Tiết 65, 66 doi thoai doc thoai va doc thoai

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP


LAI LỊCH
NGOẠI HÌNH
NHÂN VẬT

HÀNH ĐỢNG
NGƠN NGỮ

VĂN BẢN TỰ SỰ
SỰ VIỆC

Đới
thoại

Đợc
thoại

Đợc
thoại
nợi
tâm


Tiết 65, 66 – Tiếng Việt

ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ
ĐỘC THOẠI NỘI TÂM TRONG
VĂN BẢN TỰ SỰ

I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
* Xét ví dụ: sgk/176,177


Có người hỏi:
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh thần lắm cơ mà?...
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!
Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng, cười nhạt mợt tiếng, vươn vai
nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào…
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi thẳng. Tiếng cười nói xơn xao của đám
người mới tản cư lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái giọng chua lanh lảnh của
người đàn bà cho con bú:
- Cha mẹ tiên sư nhà chúng nó ! Đói khổ ăn cắp, ăn trợm bắt được người ta cịn
thương. Cái giớng Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa mợt nhát !
Ơng Hai cúi gằm mặt x́ng mà đi. Ơng thống nghĩ đến mụ chủ nhà.
Về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, mấy đứa trẻ thấy bớ hơm nay có vẻ khác,
len lét đưa nhau ra đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.
Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ơng lão cứ giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng
Việt gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn,
bằng ấy tuổi đầu … Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít lên :
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giớng Việt gian
bán nước để nhục nhã thế này.
(Kim Lân, Làng,)


I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
a. Đối thoại.
- Những người tản cư
VD:
Có người hỏi: (1)
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh
thần lắm cơ mà?... (2)
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra
thế đấy! (3)

Trong ba câu đầu đoạn trích
là lời của ai nói với ai?
Tham gia câu chuyện có
ít nhất mấy người?
Họ đang nói về điều gì?
Dấu hiệu nào giúp em
nhận ra điều đó?

nói với nhau
- Tham gia câu chuyện
cố ít nhất hai người, Họ
đang nói về làng chợ
Dầu

- Có hai lượt lời qua
lại, đều hướng tới
người tiếp chuyện
và thể hiện bằng hai
gạch đầu dòng.

I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
a. Đối thoại.
VD:
Có người hỏi: (1)
- Sao bảo làng Chợ Dầu tinh
thần lắm cơ mà?... (2)
- Ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra
thế đấy! (3)

Đối thoại là gì?

Đối thoại là hình thức đối đáp, trị
chuyện giữa hai hay nhiều người.
Đối thoại được thể hiện bằng dấu gạch đầu dòng
ở đầu lời trao và đáp, mỗi lượt lời là một gạch
đầu dòng.


b. Độc thoại.
VD: Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp
miệng, cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào… (1)
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi
thẳng. .............

- Chúng bay ăn miếng cơm hay
miếng gì vào mồm mà đi làm cái
giống Việt gian bán nước để nhục nhã

thế này. (2)
Còn câu nào thuộc
hình thức
thoại khơng?
Câu " Hà, nắng
gớm,độc
về nào...'
ơngai?
Hai nói với ai?
là củaCâu
ai? đó
Nóilàvới

- Ơng nói với chính
mình, nói bâng quơ,
đánh trổng lảng để
thối lui.
- Khơng hướng đến
ai ( nói giữa trời),
không liên quan đến
chủ đề của hai
người đàn bà tản cư,
khơng có câu trả lời
Câu nói của ơng hai
với cái làng chợ Dầu
- người trong tưởng
tượng.

Độc thoại

b. Độc thoại.
VD: Ông Hai trả tiền nước, đứng dậy, chèm chẹp miệng,
cười nhạt một tiếng, vươn vai nói to:
- Hà, nắng gớm, về nào… (1)
Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi
thẳng. .............
- Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm
mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế
này. (2)
Độc thoại là gì?
Độc thoại là lời nói của một
người nào đó nói với chính mình hoặc với
ai đó trong tưởng tượng, được
thể hiện bằng gạch đầu dòng.


c. Độc thoại nội tâm
VD: Nhìn lũ con, tủi thân, nước
mắt ơng lão cứ giàn ra. Chúng
nó cũng là trẻ con làng Việt
gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị
người ta rẻ rúng hắt hủi đấy
ư ? Khốn nạn, bằng ấy tuổi
đầu … Ông lão nắm chặt hai
tay lại mà rít lên...

Ơng Hai tự hỏi mình
về số phận của con
ơng.

Khơng có gạch đầu
dịng vì nó diễn ra
trong suy nghĩ, tình
cảm của ơng Hai,
khơng thốt ra thành
lời.

Độc thoại nội
Nó khác với hai câu
tâm
trên ở điểm nào? Câu
Câu " Chúng nó cũng...tuổi đầu",
nói này thuộc hình
là những câu nói của ai? Hỏi ai?
thức nào?


c. Độc thoại nội tâm

VD: Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt ơng lão cứ
giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt
gian đấy ư ? Chúng nó cũng bị người ta rẻ
rúng hắt hủi đấy ư ? Khốn nạn, bằng ấy tuổi
đầu … Ông lão nắm chặt hai tay lại mà rít
lên...
Độc thoại nội tâm là gì?
Khi người độc thoại mà không thốt
ra thành lời, không dùng gạch đầu dịng thì ta
gọi là độc thoại nội tâm.

2. Tác dụng

Thảo luận 5 phút
Các hình thức trên có tác
dụng gì cho câu chuyện trên?
-Diễn biến của câu chuyện
Vậy các hình thức trên -Thái độ của những người tản cư
-Tâm lí của nhân vật ơng Hai
có tác dụng như thế
nào trong văn bản tự sự

Đối thoại, độc thoại, độc thoại
nội tâm là ngơn ngữ nhân vật
và là những hình thức
quan trọng để thể hiện nhân
vật trong văn bản tự sự

Tạo khơng khí cuộc sống
như thật, khắc họa sâu
sắc tâm lí nhân vật:
- Thái độ câm giận của
mấy người tản cư
- Sự xấu hổ, tức giận và
đau đớn, dằn vặt của ông
Hai.


Trao đổi đơi
• Điểm giống và khác nhau của đối

thoại và độc thoại.
• Điểm giống và khác nhau của độc
thoại và độc thoại nội tâm.


* Đối thoại và độc thoại giống và khác nhau như thế
nào ?

- Giống nhau : Đều có dấu gạch đầu dịng, thớt ra
thành lời.
- Khác nhau :
Đối thoại
Độc thoại
Là hình thức đới đáp, trị Là lời của 1 người nào đó
chuyện giữa 2 hoặc
nói với chính mình hoặc
nhiều người.
nói với 1 ai đó trong
tưởng tượng .


Phân biệt độc thoại và độc thoại nội tâm?
TT

ĐỘC THOẠI

ĐỘC THOẠI NỘI
TÂM

Giớng nhau

- Lời của mợt người nào đó nói với chính mình
hoặc nói với mợt ai đó trong tưởng tượng.

Khác nhau

-Nói thành lời
-Trong văn bản tự sự,
phía trước câu nói có
gạch đầu dịng

-Khơng nói thành lời.
-Trong văn bản tự sự,
phía trước câu nói khơng
có gạch đầu dịng


LƯU Ý
Khi sử dụng yếu tố đối thoại, độc thoại, đợc thoại nợi
tâm phải phù hợp với tình h́ng truyện, hồn cảnh và
tính cách nhân vật.
-Khi cần diễn tả những tâm sự chân thực của nhân vật có
thể dùng ngơn ngữ độc thoại.
-Song để thể hiện những trăn trở, day dứt, những trạng
thái phức tạp, tinh tế nhất của đời sớng tâm hồn nhân vật
thì phải cần đến hình thức độc thoại nội tâm.


NGƠN NGỮ NHÂN VẬT

ĐỐI THOẠI
Nhiều người đối
đáp, trị chuyện
với nhau -> trước
lời có gạch ngang
đầu dịng

ĐỘC THOẠI

ĐỘC THOẠI NỘI TÂM

Nói chính mình (hoặc
Với ai đó trong tưởng
tượng)-> trước lời có
gạch ngang đầu dòng

Khắc họa nhân vật; câu
chuyện diễn ra tự nhiên.

Nói chính mình
( hoặc với ai đó
trong tưởng
tượng)->khơng
thành lời


I. TÌM HIỂU CHUNG
II. LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Phân tích tác dụng của hình thức đới thoại trong đoạn trích sau đây :
Mãi khuya, bà Hai mới chống gối đứng dậy. Bà lẳng lặng x́ng bếp châm

lửa ngồi tính tiền hàng. Vẫn những tiền cua, tiền bún, tiền đỗ, tiền kẹo…
Vẫn cái giọng rì rầm, rì rầm thường ngày.
- Này, thầy nó ạ.
Ơng Hai nằm rũ ra ở trên giường khơng nói gì.
- Thầy nó ngủ rồi à?
- Gì?
Ơng lão khẽ nhúc nhích.
- Tơi thấy người ta đồn…
Ơng lão gắt lên :
- Biết rồi!
Bà Hai nín bặt. Gian nhà lặng đi, hiu hắt.
( Kim Lân, Làng)


- Lời bà Hai
- Này thầy nó ạ.
- Thầy nó ngủ rồi à ?
- Tôi thấy người ta
đồn...

- Lời ông Hai
- ...
- Gì ?
- Biết rồi. !

Ba lượt lời trao và 2 lượt lời đáp

Tác dụng: Tâm trạng buồn bã, đau khổ và thất
vọng của ông Hai trong cái đêm nghe tin làng
mình theo giặc.

* Bài tập 2
Viết một đoạn văn kể chuyện theo đề tài tự chọn ,
trong đó sử dụng cả hình thức đối thoại , độc thoại
và độc thoại nội tâm.