Cảnh giác rầy nâu, rầy lưng trắng cuối vụ pptx

Cảnh giác rầy nâu, rầy
lưng trắng cuối vụ


Rầy nâu, rầy lưng trắng là m
ột trong những loại dịch hại
phổ biến trên lúa ở Việt Nam và các nước trồng lúa nư
ớc
trên thế giới.
Sự gia tăng cao mật độ rầy hại lúa ngoài việc làm gi
ảm
hoặc mất trắng năng suất, rầy nâu còn là môi gi
ới truyền
bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá; rầy lưng trắng là môi gi
ới
truyền bệnh lùn sọc đen, đây là nh
ững loại bệnh nguy
hiểm chưa có thuốc đặc trị, tiềm ẩn nguy cơ đe d
ọa đến
sản xuất lúa.
Việt Nam cũng không nằm ngoài tác đ
ộng ấy. Ở Việt
Nam năm 2008
- 2010 di
ện tích nhiễm rầy tăng gấp 2 so
trung bình 10 năm trở lại đây và tăng 4,7 đ
ến 5,2 lần so
v
ới năm có diện tích thấp nhất; đặc biệt các tỉnh phía Bắc
diện tích nhiễm rầy tăng gấp 1,9 và 2,3 lần so trung b
ình

10 năm trở lại đây và tăng 7,2 đ
ến 9,3 lần so với năm có
diện tích thấp nhất.
Một số nguyên nhân gây b
ộc phát rầy hại lúa có thể kể
đến như tăng cao tỉ lệ sử dụng giống nhiễm rầy trên di
ện
rộng; gieo cấy quá dầy, bón dư thừa phân đạm và l
ạm
dụng phun thuốc trừ sâu, nhất là phun thu
ốc sớm trong
giai đoạn lúa đẻ nhánh, phun thuốc phổ rộng đã tiêu di
ệt
quần thể ký sinh thiên địch tự nhiên trong ru
ộng lúa hoặc
phun thuốc không đúng đã gây tình trạng kháng thu
ốc
ngày một tăng.
Theo khảo sát trong vụ mùa 2010 t
ại các tỉnh đồng bằng
Bắc bộ có 46 – 60% phun thuốc trước giai đoạn lúa l
àm
đòng; 60 – 100% hỗn hợp trên 2 lo
ại thuốc để phun/lần;
riêng tr
ừ rầy có gần 17% phun 5 lần thuốc trừ rầy/vụ; nhất
là do áp lực của bệnh lùn s
ọc đen tại các tỉnh phía Bắc
tình trạng phun thuốc sớm, nhiều lần càng làm cho r
ầy có

điều kiện bộc phát thành dịch.
Tuy nhiên, dịch rầy nâu, rầy lưng trắng đã đư
ợc khống
chế, dịch rầy nâu truyền bệnh vàng lùn, lùn xo
ắn lá tại các
tỉnh phía Nam đã được nhanh chóng ngăn chặn và đẩy l
ùi;
rầy lưng trắng truyền bệnh lùn s
ọc đen ở các tỉnh phía Bắc
từng bước được cô lập, năng suất, sản lư
ợng lúa gia tăng
liên tục hàng năm, đảm bảo an ninh lượng thực và gi
ữ
vững vị thế nước xuất khẩu gạo hàng thứ 2 thế giới.
Rầy nâu, rầy lưng trắng không xa lạ đối với ngư
ời trồng
lúa, nhưng năm nào c
ũng xảy ra cháy rầy cục bộ thậm chí
trên di
ện rộng. Khi cháy rầy, nhiều hộ nông dân ngỡ
ngàng không hiểu rầy đâu ra nhanh và nhiều như v
ậy.
Trên ruộng lúa và ngay cả ru
ộng mạ ít khi không phát
hiện thấy rầy, chúng tích lũy, gia tăng mật độ và đ
ạt đỉnh
cao ở giai đoạn đòng – trỗ - đỏ đuôi. Trong giai đoạn n
ày
rầy nhân rất nhanh về số lượng đến cả vài trăm l
ần trong

một thời ngắn.
Cả rầy trưởng thành và rầy non đều thích sống dư
ới gốc
cây lúa, nếu không điều tra thường xuyên, không lội v
ào
ruộng quan sát dưới gốc lúa, thì cháy r
ầy tất yếu sẽ xảy ra
khi rầy có mật độ cao. Bên c
ạnh đó, không ít hộ nông dân
được thông báo, đôn đốc kịp thời, nhưng v
ẫn để cháy rầy.
Ở đây cũng điểm qua một số nguy
ên nhân như phun
không đúng thu
ốc, phun thuốc chống lột xác khi rầy tuổi
lớn hoặc rầy trưởng thành, phun thu
ốc nội hấp khi cây lúa
đã chín không có kh
ả năng vận chuyển thuốc trong cây;
phun thuốc tiếp xúc lớt phớt trên ngọn lúa mà không t
ới
được rầy ở phía gốc lúa; phun thuốc không đủ lượng nư
ớc
thuốc trên đơn vị diện tích; phun thuốc khi rầy đã l
ớn tuổi
hoặc rầy đã trưởng thành làm hiệu quả phòng trừ thấp v
à
trứng tiếp tục nở gây cháy rầy ngay sau phun thuốc…