Nn Chuong 3 - He Thong Kiem Soat Noi Bo.pdf

HỆ THỐNG
Kiểm soát nội bộ

1

CHUẨN ĐẦU RA
Sau khi nghiên cứu xong chương này, người học có thể:

Phân tích được các bộ phận
cấu thành hệ thống kiểm sốt
nội bộ
Phân tích được trách nhiệm của
kiểm tốn viên liên quan đến việc
tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ

2

VinhTT_OU

1


NỘI DUNG
1. Các bộ phận hợp
thành của hệ thống
kiểm soát nội bộ

Chương 3

2. Định nghĩa
KSNB và hạn chế

tiềm tàng

3.Mục đích và trình
tự tìm hiểu KSNB
của kiểm tốn viên

HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ

3

NỘI DUNG
1. Các bộ phận hợp
thành của hệ thống
kiểm soát nội bộ

Chương 3

2. Định nghĩa
KSNB và hạn chế
tiềm tàng

3.Mục đích và trình
tự tìm hiểu KSNB
của kiểm tốn viên

HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ

4

VinhTT_OU

2


Rủi ro quản lý là gì?
Rủi ro
quản lý

Ví dụ rủi ro của doanh nghiệp
• Làm ăn thua lỗ
• Tài sản bị tham ơ
• Báo cáo tài chính khơng trung
thực
• Báo cáo nội bộ khơng trung thực
• Vi phạm pháp luật
• Không tuân thủ các quy định

5

Rủi ro quản lý là gì?
Rủi ro
quản lý

CHÍNH SÁCH
TIÊU CHUẨN
THỦ TỤC

6

VinhTT_OU

3


CƠ CẤU KIỂM SOÁT NỘI BỘ
5. Giám sát

3. Các hoạt động
kiểm sốt

4. Thơng
tin và
truyền
thơng

2. Đánh giá rủi ro

1. Mơi trường kiểm sốt
7

CƠ CẤU KIỂM SỐT NỘI BỘ

1. Mơi trường kiểm soát
8

VinhTT_OU

4

MƠI TRƯỜNG KIỂM SỐT
Theo Báo cáo COSO 2013: “Mơi trường kiểm sốt là tập
hợp các tiêu chuẩn, quy trình và cấu trúc làm nền tảng
cho việc thiết kế và vận hành KSNB trong một tổ chức”.

9

MƠI TRƯỜNG KIỂM SỐT

Mơi
trường
kiểm
sốt

Ý thức

Quy định

Các hoạt
động
kiểm
soát

10

VinhTT_OU

5

CÁC NHÂN TỐ
1
2
3
4
5

• Cam kết về tính trung thực và tơn trọng giá trị đạo
đức.
• Giám sát độc lập của Hội đồng quản trị.
• Cơ cấu tổ chức và việc phân chia trách nhiệm
phù hợp.
• Cam kết về năng lực
• Trách nhiệm giải trình của từng cá nhân.

11

Cam kết về tính trung thực và tơn trọng giá trị đạo đức

Mang lại uy tín cho doanh nghiệp

GIÚP

Giúp doanh nghiệp phát triển bền vững khi
giải quyết hài hịa lợi ích với xã hội và các
bên khác.

Tác động đến việc thực hiện các hoạt
động kiểm soát trong tổ chức.

CẦN

Loại trừ các áp lực (động cơ) và cơ
hội dẫn đến gian lận
Xây dựng và hướng dẫn về đạo đức

12

VinhTT_OU

6


Giám sát độc lập của Hội đồng quản trị

Tạo lập mơi
trường kiểm
sốt tốt

Năng lực
và
tận tâm

GIÚP

CẦN

Giám sát
ban quản lý

Thành viên
bên ngồi

13

Cơ cấu tổ chức và việc phân chia trách nhiệm phù hợp

Nguyên tắc này yêu cầu các
nhà quản lý xây dựng cơ cấu
tổ chức, xác định các cấp bậc
báo cáo, cũng như phân chia
trách nhiệm và quyền hạn
phù hợp với mục tiêu đã xác
lập.

Quyền hạn

Trách nhiệm

Hội đồng quản trị
Tổng
giám
đốc

Phó
TGĐ
Tài
chính

Phó

TGĐ
Kinh
doanh

Phó
TGĐ
Sản
xuất

Ban
Kiểm
sốt

Trưởng
Kiểm
tốn nội
bộ

14

VinhTT_OU

7


Cam kết về năng lực
Đáp ứng mục tiêu KSNB

GIÚP

Đảm bảo thực hiện các yêu cầu của
thủ tục kiểm soát.
Phải cụ thể hóa năng lực thành các
yêu cầu về kiến thức và kỹ năng cho
mỗi công việc cụ thể

CẦN

Cần cân bằng giữa chi phí và lợi ích

15

Cam kết về năng lực

…

Đánh
giá

Tuyển
dụng
Đào
tạo

Kỷ
luật
Khen
thưởng

CHÍNH SÁCH NHÂN SỰ

16

VinhTT_OU

8


Trách nhiệm giải trình của từng cá nhân
Mỗi cá nhân khi được giao nhiệm vụ phải chịu trách
nhiệm về việc thực hiện và có trách nhiệm báo cáo,
giải thích.
Phải có sự hướng dẫn cho mọi cá nhân biết về mục
tiêu của tổ chức, các rủi ro mà tổ chức phải đối mặt,
cũng như mong của tổ chức vể việc thực thi trách
nhiệm của từng cá nhân.
Xây dựng và thực hiện các nguyên tắc về tính trung
thực và các giá trị đạo đức, các kênh truyền thông tiếp
nhận và xử lý các vi phạm
17

CƠ CẤU KIỂM SOÁT NỘI BỘ
5. Giám sát
4. Thơng
tin và
truyền
thơng

3. Các hoạt động
kiểm sốt
2. Đánh giá rủi ro

1. Mơi trường kiểm sốt
18

VinhTT_OU

9


ĐÁNH GIÁ RỦI RO

R

Ủ

I

R

O

19

CÁC NGUN TẮC

Xác
định
mục
tiêu
cụ

thể

Nhận
dạng
và
phân
tích
rủi ro

Cân
nhắc
khả
năng
có
gian
lận

Nhận
dạng
và
đánh
giá
các
thay
đổi

20

VinhTT_OU

10


Xác định mục tiêu

Mục tiêu
hoạt động

Mục tiêu
báo cáo

Mục tiêu
tuân thủ

21

NHẬN DẠNG RỦI RO

Xem xét sự
thay đổi nền
kinh tế &
ngành nghề

Dự tốn
ngân sách &
lập kế hoạch

Rà sốt các
cơng việc
hàng ngày

22

VinhTT_OU

11


Phân tích rủi ro

Phân tích rủi ro

Mức độ thiệt hại

Khả năng xảy ra

23

BIỆN PHÁP ĐỐI PHÓ RỦI RO
Né tránh
rủi ro

Giảm rủi
ro

Chia sẻ
rủi ro
Chấp
nhận rủi
ro

24

VinhTT_OU

12


ĐÁNH GIÁ RỦI RO GIAN LẬN

Cơ hội

Thái độ/ sự
biện minh

Động cơ/ áp
lực

25

NHẬN DẠNG & ĐÁNH GIÁ CÁC THAY ĐỔI
Thay đổi môi trường kinh doanh & pháp lý
Thay đổi lãnh đạo chủ chốt
Sử dụng hay nâng cấp hệ thống thông tin
Thay đổi lĩnh vực/sản phẩm kinh doanh
Tái cấu trúc công ty

26

VinhTT_OU

13


CƠ CẤU KIỂM SOÁT NỘI BỘ
5. Giám sát

3. Các hoạt động
kiểm sốt

4. Thơng
tin và
truyền
thơng

2. Đánh giá rủi ro

1. Mơi trường kiểm sốt
27

CÁC HOẠT ĐỘNG KIỂM SỐT CHỦ YẾU
1.Phân chia trách nhiệm hợp lý

2.Kiểm sốt q
trình xử lý thơng tin

3. Kiểm sốt vật chất

Các hoạt
động
kiểm

sốt

4.Phân tích rà sốt

5.Quản trị hoạt động

6.Sốt xét của người
quản lý cấp cao

28

VinhTT_OU

14


1. PHÂN CHIA TRÁCH NHIỆM HỢP LÝ
Không để cho một cá nhân nắm tất
cả các khâu trong quy trình nghiệp
vụ từ khi phát sinh đến khi
kết thúc

29

1. PHÂN CHIA TRÁCH NHIỆM HỢP LÝ
Xét duyệt
Thực hiện
nghiệp vụ

Xét duyệt

Bảo quản
vật chất

Xét
duyệt
Kế toán

Kế toán
Bảo quản
vật chất

30

VinhTT_OU

15


2. KIỂM SỐT Q TRÌNH XỬ LÝ THƠNG TIN

Ủy quyền
và xét
duyệt

Chứng
từ

Kiểm
tra
độc

lập

31

CÁC HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT

ỦY QUYỀN VÀ XÉT DUYỆT

Ủy quyền bằng chính sách
Đưa ra chính sách chung bao gồm các điều
kiện cho phép thực hiện nghiệp vụ.
Xét duyệt cụ thể
Xét duyệt từng trường hợp cụ thể, khơng có
chính sách chung.

32

VinhTT_OU

16


CÁC HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT

KIỂM SỐT CHỨNG TỪ, SỔ SÁCH

Kiểm
sốt
chứng từ,
sổ sách

Lưu
chuyển
chứng từ

Lưu trữ
chứng từ,
sổ sách

33

CÁC HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT

KIỂM TRA ĐỘC LẬP
Người kiểm tra không phải là người thực
hiện nghiệp vụ để nâng cao tính khách quan
Tiền kiểm
Kiểm tra trước khi nghiệp vụ diễn ra
Hậu kiểm
Kiểm tra sau khi nghiệp vụ xảy ra

34

VinhTT_OU

17


3. KIỂM SỐT VẬT CHẤT
Hạn chế tiếp cận tài sản

• Tổ chức kho hàng, bảo vệ
• Quy định các thủ tục
Sử dụng thiết bị
• Máy tính tiền
• Camera
Kiểm kê tài sản
• Phát hiện mất mát, hư hỏng
• Nâng cao trách nhiệm thủ kho
35

4. PHÂN TÍCH RÀ SỐT

 Mục đích
Phát hiện các biến động bất
thường, xác định nguyên nhân,
xử lý kịp thời
 Phương pháp
Đối chiếu định kỳ tổng hợp và chi
tiết, thực tế và kế hoạch, kỳ này
và kỳ trước, sử dụng các chỉ số
 Bản chất
Kiểm soát bằng ngoại lệ

?

36

VinhTT_OU

18

CÁC HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT

PHÂN TÍCH RÀ SỐT
BÁO CÁO GIÁ THÀNH SP X
THÁNG 9.20x1
Khoản mục

1. Chi phí NVL TT
2. Chi phí NC TT
3. Chi phí SXC
Cộng

Giá thành kế Giá thành
hoạch
thực tế
100
40
40
180

121
42
37
200

LƯỢNG?
Sử dụng vượt định mức--->
Quy định thưởng, phạt

Máy móc hư hỏng --> Sửa
chữa kịp thời
Ghi chép sai --> Điều chỉnh
kịp thời
GIÁ
Mua giá cao --> Xem xét
chính sách mua hàng
Giá thực sự tăng --> Xem
xét lại giá bán
Áp dụng phương pháp tính
giá sai --> Điều chỉnh kịp
thời

37

THẢO LUẬN
Trong cuộc kiểm tốn đầu tiên của anh chị tại một doanh
nghiệp sản xuất có quy mơ trung bình, Ơng Tám là giám
đốc cơng ty có giải thích về cách ơng thực hiện việc phân
công phân nhiệm tại công ty để tránh không cho phép một
người kiểm soát mọi phương diện của một nghiệp vụ như
sau:

 Cô Lan đảm trách việc mua hàng, nhận hàng và
giữ hàng.
 Anh Tiến có trách nhiệm ghi chép các sổ sách về
nợ phải thu và thu tiền của khách hàng.
 Cơ Ngọc có trách nhiệm theo dõi sổ sách về nhân
viên, chấm công, lập bảng lương và phát lương.
38

VinhTT_OU

19


5. QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG

Nhà quản lý trung gian soát
xét và báo cáo về hiệu quả
hoạt động so với kế hoạch,
dự tốn

39

6. SỐT XÉT CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ CẤP CAO
Chương trình cải
tiến quy trình sản
xuất

Chương trình
marketing

Sốt xét
các
chương
trình, kế
hoạch

Chương trình

tiết kiệm chi phí

Chương trình
phát triển sản
phẩm mới

40

VinhTT_OU

20