HẤP THỤ VÀ PHẢN XẠ LỌC LỰA ÁNH SÁNGMÀU SẮC CÁC VẬT doc

1

H
H
Ấ
Ấ
P
P


T
T
H
H
Ụ
Ụ


V
V
À
À


P
P
H
H
Ả

Ả
N
N


X
X
Ạ
Ạ


L
L
Ọ
Ọ
C
C


L
L
Ự
Ự
A
A


Á
Á
N

N
H
H


S
S
Á
Á
N
N
G
G
-
-


M
M
À
À
U
U


S
S
Ắ
Ắ
C

C


C
C
Á
Á
C
C


V
V
Ậ
Ậ
T
T
I. MỤC TIÊU:
1) Kiến thức:
- Nắm được sự hấp thụ ánh sáng và định luật về hấp thụ ánh sáng.
- Hiểu và nắm được sự hấp thụ lọc lựa, sự phản xạ lọc lựa, sự nhìn thấy mu sắc cc vật.
2) Kĩ năng: giải thích được các vật có màu sắc khác nhau trong tự nhiên.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Chuẩn bị bảng phụ lục về sự trộn màu sơ cấp, tấm kính màu hoặc miếng mica màu.
- HS: ôn tập kiến thức về mu sắc ÁNH SÁNG ở THCS.
III. TỒ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1) Kiểm tra Bài cũ: (10’) Nội dung kiểm tra:
- Mơ tả quang phổ vạch của NGUYÊN tử hydro?
- Giải thích sự tạo tHÀNH cc vạch, cc dy quang phổ vạch của NGUYÊN tử Hydro
2) Bài mới: (30’)

Thực hiện các bước với nội dung sau:
-Đặt vấn đề: Tại sao tấm kính màu đỏ cho ta nhìn thấy ÁNH SÁNG mặt trời chiếu vo nĩ cĩ
mu đỏ? Ánh sáng mặt trời qua tấm kính màu xanh cho ta thấy màu xanh?
-Trình by sự hấp thụ ÁNH SÁNG. Kết hợp với dự đoán của HS về bề dày của môi trường
có ảnh hưởng đến cường độ sáng. Trình by định luật hấp thụ ánh sáng.
-Giải thích về mu sắc của cc vật.
Hoạt động 1. Giới thiệu SỰ HẤP THỤ ÁNH SÁNG. (20’)

2


Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
+ Giới thiệu cho HS kết quả
TÁN:
-ÁNH SÁNG truyền trong
môi trường chân không cường
độ không đổi.
-Ánh sáng truyền qua một
môi trường vật chất thì cường
độ giảm.
+ Giới thiệu về cường độ
chùm sáng. Chú ý nhấn mạnh
số photon ÁNH SÁNG v sự
giảm cường độ môi trường
liên quan với nhau.
2
( / )
p
n
I W m

S



H. Giải thích nguyên nhân
dẫn đến cường độ ánh sáng
giảm khi qua môi trường vật
chất?
H. Sự hấp thụ của môi trường
đối với ánh sáng truyền trong
nó phụ thuộc những yếu tố
-Thảo luận nhóm: Suy luận
về sự giảm cường độ ánh
sáng khi ánh sáng đi qua môi
trường vật chất.
+ Do tương tác giữa ánh
sáng và môi trường vật chất .
+ Do môi trường hấp thụ.

-Trả lời Câu hỏi:
+ Do môi trường hấp thụ
photon, số photon giảm,
cường độ chùm sáng giảm.



-Thảo luận: tìm đặc điểm về
sự hấp thụ ánh sáng của môi
trường.
1) Hấp thụ ÁNH SÁNG:

Là hiện tượng môi trường vật
chất làm giảm cường độ của
chùm sáng truyền trong nó.













3

nào?
+ Giới thiệu định luật hấp thụ
ánh sáng.





+ Nu Câu hỏi C
1
v cho HS
quan st lại hình ảnh quang

phổ vạch hấp thụ của một số
NGUYÊN tố. Nu Câu hỏi:
H. Nhận xt gì về sự hấp thụ
ÁNH SÁNG của một mơi
trường?
+ Đưa ra sự hấp thụ ánh sáng
có tính chọn lọc hay sự hấp
thụ của môi trường phụ thuộc
vào bước sóng ánh sáng.
+ Giới thiệu kiến thức:
. Chất trong suốt khơng mu.
. Chất có màu đen.
+ Do tính chất môi trường.
+ Do qung đường truyền của
ánh sáng hoặc do bước sóng
ánh sáng.








-Trả lời Câu hỏi.
+ Trên quang phổ của ánh
sáng trắng, mất đi các vạch
đặc trưng của chất đang xét.
+ Hấp thụ ánh sáng của môi
trường có tính chọn lọc.

a) Định luật về sự hấp thụ ánh
sáng:
Cường độ chùm sáng đơn sắc
khi truyền qua môi trường hấp
thụ, giảm theo định luật hàm mũ
của độ dài d của đường đi tia
sáng.
I = I
o
l
-

d
.
I
o
: cường độ chùm sáng tới môi
trường.
I: chường độ chùm sáng truyền
qua môi trường sau qung đường
truyền d.
: hệ số hấp thụ của môi trường.

b) Sự hấp thụ lọc lựa:
Các ánh sáng có bước sóng khác
nhau, bị môi trường hấp thụ
nhiều ít khác nhau. Sự hấp thụ
ánh sáng của một môi trường có

tính chọn lọc, hệ số hấp thụ môi
trường phụ thuộc vào bước sóng
ánh sáng.
+ Chất trong suốt với một miền

4

. Chất trong suốt cĩ mu. -Tìm VD:
+ Cc chất hấp thụ mạnh
ÁNH SÁNG.
+ Cc chất khơng hấp thụ
ÁNH SÁNG.
+ Chất hấp thụ lọc lựa.
quang phổ.
+ Vật trong suốt khơng mu.
+ Vật có màu đen.
+ Vật trong suốt cĩ mu.
Hoạt động 2. (10’) Tìm hiểu PHẢN XẠ (hoặc TÁN XẠ) LỌC LỰA.
-Nu Câu hỏi gợi ý:
H. Sự phản xạ ÁNH SÁNG
phụ thuộc vo yếu tố no?
-Hướng dẫn HS rút ra nhận
xét từ kết quả phản xạ ánh
sáng từ mặt một tấm đồng.
(bảng 48.1)
H. Ở một số vật, khả năng
phản xạ (hoặc TÁN xạ)
mạnh, yếu khc nhau phụ
thuộc vo yếu tố no? Nhận xt
gì về sự phản xạ (hoặc TÁN

xạ) của cc vật?

-Giải thích vì sao cc vật cĩ
-Dự đoán sự phản xạ của ánh
sáng phụ thuộc vào:
+ Bản chất môi trường.
+ Bước sóng ánh sáng.
+ Bề mặt môi trường.

-Xem bảng 48.1, Rút ra kết
luận:
+ Khả năng phản xạ của các
vật phụ thuộc vào bước sóng
của ánh sáng.

-Dự đoán: do các vật phản xạ
II. Phản xạ (TÁN xạ) lọc lựa-
Mu sắc cc vật.
1) Khả năng phản xạ (hoặc tán
xạ) của các vật mạnh, yếu khác
nhau phụ thuộc vào bước sóng
ánh sáng.
2) Màu sắc của các vật phụ
thuộc vào sự hấp thụ lọc lựa và
phản xạ lọc lựa của vật đối với
ánh sáng chiếu lên vật.

5

mu sắc khc nhau bằng Câu

hỏi:
H. Nếu chiếu vo vật chm sng
trắng, tại sao ta nhìn thấy cc
vật cĩ mu sắc khc nhau? Nu
VD?
có tính lọc lựa. Do đó, nếu
được chiếu ánh sáng trắng thì
ÁNH SÁNG phản xạ đến
mắt là ánh sáng có màu.
-HS tìm VD minh họa.

3) Củng cố- Vận dụng- Hướng dẫn về nhà: (5’)

- GV tổng kết:
+ Qui luật của hấp thụ ánh sáng ở môi trường vật chất.
+ Hiểu thế nào là hấp thụ, phản xạ lọc lựa. Giải thích được màu sắc của các vật.
- Yêu cầu HS chuẩn bị ở nh: Trả lời Câu hỏi 1, 2, 3 v lm Bài tập 1, 2 (SGK) v
chuẩn bị Bài mới.

IV. Rút kinh nghiệm- Bổ sung: