Giáo án hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015

Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
GIÁO ÁN ĐẦY ĐỦ MÔN HÓA HỌC LỚP 12
NĂM 2015 MỚI NHẤT
- Tài liệu được soạn theo nhu cầu của các đồng chí – cán bộ giáo viên
môn Toán của các trường THPT năm 2015.
- Biên soạn theo cấu trúc chương trình phân ban mới nhất năm 2015.
- Tài liệu được chia ra làm các chương theo phân môn chương trình mới
nhất.
- Tài liệu do tập thể tác giả biên soạn:
1. Cô Lý Thị Kiều An – CLB gia sư Thái Nguyên (Chủ biên).
2. Cao Văn Tú – CN.Mảng Toán – Khoa CNTT – Trường ĐH
CNTT&TT Thái Nguyên (Đồng chủ biên).
3. Thầy Nguyễn Văn Nam – CLB gia sư Bắc Giang.
4. Ngô Thị Thanh Hoa – SVNC – Khoa Hóa – Trường ĐHSP Thái
Nguyên.
5. Vũ Thị Hạnh – SV Khoa CNTT – Trường ĐHSP Thái Nguyên.
- Tài liệu được lưu hành nội bộ - Nghiêm cấm sao chép dưới mọi hình
thức.
- Nếu chưa được sự đồng ý của ban Biên soạn mà tự động post tài liệu thì
đều được coi là vi phạm nội quy của nhóm.
- Tài liệu đã được bổ sung và chỉnh lý lần thứ 1.
Tuy nhóm Biên soạn đã cố gắng hết sức nhưng cũng không thể
tránh khỏi sự sai xót nhất định.
Rất mong các bạn có thể phản hồi những chỗ sai xót về địa chỉ
email: !
Xin chân thành cám ơn!!!
Chúc các đồng chí có một bài giảng hay, cuốn hút học sinh và hiệu
quả!!!
Thái Nguyên, tháng 07 năm 2014 Thái Nguyên, tháng 07 năm 2014
1
Chủ biên: Lý Thị Kiều An

Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
Bộ Phận duyệt tài liệu
TM.Bộ phận duyệt tài liệu
Phó bộ phận duyệt tài liệu
Th.S Lê Thị Huyền Trang
TM.Nhóm Biên soạn
Trưởng nhóm Biên soạn
Lý Thị Kiều An
ÔN TẬP ĐẦU NĂM
I. MỤC TIÊU:
2
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
1. Kiến thức:
- Ơn tập, củng cố, hệ thống hố các chương hố học đại cương và vơ cơ (sự điện li, nitơ-
photpho, cacbon-silic).
- Ơn tập, củng cố, hệ thống hố các chương về hố học hữu cơ (Đại cương về hố học hữu cơ,
hiđrocacbon, dẫn xuất halogen –ancol – phenol , anđehit – xeton – axit cacboxylic).
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng dựa vào cấu tạo của chất để suy ra tính chất và ứng dụng của chất.
Ngược lại, dựa vào tính chất của chất để dự đốn cơng thức của chất.
- Kĩ năng giải bài tập xác định CTPT của hợp chất.
3. Thái độ: Thơng qua việc rèn luyện tư duy biện chứng trong việc xét mối quan hệ giữa cấu
tạo và tính chất của chất, làm cho HS hứng thú học tập và u thích mơn Hố học hơn.
II. CHUẨN BỊ:
- u cầu HS lập bảng tổng kết kiến thức của từng chương theo sự hướng dẫn của GV trước
khi học tiết ơn tập đầu năm.
- GV lập bảng kiến thức vào giấy khổ lớn hoặc bảng phụ.

III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Khơng kiểm tra.
3. Bài mới:
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp: Chào hỏi, kiểm diện.
2. Kiểm tra bài cũ: Khơng kiểm tra.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1
 GV lưu ý HS:
- Ở đây chỉ xét dung mơi là nước.
- Sự điện li còn là q trình phân li các
chất thành ion khi nóng chảy.
- Chất điện li là chất khi nóng chảy phân li
thành ion.
- Khơng nói chất điện li mạnh là chất khi
tan vào nước phân li hồn tồn thành ion.
Thí dụ: H
2
SO
4
là chất điện li mạnh, nhưng:
H
2
SO
4
→ H
+

+
-
4
HSO

-
4
HSO
↔ H
+
+
-
2
4
SO
I – SỰ ĐIỆN LI
1. Sự điện li
Quá trình phân li các chất trong
nước ra ion là sự điện li
Những chất khi tan trong nước phân li
ra ion là những chất điện li
Chất điện li mạnh là chất khi
tan trong nước, các phân tử
hoà tan đều phân li ra ion.
Chất điện li yếu là chất khi tan
trong nùc chỉ có một phần số
phân tử hoà tan phân li ra ion,
phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng
phân tử trong dung dòch.
Hoạt động 2

 HS nhắc lại các khái niệm axit, bazơ,
muối, hiđroxit lưỡng tính.
 GV có thể lấy một số thí dụ nếu cần
thiết.
2. Axit, bazơ và muối
Axit, bazơ, muối
Axit là chất khi tan trong
nước phân li ra ion H
+
Bazơ là chất khi tan trong
nước phân li ra ion OH
-
Muối là hợp chất khi tan
trong nước phân li ra cation
kim loại (hoặc NH
4
+
) và
anion gốc axit
Hiđroxit lưỡng tính là hiđroxit
tan trong nước vừa có thể
phân li như axit vừa có thể
phân li như bazơ
3
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
Hoạt động 3
 HS nhắc lại điều kiện để xảy ra phản
ứng trao đổi ion.

 GV ?: Bản chất của phản ứng trao đổi
ion là gì ?
3. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các
chất điện li
Phản ứng trao đổi ion trong
dung dòch các chất điện li
chỉ xảy ra khi có ít nhất một
trong các điều kiện sau:
- Tạo thành chất kết tủa.
- Tạo thành chất điện li yếu
- Tạo thành chất khí
Bản chất là làm giảm
số ion trong dung dòch.
II – NITƠ – PHOTPHO
Hoạt động 4: GV lập bảng sau và u cầu HS điền vào.
NITƠ PHOTPHO
Cấu hình electron: 1s
2
2s
2
2p
3
Độ âm điện: 3,04
Cấu tạo phân tử: N ≡ N (N
2
)
Các số oxi hố: -3, 0, +1, +2, +3, +4, +5
NH
3
N

2
HNO
3
-3 0 +5
thu e nhường e
Axit HNO
3
: H O N
O
O
+5
HNO
3
là axit mạnh, có tính oxi hố mạnh.
Cấu hình electron: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
3
Độ âm điện: 2,19
Cấu tạo phân tử: P
4
(photpho trắng); P
n
(photpho

đỏ)
Các số oxi hố: -3, 0, +3, +5
PH
3
P
4
H
3
PO
4
-3 0 +5
thu e nhường e
Axit H
3
PO
4
:
H O
+5
H O
H O P O
H
3
PO
4
là axit 3 nấc, độ mạnh trung bình, khơng
có tính oxi hố như HNO
3
.
III – CACBON-SILIC

CACBON SILIC
Cấu hình electron: 1s
2
2s
2
2p
2
Các dạng thù hình: Kim cương, than chì,
fuleren
Đơn chất: Cacbon thể hiện tính khử là chủ
yếu, ngồi ra còn thể hiện tính oxi hố.
Hợp chất: CO, CO
2
, axit cacbonic, muối
cacbonat.
 CO: Là oxit trung tính, có tính khử
mạnh.
 CO
2
: Là oxit axit, có tính oxi hố.
 H
2
CO
3
: Là axit rất yếu, khơng bền, chỉ
tồn tại trong dung dịch.
Cấu hình electron: 1s
2
2s
2

2p
6
3s
2
3p
2
Các dạng tồn tại: Silic tinh thể và silic vơ định
hình.
Đơn chất: Silic vừa thể hiện tính khử, vừa thể
hiện tính oxi hố.
Hợp chất: SiO
2
, H
2
SiO
3
, muối silicat.
 SiO
2
: Là oxit axit, khơng tan trong nước.
 H
2
SiO
3
: Là axit, ít tan trong nước (kết tủa
keo), yếu hơn cả axit cacbonic
IV – ĐẠI CƯƠNG HỐ HỮU CƠ
Hoạt động 1: GV u cầu HS cho biết các loại hợp chất hữu cơ đã được học.
4
Chủ biên: Lý Thị Kiều An

Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
Hợp chất hữu cơ
Hiđrocacbon Dẫn xuất của hiđrocacbon
Hiđrocacbon
no
Hiđrocacbon
không no
Hiđrocacbon
thơm
Dẫn xuất
halogen
Ancol,
phenol,
Este
Anđehit,
Xeton
Amino axit
Axit
cacboxylic, Este
- Đồng đẳng: Những hợp chất hữu cơ có thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều
nhóm CH
2
nhưng có tính chất hố học tương tự nhau là những chất đồng đẳng, chúng hợp
thành dãy đồng đẳng.
- Đồng phân: Những hợp chất hữu cơ khác nhau có cùng CTPT gọi là các chất đồng phân.
V – HIĐROCACBON
ANKAN ANKEN ANKIN ANKAĐIEN ANKYLBEZE
N
Cơng thức

chung
C
n
H
2n+2
(n ≥
1)
C
n
H
2n
(n ≥
2)
C
n
H
2n-2
(n ≥
2)
C
n
H
2n-2
(n ≥
3)
C
n
H
2n-6
(n ≥ 6)

Đặc
Điểm cấu
tạo
- Chỉ có liên
kết đơn
chức, mạch
hở
- Có đồng
phân mạch
cacbon
- Có 1 liên
kết đơi,
mạch hở
- Có đp
mạch
cacbon, đf vị
trí liên kết
đơi và đồng
phân hình
học
- Có 1 liên
kết ba, mạch
hở
- Có đồng
phân mạch
cacbon và
đồng phân vị
trí liên kết ba.
- Có 2 liên
kết đơi, mạch

hở
- Có vòng
benzen
- Có đồng phân
vị trí tương đối
của nhánh ankyl
Tính chất
hố học
- Phản ứng
thế halogen.
- Phản ứng
tách hiđro.
- Khơng làm
mất màu
dung dịch
KMnO
4
- Phản ứng
cộng.
- Phản ứng
trùng hợp.
- Tác dụng
với chất oxi
hố.
- Phản ứng
cộng.
- Phản ứng
thế H ở
cacbon đầu
mạch có liên

kết ba.
- Tác dụng
với chất oxi
hố.
- Phản ứng
cộng.
- Phản ứng
trùng hợp.
- Tác dụng
với chất oxi
hố.
- Phản ứng thế
(halogen, nitro).
- Phản ứng
cộng.
VI – DẪN XUẤT HALOGEN – ANCOL - PHENOL
DẪN XUẤT
HALOGEN
ANCOL NO, ĐƠN
CHỨC,
MẠCH HỞ
PHENOL
Cơng thức chung C
x
H
y
X C
n
H
2n+1

OH (n ≥ 1) C
6
H
5
OH
Tính chất hố học - Phản ứng thế X
bằng nhóm OH.
- Phản ứng tách
hiđrohalogenua.
- Phản ứng với kim
loại kiềm.
- Phản ứng thế nhóm
OH
- Phản ứng với kim loại
kiềm.
- Phản ứng với dung
dịch kiềm.
5
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
- Phản ứng tách nước.
- Phản ứng oxi hoá
không hoàn toàn.
- Phản ứng cháy.
- Phản ứng thế nguyên
tử H của vòng benzen.
Điều chế
- Thế H của
hiđrocacbon bằng

X.
- Cộng HX hoặc X
2

vào anken, ankin.
Từ dẫn xuất halogen
hoặc anken.
Từ benzen hay cumen.
VII – ANĐEHIT – XETON – AXIT CACBOXYLIC
ANĐEHIT NO,
ĐƠN CHỨC,
MẠCH HỞ
XETON NO, ĐƠN
CHỨC, MẠCH HỞ
AXIT CACBOXYLIC
NO, ĐƠN CHỨC,
MẠCH HỞ
CTCT
C
n
H
2n+1
−CHO (n ≥
0)
C
n
H
2n+1
C
O

C
m
H
2m+1
(n ≥ 1, m ≥ 1)
C
n
H
2n+1
−COOH (n ≥ 0)
Tính chất hoá học
- Tính oxi hoá
- Tính khử
- Tính oxi hoá - Có tính chất chung của
axit (tác dụng với bazơ,
oxit bazơ, kim loại hoạt
động)
- Tác dụng với ancol
Điều chế
- Oxi hoá ancol bậc
I
- Oxi hoá etilen để
điều chế anđehit
axetic
- Oxi hoá ancol bậc II - Oxi hoá anđehit
- Oxi hoá cắt mạch
cacbon.
- Sản xuất CH
3
COOH

+ Lên men giấm.
+ Từ CH
3
OH.
V. CỦNG CỐ: Trong quá trình ôn tập
VI. DẶN DÒ: Xem lại phần Đại cương về hợp chất hữu cơ, hiđrocacbon, dẫn xuất halogen –
ancol – phenol; anđehit – xeton – axit cacboxylic.
Xem lại phản ứng giữa axit cacboxylic và ancol.
* Kinh nghiệm:
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………
CHƯƠNG 1: ESTE - LIPIT
ESTE
I. MỤC TIÊU:
A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng
Kiến thức
Biết được :
− Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử, danh pháp (gốc - chức) của este.
− Tính chất hoá học : Phản ứng thuỷ phân (xúc tác axit) và phản ứng với dung dịch kiềm
(phản ứng xà phòng hoá).
6
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
− Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hoá.
− Ứng dụng của một số este tiêu biểu.
Hiểu được : Este không tan trong nước và có nhiệt độ sôi thấp hơn axit đồng phân.
Kĩ năng
− Viết được công thức cấu tạo của este có tối đa 4 nguyên tử cacbon.

− Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của este no, đơn chức.
− Phân biệt được este với các chất khác như ancol, axit, bằng phương pháp hoá học.
− Tính khối lượng các chất trong phản ứng xà phòng hoá.
B. Trọng tâm
− Đặc điểm cấu tạo phân tử và cách gọi tên theo danh pháp (gốc – chức)
− Phản ứng thủy phân este trong axit và kiềm.
II. CHUẨN BỊ: Dụng cụ, hoá chất: Một vài mẫu dầu ăn, mỡ động vật, dung dịch axit H
2
SO
4
,
dung dịch NaOH, ống nghiệm, đèn cồn,…
III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1
 GV yêu cầu HS viết phương trình phản ứng
este hoá của axit axetic với ancol etylic và
isoamylic.
 GV cho HS biết các sản phẩm tạo thành sau 2
phản ứng trên thuộc loại hợp chất este ? Vậy este
là gì ?
 HS nghiên cứu SGK để biết cách phân loại
este, vận dụng để phân biệt một vài este no, đơn
chức đơn giản.
 GV giới thiệu cách gọi tên este, gọi 1 este để
minh hoạ, sau đó lấy tiếp thí dụ và yêu cầu HS

gọi tên.
I – KHÁI NIỆM, DANH PHÁP
C
2
H
5
OH + CH
3
COOH CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H
2
SO
4
ñaëc, t
0
etyl axetat
CH
3
COOH + HO [CH
2
]
2

CH
CH
3
CH
3
CH
3
COO [CH
3
]
2
CH
CH
3
CH
3
+ H
2
O
H
2
SO
4
ñaëc, t
0
isoamyl axetat
Tổng quát:
RCOOH + R'OH RCOOR' + H
2
O

H
2
SO
4
ñaëc, t
0
 Khi thay thế nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axit
cacboxylic bằng nhóm OR’ thì được este.
* CTCT của este đơn chức: RCOOR’
R: gốc hiđrocacbon của axit hoặc H.
R’: gốc hiđrocacbon của ancol (R # H)
* CTPT của este no đơn chức, mạch
hở:C
n
H
2n
O
2
(n ≥ 2)
* Tên gọi: Tên gốc hiđrocacbon R’ + tên gốc axit.
Thí dụ:
CH
3
COOCH
2
CH
2
CH
3
: propyl axetat

HCOOCH
3
: metyl fomat
Hoạt động 2
 HS nghiên cứu SGK để biết một vài tính chất
vật lí của este.
 GV ?: Vì sao este lại có nhiệt độ sôi thấp hơn
hẳn với các axit đồng phân hoặc các ancol có
cùng khối lượng mol phân tử hoặc có cùng số
II – TÍNH CHẤT VẬT LÍ(sgk)
- Các este là chất lỏng hoặc chất rắn trong điều
kiện thường, hầu như không tan trong nước.
- Có nhiệt độ sôi thấp hơn hẳn so với các axit
đồng phân hoặc các ancol có cùng khối lượng
mol phân tử hoặc có cùng số nguyên tử
cacbon.
7
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
nguyên tử cacbon ?
 GV dẫn dắt HS trả lời dựa vào kiến thức về
liên kết hiđro.
 GV cho HS ngửi mùi của một số este (etyl
axetat, isoamyl axeta), yêu cầu HS nhận xét về
mùi của este.
 GV giới thiệu thêm một số tính chất vật lí khác
của este ?
Thí dụ:
CH

3
CH
2
CH
2
COOH: (M = 88)
0
s
t
=163,5
0
C
Tan nhiều trong nước
CH
3
[CH
2
]
3
CH
2
OH: (M = 88),
0
s
t

=

132
0

C
Tan ít trong nước
CH
3
COOC
2
H
5
: (M = 88),
0
s
t
= 77
0
C
Không tan trong nước
Nguyên nhân: Do giữa các phân tử este
không tạo được liên kết hiđro với nhau và liên
kết hiđro giữa các phân tử este với nước rất
kém.
- Các este thường có mùi đặc trưng: isoamyl
axetat có mùi chuối chín, etyl butirat và etyl
propionat có mùi dứa; geranyl axetat có mùi
hoa hồng…
Hoạt động 3
 GV yêu cầu HS nhận xét về phản ứng este hoá
ở 2 thí dụ đầu tiên ? Phản ứng este hoá có đặc
điểm gì ?
 GV đặt vấn đề: Trong điều kiện của phản ứng
este hoá thì một phần este tạo thành sẽ bị thuỷ

phân.
 GV yêu cầu HS viết phương trình hoá học của
phản ứng thuỷ phân este trong môi trường axit.
 GV hướng dẫn HS viết phương trình phản ứng
thuỷ phân este trong môi trường kiềm.
III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Thuỷ phân trong môi trường axit
C
2
H
5
OH + CH
3
COOHCH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H
2
SO
4
ñaëc, t
0
* Đặc điểm của phản ứng: Thuận nghịch và
xảy ra chậm.

2. Thuỷ phân trong môi trường bazơ (Phản
ứng xà phòng hoá)
CH
3
COOC
2
H
5
+ NaOH CH
3
COONa + C
2
H
5
OH
t
0
* Đặc điểm của phản ứng: Phản ứng chỉ xảy ra
1 chiều.
Hoạt động 4
 GV ?: Em hãy cho biết phương pháp chung để
điều chế este ?
 GV giới thiệu phương pháp riêng để điều chế
este của các ancol không bền(sgk).
IV. ĐIỀU CHẾ
Bằng phản ứng este hoá giữa axit cacboxylic
và ancol.
RCOOH + R'OH RCOOR' + H
2
O

H
2
SO
4
ñaëc, t
0
 HS tìm hiểu SGK để biết một số ứng dụng
của este.
 GV ?: Những ứng dụng của este được dựa
trên những tính chất nào của este ?
V. ỨNG DỤNG(sgk)
- Dùng làm dung môi để tách, chiết chất hữu
cơ (etyl axetat), pha sơn (butyl axetat),
- Một số polime của este được dùng để sản
xuất chất dẻo như poli(vinyl axetat), poli
(metyl metacrylat), hoặc dùng làm keo dán.
- Một số este có mùi thơm, không độc, được
dùng làm chất tạo hương trong công nghiệp
thực phẩm (benzyl fomat, etyl fomat, ), mĩ
phẩm (linalyl axetat, geranyl axetat,…),…
V. CỦNG CỐ: Bài tập 1 và 3 trang 7 (SGK)VI. DẶN DÒ: - Xem trước bài LIPIT
- Bài tập về nhà: 2,4,6 trang 7 (SGK)
* Kinh nghiệm:
…………………………………………………………………………………………………
8
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………

………………………………………………
LIPIT
I. MỤC TIÊU:
A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng
Kiến thức
Biết được :
− Khái niệm và phân loại lipit.
− Khái niệm chất béo, tính chất vật lí, tính chất hoá học (tính chất chung của este và phản
ứng hiđro hoá chất béo lỏng), ứng dụng của chất béo.
− Cách chuyển hoá chất béo lỏng thành chất béo rắn, phản ứng oxi hoá chất béo bởi oxi
không khí.
Kĩ năng
− Viết được các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của chất béo.
− Phân biệt được dầu ăn và mỡ bôi trơn về thành phần hoá học.
− Biết cách sử dụng, bảo quản được một số chất béo an toàn, hiệu quả.
− Tính khối lượng chất béo trong phản ứng.
B. Trọng tâm
− Khái niệm và cấu tạo chất béo
− Tính chất hóa học cơ bản của chất béo là phản ứng thủy phân (tương tự este)
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Mỡ dầu ăn hoặc mỡ lợn, cốc, nước, etanol, để làm thí nghiệm xà phòng hoá chất béo.
- HS: Chuẩn bị tư liệu về ứng dụng của chất béo.
III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Ứng với CTPT C
4
H
8
O

2
có bao nhiêu đồng phân là este ? Chọn một
CTCT của este và trình bày tính chất hoá học của chúng. Minh hoạ bằng phương trình phản
ứng.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1
 HS nghiên cứu SGK để nắm khái niệm của
lipit.
 GV giới thiệu thành phần của chất béo.
 GV đặt vấn đề: Lipit là các este phức tạp.
Sau đây chúng ta chỉ xét về chất béo.
I – KHÁI NIỆM
Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào
sống, không hoà tan trong nước nhưng tan nhiều
trong các dung môi hữu cơ không cực.
* Cấu tạo: Phần lớn lipit là các este phức tạp, bao
gồm chất béo (triglixerit), sáp, steroit và
photpholipit,…
 HS nghiên cứu SGK để nắm khái niệm của
chất béo.
II – CHẤT BÉO
1. Khái niệm
Chất béo là trieste của glixerol với axit béo, gọi
9
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
 GV giới thiệu đặc điểm cấu tạo của các axit
béo hay gặp, nhận xét những điểm giống nhau

về mặt cấu tạo của các axit béo.
 GV giới thiệu CTCT chung của axit béo,
giải thích các kí hiệu trong công thức.
 HS lấy một số thí dụ về CTCT của các
trieste của glixerol và một số axit béo mà GV
đã gới thiệu.
chung là triglixerit hay là triaxylglixerol.
* Các axit béo hay gặp:
C
17
H
35
COOH hay CH
3
[CH
2
]
16
COOH: axit stearic
C
17
H
33
COOH hay cis-
CH
3
[CH
2
]
7

CH=CH[CH
2
]
7
COOH: axit oleic
C
15
H
31
COOH hay CH
3
[CH
2
]
14
COOH: axit
panmitic
 Axit béo là những axit đơn chức có mạch
cacbon dài, không phân nhánh, có thể no hoặc
không no.
* CTCT chung của chất béo:
R
1
COO CH
2
CH
CH
2
R
2

COO
R
3
COO
R
1
, R
2
, R
3
là gốc hiđrocacbon của axit béo, có thể
giống hoặc khác nhau.
Thí dụ:
(C
17
H
35
COO)
3
C
3
H
5
: tristearoylglixerol (tristearin)
(C
17
H
33
COO)
3

C
3
H
5
: trioleoylglixerol (triolein)
(C
15
H
31
COO)
3
C
3
H
5
: tripanmitoylglixerol
(tripanmitin)
Hoạt động 2
 GV ?: Liên hệ thực tế, em hãy cho biết trong
điều kiện thường dầu, mỡ động thực vật có thể
tồn tại ở trạng thái nào ?
 GV lí giải cho HS biết khi nào thì chất béo
tồn tại ở trạng thái lỏng, khi nào thì chất béo
tồn tại ở trạng thái rắn.
 GV ? Em hãy cho biết dầu mỡ động thực vật
có tan trong nước hay không ? Nặng hay nhẹ
hơn nước ? Để tẩy vết dầu mỡ động thực vật
bám lên áo quần, ngoài xà phòng thì ta có thể
sử dụng chất nào để giặt rửa ?
2. Tính chất vật lí (sgk)

* Ở điều kiện thường: Là chất lỏng hoặc chất rắn.
- R
1
, R
2
, R
3
: Chủ yếu là gốc hiđrocacbon no thì
chất béo là chất rắn.
- R
1
, R
2
, R
3
: Chủ yếu là gốc hiđrocacbon không
no thì chất béo là chất lỏng.
* Không tan trong nước nhưng tan nhiều trong
các dung môi hữu cơ không cực: benzen,
clorofom,…
* Nhẹ hơn nước, không tan trong nước.
Hoạt động 3

GV ?: Trên sở sở đặc điểm cấu tạo của chất
béo, em hãy cho biết chất béo có thể tham gia
được những phản ứng hoá học nào ?
3. Tính chất hoá học
a. Phản ứng thuỷ phân
(CH
3

[CH
2
]
16
COO)
3
C
3
H
5
+ 3H
2
O 3CH
3
[CH
2
]
16
COOH + C
3
H
5
(OH)
3
H
+
, t
0
tristearin axit stearic glixerol
b. Phản ứng xà phòng hoá

(CH
3
[CH
2
]
16
COO)
3
C
3
H
5
+ 3NaOH 3CH
3
[CH
2
]
16
COONa + C
3
H
5
(OH)
3
t
0
tristearin natri stearat glixerol
 GV ?: Đối với chất béo lỏng còn tham gia
được phản ứng cộng H
2

, vì sao ?
c. Phản ứng cộng hiđro của chất béo lỏng
(C
17
H
33
COO)
3
C
3
H
5
+ 3H
2
(C
17
H
35
COO)
3
C
3
H
5
(loûng) (raén)
Ni
175 - 190
0
C
Hoạt động 4

 GV liên hệ đến việc sử dụng chất béo trong
nấu ăn, sử dụng để nấu xà phòng. Từ đó HS
rút ra những ứng dụng của chất béo.
4. Ứng dụng(sgk)
V. CỦNG CỐ

10
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
1. Chất béo là gì ? Dầu ăn và mỡ động vật có điểm gì khác nhau về cấu tạo và tính chất vật
lí ? Cho thí dụ minh hoạ.
2. Phát biểu nào sau đây không đúng ?
A. Chất béo không tan trong nước.
B. Chất béo không tan trong nước, nhẹ hơn nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu
cơ.
C. Dầu ăn và mỡ bôi trơn có cùng thành phần nguyên tố. 
D. Chất béo là este của glixerol và các axit cacboxylic mạch dài, không phân nhánh.
3. Trong thành phần của một loại sơn có trieste của glixerol với axit linoleic C
17
H
31
COOH và
axit linolenic C
17
H
29
COOH. Viết CTCT thu gọn của các trieste có thể của hai axit trên với
glixerol.
VI. DẶN DÒ

1. Bài tập về nhà: 1 → 3 trang 11-12 (SGK).
2. Xem trước bài LUYỆN TẬP ESTE VÀ CHẤT BÉO
* Đọc thêm bài: KHÁI NIỆM VỀ XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA TỔNG HỢP
* Kinh nghiệm:
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………
LUYỆN TẬP ESTE VÀ CHẤT BÉO
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Củng cố kiến thức về este và lipit
2. Kĩ năng: Giải bài tập về este.
3. Thái độ: Rèn cho HS thái độ học tập nghiêm túc, có trọng tâm
II. CHUẨN BỊ: Các bài tập.
III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: (lúc luyện tập)
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1 Bài 1: So sánh chất béo và este về: Thành
phần nguyên tố, đặc điểm cấu tạo phân tử và
tính chất hoá học.
Chất béo Este
Thành phần nguyên tố Chứa C, H, O
Đặc điểm cấu tạo phân tử
Là hợp chất este
Trieste của glixerol với axit
béo.
Là este của ancol và axit
- Phản ứng thuỷ phân trong môi trường axit

11
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
Tính chất hoá học - Phản ứng xà phòng hoá
Hoạt động 2
 GV hướng dẫn HS viết tất cả các CTCT của
este.
 HS viết dưới sự hướng dẫn của GV.
Bài 2: Khi đun hỗn hợp 2 axit cacboxylic đơn
chức với glixerol (xt H
2
SO
4
đặc) có thể thu
được mấy trieste ? Viết CTCT của các chất
này.
Giải
Có thể thu được 6 trieste.
RCOO
RCOO
CH
2
CH
CH
2
R'COO
RCOO
R'COO

CH
2
CH
CH
2
RCOO
R'COO
R'COO
CH
2
CH
CH
2
RCOO
R'COO
RCOO
CH
2
CH
CH
2
R'COO
RCOO
RCOO
CH
2
CH
CH
2
RCOO

R'COO
R'COO
CH
2
CH
CH
2
R'COO
Hoạt động 3
 GV ?:
- Em hãy cho biết CTCT của các este ở 4 đáp án
có điểm gì giống nhau ?
- Từ tỉ lệ số mol n
C
17
H
35
COOH
: n
C
15
H
31
COOH

= 2:1, em hãy cho biết số lượng các gốc stearat và
panmitat có trong este ?
 Một HS chọn đáp án, một HS khác nhận xét về
kết quả bài làm.
Bài 3: Khi thuỷ phân (xt axit) một este thu

được hỗn hợp axit stearic (C
17
H
35
COOH) và
axit panmitic (C
15
H
31
COOH) theo tỉ lệ mol
2:1.
Este có thể có CTCT nào sau đây ?
C
17
H
35
COO CH
2
CH
CH
2
C
17
H
35
COO CH
2
CH
CH
2

C
17
H
35
COO
C
17
H
33
COO
CH
2
CH
CH
2
C
15
H
31
COO
C
17
H
35
COO
C
15
H
31
COO

CH
2
CH
CH
2
C
15
H
31
COO
C
17
H
35
COO
C
17
H
35
COO
C
15
H
31
COO
C
17
H
35
COO

A. B.
C. D.
Hoạt động 4
 GV ?: Trong số các CTCT của este no, đơn
chức, mạch hở, theo em nên chọn công thức nào
để giải quyết bài toán ngắn gọn ?
 HS xác định M
este
, sau đó dựa vào CTCT
chung của este để giải quyết bài toán.
 GV hướng dẫn HS xác định CTCT của este.
HS tự gọi tên este sau khi có CTCT.
Bài 4: Làm bay hơi 7,4g một este A no, đơn
chức, mạch hở thu được thể tích hơi đúng
bằng thể tích của 3,2g O
2
(đo ở cùng điều kiện
t
0
, p).
a) Xác định CTPT của A.
b) Thực hiện phản ứng xà phòng hoá 7,4g A
với dung dịch NaOH đến khi phản ứng hoàn
toàn thu được 6,8g muối. Xác định CTCT và
tên gọi của A.
Giải
a) CTPT của A
n
A
= n

O
2
=
32
3,2
= 0,1 (mol)  M
A
=
0,1
74
= 74
Đặt công thức của A: C
n
H
2n
O
2
 14n + 32 =
74  n = 3.
CTPT của A: C
3
H
6
O
2
.
b) CTCT và tên của A
Đặt công thức của A: RCOOR’ (R: gốc
hiđrocacbon no hoặc H; R’: gốc hiđrocacbon
no).

12
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH
0,1→ 0,1
 m
RCOONa
= (R + 67).0,1 = 6,8  R = 1
 R là H
CTCT của A: HCOOC
2
H
5
: etyl fomat
Hoạt động 5
 GV hướng dẫn HS giải quyết bài toán.
 HS giải quyết bài toán trên cơ sở hướng dẫn
của GV.
Bài 5: Khi thuỷ phân a gam este X thu được
0,92g glixerol, 3,02g natri linoleat
C
17
H
31
COONa và m gam natri oleat
C
17
H

33
COONa. Tính giá trị a, m. Viết CTCT
có thể của X.
Giải
n
C
3
H
5
(OH)
3
= 0,01 (mol); n
C
17
H
31
COONa
=
0,01 (mol)
 n
C
17
H
33
COONa
= 0,02 (mol)  m =
0,02.304 = 6,08g
X là C
17
H

31
COO−C
3
H
5
(C
17
H
33
COO)
2
n
X
= n
C
3
H
5
(OH)
3
= 0,01 (mol)  a = 0,01.882
= 8,82g
Hoạt động 6
 HS xác định CTCT của este dựa vào 2 dữ
kiện: khối lượng của este và khối lượng của
ancol thu được.
 HS khác xác định tên gọi của este.
Bài 6: Thuỷ phân hoàn toàn 8,8g este đơn,
mạch hở X với 100 ml dung dịch KOH 1M
(vừa đủ) thu được 4,6g một ancol Y. Tên của

X là
A. etyl fomat B. etyl propionat
C. etyl axetat  D. propyl axetat
Hoạt động 7
 HS xác định n
CO
2
và n
H
2
O
.
 Nhận xét về số mol CO
2
và H
2
O thu được 
este no đơn chức.
Bài 7: Đốt cháy hoàn toàn 3,7g một este đơn
chức X thu được 3,36 lít CO
2
(đkc) và 2,7g
H
2
O. CTPT của X là:
A. C
2
H
4
O

2
B. C
3
H
6
O
2

C. C
4
H
8
O
2
D. C
5
H
8
O
2
Hoạt động 8
 GV ?: Với NaOH thì có bao nhiêu phản ứng
xảy ra ?
 HS xác định số mol của etyl axetat, từ đó suy
ra % khối lượng.
Bài 8: 10,4g hỗn hợp X gồm axit axetic và
etyl axetat tác dụng vừa đủ với 150 g dung
dịch NaOH 4%. % khối lượng của etyl axetat
trong hỗn hợp là
A. 22% B. 42,3% C. 57,7% D.

88%
V. CỦNG CỐ: Trong tiết luyện tập
VI. DẶN DÒ: Xem lại kiến thức đã học về bài glucozơ.
* Kinh nghiệm:
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………

13
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
CHƯƠNG 2: CACBOHIĐRAT
MỞ ĐẦU
I – KHÁI NIỆM: Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ tạp chứa và thường có công
thức chung là C
n
(H
2
O)
m
.
Thí dụ:
Tinh bột: (C
6
H
10
O
5
)

n
hay [C
6
(H
2
O)
5
]
n
hay C
6n
(H
2
O)
5n
Glucozơ: C
6
H
12
O
6
hay C
6
(H
2
O)
6
II – PHÂN LOẠI
* Monosaccarit: Là nhóm cacbohiđrat đơn chức giản nhất, không thể thuỷ phân được.
Thí dụ: Glucozơ, fructozơ.

* Đisaccarit: Là nhóm cacbohiđrat mà khi thuỷ phân mỗi phân tử sinh ra hai phân tử
monosaccarit
Thí dụ: Saccarozơ, mantozơ.
* Polisaccarit: Là nhóm cacbohiđrat phức tạp, khi thuỷ phân đến cùng mỗi phân tử đều sinh ra
nhiều phân tử monosaccarit.
Thí dụ: Tinh bột, xenlulzơ
GLUCOZƠ
I. MỤC TIÊU:
A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng
Kiến thức
Biết được:
- Khái niệm, phân loại cacbohiđrat.
- Công thức cấu tạo dạng mạch hở, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng
chảy, độ tan), ứng dụng của glucozơ.
Hiểu được:
Tính chất hóa học của glucozơ: Tính chất của ancol đa chức, anđehit đơn chức; phản ứng
lên men rượu.
Kĩ năng
- Viết được công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ, fructozơ.
- Dự đoán được tính chất hóa học.
- Viết được các PTHH chứng minh tính chất hoá học của glucozơ.
- Phân biệt dung dịch glucozơ với glixerol bằng phương pháp hoá học.
- Tính khối lượng glucozơ trong phản ứng.
B. Trọng tâm
− Công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ và fructozơ
− Tính chất hóa học cơ bản của glucozơ (phản ứng của các nhóm chức và sự lên men)
II. CHUẨN BỊ:
1. Dụng cụ: Ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút nhỏ giọt, đèn cồn.
2. Hoá chất: Glucozơ, các dung dịch AgNO
3

, NH
3
, CuSO
4
, NaOH.
3. Các mô hình phân tử glucozơ, fructozơ, hình vẽ, tranh ảnh có liên quan đến bài học.
III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + trực quan + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.

14
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Ti ết 6 : Hoạt động 1
 GV cho HS quan sát mẫu glucozơ. Nhận xét
về trạng thái màu sắc ?
 HS tham khảo thêm SGK để biết được một
số tính chất vật lí khác của glucozơ cũng như
trạng thái thiên nhiên của glucozơ.
I – TÍNH CHẤT VẬT LÍ – TRẠNG THÁI
TỰ NHIÊN
- Chất rắn, tinh thể không màu, dễ tan trong
nước, có vị ngọt nhưng không ngọt bằng đường
mía.
- Có trong hầu hết các bộ phận của cơ thể thực
vật như hoa, lá, rễ,… và nhất là trong quả chín

(quả nho), trong máu người (0,1%).
Hoạt động 2
 HS nghiên cứu SGK và cho biết: Để xác
định CTCT của glucozơ, người ta căn cứ vào
kết quả thực nghiệm nào ?
 Từ các kết quả thí nghiệm trên, HS rút ra
những đặc điểm cấu tạo của glucozơ.
 HS nên CTCT của glucozơ: cách đánh số
mạch cacbon.
II – CẤU TẠO PHÂN TỬ
* CTPT: C
6
H
12
O
6
- Glucozơ có phản ứng tráng bạc, bị oxi hoá
bởi nước brom tạo thành axit gluconic → Phân
tử glucozơ có nhóm -CHO.
- Glucozơ tác dụng với Cu(OH)
2
→ dung dịch
màu xanh lam → Phân tử glucozơ có nhiều
nhóm -OH kề nhau.
- Glucozơ tạo este chứa 5 gốc axit CH
3
COO →
Phân tử glucozơ có 5 nhóm –OH.
- Khử hoàn toàn glucozơ thu được hexan →
Trong phân tử glucozơ có 6 nguyên tử C và có

mạch C không phân nhánh.
Kết luận: Glucozơ là hợp chất tạp chứa, ở
dạng mạch hở phân tử có cấu tạo của anđehit
đơn chức và ancol 5 chức.
CTCT:
CH
2
OH CHOH CHOH CHOH CHOH CH O
6 5 4 3 2 1
Hay CH
2
OH[CHOH]
4
CHO
Hoạt động 3
 GV ?: Từ đặc điểm cấu tạo của glucozơ, em
hãy cho biết glucozơ có thể tham gia được
những phản ứng hoá học nào ?
 GV biểu diễn thí nghiệm dung dịch glucozơ
+ Cu(OH)
2
. Hs quan sát hiện tượng, giải thích
và kết luận về phản ứng của glucozơ với
Cu(OH)
2
.
 HS nghiên cứu SGK và cho biết công thức
este của glucozơ mà phân tử cho chứa 5 gốc
axetat. Từ CTCT này rút ra kết luận gì về
glucozơ ?

III – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Tính chất của ancol đa chức
a) Tác dụng với Cu(OH)
2
→ dung dịch màu
xanh lam.
2C
6
H
12
O
6
+ Cu(OH)
2
→(C
6
H
11
O
6
)
2
Cu + 2H
2
O
Phức đồng(II) glucozo
b) Phản ứng tạo este
Glucozô + (CH
3
CO)

2
O Este chöùa 5 goác CH
3
COO
piriñin
Tiết 7:
Hoạt động 4
 GV biểu diễn thí nghiệm dung dịch glucozơ
+ dd AgNO
3
/NH
3
, đun nóng. Hs quan sát hiện
tượng, giải thích và viết PTHH của phản ứng.
2. Tính chất của anđehit đơn chức
a) Oxi hoá glucozơ bằng dung dịch
AgNO
3
/NH
3
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + 2AgNO
3
+ 3NH
3
+ H
2

O
t
0
CH
2
OH[CHOH]
4
COONH
4
+ 2Ag + NH
4
NO
3
amoni gluconat
b) Khử glucozơ bằng hiđro

15
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
 HS viết PTTT của phản ứng khử glucozơ
bằng H
2
.
CH
2
OH[CHOH]
4
CHO + H
2

Ni, t
0
CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH
sobitol
 GV giới thiệu phản ứng lên men. 3. Phản ứng lên men
C
6
H
12
O
6
2C
2
H
5
OH + 2CO
2
enzim
30-35
0
C
Hoạt động 5
 HS nghiên cứu SGK và cho biết phương
pháp điều chế glucozơ trong công nghiệp.

IV – ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
1. Điều chế
* Thuỷ phân tinh bột nhờ xúc tác axit HCl loãng
hoặc enzim.
* Thuỷ phân xenlulozơ (vỏ bào, mùn cưa) nhờ
xúc tác axit HCl đặc.
 HS nghiên cứu SGK đ biết những ứng dụng
của glucozơ.
2. Ứng dụng: Dùng làm thuốc tăng lực, tráng
gương ruột phích, là sản phẩm trung gian đ sản
xuất etanol từ các nguyên liệu có chứa tinh bột
hoặc xenlulozơ.
Hoạt động 6
 HS nghiên cứu SGK và cho biết: CTCT của
fructozơ và những đặc điển cấu tạo của nó.
 HS nghiên cứu SGK và cho biết những tính
chất lí học, hoá học đặc trưng của fructozơ.
 GV yêu cầu HS giải thích nguyên nhân
fructozơ tham gia phản ứng oxi hoá bới dd
AgNO
3
/NH
3
, mặc dù không có nhóm chức
anđehit.
CHO
OHH
HHO
OHH
OHH

CH
2
OH
CH
C
OH
HHO
OHH
OHH
CH
2
OH
CH
2
OH
C O
HHO
OHH
OHH
CH
2
OH
OH
OH
-
OH
-
glucozô enñiol fructozô
V – ĐỒNG PHÂN CỦA GLUCOZƠ –
FRUCTOZƠ

* CTCT dạng mạch hở
CH
2
OH CHOH CHOH CHOH CO
6 5 4 3 2 1
CH
2
OH
Hay CH
2
OH[CHOH]
3
COCH
2
OH
* Là chất kết tinh, không màu, dễ tan trong
nước, có vị ngọt hơn đường mía, có nhiều trong
quả ngọt như dứa, xoài, Đặc biệt trong mật ong
có tới 40% fructozơ.
* Tính chất hoá học:
- Tính chất của ancol đa chức: Tương tự
glucozơ.
- Phản ứng cộng H
2
CH
2
OH[CHOH]
3
COCH
2

OH + H
2
Ni, t
0
CH
2
OH[CHOH]
4
CH
2
OH
sobitol
Trong môi trường bazơ fructozơ bị oxi hoá
bởi dung dịch AgNO
3
/NH
3
do trong môi trường
bazơ fructozơ chuyển thành glucozơ.
Fructozô Glucozô
OH
-
V. CỦNG CỐ:
1. Phát biểu nào sau đây không đúng ?
A. Glucozơ và fructozơ là đồng phân cấu tạo của nhau.
B. Có thể phân biệt glucozơ và fructozơ bằng phản ứng tráng bạc.
C. Trong dung dịch, glucozơ tồn tại ở dạng mạch vòng ưu tiên hơn dạng mạch hở.
D. Metyl -glicozit không thể chuyển sang dạng mạch hở.
2.
a) Hãy cho biết công thức dạng mạch hở của glucozơ và nhận xét về các nhóm chức của nó

(tên nhóm chức, số lượng , bậc nếu có). Những thí nghiệm nào chứng minh được glucozơ tồn
tại ở dạng mạch vòng ?

16
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
b) Hãy cho biết công thức dạng mạch vòng của glucozơ và nhận xét về các nhóm chức của
nó (tên, số lượng, bậc và vị trí tương đối trong không gian). Những thí nghiệm nào chứng
minh được glucozơ tồn tại ở dạng mạch vòng ?
c) Trong dung dịch, glucozơ tồn tại ở những dạng nào (viết công thức và gọi tên) ?
VI. DẶN DÒ
1. Bài tập về nhà: 1,3,4,5,6 trang 25 (SGK).
2. Xem trước bài SACCAROZƠ – TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
* Kinh nghiệm:
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………

17
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
SACCAROZƠ – TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ
I. MỤC TIÊU:
A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng
Kiến thức
Biết được:
- Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí ( trạng thái, màu, mùi, vị , độ
tan), tính chất hóa học của saccarozơ, (thủy phân trong môi trường axit), quy trình sản

xuất đường trắng (saccarozơ) trong công nghiệp.
- Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí, ( trạng thái, màu, độ tan).
- Tính chất hóa học của tinh bột và xenlulozơ: Tính chất chung (thuỷ phân), tính chất
riêng (phản ứng của hồ tinh bột với iot, phản ứng của xenlulozơ với axit HNO
3
); ứng
dụng .
Kĩ năng
- Quan sát mẫu vật thật, mô hình phân tử, làm thí nghiệm rút ra nhận xét.
- Viết các PTHH minh hoạ cho tính chất hoá học.
- Phân biệt các dung dịch : saccarozơ, glucozơ, glixerol bằng phương pháp hoá học.
- Tinh khối lượng glucozơ thu được từ phản ứng thuỷ phân các chất theo hiệu suất.
B. Trọng tâm
− Đặc điểm cấu tạo phân tử của saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ;
− Tính chất hóa học cơ bản của saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ.
II. CHUẨN BỊ:
1. Dụng cụ: Ống nghiệm, ống nhỏ giọt.
2. Hoá chất: Dung dịch I
2
, các mẫu saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ.
3. Các sơ đồ, hình vẻ, tranh ảnh có liên quan đến nội dung bài học.
III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
T8: Trình bày đặc điểm cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ. Viết PTHH minh hoạ cho
các đặc điểm cấu tạo đó.
T9: Trình bày tính chất hoá học của saccarozơ. Viết các PTHH của phản ứng.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC

Tiết 8:
Hoạt động 1

HS nghiên cứu SGK để biết được tính chất vật
lí, trạnh thái thiên nhiên của được saccarozơ.
I – SACCAROZƠ
Saccarozơ là loại đường phổ biến nhất, có
trong nhiều loài thực vật, có nhiều nhất trong
cây mía, củ cải đường, hoa thốt nốt.
1. Tính chất vật lí (sgk)
- Chất rắn, kết tinh, không màu, không mùi, có
vị ngọt, nóng chảy ở 185
0
C.
- Tan tốt trong nước, độ tan tăng nhanh theo
nhiệt độ.
Hoạt động 2 2. Công thức cấu tạo
- Saccarozơ không có phản ứng tráng bạc,

18
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
 HS nghiên cứu SGK vàcho biết để xác định
CTCT của saccarozơ, người ta căn cứ vào những
kết quả thí nghiệm nào ?
 HS nghiên cứu SGK và cho biết CTCT của
saccarozơ, phân tích và rút ra đặc điểm cấu tạo
đó.
không làm mất màu nước Br

2
 phân tử
saccarozơ không có nhóm –CHO.
- Đun nóng dd saccarozơ với H
2
SO
4
loãng thu
được dd có phản ứng tráng bạc (dd này có
chứa glucozơ và fructozơ).
Kết luận: Saccarozơ là một đisaccarit được
cấu tạo từ một gốc glucozơ và một gốc
fructozơ liên kết với nhau qua nguyên tử oxi.
 Trong phân tử saccarozơ không có nhóm
anđehit, chỉ có các nhóm OH ancol.
Hoạt động 3
 HS nghiên cứu SGK vàcho biết hiện tượng
phản ứng khi cho dung dịch saccarozơ tác dụng
với Cu(OH)
2
. Giải thích hiện tượng trên.
3. Tính chất hoá học
a. Phản ứng với Cu(OH)
2

Dung dịch saccarozơ + Cu(OH)
2
→ dung dịch
đồng saccarat màu xanh lam.
2C

12
H
22
O
11
+ Cu(OH)
2
→(C
12
H
21
O
11
)
2
Cu +
2H
2
O
 HS nghiên cứu SGK và viết PTHH của phản
ứng thuỷ phân dung dịch saccarozơ và điều kiện
của phản ứng này.
b. Phản ứng thuỷ phân
C
12
H
22
O
11
+ H

2
O C
6
H
12
O
6
+ C
6
H
12
O
6
glucozô fructozô
H
+
, t
0
Hoạt động 4
 HS xem SGK và nghiên cứu các công đoạn
của quá trình sản xuất đường saccarozơ.
*GV liên hệ với quy trình sản xuất đường ở nhà
máy đường từ đó giáo dục HS cách bảo quản
đường, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giáo
dục HS ý thức bảo vệ môi trường
4. Sản xuất và ứng dụng
a. Sản xuất saccarozơ
Sản xuất từ cây mía, củ cải đường hoặc hoa
thốt nốt
* Quy trình sản xuất đường saccarozơ từ cây

mía(sgk)
 HS tìm hiểu SGK và cho biết những ứng dụng
của saccarozơ.
b. Ứng dụng(sgk)
- Là thực phẩm quan trọng cho người.
- Trong công nghiệp thực phẩm, saccarozơ là
nguyên liệu để sản xuất bánh kẹo, nước gải
khát, đồ hộp.
- Trong công nghiệp dược phẩm, saccarozơ là
nguyên liệu dùng để pha thuốc. Saccarozơ còn
là nguyên liệu để thuỷ phân thành glucozơ và
fructozơ dùng trong kĩ thuật tráng gương, tráng
ruột phích.
Tiết 9:
Hoạt động 1
 GV cho HS quan sát mẫu tinh bột.
 HS quan sát, liên hệ thực tế, nghiên cứu SGK
cho biết tính chất vật lí của tinh bột.
II – TINH BỘT
1. Tính chất vật lí: Chất rắn, ở dạng bột, vô
định hình, màu trắng, không tan trong nước lanh.
Trong nước nóng, hạt tinh bột sẽ ngậm nước và
trương phồng lên tạo thành dung dịch keo, gọi là
hồ tinh bột.
Hoạt động 2
 HS nghiên cứu SGK và cho biết cấu trúc phân
2. Cấu tạo phân tử
* Thuộc loại polisaccarit, phân tử gồm nhiều mắt
xích C
6

H
10
O
5
liên kết với nhau.
CTPT : (C
6
H
10
O
5
)
n

19
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giỏo ỏn Húa hc lp 12 y nm 2015 Ti liu lu hnh ni b!
t ca tinh bt.
* GV giỏo dc cho HS ý thc bit trng v bo
v cõy xanh
* Cỏc mt xớch liờn kt vi nhau to thnh 2
dng:
- Amiloz: Gm cỏc gc -glucoz liờn kt vi
nhau to thnh mch di, xon li cú phõn t
khi ln (~200.000).
- Amilopectin: Gm cỏc gc -glucoz liờn kt
vi nhau to thnh mng khụng gian phõn
nhỏnh.
* Tinh bt c to thnh trong cõy xanh nh

quỏ trỡnh quang hp.
CO
2
C
6
H
12
O
6
(C
6
H
10
O
5
)
n
H
2
O, as
dieọp luùc
glucozụ tinh boọt
Hot ng 3
HS nghiờn cu SGK v cho bit iu kin xy
ra phn ng thu phõn tinh bt. Vit PTHH ca
phn ng.
3. Tớnh cht hoỏ hc
a. Phn ng thu phõn
(C
6

H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
H
+
, t
0
GV biu din thớ nghim h tinh bt + dung
dch I
2
.
HS quan sỏt hin tng, nhn xột.
GV cú th gii thớch thờm s to thnh hp
cht a\mu xanh.
b. Phn ng mu vi iot
H tinh bt + dd I
2
hp cht mu xanh.
nhn bit h tinh bt

Gii thớch: Do cu to dng xon, cú l rng,
tinh bt hp th iot cho mu xanh tớm.
Hot ng 4
HS nghiờn cu SGK bit cỏc ng dng ca
tinh bt cng nh s chuyn hoỏ tinh bt trong
c th ngi.
4. ng dng(sgk)
- L cht dinh dng c bn cho ngi v mt
s ng vt.
- Trong cụng nghip, tinh bt c dựng sn
xut bỏnh ko v h dỏn.
- Trong c th ngi, tinh bt b thu phõn
thnh glucoz nh cỏc enzim trong nc bt v
rut non. Phn ln glucoz c hp th trc
tip qua thnh rut v i vo mỏu nuụi c th ;
phn cũn d c chuyn v gan. gan,
glucoz c tng hp lai nh enzim thnh
glicogen d tr cho c th.
Hot ng 5
GV cho HS quan sỏt mt mu bụng nừn.
HS quan sỏt + nghiờn cu SGK v cho bit
tớnh cht vt lớ cng nh trng thỏi thiờn nhiờn
ca xenluloz.
III XENLULOZ
1. Tớnh cht vt lớ, trng thỏi thiờn nhiờn(sgk)
- Xenluloz l cht rn dng si, mu trng,
khụng mựi v. Khụng tan trong nc v nhiu
dung mụi hu c nh etanol, ete, benzen,
nhng tan c trong nc Svayde l dung dch
Cu(OH)

2
/dd NH
3
.
- L thnh phn chớnh to nờn mng t bo thc
vt, to nờn b khung ca cõy ci.
Hot ng 6
HS nghiờn cu SGK v cho bit c im cu
to ca phõn t xenluloz ?
GV ?: Gia tinh bt v xenluloz cú im gỡ
ging v khỏc nhau v mt cu to ?
2. Cu to phõn t
- L mt polisaccarit, phõn t gm nhiu gc
-glucoz liờn kt vi nhau to thnh mch di,
cú khi lng phõn t rt ln (2.000.000). Nhiu
mch xenluloz ghộp li vi nhau thnh si
xenluloz.

20
Ch biờn: Lý Th Kiu An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
- Xenlulozơ chỉ có cấu tạo mạch không phân
nhánh, mỗi gốc C
6
H
10
O
5
có 3 nhóm OH.

(C
6
H
10
O
5
)
n
hay [C
6
H
7
O
2
(OH)
3
]
n
Hoạt động 7
 HS nghiên cứu SGK và cho biết điều kiện của
phản ứng thuỷ phân xenlulozơ và viết PTHH của
phản ứng.
3. Tính chất hoá học
a. Phản ứng thuỷ phân
(C
6
H
10
O
5

)
n
+ nH
2
O nC
6
H
12
O
6
H
+
, t
0
 GV cho HS biết các nhóm OH trong phân tử
xenlulozơ có khả năng tham gia phản ứng với
axit HNO
3
có H
2
SO
4
đặc làm xúc tác tương tự
như ancol đa chức.
 HS tham khảo SGK và viết PTHH của phản
ứng.
b. Phản ứng với axit nitric
[C
6
H

7
O
2
(OH)
3
] + 3HNO
3
[C
6
H
7
O
2
(ONO
2
)
3
]
n
+ 3H
2
O
H
2
SO
4
ñaëc
t
0
 GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho biết

những ứng dụng của xenlulozơ.
 GV có thể liên hệ đến các sự kiện lịch sử như:
chiến thắng Bạch Đằng,…
GV giáo dục HS ý thức sử dụng và bảo quản đồ
dùng bằng tre, gỗ…
4. Ứng dụng(sgk)
- Những nguyên liệu chứa xenlulozơ (bông,
đay, gỗ,…) thường được dùng trực tiếp (kéo sợi
dệt vải, trong xây dựng, làm đồ gỗ,…) hoặc chế
biến thành giấy.
- Xenlulozơ là nguyên liệu để sản xuất tơ nhân
tạo như tơ visco, tơ axetat, chế tạo thuốc súng
không khói và chế tạo phim ảnh.
V. CỦNG CỐ:
1. Đặc điểm cấu tạo của saccarozơ ?
2. Tính chất hoá học của saccarozơ ?
3. Miếng chuối xanh tác dụng với dung dịch I
2
cho màu xanh. Nước ép quả chuối chín cho
phản ứng tráng bạc. Hãy giải thích 2 hiện tượng nói trên ?
4. Viết PTHH của các phản ứng thực hiện dãy chuyển hoá sau :
Khí cacbonic → Tinh bột → Glucozơ → Ancol etylic
Gọi tên các phản ứng.
5. So sánh sự giống nhau vàkhác nhau về CTPT của xenlulozơ và tinh bột.
6. Khối lượng phân tử trung bình của xenlulozơ trong sợi bông là 1.750.000 của xenlulozơ
trong sợi gai là 5.900.000. Tính số gốc glucozơ (C
6
H
10
O

5
) trong mỗi loại xenlulozơ nêu trên.
VI. DẶN DÒ
*. Bài tập về nhà:
T8: Làm bài tập 6/34(sgk)
T9 : Làm bài tập 1 đến 5/34 trong SGK.
2. Xem trước bài nội dung của phần KIẾN THỨC CẦN NHỚ trongbài LUYỆN TẬP: CẤU
TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CACBOHIĐRAT và ghi vào vở bài tập theo bảng sau:
Hợp chất
cacbohiđrat
Monosaccarit Đisaccarit Polisaccarit
Glucozơ Fructozơ Saccarozơ Tinhbột Xenlulozơ
CTPT
Đặc điểm cấu tạo
Tính chất hoá học
* Kinh nghiệm:
…………………………………………………………………………………………………

21
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
……………………………………………………………………………………………………
……………

22
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!

LUYỆN TẬP .
CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CACBOHIĐRAT
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Cấu tạo của các loại cacbohiđrat điển hình.
- Các tính chất hoá học đặc trưng của các loại cacbohiđrat và mốt quan hệ giữa các loại hợp
chất đó.
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện cho HS phương pháp tư duy trừu tượng, từ cấu tạo phức tạp của các loại
cacbohiđrat, đặc biệt là các nhóm chức suy ra tính chất hoá học thông qua giải các bài tập
luyện tập.
- Giải các bài tập hoá học về hợp chất cacbohiđrat.
II. CHUẨN BỊ:
- HS chuẩn bị bảng tổng kết về các hợp chất cacbohiđrat theo mẫu đã cho sẵn.
- Một số bài tập hoá học trong SGK.
III. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1
 HS dựa vào tính chất riêng đặc trưng của mỗi
chấ để phân biệt các dung dịch riêng biệt.
 GV hướng dẫn HS giải quyết nếu HS không
tự giải quyết được.
Bài 2: Trình bày phương pháp hoá học để phân
biệt các dung dịch riêng biệt trong mỗi nhóm
chất sau đây:
a) Glucozơ, glixerol, anđehit axetic

b) Glucozơ, saccarozơ, glixerol
c) Saccarozơ, anđehit axetic, hồ tinh bột
Hoạt động 2
 HS viết PTHH của phản ứng thuỷ phân tinh
bột vằcn cứ vào hiệu suất phản ứng để tính khối
lượng glucozơ thu được.
Bài 3: Từ 1 tấn tinh bột chứa 20% tạp chất trơ
có thể sản xuất được bao nhiêu kg glucozơ,
nếu hiệu suất của quá trình sản xuất là 75%.
Đáp án 666,67kg
Hoạt động 3
 HS tính khối lượng của tinh bột và xenlulozơ.
 Viết PTHH thuỷ phân các hợp chất, từ
phương trình phản ứng tính khối lượng các chất
có liên quan.
Bài 4: Tính khối lượng glucozơ thu được khi
thuỷ phân:
a) 1 kg bột gạo có chứa 80% tinh bột.
b) 1 kg mùn cưa có chứa 50% xenlulozơ, còn
lại là tạp chất trơ.
c) 1 kg saccarozơ.
Giả thiết các phản ứng xảy ra hoàn toàn.
Đáp số
a) 0,8889 kg b) 0,556 kg c) 0,5263kg
Hoạt động 4
 Câu a HS tự giải quyết được trên cơ sở của
bài toán xác định CTPT hợp chất hữu cơ.
 Câu b HS viết PTHH của phản ứng và tính
khối lượng Ag thu được dựa vào phương trình
Bài 5: Đốt cháy hoàn toàn 16,2g một

cacbohiđrat thu được 13,44 lít CO
2
(đkc) và 9g
H
2
O.
a) Xác định CTĐGN của X. X thuộc loại
cacbohiđrat đã học.

23
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
phản ứng đó. b) Đun 16,2g X trong dung dịch axit thu được
dung dịch Y. Cho Y tác dụng với lượng dư dd
AgNO
3
/NH
3
thu được bao nhiêu gam Ag ? Giả
sử hiệu suất của quá trình là 80%.
Đáp án
a) CTĐGN là C
6
H
10
O
5
→ CTPT là (C
6

H
10
O
5
)
n
,
X là polisaccarit.
b) m
Ag
= 17,28g
V. CỦNG CỐ
1. Xenlulozơ không thuộc loại
A. cacbohiđrat B. gluxit C. polisaccarit D.
đisaccarit
2. Cho m gam tinh bột lên men thành ancol etylic với hiệu suất 81%. Toàn bộ lượng khí CO
2

sinh ra được hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ca(OH)
2
dư, thu được 75g kết tủa. Giá trị m là:
A. 75 B. 65 C. 8 D. 55
3. Xenlulozơ trinitrat được điều chế xenlulozơ và axit HNO
3
đặc có xúc tác H
2
SO
4
đặc, nóng.
Để có được 29,7kg xenlulozơ trinitrat, cần dùng dd chứa m kg axit HNO

3
(hiệu suất phản ứng
90%). Giá trị m là:
A. 30 B. 21 C. 42 D. 10
4. Cho sơ đồ chuyển hoá sau: Tinh bột → X → Y → Axit axetic. X, Y lần lượt là:
A. glucozơ, ancol etylic  B. mantozơ, glucozơ
C. glucozơ, etyl axetat D. ancol etylic, anđehit axetic
5. Chất lỏng hoà tan được xenlulozơ là
A. benzen B. ete C. etanol D. nước Svayde
VI. DẶN DÒ
1. Bài tập về nhà: Các câu hỏi và bài tập có liên quan đến xenlulozơ trong SGK.
2. Xem trước bài nội dung của bài thực hành: ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA
ESTE VÀ GLUXIT
* Kinh nghiệm:
…………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………
THỰC HÀNH:

24
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email:
Giáo án Hóa học lớp 12 đầy đủ năm 2015 Tài liệu lưu hành nội bộ!
ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA ESTE VÀ CABOHIĐRAT
I. MỤC TIÊU:
A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng
Kiến thức
Biết được :
Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm :
− Điều chế etyl axetat.

− Phản ứng xà phòng hoá chất béo.
− Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)
2
.
− Phản ứng của hồ tinh bột với iot.
Kĩ năng
− Sử dụng dụng cụ hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên.
− Quan sát, nêu hiện tượng thí nghiệm, giải thích và viết các phương trình hoá học, rút ra
nhận xét.
− Viết tường trình thí nghiệm.
B. Trọng tâm
− Điều chế este;
− Xà phòng hóa chất béo, glucozơ tác dụng với Cu(OH)
2
/NaOH và tinh bột tác dụng với
I
2
.
II. CHUẨN BỊ:
1. Dụng cụ: Ống nghiệm, bát sứ nhỏ, đũa thuỷ tinh, ống thuỷ tinh, nút cao su, giá thí nghiệm,
giá để ống nghiệm, đèn cồn, kiềng sắt.
2. Hoá chất: C
2
H
5
OH, CH
3
COOH nguyên chất; dung dịch: NaOH 4%, CuSO
4
5%; glucozơ

1%; NaCl bão hoà; mỡ hoặc dầu thực vật; nước đá.
III. PHƯƠNG PHÁP: Các nhóm HS tiến hành thí nghiệm và viết bản tường trình theo mẫu.
IV. TIẾN TRÌNH BÀY DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1
 GV nêu mục tiêu, yêu cầu, nhấn mạnh những
điểm cần chú ý trong tiết thực hành.
 GV hướng dẫn HS lắp ráp thiết bị điều chế
etyl axetat, thao tác dùng đũa thuỷ tinh khuấy
đều trong thí nghiệm về phản ứng xà phòng hoá.
Hoạt động 2
 HS tiến hành thí nghiệm như hướng dẫn trong
SGK.
Thí nghiệm 1: Điều chế etyl axetat

25
Chủ biên: Lý Thị Kiều An
Email: