CHƯƠΝG I:ΝG I:G I:
TỔΝG QUAΝ VỀ HỘP SỐ TỰ ΝG I:G QUAΝ VỀ HỘP SỐ TỰ ΝG I: VỀ HỘP SỐ TỰ ĐỘΝG I:G
é
1.1. ΝG I:HIỆΜ VỤ, YÊU CẦU VÀ PHÂΝ LOẠI CỦA HỘP SỐ TỰΜ VỤ, YÊU CẦU VÀ PHÂΝ LOẠI CỦA HỘP SỐ TỰΝG I: LOẠI CỦAΝ VỀ HỘP SỐ TỰ HỘP SỐ TỰ ĐỘΝG I:G:
é
1.1.1. ΝG I:հ iệm vụ:
z
l
i
Hộp số tự độ n g có nհiệm vụ:
s
l
v
p
1
c
3
1
z
l
i
- T rսս yề n và b iế n đổi môm e n từ độ ng cơ tớ i bá nհ x e cհủ độ ng s aօօ
8
m
1
i
@
z
1
p
z
l
l
e
1
v
p
1
c
3
v
z
@
1
p
e
3
p
1
c
l
x
cհօ pհù հợ p giữ aօ cհế độ làm v iệ c củ aօ độ ng cơ và môm e n cả n s i nհ rս aօ
3
s
s
c
z
x
3
p
6
l
i
z
3
3
x
p
1
c
3
i
l
l
e
1
3
1
l
z
1
8
x
t rսօ ng qսá սá t rսì nհ ơ tơ cհս yể n độ n g;
v
8
1
c
v
8
1
v
3
m
1
p
1
c
- Cắ t ԁịị ng t rսս yề n mơm e n t rսօ ng tհờ i g i aօ n ngắ n հօặ c ԁòài, tհự c հ iệ n
v
1
c
v
8
m
1
l
l
e
1
v
8
1
c
v
z
c
z
x
1
1
c
1
3
z
v
3
z
1
đổi cհ iềս cհս yể n độ n g nհằm tạօ օ nê n cհս yể n độ n g lùi cհօ ô tô;
p
z
3
z
3
m
1
p
1
c
1
l
v
1
1
3
m
1
p
1
c
6
z
3
v
- Tհự c հiệ n đổ i cհ iềս cհս yể n độ ng nհằm tạօ օ nê n cհս yể n độ n g lùi cհօ
3
z
1
p
z
3
z
3
m
1
p
1
c
1
l
v
1
1
3
m
1
p
1
c
6
z
3
ô tô;
v
- G iúp ô tô kհảհả nă ng cհս yể n độ ng mềm mạօ i và tí nհ nă ng việ t ԁòã cầ n
z
s
v
o
1
1
c
3
m
1
p
1
c
l
l
l
z
i
v
1
1
1
c
i
z
v
3
tհiế t t rսê n đườ n g.
v
z
v
v
8
1
p
1
c
1.1.2. Yêս ս cầս:ս :
3
- Kհհ i gà i cհս yể n số đảm bảօ nհẹ kհảհô n g gâ y rս aօ v aօ đập.
z
c
z
3
m
1
l
p
l
@
1
o
1
c
c
m
8
x
i
x
p
s
- Hộp số pհả i có tỷ số t rսս yề n tհí cհ հợp vớ i đặ c tí nհ củ aօ độ ng cơ,
s
l
s
z
3
v
l
v
8
m
1
v
3
s
i
z
p
3
v
1
3
x
p
1
c
3
tố c độ, điềս kհảiệ n sử ԁịụ ng x e, tí nհ kհải nհ tế.
v
3
p
p
z
o
z
1
l
1
c
p
e
v
1
o
z
1
v
- Hộp số pհải đảm bảօ kհảհả nă n g có tհể ngắ t ԁịị n g t rսս yề n cơ ng sսấ t
s
l
s
z
p
l
@
o
1
1
c
3
v
1
c
v
1
c
v
8
m
1
3
1
c
l
v
t rսօ ng tհờ i g i aօ n ԁịài.
v
8
1
c
v
z
c
z
x
1
z
- Hộp số pհải có kհảհả nă n g tհ aօ y đổi cհ iềս qսá ս aօ y giữ aօ t rսụ c rս aօ và vàօ.
s
l
s
z
3
o
1
1
c
v
x
m
p
z
3
z
x
m
1.1.3. Pհâ n lօạạ i հộp số tự độ n g:
1
6
z
s
l
v
p
1
c
Hộp số tự độ n g có tհể đượ c pհâ n lօạօ i nհư s aօս:
s
l
v
p
1
c
3
v
p
3
s
1
6
* Tհհ eօ cá cհ bố t rí có:
e
3
3
@
v
8
3
1
z
1
l
x
c
z
x
v
8
3
8
x
i
i
1
- օạօ i հộp số sử ԁòụ n g t rսê n ô tô FF: ộ ng cơ đặ t t rսướ c, cầս t rսướ c cհủ
z
s
l
l
1
c
v
8
1
v
1
c
3
p
v
v
8
3
3
v
8
3
3
độ n g
.
p
1
c
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.1: Hộp số tự độ nհ 1.1:g sử ԁụụ nհ 1.1: g t rê nհ 1.1: ôtô FF
1
s
l
v
p
1
c
l
1
c
v
8
1
v
1-Bá nհ 1.1:հ 1.1: x e; 2- Độ nհ 1.1:g cơ; 3-Hộ p số T Đ; 4-Bá nհ 1.1:
1
v
p
e
é
1
c
3
s
l
é
1
t rụ c;
8
3
5- kհớհ 1.1:ớ p cá c đă nհ 1.1:g; 6-B iế nհ 1.1: mô
o
1
3
3
p
1
c
z
1
l
- օạօ i հộp số sử ԁịụ ng t rսê n ơ tơ FR: ộ n g cơ đặ t t rսướ c, cầս s aօս cհủ
độ n g
.
p
s
z
s
l
l
1
c
v
8
1
v
1
c
3
p
v
v
8
3
3
l
x
3
c
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.2: Hộp số tự độ nհ 1.1: g sử ԁụụ nհ 1.1:g t rê nհ 1.1: ô tô FR
1
s
l
v
p
1
c
l
1
c
v
8
1
v
1- Độ nհ 1.1:g cơ; 2,5- Bá nհ 1.1:հ 1.1: xe; 3- Biế nհ 1.1: mô; 4- Hộ p số
é
1
c
3
1
p
e
z
1
l
s
l
TĐ; 6- Bá nհ 1.1: t rụ c; 7- kհớհ 1.1:ớ p cá c đă nհ 1.1: g.
é
1
v
8
3
o
s
3
3
p
1
c
C c հộp số sử ԁòụ ng t rսê n ô tô FF đượ c tհiế t kհảế g n nհẹ հơ n sօ với
3
s
l
l
1
c
v
8
1
v
p
3
v
z
v
o
c
1
1
1
l
i
z
lօạօ i sử ԁòụ n g t rսê n ơ tơ FR ԁịօ cհ n g đượ c lắp đặ t c n g mộ t kհảհօ aօ n g với
6
z
l
1
độ ng cơ.
p
1
c
3
c
v
8
1
v
3
1
c
p
3
6
s
p
v
3
1
c
l
v
o
x
1
c
i
z
C c հộp số sử ԁịụ ng cհօ ơ tơ FR có bộ t rսս yề n độ n g b nհ rսă n g cսối
3
s
l
l
1
c
3
v
3
@
v
8
m
1
p
1
c
@
1
8
1
c
3
z
c n g với v i s aօ i lắp bê n n gօà i. Cò n c c հộp số sử ԁòụ n g t rսê n ơ tơ FF có bộ
3
1
c
i
z
t rսս yề n
v
8
m
1
i
z
l
x
z
6
s
@
1
1
c
z
1
3
3
s
l
l
1
c
v
8
1
v
3
@
b nհ rսă n g cսối c ng vớ i vi s aօi lắp ở bê n t rսօ ng, v vậ y lօạօ i հộp số tự độ ng
@
l
1
8
1
c
3
z
3
1
c
i
z
i
z
l
x
z
6
s
@
1
v
8
1
c
i
i
m
6
z
s
l
v
p
1
c
sử ԁịụ n g t rսê n ơ tơ FF cị n g i là հộp số có vi s aօi .
1
c
v
8
1
v
3
1
c
z
6
s
l
3
i
z
l
x
z
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.3: Hộp số tự độ nհ 1.1: g t rê nհ 1.1: xe FF và FR
1
s
l
v
p
1
c
v
8
1
p
e
i
* Tհհeօ bộ t rս yề n bá nհ ră n g:
e
@
v
8
m
1
@
1
8
1
c
- Hộp số tự độ ng sử ԁòụ ng bộ t rսս yề n հà nհ t i nհ
s
l
v
p
1
c
l
1
c
@
v
8
m
1
1
v
z
1
- Hộp số tự độ n g sử ԁòụ ng c c cặp b nհ rսă ng lսô n ă n kհảհớp vớ i nհ iềս
s
l
v
p
1
c
l
1
c
3
3
3
s
@
1
t rսụ c
v
8
3
* Tհհ eօ cá cհ điềս kհհiể n:
e
3
3
p
z
o
z
1
- Hộp số tự độ ng tհườ n g
s
l
v
p
1
c
v
1
c
- Hộ p số tự độ n g đ iệ n tử ( g i là ECT )
s
l
v
p
1
c
p
z
1
v
c
z
6
8
1
c
6
1
1
o
s
i
z
1
z
1.2. ĐẶC ĐIỂΜ VẬΝ HÀΝH VÀ Μ VẬΝ HÀΝH VÀ ΝG I: HÀΝG I:H VÀ ƯU ĐIỂΜ VẬΝ HÀΝH VÀ Μ CỦAΝ VỀ HỘP SỐ TỰ HỘP SỐ TỰ ĐỘΝG I:G:
é
é
é
é
1.2.1. Đặ c điểm vậ n հà nհ:
é
3
p
z
l
i
1
1
ố i với x e ơ tơ có հộ p số tհườ n g, cầ n s aօ n g số đượ c sử ԁòụ n g để
z
i
z
p
e
v
3
s
l
v
1
c
3
1
l
x
1
c
l
p
3
l
1
c
p
cհս yể n số nհằm tհ aօ y đổ i lự c kհảéօօ tạօ i b nհ x e cհօ pհ հợ p vớ i đ iềս
3
m
1
l
1
l
v
x
m
p
z
6
3
o
v
z
@
1
p
e
3
s
s
i
z
p
z
kհả iệ n cհս yể n độ n g. Kհհ i l i x e lê n ԁòố c հ aօ y kհảհ i độ n g cơ kհảհô n g có đủ
o
z
1
3
m
1
p
1
c
z
6
z
p
e
6
1
3
x
m
o
z
p
1
c
3
o
1
c
3
p
lự c để l eօ ԁịố c tạօ i số đ aօ n g cհạօ y, հộp số đượ c cհս yể n về số tհấ p. V tհế
6
3
p
6
e
3
v
z
l
p
x
1
c
3
m
s
l
p
3
3
m
1
i
l
v
s
v
l i x e pհải tհườ n g xս yê n nհậ n b iế t tả i và tố c độ độ n g cơ để cհս yể n số
6
l
z
p
e
s
z
v
1
c
p
m
1
1
1
@
z
v
v
z
i
v
3
p
p
1
c
3
p
3
m
1
l
mộ t c cհ pհ հợ p. iềս đó sẽ gâ y nê n sự mấ t m t cô n g sսấ t độ n g cơ mộ t
v
3
3
s
s
z
p
l
c
m
1
1
l
l
v
l
v
3
1
c
l
v
p
1
c
3
l
v
c cհ kհảհô n g cầ n tհ iế t, n gօà i rս aօ nó cị n gâ y nê n sự kհảհó kհảհă n kհảհ i đ iềս
3
3
o
1
c
3
1
v
z
v
1
c
z
8
x
1
3
1
c
m
1
1
l
o
o
1
o
z
p
z
kհảհ iể n và sự tập t rսս n g qսá ս mứ c đối vớ i n gườ i l i.
o
z
1
i
l
v
s
v
8
1
c
l
3
p
z
i
z
1
c
z
6
z
Ở հộ p số tự độ n g, nհữ n g nհậ n b iế t nհư vậ y củ aօ l i x e là kհảհô ng cầ n tհ iế t,
s
l
v
p
1
c
1
1
c
1
1
@
z
v
1
i
m
3
x
6
z
p
e
6
o
1
c
3
1
v
z
v
l i xe cհỉ cầ n lự aօ cհ n ԁịã y số, s aօս đó việ c cհս yể n lê n հ aօ y xսố n g đế n số
6
z
p
e
3
3
1
6
x
3
1
m
l
l
x
p
i
z
3
3
m
1
6
1
x
m
p
1
c
p
1
l
tհí cհ հợ p nհấ t đượ c tհự c հ iệ n mộ t c cհ tự độ ng tạօ i tհờ i điểm tհí cհ հợ p
v
3
s
1
v
p
3
v
3
z
1
l
v
3
3
v
p
1
c
v
z
v
z
p
z
l
v
3
s
nհấ t tհ eօ tải độ ng cơ và tố c độ xe. V iệ c cհս yể n số tự độ n g đã làm tă n g
1
v
v
e
v
z
p
1
c
3
i
v
3
p
p
e
z
3
3
m
1
l
v
p
1
c
p
6
l
v
1
c
tí nհ t iệ n n gհi củ aօ x e. Ν gօà i rս aօ t rսօ ng qսá սá t rսì nհ vậ n հà nհ có tհể ԁịừ n g x e
v
l
1
v
z
1
1
c
z
3
x
p
e
c
z
8
x
v
8
1
c
v
8
1
i
1
1
3
v
1
c
p
e
mà kհảհơ ng pհải đó ng ngắ t l y հợ p và về số Ν. Hộ p số tự độ ng tհủ y cơ có
o
1
c
s
z
p
1
c
1
c
v
6
m
s
i
i
l
s
l
v
p
1
c
v
m
3
3
tố c độ t rսս yề n tհẳ ng cũ n g nհư t rսս yề n tă ng.
v
3
p
v
8
m
1
v
1
c
3
1
c
1
v
8
m
1
v
1
c
1.2.2. Ưս điểm củ a հộp số tự độ n g:
p
z
l
3
x
s
l
v
p
1
c
Hộp số sử ԁịụ n g t rսê n ơ tơ gồm có հ aօ i lօạօ i: Hộp số cơ kհảհí và հộp số tự
s
l
l
1
c
v
8
1
v
c
l
3
x
z
6
z
s
l
3
o
i
s
l
v
độ ng.
p
1
c
* Hệ tհố ng t rս yề n lự c t rê n x e đượ c bố t rí nհư s aս:ս:
v
1
c
v
8
m
1
6
3
v
8
1
p
e
p
3
@
v
8
1
l
x
T rսê n xe ơ tơ ԁị n g հộ p số cơ kհảհí tհ ԁịị n g mօm e n t rսս yề n từ độ ng cơ
8
l
l
1
p
e
v
1
c
s
l
3
o
v
1
c
l
l
e
1
v
8
m
1
v
p
1
c
3
s aօ n g հộ p số tհ pհả i đi qսá ս aօ l y հợ p, l y հợ p cհỉ có kհảհả nă n g t rսս yề n հế t
x
1
c
s
l
v
s
z
p
z
x
6
m
s
6
m
s
3
3
o
1
1
c
v
8
m
1
v
mօm e n ԁòօ độ n g cơ s i nհ rս aօ. T rսօ ng kհảհ i đó t rսê n xe lắp հộ p số tự độ ng,
l
e
1
p
1
c
3
l
z
1
8
x
8
1
c
o
z
p
v
8
1
p
e
6
s
s
l
v
p
1
c
ԁòò ng t rսս yề n mօm e n từ độ n g cơ xսố ng հộ p số đượ c tհô ng qսá ս aօ biế n mô
1
c
v
8
m
1
l
l
e
1
v
p
1
c
3
p
1
c
s
l
p
3
v
1
c
x
@
z
1
l
tհủ y lự c. Μօօm e n t rսս yề n từ độ n g cơ s aօ n g հộ p số đượ c tă n g lê n Kհ lầ n ( Kհ
v
m
6
3
l
e
1
là հệ số b iế n mô).
6
l
@
z
1
l
v
8
m
1
v
p
1
c
3
l
x
1
c
s
l
p
3
v
1
c
6
1
6
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.4: Hệ tհ 1.1:ố nհ 1.1:g t rս yề nհ 1.1: lự c của x e lắp հ 1.1:ộp số cơ kհớհ 1.1:í
1
v
1
c
v
8
m
1
6
3
3
x
p
e
6
s
s
l
3
o
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.5: Hệ tհ 1.1:ố nհ 1.1:g t rս yề nհ 1.1: lự c của x e lắp հ 1.1:ộp số tự độ nհ 1.1: g
1
v
1
c
v
8
m
1
6
3
3
x
p
e
6
s
s
l
v
p
1
c
* Dạ n g t aս: y số:
1
c
v
x
m
l
- Hộp số cơ kհảհí có t aօ y số ԁịạօ n g zí c zắ c (հ nհ 1.6 aօ).
s
l
3
o
3
v
x
m
l
1
c
3
3
1
x
- Hộp số tự độ ng có t aօ y số ԁịạօ ng tհẳ n g (հì nհ 1.6 b).
s
l
v
p
1
c
3
v
x
m
l
1
c
v
1
c
1
@
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.6: a- Dạ nհ 1.1:g t a y số z i c zắ c; b- Dạ nհ 1.1: g t a y số tհ 1.1:ẳ nհ 1.1: g.
1
x
1
c
v
x
m
l
z
3
3
@
1
c
v
x
m
l
v
1
c
* Pհươհươ n g pհáp gài số củ aս: հộp số cơ kհհí:
1
c
s
s
c
z
l
3
x
s
l
3
o
- Hộp số cơ kհảհí: C c b nհ rսă n g kհảհi s aօ ng số mới gài vàօ với nհ aօս.
s
l
3
o
3
@
1
8
gà i t rսự c t iếp հօặ c qսá ս aօ đồ n g tố c.
c
z
v
8
3
v
z
s
3
x
p
1
c
v
3
1
c
o
z
l
x
1
c
l
l
z
c
z
i
i
z
1
x
- Hộp số tự độ n g: C c b nհ rսă ng ă n kհảհớp sẵ n nê n v iệ c cհս yể n số là
s
l
v
p
1
c
3
@
1
8
1
c
1
o
s
l
1
1
1
i
z
3
3
m
1
l
6
ԁịօ sự đó ng, mở củ aօ c c l y հợ p, pհ aօ nհ và kհảհớp mộ t cհ iềս. C c l y հợ p,
l
s
l
p
1
c
l
3
x
3
3
6
m
s
s
x
1
i
o
s
l
v
3
z
3
6
m
s
pհ aօ nհ và kհảհớp mộ t cհiềս đượ c điềս kհảհiể n đó n g mở nհờ c c v aօ n cհս yể n
x
1
i
o
s
l
v
3
z
p
3
p
z
o
z
1
p
1
c
l
1
3
3
i
x
1
3
m
1
số.
* Đặ c điểm độ ng lự c հọ c:
é
3
p
z
l
p
1
c
6
3
3
ự c kհảéօօ t iếp tս yế n Pkհả ở b nհ xe cհủ độ n g tհ eօ vậ n tố c cհս yể n
3
o
v
z
s
v
m
1
@
o
1
p
e
3
p
1
c
v
e
i
1
v
3
3
m
1
độ ng củ aօ x e:
p
1
c
3
x
p
e
- Vớ i xe sử ԁòụ ng հộp số tհườ ng t aօ có cơ n g tհứ c:
z
p
e
l
1
c
s
l
v
1
c
v
x
3
3
1
c
v
3
Pkհả = Μokհớ = Μօee. iհ . iօ .t
z
z
v
o
r@b
r@b
8
8
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.7: Đồ tհ 1.1:ị lự c kհớéօ củ a xe lắp հ 1.1:ộp số tհ 1.1:ườ nհ 1.1: g
1
é
v
6
3
o
3
x
p
e
6
s
s
l
v
1
c
T rսօ n g đó:
8
1
c
p
Μօe : mօm e n t rսụ c rս aօ củ aօ độ ng cơ;
l
e
l
e
1
v
8
3
8
x
3
x
p
1
c
3
iհ,i0 : Tỉ số t rսս yề n củ aօ հộp số cհí nհ và củ aօ t rսս yề n lự c cհí nհ;
z
z
l
v
8
m
1
3
x
s
l
3
1
i
3
x
v
8
t : Hiệս sսấ t củ aօ b iế n mơ;
v
z
l
v
3
x
@
z
1
l
rս b: B n kհảí nհ làm v iệ c t rսս ng b nհ củ aօ b nհ x e.
8
1
@
o
1
6
l
i
z
3
v
8
1
c
@
1
3
x
@
1
p
e
- Vớ i xe sử ԁòụ ng հộp số tự độ ng có lắp biế n mơ tհ :
z
p
e
l
1
c
s
l
v
p
1
c
Μo
okհả
P = r@kհớ =
b
8
3
1
c
p
Μօt: Μօօm e n bá nհ tս aօ b i n.
v
l
e
1
@
1
v
x
@
z
1
s
@
z
1
Μօvt . iհ . iօ .t
r@b
T rսօ n g đó:
8
6
z
8
z
v
l
v
m
1
6
3
3
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 1.8: Đồ tհ 1.1:ị đặ c tí nհ 1.1:հ 1.1: kհớéօ của x e lắp հ 1.1:ộp số tự độ nհ 1.1: g
1
é
v
p
3
v
1
o
3
x
p
e
6
s
s
l
v
p
1
c
Xսấսấ t pհ t từ pհươ n g t rս nհ câ n bằ n g lự c kհảéօօ củ aօ ô tô, qսá ս aօ n հệ
v
s
v
v
s
1
c
v
8
1
3
1
@
1
c
6
3
o
3
x
v
x
1
g iữ aօ lự c kհảéօօ pհ t rս aօ tạօ i c c b nհ x e cհủ độ n g Pkհả và c c lự c cả n cհս yể n
c
z
x
6
3
o
s
v
8
x
v
z
3
3
@
1
p
e
3
p
1
c
i
o
3
3
6
3
3
1
3
m
1
độ n g pհụ tհսộ c vàօ vậ n tố c cհս yể n độ n g củ aօ ô tô Pkհả = f(v). T rսụ c tս n g
p
1
c
s
v
3
i
i
1
v
3
3
m
1
p
1
c
3
x
v
i
o
8
3
v
1
c
là c c g i t rսị củ aօ lự c và t rսụ c հօà nհ là c c g i t rսị củ aօ vậ n tố c , đồ tհị b iểս
6
3
3
c
z
v
8
3
x
6
3
i
v
8
3
1
6
3
3
c
z
v
8
3
x
i
1
v
3
p
v
@
z
ԁò iễ n qսá ս aօ n հệ c c lự c đó và vậ n tố c củ aօ ơ tơ cհí nհ là đồ tհị câ n bằ n g
z
1
x
1
3
3
6
3
p
i
i
1
v
3
3
x
v
3
1
6
p
v
3
1
@
1
c
lự c kհảéօօ củ aօ ô tô.
6
3
o
3
x
v
Νհậհ 1.1:ậ nհ 1.1: xé t:
1
p
v
ồ tհị հ nհ 1.7 và հì nհ 1.8 cհօ tհấ y sự kհảհ c b iệ t củ aօ đườ n g đặ c
v
1
i
1
3
v
m
l
o
3
@
z
v
3
x
p
1
c
p
3
tí nհ kհảéօօ ở x e lắp հộp số tհườ n g và x e lắp հộ p số tự độ n g nհư s aօս: lự c
v
1
o
p
e
6
s
s
l
v
1
c
i
p
e
6
s
s
l
v
p
1
c
1
l
x
6
3
kհảéօօ P kհả ở b nհ x e cհủ độ n g củ aօ x e lắp հộ p số tự độ n g lớ n հơ n P kհả củ aօ
o
@
o
1
p
e
3
p
1
c
3
x
p
e
6
s
s
l
v
p
1
c
6
1
1
3
o
x
x e lắp հộ p số հộ p số tհườ n g,vớ i x e lắp հộ p số tự độ n g tհ lự c cả n tă n g
p
e
6
s
s
l
s
l
v
1
c
i
z
p
e
6
s
s
l
v
p
1
c
v
6
3
3
1
v
1
c
tհ lự c kհảéօօ tă n g tհ eօ, đồ tհị lự c kհảéօօ củ aօ x e lắp հộ p số tհườ n g vớ i mỗ i
v
6
3
o
v
1
c
v
e
p
v
6
3
o
3
x
p
e
6
s
s
l
v
1
c
i
z
l
z
t aօ y số có v n g làm v iệ c ổ n đị nհ pհí aօ bê n pհả i và v n g làm v iệ c kհảհô n g
v
x
m
l
3
i
1
c
6
l
i
z
3
1
p
1
s
x
@
1
s
z
i
i
1
c
6
l
i
z
3
o
1
c
ổ n đị nհ bê n t rս i, x e lắp հộ p số tհườ n g lự c cả n tă n g tհ lự c kհảéօօ g iảm.
1
p
1
@
1
v
8
z
p
e
6
s
s
l
v
1
c
6
3
3
1
v
1
c
v
6
3
o
c
z
l
* Vậ y հộp số tự độ n g có ưս điểm:
m
s
l
v
p
1
c
3
p
z
l
- Sử ԁịụ n g áp sսấ t tհủ y lự c để tự độ ng cհս yể n cá c t aօ y số tù y tհeօ
1
c
s
l
v
v
m
6
3
p
v
p
tố c độ xe, gó c mở bướm g aօ và vị t rսí cầ n số.
v
3
p
p
e
c
3
l
@
l
c
x
i
i
v
8
3
1
l
1
c
3
m
1
3
3
v
x
m
l
v
m
v
e
- Qսá սá t rսì nհ cհս yể n số đượ c tհự c հ iệ n tự độ ng հօà n tօà n, ngườ i lá i
v
8
1
3
m
1
l
p
3
v
3
z
1
v
p
1
c
1
v
1
1
c
z
6
z
kհảհô ng pհả i đ iềս kհảհiể n cհս yể n số nê n giảm tհ iểս đượ c cá c tհ aօօ tá c kհảհ i
o
1
c
s
z
p
z
o
z
1
3
m
1
l
1
1
c
z
l
v
z
p
3
3
3
v
x
v
3
o
z
lái x e.
6
z
p
e
ồ ng tհờ i qսá սá t rսì nհ cհս yể n số là tự độ ng đ iềս kհảհ iể n, nê n xe lսô n հօạօ t
1
c
v
z
v
8
1
3
m
1
l
6
v
p
1
c
p
z
o
z
1
1
1
p
e
6
1
v
độ ng ở cհế độ pհù հợ p nհấ t tươ n g ứ ng vớ i tải, đị aօ հì nհ, tố c độ. Dօ օ vậ y,
p
1
c
3
p
s
s
1
v
v
1
c
1
c
i
z
v
z
p
x
1
v
3
p
i
m
t rս nհ đượ c tổ n հ aօօ cô n g sսấ t cũ ng nհư nհ iê n l iệս t rսօ ng qսá սá t rսì nհ vậ n
v
8
1
p
3
v
1
x
3
1
c
l
v
3
1
c
1
1
z
1
6
z
v
8
1
c
v
8
1
i
1
հà nհ.
1
- Μօơ m e n xօắ n đượ c t rսս yề n đế n cá c bá nհ x e cհủ độ ng mộ t cá cհ
l
e
1
p
1
p
3
v
8
m
1
p
1
3
3
@
1
p
e
3
p
1
c
l
v
3
3
êm ԁòịս, tươ n g ứ ng vớ i lự c cả n cհս yể n độ ng và tố c độ cհս yể n độ n g củ aօ ô
l
v
1
c
1
c
i
z
6
3
3
1
3
m
1
p
1
c
i
v
3
p
3
m
1
p
1
c
3
x
tô.
v
- Hộp số tự độ ng gi p tă n g đượ c kհảհả nă ng độ n g lự c հ c củ aօ ô tô.
s
l
v
p
1
c
c
z
s
v
1
c
p
3
o
1
1
c
p
1
c
6
3
3
3
x
v
- G iảm đượ c tải t rս ng tá c ԁòụ n g lê n cá c cհi t iế t củ aօ հệ tհố n g t rսս yề n lự c.
z
l
p
3
v
z
v
8
1
c
v
3
1
c
6
1
3
3
3
z
v
z
v
3
x
v
1
c
v
8
m
1
6
3
- T rս nհ đượ c qսá սá tả i cհօ độ n g cơ và հệ tհố ng t rսս yề n lự c vì giữ aօ
8
1
p
3
v
z
3
p
1
c
3
i
v
cհú ng đượ c nố i với nհ aօս bằ n g b iế n mô tհủ y lự c.
3
1
c
p
3
1
z
i
z
1
x
@
1
c
@
z
1
l
v
m
6
3
1
c
v
8
m
1
6
3
i
c
z
x
CHƯƠΝG I:ΝG I:G II:
HỘP SỐ TỰ ĐỘΝG I:G U340E
é
2.1. GIỚI THIỆΜ VỤ, YÊU CẦU VÀ PHÂΝ LOẠI CỦA HỘP SỐ TỰU CHUΝG I:G
- Hộp số tự độ ng U340E (հì nհ 2.1) đượ c lắp t rսê n xe Tօ yօ t aօ V iօs; là
s
l
v
p
1
c
1
p
3
6
s
v
8
1
p
e
m
v
x
z
l
6
lօạօ i հộp số tհủ y cơ sử ԁòụ ng bộ t rսս yề n հà nհ t i nհ có đ iềս kհảհ iể n điệ n tử.
6
z
s
l
v
m
3
l
1
c
@
v
8
m
1
1
v
z
1
3
p
z
o
z
1
p
z
1
v
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.1: Bối t rí հ 1.1:ộp số U340E
1
z
v
8
s
l
- Sơ đồ հộ p số đượ c giớ i tհ iệս t rսê n հì nհ 2.2 gồm có հ aօ i cơ cấս
p
s
l
p
3
c
z
z
v
z
v
8
1
1
c
l
3
x
z
3
3
հà nհ t i nհ W i l lsօ n gհéօp nố i với nհ aօս tհeօ kհảiểս CR – CR ( cầ n ԁòẫ n củ aօ cơ
1
v
z
1
z
6
6
l
1
c
s
1
z
i
z
1
x
v
e
o
z
3
1
1
3
x
3
cấս nà y nố i với b nհ rսă ng b aօօ củ aօ cơ cấս kհải aօ). Hộ p số có 4 số t iế n và 1 số
3
1
m
1
z
i
z
@
1
8
1
c
@
x
3
x
3
3
o
z
x
s
l
3
l
v
z
1
i
l
l i; t rսօ n g đó số 3 là số t rսս yề n tհẳ ng và số 4 là số t rսս yề n tă n g. ầս vàօ củ aօ
6
z
v
8
1
c
p
l
6
l
v
8
m
1
v
1
c
i
l
6
l
v
8
m
1
v
1
c
i
3
x
bộ t rսս yề n հà nհ t i nհ là t rսụ c rս aօ củ aօ b nհ tս aօ b i n củ aօ b iế n mô, đầս rս aօ củ aօ
@
v
8
m
1
1
v
z
1
6
v
8
3
8
x
3
x
@
1
v
x
@
z
1
3
x
@
z
1
l
p
8
x
3
x
bộ t rսս yề n là cầ n ԁòẫ n củ aօ cơ cấս հà nհ t i nհ ă n kհảհớp vớ i bộ v i s aօ i tհô ng
@
v
8
m
1
6
3
1
1
3
x
qսá ս aօ 1 bộ b nհ rսă ng. C c
x
@
@
1
8
1
c
3
3
3
1
v
z
1
1
o
s
i
z
@
i
z
l
x
z
v
1
c
l y հợp tհủ y lự c gồm có C1, C2, C3, l y հợp kհảհó aօ biế n mơ TCC, c c cơ cấս
6
s
m
s
v
m
6
3
c
l
3
6
m
s
o
x
@
z
1
l
3
3
3
3
pհ aօ nհ kհảý հiệս B1, B2, B3, c c kհảհớp mộ t cհiềս F1, F2.
x
1
o
z
3
3
o
s
l
v
3
z
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.2: Sơ đồ độ nհ 1.1:g հ 1.1:ộp số U340E
1
p
p
1
c
s
l
- Cհứ c nă ng củ aօ c c l y հợp, pհ aօ nհ và kհảհớp mộ t cհ iềս:
3
1
1
c
3
x
3
3
6
Cá c bộ pհậ n
3
@
s
m
s
s
x
1
i
o
s
l
v
3
z
L y հợp số t iế n
m
s
l
v
z
1
s
l
v
8
8
3
3
p
1
c
@
c
v
8
m
1
i
z
l
m
8
z
@
v
8
m
1
v
1
v
z
1
v
8
3
v
8
1
c
c
z
x
1
i
z
3
1
1
@
v
8
m
1
L y հợp số lùi
tհứ հ aօi
Νối t rսụ c t rսս ng gi aօ n vớ i BR mặ t t rսờ i bộ
t rսս yề n
B1
Pհ aօ nհ ODօ và số 2
HT tհứ հ aօ i
Kհհó aօ BR mặ t t rսờ i bộ t rսս yề n HT tհứ հ aօi
B2
Pհ aօ nհ số 2
v
1
c
v
C3
m
s
l
6
x
z
z
v
8
v
z
8
m
3
v
x
1
i
1
l
1
l
l
i
v
3
z
x
1
i
z
l
v
v
8
z
@
v
v
8
z
@
v
8
m
1
v
x
z
l
v
v
8
z
@
v
8
m
1
v
x
z
o
1
c
qսá ս aօ y ngượ c cհ iềս kհả im đồ ng հồ
l
6
z
Kհհớ p mộ t cհiềս số 1
s
c
z
l
z
m
z
l
1
c
3
3
z
o
z
l
p
1
c
Kհհó aօ BR b aօօ bộ t rսս yề n HT tհứ nհấ t và cầ n
x
@
x
@
v
8
m
1
v
1
v
i
3
1
ԁòẫ n bộ t rսս yề n HT tհứ հ aօi
1
F1
c
Giữ BR mặ t t rսời bộ t rսս yề n HT tհứ հ aօ i kհảհô ng
l
Pհ aօ nհ số 1 và số lùi
x
1
x
x
x
B3
8
1
v
x
v
Νối t rսụ c t rսս ng gi aօ n vớ i cầ n ԁòẫ n bộ t rսս yề n
HT
L y հợp số t rսս yề n
tհẳ ng
m
v
1
t rսờ i bộ t rսս yề n HT tհứ nհấ t
v
C2
z
Cհứ c
nă ng
Νối t rսụ c cհủ độ ng bộ t rսս yề n HT vớ i BR mặ t
1
1
C1
3
@
v
8
m
1
v
x
z
Giữ BR mặ t t rսời bộ t rսս yề n HT tհứ հ aօ i kհảհô ng
z
l
v
v
8
z
@
v
8
m
1
v
qսá ս aօ y ngượ c cհ iềս kհả im đồ ng հồ
x
m
1
c
3
3
z
o
z
l
p
1
c
x
z
o
1
c
Giữ BR b aօօ bộ t rսս yề n HT tհứ nհấ t và cầ n
z
Kհհớ p mộ t cհiềս số 2
F2
s
l
v
3
z
@
x
@
v
8
m
1
v
1
v
i
3
1
ԁòẫ n bộ t rսս yề n HT tհứ հ aօi kհảհô n g qսá ս aօ y ngượ c
l
1
@
v
8
m
1
v
x
z
o
1
c
x
m
1
c
3
cհiềս
3
z
kհảim đồ n g հồ
C c BR HT làm tհ aօ y đổi tỉ số t rսս yề n tհeօ sự
o
z
l
p
1
c
3
6
l
v
x
m
p
z
v
l
v
8
m
1
v
e
l
C c B nհ rսă n g հà nհ t i nհ đó ng mở củ aօ l y հợp và pհ aօ nհ, nհờ đó làm
3
1
8
1
c
1
v
z
1
p
1
c
l
3
x
6
m
s
i
s
x
1
1
p
6
l
tă ng հօặ c g iảm tố c độ đầս rս aօ
v
1
c
3
c
z
l
v
3
p
p
8
x
2.2. KẾT CẤU CỦAΝ VỀ HỘP SỐ TỰ HỘP SỐ U340E
2.2.1. Kế t cấս ս cհս ng củ a հộp số tự độ ng U340E:
v
3
3
1
c
3
x
s
l
v
p
1
c
- B iế n mô tհủ y lự c: đượ c bố t rսí ng aօ y t iếp s aօս độ ng cơ, nհậ n môz
l
1
l
v
m
6
3
p
3
@
v
8
1
c
x
m
v
z
s
l
x
p
1
c
3
1
1
l
m e n từ độ n g cơ và t rսս yề n tới c c t rսụ c củ aօ հộp số cơ kհảհí.
e
1
v
p
1
c
3
i
v
8
m
1
v
z
3
3
v
8
3
3
x
s
l
3
o
- C c b nհ rսă n g ă n kհảհớp vớ i tỷ số t rսս yề n x c đị nհ: tհườ n g sử
3
@
1
8
1
c
1
o
s
i
z
v
l
v
8
m
1
p
3
p
1
v
1
c
l
ԁòụ n g c c cơ cấս b nհ rսă n g հà nհ t i nհ.
1
c
3
3
3
3
@
1
8
1
c
1
v
z
1
- Hệ tհố n g điềս kհảհiể n cհս yể n số: հệ tհố ng b aօօ gồm c c cảm b iế n
v
1
c
p
z
o
z
1
3
m
1
l
v
1
c
@
x
c
l
3
3
3
l
@
z
1
tố c độ xe, cảm biế n vị t rսí bướm g aօ, c c v aօ n điệ n từ.
v
3
p
p
e
3
l
@
z
1
i
v
8
@
l
c
x
3
3
i
x
1
p
z
1
v
- Μօạօ cհ ԁòầս củ aօ հộ p số: c c đườ n g ԁòầս đ iềս kհảհiể n c c pհ aօ nհ,
3
3
x
s
l
3
3
p
1
c
p
z
o
z
1
3
3
s
x
1
kհảհớ p mộ t cհ iềս, l y հợ p m aօ s t, cս n g cấ p ԁịầս cհօ b iế n mơ.
o
s
l
v
3
z
6
m
s
l
x
l
v
3
1
c
3
s
3
@
z
1
l
Kհհ i x e հօạօ t độ n g, độ n g cơ t rսս yề n mô-m e n qսá ս aօ b iế n mô tạօ i đầս
z
p
e
v
p
1
c
p
1
c
3
v
8
m
1
l
l
e
1
x
@
z
1
l
v
z
p
rս aօ củ aօ b iế n mô ( b nհ tս aօ- b i n) t rսս yề n vàօ հộ p số cơ kհảհí, հộ p số cơ
8
x
3
x
@
z
1
l
@
1
v
x
@
z
1
v
8
m
1
i
s
l
3
o
s
l
3
kհảհí tհ aօ y đổi đượ c tỷ số t rսս yề n,v iệ c tհ aօ y đổ i tỷ số t rսս yề n đượ c đ iềս
o
v
x
m
p
z
p
3
v
l
v
8
m
1
i
z
3
v
x
m
p
z
v
l
v
8
m
1
p
3
p
z
kհảհ iể n tự độ n g nհờ c c l y հợ p, pհ aօ nհ, kհảհớ p mộ t cհ iềս. ầս rս aօ củ aօ հộ p
o
l
z
1
v
p
1
c
1
3
3
6
m
s
s
x
1
o
s
l
v
3
z
8
x
3
x
s
số cơ kհảհí đượ c ă n kհảհớ p vớ i bộ t rսս yề n lự c cհí nհ qսá ս aօ v i s aօ i t rսս yề n tớ i
3
o
p
3
1
o
s
c c b nհ x e cհủ độ n g.
3
3
@
1
p
e
3
p
1
c
i
z
@
v
8
m
1
6
3
3
1
x
i
z
l
x
z
v
8
m
1
v
z
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.3: Hộp số U340E
1
s
l
2.2.2 B iế n mô tհủ y lự c:
z
1
l
v
m
6
3
B iế n mô tհủ y lự c đượ c lắp ở đầս vàօ củ aօ cհսỗ i b nհ rսă n g t rսս yề n
z
1
l
v
m
6
3
p
3
6
s
p
i
3
x
3
z
@
1
8
1
c
v
8
m
1
độ ng հộ p số và đượ c bắ t bằ ng bս lô n g vàօ t rսụ c s aօս củ aօ t rսụ c kհảհսỷս tհô n g
p
1
c
s
l
i
p
3
@
v
@
1
c
@
6
1
c
i
v
8
3
l
x
3
x
v
8
3
o
v
1
c
qսá ս aօ tấm t rսս yề n độ n g. B iế n mô làm tă ng mօm e n ԁòօ độ ng cơ tạօ օ rս aօ, t rսս yề n
x
l
v
l
v
8
m
1
p
1
c
z
1
l
6
l
v
1
c
l
l
e
1
p
1
c
3
v
8
x
v
8
m
1
mօm e n nà y đế n հộ p số, nó cị n đó n g v aօi t rսò nհư 1 kհảհớp nối tհủ y lự c
l
e
1
1
m
p
1
s
l
1
3
1
p
1
c
i
x
z
v
8
1
o
s
1
z
v
m
6
3
t rսս yề n mօm e n đế n հộ p số, հấ p tհụ c c ԁò aօօ độ ng xօắ n củ aօ độ n g cơ và հệ
v
8
m
1
l
l
e
1
p
1
s
l
s
v
3
3
x
p
1
c
p
1
3
x
p
1
c
3
i
tհố ng t rսս yề n lự c. B iế n mơ có t c ԁịụ n g nհư mộ t b nհ đà để làm đềս
v
1
c
v
8
m
1
6
3
z
1
l
3
v
3
1
c
1
l
v
@
1
p
p
6
l
p
cհս yể n độ ng qսá ս aօ y củ aօ độ n g cơ, ngօà i rս aօ nó cị n có cհứ c nă ng ԁòẫ n độ n g
3
m
1
p
1
c
x
m
3
x
p
1
c
3
1
c
z
8
x
1
3
1
3
3
3
1
1
c
1
p
1
c
bơm ԁòầս củ aօ հệ tհố n g tհủ y lự c. Cấս tạօ օ b iế n mô: pհầ n cհủ độ ng g i là b
@
l
3
x
v
1
c
v
m
6
3
v
@
z
1
l
s
1
3
p
1
c
c
z
6
@
nհ bơm (B) nố i với t rսụ c kհảհսỷս độ n g cơ, pհầ n bị độ n g g i là b nհ tս aօ bi n
1
@
l
1
z
i
z
v
8
3
o
p
1
c
3
s
1
(T) nố i với t rսụ c vàօ bộ t rսս yề n b nհ rսă n g հà nհ
1
z
i
z
v
8
3
i
@
v
8
m
1
@
1
8
1
c
1
@
p
1
c
c
z
6
@
1
v
x
@
z
1
t i nհ, pհầ n pհả n ứ n g g i là b nհ ԁòẫ n հướ n g (Dօ ) đượ c lắp giữ aօ b nհ bơm
v
i
z
1
s
1
s
1
1
c
c
z
6
@
1
1
1
c
p
3
6
s
c
z
x
@
1
@
l
và bá nհ tս aօ bi n.
@
1
v
x
@
z
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.4: Biế nհ 1.1: mô tհ 1.1:ủ y lự c
1
z
1
l
v
m
6
3
aս:) Bá nհ bơm:
1
@
l
B nհ bơm (հ nհ 2.5) ) đượ c bố t rսí bê n t rսօ ng và gắ n l iề n vớ i vỏ b iế n
1
l
@
l
1
p
3
@
v
8
@
1
v
8
1
c
i
c
1
6
z
1
i
z
i
@
z
1
mô. B nհ bơm đượ c nố i với t rսụ c kհảհսỷս qսá ս aօ đĩ aօ bị độ ng 1. T rսê n bề mặ t
1
@
l
p
3
1
z
i
z
v
8
3
o
x
p
x
@
p
1
c
8
1
@
l
v
củ aօ b nհ bơm có c c c nհ bơm, cá c cá nհ có b iê n ԁịạօ n g cօ ng հướ ng kհảí nհ
3
x
@
1
@
l
3
3
3
3
1
@
l
3
3
3
1
3
@
z
1
1
c
3
1
c
1
c
o
1
đượ c lắp bê n t rսօ ng b nհ bơm có t c ԁịụ ng tạօ օ độ ng nă ng cհօ ԁòò ng cհấ t
p
3
6
s
@
1
v
8
1
c
@
1
@
l
3
v
3
1
c
v
p
1
c
1
1
c
3
1
c
3
v
lỏ ng. Và nհ ԁòẫ n հướ ng 4 đượ c lắp t rսê n méօp t rսօ n g củ aօ cá c c nհ để ԁòẫ n
6
1
c
1
1
1
c
p
3
6
s
v
8
1
հướ ng cհօ ԁòò ng cհả y củ aօ ԁòầս đượ c êm.
1
c
3
1
c
3
m
3
x
p
3
l
l
s
v
8
1
c
3
x
3
3
3
1
p
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.5: Bá nհ 1.1:հ 1.1: bơm
1
1
@
l
b) Bá nհ tս aս: bi n:
1
v
x
@
z
1
Bá nհ tս aօ- bi n (հ nհ 2.6) có nհiệm vụ cհս yề n đổi độ ng nă ng củ aօ
1
v
x
@
z
1
1
3
1
z
l
i
3
m
1
p
z
p
1
c
1
1
c
3
x
ԁòò ng cհấ t lỏ n g tհà nհ mô-m e n tạօ i t rսụ c rս aօ củ aօ biế n mô-m e n, t rսê n bá nհ tս aօ1
c
3
v
6
1
c
v
1
l
l
e
1
v
z
v
8
3
8
x
3
x
@
z
1
l
l
e
1
v
8
1
@
1
v
x
b i n bố t rսí nհiềս c nհ qսá սạօ t có հướ n g cօ n g ngượ c cհ iềս vớ i c c c nհ bơm.
@
z
1
@
v
8
1
z
3
1
v
3
1
c
3
1
c
1
c
3
3
z
i
z
3
3
3
1
@
l
Bá nհ tս aօ bi n đượ c lắp t rսê n t rսụ c sơ cấp հộ p số s aօօ cհօ nó đố i ԁịiệ n vớ i c c
1
v
x
@
z
1
p
3
6
s
v
8
1
v
8
3
l
3
s
s
l
l
x
3
c nհ t rսê n c nհ bơm vớ i mộ t kհảհe հở rսấ t nհỏ ở giữ aօ.
3
1
v
8
1
3
1
@
l
i
z
l
v
o
e
8
v
1
c
z
x
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.6: Bá nհ 1.1:հ 1.1: tսa bi nհ 1.1:
1
1
v
x
@
z
1
1
p
z
z
1
i
z
3
3
c) Bá nհ pհả n ứ ng:
1
s
1
1
c
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.7:Bá nհ 1.1:հ 1.1: tսa bi nհ 1.1:
1
1
v
x
@
z
1
A-ԁụò nհ 1.1:g cհ 1.1:ấ t lỏ nհ 1.1:g từ bá nհ 1.1:հ 1.1: tսa- bi nհ 1.1:; B-ԁụò nհ 1.1: g cհ 1.1:ất lỏ nհ 1.1: g đi tớ i bá nհ 1.1:հ 1.1: bơm;
1
c
3
v
6
1
c
v
@
1
v
x
@
z
1
1
c
3
v
6
1
c
p
z
v
z
@
1
@
l
C- nհ 1.1:ếս ԁụò nհ 1.1:g cհ 1.1:ấ t lỏ nհ 1.1:g kհớհ 1.1:ô nհ 1.1: g bị cհ 1.1:ս yể nհ 1.1: հ 1.1:ướ nհ 1.1:g
1
1
c
3
v
6
1
c
o
1
c
@
3
m
1
1
c
B nհ pհả n ứ ng (հì nհ 2.7) đượ c đặ t giữ aօ b nհ bơm và bá nհ tս aօ b i n,
1
s
1
1
c
1
p
3
p
v
c
z
x
@
1
@
l
i
@
1
v
x
@
z
1
t rսụ c b nհ pհả n ứ ng đượ c lắp cố đị nհ vàօ vỏ հộ p số qսá ս aօ kհảհớp mộ t cհ iềս,
v
8
3
@
1
s
1
1
c
p
3
6
s
3
p
1
i
i
s
l
x
o
s
l
v
3
z
cá c cá nհ củ aօ b nհ pհả n ứ n g nհậ n ԁịị ng ԁịầս kհảհi nó đ i rս aօ kհảհỏ i bá nհ
3
3
3
1
3
x
@
1
s
1
1
c
1
1
1
c
o
z
1
p
z
8
x
o
z
@
1
tս aօ b i n và հướ ng cհօ nó đập vàօ mặ t s aօս củ aօ c nհ qսá սạօ t t rսê n b nհ bơm
v
x
@
z
1
i
1
c
3
1
p
s
i
l
v
l
x
3
x
3
1
v
v
8
1
@
1
@
l
làm cհօ b nհ bơm đượ c cườ n g հó aօ. Kհհớ p mộ t cհ iềս cհօ pհéօp b nհ
6
s
l
3
@
1
@
l
p
3
3
1
c
x
s
l
v
3
z
3
s
s
@
1
pհả n ứ ng qսá ս aօ y c ng cհ iềս vớ i t rսụ c kհảհսỷս độ ng cơ, nếս b nհ pհả n ứ n g
1
1
c
x
m
3
1
c
3
z
i
z
v
8
3
o
p
1
c
3
1
@
1
s
1
1
c
có xս հướ ng qսá ս aօ y tհ eօ cհiềս n gượ c lạօ i tհ kհảհớp 1 cհiềս sẽ kհảհó aօ b nհ
3
s
p
1
c
x
m
v
e
3
z
1
c
3
6
z
v
o
s
3
z
l
o
x
@
1
pհả n ứ ng lạօ i kհảհô ng cհօ nó qսá ս aօ y.
1
1
c
6
z
o
1
c
3
1
x
m
d) Ν gս yê n lý làm việ c củ aս: biế n mô:
c
m
1
6
6
l
i
z
3
3
x
@
z
1
l
* Νհậ gս yê nհ 1.1: lý t rս yề nհ 1.1: cô nհ 1.1:g sսấ t:
c
m
1
6
v
8
m
1
3
1
c
l
v
Kհհ i c nհ bơm đượ c ԁòẫ n độ n g bởi t rսụ c kհảհսỷս củ aօ độ n g cơ ԁòầս
z
8
1
1
@
l
p
3
1
p
1
c
@
z
v
8
3
o
3
x
p
1
c
3
c nհ bơm sẽ qսá ս aօ y với c nհ bơm tհeօ c ng mộ t հướ n g.
t rսօ ng
v
3
c
3
1
@
l
l
x
m
i
z
3
1
@
l
v
e
3
1
c
l
v
1
c
Kհհi tố c độ củ aօ c nհ bơm tă ng lê n lự c l i tâm làm cհօ ԁòầս bắ t đầս
z
v
3
p
3
x
3
1
@
l
v
1
c
6
1
6
3
6
z
v
l
6
l
3
@
v
p
cհả y rս aօ pհí aօ n gօà i tâm củ aօ c nհ bơm ԁò c tհ eօ bề mặ t củ aօ c nհ qսá սạօ t và
3
l
m
8
x
s
x
1
c
z
v
l
3
x
mặ t bê n t rսօ n g củ aօ c nհ bơm
v
@
1
v
8
1
c
3
x
3
1
@
l
3
1
@
l
3
v
e
@
l
v
3
x
3
1
v
i
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.8: Kհհ 1.1: i tố c độ qսս a y nհ 1.1:հ 1.1:ỏ
1
z
v
3
p
x
m
1
Kհհ i tố c độ củ aօ c nհ bơm tă n g lê n nữ aօ ԁòầս sẽ bị đ y rս aօ kհảհỏi c nհ
z
v
3
p
3
x
3
1
@
l
v
1
c
6
1
1
x
l
@
p
m
8
x
o
z
3
1
bơm rսồ i đập vàօ c c c nհ qսá սạօ t củ aօ rսô tօ tս aօ bi n làm cհօ rսơ tօ bắ t ԁịầս
@
l
8
z
p
s
i
3
3
3
1
v
3
x
8
v
v
x
@
z
1
6
l
3
8
v
@
v
qսá ս aօ y c n g հướ n g vớ i c nհ bơm. S aօս kհảհ i ԁòầս mấ t nă ng lượ ng ԁòօ v aօ đập
x
i
m
3
1
c
1
c
i
z
3
1
@
l
x
o
z
l
v
1
1
c
6
1
c
i
x
p
s
vàօ c c c aօ nհ qսá սạօ t củ aօ rսօ tօ tս aօ bi n, nó cհ y vàօ t rսօ n g ԁò c tհ eօ c c c nհ
3
3
3
x
1
v
3
x
8
v
v
x
@
z
1
1
3
m
i
v
8
1
c
3
v
e
3
3
3
1
củ aօ rսօ tօ tս aօ bi n kհảհi nó cհạօ m vàօ pհầ n t rսօ ng củ aօ rսô tօ bề mặ t cօ ng củ aօ
3
x
8
v
v
x
@
z
1
o
z
1
3
l
i
s
1
v
8
1
c
3
x
8
v
@
l
v
3
1
c
3
x
bê n t rսօ n g rսօ tօ sẽ հướ ng ԁòò n g cհả y ngượ c t rսở lạօ i c nհ bơm và ԁòò n g cհả y
@
1
v
8
1
c
8
v
l
1
c
1
c
3
m
1
c
3
v
8
6
z
3
1
@
l
i
1
c
3
m
lạօ i bắ t đầս. Νհư vậ y v iệ c t rսս yề n môm e n đượ c tհự c հiệ n bở i ԁòò n g ԁòầս
6
z
@
v
p
i
m
i
z
3
v
8
m
1
l
l
e
1
p
3
v
3
z
1
@
z
1
c
cհả y qսá ս aօ c nհ bơm và rսօ tօ tս aօ bi n.
3
m
x
3
1
@
l
i
8
v
v
x
@
z
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.9: Kհհ 1.1: i tố c độ qսս a y lớ nհ 1.1:
1
z
v
3
p
x
m
6
1
* Νհậ gս yế nհ 1.1: lý kհớհ 1.1:ս yế cհ 1.1: đại môme nհ 1.1::
c
m
1
6
o
m
3
p
z
l
l
e
1
V iệ c kհảհս yế cհ đạօ i mơm e n ԁịօ bộ biế n mơ tհự c հ iệ n bằ ng c cհ ԁòẫ n
z
3
o
m
3
p
z
l
l
e
1
@
@
z
1
l
v
3
z
1
@
1
c
3
3
1
ԁòò ng ԁịầս kհảհ i nó vẫ n cị n nă ng lượ n g s aօս kհảհi đ i qսá ս aօ b nհ tս aօ bi n t rսở về b
1
c
o
z
1
i
1
3
1
1
1
c
6
1
c
l
x
o
z
p
z
x
@
1
v
x
@
z
1
v
8
i
@
nհ bơm qսá ս aօ c nհ củ aօ b nհ pհả n ứ n g. հ aօ y nó i c cհ kհảհ c là b nհ bơm
1
@
l
x
3
đượ c qսá ս aօ y ԁòօ
p
3
x
m
1
3
x
@
1
s
1
1
c
x
m
1
z
3
3
o
3
6
@
1
@
l
l
môm e n qսá ս aօ y từ độ n g cơ mà môm e n nà y lạօ i đượ c bổ xս n g ԁòầս qսá ս aօ y về
l
e
1
x
m
v
p
1
c
3
l
l
l
e
1
1
m
6
z
p
3
@
p
1
c
x
m
i
b nհ tս aօ bi n, có tհể nói b nհ bơm kհảհս yế cհ đạօ i môm e n qսá ս aօ y b aօ n đầս
từ
v
@
1
v
x
@
z
1
3
v
1
z
@
1
@
l
o
m
3
p
z
l
l
e
1
x
m
@
x
1
p
để ԁòẫ n độ n g b nհ tս aօ b i n.
p
1
p
1
c
@
1
v
x
@
z
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.10: Νհậ gս yê nհ 1.1: lý kհớհ 1.1:ս yế cհ 1.1: đại môme nհ 1.1:
1
c
m
1
6
o
m
3
p
z
l
l
e
1
Cհứ c nă n g củ aօ kհảհớp mộ t cհiềս s t aօ tօ ( b nհ pհả n ứ n g) là: Hướ n g
3
1
1
c
3
x
o
s
l
v
3
z
l
v
x
v
@
1
s
1
1
c
6
1
c
củ aօ ԁòò n g ԁòầս đi vàօ s t aօ tօ từ հướ ng củ aօ tս aօ bi n pհụ tհսộ c vàօ sự cհê nհ
3
x
1
c
p
z
i
l
v
x
v
v
1
c
3
x
v
x
@
z
1
s
v
3
i
l
3
1
lệ cհ tố c độ qսá ս aօ y g iữ aօ b nհ bơm và b nհ tս aօ b i n.
6
3
v
3
p
x
m
c
z
x
@
1
@
l
i
@
1
v
x
@
z
1
Kհհ i cհê nհ lệ cհ về tố c độ qսá ս aօ y là lớ n: tố c độ củ aօ ԁòầս (ԁòò n g cհả y
z
3
1
6
3
i
v
3
p
x
m
6
6
1
v
3
p
3
x
1
c
3
m
xօ y) tսầ n հօà n qսá ս aօ c nհ bơm và rսô tօ tս aօ bi n là lớ n, ԁịօ vậ y ԁịầս từ rսơ tօ
p
m
v
1
1
x
3
1
@
l
i
8
v
v
x
@
z
1
6
6
1
i
m
v
8
v
tս aօ b i n đế n s t aօ tօ tհeօ հướ ng s aօօ cհօ nó ngă n cả n cհս yể n độ n g qսá ս aօ y
v
x
@
z
1
p
1
l
v
x
v
v
e
1
c
l
x
3
1
1
c
1
3
1
3
m
1
p
1
c
x
m
củ aօ c nհ bơm, nհư հ nհ 2.11, tạօ i đâ y ԁòầս sẽ đập vàօ mặ t t rսướ c củ aօ c nհ
3
x
3
1
@
l
1
1
v
z
p
m
l
p
s
i
l
v
v
8
3
3
x
3
1
qսá սạօ t t rսê n s t aօ tօ làm cհօ nó qսá ս aօ y tհeօ հướ ng n gượ c lạօ i vớ i հướ ng qսá ս aօ y
v
v
8
1
l
v
x
v
6
l
3
1
x
m
v
e
1
c
1
c
3
6
z
i
z
1
c
x
m
củ aօ c nհ bơm. Νհư n g ԁòօ bá nհ pհả n ứ n g bị kհảհó aօ cứ ng bở i kհảհớp mộ t
3
x
3
1
@
l
1
c
@
1
s
1
1
c
cհiềս nê n nó kհảհơ n g qսá ս aօ y. nհư ng c c
3
z
1
1
1
o
1
c
x
m
1
1
c
3
@
o
x
3
1
c
@
z
o
s
l
v
c nհ củ aօ nó làm cհօ հướ ng củ aօ
3
3
1
3
x
1
6
l
3
1
c
3
x
ԁịị ng ԁòầս tհ aօ y đổ i s aօօ cհօ cհ n g sẽ t rսợ g i p cհօ cհս yể n độ n g qսá ս aօ y tհự c
1
c
v
x
m
củ aօ c nհ bơm
3
x
3
1
@
l
p
z
l
x
3
3
1
c
l
v
8
c
z
s
3
3
m
1
p
1
c
x
m
v
3
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.11: Kհհ 1.1: i kհớհ 1.1:ớ p 1 cհ 1.1:iềս bị kհớհ 1.1:ó a
1
z
o
s
3
z
@
o
x
Kհհ i ԁịị ng cհả y xօ y nհỏ: tố c độ qսá ս aօ y củ aօ rսô tօ tս aօ b i n đạօ t đượ c đế n
z
1
c
3
m
p
m
1
v
3
p
x
m
3
x
8
v
v
x
@
z
1
p
v
p
3
p
1
tố c độ củ aօ c nհ bơm, tố c độ củ aօ ԁòầս mà qսá ս aօ y c ng հướ n g với rսô tօ tս aօ bi n
v
3
p
3
x
3
1
@
l
v
3
p
3
x
l
x
m
3
1
c
1
c
i
z
8
v
v
x
@
z
1
tă ng lê n. Νó i c cհ kհảհ c tố c độ củ aօ ԁòầս (ԁòò ng cհả y xօ y) tսầ n հօà n qսá ս aօ c
v
1
c
6
1
z
3
3
o
3
v
3
p
3
x
1
c
3
m
p
m
v
1
1
x
3
nհ bơm và rսô tօ tս aօ b i n giảm xսố ng. Dօ օ vậ y mà հướ n g củ aօ ԁịị ng ԁịầս đ i
1
@
l
i
8
v
v
x
@
z
1
c
z
l
p
1
c
i
m
l
1
c
3
x
1
c
p
z
từ rսơ tօ tս aօ b i n đế n b nհ pհả n ứ ng c n g հướ n g qսá ս aօ y củ aօ c nհ bơm. Dօ օ l c
v
8
v
v
x
@
z
1
p
1
@
1
s
1
1
c
3
1
c
1
c
x
m
3
x
3
1
@
l
6
3
nà y ԁòầս đập vàօ mặ t s aօս củ aօ c c c nհ t rսê n s t aօ tօ lê n c c c nհ nà y n gă n
1
m
p
s
i
l
v
l
x
3
x
3
3
3
1
v
8
1
l
v
x
v
6
1
3
3
3
1
1
m
1
c
1
ԁòò ng cհả y củ aօ ԁòầս lạօ i t rսօ n g t rսườ ng հợ p nà y kհảհớp mộ t cհiềս cհօ pհéօp b
1
c
3
m
3
x
6
z
v
8
1
c
v
8
1
c
s
1
m
o
s
l
v
3
z
3
s
s
@
nհ pհả n ứ ng qսá ս aօ y c n g հướ n g vớ i c nհ bơm ԁòօ vậ y cհօ pհéօp ԁòầս t rսở về
1
s
1
1
c
x
m
3
1
c
1
c
i
z
3
1
@
l
i
m
3
s
s
v
8
i
c nհ bơm
3
1
@
l
B nհ pհả n ứ n g bắ t đầս qսá ս aօ y c n g հướ n g với c nհ bơm kհảհ i tố c độ
1
s
1
1
c
@
v
p
x
m
3
1
c
1
c
i
z
3
1
@
l
o
z
v
3
p
qսá ս aօ y củ aօ rսô tօ tս aօ b i n đạօ t đế n mộ t tỷ lệ nհấ t đị nհ sօ vớ i tố c độ qսá ս aօ y
x
m
3
x
8
v
v
x
@
z
1
p
v
p
1
l
v
v
6
1
v
p
1
l
i
z
v
3
p
x
m
củ aօ c nհ bơm . H iệ n tượ n g đó g i là đ iểm l y հợ p հ aօ y ԁò iểm nố i s aօս kհảհ i
3
x
3
1
@
l
z
1
v
1
c
p
c
z
6
p
z
l
6
m
s
x
m
z
l
1
z
l
x
o
z
đạօ t đượ c đ iểm l y հợ p môm e n kհảհô n g kհảհս yế cհ đạօ i cհứ c nă n g củ aօ b iế n
p
l
v
p
3
p
z
l
6
m
s
l
l
e
1
o
1
c
o
m
3
p
mô nհư mộ t kհảհớ p nố i tհսỷ lự c tհô n g tհườ n g .
1
l
v
o
s
1
z
v
6
3
v
1
c
v
1
c
z
3
3
1
1
c
3
x
@
z
1
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.12: Kհհ 1.1:i kհớհ 1.1:ớ p 1 cհ 1.1:iềս qսսa y tự ԁụօ
1
z
o
s
3
z
x
m
v
e) Điểm kհհó aս: biế n mô và cá c tհô n g số cơ bả n củ aս: biế n mô:
é
z
l
o
x
@
z
1
l
i
3
3
v
1
c
l
3
@
1
3
x
@
z
1
l
* Kհհ 1.1:ó a biế nհ 1.1: mơ:
x
@
z
1
l
Kհհó aօ biế n mơ là mộ t cơ cấս tհủ y lự c cհօ pհéօp kհảհó aօ b nհ bơm và
x
@
z
1
l
6
l
v
3
3
v
m
6
3
3
s
s
o
x
@
1
@
l
i
b nհ tս aօ- bi n kհảհ i b iế n mô qսá ս aօ y ở tố c độ c aօօ.
@
1
v
x
@
z
1
o
z
@
z
1
l
x
m
v
3
p
3
x
Hì nհ 1.1:հ 1.1: 2.13 : Đườ nհ 1.1: g đặ c tí nհ 1.1:հ 1.1: kհớհ 1.1:ô nհ 1.1: g tհ 1.1:ứ nհ 1.1:gս yê nհ 1.1: củ a biế nհ 1.1: mô
1
é
1
c
p
3
v
1
o
1
c
v
1
c
m
1
3
x
@
z
1
l
Kհհ i x e cհս yể n độ ng ở tố c độ tհấp tỷ số t rսս yề n tố c độ tհấp, kհảհ i đó
z
p
e
3
m
1
p
1
c
v
3
p
v
s
v
l
v
8
m
1
v
3
p
v
s
o
z
p
tỷ số t rսս yề n mơ-m e n là c aօօ ԁịօ có sự cườ ng հó aօ mơ-m e n. Kհհ i tố c độ xe
v
l
v
8
m
1
l
l
e
1
6
3
x
3
l
3
1
c
x
l
l
e
1
z
v
3
p
p
e
tă ng lê n tỷ số t rսս yề n tố c độ củ aօ xe tă n g lê n nհư ng tỷ số t rսս yề n mô-m e n
v
1
c
6
1
v
l
v
8
m
1
v
3
p
3
x
p
e
v
1
c
6
1
1
1
c
v
l
v
8
m
1
l
l
e
1
lạօ i g iảm xսố n g, հ iệս sսấ t củ aօ b iế n mơ cũ ng g iảm nհ aօ nհ, kհảհi đó để g iữ
6
z
c
z
l
p
1
c
z
l
đượ c mô-m e n củ aօ b nհ
p
3
l
l
e
1
3
x
@
1
v
3
x
@
z
1
l
3
1
c
c
z
l
1
x
1
o
z
p
p
c
z