Đề thi HSG môn sinh học cấp tỉnh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
GIA LAI
ĐỀ THI CHÍNH THỨC
(Đề thi có 10 câu, gồm 02 trang)

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CẤP TỈNH (BẢNG B)
NĂM HỌC 2022 - 2023
Môn: SINH HỌC
Thời gian: 180 phút(không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 17/12/2022

Họ và tên thí sinh:…………………………………… ……Số báo danh:……………………

Câu 1. (2,0 điểm)
a. Cho các hình vẽ minh họa thành phần cấu trúc màng sinh chất (A, B, C, D và E) dưới
đây:
(1)
(3)

(4)

(3)

(3)

(3)

(2)

(a)

(3)

A

B

(b)
ATP

C

D

E

Gọi tên các phân tử, chất tương ứng được kí hiệu (1), (2), (3) và (4) ở các hình trên. Trong
quá trình trao đổi chất qua màng, các chất đi qua màng ở hình A phải có đặc điểm gì?
b. Giải thích tại sao sự sống lại chọn các bon (C) làm “xương sống” của các hợp chất
hữu cơ?
c. Phân biệt dạng năng lượng dự trữ ở động vật và thực vật. Vì sao lại có sự khác nhau
đó?
Câu 2. (2,0 điểm)
Cho các dụng cụ, vật liệu thí nghiệm sau: củ khoai tây sống, dao cắt, ống nhỏ giọt, dung
dịch H2O2, tủ lạnh, nồi luộc, bếp đun sơi và các vật liệu liên quan đến thí nghiệm được xem
đầy đủ.
Hãy trình bày thí nghiệm để chứng minh ảnh hưởng của nhiệt độ đến hoạt tính của
enzim catalaza.
Câu 3. (2,0 điểm)
a. Cây thuốc bỏng (cây sống đời), nếu hái vào sáng sớm nhai có vị chua, nếu hái vào

buổi xế chiều nhai có vị hơi nhạt (vị chua giảm), giải thích?
b. Vì sao một số thực vật sống ở vùng đầm lầy có khả năng sống trong điều kiện thường
xuyên thiếu oxi?
c. Hoạt động ezym Rubisco diễn ra như thế nào trong điều kiện đầy đủ CO 2 và thiếu
CO2?
d. Tại sao q trình hấp thụ khống liên quan chặt chẽ đến q trình hơ hấp ở rễ?
Câu 4. (2,0 điểm)
a. Giải thích tại sao ở mơi trường nước mang cá trao đổi khí rất hiệu quả, cịn khi ở mơi
trường trên cạn trao đổi khí rất kém?
b. Cho các nhóm động vật sau: cá, lưỡng cư, giun dẹp, chim, bò sát, thú, chân khớp.
Hãy sắp xếp các nhóm động vật trên theo hướng hồn thiện dần của hệ tuần hồn. Giải thích?
Câu 5. (3,0 điểm)
a. Hãy giải thích tại sao phân tử ADN ở các sinh vật có nhân thường bền hơn nhiều so
với các loại phân tử ARN?
Trang 1 / 2


b. Nhiệt độ mà ở đó phân tử ADN mạch kép bị tách thành 2 sợi đơn gọi là nhiệt độ
nóng chảy. Hãy cho biết các phân tử ADN mạch kép (có cùng chiều dài, hình thái) có cấu trúc
như thế nào thì nhiệt độ nóng chảy cao và ngược lại?
c. Tại sao phân tử ADN ở tế bào có nhân (eucaryote) có kích thước rất lớn nhưng vẫn
được xếp gọn trong nhân? Việc xếp gọn có ảnh hưởng tới khả năng tiếp xúc của phân tử ADN
với các protêin khơng?
Câu 6. (2,0 điểm)
a. Vì sao hội chứng Down là hội chứng phổ biến nhất trong số các hội chứng do đột
biến NST gặp ở người?
b. Một loài thực vật, tiến hành phép lai P: bbDD x BBdd, thu được các hợp tử lưỡng
bội. Xử lí các hợp tử này bằng hóa chất cơnsixin để tạo các hợp tử tứ bội. Biết rằng hiệu quả
gây tứ bội là 48%; các hợp tử đều phát triển thành các cây F 1; các cây F1 đều giảm phân tạo
giao tử, các cây tứ bội chỉ tạo giao tử lưỡng bội. Theo lí thuyết, giao tử có 2 alen trội của F 1

chiếm tỉ lệ là bao nhiêu?
Câu 7. (2,0 điểm)
a. Ở một quần thể sinh vật, gen quy định tính trạng nằm trên X khơng có alen trên Y
(giới đực có kiểu gen là XY, giới cái có kiểu gen XX), giải thích vì sao ở trạng thái cân bằng tỉ
lệ cá thể đực - cái mang tính trạng lặn là khác nhau?
b. Cho biết tính trạng hình dạng quả do 2 cặp gen Aa và Bb nằm trên 2 cặp nhiễm sắc
thể tương tác theo kiểu bổ sung. Khi trong kiểu gen có cả alen A và alen B cho quả dẹt, khi chỉ
có 1 alen trội A hoặc B thì cho quả trịn, kiểu gen đồng hợp lặn thì cho quả dài. Một quần thể
đang cân bằng di truyền có tần số alen B là 0,4 và tỉ lệ cây quả dài là 5,76%.
- Xác định tần số của alen A.
- Xác định tỉ lệ các loại kiểu hình cịn lại.
Câu 8. (2,0 điểm)
Ở một lồi động vật có vú, tính trạng sừng do một gen có 2 alen qui định (giả sử alen A
quy định có sừng, alen a khơng sừng). Khi lai giữa con đực có sừng với con cái không sừng, F 1
thu được tỉ lệ 1 có sừng: 1 khơng sừng. Dựa vào kết quả thu được ở F 1, em hãy nêu các giả
thuyết giải thích quy luật di truyền được chi phối tính trạng nói trên?
Câu 9. (2,0 điểm)
Ở một lồi thực vật, alen A qui định cây thân cao trội hoàn toàn so với alen a qui định
cây thân thấp; alen B qui định quả có vị ngọt trội hồn tồn so với alen b quả có vị chua. Tiến
hành cho giao phấn giữa hai cây thuần chủng (P) thân cao, quả chua với cây thân thấp, quả
ngọt thu được F1 toàn cây thân cao, quả ngọt. Tiếp tục cho cây F1 tự thụ phấn bắt buộc thu
được tỉ lệ phân li kiểu hình ở F2 như sau: 800 cây thân cao, quả ngọt : 301 cây thân cao, quả
chua : 299 thân thấp, quả ngọt : 99 cây thân thấp, quả chua. Cho rằng quá trình phát sinh giao
tử và thụ tinh của tất cả các cây đang xét đều diễn ra bình thường; khơng có hiện tượng trao
đổi chéo giữa các crơmatit trong các cặp nhiễm sắc thể trong q trình phát sinh giao tử.
a. Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F2.
b. Nếu tiến hành cho các cây thân cao, quả chua và thân thấp, quả ngọt ở F2 giao phấn
tự do được F3. Lấy ngẫu nhiên 3 cây thân cao, quả chua ở F3 thì xác suất thu được ít nhất 1 cây
thuần chủng là bao nhiêu?
Câu 10. (1,0 điểm)

a. Tại sao bệnh do virut lại có thể nhanh chóng kháng lại các loại thuốc dùng trong điều
trị bệnh?
b. Giải thích tại sao khi tiêm vacxin phịng một bệnh nào đó thì người được tiêm đa số
khơng bị mắc bệnh đó nữa?
--------------------Hết---------------------Thí sinh khơng sử dụng tài liệu khi làm bài. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
Trang 2 / 2