TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI
KHOA ĐIỆN – ĐIỆN TỬ
BỘ MƠN KỸ THUẬT ĐIỆN
************
THỰC HÀNH
ĐIỀU KHIỂN THỦY KHÍ
Sinh viên: …………………………………………………………………
Mã sinh viên: ……………………………………………………………..
Lớp: ……………………………………………………………………….
Hà Nội, 2020
MỤC LỤC
BÀI 1. TÌM HIỂU MƠ HÌNH THỰC HÀNH ……………………………………... 2
BÀI 2. ĐIỀU KHIỂN XYLANH TÁC DỤNG ĐƠN ……………………………… 2
BÀI 3. ĐIỀU KHIỂN XYLANH TÁC DỤNG KÉP ………………………………. 6
BÀI 4. ĐIỀU KHIỂN BẰNG TAY ………………………………………………… 8
BÀI 5. ĐIỀU KHIỂN XYLANH TÁC DỤNG KÉP CHẠY NHIỀU CHU KỲ ….. 10
BÀI 6. ĐIỀU KHIỂN THEO NGUYÊN TẮC THỜI GIAN ……………………… 11
BÀI 7. ĐIỀU KHIỂN 2 XYLANH …………………….………………….………. 13
BÀI 8. ĐIỀU KHIỂN THEO NGUYÊN TẮC NHỊP ………………………..……. 15
BÀI 9. ĐIỀU KHIỂN THEO NGUYÊN TẮC TẦNG ………….………………… 17
BÀI 10. ĐIỀU KHIỂN DÂY CHUYỀN VẬN CHUYỂN CHAI ………………… 20
BÀI 11. ĐIỀU KHIỂN MÁY DẬP HOA VĂN ……………….………………….. 30
BÀI 12. MẠCH ĐIỀU KHIỂN KHÍ NÉN, THỦY LỰC BẰNG TAY …………... 44
BÀI 13. MẠCH ĐIỀU KHIỂN KHÍ NÉN, THỦY LỰC …………………………….
……………………………………….. THEO NGUYÊN TẮC TẦNG ………..… 46
BÀI 14. MẠCH ĐIỀU KHIỂN KHÍ NÉN, THỦY LỰC ……………………………..
…………………………………...…... THEO NGUYÊN TẮC NHỊP………….... 49
BÀI 15. THIẾT KẾ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐIỆN – KHÍ NÉN- THỦY LỰC …… 53
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 1
BÀI 1. TÌM HIỂU MƠ HÌNH THỰC HÀNH ĐIỆN – KHÍ NÉN – THỦY LỰC
1. Mục đích
Sinh viên tìm hiểu cấu trúc mơ hình tổ chức các bài thực hành khí nén, thủy
lực, điện - khí nén, các thiết bị trên mơ hình.
2. Nội dung
2.1. Tìm hiểu về xylanh khí nén, xylanh thủy lực
- Tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý làm việc, ký hiệu xylanh khí nén, thủy lực
- Cách tháo, lắp đường ống, điều chỉnh tiết lưu thay đổi tốc độ dịch chuyển
2.2. Tìm hiểu các van khí nén, thủy lực, van điện – khí nén
- Tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý, ký hiệu, cách đấu nối các van đảo chiều, van chắn,
van tiết lưu, van trễ.
2.3. Tìm hiểu các cảm biến, cơng tắc hành trình
- Tìm hiểu về cấu tạo, nguyên lý, ký hiệu, cách đấu nối các cảm biến quang, tiệm cận
điện cảm, công tắc điện từ, cơng tắc điện cơ.
2.4. Nguồn cấp khí nén, thủy lực và bộ lọc
- Tìm hiểu cấu tạo, nguyên lý, cách vận hành máy nén piston; Bơm bánh răng.
Nguyên tắc vận hành máy nén khí, bơm thủy lực. Thao tác bảo dưỡng, kiểm tra máy
nén khí, bơm thủy lực
- Tìm hiểu nguyên lý, ký hiệu cụm lọc. Quan sát trạng thái van lọc. Thủ tục thay thế,
vệ sinh van lọc. 2.5. Rơ le điều khiển
- Tìm hiểu về nguyên lý, ký hiệu, sơ đồ đấu nối, cách thức đấu nối rơle
2.6. Rơ le thời gian
- Tìm hiểu về nguyên lý, ký hiệu, sơ đồ đấu nối, cách thức đấu nối rơle
2.7. PLC S7-200 CPU 226 MX
- Tìm hiểu về sơ đồ chân ghép nối giữa PLC và thiết bị ngoại vi
- Cách thức kết nối, giao tiếp. Thủ tục download, upload và debug chương trình 2.8.
Nguồn điện cung cấp
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 2
BÀI 2. ĐIỀU KHIỂN XYLANH TÁC DỤNG ĐƠN
24VDC
Y1
Pb1
Y1
1. Mục đích: Tìm hiểu nguyên lý làm việc của xylanh tác dụng đơn, van 3/2 điều
khiển bằng điện hồi vị bằng lò xo
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh tác dụng đơn
01
2
Van 3/2 điều khiển điện từ
01
3
Nguồn khí
01
4
Nút bấm
01
5
Nguồn điện 24V
01
6
Jack cắm
03
Ghi chú
3. Trình tự tiến hành
Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối jack nguồn dương 24V với jack đỏ của Pb1
- Nối jack đen của Pb1 với jack đỏ van Y1
- Nối jack đen của van Y1 với nguồn âm 24V
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 3
4. Trình tự tiến hành
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện
- Nhấn nút ấn Pb1 và quan sát kết quả
Trạng thái xy lanh
s2
s1
1
2
3
4
5
6
Bước
- Nhả nút ấn Pb1 và quan sát kết quả
Trạng thái xy lanh
s2
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực us1thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
1
2
3
4
5
Page 4
6
Bước
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 5
BÀI 3. ĐIỀU KHIỂN XYLANH TÁC DỤNG KÉP
1. Mục đích: Tìm hiểu nguyên lý làm việc của xylanh tác dụng kép, van 5/2 điều
khiển bằng điện hồi vị bằng lò xo
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT
Ký hiệu
1
Tên thiết bị
Số lượng
Xylanh tác dụng kép
01
Van 5/2 điều khiển điện từ
01
Nguồn khí
01
Nút bấm
01
5
Nguồn điện 24V
01
6
Jack cắm
13
2
Y2
3
4
Pb1
7
s1, s2
Công tắc điện từ
02
8
K1, K2
Rơ le điều khiển
02
Ghi chú
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 6
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Trạng thái xy lanh
s2
s1
1
2
3
4
5
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
6
Bước
Page 7
BÀI 4. ĐIỀU KHIỂN BẰNG TAY
1. Mục đích: Tìm hiểu nguyên lý làm việc của xylanh tác dụng kép, van 5/3 điều
khiển bằng điện hồi vị bằng lị xo. Tìm hiểu nguyên tắc điều khiển bằng tay trong
điều khiển điện – khí nén
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh 2 trục
01
2
Van 5/3 điều khiển điện từ
01
3
Nguồn khí
01
Nút bấm
02
5
Nguồn điện 24V
01
6
Jack cắm
15
4
Pb1
7
S3, s4
Cơng tắc từ
02
8
K1, K2
Rơ le điều khiển
02
Ghi chú
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 8
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Trạng thái xy lanh
s2
s1
1
2
3
4
5
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
6
Bước
Page 9
BÀI 5. ĐIỀU KHIỂN XYLANH TÁC DỤNG KÉP CHẠY NHIỀU CHU KỲ
24VDC
s1
K3
Pb1
s2
K3
K1
K1
K2
Pb2
K3
K1
K2
Y2
1. Mục đích: Tìm hiểu ngun lý làm việc của xylanh tác dụng kép, van 5/2 điều
khiển bằng điện hồi vị bằng lò xo. Các chế độ làm việc một chu kỳ và nhiều chu kỳ
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh 2 trục
01
2
Van 5/3 điều khiển điện từ
01
3
Nguồn khí
01
Nút bấm
01
5
Nguồn điện 24V
01
6
Jack cắm
20
4
Pb1
7
S3, s4
Cơng tắc từ
02
8
K1, K2
Rơ le điều khiển
02
Ghi chú
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 10
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Trạng thái xy lanh
s2
s1
1
2
3
4
5
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
6
Bước
Page 11
BÀI 6. ĐIỀU KHIỂN THEO NGUYÊN TẮC THỜI GIAN
24VDC
s1
Pb1
s2
K1
K1
TIM1
ĐK 1 chu kỳ
DK nhiều chu kỳ
1. Mục đích: Tìm hiểu về nguyên tắc điều khiển theo thời gian trong điều khiển điện
– khí nén
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh
01
2
Van 5/2 điều khiển điện từ
01
3
Nguồn khí
01
Nút bấm
02
Nguồn điện 24V
01
4
5
Pb
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Ghi chú
Page 12
6
Jack cắm
20
7
Cơng tắc từ
02
8
Rơ le
03
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 13
BÀI 7. ĐIỀU KHIỂN 2 XYLANH
1. Mục đích: Điều khiển 2 xylanh thực hiện quy trình cơng nghệ
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh
02
2
Van điện từ
02
3
Nguồn khí
01
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Ghi chú
Page 14
4
Pb1
Nút bấm
01
5
Nguồn điện 24V
01
6
Jack cắm
30
7
Công tắc từ
04
8
Rơ le điều khiển
04
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 15
BÀI 8. ĐIỀU KHIỂN THEO NGUYÊN TẮC NHỊP
1. Mục đích: Tìm hiểu về nguyên tắc điều khiển nhịp trong thiết kế điều khiển điện –
khí nén
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh
02
2
Van điện từ
02
3
Nguồn khí
01
Nút bấm
01
Nguồn điện 24V
01
4
5
Pb1
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Ghi chú
Page 16
6
Jack cắm
40
7
Cơng tắc từ
04
8
Rơ le điều khiển
04
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Trạng thái xy lanh 1
s2
s1
1
2
3
4
5
6
Bước
3
4
5
6
Bước
Trạng thái xy lanh 2
s2
s1
1
2
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 17
BÀI 9. ĐIỀU KHIỂN THEO NGUYÊN TẮC TẦNG
1. Mục đích: Tìm hiểu về nguyên tắc điều khiển tầng trong thiết kế điều khiển điện –
khí nén
2. Dụng cụ:
Danh mục dụng cụ cần:
STT Ký hiệu
Tên thiết bị
Số lượng
1
Xylanh
02
2
Van điện từ
02
3
Nguồn khí
01
Nút bấm
01
5
Nguồn điện 24V
01
6
Jack cắm
40
7
Công tắc từ
04
8
Rơ le điều khiển
04
4
Pb1
Ghi chú
3. Trình tự tiến hành
- Ngắt nguồn khí nén, tắt nguồn điện
- Nối mạch khí nén theo sơ đồ
- Nối mạch điện điều khiển theo sơ đồ
4. Quan sát kết quả
- Đóng nguồn khí nén, bật nguồn điện.
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 18
- Nhấn nút Pb1 rồi quan sát kết quả sau đó vẽ lại biểu đồ quy trình của xy lanh
Trạng thái xy lanh 1
s2
s1
1
2
3
4
5
6
Bước
3
4
5
6
Bước
Trạng thái xy lanh 2
s2
s1
1
2
Tài liệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực u khiển điện - khí nén – thủy lực n điệu thực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực n - khí nén – thủy lực y lực hành điều khiển điện - khí nén – thủy lực c
Page 19