực
Tìm ra những thuận lợi và khó khăn của doanh nghiệp
Lựa chọn mặt hàng: Dự tính một số chỉ tiêu có thể đạt đợc của mặt hàng
đó nh tỉ suất ngoại tệ, tỉ suất doanh lợi, điểm hoà vốn.
Lập kế hoạch kinh doanh: Lập các chơng trình, các bớc kinh doanh
với từng mặt hàng.
3. Tổ chức giao dịch và ký kết hợp đồng .
Căn cứ vào kế hoạch kinh doanh, doanh nghiệp tổ chức thơng lợng đàm
phán các điều khoản giao dịch để tiến tới ký kết hợp đồng. Việc thơng
lợng, đàm phán các điều khoản này có thể đợc thực hiện qua nhiều biện

pháp nh quảng cáo, điện thoại, faxQuá trình này bao gồm các bớc cơ
bản sau:
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
15

*Hỏi giá ( Inquiry)
Ngời nhập khẩu sẽ tiến hành lập một th hỏi giá với nội dung nh: Tên
hàng, quy cách, phẩm chất, só lợng, thời gian giao hàng mong muốn và
gửi tới ngời xuất khẩu đề nghị ngời xuất khẩu báo cho mình biết giá cả và
các điều kiện để mua hàng.
Hỏi giá không ràng buộc trách nhiệm của nguời hỏi giá. Ngời hỏi giá
thờng hỏi nhiều nơi nhằm nhận đợc bản chào giá tốt nhất. Đây là bớc đi
có tính chủ động của đơn vị nhập khẩu để đi tới kí kết hợp đồng.
*Phát giá chào hàng(OFFER).
Chào hàng là thông điệp mà ngời xuất khẩu muốn gửi tới nhà xuất khẩu để
thể hiện ý chí muốn bán hàng của mình . Chào hàng này cũng có thể là th
hỏi giá của nhà nhập khẩu, cũng có thể là ngời xuất khẩu chủ động chào
hàng cho một hoặc một số nhà nhập khẩu nào đó, nội dung của chào hàng
nêu rõ: tên hàng, quy cách phẩm chất, số lợng, giá cả, điều kiện cơ sở
giao hàng, thời hạn giao hàng, điều kiện thanh toán, bao bì ký mã hiệu
Chào hàng có hai loại: loại có ràng buộc trách nhiệm của nhà xuất khẩu
(gọi là chào hàng cố định), và loại không ràng buộc trách nhiệm của nhà
xuất khẩu (gọi là chào hàng tự do )
* Đặt hàng (order ).
Bớc này diễn ra nếu nhà nhập khẩu đồng ý chấp nhận chào hàng của nhà

xuất khẩu, ngời nhập khẩu sẽ đa ra một đặt hàng. Đặt hàng chính là đa
ra lời đề nghị ký kết hợp đồng. Trong đặt hàng, ngời nhập khẩu sẽ nêu cụ
thể về hàng hoá định mua và tất cả những nội dung cần thiết cho việc ký kết
hợp đồng.
* Hoàn giá (courter offer)
Trong trờng hợp ngời nhập khẩu không chấp nhận hoàn toàn chào hàng
của nhà xuất khẩu, mà đa ra một lời đề nghị mới thì đề nghị mới này là trả
giá, khi có sự trả giá, chào hàng trớc coi nh bị huỷ .
* Chấp nhận (acceptance)
Đây là sự chấp nhận hoàn toàn tất cả mọi điều kiện của chào hàng mà
ngời xuất khẩu đa ra, khi đó hợp đồng coi nh đợc thành lập
4. Kí kết hợp đồng
Hai bên mua và bán, sau khi đã thống nhất thoả thuận với nhau về điều
kiện giao dịch, có khi ghi lại cẩn thận mọi điều đã thoả thuận gửi cho đối
phơng. Đó là văn kiện xác nhận, văn kiện do bên xuất khẩu gửi thờng gọi
là giấy xác nhận bán hàng, do bên nhập khẩu gửi là giấy xác nhận mua
hàng. Xác nhận thờng đợc lập thành hai bản, bên lập xác nhận kí trớc rồi
gửi cho bên kia, bên kia kí xong giữ lại một bản gửi trả lại một bản. Việc
xác nhận cũng có thể là một văn bản có xác nhận của hai bên và đợc gọi là
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
16

bản hợp đồng .

Iii. tổ chức thực hiện hợp đồng nhập khẩu.

Sau khi hợp đồng mua bán ngoại thơng đợc ký kết, đơn vị kinh doanh
xuất nhập khẩu phải tổ chức thực hiện hợp đồng đó. Đây là một công việc
phức tạp, nó đòi hỏi phải tuân thủ luật quốc gia và quốc tế, đòi hỏi sự phân
bổ các nguồn lực của đơn vị kinh doanh một cách hợp lý, hơn nữa là đảm
bảo đợc quyền lợi quốc gia và uy tín kinh doanh của công ty. Về mặt kinh
doanh, trong quá trình thực hiện các khâu công việc của việc thực hiện hợp
đồng, đơn vị kinh doanh xuất nhập khẩu phải cố gắng tiết kiệm chi phí,
nâng cao hiệu quả, lợi nhuận của toàn bộ nghiệp vụ giao dịch.
Với một đơn vị chuyên doanh nhập khẩu để thực hiện hợp đồng, đơn vị đó
phải tiến hành các khâu sau:
1. Xin giấy phép nhập khẩu.
2. Mở L/C (nếu cần).
3. Thuê tàu hoặc lu cớc phí.
4. Mua bảo hiểm.
5. Làm thủ tục hải quan.
6. Nhận hàng tại tàu chở hàng.
7. Kiểm tra hàng hoá.
8. Giao hàng cho đơn vị đặt hàng nhập khẩu.
9. Làm thủ tục thanh toán.
10. Khiếu nại (nếu có).

1-Xin giấy phép nhập khẩu.
Giấy phép nhập khẩu là một biện pháp quan trọng để nhà nớc quản lý nhập
khẩu. Vì thế sau khi ký kết hợp đồng nhập khẩu, doanh nghiệp phải xin giấy
phép nhập khẩu để thực hiện hợp đồng đó. Hồ sơ thờng bao gồm: Đơn xin
nhập khẩu, bản sao hợp đồng đã ký với nớc ngoài, phiếu hạn ngạch,
VISA, giấy báo trúng thuần Việc cấp giấy phép xuất nhập khẩu do Bộ
Thơng Mại cấp. Trong giấy phép nhập khẩu có quy định, ngời làm nhập
khẩu hoặc hàng nhập khẩu với một nớc nhất định nào đó, chuyên cjở bằng
một phơng thức vận tải và giao nhập tại một cửa khẩu nhất định.

2-Mở L/C (Letter of Credit- Th tín dụng).
Khi hợp đồng nhập khẩu quy định tiềm năng thanh toán bằng L/C, một
trong các công việc đầu tiên mà bên nhập khẩu phải làm để thực hiện hợp
đồng là mở L/C.
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
17

Về thời gian mở L/C: nếu hợp đồng không quy định gì thì phụ thuộc vào
thời gian giao hàng, thông thờng L/C đợc mở khoảng 20-25 ngày trớc
khi đến giao hàng.
Căn cứ để mở L/C: là các điều khoản của hợp đồng nhập khẩu. Khi mở L/C,
công ty dựa vào căn cứ này để điền vào một mẫu gọi là Giấy xin mở tín
dụng nhập khẩu. Mẫu đó cùng với bản sao hợp đồng và giấy phép nhập khẩu
đợc chuyển đến ngân hàng ngoại thơng cùng với hai uỷ nhiệm chi một uỷ
nhiệm chi để lấy quỹ theo quy định về việc mở L/C và một uỷ nhiệm chi nữa
để trả thủ tục phí cho ngân hàng về việc mở L/C.
Khi bộ chứng từ gốc từ nớc ngoài về đến ngân hàng ngoại thơng, đơn vị
kinh doanh nhập khẩu phải kiểm tra chứng từ, nếu chứng từ hợp lệ, trả tiền
cho ngân hàng. Sau đó ngân hàng mới chuyển chứng từ cho bên nhập khẩu đi
nhận hàng.

3+4 Nghiệp vụ thuế tàu, lu cớc phí, mua bảo hiểm.
Trong quá trình thực hiện hợp đồng mua bán ngoại thơng, việc thuê tàu
chở hàng đợc tiến hành dựa vào ba căn cứ sau:

+ Những điều khoản của hợp đồng mua bán ngoại thơng.
+ Đặc điểm mua bán.
+ Điều kiện vận tải.
Việc thuê tàu hay lu cớc phí đòi hỏi phải có kinh nghiệm nghiệp vụ, có
thông tin về tình hình thị trờng thuê tàu, tinh thông các điều kiện thuê tàu
hơn nữa các doang nghiệp nhập khẩu thờng sử dụng điều kiện CIF làm cơ sở
giao hàng nên viẹc thuê tàu hay lu cớc phí thờng do bên xuất khẩu hay
một công ty vận tỉa làm còn công ty chỉ làm thủ tục đến nhận hàng.
Trong quá trình vận chuyển hàng hoá thờng gặp nhiều rủi ro, tổn thất. Để
an toàn các chủ hàng thờng ký hợp đồng bảo hiểm với một công ty bảo hiểm
nào đó. Hợp đồng bảo hiểm có thể là hợp đồng bảo hiểm bao hoặc hợp đồng
bảo hiểm chuyến. Khi mua bảo hiểm bao, chủ hàng ký kết hợp đồng từ đầu
năm, còn đến khi giao hàng xuống tàu xong, chủ hàng chỉ gửi đến công ty
bảo hiểm một thông báo Giấy báo bắt đầu vận chuyển. Khi mau bảo hiểm
chuyến, chủ hàng gửi đến công ty bảo hiểm một văn bản gọi là Giấy yêu
cầu bảo hiểm. Trên cơ sở giấy đó chủ hàng và công ty bảo hiểm ký hợp đồng
bảo hiểm.
5- Làm thủ tục hải quan.
Hàng hoá khi đi ngang qua biên giới quócc gia để xuất khẩu hoặc nhập
khẩu đều phải làm thủ tục hải quan. Việc làm thủ tục hải quan bao gồm có ba
bớc chủ yếu sau:
- Khai báo hải quan: Chức năng khai báo các chi tiết về hàng hoá trên tờ
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
18

khai để cơ quan hải quan kiểm tra các thủ tucj giấy tờ. Yêu cầu của việ kiểm
tra là phải trung thực và chính xác. Nội dung của tờ khai báo gồm những mục
nh: loại hàng, ten hàng, số-khối lợng, giá trị hàng, tên công cụ vận tải,
nhập khẩu với nớc nào Tờ khai hải quan phải đợc xuất trình kèm theo
một số chứng từ khác, mà chủ yếu là: giấy phép nhập khẩu, hoá đơn,
phiếu đóng gói, bảng kê chi tiết, chứng từ xuất xứ (CO).
- Xuất trình hàng hoá: hàng hoá nhập khẩu phải đợc sắp xếp theo trật tự
thuận tiện cho việc kiểm soát. Chủ hàng phải chụi chi phí về nhân công về mở
đóng các kiện hàng.
- Thực hiện các quyết định của hải quan sau khi kiểm soát giấy tờ và hàng
hoá, hải quan sẽ ra các quyết định nh:
+ Cho phép hàng đợc qua biên giới (Thông quan).
+ Cho hàng đi qua kèm theo điều kiện nh phải sửa chữa, phải bao bì lại
chủ hàng phải nộp thuế.
+ Lu khoá ngoại quan.
+Hàng không dợc nhập khẩu.
Chủ hàng phải tuân thủ các quyết định đó nếu không họ vi phạm tội hình sự
6. Nhận hàng từ tàu chở hàng.
Đơn vị kinh doanh phải trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua một đơn vị nhận
uỷ thác giao nhận tiến hành:
- Ký kết hợp đồng uỷ thác cho cơ quan vận tải (Ga, cảng) về việc giao
nhận hàng từ tàu.
- Xác nhận với cơ quan vận tải kế hoạch tiếp nhận hàngnhập khẩu hàng
năm, từng quý, lịch tàu, cơ cấu mặt hàng, điều kiện kỹ thuật khi bốc dỡ,
vận chuyển giao nhận.
- Cung cấp các tài liệu cần thiết cho việc giao nhận hàng hoá nh vận đơn,
lệnh giao hàng
- Thông báo cho các đơn vị trong nớc đặt mua hàng nhập khẩu (nếu hàng
nhập khẩu cho một đơn vị trong nớc) và dự kiến ngày hàng về, ngày thực tế
tàu chở hàng về đến cảng hoặc toa xe chở hàng đa hàng về sân giao nhận.

- Thanh toán cho cơ quan vận tải các phí tổn về giao nhận, bốc xếp, bảo
quản và vận chuyển hàng nhập khẩu.
- Theo dõi việc giao nhận, đôn đốc cơ quan vận tải lập các biên bản về
hàng hoá và giải quyết trong phạm vi quyền hạn của mình những vấn đề xảy
ra trong việc giao nhận.
7. kiểm tra hàng hoá nhập khẩu.
Sau bớc nhận hàng, là bớc kiểm tra hàng hoá nhập xem có đúng với hợp
đồng hay không.
Theo tinh thần nghị định 200/CP ngày 31/12/1973 và thông t liên bộ giao
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
19

thông vận tải-ngoại thơng số 52/TTLB ngày 25/1/1975 thì hàng nhập khẩu
khi về qua cửa khẩu phải đợc kiểm tra kỹ càng, mỗi cơ quan tuỳ theo chức
năng của mình tiến hành công việc đó.
Cơ quan ga, cảng phải kiểm tra liêm phong kẹp chì trớc khi dỡ hàng ra
khỏi phơg tiện vận chuyển. Nếu hàng có tổn thất hoặc xếp không theo lô,
vận đơn thì cơ quan giao thông mời bên giám định lập biên bản giám định
dới tàu. Nếu hàng chuyên chở mà bị thiếu hụt, mất mát thì phải có biên bản
kết toán nhận hàng với tàu.
Doanh nghiệp nhập khẩu với t cách là một bên đứng tên trên vận đơn phải
lập th dự kháng nếu nghi ngờ hoặc nhận thấy hàng thực sự có tổn thất phải
yêu cầu công ty bảo hiểm lập biên bản giám định nếu tổn thất xảy ra thuộc
những rủi ro đã mua bảo hiểm.

8. Giao hàng cho đơn vị đặt hàng nhập khẩu.
Khi doanh nghiệp nhập khẩu theo phơng thức nhận uỷ thác thì doanh
nghiệp sẽ giao số hàng đó cho bên đặt hàng nhập khẩu.

9.Làm thủ tục thanh toán.
Nếu phơng thức thanh toán là L/C thì bên nhập khẩu phải mở L/C theo quy
định. Sau khi nhận hàng và kiểm tra hàng hoá, các giấy tờ chứng từ, nếu
hợp lệ thì doanh nghiệp nhập khẩu thanh toán cho ngân hàng.
Nếu hợp đồng quy định thanh toán bằng phơng pháp nhờ thu (thờng là
phơng thức nhờ thu kèm chứng từ) thì bên nhập khẩu đợc kiểm tra chứng từ
trong một thời gian nhất định. Sau thời gian này nếu bên mua không có lý do
từ chối thanh toán thì ngân hàng xem nh yêu cầu đoì hàng là hợp lệ.

10-Khiếu nại về hàng hoá và giải quyết khiếu nại.
Khi thực hiện hợp đồng về nhập khẩu, nếu phát hiện thấy hàng nhập khẩu
bị tổn thất, thiếu hụt thì bên nhập khẩu cần phải lập ngay hồ sơ khiếu nại
để không bỏ lỡ thì hạn khiếu nại.
Cần phải căn cứ vào trách nhiệm nghĩa vụ của các bên để lựa chọn đối
tợng khiếu nại cho phù hợp: đối tợng đó có thể là ngời xuất khẩu hay
ngời vận tải hay bên bảo hiểm.
Đơn khiếu nại phải kèm theo những bằng chứng về việc tổn thất nh: biên
bản giám định, hoá đơn, vận đơn đờng biển, đơn bảo hiểm Việc khiếu
nại sẽ đợc giải quyết giữa hai bên. Nếu hai bên không tự giải quyết
đợchoặc không thoả đáng thì ngời nhập khẩu có thể kiện bên đối tác ra Hội
Đồng Trọng Tài Quốc Tế hoặc ra Toà án.
Giám sát thực hiện hợp đồng nhập khẩu
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
20

Giám sát là hoạt động nhằm theo dõi tình hình thực hiện nghĩa vụ của các
bên tham ra hợp đồng mua bán ngoại thơng thi hành theo đúng cam kết
trong hơp đồng mỗi bên đợc thực hiện đúng, thì điều hành hợp đồng lại là
công việc hoàn toàn khác, hoạt đông này diễn ra khi thực tế có vấn đề phát
sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng mà những vấn đề này không đợc
tính trớc vào lúc xây dựng hợp đồng, và lúc này nó đòi hỏi cần phải có sự
thay đổi các quy định và các điều khoản của hợp đồng.
Hoạt động giám sát hợp đồng đề cập đến những công việc mà ngời
mua phải thực hiện để đảm bảo rằng anh ta có thực hiện các nghĩa vụ của
mình và cần biết rõ liệu ngời xuất khẩu có đang thực hiện nghĩa vụ của mình
nh đã quy định hay ngầm định trong hợp đồng hay không. Các nghĩa vụ
riêng của mỗi bên này còn phải đợc nhà nhập khẩu và nhà cung cấp thực
hiện ở những thời điểm khác nhau trong giai đoạn thực thi hợp đồng. Nếu nhà
nhập khẩu không thiết lập một hệ thống nhắc nhở anh ta về các nghĩa vụ của
hợp đồng tại thời điểm thích hợp, thì có thể xẩy ra chyện anh ta hoặc là sẽ
quên hay thực hiện chậm các nghĩa vụ đó. Đối với ngời nhập khẩu một điều
cũng không kém phần quan trọng là anh ta phải đợc thông tin đầy đủ chính
xác về việc nhà cung cấp thi hành những nghĩa vụ của họ đến đâu từ đó xác
định đợc nhiệm vụ của mình tiếp theo.
Vậy, giám sát hợp đồng nh là một hệ thống các công việc nhằm theo dõi
tiến trình hợp đồng, xác định nhiệm vụ tiếp theo của mỗi bên để đảm bảo cả
hai bên tránh đợc chậm chễ hoặc sai sót trong quá trình thực hiện hợp đồng.
* Các phơng pháp giám sát
+Các phơng pháp thủ công: không hề có một phơng pháp thủ công cụ thể
nào đợc thiết lập riêng biệt cho việc giám sát hợp đồng những phơng pháp
đã dùng trong việc quản lý hồ sơ hoặc các hoạt động lập sơ đồ và kế hoạch

trong quản lí kinh doanh đợc cải biên để sử dụng trong lĩnh vực này. Các
phơng pháp này nói chung đều liên quan đến thiết lập thời gian biểu của các
sự kiên và công việc rôì sau đó mới là sử dụng các thẻ ghi hoặc là dấu hiệu
nhằm báo hiệu khi nào thì có một công việc cần làm.
Ba biến thái chủ yếu của các hệ thống này là
- Hồ sơ theo dõi hợp đồng
- Phiếu theo dõi hợp đồng
- Phiếu ghi chỉ số hợp đồng
+ Các phơng pháp sử dụng máy điện toán
Cách tiếp cận cơ sở để quan sát hợp đồng bằng hệ thống có máy vi tính
về căn bản là giống nh cách tiếp cận đã mô tả đối với các phơng pháp thủ
công, u điểm chính của hệ thống dùng máy tính là sự dễ dàng trong tổ chức
và truy nhập thông tin về quá trình giám sát hợp đồng và trong việc điều hành
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
21

các công việc giám sát, cũng nh việc liên hệ với các bộ phận khác trong cơ
quan nhập khẩu, vớ các nhà cung cấp, các đại lý vận tải, công ty bảo hiểm,
ngời chuyển tiếp hàng hoá
iv. những chứng từ và phơng tiện tín dụng cơ bản
trong quá trình thực hiện hợp đồng nhập khẩu.

1.Chứng từ hàng hoá.
Chứng từ hàng hoá có tác dụng nói rõ đặc điểm về giá trị, chất lợng và số
lợng của hàng hoá. Những chứng từ này ngời mua sẽ nhận đợc từ ngời

bán. Ngời mua cần kiểm tra bộ chứng từ này trớc khi thanh toán cho bên
bán. Bộ chứng từ này gồm:
- Hoá đơn thơng mại (Commercial invoice): Đây là một háo đơn có tứac
dụng đòi tiền ngời mua số tiền đã đợc ghi trên hoá đơn. Hoá đơn nói rõ đặc
điểm hàng hoá, đơn giá và tổng giá trị hàng hoá, điều kiện cơ sở giao hàng,
phơng thức thanh toán, phơng thức chuyên chở hàng.
- Hoá đơn này đợc lập nhiều bản và đợc dùng trong nhiều việc khác nhau
nh xuất trình cho ngân hàng để đòi tiền hàng, tính phí bảo hiểm khi mua
bảo hiểm hàng hoá, xin cơ quan quản lý ngoại hối cấp ngoại tệ, tính tiền
thuế ở hải quan.
- Bản kê chi tiết (Specification): Là chứng từ về chi tiết hàng hoá trong kiện
hàng. Nó tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm tra hàng hoá, Hơn nữa nó
còn có tác dụng bổ sung cho háo đơn khi lô hàng bao gồm nhiều loại hàng có
tên gọi, phẩm cấp khác nhau.
- Phiếu đóng gói (Packing Tist): Là bảng kê khai tất cả các hàng hoá đựng
trong một kiện hàng (hòm, hộp, container, ), thờng đính trên bao bì
hàng hóa .
- Giấy chứng nhận phẩm chất (Certificate of Quanlity), giấy chứng nhận
số lợng (Certificate of Quanlity), giấy chứng nhận trọng lợng (Certificate
of Weight): Là chứng từ xác nhận chất lợng, số lợng, trọng lợng hàng
thực giao và chứng minh các chỉ tiêu đó phù hợp với hợp đồng. Các chứng
nhận đó có thể do cơ quan giám định cấp.
2.Chứng từ vận tải:
Đây là chứng từ do ngời chuyên chở cấp để xác nhận rằng mình đã nhận
hàng để chở. Chứng từ vận tải thờng dùng trong nhập khẩu là: Vận đơn
đờng biển và vận đơn đờng không.
- Vận đơn đờng biển: có chức năng là bằng chứng của hợp đồng chuyên
chở đờng biển, là chứng chỉ quyền sở hữu hàng hoá và là chứng từ xác
nhận ngời vận chuyển đã nhận hàng để vận chuyển. Qua vận đơn, tình
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software

For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
22

trạng hàng hoá khi bốc lên tàu và tình hình đặc biệt của việc xếp hàng lên tàu
đợc ghi rõ ràng.
Nội dung của vận đơn: ở mặt trớc ngời ta ghi rõ tên ngời gửi hàng, tên
tàu, số hiệu của chuyến đi, tên hàng, ký mã hiệu, số lợng kiện, trọng
lợng cả bì, tên ngời nhận hàng tình hình trả cớc, tình hình bản gốc,
số bản gốc đã đợc lập, ngày tháng cấp vận đơn. ở mặt sau ngời ta ghi sẵn
các điều khoản đợc áp dụng vào vận đơn, thông thờng ngời ta dùng vận
đơn đích danh, vận đơn theo lệnh hoặc vận đơn vô danh. Khi cấp vận đơn,
vận đơn đó có thể là vận đơn sạch hay vận đơn không sạch (Trong thực tế còn
tồn tại nhiều loại vận đơn khác nhau, độc giả có nhu cầu xin xem thêm tài
liệu khác).
Vận đơn đờng biển đợc vận hành một số bản gốc (thành một bộ vận đơn).
ở bản sao do thuyền trởng ký phát (copy) thì không có giá trị pháp lý mà
dùng cho thông báo giao hàng kiểm tra hàng hoá, thống kê hải quan.
- Biên lai thuyền phó (Master receipt): Do thuyền phó phụ trách về hàng
hoá xác nhận về việc đã nhận hàng để chở. ở biên lai này có ghi kết quả của
việc nhận hàng, kiểm hàng khi hàng đợc bốc lên tàu: Biên lai này không có
tác dụng là chứng chỉ sở hữu hàng hoá trừ phi hợp đồng có quy định khác.
- Phiếu gửi hàng: do chủ hàng đề nghị ngời chuyên chở cho lu khoang
xếp hàng lên tàu.
- Bản lợc khai hàng hoá: là chứng từ kê khai hàng hoá trên tàu, thông tin
về tiền cớc.
- Sơ đồ xếp hàng trên tàu.

- Các giấy tờ về giao nhận hàng khác.
- Vận đơn đờng hàng không (Air way bill )
Đây là chứng từ do cơ quan vận tải hàng không cấp cho ngời gửi hàng để
xác nhận đã nhận hàng để chở. Nội dung của vận đơn này cũng nh vận đơn
đờng biển. Vận đơn hàng không do ngợi gửi hàng điền vào ba bản chính rồi
đợc giao cho ngời chuyên chở cungf với hàng hoá. Bản thứ nhất có đóng
dấu để cho ngời chuyên chở do ngời gửi hàng ký tên. Bản thứ hai có
đóng dấu để cho ngời nhận hàng thì do ngời chuyên chở và ngời nhận
hàng cùng ký tên. Bản thứ ba do chữ ký của ngời chuuyên chở trả lại cho
ngời gửi hàng sau khi ngời chuyên chở đã nhận hàng.
3.Chứng từ bảo hiểm:
Đây là chứng từ do bên bảo hiểm cấp nhằm hợp thức hoá hợp đồng bảo
hiểm và đợc điều tiết mối quan hệ giữa tổ chức bảo hiểm với ngời đợc bảo
hiểm. Chứng từ này gồm:
- Đơn bảo hiểm: do tổ chức bảo hiểm cấp bao gồm những điều khoản chủ
yếu của hợp đồng bảo hiểm.
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
23

-Giấy chứng nhận bảo hiểm: là chứng từ do tổ chức bảo hiểm xác nhận một
lô hàng nào đó đã đợc bảo hiểm theo một điều kiện của hợp đồng bảo hiểm
dài hạn. Nội dung của nó bao gồm các điều khoản về đối tợng bảo hiểm,
các chi tiết cần thiết cho tính toán bảo hiểm và các điều kiện bảo hiểm đã
thoả thuận.
4-Chứng từ hải quan.

Chứng từ hải quan là những chứng từ mà theo chế độ hải quan, ngời chủ
hàng phải xuất trình cho cơ quan hải quan khi hàng hoá ngang qua biên giới
quốc gia. Bộ chứng từ này gồm một số chứng từ sau:
- Tờ khai hải quan (Entry Customs Declaration) là khai báo của chủ hàng
cho cơ quan hải quan để thực hiện thủ tục hải quan khi xuất khẩu hoặc nhập
khẩu hàng hoá. Theo điều lệ của hải quan Việt Nam, tờ khai hải quan phải
đợc nộp cho cơ quan hải quan ngay sau khi hàng đến cửa khẩu, tờ hải quan
phải đợc trình ùng với tờ giấy phép nhập khẩu, bảng kê chi tiết hàng hoá,
vận đơn (bản sao) (Theo nghị định 171/HĐBT ngày 27/5/1991).
- Giấy phép nhập khẩu: là chứng từ do Bộ thơng mại cấp, cho phép chủ
hàng đợc nhập khẩu một hoặc một số lô hàng nhất định, có cùng tên hàng,
từ một nớc nhất định, qua một cửa khẩu nhất định, trong một thời gian
nhất định.
Nội dung của giấy phép nhập khẩu bao gồm: tên và địa chỉ của ngời mua,
tên và địa chỉ của ngời xin nhập khẩu, số hiệu và ngày tháng của hợp đồng,
tên của cửa khẩu giao nhận, phơng tiện vận tải, tên hàng, nhãn hiệu quy
cách, phẩm chất, số lợng hoặc trọng lợng, giá đơn vị và tổng trị giá,
thời hạn hiệu lực của giấy phép.
- Giấy chứng nhận xuất xứ (CO-Certificate of Origin) là chứng từ do tổ chức
có thẩm quyền cấp để xác nhận nơi sản xuất hàng hoá.
Chứng từ này cần thiết cho cơ quan hải quan theo chính sách của nhà nớc
vận dụng các chế độ u đãi khi thính thuế và nó cũng cần thiết cho việc theo
dõi thực hiện chế độ hạn nghạch.
Nội dung của chứng từ này bao gồm: tên và địa chỉ của ngời mua, tên và
địa chỉ của ngời bán, tên hàng, số lợng, ký mã hiệu, lời khai của chủ
hàng và chứng nhận của tổ chức có thẩm quyền về nơi sản xuất ra hàng.
- Giấy chứng nhận về vệ sinh, kiểm dịch: do cơ quan có thẩm quyền của
Nhà nớc cấp cho chủ hàng với nội dung về kiểm tra phẩm chất của hàng
hoá.
5-Chứng từ kho hàng.

Do xí nghiệp kho hàng cấp cho ngời chủ hàng nhằm xác nhận đã nhận
hàng để bảo quản và xác nhận quyền sở hữu đối với hàng háo đó, gồm biên
lai kho hàng và chứng chỉ lu kho. Biên lai kho hàng do bên kho hàng cấp có
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.
Hoàn thiện việc ký kết và thực hiện hợp đồng NK
Phạm Ngọc Vinh

Thơng mại quốc tế 38
24

biên nhận đã lu kho một số hàng hoá nhất định, trong thời hạn nhất định.
Biên lai này có thể chuyển nhợng bằng cách ký hậu.
6. Phơng tiện tín dụng.
Phơng tiện tín dụng là văn bản xác nhận một khoản nợ, một trái quyền,
dùng để mua bán, chuyển nhợng trái quyền đó.
- Hồi phiếu (Bill of exchange Draft): là một tờ lệnh trả tiền vô điều kiện của
một ngời ký phát cho ngời khác, yêu cầu khi ngời đó nhìn thấy hồi
phiếu, hoặc đến một ngày cụ thể nhất định hoặc đến một ngày có thể xác
định trong tơng lai phải trả một số tiền nhất định cho một ngời nào đó hoặc
theo lệnh của ngời này trả cho một ngơì khác hoặc trả cho ngời cầm
phiếu.
Thờng trong hoạt động nhập khẩu thì bên ký phát là ngời xuất khẩu còn
bên trả tiền là ngời nhập khẩu hoặc ngân hàng mở L/C hay ngân hàng xác
nhận.
- Séc (Cheque) là tờ lệnh trả tiền vô điều kiện của chủ tài khoản tiền gửi
không kỳ hạn tại ngân hàng ký phát cho ngân hàng yêu cầu ngân hàng này
chi trả số tiền ghi trên séc cho ngời hởng.
- Th tín dụng (L/C): là một văn th của một ngân hàng căn cứ theo yêu cầu
của ngời nhập khẩu (ngời yêu cầu mở L/C) gửi cho ngân hàng khác (ngân

hàng thông báo) cam kết trả tiền cho ngời xuất khẩu với điều kiện ngời
xuất khẩu phải trình những chứng từ thoả mãn các yêu cầu đề ra trong th tín
dụng.



Phần 2: Thực trạng việc kí kết và thực
hiện hợp đồng nhập khẩu của Công ty Dợc
phẩm Trung ơng I
I: Quá trình hình thành và phát triển của Công ty
Công ty dợc phẩm trung ơng I (tên giao dịch cpcI) km số 6- đờng Giải
phóng- Thanh xuân- Hà nội
1. Lịch sử hình thành, phát triển và chức năng nhiệm vụ của
Công ty:
Ngay sau khi hoà bình lập lại ở miền Bắc năm 1954, cùng với các
ngành nghề kinh tế khác, để phục vụ cho sự nghiệp hàn gắn vết thơng chiến
tranh, bảo vệ và xây dựng miền Bắc XHCN làm hậu thuẫn đắc lực chi viện
cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nớc ở miền Nam. Ngành kinh tế Dợc
Generated by Foxit PDF Creator â Foxit Software
For evaluation only.