Hệ thống giao dịch TPCP vận hành như thế nào potx

Hệ thống giao dịch TPCP vận hành như thế nào?
Trên thực tế, thị trường này đã quá trình hình thành, phát triển trong suốt 9 năm qua song song với thị trường cổ phiếu niêm yết.
Dưới đây là các mốc thời gian đáng chú ý góp phần làm nên một thị trường TPCP chuyên biệt như ngày nay.
Tháng 8/2000: TPCP được đưa vào giao dịch trên Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Tp.HCM, nay là HOSE. Đây là sự kiện đầu
tiên đánh dấu việc TPCP được giao dịch trên thị trường chứng khoán và được coi như một loại hàng hóa trên thị trường chứng
khoán.
Tháng 11/2003: Chính phủ ban hành Nghị định 141/2003/NĐ-CP về việc phát hành trái phiếu Chính phủ, trái phiếu Chính phủ
bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương bằng đồng Việt Nam và ngoại tệ trong phạm vi cả nước.
Theo đó, trái phiếu Chính phủ do Chính phủ phát hành bao gồm: Tín phiếu kho bạc, trái phiếu kho bạc, trái phiếu công trình
Trung ương, trái phiếu đầu tư, trái phiếu ngoại tệ và công trái xây dựng Tổ quốc.
Trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh có kỳ hạn từ 1 năm trở lên, do các doanh nghiệp phát hành để huy động vốn cho các dự án
đầu tư theo chỉ định của Thủ tướng Chính phủ và được phát hành cho từng công trình cụ thể. Tổng giá trị trái phiếu được phát
hành cho một công trình không vượt quá tổng giá trị công trình và mức phát hành cụ thể cho từng công trình phải theo quyết định
của Thủ tướng Chính phủ.
Cũng có kỳ hạn trên 1 năm, trái phiếu chính quyền địa phương do ủy ban nhân dân cấp tỉnh ủy quyền cho Kho bạc Nhà nước
hoặc tổ chức tài chính, tín dụng trên địa bàn phát hành nhằm huy động vốn cho các dự án, công trình thuộc nguồn vốn đầu tư của
ngân sách địa phương đã có trong kế hoạch nhưng chưa được bố trí vốn ngân sách trong năm.
Tháng 8/2005: TPCP được đưa vào giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội.
Sau 5 năm giao dịch trên Sở GDCK Tp.HCM, lần đầu tiên TPCP được đưa vào giao dịch trên Trung tâm GDCK Hà Nội sau khi
Trung tâm này được thành lập. Cũng kể từ thời điểm này, TPCP được giao dịch song song trên cả hai sàn Hà Nội và Tp.HCM.
Tháng 6/2006: Quyết định số 2276/QĐ-BTC về tập trung đấu thầu TPCP tại Trung tâm GDCK Hà Nội.
Quyết định này quy định sẽ chỉ tập trung hoạt động đấu thầu trái phiếu Chính phủ, bao gồm trái phiếu kho bạc và trái phiếu đầu
tư tại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội kể từ ngày 01/07/2006.
Chỉ sau 3 tháng kể từ ngày Quyết định này ra đời, Trung tâm GDCK Hà Nội đạt được những thành công bước đầu khi tổ chức
thành công 4 phiên đấu thầu Trái phiếu Chính phủ theo kế hoạch huy động vốn của Kho bạc Nhà nước, huy động được 1.200 tỷ
đồng trái phiếu kỳ hạn 5 năm, đạt 80% khối lượng gọi thầu; đã có 38 loại trái phiếu đăng ký giao dịch với tổng giá trị đạt 7.027 tỷ
đồng.
Đây được xem là bước đệm để tạo tiền đề hình thành thị trường Trái phiếu Chính phủ chuyên biệt tại TTGDCK Hà Nội.
Tháng 6/2006: Quyết định 46/2006/QĐ-BTC ban hành Quy chế về việc phát hành trái phiếu Chính phủ theo lô lớn.
Theo đó, khối lượng phát hành của một lô lớn trái phiếu tối thiểu là 1.000 tỷ đồng. Kỳ hạn của trái phiếu lô lớn từ 5 năm trở lên.
Trái phiếu lô lớn được phát hành theo phương thức sau: đấu thầu trái phiếu hoặc bảo lãnh phát hành trái phiếu. Thời hạn phát

hành của một lô lớn trái phiếu tối đa không quá 365 ngày.
Việc phát hành trái phiếu Chính phủ theo lô lớn nhằm mục đích tăng cường khả năng huy động vốn và cho đầu tư phát triển,
đồng thời nâng cao tính thanh khoản của trái phiếu Chính phủ trên thị trường giao dịch và tạo khả năng hình thành lãi suất chuẩn
cho các công cụ nợ.
Tháng 1/2008: Quyết định 86/2008/QĐ-BTC phê duyệt đề án xây dựng thị trường TPCP chuyên biệt.
Đây được xem là mốc sự kiện quan trọng nhất vì đã đặt ra mục tiêu, lộ trình và xác định mô hình phát triển của Thị trường TPCP.
Đề án được xây dựng nhằm tạo ra một thị trường giao dịch trái phiếu chuyên biệt, tách hẳn khỏi thị trường giao dịch cổ phiếu.
Các nội dung chính của đề án bao gồm thực trạng thị trường trái phiếu Chính phủ; yêu cầu huy động vốn ngân sách và định
hướng phát triển; Mục tiêu, quan điểm, nguyên tắc phát triển thị trường giao dịch trái phiếu Chính phủ
Hàng hóa giao dịch bao gồm các loại trái phiếu Chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu Chính phủ bảo lãnh. Tất
cả các loại trái phiếu giao dịch trong hệ thống đều được lưu ký tập trung tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán.
Trái phiếu Chính phủ giao dịch sẽ được gán mã giao dịch và mã định danh riêng biệt để tạo thuận lợi cho hoạt động giao dịch và
quản lý. Phương thức giao dịch được áp dụng là thỏa thuận. Thành viên có thể thực hiện giao dịch thỏa thuận từ xa thông qua hệ
thống mạng máy tính nội bộ mở rộng.
Lộ trình triển khai đề án gồm:
Stt
Nội dung
Thời gian
1
Xây dựng và hoàn chỉnh Đề án trình Bộ Tài chính phê duyệt.
Quý IV/2007 và Quý I/2008
2
Xây dựng thiết kế hệ thống cho giao dịch trái phiếu Chính phủ tại HASTC (hệ thống giao dịch và hệ thống công bố thông tin)
theo mô hình đa định chế của giai đoạn 1;
Hệ thống thanh toán, bù trừ và lưu ký trái phiếu cho Trung tâm lưu ký chứng khoán
Quý IV/2007 và Quý I/2008
3
Xây dựng khung pháp lý cho thị trường trái phiếu (Quy chế Giao dịch; thành viên, Công bố thông tin; Giám sát thị trường )
Quý I /2008
4

Chuyển giao dịch trái phiếu Chính phủ từ HOSE ra HASTC để thống nhất đầu mối về giao dịch trái phiếu Chính phủ.
Quý I/2008
5
Chạy thử hệ thống để đưa vào vận hành
Quý II/2008
6
Thực hiện triển khai áp dụng hệ thống mới
Quý II/2008
Tháng 5/2008: Ủy ban Chứng khoán Nhà nước quyết định chuyển trái phiếu chính phủ từ sàn Tp.HCM sang niêm yết tại sàn Hà
Nội.
Theo quyết định, từ ngày 2/6/2008, toàn bộ Trái phiếu chính phủ niêm yết tại HOSE sẽ chính thức niêm yết và giao dịch tại
HASTC. Những Trái phiếu chính phủ có thời gian đáo hạn tối thiểu từ 6 tháng trở lên tính từ ngày 2/6/2008 thì Trung tâm Lưu ký
Chứng khoán phải thực hiện rà soát để tập hợp theo dõi các loại hình trái phiếu, kỳ hạn, lãi suất
Tháng 7/2008: Quyết định Số 46/2008/QĐ-BTC ban hành Quy chế quản lý giao dịch TPCP tại Trung tâm GDCK Hà Nội.
Quy chế này quy định về hoạt động đăng ký niêm yết, công bố thông tin, thành viên giao dịch trái phiếu Chính phủ (TPCP), giao
dịch và quản lý giao dịch TPCP niêm yết tại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (TTGDCKHN).
Quy chế này quy định về Thành viên giao dịch TPCP tại TTGDCKHN; Hệ thống giao dịch TPCP; Giá yết; Giá thực hiện; Thành
viên thông thường; Thành viên đặc biệt ; Giao dịch thông thường; và Giao dịch mua bán lại.
Tháng 9/2009: Hệ thống giao dịch Trái phiếu Chính phủ chuyên biệt chính thức được Sở GDCK Hà Nội (HNX) đưa vào vận
hành và ra mắt vào ngày 24/09/2009 tới với mục tiêu phát huy tối đa tầm quan trọng của kênh huy động vốn này đối với nền kinh
tế.
Mục tiêu xây dựng và phát triển Thị trường TPCP là mở rộng thị trường, tăng cường tính thanh khoản trên thị trường TPCP, liên
kết thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp, và tăng cường công tác giám sát thị trường.
sự ra đời của thị trường này được kỳ vọng không chỉ là một kênh dẫn vốn hữu hiệu của nền kinh tế mà còn làm đa dạng hóa các
công cụ đầu tư trên thị trường vốn. Đồng thời, thị trường TPCP còn giúp tăng cường sự độc lập trong điều hành chính sách tiền tệ
của các ngân hàng trung ương thông qua mua bán TPCP, tác động trực tiếp đến lượng cung tiền và các biến số kinh tế vĩ mô.
Nguyễn Tuân
TIỀN TỆ - NGÂN HÀNG
Giá trị thị trường trái phiếu Chính phủ đạt hơn 280 nghìn tỷ đồng
Thứ sáu, 23/09/2011 17:59

Giá trị trái phiếu Chính phủ niêm yết tại HNX đến 24/9 tăng trên 70% so với khi 2 năm
trước và tăng 30,2% so với năm 2010.
Theo số liệu của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội, giá trị thị trường trái phiếu Chính phủ đến
24/9 đạt hơn 284,9 nghìn tỷ đồng. Giá trị niêm yết trên từng mã trái phiếu đạt gần 600 tỷ đồng,
tăng hơn 40% so với năm 2010.
Tổng giá trị giao dịch trái phiếu Chính phủ từ khi khai trương thị trường (24/9/2009) đến nay đạt
hơn 161,4 nghìn tỷ đồng. Ttrong đó giá trị giao dịch thông thường (outright) đạt gần 156 nghìn
tỷ đồng, giao dịch mua bán lại (repo) đạt 5.453 tỷ đồng.
Gần đây, nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng quay trở lại với thị trường Việt Nam, giá trị giao
dịch đạt hơn 42,9 nghìn tỷ đồng (chiếm 27% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường).
Hiện hệ thống giao dịch trái phiếu Chính phủ tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) có 43
thành viên gồm 26 công ty chứng khoán và 17 ngân hàng thương mại, trong đó có 4 ngân hàng
nước ngoài.
Các ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo tính thanh khoản cho thị trường thứ cấp
qua hoạt động tự doanh, đặc biệt là các ngân hàng thương mại hoạt động trên cả thị trường vốn
và tiền tệ.
Trong thời gian tới, HNX và các đơn vị liên quan tập trung triển khai một số định hướng để phát
triển thị trường trái phiếu Chính phủ như nghiên cứu khả thi việc đa dạng hóa sản phẩm giao
dịch trên thị trường nợ công; Thúc đẩy hoàn thành chương trình tái cơ cấu hàng hóa trên thị
trường trái phiếu Chính phủ; Phát triển hệ thống thành viên thị trường
Đôi nét về thị trường trái phiếu chính phủ chuyên biệt
Cập nhật lúc : 2:17 PM, 21/12/2009
Ảnh minh họa.
(eFinance) - (Tạp chí Tài chính Điện tử số 76 ngày 15/10/2009) - Thị trường trái phiếu chính phủ (TPCP)
chuyên biệt có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế. Đây không chỉ là một kênh dẫn vốn hữu hiệu
cho nền kinh tế mà còn tạo ra sự đa dạng hóa các công cụ đầu tư trên thị trường vốn, cho phép các nhà đầu
tư có thêm lựa chọn đầu tư ít rủi ro hơn.
Bên cạnh đó, thị trường TPCP còn là nền tảng cơ bản cho sự phát triển của thị trường trái phiếu công ty thông qua
việc cung cấp cơ sở định giá chuẩn tin cậy cho các công cụ khác.
Thị trường giao dịch cho TPCP được tổ chức từ năm 2000 tại Sở Giao dịch chứng khoán (SGDCK) TP. Hà Nội và tại

SGDCK TP. Hồ Chí Minh từ năm 2005 và tập trung về một đầu mối tại SGDCK Hà Nội từ năm 2007. Tuy nhiên, thị
trường giao dịch TPCP có một số bất cập như: Giao dịch trái phiếu và cổ phiếu đang dùng chung một hệ thống phần
mềm trong khi cách thức giao dịch trái phiếu và cổ phiếu rất khác nhau khiến cho hệ thống giao dịch trái phiếu hiện
tại khó thực hiện. Hệ thống thông tin về trái phiếu thiếu đồng bộ nên thị trường thiếu tính công khai, minh bạch, hạn
chế tính thanh khoản của trái phiếu.
Giao dịch mua bán lại trái phiếu đã xuất hiện nhưng được giao dịch ẩn dưới danh nghĩa giao dịch thông thường, do
hành lang pháp lý chưa quy định và hạ tầng công nghệ giao dịch thanh toán hiện tại cũng chưa hỗ trợ tách biệt giao
dịch của hai loại công cụ giao dịch này do đó giá cả giao dịch trái phiếu chưa phản ánh đúng thực tế. Thêm vào đó,
việc kết nối trực tiếp vào hệ thống giao dịch mới chỉ có các công ty chứng khoán thành viên của sở giao dịch trong
khi phần lớn các giao dịch TPCP đều xuất phát từ các tổ chức tín dụng (ngân hàng thương mại). Các chủ thể giao
dịch TPCP không phải là thành viên giao dịch không thể yết lệnh, theo dõi lệnh, tìm kếm lệnh, đối tác giao dịch trực
tiếp trên hệ thống giao dịch.
Đánh giá tầm quan trọng của thị trường giao dịch TPCP chuyên nghiệp, cuối năm 2004, Ủy ban Chứng khoán Nhà
nước (UBCKNN) đã trình Bộ Tài chính kế hoạch xây dựng một thị trường giao dịch TPCP thứ cấp chuyên biệt trên
cơ sở cải tiến tổ chức lại thị trường trái phiếu thứ cấp tại thời điểm đó. Trên cơ sở xem xét kiến nghị của các đơn vị
liên quan, Bộ Tài chính đã quyết định thực hiện các chính sách quan trọng và đồng bộ để phát triển thị trường trái
phiếu theo một hướng mới.
Ngày 20/6/2006, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 2276/QĐ-BTC quy định việc tập trung đấu thầu trái phiếu
tại SGDCK Hà Nội. Theo đó, SGDCK Hà Nội là đầu mối duy nhất tổ chức đấu thầu TPCP, thực hiện nhiệm vụ đại lý
phát hành cho Kho bạc Nhà nước, Ngân hàng Phát triển Việt Nam, UBND TP. Hồ Chí Minh. Theo đó, số vốn trái
phiếu huy động qua phương thức đấu thầu trái phiếu trong năm 2006 đạt 4.268 tỷ đồng, gấp 20,8 lần so với năm
2005 (năm 2005 đạt 205 tỷ đồng), số lượng huy động được trong năm 2007 là 18.939 tỷ đồng.
Ngày 15/1/2008, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Quyết định số 86/QĐ-BTC phê duyệt Đề án 86 cho phép SGDCK
Hà Nội tiến hành thực hiện xây dựng thị trường TPCP chuyên biệt. Thực hiện Đề án 86, tháng 5/2008, UBCKNN ra
quyết định chuyển toàn bộ TPCP có thời gian đến khi đáo hạn từ 6 tháng trở lên đang niêm yết và giao dịch tại
SGDCK TP. Hồ Chí Minh niêm yết và giao dịch tập trung tại SGDCK Hà Nội từ ngày 2/6/2008. Khối lượng trái phiếu
niêm yết tại SGDCK Hà Nội tăng lên 476 loại và giá trị theo mệnh giá là 142.665 tỷ đồng, giá trị giao dịch trái phiếu
năm 2008 tăng lên 189.108 tỷ đồng.
Tháng 7/2008, Bộ Tài chính có Quyết định số 46/2008/QĐ-BTC ban hành Quy chế quản lý giao dịch TPCP tại
SGDCK Hà Nội. Tháng 7/2009, SGDCK Hà Nội ban hành Quy chế giao dịch TPCP, cụ thể hóa quy định của Bộ Tài

chính. Trên cơ sở các điều kiện pháp lý và kỹ thuật đã hoàn tất, hệ thống giao dịch TPCP chuyên biệt khai trương
với hơn 500 loại trái phiếu được niêm yết, giá trị hơn 166 tỷ đồng, giao dịch bằng hệ thống công nghệ từ xa an toàn
và hiện đại với gần 30 thành viên, trong đó có nhiều ngân hàng thương mại lớn.
Đồng thời, hệ thống giao dịch TPCP chuyên biệt còn có nhiều đặc điểm mới phù hợp với các đặc thù của giao dịch
trái phiếu và khắc phục một số hạn chế của hệ thống giao dịch hiện tại như:
Phương thức giao dịch: Áp dụng là phương thức thỏa thuận, phù hợp với đặc thù của giao dịch trái phiếu là tần suất
giao dịch không nhiều nhưng giá trị mỗi giao dịch lớn hơn. Ngoài các giao dịch theo phương thức thỏa thuận thông
thường thông qua quảng cáo và các lệnh báo cáo giao dịch, các thành viên cũng có thể yết các lệnh chào mua, chào
bán với cam kết chắc chắn về giá, khối lượng công khai trên toàn hệ thống theo hình thức giao dịch thỏa thuận điện
tử. Trong khi các giao dịch thỏa thuận thông thường hỗ trợ tối đa tính linh hoạt trong giao dịch của các nhà đầu tư,
thì hình thức giao dịch thỏa thuận điện tử giúp thị trường nâng cao sự công khai, minh bạch.
Hệ thống giao dịch: Được tổ chức dành cho 2 loại hình giao dịch trái phiếu: Giao dịch thông thường và giao dịch mua
bán lại. Nhờ đó, hệ thống giao dịch TPCP chuyên biệt sẽ giúp thu thập thông tin về tình hình cung cầu và giá trái
phiếu và lãi suất thứ cấp cũng như giúp các tổ chức phát hành huy động vốn có hiệu quả hơn qua việc xác định lãi
suất huy động hợp lý trên thị trường sơ cấp.
Thành viên hệ thống giao dịch: Ngoài các công ty chứng khoán sẽ được mở rộng với sự tham gia trực tiếp của ngân
hàng thương mại với tư cách là thành viên đặc biệt thực hiện giao dịch tự doanh trên hệ thống.
Hệ thống thông tin: Được xây dựng mới, bảo đảm dữ liệu an toàn tại cơ sở dữ liệu và được cung cấp thông qua các
thành viên, các hãng tin và trên trang tin điện tử.
Để chuẩn hóa quy trình đưa ra TPCP ra phát hành, niêm yết, đăng ký và giao dịch, đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi
trong thủ tục hành chính, SGDCK Hà Nội đã phối hợp với Trung tâm Lưu ký Chứng khoán tổ chức ký Biên bản thỏa
thuận với các tổ chức phát hành trái phiếu Chính phủ.
Cuối tháng 9/2009, SGDCK Hà Nội đã tổ chức Lễ khai trương và chính thức đưa hệ thống giao dịch TPCP chuyên
biệt vào hoạt động.
(Trung Kiên)