SỰ THÀNH THỤC SINH DỤC CỦA TÔM SÚ pdf

SỰ THÀNH THỤC SINH DỤC CỦA
TÔM SÚ


Giới tính của tôm sú được xác định qua vị trí lỗ sinh dục và sự
hiện diện của túi tinh. Tôm đực có lỗ sinh dục mở ra ở gốc đôi
chân 5. Tôm cái có lỗ sinh dục mở ra ở gốc đôi chân 3, và có túi
tính gắn ở gốc đôi chân 4.
Do tôm sú đạt kích thước thương phẩm lớn hơn rất nhiều so với
tuổi thành thục, nên không thể có tôm bố mẹ trong ao nuôi.
Người ta dựa vào nghề khai thác tôm để thu tôm mẹ. Do không
thường gặp tôm cái thành thục, và cũng cần có những kĩ thuật
riêng để nhận biết và giữ cho tôm cái sống, ngư dân Đài Loan
không thể cung cấp đủ tôm bố mẹ theo yêu cầu của các trại
giống. Vả lại, mùa vụ hoạt động ở các trại giống ở Đài Loan là
từ tháng Giêng đến tháng Năm trong khi đó tôm bố mẹ lại thu
được chủ yếu từ tháng Bảy tới tháng Mười Một. Vì vậy thông
qua Singapore, Đài Loan đã phải nhập tôm mẹ từ Philippines,
Malaysia, Thái Lan và Indonesia. Ngay cả khi có tôm nhập
cảng, giá tôm mẹ cũng biến động từ 50 đến 500 US$. Giá cả tôm
mẹ như vậy, rõ tang là cần sớm có kĩ thuật thúc đẩy noãn sào
tôm phát triển, có thể từ những tôm bắt được trong tự nhiên với
buồng trứng chưa phát triển hoặc từ những tôm nuôi.

Tôm có 2 huyệt xoang ở 2 cuống mắt tiết ra kích tố ức chế sự
thành thục của trứng. Cắt bỏ cuống mắt của tôm sẽ loại bỏ hoặc
giảm sự ức chế này, giúp tôm thành thục. Tuy nhiên, những thí
nghiệm cắt bỏ cả hai cuống mắt luôn làm tôm chết. Lần đầu tiên
kích thích tôm sú thành thục sinh dục thành công ở Đài Loan
nhờ kĩ thuật cắt bỏ một bên cuống mắt, đó là kĩ thuật cắt cuống
mắt hay là kĩ thuật diệt nhân cuống mắt, được hoàn chỉnh năm

Kĩ thuật chuẩn lúc này là bóp nát một bên mắt ngay đầu cuống
mắt, bằng kẹp hoặc bằng kềm nung đỏ. Bằng cách đốt cháy chỗ
cắt sẽ giúp bít kín vết thương tránh chảy máu. Khoảng 50 – 70%
tôm cái đã thành thục và đẻ trứng trong vòng 3 – 4 ngày. Sauk hi
cắt mắt, tôm cái đẻ trứng nhiều lần, có khi tới 20 lần, nhưng
thường là 2 – 4 lần, mỗi lần cách nhau 2 – 4 ngày, cho tới khi
chết.

Với kiểu sinh sản nhiều lần như vậy, người nuôi tôm tin chắc
rằng sức sinh sản của tôm sẽ giảm và tôm con cũng yếu đi. Bên
cạnh đó, một số kĩ thuật viên trại giống khi gặp trục trặc về chất
lượng tôm bột cũng đổ thừa cho tôm mẹ. Một điều có thể mà
một số trại đã làm là sử dụng thức ăn bổ sung để cải thiện chất
lượng của những lần đẻ sau. Theo trao đổi riêng với ông Min-
nan Lin của trung tâm Tainan thuộc viện nghiên cứu thủy sản
Đài Loan, kích thước trứng của những lần đẻ sau biến động
đáng kể, nhưng không có sự sút giảm rõ rang về sức sinh sản
cũng như về sức sống của tôm bột.

Bằng kĩ thuật cắt mắt, tôm nuôi trong ao cũng cho kết quả tốt
như tôm bắt ngoài tự nhiên. TUy nhiên so với tôm tự nhiên, tôm
nuôi nhỏ hơn và sức sinh sản cũng thấp hơn. Kĩ thuật cắt mắt
hình như có hiệu quả với mọi tôm cái có kích thước lớn (80g trở
lên, lớn hơn càng tốt), và khỏe mạnh, bất kể mức độ phát triển
của tuyến sinh dục. Sau khi hoàn chỉnh kĩ thuật cắt mắt, giá tôm
mẹ giảm xuống. Năm 1987, giá một tôm mẹ (dài 30 cm, năng
250 cm) nhập từ Singapore khoảng 60 – 150 US$ lúc chính vụ,
và khoản 36US$ khi các trại giống không sản xuất