Đề-Thi-Cuối-Kỳ-2.-Văn-12-2023 (1).Docx

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN

ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ 2- NĂM 2022-2023

TRƯỜNG THPT ĐÔ LƯƠNG 1

MÔN NGỮ VĂN – KHỐI 12
Thời gian làm bài: 90 phút

I. ĐỌC- HIỂU(3,0 điểm).
Đọc đoạn trích:
Lúa chín

Tuốt lúa

Đồng chiêm phả nắng lên khơng

Mảnh sân trăng lúa chất đầy

Cánh cị dẫn gió qua thung lúa vàng

Vàng tuôn trong tiếng máy quay xập xình

Gió nâng tiếng hát chói chang

Rơm vị từng búi rối tinh

Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời

Thân rơm rách để hạt lành lúa ơi

Gặt lúa

Phơi khô

Tay nhè nhẹ chút người ơi

Nắng non mầm mục mất thôi

Trông đôi hạt rụng hạt rơi xót lịng

Vì đời lúa đó mà phơi cho giịn

Dễ rơi là hạt đầu bơng

Nắng già hạt gạo thêm ngon

Công một nén, của một đồng là đây

Bưng lưng cơm trắng nắng cịn thơm tho…

(Trích Tiếng hát mùa gặt, Nguyễn Duy, Cát trắng, Nxb Quân đội nhân dân, 1973)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích.
Câu 2. Tìm các động từ được sử dụng trong ba câu thơ: Tuốt lúa/ Mảnh sân trăng lúa chất
đầy/ Vàng tuôn trong tiếng máy quay xập xình
Câu 3. Chỉ rõ và nêu tác dụng biện pháp tu từ được dùng trong khổ thơ:
Lúa chín
Đồng chiêm phả nắng lên khơng
Cánh cị dẫn gió qua thung lúa vàng
Gió nâng tiếng hát chói chang

Long lanh lưỡi hái liếm ngang chân trời
Câu 4: Nêu thơng điệp có ý nghĩa nhất từ ba câu thơ: Gặt lúa/ Tay nhè nhẹ chút người ơi…/
Công một nén, của một đồng là đây


II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc- hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của anh/ chị về giá trị của công sức lao động trong cuộc sống.
Câu 2 (5,0 điểm)
Trong Hồn Trương Ba, Da Hàng Thịt, tác giả Lưu Quang Vũ viết:
Đế Thích : Ơng Trương Ba! (thấy vẻ nhợt nhạt của Hồn Trương Ba). Ơng có ốm đau gì
khơng ? Một tuần nay tơi bị canh giữ chặt quá, không xuống đánh cờ với ơng được, nhưng
ơng đốt hương gọi, đốn là ơng có chuyện khẩn, tơi liều mạng xuống ngay. Có việc gì thế?
Hồn Trương Ba: (sau một lát) Ơng Đế Thích ạ, tôi không thể tiếp tục mang thân xác anh
hàng thịt được nữa, khơng thể được!
Đế Thích: Sao thế? Có gì không ổn đâu!
Hồn Trương Ba: Không thể bên trong một đằng, bên ngồi một nẻo được. Tơi muốn được là
tơi tồn vẹn.
Đế Thích: Thế ơng ngỡ tất cả mọi người đều được là mình tồn vẹn cả ư? Ngay cả tơi đây. ở
bên ngồi, tơi đâu có được sống theo những điều tơi nghĩ bên trong. Mà cả Ngọc Hồng
nữa, chính người lắm khi cũng phải khn ép mình cho xứng với danh vị Ngọc Hoàng. Dưới
đất, trên trời đều như thế cả, nữa là ơng. Ơng đã bị gạch tên khỏi sổ Nam Tào. Thân thể của
ông đã tan rữa trong lớp bùn đất, cịn chút hình thù gì của ông đâu!
Hồn Trương Ba: Sống nhờ vào đồ đạc, của cải người khác, đã là chuyện không nên, đằng
này đến cái thân tôi cũng phải sống nhờ anh hàng thịt. Ơng chỉ nghĩ đơn giản là cho tơi
sống, nhưng sống như thế nào thì ơng chẳng cần biết!
(Trích, Ngữ Văn 12, tập 2, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2008, Tr.148-149)
Anh/chị hãy phân tích đoạn trích trên
……………………HẾT………………….

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT ĐÔ LƯƠNG 1

ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA
CUỐI HỌC KỲ 2- 2022-2023
MÔN NGỮ VĂN – KHỐI 12
Thời gian làm bài: 90 phút

Phần

Câu

I
1

Nội dung

Điểm

ĐỌC HIỂU

3.0

- Đáp án: Phương thức biểu đạt chính: biểu cảm.

0,75

- Hướng dẫn chấm:

+ trả lời như đáp án: 0,75
+ trả lời sai: 0,0
2

- Đáp án: Các động từ được dùng: tuốt, chất, tuôn, quay

0,75

- Hướng dẫn chấm:
+ trả lời như đáp án: 0,75
+ trả lời được 2- 3 từ: 0,5
+ trả lời được 0-1 từ: 0,0
3

-Đáp án: Chỉ rõ biện pháp tu từ: nhân hóa (Đồng chiêm phả nắng,cánh cị dẫn

gió, gió nâng tiếng hát/ lưỡi hái liếm)
-

1,0

Tác dụng: + Nhấn mạnh, làm nổi bật vẻ đẹp bức tranh mùa gặt
+ Tăng tính hấp dẫn, sinh động cho thơ.

- Hướng dẫn chấm:
+ trả lời như đáp án: 1,0
+ trả lời được biện pháp nhưng chỉ được 1 tác dụng: 0,75
+ trả lời sai biện pháp tu từ nhưng đúng về tác dụng: 0,5
+ trả lời sai hồn tồn: 0,0
4

-- Đáp án: Nêu được thơng điệp ý nghĩa nhất: nâng niu, trân trọng công sức lao động.
- Hướng dẫn chấm:
+ trả lời như đáp án: 0,5
+ trả lời được thông điệp nhưng nhiều ý: 0,25

0,5


+ trả lời sai hoàn toàn: 0,0
II

LÀM VĂN
1

7.0

Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ về giá trị của cơng sức lao động

2.0

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn

0,25

Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo một trong những cách: diễn dịch, quy nạp,
tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: giá trị của công sức lao động

0,25

c. Triển khai vấn đề nghị luận

1,0

- Đáp án: Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề
nghị luận theo nhiều cách. Có thể theo hướng sau:
+ Giải thích: giá trị cơng sức lao động là những điều tốt đẹp mà thành quả làm việc
của con người đem lại. Bao gồm giá trị vật chất và giá trị tinh thần…
+ Suy nghĩ: là vấn đề quan trọng, cần thiết, cần được nâng niu, trận trọng, phát huy.
Có giá trị cơng sức lao động mới có cuộc sống đầy đủ, ý nghĩa (Thí sinh lấy dẫn
chứng từ cuộc sống và văn học)
+ Phê phán hiện tượng coi thường giá trị công sức lao động.
+ Liên hệ bản thân.
- Hướng dẫn chấm:
+ làm được như đáp án: 1,0
+ làm được nhưng thiếu ý: 0,75
+ làm sai hồn tồn:0,0.
d. Chính tả, ngữ pháp

0,25

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo

0,25

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.
2

Phân tích đoạn trích vở kịch Hồn Trương Ba, da Hàng Thịt (Lưu Quang Vũ)

5,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

0,25

Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn
đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cuộc đối thoại giữa Hồn Trương Ba và Đế
Thích về hồn và xác trong đoạn trích vở kịch.

0,5


c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập
luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả Lưu Quang Vũ, đoạn trích và vấn đề cần nghị luận.

0,5

* Phân tích:
- Nội dung (2,5)
+ Hồn Trương Ba gọi Đế Thích xuống để bày tỏ sự chán ghét vì phải sống nhờ thân
xác anh hàng thịt và bày tỏ muốn được sống “là tơi” tồn vẹn; phê phán Đế Thích
làm việc tắc trách “chỉ biết cho tơi sống nhưng sống như thế nào thì khơng cần
biết”.
+ Qua đó gửi gắm quan niệm sống hài hòa giữa hồn và xác, giữa bên trong và bên

ngoài, như thế mới là sống có ý nghĩa…
+ Tác giả thể hiện quan niệm nhân văn mới mẻ, sâu sắc
- Nghệ thuật: (0,5)
+ Đối thoại giàu kịch tính
+ Ngơn ngữ nhân vật được cá thể hóa sâu sắc…

3,0

*Kết luận: khảng định vấn đề.
d. Chính tả, ngữ pháp

0,25

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo

0,5

- Hướng dẫn chấm:
+ làm được như đáp án: 5,0
+ làm được nhưng thiếu ý và còn sai chính tả: < 4,0
+ phân tích được nội dung nhưng lấy dẫn chứng chưa khớp đoạn trích:< 2,5
+ làm sai hồn tồn, sai chính tả q nhiều: 0,0.
Lưu ý: Căn cứ tổng thể để cho điểm phù hợp
TỔNG ĐIỂM

10,0