Chăm sóc cây hoa thiên lý pot

Chăm sóc cây hoa thiên lý
Cây thiên lý có tên khoa học là Telosma cordata (Bura.F) merr
pergularia minorander, họ thiên lý. Cây leo bằng dây không có tua cuốn, hoa
mọc thành chùm ở nách lá, hoa nở từ tháng 5 đến tháng 10. Là cây ưa ẩm,
không chịu được úng, nếu bị khô hạn cây phát triển cằn cỗi.


Hoa thiên lý có giá trị dinh dưỡng cao, trước kia ở nông thôn hoa thiên
lý được trồng làm cây cảnh, lấy bóng mát, thưởng thức mùi thơm và làm
thức ăn bổ sung hàng ngày. Những năm gần đây nhu cầu tiêu thụ hoa thiên
lý ở các thành thị rất lớn. Vì vậy mà người dân một số nơi đã đưa cây thiên
lý vào trồng theo hướng hàng hoá. Xin giới thiệu kỹ thuật trồng hoa thiên lý
cho bà con nông dân, những người muốn được học tập phát triển loại cây
trồng này.

I. Thời vụ trồng

Có thể ươm trồng quanh năm, tuy nhiên để có trọn mùa hoa thu hoạch trong
năm đầu bà con nên trồng vào vụ xuân.

II. Nhân giống

Dùng những đoạn dây bánh tẻ (không già quá và cũng không non quá) có
đường kính 7 - 10 mm làm hom. Cắt mỗi hom dài khoảng 1m, sau khi cắt
cần chấm tro vào hai đầu vết cắt để chống chảy nhựa, mất nước và sát
khuẩn. Khoanh tròn phần phía dưới để lại 2 mắt phía trên và đem trồng.

Cũng có thể nhân giống bằng cách chọn những dây lươn mọc gần gốc, vùi
đoạn sát gốc xuống đất, khoảng 15 - 20 ngày sau rễ sẽ mọc nhiều, ta cắt tách
rời khỏi cây mẹ đem trồng. Chú ý khi trồng đào luôn cả đất tránh tổn thương
rễ, khi trồng đảm bảo tỷ lệ sống cao hơn.

III. Chuẩn bị đất trồng và làm giàn

- Chuẩn bị đất trồng: Chọn đất pha cát, nơi dễ tưới, tiêu nước. xung quanh
không có cây to và núi cao che khuất. Cày bừa kỹ, lên luống cao 40 - 50 cm,
luống rộng 1,2m, rãnh giữa hai luống rộng 80 cm.

Hố trồng được dào vào giữa luống, giữa các luống được bố trí trồng so le.
khoảng cách cây x cây 3 -4m. Hố trồng được đào sâu 40 cm, rộng và dài 0,5
- 1m. Đổ phân chuồng hoai (càng nhiều càng tốt) trộng với thuốc trừ nấm
(Zined hoặc CopperzineZ, ) và một ít đất mặt vừa phải, toàn bộ hỗn hợp
trộn đó được cho xuống hố (cao hơn miệng hố 1 - 2 cm) để sau 1 tuần thì
tiến hành trồng.

- Làm giàn: Sau khi chuẩn bị đất xong tiến hành làm giàn. Làm giàn bao
toàn bộ diện tích ruộng trồng, cao 1,6 - 1,7 m.

Nếu có điều kiện về vốn thì sử dụng cọc được đổ bằng bê tông, bên trong có
3 - 4 cọc sắt ỵ6. Cọc được chôn thành hàng theo rãnh giữa hai luống, khoảng
cách giữa các cọc 4 - 5 m, sau đó dùng dây kẽm căng đan xen ngang, dọc để
làm giàn cho dây leo. Loại giàn này vững và sử dụng được thời gian dài.

Có thể sử dụng các vật liệu sẵn có ở địa phương để làm giàn như gỗ, tre,
luồng, Loại giàn này sử dụng cọc nhiều hơn, khoảng cách cọc 2 - 2,5m,
cọc càng lớn càng tốt (tối thiểu bằng thân cây tre già). Sử dụng dây kẽm
căng đan xen ngang, dọc, cũng có thể sử dụng gỗ, tre, luồng bắc nối ngang
dọc làm giàn cho dây leo. Các hàng cọc ngoài cùng cần được neo, chống cố
định, vững chắc.

IV. Trồng và chăm sóc.

- Trồng: Đối với cây được nhân bằng cách vùi đoạn sát gốc xuống đất để tạo
rễ, tiến hành tách rời cây giống khỏi cây mẹ, đào luôn cả đất và rễ đem trồng
vào hố trồng.

Đối với cây giống được nhân bằng hom, đặt phần khoanh tròn của hom
xuống, lấp đất chừa lại 1-2 mắt mằm phía trên mặt đất và nén chặt.

Sau khi trồng xong tưới nước đủ ẩm và rào bảo vệ.

- Chăm sóc: Chọn những chồi tốt nhất làm dây cái cho leo lên giàn, những
dây phát triển kém thì cắt bỏ. Đảm bảo đủ ẩm, úng phải tiêu nước ngay. Khi
cây leo cao được 2m tiến hành bón thúc bằng nước giải pha loãng 1/20 (1 lít
nước giải pha với 20 lít nước1) tưới cách gốc 60 cm. Khi cây nằm trên giàn
30 - 50 cm mới cho phát triển nhánh, chủ động dẫn nhánh toả kín giàn, tránh
để các nhánh quấn vào nhau.

Khi cây thiên lý cho hoa tiến hành bón phân bổ sung cho cây. Rễ thiên lý là
loại rễ ăn cạn nên khi bón phân không cần xới xáo, chỉ cần rãi phân và sau
đó phủ lên một lớp mùn và lá khô là được. Bình quân mỗi tháng bổ sung
phân một lần, khoảng 5 - 10 kg phân chuồng hoai + 100 - 150 g NPK (16-
16 - 8) cho một gốc.

V. Thu hoạch.

Thu hoạch hoa thiên lý khi chùm nụ hoa gần nở (khoảng 1 ngày trước khi nở
hoa), nên tiến hành vào buổi sáng sớm, 3 ngày thu hoạch 1 lần. Thu hoạch
xong nếu chưa vận chuyển ngay thì rải ra, để trong bóng tối hạn chế hoa nở.

IV. Sâu bệnh và cách phòng trừ.

Rệp:.phải kiểm tra hàng ngày, nếu ít bắt bằng tay, nếu nhiều phải dùng chổi
lông quét rệp vào tờ bìa cứng rồi đốt cháy rệp. Khi có nụ phải kiểm tra xem
rệp có chui vào kẽ chùm nụ hay không, nếu có thì dùng tăm nhọn đẩy rệp ra
xử lý.

Nấm đen: phát triển trên lá và dây. Nó làm cho cây chảy nhựa và suy yếu.
Phòng nấm đen bằng cách không để lá dày nhiều lớp, hái bớt lá non để ăn, lá
già để làm phân. Nếu thấy nấm đen, hái toàn bộ lá có nấm rắc vôi bột và
đem chôn, pha nước vôi quét vào dây có nấm.

* Nếu trồng hoa thiên lý ở những khoảng trống trong sân, vườn nhà thì cần
bố trí nơi có nhiều ánh nắng. Đất phải được đắp thành ụ cao 30 40 cm,
đường kính 1 - 1, 5 m. Diện tích giàn phải đảm bảo 10 - 12m2/gốc.

Cây thiên lý nếu được chăm sóc tốt, trồng một lần có thể cho thời gian kinh
doanh từ 3 - 4 năm. Hàng năm vào mùa đông tiến hành cắt hết những nhánh
phụ, để lại bộ khung, sang xuân cây sẽ ra những nhánh mới và tiếp tục cho
hoa.