Phân loại vóc dáng nam trung niên thành phố hồ chí minh ứng dụng xây dựng avatar trong phần mềm thiết kế trang phục 3d

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI

NGUYỄN MẬU TÙNG

ận

Lu

PHÂN LOẠI VÓC DÁNG NAM TRUNG NIÊN
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ỨNG DỤNG XÂY DỰNG
AVATAR TRONG PHẦN MỀM THIẾT KẾ
TRANG PHỤC 3D
Ngành: Công nghệ dệt, may

án

Mã số: 9540204

n

tiế
sĩ

ới

m

LUẬN ÁN TIẾN SĨ CÔNG NGHỆ DỆT, MAY

ất

nh
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. TRẦN THỊ MINH KIỀU
2. PGS. TS. PHẠM THẾ BẢO

Hà Nội – 2023


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan tất cả những nội dung trong luận án: “Phân loại vóc dáng nam
trung niên Thành phố Hồ Chí Minh ứng dụng xây dựng Avatar trong phần mềm thiết
kế trang phục 3D” là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi. Các thí nghiệm được tiến
hành một cách nghiêm túc và khoa học trong quá trình nghiên cứu. Các số liệu, kết quả
nghiên cứu trong luận án trung thực khách quan và chưa từng được công bố trong bất
kỳ cơng trình nghiên cứu của tác giả khác.

Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2023
Tác giả luận án

ận

Lu

Người hướng dẫn khoa học

án
ThS. NCS. Nguyễn Mậu Tùng

n

tiế

TS. Trần Thị Minh Kiều

sĩ
ới

m
ất

nh

PGS. TS. Phạm Thế Bảo

i


LỜI CẢM ƠN

ận

Lu

án

Tơi xin được bày tỏ tình cảm và lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất tới TS.
Trần Thị Minh Kiều và PGS.TS. Phạm Thế Bảo, những người thầy tâm huyết đã tận
tình hướng dẫn, động viên khích lệ, truyền thụ cho tơi cảm hứng và phương pháp làm
việc khoa học, và cùng đồng hành với tôi trong suốt q trình thực hiện luận án.

Tơi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo Viện Dệt May - Da giầy và
Thời trang, Bộ môn Công nghệ Dệt trường Đại học Bách khoa Hà Nội đã giúp đỡ và
tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong q trình học tập và nghiên cứu.
Tơi xin trân trọng cảm ơn các Giáo sư, Phó giáo sư, Tiến sĩ là chủ tịch hội đồng,
phản biện, thư ký và ủy viên hội đồng đã dành thời gian quý báu để đọc, tham gia hội
đồng chấm luận án với những góp ý cụ thể, bổ ích, giúp tơi hồn thiện tốt hơn nội dung
nghiên cứu của luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu Trường Đại học Công Nghiệp Thành
Phố Hồ Chí Minh, Khoa Cơng nghệ May - Thời trang nơi tôi đang công tác đã tạo điều
kiện giúp đỡ cho tơi có thời gian được học tập và hồn thành luận án.
Cuối cùng, tơi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, những người thân yêu gần gũi
nhất đã luôn động viên, san sẻ và gánh vác công việc, luôn tạo điều kiện tốt nhất để tôi
yên tâm hồn thành luận án.
Trong q trình thực hiện luận án khơng thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế.
Tác giả rất mong nhận được ý kiến góp ý của các thầy cơ và đồng nghiệp để luận án
được hồn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2023
Tác giả

n

tiế

sĩ

ới

m

ất

nh
ThS. NCS. Nguyễn Mậu Tùng

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CÁC CHỮ VIẾT TẮT .......................................... vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ vii
DANH MỤC HÌNH ẢNH ........................................................................................... ix
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA LUẬN ÁN ....................................................................... 1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN ......................................................... 2
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN .............................. 2

ận

Lu

4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN ......................................................... 3
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN................................................ 3
6. Ý NGHĨA KHOA HỌC CỦA LUẬN ÁN ................................................................. 4

án

7. GIÁ TRỊ THỰC TIỄN CỦA LUẬN ÁN .................................................................. 5

tiế

8. ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN .................................................................................... 5

n

9. KẾT CẤU CỦA LUẬN ÁN ...................................................................................... 5

sĩ

CHƯƠNG 1: NGHIÊN CỨU TỔNG QUAN .............................................................. 6

ới

m

1.1 Tổng quan về phân loại vóc dáng cơ thể nam giới ...................................... 6
1.1.1 Phương pháp xác định thơng số kích thước cơ thể............................................ 7
1.1.2 Phương pháp phân loại vóc dáng cơ thể người ............................................... 10
1.1.2.1 Phân loại vóc dáng theo đặc trưng hình dạng cơ thể ............................ 11
1.1.2.2 Phân loại cơ thể người theo các chỉ số tương quan kích thước cơ thể . 12
1.1.2.3 Phân loại vóc dáng theo phương pháp xử lý thống kê số liệu nhân trắc
.......................................................................................................................... 15

ất

nh

1.2. Tổng quan về ứng dụng công nghệ 3D tạo mơ hình 3D Avatar trong

ngành cơng nghiệp dệt may ............................................................................ 19
1.2.1 Nghiên cứu xây dựng mơ hình 3D sản phẩm từ dữ liệu quét 3D cơ thể người
...................................................................................................................................... 20
1.2.2 Xây dựng mơ hình 3D bằng phương pháp nội suy tốn học hay hồi quy từ dữ
liệu quét 3D. ................................................................................................................ 22
1.2.3 Xây dựng mơ hình 3D bằng phương pháp máy học từ dữ liệu quét 3D. ...... 24
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................ 34
CHƯƠNG 2: NỘI DUNG, ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........ 35
2.1 Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................. 36
2.2 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................. 36
iii


2.2.1 Đối tượng nghiên cứu: ...................................................................................... 36
2.2.2 Phạm vi nghiên cứu: .......................................................................................... 36
2.3 Nội dung nghiên cứu ................................................................................. 36

ận

Lu

2.4 Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 36
2.4.1 Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm trong phân loại vóc dáng nam trung
niên Thành phố Hồ Chí Minh .................................................................................... 37
2.4.1.1 Thu thập dữ liệu 3D và mô tả đặc trưng thống kê dữ liệu các kích thước
cơ thể người ...................................................................................................... 37
2.4.1.2 Phân loại vóc dáng cho nam giới TP.HCM (18÷60 tuổi) ..................... 52
2.4.1.3 Phân loại vóc dáng cho nam trung niên TP.HCM (30÷60 tuổi)........... 53
2.4.2. Phương pháp nghiên cứu xây dựng mơ hình 3D Avatar cơ thể người từ dữ
liệu quét 3D theo vóc dáng nam trung niên Thành phố Hồ Chí Minh .................... 53

2.4.2.1 Thiết kế mơ hình 3D bằng phương pháp nội suy. ............................... 53
2.4.2.2 Xây dựng Avatar 3D bằng phương pháp máy học chuyên sâu. ........... 60
2.4.2.3 May ảo Áo dài nam cho mơ hình 3D Avatar nam trung niên TP.HCM
.......................................................................................................................... 71

án

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................ 72
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ....................................... 73

tiế

3.1 Kết quả bộ dữ liệu số đo 2D và 3D cơ thể người. ...................................... 73

n

3.2. Kết quả mô tả đặc trưng thống kê dữ liệu kích thước cơ thể ................... 76
3.2.1 Mơ tả dữ liệu nhân trắc nam giới thành phố Hồ Chí Minh ............................. 76
3.2.2 Mô tả dữ liệu nhân trắc nam trung niên thành phố Hồ Chí Minh .................. 86

sĩ

m

ới

3.3 Kết quả phân loại vóc dáng và phân tích đặc điểm cơ thể ........................ 96
3.3.1 Kết quả phân loại vóc dáng nam giới thành phố Hồ Chí Minh ...................... 96
3.3.1.1 Kết quả phân tích nhân tố chính ........................................................... 97
3.3.1.2 Kết quả phân tích phân nhóm ............................................................... 98

3.3.1.3 Kết quả phân tích đặc điểm các dạng cơ thể nam giới Việt Nam tuổi
18÷60 ................................................................................................................ 98
3.3.1.4 Kết quả phân bố lứa tuổi theo từng nhóm vóc dáng........................... 101
3.3.2 Phân loại vóc dáng nam trung niên thành phố Hồ Chí Minh ....................... 101
3.3.2.1 Kết quả phân tích nhân tố chính ......................................................... 101
3.3.2.2 Kết quả phân tích phân nhóm ............................................................. 103
3.3.2.3 Kết quả kiểm định ANOVA so sánh các phân nhóm từ dữ liệu nhân
trắc nam trung niên TP.HCM tuổi 30÷60....................................................... 104
3.3.2.4 Kết quả phân tích đặc điểm vóc dáng và hình dạng cơ thể nam trung
niên TP.HCM tuổi 30÷60 ............................................................................... 107
3.3.2.5 Phân tích đặc điểm hình dáng cơ thể theo nhóm độ tuổi trung niên .. 109

ất

nh

3.2.2.6 So sánh kích thước chủ đạo cơ thể của luận án này với các nghiên cứu
khác cho nam giới Việt Nam. ......................................................................... 112
iv


3.4 Kết quả xây dựng mơ hình 3D bằng phương pháp nội suy ..................... 114
3.4.1 Kết quả xác định vị trí các mặt cắt ................................................................. 114
3.4.2 Kết quả xác định các điểm trọng yếu trên mỗi mặt cắt ................................. 115
3.4.3 Kết quả điều chỉnh các điểm trọng yếu trên mỗi mặt cắt tương ứng với số đo
2D............................................................................................................................... 115
3.4.4 Kết quả xây dựng mơ hình mặt cắt chỉnh từ các điểm trọng yếu trên mỗi mặt
cắt bằng bài toán nội suy .......................................................................................... 117
3.4.5 Kết quả xây dựng mơ hình nội suy từ các mặt cắt chỉnh trên các bộ phận của
cơ thể.......................................................................................................................... 118

3.4.5 Kết quả đánh giá sai số xây dựng mơ hình .................................................... 120
3.5 Kết quả xây dựng Avatar 3D theo phương pháp máy học chuyên sâu ... 122

ận

Lu

3.6 Kết quả xây dựng mơ hình 3D Avatar theo đa dạng vóc dáng nam trung
niên TP.HCM ............................................................................................... 127
3.6.1 Nhận xét về phương pháp xây dựng mơ hình 3D cơ thể người.................... 127
3.6.2 Mơ hình 3D Avatar theo đa dạng vóc dáng nam trung niên TP.HCM ........ 128

án

3.7 Kết quả may ảo Áo dài theo vóc dáng nam trung niên TP.HCM ........... 132
3.7.1 Tạo Avatar 3D theo số đo ............................................................................... 132
3.7.2 Mô tả mẫu Áo dài thiết kế thử nghiệm và chọn vật liệu trong CLO3D ....... 132
3.7.3 Thiết kế bộ mẫu kỹ thuật theo công thức thiết kế áo dài nam ...................... 133
3.7.4 Kết quả may ảo, thử ảo và đánh giá độ vừa vặn trang phục trên CLO3D. .. 133
3.7.5 Kết quả bộ sản phẩm áo dài hoàn thiện với lựa chọn họa tiết và màu sắc... 135

n

tiế

sĩ

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 .......................................................................................... 136

m

KẾT LUẬN CỦA LUẬN ÁN .................................................................................... 138

ới

HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ................................................................... 140

nh

DANH MỤC CÁC CƠNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA LUẬN ÁN ..................... 141

ất

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 142

v


DANH MỤC CÁC KÝ