Skkn vận dụng các hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ đề truyện dân gian theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong tình hình dịch bệnh hiện nay

Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lý do chọn đề tài
Chương trình giáo dục định hướng năng lực được bàn đến nhiều từ năm 90
của thế kỷ XX và ngày nay trở thành xu hướng giáo dục quốc tế. Dạy học theo
định hướng phát triển năng lực sẽ thực hiện được mục tiêu phát triển toàn diện các
phẩm chất nhân cách của học sinh (HS), giúp HS đối mặt và giải quyết được các
tình huống đa dạng, phức tạp mà cuộc sống đặt ra.
Hoạt động trải nghiệm (HĐTN) trong chương trình phổ thông mới không phải là
một môn học mà là hoạt động giáo dục được thực hiện bắt buộc từ lớp 1 đến lớp
12. HĐTN sẽ tạo cơ hội cho HS huy động, tổng hợp kiến thức, kỹ năng của các
môn học, các lĩnh vực giáo dục khác nhau để có thể trải nghiệm thực tiễn trong nhà
trường, gia đình và xã hội. Đồng thời giúp các em có cơ hội để tham gia các hoạt
động phục vụ cộng đồng và hoạt động hướng nghiệp. Đặc biệt tất cả các hoạt động
này phải thực hiện dưới sự hướng dẫn, tổ chức của nhà giáo dục. Qua HĐTN các
em sẽ tự khẳng định được mình, tự đánh giá được kết quả hoạt động của bản thân,
của nhóm mình và của bạn bè. Từ đó, hình thành và phát triển cho các em những
phẩm chất chủ yếu, những năng lực chung, giá trị sống và các năng lực cần thiết.
Tuy nhiên, trong tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid như hiện nay,
một số HĐTN cần được tổ chức linh động, khéo léo mới có thể vừa phát huy được
các năng lực, vừa đảm bảo được sự an toàn cho học sinh.
Chương trình Giáo dục phổ thơng hiện hành thực hiện lựa chọn các chủ đề, rà
soát nội dung các bài học để sắp xếp lại thành một số bài học tích hợp của từng
mơn học, từ đó, xây dựng kế hoạch dạy học, kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục
cho từng bài học, từng chủ đề theo định hướng hình thành, phát triển phẩm chất,
năng lực của học sinh. Vì vậy, xây dựng kế hoạch dạy học và kế hoạch tổ chức hoạt
động giáo dục theo định hướng hình thành, phát triển phẩm chất, năng lực của học
sinh
phải xây dựng được các hoạt động học tập, hoạt động trải nghiệm sáng tạo, hoạt
động vận dụng kiến thức vào thực tiễn qua từng bài, từng chủ đề và từng hoạt động
giáo dục cụ thể. Từ nghiên cứu và thực tiễn cơng tác giảng dạy mơn Ngữ văn,
nhóm tác giả đã xây dựng đề tài sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng các hoạt động

trải nghiệm trong dạy học chủ đề Truyện dân gian theo định hướng phát triển
năng lực học sinh trong tình hình dịch bệnh hiện nay.
II. Mục tiêu, ý nghĩa, tính mới của đề tài
1. Mục tiêu
Đề tài hướng đến việc vận dụng một số các hoạt động trải nghiệm sáng tạo
trong dạy học chủ đề Truyện dân gian theo định hướng phát triển năng lực học sinh
trong tình hình dịch bệnh hiện nay dưới điều kiện thực tế của nhà trường THPT nơi
chúng tôi công tác.
Thông qua sự đa dạng về nội dung của HĐTNST trong dạy học chủ đề Truyện
dân gian, HS sẽ được hình thành và phát triển năng lực một cách toàn diện bên
cạnh những kết quả tích cực khác của hoạt động giáo dục.
Những HĐTNST mà đề tài đề cập đến không chỉ được vận dụng trong thời kỳ
dịch bệnh, mà sẽ được vận dụng tối ưu trong chương trình giáo dục phổ thông mới.
1
2. Ý nghĩa
Đề tài hướng đến xác định được những hoạt động trải nghiệm sáng tạo, đề
skkn
xuất những cách thức vận dụng mỗi
hoạt động trải nghiệm đó trong tiến trình dạy


học theo định hướng phát triển năng lực một cách tồn diện cho học sinh.
3. Tính mới
Sáng kiến góp phần phát huy tính tích cực, chủ động và phát triển phẩm chất,
năng lực của học sinh trong quá trình học tập chủ đề Truyện dân gian trong chương
trình Ngữ văn 10.
Chứng minh tính khả thi và tính cần thiết của việc vận dụng hình thức
HĐTNST nhằm nâng cao chất lượng dạy và học chủ đề Truyện dân gian Việt Nam
bằng cách bám sát vào các năng lực cụ thể của kế hoạch bài dạy.
III. Phương pháp nghiên cứu

1. Nghiên cứu lý thuyết
Tài liệu về lý luận như Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể, Tổ
chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong nhà trường phỏ thông, Giáo trình Thực
hành dạy học Ngữ văn ở trường THPT và các tài liệu khác có liên quan.
2. Nghiên cứu thực tiễn
+ Phương pháp điều tra sư phạm:
So sánh, đối chiếu kết quả ở những tập thể lớp có tổ chức các HĐTNST so với
các lớp chưa được giáo viên quan tâm phát huy các hoạt động này.
Thực hiện điều tra thái độ,cảm nhận và đánh giá của học sinh với các
HĐTNST trong q trình học tập ở trường phổ thơng.
+ Phương pháp đàm thoại.
Trao đổi với thầy cô giáo, đồng nghiệp và học sinh trường trung học phổ
thông (chủ yếu là giáo viên bộ môn và học sinh khối - lớp 10). Xử lý thông tin và
rút ra kết luận khoa học, điều tra thực tế qua dự giờ thăm lớp, qua khảo sát học
sinh ở hứng thú học tập
+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Trực tiếp vận dụng phương pháp tổ chức, hướng dẫn, quản lý các HĐTNST
trong quá trình dạy học của bản thân
Đối chiếu kết quả thực nghiệm với lý luận để rút ra những kết luận khái quát,
khoa học, mang tính phổ biến.
IV. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài hướng đến vận dụng các HĐTNST trong dạy học chủ đề Truyện dân
gian theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong tình hình dịch bệnh hiện
nay và được thực nghiệm tại trường chúng tôi dạy từ năm học 2018-2019 đến năm
học 2021-2022.

2

Phần II. NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận và thực tiễn

1. Cơ sở lí luận
1.1. Năng lực

skkn

Hiện nay có nhiều quan niệm khác nhau về khái niệm năng lực, trong đó đáng


chú ý một số quan niệm sau:
- Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế Thế giới (OECD) quan niệm năng lực
là khả năng đáp ứng một cách hiệu quả những yêu cầu phức hợp trong một bối
cảnh cụ thể.
- Tài liệu hội thảo chương trình Giáo dục phổ thơng tổng thể trong chương
trình giáo dục phổ thơng mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định năng lực là
sự huy động tổng hợp các kiến thức, kĩ năng và các thuộc tính cá nhân khác như
hứng thú, niềm tin, ý chí... để thực hiện một loại cơng việc trong một bối cảnh nhất
định.
Có thể nói rằng Chương trình giáo dục định hướng năng lực ngày nay trở
thành xu hướng giáo dục quốc tế và đã khẳng định vai trị rất quan trọng của nó.
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực sẽ thực hiện được mục tiêu phát triển
toàn diện các phẩm chất nhân cách của học sinh, giúp học sinh đối mặt và giải
quyết được các tình huống đa dạng, phức tạp mà cuộc sống đặt ra.
Dạy học chú trọng phát triển năng lực cho học sinh là vô cùng cần thiết, các
em là thế hệ trẻ là những chủ nhân tương lai của đất nước, năng lực các em có
được khơng chỉ giúp các em sống bản lĩnh, tự tin, quyết đoán, năng động để thành
cơng trong cuộc sống mà cịn góp phần thúc đẩy sự phát triển của toàn xã hội.
Trong bối cảnh hiện nay, khi đất nước đang bước vào thời kì hội nhập quốc tế sâu,
rộng bên cạnh việc phải đáp ứng những yêu cầu phức tạp mà cuộc sống đặt ra các
em còn phải chịu sự tác động của nhiều yếu tố tích cực lẫn tiêu cực. Nếu khơng có
những năng lực cần thiết các em sẽ dễ buông xuôi, phó mặc và bị động trước

những tình huống, u cầu, thử thách mà cuộc sống đặt ra.
1.2. Hoạt động trải nghiệm
Hoạt động trải nghiệm được xem là một bộ phận hữu cơ khơng thể thiếu trong
q trình giáo dục nói chung, q trình dạy học nói riêng ở nhà trường phổ thơng,
góp phần thực hiện các mục tiêu giáo dục đào tạo của nhà trường phổ thông.
Theo từ điển Tiếng Việt: Trải nghiệm là trải qua, kinh qua. Trải nghiệm là trải
qua thực tế để rút ra được những kinh nghiệm. Trải nghiệm thiên về các hoạt động
thực tiễn. Còn theo từ điển Giáo dục học: Trải nghiệm là hoạt động thực hành, thực
nghiệm các vấn đề đặt ra trong bài học và những vấn đề liên quan đến bài học.
Trong cuốn Tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong nhà trường phổ
thơng, NXB giáo dục (Nhóm tác giả), tác giả Lê Huy Hoàng nêu ý kiến: hoạt động
trải nghiệm là hoạt động xã hội thực tiễn giúp học sinh tự chủ trải nghiệm trong tập
3
thể, qua đó hình thành và thể hiện phẩm chất năng lực; nhận ra năng khiếu, sở
thích, đam mê, bộc lộ và điều chỉnh cá tính, giá trị, nhận ra chính mình cũng như
khuynh hướng phát triển bản thân; bổ trợ và cùng các hoạt động dạy học trong
chương trình giáo dục thực hiện tốt nhất mục tiêu giáo dục. Hoạt động này nhấn
mạnh sự trải nghiệm, thúc đẩy năng lực sáng tạo của người học và được tổ chức
một cách linh hoạt, sáng tạo.
Theo Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể thì “hoạt động trải
nghiệm sáng tạo” là hoạt động giáo dục trong đó từng học sinh được trực tiếp hoạt
skkn
động thực tiễn trong nhà trường hoặc
trong xã hội dưới sự hướng dẫn và tổ chức


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

của nhà giáo dục, qua đó phát triển tình cảm, đạo đức, các kĩ năng và tích lũy kinh
nghiệm riêng của cá nhân. Trải nghiệm là hoạt động được coi trọng trong từng môn

học; đồng thời trong kế hoạch giáo dục cũng bố trí các hoạt động trải nghiệm sáng
tạo riêng, mỗi hoạt động này mang tính tổng hợp của nhiều lĩnh vực giáo dục, kiến
thức, kĩ năng khác nhau”.
Có 4 nhóm nội dung hoạt động trải nghiệm:
Thứ nhất là những hình thức nhóm mang tính cống hiến (gồm các hoạt động
tình nguyện, nhân đạo, vì cộng đồng…).
Thứ hai là hoạt động có tính khám phá như những chuyến đi thực địa, tham
quan, dã ngoại …
Thứ ba là hoạt động mang tính thể nghiệm, học sinh được trải nghiệm và thể
nghiệm mình qua các hoạt động giao lưu, đóng kịch, sân khấu hóa,…
Thứ tư là những hoạt động có tính nghiên cứu và phân hóa, như những dự án,
hoạt động nghiên cứu khoa học, các hoạt động câu lạc bộ có tính định hướng có
tính phân hóa…
Như vậy, dù có nhiều quan điểm khác nhau về hoạt động trải nghiệm nhưng có thể
thấy, các tác giả đều nhấn mạnh: cần coi trải nghiệm là một dạng hoạt động giáo
dục được tổ chức theo phương thức trải nghiệm và sáng tạo. Mục đích của hoạt
động này là góp phần hình thành và phát triển những phẩm chất, tư tưởng, ý chí,
tình cảm, giá trị, kỹ năng sống và những năng lực chung cần có ở con người trong
xã hội hiện đại, góp phần phát triển tồn diện năng lực tư duy và nhân cách học
sinh.
1.3. Hoạt động trải nghiệm trong dạy học chủ đề
Xuất phát từ những mục tiêu chung của hoạt động trải nghiệm, hoạt động trải
nghiệm trong môn Ngữ văn có các mục tiêu được cụ thể hóa sao cho phù hợp với
đặc thù và tăng cường tính khả dụng của mơn học. Cụ thể:
- Giúp HS hình thành và phát triển những phẩm chất, tư tưởng, ý chí, tình
cảm, giá trị, kĩ năng sống; tiếp tục phát triển các năng lực quan trọng và đặc thù
của môn Ngữ văn như: năng lực giao tiếp, năng lực thưởng thức và cảm thụ văn
chương, năng lực sáng tạo... từ đó tham gia vào giao tiếp văn học và giao tiếp đời
sống một cách có hiệu quả hơn.
4

- Giúp học sinh tích lũy kinh nghiệm riêng cũng như phát huy tiềm năng sáng
tạo của cá nhân mình; định hướng mỗi cá nhân trở thành một chủ thể tiếp nhận và
sản sinh lời nói một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, ln có ý thức trải nghiệm
hành động và trải nghiệm xúc cảm để hình thành nên động cơ, niềm tin, giá trị
sống;
- Giúp học sinh nâng cao hiểu biết, khả năng cảm thụ cũng như đánh giá cái
hay, cái đẹp của văn chương và nghệ thuật ngơn từ; có khả năng trải nghiệm thế
giới nghệ thuật trong tác phẩm văn học, biết kết nối những trải nghiệm ấy với trải
nghiệm đời sống để thẩm thấu sâu sắc hơn giá trị tác phẩm và làm phong phú hơn
vốn sống cá nhân, hiểu biết xã hội của bản thân. (Giáo trình Thực hành dạy học
Ngữ văn, Phạm Thu Hương (chủ biên), nxb ĐHSP, 2018
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

1.4. Các năng lực cần phát triển cho học sinh qua HĐTN
- Nhóm các năng lực chung, bao gồm các năng lực cụ thể: Năng lực sáng tạo,
năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực số, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng
lực tự học, năng lực tự quản lý, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tính tốn.
- Nhóm các năng lực đặc thù thuộc về các mơn học cụ thể, ở mơn Ngữ văn đó
là các năng lực: Năng lực giao tiếp tiếng Việt, năng lực cảm thụ thẩm mỹ.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Thực trạng dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh ở
trường trung học phổ thông
Từ thực tế dạy học chúng ta nhận thấy rằng, mỗi cá nhân học sinh là một cá
thể độc lập, các em có hồn cảnh xuất thân, khả năng, sở thích, tính cách, nhu
cầu… khác nhau. Chương trình dạy học theo định hướng nội dung có đặc điểm cơ

bản là chú trọng việc truyền thụ hệ thống tri thức khoa học theo các mơn học đã
được quy định trong chương trình dạy học theo cấp, theo khối và theo lớp. Chính
vì vậy mà chương trình dạy học theo định hướng này khơng đáp ứng được nhu cầu
của mỗi cá nhân học sinh mà hầu như chỉ áp dụng đồng loạt theo đúng quy định,
khiến cho phần lớn các em học sinh thấy mệt mỏi, không hứng thú, kém sáng tạo,
thụ động trong quá trình học tập. Trong khi đó, chương trình dạy học theo định
hướng phát triển năng lực chú ý đến thực tế mỗi học sinh là một cá thể độc lập vì
vậy đã tìm ra cách tiếp cận phù hợp với mỗi học sinh. Mặt khác, ở lứa tuổi các em,
ngoài việc ý thức về việc học các em còn rất hiếu động, thích trải nghiệm, muốn
khám phá… để các em phát huy sở trường và năng khiếu của bản thân. Nếu chỉ
chú ý vào việc trang bị kiến thức thì các em ít có cơ hội gắn kết bản thân, bài học
với cuộc sống. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực bằng những hoạt động
trải nghiệm khắc phục được hạn chế này, có nghĩa là học sinh sẽ được tham gia
một cách tích cực, chủ động vào các hoạt động thực tiễn để từ đó vận dụng và áp
dụng được những gì các em đã học vào cuộc sống và ngược lại học sinh có thể đưa
những điều các em đã tìm hiểu được, nhận thức được từ thực tế các em đã trải
nghiệm vào bài học một cách hứng thú, độc đáo, hiệu quả. Từ đó, kết quả dạy học
sẽ được nâng cao, sẽ dần hình thành và phát triển những năng lực cần thiết cho học
sinh.
5
Tuy nhiên, trong tình hình dịnh bệnh phức tạp như hiện nay, muốn tổ chức
được các HĐTN cũng cần căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương. Tổ chức
như thế nào, vận dụng hình thức trải nghiệm gì, để vừa phù hợp với nhiệm vụ phát
triển năng lực cho học sinh, lại vừa phải đảm bảo được sự an tồn về sức khoẻ cho
học sinh. Thực tế này địi hỏi người giáo viên phải suy nghĩ, tìm tịi, cân nhắc.
Nhận thức được điều đó, trong q trình dạy học nói chung và dạy học mơn
Ngữ văn nói riêng, phần lớn các giáo viên đã chú trọng việc dạy học theo định
hướng phát triển năng lực thông qua các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực
trong đó có HĐTN. Tuy nhiên, qua thực tế giảng dạy cũng như qua quá trình tìm
hiểu, điều tra cho thấy giờ dạy học vẫn nặng về kiến thức, kết quả học tập vẫn

hướng về việc thi cử. Việc hình thành và phát triển năng lực vẫn chưa có những
biểu hiện cụ thể và chưa có kết quả rõ ràng. Phần lớn các em còn lúng túng trong
việc giải quyết vấn đề, khả năngskkn
giao tiếp thiếu tự tin, làm việc nhóm cịn mang
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

tính hình thức. Ý thức vận dụng những điều đã học vào thực tiễn và đem những
hiểu biết từ thực tiễn vào bài học còn thấp. Cho nên kết quả đầu ra của quá trình
giáo dục vẫn là những học sinh thiếu về những năng lực chung lẫn những năng lực
đặc thù của các môn học.
2.2. Thực trạng tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học Ngữ văn
góp phần phát triển năng lực cho học sinh
Chúng tơi đã tiến hành khảo sát tâm lý và hứng thú học tập mơn Ngữ văn khi
có hoặc khơng áp dụng các HĐTN trong tiến trình dạy học như sau:(PL4)
Nội dung khảo sát

Sĩ số HS
khảo sát

Giờ học Ngữ văn
khơng có hoạt động
trải nghiệm

90

Tâm lí trong giờ học
Ngữ văn khơng có hoạt

động trải nghiệm

90

Tác động của các hoạt
động trải nghiệm trong
giờ học Ngữ văn .

90

Sự hứng thú khi trải
nghiệm các hoạt động
trải nghiệm trong giờ
học Ngữ văn .

90

Tỉ lệ
Thích/
Tốt

Khá
thích/
Khá tốt

0

5

13

72

5,5%

14,5%

80%

0

9

81

10%

90%

0

0

0

0

0

65

25

72%

28%

79

11

87%

23%

Bình
thường

Khơ
ng
thích

6
Qua việc điều tra, khảo sát và phân tích thực tế, có thể thấy việc phát triển
năng lực cho học sinh thông qua tổ chức các HĐTN hầu hết đã được giáo viên có ý
thức thực hiện, có những hiểu biết cơ bản và khẳng định đây là cách thức, hoạt
động giáo dục mang lại nhiều hiệu quả. Tuy nhiên trong quá trình tổ chức thực
hiện hiệu quả đạt được là chưa cao như mục tiêu đã đề ra. Những năng lực cần
hình thành và phát triển cho học sinh qua bài học môn Ngữ văn phần lớn chưa đem
lại kết quả rõ ràng, học sinh chưa đáp ứng được những yêu cầu, địi hỏi trước

những tình huống mà thực tế cuộc sống hiện đại đang đặt ra. HĐTN chưa được tổ
chức thực hiện phổ biến, chưa thường xuyên và còn gặp rất nhiều khó khăn. Cách
thức tổ chức các phương pháp, kĩ thuật, hoạt động dạy học tích cực cịn tồn tại
nhiều hạn chế. Chính vì vậy mà trong thời gian gần đây, chúng tôi đã luôn chú ý sử
dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực và tổ chức các hoạt động dạy học
tích cực để phát triển năng lực cho học sinh đặc biệt là tập trung vào việc tổ chức
các HĐTN.
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

II. Vận dụng các hoạt động trải skkn
nghiệm trong dạy học chủ đề Truyện dân gian


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong tình hình dịch bệnh mới
1. Vận dụng các HĐTN nhằm phát triển năng lực đọc cho học sinh
1.1. Các yêu cầu cần đạt của năng lực đọc
Đọc tức là biến hình thức chữ viết của văn bản thành hình thức âm thanh của
ngôn ngữ để làm cho người nghe hiểu được điều mà tác giả nói qua chữ viết.
Đọc văn là hoạt động giải mã các kí tự, các biểu tượng của văn bản để lĩnh hội
ý nghĩa của văn bản, chia sẻ thơng tin từ những gì chúng ta tiếp thu được. Việc lĩnh
hội ý nghĩa phụ thuộc vào nhiều yếu tố: kiến thức, kinh nghiệm, vốn sống, kỹ năng,
thái độ… của người đọc.
Do đặc thù của bộ môn Ngữ văn, học sinh tiếp cận kiến thức văn học phải gắn
liền với khả năng cảm thụ văn học. Để làm được điều đó, địi hỏi phải hình thành
và nâng cao ở các em năng lực đọc- hiểu văn bản nghệ thuật.
Có nhiều khái niệm đọc hiểu đã được các nhà nghiên cứu đề xuất, song về cơ
bản, họ thống nhất ở cách hiểu: nó là một tiến trình gồm hai công đoạn thuộc hai
phạm trù khác nhau: “đọc” thuộc phạm trù thể lý và “hiểu” thuộc phạm trù tâm lý.

Đối tượng của đọc- hiểu là giá trị thẩm mỹ của của tác phẩm. Tiến trình nhận thức
này chỉ xảy ra khi có sự tương tác giữa văn bản với người đọc. Vì vậy, đọc hiểu
phải là hoạt động kết hợp đọc với sự hình thành các năng lực giải thích, phân tích,
bình luận, so sánh, khái qt, đánh giá đúng - sai, nghĩa là kết hợp đọc với năng
lực tư duy và khả năng biểu đạt. Đọc hiểu là phải nắm chắc nội dung của văn bản
đọc, phân tích được mối quan hệ giữa nội dung và hình thức thể hiện văn bản. Đọc
phải theo trình tự các cấp độ từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, đọc thông
thường, đọc chuẩn về ngữ âm, biết ngừng nghỉ đúng chỗ, lên giọng xuống giọng
đúng mục đích phát ngôn của câu; đọc kĩ, đọc sâu, hiểu được ý tác giả trong việc
sắp xếp ý, dùng từ, đặt câu; đọc hiểu được thông điệp mà văn bản gửi đến người
đọc. Đọc hiểu còn
7
là để cảm, để thưởng thức, để tự phát triển bản thân, làm phong phú thêm đời sống
tâm hồn, hồn thiện nhân cách. Trong q trình đọc, học sinh phải phát hiện được ý
nghĩa mà tác giả thể hiện kín đáo trong văn bản, tìm thấy điều mà người đọc trước
chưa thấy, đó mới thực sự là đọc sáng tạo.
Có một điều rõ ràng rằng, khơng phải chỉ ở bộ mơn Ngữ văn mới hình thành
năng lực đọc- hiểu, tuy nhiên, năng lực đọc- hiểu của môn Ngữ văn khác với các
ngành khác. Bởi vì nó gắn liền với những điểm sáng thẩm mỹ nghệ thuật của văn
bản. Hơn nữa, sự phát hiện và cảm thụ vẻ đẹp nghệ thuật của văn bản văn học
ngoài tâm lý nghệ thuật, còn phải được xây dựng trên nền cơ sở khoa học, vì Văn
học vừa là nghệ thuật, nhưng cũng đồng thời là khoa học.
1.2. Đề xuất các HĐTN nhằm phát huy năng lực đọc của học
sinh 1.2.1. Đọc diễn cảm
Theo tác giả Hà Nguyễn Kim Giang nêu ra trong cuốn Phương pháp đọc diễn
cảm, cho rằng: Đọc diễn cảm là làm nổi bật đặc điểm, cảm xúc thẩm mĩ và đời sống
tinh thần của tác phẩm, tạo ra mối
quan hệ xúc động riêng của người đọc với tác
skkn
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

phẩm.
Như vây, đọc diễn cảm là một yêu cầu đặt ra khi đọc những văn bản văn
chương hoặc có các yếu tố của ngơn ngữ nghệ thuật. Đó là việc đọc thể hiện ở kỹ
năng làm chủ ngữ điệu, chỗ ngừng đọc, cường độ giọng… để biểu đạt đúng ý nghĩ
tình cảm mà tác giả muốn gửi gắm vào trong bài đọc, đồng thời biểu hiện được sự
thông hiểu cảm thụ của người đọc đối v ới tác phẩm. Đọc diễn cảm thể hiện năng
lực đọc ở trình độ cao, đó là đọc đúng giọng vui, buồn, giận giữ, trang nghiêm…
phù hợp với từng ý cơ bản của bài đọc, phù hợp v ới kiểu câu, thể loại, đọc có cảm
xúc cao, biết nhấn giọng ở từ ngữ biểu cảm, gợi tả, phân biệt lời nhân v ật, lời tác
giả. Đọc diễn cảm vừa phải đảm bảo được sự trung thành với văn bản gốc, vừa
phải bộc lộ được màu sắc của cá nhân trong cảm thụ, thể hiện được cái tinh thần và
cái hồn của bài văn. Đọc diễn cảm đã tận dụng được các hình thức biểu hiện của
người đọc, thống nhất được nội tâm và ngoại hình, từ đó chinh phục được người
nghe.
Vì vậy có thể hiểu ngắn gọn về đọc diễn cảm như sau: Đọc diễn cảm là cách
sử dụng giọng đọc có kèm theo cử chỉ, điệu bộ, nét mặt để truyền đạt những ý
nghĩ, tư tưởng, tình cảm của tác giả gửi gắm trong tác phẩm và cả những ý nghĩ,
thái độ, tâm trạng, cảm xúc của người đọc đến với người nghe.
Đọc diễn cảm cũng là một nghệ thuật có đặc điểm riêng, nó khơng lặp lại
người khác, khơng chỉ truyền đạt trung thành, máy móc bài văn mà cịn ghi đậm
dấu ấn cá nhân. Đọc như thế sẽ gây được chấn động tâm hồn trên cơ sở những mĩ
cảm ngôn ngữ văn học và khả năng biểu diễn. Lối đọc này sẽ có sức hấp dẫn, lơi
cuốn người nghe và làm sáng tỏ thêm nội dung, ý nghĩa của tác phẩm văn chương.
Rõ ràng đọc diễn cảm mang đầy đủ tính nghệ thuật của nó. Đọc diễn cảm là hình
thức đặc biệt của đọc văn chương. Đặc biệt nó vượt qua việc đọc những tín hiệu
ngơn ngữ, từ kí hiệu chữ viết sang kí hiệu âm thanh tạo ra năng lực đọc văn.

8
Đọc diễn cảm là hình thức riêng của việc đọc văn có sự tham gia bổ sung, hỗ trợ
của năng lực diễn đạt bằng cử chỉ, điệu bộ, tâm thế, dáng vẻ, giọng điệu, ngữ điệu,
âm sắc, màu sắc của cảm xúc ngôn ngữ. Cho nên đọc diễn cảm là một nghệ thuật.
Nghệ thuật đọc diễn cảm đòi hỏi phải có một q trình rèn luyện lâu dài và liên
tục.
Đọc diễn cảm là yêu cầu bắt buộc trong hoạt động dạy học Ngữ văn. Nếu hoạt
động dạy học diễn ra trực tiếp trên lớp, giáo viên có thể mời lần lượt luân phiên các
bạn đọc, sau đó cho học sinh nhận xét lẫn nhau về cách đọc, về ngữ điệu, về tình
cảm được lồng ghép qua giọng đọc… Nhưng nếu hoạt động dạy học diễn ra trực
tuyến, giáo viên có thể cho học sinh tự đọc ở nhà, quay video hoặc ghi âm, và cho
phép học sinh chia sẻ file trong quá trình dạy học. Việc làm này vừa giúp giáo viên
kiểm tra được năng lực đọc diễn cảm của học sinh, vừa giúp học sinh rèn luyện
được các kỹ năng cần thiết, như kỹ năng phát âm, kỹ năng biểu cảm… (Phụ lục 5)
1.2.2. Đọc phân vai và đọc lồng vai
Đặc trưng của những tác phẩm tự sự là đều có cốt truyện, nhiều nhân vật với
những lời thoại, hoạt động, cử chỉ diễn ra nhanh, liên tục, bất ngờ. Và phương pháp
đọc phân vai có thể vận dụng trong hoạt động đọc ở các tác phẩm thuộc thể loại
này. Phương pháp đọc phân vai luôn tạo được sự hứng thú cho học sinh vì phương
pháp này phù hợp với tâm lí củaskkn
các em là muốn được thể hiện, bộc lộ khả năng
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

bản thân mình. Mặt khác, phương pháp đọc phân vai cịn rèn cho học sinh tính
mạnh dạn trước đơng người và tự tin hơn trong giao tiếp cũng như rèn luyện kĩ
năng diễn đạt bằng lời một cách lưu loát, có ngữ điệu, truyền cảm. Và ưu điểm
quan trọng nhất của phương pháp này là tái hiện tác phẩm một cách cụ thể, sinh

động; bởi vì khi đọc phân vai thì giọng điệu truyền cảm, cử chỉ, điệu bộ, trang
phục phù hợp sẽ làm cho nhân vật và sự việc hiện ra rõ nét hơn. Kết hợp với trí
tưởng tượng, các yếu tố trên sẽ giúp học sinh tiếp cận tác phẩm nhanh chóng,
thuận lợi và như vậy việc tìm hiểu nội dung, nghệ thuật của tác phẩm sẽ đầy đủ,
sâu sắc hơn.
Khi hoạt động dạy học diễn ra trực tiếp trên lớp học, việc vận dụng phương
pháp đọc phân vai rất dễ thực hiện. Giáo viên chỉ cần chọn những học sinh có chất
giọng truyền cảm, phù hợp với từng nhân vật để đọc lời dẫn chuyện và đọc phân
vai. Sau đó giáo viên hướng dẫn cho từng học sinh cách đọc sao cho phù hợp với
nhân vật mà mình nhập vai.
Yếu tố quyết định đến sự thành cơng của phương pháp này chính là khả năng
nhập vai của học sinh đến đâu! Ngồi chất giọng vốn có, học sinh phải tìm hiểu kĩ
về nhân vật mà mình sẽ nhập vai (và cả những nhân vật khác). Sau đó dành thời
gian tập luyện để đảm bảo đọc trôi chảy, chính xác, diễn cảm thể hiện một cách tốt
nhất tính cách cũng như những trạng thái tâm lí của nhân vật. Ở hoạt động này,
khơng địi hỏi học sinh phải như những diễn viên thực thụ nhưng người nhập vai
phải có sự hố thân vào nhân vật ở một mức độ nào đó. Đặc biệt, phải chú ý đến
giọng điệu sao cho phù hợp với nhân vật. Đó là giọng trầm, vang, dứt khoát của
Đam săn, giọng điệu ban đầu đầy diễu cợt, sau run rẩy và lo sợ của Mtao- Mxay
(trong Chiến thắng Mtao- Mxay, trích Sử thi Đam- săn), giọng chua ngoa, đanh đá,
xảo quyệt của mẹ
9

con Cám, giọng yếu đuối, sợ sệt của Tấm (trong Tấm Cám), giọng điệu dứt khoát
của Rùa vàng, giọng đau đớn của Mị Châu nói lời thề trước lúc chết (trong Truyện
An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thuỷ)… Những học sinh (được phân vai) cần
bố trí thời gian cùng đọc thử với nhau để thuần thục và chỉnh sửa (nếu cần thiết).
Tuy nhiên, nếu hoạt động dạy học diễn ra trực tuyến- hoặc trực tiếp, nhưng
giáo viên muốn tiết kiệm thời gian mà vẫn rèn luyện được kỹ năng đọc cho học
sinh, thì lúc đó, đọc lồng vai là phương pháp tối ưu được lựa chọn. Phương pháp

đọc lồng vai yêu cầu cao hơn so với phương pháp đọc phân vai, khi một học sinh
phải đảm đương được nhiều vai nhân vật- với nhiều giọng điệu khác nhau. Điều
này đòi hỏi học sinh phải rèn giũa nhiều hơn, nhưng vô cùng thú vị. Việc cho học
sinh đọc lồng vai, tự quay video ở nhà sẽ là một công việc tạo nhiều hứng thú cho
học sinh, khi các em được thử sức mình ở một hoạt động ít gặp. Điều này sẽ tạo
cho các em những sân chơi lý thú và bổ ích. (Phụ lục 5)
2. Vận dụng các HĐTN nhằm phát triển năng lực viết cho học sinh
2.1. Các yêu cầu cần đạt của năng lực viết
Viết là một trong những hoạt động thể hiện, truyền đạt thông tin – một trong
hai quá trình của hoạt động giao tiếp là tiếp nhận và tạo lập ngơn bản. Quy trình
thực hành viết văn bản cần được cụ thể hóa: xác định được nhiệm vụ, mục đích và
đối tượng tiếp nhận văn bản; thu thập thông tin; lập dàn ý; viết bản thảo; đánh giá
và rà sốt; chia sẻ bài viết; hồn skkn
thiện bài viết. Quy trình này có những hỗ trợ cụ
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

thể cho HS khi gặp khó khăn trong việc tạo lập văn bản.
Đối với hoạt động viết, ở cấp tiểu học: yêu cầu học sinh viết đúng chính tả, từ
vựng, ngữ pháp; viết được một số câu, đoạn văn ngắn; bước đầu viết được bài văn
ngắn hoàn chỉnh, chủ yếu là bài văn kể, tả và bài giới thiệu đơn giản; viết được văn
bản kể lại những câu chuyện đã đọc, những sự việc đã chứng kiến, tham gia, những
câu chuyện do học sinh tưởng tượng; miêu tả những sự vật, hiện tượng quen thuộc;
giới thiệu về những sự vật và hoạt động gần gũi với cuộc sống của học sinh; viết
đoạn văn nêu những cảm xúc, suy nghĩ của học sinh khi đọc một câu chuyện, bài
thơ, khi chứng kiến một sự việc gợi cho học sinh nhiều cảm xúc; nêu ý kiến về một
vấn đề đơn giản trong học tập và đời sống; viết một số kiểu văn bản như: bản tự
thuật, tin nhắn, giấy mời, thời gian biểu, đơn từ; bước đầu biết viết theo quy trình;

bài viết cần có đủ ba phần (mở bài, thân bài, kết bài).Ở cấp trung học cơ sở: học
sinh viết được bài văn tự sự, miêu tả và biểu cảm; bước đầu biết viết bài văn nghị
luận, thuyết minh, nhật dụng; viết đúng quy trình, biết cách tìm tài liệu để đáp ứng
yêu cầu viết văn bản; có hiểu biết về quyền sở hữu trí tuệ và biết cách trích dẫn văn
bản.Ở cấp trung học phổ thông: học sinh viết thành thạo kiểu văn bản nghị luận và
thuyết minh về các đề tài gắn với đời sống và định hướng nghề nghiệp; Viết được
văn bản nghị luận và văn bản thông tin có đề tài tương đối phức tạp; văn bản nghị
luận yêu cầu phân tích, đánh giá, so sánh giá trị của tác phẩm văn học; bàn về
những vấn đề phù hợp với đối tượng gần đến tuổi thành niên, đòi hỏi cấu trúc và
kiểu lập
10
luận tương đối phức tạp, bằng chứng cần phải tìm kiếm từ nhiều nguồn; văn bản
thuyết minh viết về những vấn đề có tính khoa học dưới hình thức một báo cáo
nghiên cứu đúng quy ước; tuân thủ quyền sở hữu trí tuệ và tránh đạo văn; bài viết
thể hiện được cảm xúc, thái độ, những trải nghiệm và ý tưởng của cá nhân đối với
những vấn đề đặt ra trong văn bản; thể hiện được một cách nhìn, cách nghĩ, cách
sống mang đậm cá tính.
2.2. Đề xuất các HĐTNST nhằm phát huy năng lực viết của học sinh
2.2.1. Làm bài tập dạng đề án (giao dự án về nhà)
Dạy học dự án là một hình thức dạy học hay phương pháp dạy học phức hợp,
trong đó dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tiếp thu kiến thức và hình
thành kĩ năng thơng qua việc giải quyết một bài tập tình huống (dự án) có thật
trong đời sống, theo sát chương trình giảng dạy có sự kết hợp giữa lý thuyết với
thực hành và tạo ra các sản phẩm cụ thể. Quy trình thực hiện có 4 giai đoạn:
- Xây dựng ý tưởng (xác định nội dung, kiến thức hình thành dự
án) - Lập kế hoạch dự án (xác định những công việc cần làm)
- Thực hiện dự án (các nhóm thực hiện nhiệm vụ dự án theo kế hoạch đã phân
công dưới sự tư vấn của giáo viên),
- Thu thập kết quả dự án, đánh giá dự án (giáo viên và học sinh đánh giá quá
trình thực hiện, kết quả sản phẩm, rút kinh nghiệm).(Phụ lục 1)

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Khi dạy chủ đề truyện dân gian Việt Nam trong chương trình Ngữ văn 10,
chúng tơi đã giao cho học sinh những
dự án như:
skkn


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Thiết kế nội dung trên phần mềm power point
Xây dựng kịch bản văn học
Với phương pháp dạy học theo dự án, chính học sinh sẽ là người quyết định
cách tiếp cận vấn đề cũng như phương pháp và các hoạt động cần phải tiến hành để
giải quyết vấn đề mà giáo viên giao phó. Học sinh được chủ động lựa chọn, thu
thập dữ liệu từ những nguồn khác nhau, rồi tổng hợp, phân tích và tích lũy kiến
thức từ quá trình làm việc. Khơng chỉ có vậy, học sinh cịn được trực tiếp trình bày
và bảo vệ sản phẩm trước hội đồng, được tự đánh giá sản phẩm của chính mình và
tự đánh giá sản phẩm của các bạn. Giáo viên chỉ đóng vai trị là người hướng dẫn
và tham vấn, giúp đỡ học sinh trong quá trình thực hiện dự án chứ không phải là
“cầm tay chỉ việc” như trong cách dạy học truyền thống. Chính vì vậy, phương
pháp này luôn tạo hứng khởi cho học sinh, giúp các em có cơ hội được bộc lộ
mình. (Phụ lục 1.2)
2.2.2. Thiết kế nội dung trên phần mềm power point
Để tổ chức hoạt động trải nghiệm này, trước khi bài học diễn ra, GV giao
nhiệm vụ cho các nhóm học sinh tìm kiếm, xử lí thơng tin và thiết kế cho bài trình
chiếu power point
11
VD1: Dạy học đoạn trích Chiến thắng Mtao- Mxay (trích sử thi Đam-săn), giao nhiệm vụ cho
các nhóm học sinh tìm hiểu:

Nhóm 1: Về thể loại Sử thi
Nhóm 2: Tìm hiểu về phong tục tập qn Tây Ngun (như tập tục bắt chồng, cướp vợ)
Nhóm 3: Tìm hiểu về Văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên
VD2: Dạy học truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thuỷ, giao nhiệm vụ cho
hs tìm hiểu:
Nhóm 1: Tìm hiểu về kiến trúc di tích Cổ Loa xưa và nay.
Nhóm 2: Tìm hiểu các lễ hội diễn ra ở Cổ Loa
Nhóm 3: Tìm hiểu về kiến trúc Đền Cng
Nhóm 4: Tìm hiểu về lễ hội Đền Cng
Trong q trình tham quan bằng những cách thức như trao đổi trực tiếp, quan sát, chụp ảnh và
kết hợp với nguồn thông tin khai thác từ mạng internet, sách báo… học sinh các nhóm sẽ tìm
hiểu về những nội dung được phân cơng. Sau đó, nhóm trưởng sẽ tổ chức họp cả nhóm để biên
tập lại nội dung: yêu cầu mỗi thành viên trình bày kết quả, hiểu biết của mình, để từ đó cả
nhóm tiến hành thảo luận, trao đổi, bàn bạc để đi đến thống nhất về sản phẩm cần hồn thành.
Tìm hiểu về Văn hoá Tây Nguyên khi dạy học sử thi Đam- săn

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

12
Tìm hiểu về di tích Cổ Loa khi dạy học Truyền thuyết An Dương Vương
và Mị Châu- Trọng Thuỷ

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

13
Tìm hiểu về di tích Đền Cng khi dạy học Truyền thuyết An Dương
Vương và Mị Châu- Trọng Thuỷ

2.2.3. Xây dựng kịch bản văn học
Trong Chương trình Ngữ văn 10, các em được tiếp xúc với 4 thể loại tự sự dân
gian là sử thi, truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện cười. Với những tác phẩm này,
ngoài việc học kiến thức trên lớp, giáo viên có thể hướng dẫn các em đọc kỹ văn
bản sau đó chọn lựa một số trích đoạn hay chuyển thể thành kịch bản văn học và
nhập vai các nhân vật để biểu diễn trên sân khấu. Trên cơ sở nền tảng của cốt
truyện dân gian, bằng trí tượng skkn
và khả năng sáng tạo của mình các em có thể
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

chuyển thể thành các trích đoạn kịch nói, ca kịch vừa mang hơi thở dân gian vừa
mang nét trẻ trung
14
mới mẻ, sự hài hước, dí dỏm, đáng u mà khơng phá vỡ ý nghĩa của cốt truyện,
những bài học về nhân sinh, đạo lý làm người của dân tộc. Ngoài ra giáo viên cần
hướng dẫn học sinh tìm hiểu trang phục, ngôn ngữ, lối sống của người Việt thời đại
mà tác phẩm hình thành thơng qua sách báo, Internet, và các nguồn khác để có thể
phục chế lại một cách sống động nhất bối cảnh xã hội, văn hóa cũng như cách trang
phục, ngôn ngữ của các nhân vật.

Hầu hết các tác phẩm tự sự dân gian đều có thể chuyển thể thành kịch bản
dưới dạng các trích đoạn để trình diễn trên sân khấu. Trong chương trình Ngữ văn
lớp 10, giáo viên có thể hướng dẫn các em xây dựng kịch bản từ các tác phẩm
được học như Sử thi Đam San, truyền thuyết Truyện An Dương Vương và Mị Châu
Trọng Thủy, truyện cổ tích Tấm Cám, truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày...
Xây dựng kịch bản địi hỏi các em phải đọc, nghiên cứu kỹ tác phẩm, nắm bắt
được ý nghĩa nhân sinh, những bài học triết lý đạo đức mà tác giả dân gian gửi
gắm nên đây là cơ hội để các em khắc sâu hơn những kiến thức được học trong giờ
chính khóa. Đồng thời qua trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của các em, tác
phẩm dân gian sẽ có thêm màu sắc mới đầy vui tươi dí dỏm, gần gũi hơn cách
cảm, cách nghĩ của giới trẻ hơm nay. Từ đó các em sẽ thấy yêu hơn, hứng thú hơn
khi tiếp nhận văn học dân gian.

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn Kịch bản: Phiên tòa xét xử Mị Châu-


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Trọng Thủy
15

Kịch bản: Tám Cám và chiếc yếm đỏ

16
3. Vận dụng các HĐTN nhằm phát triển năng lực nói và nghe cho học sinh
3.1. Các yêu cầu cần đạt của năng lực nói- nghe
Nói và nghe là hai kĩ năng, nhưng cần được gộp chung vì đó là hai hoạt động
diễn ra nối tiếp nhau, cái này là kết quả phản hồi của cái kia. Ngoài những nội dung

chung như bản chất (đặc trưng tác động qua lại trực tiếp, ngay tức thì giữa người
nói và người nghe trong ngơn ngữ nói), chức năng của hoạt động nói và nghe,
chiến lược và các yêu cầu chung của hoạt động nói và nghe (chẳng hạn sự phù hợp
với ngữ cảnh và mục đích, thái độ và cử chỉ điệu bộ khi nói và nghe (những điều
cần làm hay cần tránh khi nói và nghe), các chuẩn cần đạt được xây dựng dựa vào
các kĩ năng bộ phận, phân biệt theo nhiều tiêu chí khác nhau
Kĩ năng nói và nghe vừa được luyện tập trong khi học đọc và viết vừa được
học thành tiết học riêng. Nội dung nói và nghe có thể dựa trên nội dung đã học
trong phần đọc và viết hoặc có mối liên quan trực tiếp hay gián tiếp theo tinh thần
tích hợp giữa các kĩ năng.
Các kỹ năng về “nghe” và “nói” của học sinh cịn nhiều khiếm khuyết. Học
sinh chưa có năng lực biết lắng nghe để nhận thức, thấu hiểu mà ứng xử cho phù
hợp. Học sinh chưa quen với lắng nghe để cảm nhận theo cách nghệ thuật, ví dụ
như âm điệu của một bài thơ, tiết tấu của một bản nhạc.
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Bên cạnh đó, học sinh cịn yếu về kỹ năng nói, thuyết trình và tranh luận. Cho
nên, nhiều em trong lớp học ở trường
thì thụ động, rụt rè; ra ngồi xã hội thì khép
skkn


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

nép thu mình vì sợ nói, sợ sai. Việc học văn bị cho thiếu thực tiễn là vì thế.
3.2. Đề xuất các HĐTN nhằm phát huy năng lực nói và nghe cho học
sinh 3.2.1. Diễn kịch (đóng vai)
Nói đến văn học dân gian khơng thể khơng nói đến tính ngun hợp như một
đặc trưng cơ bản. Biểu hiện rõ nét nhất của tính nguyên hợp là tính diễn xướng.
Diễn xướng là trình bày, biểu diễn tác phẩm. Tính diễn xướng gắn liền với Văn

học dân gian như điều kiện sống cịn, nhờ diễn xướng mà tác phẩm được truyền
đến đơng đảo quần chúng nhân dân. Chính trong biểu diễn, các phương tiện nghệ
thuật của tác phẩm văn học dân gian mới có điều kiện kết hợp với nhau tạo nên
hiệu quả thẩm mỹ tổng hợp. Chính vì vậy, việc tổ chức cho học sinh tham gia hoạt
động diễn kịch, đóng vai trong quá trình dạy học chủ đề truyện dân gian là vô cùng
cần thiết. Học sinh của từng lớp sẽ được lựa chọn những tác phẩm ngữ văn, trích
đoạn văn học trong chương trình giảng dạy để nghiên cứu, chuyển thể sang hình
thức sân khấu hóa. Thơng qua hình thức trình diễn, các tác phẩm văn học dường
như sống động và hấp dẫn hơn so với những giờ giảng trên lớp. Các em học sinh
được dành thời gian nghiên cứu về đặc điểm, tính cách nhân vật, từ đó “nhập vai”
sao cho sát nhất với nội dung của tác phẩm văn học. Đây là một hình thức mới
trong thực hiện định hướng dạy học phát triển năng lực của học sinh. Thơng qua
hình thức sân khấu hóa sẽ đưa những tác phẩm ngữ văn, trích đoạn văn học đến
gần hơn với các em học sinh; giúp các em có thể đồng sáng tạo với nhà văn và tạo
ra sân chơi bổ ích cho các
17
em học sinh; làm cho những tiết học văn thú vị, hấp dẫn hơn rất nhiều. Phương
pháp này cũng giúp học sinh chủ động tiếp cận văn bản, thâm nhập vào thế giới
của tác phẩm để cảm nhận về các nhân vật và chi tiết trong tác phẩm sau đó tái
hiện trên sân khấu lớp học. Ngồi ra học sinh cịn được tự mình sáng tạo trong
cách diễn xuất làm sao để diễn tả được sâu sắc tính cách, nội tâm của nhân vật
mình đóng vai. Với những học sinh không tham gia diễn xuất cũng cần đọc văn
bản thật kĩ và cảm nhận về nhân vật trong tác phẩm để đối chiếu với hình ảnh nhân
vật được tái hiện trên sân khấu lớp học và đưa ra nhận xét của mình. Từ đó, các tiết
học theo hình thức sân khấu đã thực sự tạo được hứng thú cho đại đa số học sinh
để các em học tập có hiệu quả. Phương pháp học này cũng góp phần xây dựng ở
các bạn học sinh thói quen đọc sách đề hiểu tác phẩm nhiều hơn.
Căn cứ vào điều kiện thực tế của trường, lớp- trong tình hình diễn biến dịch
bệnh phức tạp, giáo viên có thể linh động trong hình thức tổ chức và thực hiện.
Trên cơ sở hiểu về nội dung, nghệ thuật, giá trị, ý nghĩa của tác phẩm mà các em

đã được học trên lớp, giáo viên có thể cho các em thực hiện sân khấu hóa bởi một
sản phẩm video cụ thể (cũng có thể cho diễn tại lớp). Chúng tơi đã tiến hành như
sau:
- Lập kế hoạch dự án: xây dựng kế hoạch và giáo án gắn với mục tiêu, nhiệm

vụ học sinh. Sau đó, giới thiệu kế hoạch, mục tiêu dự án, phân cơng nhiệm vụ cụ
thể cho các nhóm học sinh trong lớp thực hiện kịch bản bằng video.
- Thực hiện dự án

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Theo nhiệm vụ được phân công, các em thực hiện công việc như xây dựng
kịch bản, học lời thoại, cách diễnskkn
xuất, thiết kế trang phục, tìm cảnh quay... Trong


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

q trình đó giáo viên cần theo dõi sát sao, kiểm tra và giúp đỡ kịp thời, giải quyết
những vướng mắc để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
- Thu thập kết quả, đánh giá dự án.

+ Tổ chức cho học sinh báo cáo sản phẩm
+ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
Khi học sinh trình chiếu video, giáo viên chia lớp thành các nhóm theo dõi,
đánh giá cụ thể từng nhân vật về ngôn ngữ, trang phục, đạo cụ, diễn xuất, cảnh
quay..
Sau đó, giáo viên tổng hợp các ý kiến và nhận xét chung, chuẩn hóa kiến thức,
rút kinh nghiệm, hướng dẫn học sinh tổng hợp và khái quát những kiến thức trọng
tâm của bài học.

Khi thực hiện sân khấu hóa tác phẩm văn học, cần chú ý cho học sinh những
vấn đề sau như sau:
- Phải đọc kĩ tác phẩm để nắm chi tiết nội dung, nghệ thuật tác phẩm
- Trên cơ sở tôn trọng giá trị nội dung tác phẩm, các em xây dựng lại kịch bản
theo cảm nhận của mình.
18
- Thực hiện các cơng đoạn chuẩn bị trước khi quay phim: làm đạo cụ, trang
phục, học lời thoại kịch bản, tìm cảnh quay phù hợp...
- Khi đi thực tế đời sống thực hiện ghi hình, các em chú ý rèn luyện kĩ năng
đóng vai, diễn xuất, kĩ thuật ghi hình, làm việc nhóm...
Giáo viên cho học sinh đánh giá kết quả của các đội nhóm. Kết quả cuối cùng
là điểm số sẽ được công bố trước lớp sau khi giáo viên đã tổng hợp và cho điểm.
Một số hình ảnh được cắt từ video “Nhưng nó phải bằng hai mày” do học sinh
diễn khi học Truyện cười

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

19

Cảnh xác Mị Châu nằm trên bờ biển (Truyền thuyết An Dương Vương và Mị
Châu- Trọng Thuỷ)

Cảnh bà lão và quả thị (Truyện Tấm Cám)
- Bằng hình thức cho các em thực hiện kịch bản văn học bởi một sản phẩm
video ghi hình, các em khơng những hóa thân vào nhân vật mà còn được những trải

nghiệm từ thực tế đời sống. Các em phải chọn đạo cụ, trang phục, cảnh phù hợp với
câu chuyện. Tích hợp phương phápskkn
dạy học sân khấu hóa với hoạt động trải nghiệm
sáng tạo, học sinh sẽ phát huy nhiều năng lực: năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề,
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

năng lực sáng tạo, năng lực thẩm mỹ, năng lực giao tiếp, hợp tác, năng lực số, năng
lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông...
3.3.2.2. Kể chuyện sáng tạo: Ngược dòng thời gian, trở về với VHDG
Kể chuyện sáng tạo là việc dựa vào cốt truyện của một câu chuyện đã cho có
sẵn, học sinh phải hóa thân vào một trong những nhân vật trong tác phẩm để kể lại
tồn bộ câu chuyện đó, hoặc có thể tưởng tượng về một kết thúc khác cho câu

20
chuyện. Do vậy, hình thức kể chuyện này thường địi hỏi rất cao yếu tố sáng tạo
trong bài văn kể.
Để làm bài văn kể lại một câu chuyện đã nghe, đã đọc bằng ngơn ngữ riêng
của mình, địi hỏi học sinh cần có sự linh hoạt và khả năng sáng tạo trong việc kể
lại một câu chuyện mới mẻ hoàn toàn nhưng vẫn giữ được nội dung chính của câu
chuyện gốc.
Trong q trình kể chuyện, học sinh sẽ trình bày câu chuyện theo trình tự
khơng gian, thời gian. Kể bằng lời văn của chính mình, bám theo dàn bài cơ bản
thể hiện cảm xúc cá nhân, không sao chép nguyên văn chuyện kể. Các câu văn
ngắn gọn, mạch lạc. Nội dung câu chuyện sinh động, sáng tạo, hấp dẫn.

Kể chuyện sáng tạo: Một kết thúc khác của truyền thuyết An Dương Vương
và Mị Châu- Trọng Thủy

Với các nhóm nội dung hoạt động trải nghiệm: nhóm hoạt động có tính khám
phá như những chuyến đi thực địa, tham quan, dã ngoại,…, nhóm hoạt động mang
tính thể nghiệm như các hoạt động giao lưu, đóng kịch, sân khấu hóa,…, nhóm hoạt
skkn
động có tính nghiên cứu và phân hóa,
như những dự án, hoạt động nghiên cứu khoa
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

học, các hoạt động câu lạc bộ,… thì việc vận dụng các HĐTNST được đề xuất
trong đề tài này hy vọng khơng chỉ có thể áp dụng trong tình hình dạy học trực
tiếp, dạy học trực tuyến, mà còn là những hình thức sẽ được vận dụng trong
chương trình giáo dục phổ thông mới- khi trải nghiệm là một yêu cầu bắt buộc, và
sẽ phát huy được tối đa hiệu quả của nó trong việc góp phần phát triển năng lực
học sinh.
21
III. Thiết kế kế hoạch bài dạy
KẾ HOẠCH BÀI DẠY THEO CHỦ ĐỀ :
TRUYỆN DÂN GIAN VIỆT NAM
NGỮ VĂN 10 (9 tiết)
A. MỤC TIÊU
Sau khi kết thúc bài học, HS có thể:
1.Phẩm chất
- Giáo dục học sinh biết yêu mến, tự hào về vẻ đẹp của văn học dân tộc, vẻ
đẹp của những phẩm chất làm người và cách đối nhân xử thế của nhân dân ta.
2. Năng lực
+ Năng lực chung:
- Năng lực tự chủ và tự học: đọc, tìm hiểu văn bản; tìm kiếm các nguồn tư liệu

liên quan (tranh ảnh, video, bài viết,... ); huy động những hiểu biết của bản thân
(nếu có) về những đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của truyện dân gian (truyền
thuyết, truyện cổ tích, truyện cười…)
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: chia sẻ nguồn tư liệu và trải nghiệm của cá
nhân; thảo luận nhóm; thuyết trình; đối thoại với giáo viên và bạn học về các vấn
đề của bài học.
- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: xử lí các tình huống được đặt ra
trong bài học.
- Phát triển năng lực số nhằm đa dạng hóa hình thức học tập, phát triển kĩ
năng chuyển đổi số nhằm nâng cao khả năng vận dụng kiến thức để giải quyết các
vấn đề thực tiễn.
+ Năng lực đặc thù:
* Đọc:
- Đọc diễn cảm theo đặc trưng thể loại
- Đọc lồng vai hoặc phân vai
- Tóm tắt được văn bản một cách ngắn gọn
- Biết đọc hiểu văn bản thuộc các thể loại truyện cổ tích, truyền thuyết, truyện
cười.
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

- Nhận biết được một số yếu tố của truyện cổ tích, truyền thuyết, truyện cười
như cốt truyện, nhân vật, lời ngườiskkn
kể chuyện và lời nhân vật.


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

- Nêu được bài học về cách nghĩ và cách ứng xử của cá nhân do văn bản gợi
ra. * Viết:
22

- Biết thiết kế được một văn bản tự sự dân gian Việt Nam.
- Biết xây dựng kịch bản về một truyện dân gian đã học.
- Viết lại kết thúc truyện.
- Biết thiết kế nội dung thuyết trình trên phần mềm Power Poiwt.
* Kĩ năng nói và nghe:
- Kể lại được truyện cổ tích, truyền thuyết, truyện cười một cách sinh động,
biết sử dụng các yếu tố hoang đường kì ảo để tăng tính hấp dẫn khi kể.
- Nhập vai một nhân vật kể lại chuyện.
- Biết thuyết trình về một vấn đề văn hóa, lịch sử được nhắc đến trong các văn
bản được học.
- Tóm tắt được nội dung trình bày của người khác.
- Nói nghe tương tác : biết tham gia thảo luận trong nhóm , biết đặt câu hỏi và
trả lời, biết nêu một vài đề xuất dựa trên các ý tưởng được trình bày trong quá trình
thảo luận.
B. BẢNG MƠ TẢ CÁC MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ CHỦ ĐỀ:
“TRUYỆN DÂN GIAN VIỆT NAM” THEO ĐỊNH HƯỚNG NĂNG LỰC
ĐỌC – VIẾT – NĨI – NGHE
Nhận biết

Thơng hiểu

-Nêu thơng tin
về văn bản.

– Hiểu đặc điểm của
thể loại truyện

Vận dụng
Vận dụng

Vận dụng cao

– Đọc, kể diễn cảm
truyện dân gian.
( HS tự đọc ở nhà,
quay video)

- Đọc (kể)
sáng tạo
truyện dân
gian

- Đọc phân vai.
(Thực hiện ở lớp)

- Đọc lồng vai.
( HS tự đọc
ở nhà, quay
video)

– Liệt kê các
nhân vật trong
truyện.

– Chia nhân vật
theo từng tuyến và
lí giải thái độ của
nhân dân

– Khái quát giá trị

nội dung, ý nghĩa
của
truyện dân gian.

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn

-Trình bày
những quan
điểm riêng,
phát


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

23
với các tuyến nhân
vật đó.
– Liệt kê được
những chi tiết
nghệ thuật quan
trọng liên quan
đến từng nhân
vật.

– Lý giải thái độ,
quan điểm thẩm mĩ,
ước mơ, khát vọng
của nhân dân trong

truyện dân gian.

hiện sáng tạo
về văn bản.
– Thấy được mối
liên hệ giữa thế
giới thực và thế
giới nghệ thuật
được khắc họa trong
truyện kể.

– Tự đọc và
khám phá giá
trị của một
văn
bản mới
cùng thể
loại

-Phân biệt được
các loại truyện
dân gian

-Phân tích
bối cảnh
(khơng gian
và thời gian)
sinh thành,
biến đổi, diễn
xướng của

truyện dân
gian
-Phân biệt tự
sự trong văn
học dân gian
và tự sự trong
văn
học viết.
-Khái quát
ảnh hưởng
của văn học
dân gian đến
văn học
viết
-Kết nối văn
hóa dân
gian, văn
học dân
gian với thực
tiễn hiện nay
để rút ra bài
học cho bản
thân và
những người
xung quanh.

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn

24


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

Câu hỏi định tính, định lượng

Bài tập thực hành

– Câu hỏi trắc nghiệm khách quan ( về đặc
điểm, thể loại, chi tiết nghệ thuật…) – Câu
tự luận trả lời ngắn (lý giải, phát hiện,
nhận xét, đánh giá…)
– Phiếu quan sát làm việc nhóm ( trao
đổi, thảo luận về các giá trị của văn bản,
…)

– Hồ sơ ( tập hợp các sản phẩm
thực hành)
– Đọc diễn cảm; kể chuyện sáng tạo;
trình bày cảm nhận, kiến giải riêng
của cá nhân.
-Bài tập dự án (Chuyển thể kịch bản,
đóng vai, nghiên cứu so sánh tác
phẩm, nhân vật theo chủ đề)
-Bài trình bày, thuyết trình về giá trị,
nội dung ý nghĩa của truyện, về
– Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh, tư liệu
và dị bản.
–Nhập vai một nhân vật kể lại

chuyện, viết lại kết thúc truyện,…

C. CÂU HỎI/ BÀI TẬP MINH HOẠ
Văn bản: “ Chiến thắng Mtao – Mxây”
Nhận biêt

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

ĐỌC
1. Khởi động
- HS trình chiếu
sản phẩm đã chuẩn
bị trước về thiên
nhiên, con người,
văn hóa
Tây
Ngun
2. Hình thành
kiến thức

- Chia sẻ bằng lời cảm
nhận của em về vùng
đất và con người nơi
đây?

* Hoạt động 1:

Tìm hiểu chung

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn

25


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

- Văn bản thuộc
thể loại truyện
dân gian nào?

- Giới thiệu đặc điểm
của thể loại sử thi.

-Nêu những sự
kiện chính trong
văn bản “Chiến
thắng Mtao –
Mxây”. Hãy chỉ ra
lời người kể
chuyện, lời nhân
vật, chi tiết thần kì
trong văn bản.
* Hoạt động 2:
Tìm hiểu cuộc
giao

tranh giữa Đăm
Săn và Mtao
Mxây. - Ai là
người chủ động
khiêu chiến? Vì lí
do gì?
- Chỉ ra những chi
tiết cho thấy sự đối
lập giữa Đăm Săn
và Mtao Mxây.

- Hãy nhận xét về
giọng điệu, thái độ ,
tư thế của mỗi nhân
vật trong các hiệp
đấu.

- Chi tiết “ miếng
trầu” do Hơ Nhị
ném ra giúp Đăm
Săn có thêm sức
mạnh và chi tiết
ơng Trời hiện ra
trong giấc mơ
giúp Đăm Săn
chiến thắng kẻ
thù có ý nghĩa
gì?

Đọc diễn

cảm , lồng vai
đoạn trích
(HS chuẩn bị
video trước ở
nhà)

- Hãy làm sáng
tỏ một đặc điểm
nổi bật của thể
loại sử thi được
thể hiện trong
đoạn trích.

- Hình tượng người anh
hung Đăm Săn được
miêu tả với những đặc
điểm nổi bật nào?
(Ngoại hình, cử chỉ,
hành động múa khiên,
ngôn ngữ) - Hiệu quả
của các biện pháp nghệ
thuật đó?

- Tác giả đã sử
dụng các biện
pháp nghệ thuật gì
để miêu tả cuộc
giao tranh?
* Hoạt động 3:
Tìm hiểu thái độ

của dân làng và
cảnh ăn mừng
chiến
thắng.
Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn

26


Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

- Dân làng đáp lại
lời kêu gọi của
Đăm Săn như thế
nào?

- Cảnh mơ tả ăn mừng
chiến thắng có gì đặc
biệt? (Không gian,
thiên nhiên, con
người)

- Tác giả sử thi đã
sử dụng những
biện pháp nghệ
thuật gì để giúp
anh chị có thể
hình dung tưởng

tượng như vậy?
* Hoạt động 4:
Khái quát giá
trị của văn
bản

Phân tích một số
câu nói và hành
động của dân
làng trước chiến
thắng của Đăm
Săn để làm rõ
tình cảm của
cộng đồng Ê –
đê đối với người
anh hùng.

(GV chọn 1
trong các
phương án sau)

- Cảnh ăn
mừng chiến
thắng gửi đến
người đọc
thơng điệp gì?

2)Hãy tưởng
tượng cỗ xe
thời gian đưa

chúng ta trở
về thời đại
sử thi để
tham dự lễ
mừng
chiến thắng
mà buôn làng
Đăm Săn tổ
chức.
Hãy ghi lại ấn
tượng và cảm
xúc của anh/
chị khi đó
bằng một
đoạn văn.

3. Luyện tập
VIẾT

1)Hãy minh
họa trận chiến
đấu giữa Đăm
Săn và Mtao
Mxây bằng
một bức vẽ.

* Trình bày
và trao đổi
về các nhiệm
vụ trên .

4. Vận dụng
NGHE – NÓI

Skkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.naySkkn.van.dung.cac.hoat.dong.trai.nghiem.trong.day.hoc.chu.de.truyen.dan.gian.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc.hoc.sinh.trong.tinh.hinh.dich.benh.hien.nay

skkn