BIẾN ĐỘNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC TRONG AO NUÔI THỦY SẢN. pdf

BIẾN ĐỘNG CHẤT LƯỢNG NƯỚC TRONG AO NUÔI THỦY
SẢN.

Chất lượng nước nói chung, nước ao nuôi nói riêng biến đổi theo thời
gian (ngày, tháng, năm, thậm chí theo giờ), theo vị trí (vùng, địa điểm
trong ao, độ sâu lớp nước, giữa các ao) khi phân tích và đánh giá kết quả
cần chú ý đến các yếu tố trên.

Biến động theo thời gian

Rất nhiều các chỉ tiêu về chất lượng nước thay đổi về trị số theo thời
gian có tính chất chu kì. Những thay đổi mang tính chu kì luôn có liên
quan đến các quá trình sinh học, vì hoạt động sinh học thay đổi theo
ngày, mùa.

Thay đổi của các thông số theo chu kì ngày – đêm trong ao nuôi chủ yếu
có liên quan đến quá trình quang hợp và hô hấp của động, thực vật.

Nồng độ Oxy hòa tan trong nước bình thường cao trong những ngày
nắng, đạt mức tối đa vào cuối buổi chiều, giảm dần về ban đêm, đạt mức
thấp nhất vào lúc bình minh. Nồng độ CO
2
tỉ lệ nghịch với nồng độ Oxy
hòa tan, thấp khi oxy hòa tan cao và ngược lại. pH thì phụ thuộc vào
nồng độ CO
2
, thấp khi CO
2
cao, vì vậy pH sẽ cao vào cuối buổi chiều và
thấp nhất vào lúc bình minh.

Nồng độ nitrate, nitrit, aminiac, phosphate tan cũng biến động theo chu
kì ngày – đêm do hoạt động sinh hóa của thực vật. Nồng độ các chất
dinh dưỡng (N, P) trong nước giảm mạnh vào ban ngày do thực vật hấp
thu mạnh vào lúc nhiều nắng và tăng lên vào ban đêm khi hấp thu chậm
lại.

Các chỉ tiêu khác như: độ muối, độ cứng, độ kiềm biến động không
nhiều theo chu kì ngày – đêm.

Biến động chất lượng nước theo chu kì cũng xảy ra trong ao nuôi theo
thời gian biểu cho vật nuôi ăn.

Cho ăn và tiêu hóa thức ăn sẽ làm giảm oxy của nước và tăng khí CO
2
trong nước, oxy giảm và CO
2
tăng xảy ra sau khi cho ăn trong một
khoảng thời gian ngắn. Hàm lượng ammoniac cũng tăng sau khi cho ăn
do chất bài tiết của vật nuôi và phân hủy Protein từ thức ăn.

Thay đổi chất lượng nước do cho vật nuôi ăn là dấu hiệu rõ rệt đối với
ao nuôi có mật độ cao và nó là thành phần chính trong quần thể động,
thực vật của ao.

Sự thay đổi ngắn về chất lượng nước do cho vật nuôi ăn ít được nhận
biết do bị che lấp nhanh bởi hoạt động của thực vật sống trong ao.

Biến động chất lượng nước theo mùa cũng được quan sát thấy trong ao
nuôi, nhất là ở các ao nằm trong vùng cận nhiệt đới và ôn đới do có sự
thay đổi nhiệt độ, cường độ ánh sáng theo mùa và ở vùng nhiệt đới có

mùa mưa và khô rõ rệt.

Đặc trưng thay đổi theo mùa là Oxy hòa tan, chất hữu cơ, ammoniac,
nitrit, nitrate, mật độ tảo, độ cứng, độ muối, độ kiềm, phosphate, chúng
thay đổi trong khoảng khá rộng. Nguyên nhân chủ yếu gây thay đổi theo
mùa là mật độ tảo trong ao nuôi, do tác động của cường độ ánh sáng và
nhiệt độ.

Mức độ dao động theo mùa của một số đặc trưng là khá lớn, ví dụ trong
ao nuôi cá da trơn nồng độ phosphate vào mùa hè (7.5 mgP/l) có thể cao
gấp đôi so với mùa đông (3 mgP/l). Khi đánh giá, ví dụ Phospho và các
đặc trưng khác cần chú ý tới đặc điểm trên.

Không phải tất cả những biến động có tính chu kì đều là do các quá trình
sinh học. Đặc trưng chu kì gió ngày – đêm, thường mạnh về ban ngày,
dịu đi vào chập tối gây quá trình xáo trộn nước ao hồ và có thể dẫn đến
một số thay đổi về chất lượng nước. Sóng nước gây bởi gió làm tăng quá
trình thấm khí từ ao vào khí quyển hay ngược lại, vì vậy có thể thay đổi
nồng độ Oxy hòa tan trong nước. Gió cũng có thể gây ra sự xáo trộn
nước từ vùng đáy ao lạnh và thiếu oxy, đưa một số chất tích tụ ở đáy lên
bề mặt.

Sự thay đổi nhiệt độ và sức gió theo mùa gây ra chu kì thay đổi tầng
phân nhiệt theo mùa trong các ao sâu: mùa hè lớp nước trên nóng, dưới
sâu lạnh và ngược lại vào mùa đông. Tác động trên làm biến động chất
lượng nước và có thể dự đoán được.

Thủy triều có tác động thay đổi chất lượng nước vùng ven bờ theo chu kì
và cũng có thể dự đoán do trộn lẫn các dòng khác nhau. Các đặc trưng
dễ bị biến động là: độ muối, pH, nhiệt độ, thành phần ion phụ thuộc vào

vị trí của vùng ven bờ.