Biện pháp phục hồi vườn cây ăn trái sau ngập lũ doc

Biện pháp phục hồi vư
ờn cây
ăn trái sau ngập lũ


Hàng năm, qua những đợt triều cường, sau khi nư
ớc rút,
các vườn cây ăn trái đều bị ảnh hưởng và thi
ệt hại không
nh
ỏ. Mỗi loại cây trồng có khả năng chịu ngập úng khác
nhau. Nhóm cây chịu ngập kém nhất là cam quýt, s
ầu
riêng, măng cụt, đu đủ, nhãn, cóc. Nhóm cây ch
ịu ngập
trung bình là bưởi, chanh, ổi, vú sữa, dâu v
à nhóm cây
chịu ngập khá nhất là xoài, sapo, mận, mãng cầu xiêm.
Trong trường hợp này, n
ếu chăm sóc không đúng quy
trình kỹ thuật sẽ rất dễ ảnh hư
ởng đến năng suất của
những vụ sau, thậm chí một số cây có thể bị chết do nư
ớc
ngập sâu. Nguyên nhân của sự thiệt hại này là do:
Khi đất bị ngập nước, các tế khổng ở mặt đất thay vì ch
ứa
oxygen, thì chứa đầy các loại khí khác, đưa đến tình tr
ạng
đất thiếu oxy cung cấp cho rễ hô hấp nên r
ễ nhỏ của cây

gi
ảm nhanh. Khi đất thiếu oxy, hệ sinh vật yếm khí hoạt
động mạnh càng làm cho sự thiếu oxy thêm trầm trọng v
à
thải ra nhiều chất độc hại cho cây làm r
ễ bị thối. Hậu quả
là các loài nấm bệnh trong đất (chủ yếu l
à Fusarium và
Phytophthora) rất dễ tấn công gây hại cho cây trong v
à
sau mùa ngập lũ. Hiện tượng nghẹt rễ cũng đồng thời l
àm
cây bị “stress”, tổng hợp ethylene bên trong gây ng
ộ độc,
làm lá bị vàng rụng, nhất là sau khi nư
ớc rút. Khí khổng ở
lá bị đóng lại, giảm khả năng hút nư
ớc, lá bị rủ héo. Do
đó, cần áp dụng các biện pháp khắc phục như sau:
Biện pháp xử lý trong khi ngập:
Điều kiện tiên quyết là phải chống úng cho vư
ờn bằng
cách đắp bờ bao sao cho nước lũ không vào vườn và nư
ớc
mưa phải được thoát ngay xuống các mương li
ếp. Nếu
không được bảo vệ băng bờ bao, nên để nư
ớc chảy tự
nhiên trên mặt liếp vườn. Dòng ch
ảy thoáng sẽ cung cấp

một phần oxy giúp rễ dễ dàng hô hấp. Cắt bỏ bớt c
ành lá,
n
ếu cây đang ra hoa, mang trái phải cắt bỏ hết hoa, trái.
Trường hợp cây đâm tược non thì nên phun dung d
ịch
Phosphat Kali (4/5) + Urea (1/5) (nồng độ 1 - 1,5%) ho
ặc
hỗn hợp phân DAP (2/3) + KCL (1/3) ở nồng độ 1 -
2%.
Nên x
ử lý lúc chiều mát. Phun 2 - 3 l
ần, mỗi lần cách
nhau 7 - 10 ngày đến khi cây ngưng ra đọt. Việc xử lý n
ày
nhằm làm lá mau già, cây chậm phát triển v
à đi vào giai
đoạn ngủ nghỉ, ít tiêu hao năng lượng vì r
ễ cây không đủ
khả năng cung cấp dinh dư
ỡng. Phun hoạt chất có chứa
Cytokynin (Agrispon, Sincosin,…) giúp ngăn c
ản quá
trình tổng hợp Ethylene và s
ự oxy hóa diệp lục tố, giúp
cây tăng cường khả năng chống chịu ngập úng.
Ngoài ra, c
ần chú ý quản lý cỏ hợp lý vì cỏ là nh
ững
“bơm sinh học” làm t

ầng đất sâu mau khô ráo. Do đó,
không nên diệt sạch mà chỉ cắt thấp khi cỏ vư
ờn phát triển
quá cao.
Biện pháp xử lý sau khi ngập:
Sau khi nước rút nên khai rãnh để tháo nư
ớc nhanh. Xới
mặt đất bằng cào răng đ
ể phá váng giúp mặt đất thông
thoáng. Hạn chế tối đa việc đi lại trong vườn làm đ
ất dẻ
chặt. Dùng rơm khô hay c
ỏ khô che phủ mặt đất (che xa
gốc khoảng 20 cm).
Bón phân lân kết hợp với Super Humix (theo liều lư
ợng
khuyến cáo trên bao bì). Tăng cường bón phân hữu c
ơ
hoai mục (có thể cộng thêm ch
ế phẩm sinh học
Trichoderma) nh
ằm kích thích vi sinh vật đất hoạt động
tốt và ra rễ mới nhanh. Bón phân thực hiện cùng lúc v
ới
việc xới xáo mặt đất. Tiến hành phun phân bón lá đ
ể tăng
cư
ờng khả năng chống chịu, có thể sử dụng Hydrophos
liều lượng 50 - 60 ml/16 lít nước. Đối với những vư
ờn bị

ngập sâu nên tưới thuốc trị bệnh ở vùng gốc, rễ.
Tùy theo loại cây trồng, tuổi cây, tình hình sinh trư
ởng,…
mà áp dụng những biện pháp trên một cách hài hòa, h
ợp
lý nhằm giảm thiểu mức độ thiệt hại do ngập úng.