Bài giảng Các phương pháp phân tích dịch sinh học

Các phương pháp
phan tích dịch sinh hoc
TS. Vũ Thi Thơm
Khoa Y Dược

Đại học Quốc gia Hà Nội


Phan1

Cach lay va bao quan mau bénh
pham xet nghiém hoa sinh


A¿
XE - A g2
.
x
ya
Cach lay và bảo quản mâu bệnh

>

phẩm xét nghiệm hóa sinh

MỤC TIỂU HỌC TẬP:
Sau khi học xong bài này các anh chị phải:

1.

Trình bày được cách lấy và bảo quản mẫu máu để làm xét

nghiệm hố sinh.

2.

Trình bày được các yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm hóa
sinh.

3.

Trình bày được cách lấy, bảo quản nước tiểu và một số
dịch khác trong cơ thể


Mau
e Mau: van chuyén oxy, cac
nhiều thành phần khác cho
- Điều hoà thân nhiệt, điêu
øiữ thăng bằng acid - bazơ

chat dinh dưỡng, chất thải và
tất cả các tế bào của cơ thể.
chỉnh lượng dịch trong cơ thể,
(toan - kiềm).

s‹ Xét nghiệm máu hoặc các thành phần của nó có thể cung

cấp rất nhiều thơng tin có giá trị cho việc chẩn đoán và
điều trị nhiều vấn đê sức khoẻ khác nhau.

Z

Chuan
bi
dung
cu
Vô khuẩn: Bơm kim tiềm
Dụng cụ khác:
Ống nghiệm
Garo

Bong tam con, gac

>


-

ống hút chân không hoặc ống nghiệm thường

YY


⁄Z

Kim lay máu

Kim lấy máu

bằng ống hút

chân không


Chuan bi dung cu

Hộp chứa
rác thải


Chuan bi bénh nhan
- Lấy máu vào buổi sáng, bệnh nhân đã nhịn đói
- Ngưng các loại thuốc trước khi làm xét nghiệm 23 ngày.

- Bệnh nhân nghỉ ngơi 15-20 phút trước khi lấy
máu
- Kiểm tra, đối chiếu bệnh nhân: tên, tuổi...

- Giải thích cho bệnh nhân cách lấy máu

`

⁄Z


Nhận biết bản thân
‹ Chào hỏi bệnh nhân
‹ _ Thần thiện với bệnh nhan

° Giới thiệu tên
- Nói mục đích của mình

⁄Z
Xác định bệnh nhân
Bước quan trọng nhất trong lấy mẫu bệnh
phẩm là xác định bệnh nhân
- Không xác định đúng bệnh nhân có thể là lí do

để thải hơi
- u câu họ nói tên đây đủ, ngày tháng năm

sinh...băng miệng, đối chiếu y lệnh.
‹ Không hỏi họ: “anh là anh A..


⁄Z

>

Quy trình lây máu tĩnh mạch
Thường lấy máu tĩnh mạch khuỷu tay,có thể lấy tĩnh
mạch cổ tay, bàn tay, cổ chân...
- Bệnh nhân năm hoặc ngồi
- Sát khuẩn
- Vi tri garo: trén khuyu tay 5-10 cm
- Choc kim vao tinh mach

- Kiém tra kim da vao dung tinh mach
- Bo day garo

- Lay mau


Sat khuan
70% ethanol
Sát khuẩn theo vòng tròn từ trong ra ngồi
Để khơ cồn tự nhiên

KHONG SƠ VỊ TRI LAY MAU SAU KHI SAT KHUAN

©)


Quy trình lấy máu
Buoc garo

°Để

mach

tăng

ap

luc

tinh

va giup chon vi tri

lay mau
®Buộc trên vi tri định lấy
5-10 cm

°Không nên để garo lâu
quá một phút

`


⁄Z

BuOoc garo

6: (000/100)
Buộc garo theo hình chữ X


Lwa chon tinh mach

°Ban tay bệnh

nhần

nam chat lai
°Dùng đầu ngón cho
để nắn tĩnh mạch
Xác định kích thước,
độ sâu và hướng
°Tĩnh mạch nảy lên

Lựa chọn tĩnh mạch
Lựa chọn 1
m Tĩnh mạch trụ giữa
(Median Cubical)

Lựa chọn 2
= Tinh mach dau
(Cephalic)

Lua chon3
= Tinh mach nén
(Basilic)

| [Basi
Ty

"" | Median

[“: Pi

Mt

| ác

of

Accessary

cephalic

.

“lý

fis]

cubital

~- Basilic

|
\

i
.

Cephalic \\

| ¿2#= Median vein

—

\\

là)

V

Gil’ tinh mach
Dùng ngón tro day tĩnh

mạch cáng lên nhưng
khơng quá chặt
Việc này giúp tĩnh mạch

không di chuyển hay lăn
Câm kim và quan sát
Mặt nghiêng của
phải hướng lên

kim

động
tác
nhàng

nhẹ

Luôn kim vào ở tư thế
góc 15 đến 30 độ bằng

`

nhanh,

NEEDLE

BEVEL

UP


⁄Z

Đâm

kim


- Ngay khi thấy máu chảy
ra, phải tháo bỏ ngay
garo
- Khi thay đổi ống nghiệm,
øiữ kim và tay cầm ở tư
thế đúng
° (IỮ VỮng

- Theo thứ tự lấy máu vào
các ống nghiệm

- Lắc đều tất cả các ống có
chất chống đông hay chất
bao quan

`