Khóa luận thiết kế hoạt động stem với thử thách tạo ra nam châm điện từ pin điện hóa

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2

KHOA VẬT LÝ
======

LÊ HUYỀN THƢƠNG

THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG STEM
VỚI THỬ THÁCH TẠO RA NAM CHÂM
ĐIỆN TỪ PIN ĐIỆN HĨA

Khóa luận giáo dục học
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Phƣơng pháp dạy học Vật lí

Hà Nội, 2019


.

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2

KHOA VẬT LÝ
======

LÊ HUYỀN THƢƠNG

THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG STEM
VỚI THỬ THÁCH TẠO RA NAM CHÂM
ĐIỆN TỪ PIN ĐIỆN HĨA

Khóa luận giáo dục học
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Phƣơng pháp dạy học Vật lí
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học

ThS. Nguyễn Anh Dũng

Hà Nội, 2019


.

LỜI CẢM ƠN
Để hồn thành đề tài khóa luận và kết thúc khóa học, với tình cảm chân
thành, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội
2 đã tạo điều kiện cho em có mơi trƣờng học tập tốt trong suốt thời gian em
học tập, nghiên cứu tại trƣờng.
Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn tới Thầy Nguyễn Anh Dũng đã giúp đỡ
em trong suốt quá trình nghiên cứu và trực tiếp hƣớng dẫn em hồn thành đề
tài khóa luận tốt nghiệp này. Đồng thời, em xin bày tỏ lòng cảm ơn tới thầy
cô trong Khoa Vật Lý trƣờng Đại học sƣ phạm Hà Nội 2 đã tạo điều kiện cho
em trong suốt thời gian học tập vừa qua. Sau cùng em xin gửi lời cảm ơn đến
gia đình, bạn bè… đã ln động viên, giúp đỡ để em có thể hồn thành tốt

Khóa
luận
giáo
dục
học
Do trình độ lí luận cũng nhƣ kinh nghiệm thực tiễn cịn nhiều hạn chế

khóa luận tốt nghiệp này.

nên bài báo cáo không thể tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy em rất mong
nhận đƣợc ý kiến đóng góp từ Thầy Cơ để em có thể nâng cao kiến thức của
bản thân, phục vụ tốt q trình cơng tác của em sau này.
Hà Nội, ngày 2 tháng 5 năm 2019
Sinh viên

Lê Huyền Thƣơng


.

LỜI CAM ĐOAN

Em xin cam đoan, dƣới sự hƣớng dẫn tận tình của Th.S Nguyễn Anh
Dũng, khóa luận tốt nghiệp đại học chuyên ngành Phƣơng pháp dạy học Vật
Lý với đề tài “THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG STEM VỚI THỬ THÁCH TẠO RA
NAM CHÂM ĐIỆN TỪ PIN ĐIỆN HĨA” đƣợc hồn thành bởi nhận thức
của bản thân em, không trùng khớp với bất kì cơng trình khoa học nào khác.
Trong q trình nghiên cứu thực hiện khóa luận này, em đã kế thừa
những thành tựu của các nhà khoa học với lòng biết ơn trân trọng.
Hà Nội, ngày 2 tháng 5 năm 2019
Sinh viên

Khóa luận giáo dục học
Lê Huyền Thƣơng

.

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

CTGDPT

Chƣơng trình giáo dục phổ thơng

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

SGK
THPT

Sách giáo khoa
Trung học phổ thơng

Khóa luận giáo dục học


.

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Đặt vấn đề...................................................................................................... 1

2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................... 1
3. Đối tƣợng, khách thể, phạm vi nghiên cứu ................................................... 1
4. Câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu.................................................................. 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 2
6. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................... 2
7. Cấu trúc đề tài ............................................................................................... 3
NỘI DUNG ....................................................................................................... 4
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN ........................................................................... 4
1.1. Giáo dục STEM là gì ? ............................................................................... 4
1.1.1. STEM ...................................................................................................... 4

Khóa luận giáo dục học

1.1.2. Thế mạnh của giáo dục STEM................................................................ 4
1.1.3. Chủ đề STEM, phân loại chủ đề STEM ................................................. 5
1.2. Vai trò của giáo dục STEM........................................................................ 8
1.3. Tiến trình tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh theo định
huớng giáo dục STEM ...................................................................................... 9
1.4. Giáo dục STEM tại các nƣớc phát triển ................................................... 12
1.4.1. Giáo dục STEM tại Mỹ ......................................................................... 12
1.4.2. Giáo dục STEM tại Anh........................................................................ 12
1.5. Giáo dục STEM tại Việt Nam .................................................................. 13
1.6. Mối liên hệ giữa dạy học vật lý và giáo dục STEM ................................ 14
1.7. Dạy học môn Vật Lý theo định hƣớng giáo dục STEM ......................... 16
Kết luận chƣơng 1 ........................................................................................... 18
Chƣơng 2. THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG STEM VỚI THỬ THÁCH TẠO
RA NAM CHÂM ĐIỆN TỪ PIN ĐIỆN HÓA ............................................... 19


.

2.1. Thiết kế hoạt động STEM với thử thách tạo ra nam châm điện từ pin
điện hóa ........................................................................................................... 19
2.2. Phiếu tự đánh giá bản thân và phiếu đánh giá các thành viên trong
hoạt động nhóm. .............................................................................................. 32
2.2.1. Phiếu tự đánh giá bản thân .................................................................... 32
2.2.2. Phiếu đánh giá các thành viên trong hoạt động nhóm .......................... 33
2.3. Xây dựng rubric đánh giá năng lực của HS ............................................. 34
Kết luận chƣơng 2 ........................................................................................... 38
Chƣơng 3. DỰ KIẾN THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ...................................... 39
3.1. Mục đích thực nghiệm sƣ phạm ............................................................... 39
3.2. Đối tƣợng thực nghiệm ............................................................................ 39
3.3. Phƣơng pháp tiến hành ............................................................................. 39
3.4. Nhiệm vụ thực nghiệm ............................................................................. 40

Khóa luận giáo dục học

3.5. Nội dung thực nghiệm.............................................................................. 40
3.6. Dự kiến kết quả thực nghiệm sƣ phạm .................................................... 40
3.6.1. Dự kiến diễn biến tiết day thực nghiệm ................................................ 40
3.6.2. Công cụ đánh giá kết quả thực nghiệm ................................................. 42
Kết luận chƣơng 3 ........................................................................................... 43
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 44
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 45


.

DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Mơ tả thuật ngữ STEM ..................................................................... 4

Hình 1.2. Tiêu chí của chủ đề STEM................................................................ 6
Hình 1.3. Phân loại chủ đề STEM .................................................................... 7
Hình 1.4. Sơ đồ tiến trình tổ chức hoạt động trải nghiệm............................... 11
theo định hƣớng giáo dục STEM ở trƣờng THPT .......................... 11
Hình 1.5. Tỉ lệ phần trăm dự kiến các việc làm lĩnh vực STEM giai
đoạn 2010 - 2020 ............................................................................ 12

Khóa luận giáo dục học


.

Khóa luận giáo dục học


.

MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Nhƣ chúng ta đã biết “Giáo dục là quốc sách hàng đầu” của Đảng và
Nhà nƣớc ta. Cùng với bƣớc phát triển nhảy vọt đi lên của thời đại cách mạng
công nghệ 4.0, nền giáo dục cần phải có những điều chỉnh phù hợp với những
yêu cầu của xã hội. Cách đây gần hai thập kỷ, giáo dục STEM đã bắt nguồn
từ Mỹ và đƣợc coi nhƣ một cuộc cải cách giáo dục mang tính đột phá của Mỹ
với mục tiêu xác lập vững chắc vị thế của quốc gia đứng đầu thế giới về kinh
tế, khoa học và công nghệ với nguồn lao động chất lƣợng thuộc các lĩnh vực
STEM. Cho đến nay đã có rất nhiều quốc gia theo đuổi chƣơng trình giáo dục
STEM bởi họ nhận thấy đó là hƣớng đi đúng đắn và mang tính tất yếu trong
bối cảnh cạnh tranh kinh tế giữa các quốc gia trên thế giới. Vì vậy dạy học
theo định hƣớng giáo dục STEM hồn tồn có cơ sở và phù hợp với định

Khóa luận giáo dục học

hƣớng đổi mới căn bản giáo dục Việt Nam.

Với những lý do trên, khóa luận chọn đề tài: “Thiết kế hoạt động STEM
với thử thách tạo ra Nam châm điện từ pin điện hóa”
2. Mục đích nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận về giáo dục STEM.
- Thiết kế hoạt động STEM với thử thách làm Nam châm điện từ nguồn
pin điện hóa – Vật Lý 11.
- Xây dựng rubric đánh giá năng lực của HS.
- Dự kiến kết quả thực nghiệm sƣ phạm.
3. Đối tƣợng, khách thể, phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Cách thức thiết kế hoạt động dạy học theo định hƣớng STEM thông
qua dạy học môn Vật lý lớp 11.

1


.

3.2. Khách thể nghiên cứu
Vật lý 10, chƣơng II. Dòng điện không đổi, chƣơng IV. Từ trƣờng
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Chƣơng trình Vật lý 11, cơ bản.
4. Câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu
4.1. Câu hỏi nghiên cứu
Thiết kế hoạt động dạy học môn Vật lý 11 theo định hƣớng giáo dục

STEM và rubric đánh giá năng lực của HS nhƣ thế nào để đánh giá đƣợc mức
độ nhận thức các nội dung kiến thức cơ bản và các nội dung kiến thức liên
quan đến lĩnh vực STEM, đồng thời tạo điều kiện cho HS đƣợc làm quen với
phƣơng pháp học theo định hƣớng giáo dục STEM ?
4.2. Giả thuyết nghiên cứu
Nếu thiết kế đƣợc hoạt động dạy học và rubric đánh giá năng lực của
HS theo định hƣớng STEM sẽ đánh giá đúng mức độ đạt đƣợc mục tiêu dạy

Khóa luận giáo dục học

học và đánh giá đƣợc mức độ hình thành và phát triển kiến thức, kỹ năng
STEM của HS, đồng thời tạo điều kiện cho HS trở nên tích cực, chủ động hơn
trong các hoạt động học tập.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu tổng quan về giáo dục STEM.
- Nghiên cứu về dạy học môn Vật lý theo định hƣớng giáo dục STEM.
- Dự kiến thực nghiệm sƣ phạm.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu, phân tích các tài liệu liên quan đến Giáo dục STEM, tìm
ra những nội dung lý luận làm cơ sở để thực hiện mục đích nghiên cứu của đề
tài.
- Thiết kế hoạt động dạy học theo định hƣớng STEM và rubric đánh giá
năng lực của HS trong quá trình dạy học STEM.

2


.

7. Cấu trúc đề tài

Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, khóa luận cịn chia
làm 3 chƣơng nội dung chính:
Chƣơng 1.CƠ SỞ LÝ LUẬN
Chƣơng 2. THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG STEM VỚI THỬ THÁCH TẠO RA
NAM CHÂM ĐIỆN TỪ NGUỒN PIN ĐIỆN HÓA
Chƣơng 3. DỰ KIẾN THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM

Khóa luận giáo dục học

3


.

NỘI DUNG
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Giáo dục STEM là gì ?
1.1.1. STEM
Giáo dục STEM trong trƣờng trung học là quan điểm dạy học định
hƣớng phát triển năng lực học sinh thuộc các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ,
Kỹ thuật và Tốn học.

Khóa luận giáo dục học
Hình 1.1. Mơ tả thuật ngữ STEM

Nguồn: />STEM là viết tắt của các từ Science (khoa học), Technology (công
nghệ), Engineering (kỹ thuật) và Maths (tốn học).
STEM là một chƣơng trình giảng dạy dựa trên ý tƣởng trang bị cho
ngƣời học những kiến thức, kĩ năng liên quan đến (các lĩnh vực) khoa học,
công nghệ, kỹ thuật và toán học – theo cách tiếp cận liên mơn và ngƣời học

có thể áp dụng để giải quyết vấn đề trong cuộc sống hàng ngày. Thay vì dạy
bốn mơn học nhƣ các đối tƣợng tách biệt và rời rạc, STEM kết hợp chúng
thành một mơ hình học tập gắn kết dựa trên các ứng dụng thực tế.
1.1.2. Thế mạnh của giáo dục STEM
Những điểm mạnh của giáo dục STEM có thể kể đến:

4


.

Thứ nhất: Giáo dục STEM là phƣơng thức giáo dục tích hợp liên mơn
thơng qua việc thực hành, ứng dụng giải quyết các vấn đề thực tiễn thay vì
dạy bốn mơn học nhƣ trong chƣơng trình dạy học cơ bản trƣớc đây. Qua đó,
HS vừa học đƣợc kiến thức khoa học, vừa học đƣợc cách vận dụng kiến thức
đó vào thực tiễn. Giáo dục STEM tạo ra những con ngƣời có năng lực làm
việc “tức thì” trong mơi trƣờng làm việc có tính sáng tạo cao với những cơng
việc địi hỏi trí óc của thế kỷ 21 phá đi khoảng cách giữa hàn lâm và thực tiễn.
Thứ hai: Giáo dục STEM đề cao đến việc hình thành và phát triển năng
lực giải quyết vấn đề cho ngƣời học. Trong mỗi bài học theo chủ đề STEM,
HS đƣợc đặt trƣớc một tình huống có vấn đề thực tiễn cần giải quyết liên
quan đến các kiến thức khoa học. Để giải quyết vấn đề đó, học sinh phải tìm
tịi, nghiên cứu những kiến thức thuộc các mơn học có liên quan đến vấn đề
(qua SGK, học liệu, thiết bị thí nghiệm, thiết bị công nghệ) và sử dụng chúng
để giải quyết vấn đề đặt ra.

Khóa
giáo
dục
học

Thứ ba: Giáo luận
dục STEM đặt
ngƣời học
vào vai trò
của nhà phát minh,

ngƣời học sẽ phải hiểu thực chất của các kiến thức đƣợc trang bị; phải biết
cách mở rộng kiến thức; phải biết cách sửa chữa, chế biến lại chúng cho phù
hợp với tình huống có vấn đề mà ngƣời học đang phải giải quyết.
1.1.3. Chủ đề STEM, phân loại chủ đề STEM
1.1.3.1 Chủ đề STEM
Chủ đề dạy học STEM trong trƣờng trung học (gọi tắt là chủ đề STEM)
là chủ đề dạy học đƣợc thiết kế dựa trên vấn đề thực tiễn kết hợp với chuẩn
kiến thức, kĩ năng của các mơn khoa học trong chƣơng trình phổ thơng. Trong
q trình dạy học, giáo viên tổ chức cho học sinh làm việc nhóm, sử dụng
cơng nghệ truyền thơng và hiện đại, cơng cụ tốn học để tạo ra sản phẩm có
tính ứng dụng thực tế, phát triển kĩ năng và tƣ duy của HS.
- Chủ đề STEM hướng tới giải quyết các vấn đề trong thực tiễn

5


.

Chủ đề STEM ln hƣớng đến giải quyết các tình huống thƣc tế trong
xã hội, kinh tế, môi trƣờng trong cộng đồng địa phƣơng của họ cũng nhƣ toàn
cầu.
Kiến thức
thuộc lĩnh
vƣc STEM

Làm việc
nhóm

Tiêu chí
chủ để
STEM

Giải quyết
vấn đề thực
tiễn

Định hƣớng
hoạt động –
Thƣc hành

Khóa luận giáo dục học
Hình 1.2. Tiêu chí của chủ đề STEM

- Các kiến thức trong lĩnh vực STEM để giải quyết vấn đề
Tiêu chí này nhằm đảm bảo theo đúng tinh thần giáo dục STEM qua đó
mới phát triển đƣợc những năng lực chuyên môn liên quan Khoa học, Kỹ
thuật, Cơng nghệ, Tốn học.
- Chủ đề STEM định hướng hoạt động – thực hành
Nhằm hình thành và phát triển năng lực kết hợp lí thuyết và thực hành
cho HS , giúp HS có đƣợc kiến thức từ kinh nghiệm thực hành chứ khơng
phải chỉ từ lí thuyết. Bằng cách xây dựng các bài giảng theo chủ đề và dựa
trên thực hành, HS sẽ hiểu sâu về lí thuyết, ngun lí thơng qua các hoạt động
thực tế.
- Học sinh làm việc nhóm để thực hiện chủ đề STEM

6


.

Làm việc nhóm là hình thức làm việc phù hợp trong việc giải quyết các
nhiệm vụ phức hợp gắn với thực tiễn . Làm việc theo nhóm là một kỹ năng
quan trọng trong thế kỷ 21, bên cạnh đó khi làm việc theo nhóm học sinh sẽ
đƣợc đặt vào mơi trƣờng thúc đẩy các nhu cầu giao tiếp chia sẻ ý tƣởng và
cùng nhau phát triển giải pháp
1.1.3.2. Phân loại chủ đề STEM
Dựa trên các lĩnh vực STEM
tham gia giải quyết vấn đề

Phân loại
chủ để
STEM

Dựa trên phạm vi kiến thức
để giải quyết vấn đề STEM
Dựa vào mục đích dạy hoc

Khóa luận giáo dục học
Hình 1.3. Phân loại chủ đề STEM

(1) Dựa trên các lĩnh vực STEM tham giai giải quyết vấn đề
- Chủ đề STEM đầy đủ: HS vận dụng kiến thức của cả bốn lĩnh vực
STEM để giải quyết vấn đề
- Chủ đề STEM khuyết: HS vận dụng kiến thức ít nhất hai trong bốn lĩnh

vực STEM để giải quyết vấn đề
(2) Dựa trên phạm vi kiến thức để giải quyết vấn đề STEM
- Chủ đề STEM cơ bản đƣợc xây dựng trên cơ sở kiến thức thuộc phạm
vi các mơn học Khoa học, Cơng nghệ, Kĩ thuật, Tốn học trong CTGDPT.
Các sản phẩm của chủ đề STEM này thƣờng đơn giản, bám sát nội dung SGK
và thƣờng đƣợc xây dựng trên cơ sở các nội dung thực hành, thí nghiệm trong
CTGDPT

7


.

- Chủ đề STEM mở rộng có những kiến thức nằm ngồi CTGDPT và
SGK. Những kiến thức đó học sinh phải tự tìm hiểu và nghiên cứu tài liệu
chuyên ngành. Sản phẩm STEM của loại hình này có độ phức tạp cao hơn
(3) Dựa vào mục đích dạy học
- Chủ đề STEM dạy học kiến thức mới đƣợc xây dựng trên cơ sở kết nối
kiến thức của nhiều môn học khác nhau mà học sinh chƣa đƣợc học (hoặc
chƣa đƣợc học một phần). Học sinh sẽ vừa giải quyết vấn đề và vừa lĩnh hội
đƣợc tri thức mới
- Chủ đề STEM dạy học vận dụng đƣợc xây dựng trên cơ sở những kiến
thức học sinh đã đƣợc học. Chủ đề STEM dạng này sẽ bồi dƣỡng cho học
sinh năng lực vận dụng lí thuyết vào thực tiễn. Kiến thức lí thuyết đƣợc củng
cố và khắc sâu.
1.2. Vai trò của giáo dục STEM
Cách đây gần hai thập kỉ, giáo dục STEM bắt nguồn từ Mỹ và lan rộng ra

Khóa luận giáo dục học

nhiều quốc gia. Hiện STEM đƣợc quan tâm và áp dụng ở nhiều nƣớc trên thế
giới nhƣ: Mỹ, Anh, Singapore, Canada, Hồng Kông, Israel,.. Điều này cho
thấy tầm quan trọng của giáo dục STEM trong nền giáo dục trong thế giới.
Giáo dục STEM có ƣu điểm là trang bị kiến thức cho ngƣời học qua thực
hành và ứng dụng. Các lĩnh vực Khoa học, Cơng nghệ, Kỹ thuật, Tốn học
kết hợp với nhau để giúp ngƣời học giải quyết các vấn đề thực tế. Thông qua
các hoạt động STEM, ngƣời học sẽ biết cách vận dụng lí thuyết vào thực tiễn
và phát triển những kĩ năng thích ứng đƣợc với những cơng việc địi hỏi trí óc
của thế kỉ 21.
Trên toàn thế giới, các nhà lãnh đạo, các nhà khoa học đề nhấn mạnh vai
trò của giáo dục STEM:
Tổng thống Barack Obama phát biểu tại hội chợ Khoa học Nhà trắng hàng
năm lần thứ ba, tháng 4 năm 2013: “Một trong những điều mà tôi tập trung

8


.

khi làm tổng thống là làm thế nào chúng ta tạo ra một phƣơng pháp tiếp cận
toàn diện cho khoa học, cơng nghệ, kỹ thuật và tốn học (STEM)… Chúng ta
cần phải ƣu tiên đào tạo đội ngũ giáo viên mới trong các lĩnh vực chủ đề này
và để đảm bảo rằng tất cả chúng ta là một quốc gia ngày càng dành cho các
giáo viên sự tôn trọng cao hơn mà họ xứng đáng.
Giáo sƣ Steven Chu, ngƣời đoạt giải Nobel Vật lý, phát biểu tại đại học
SUSTech, ngày 16 tháng 10 năm 2016: “Giáo dục STEM là một loại hình
giáo dục hƣớng dẫn bạn học cách tự học”, giáo sƣ Steven Chu đã chỉ ra lợi
thế của giáo dục STEM, tự học là rất quan trọng trong quá trình phát triển cá
nhân. Và học STEM cho phép mọi ngƣời tự trang bị cho mình khả năng suy
nghĩ hợp lý, khả năng rà sốt, tìm kiếm xác nhận và có kiến thức sâu rộng.

1.3. Tiến trình tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh theo định
huớng giáo dục STEM
Tiến trình tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh theo định hƣớng

Khóa luận giáo dục học

giáo dục STEM có thể chia làm 6 pha nhƣ sau:

Pha 1. Đặt vấn đề STEM và chuyển giao nhiệm vụ
Các vấn đề STEM phải thú vị, hấp dẫn để HS tự nảy sinh nhu cầu giải
quyết vấn đề, tiếp thu nhiệm vụ một cách tự nhiên. Các vấn đề STEM đƣợc
lựa chọn mang tính kỹ thuật gắn liền với thực tiễn, thƣờng là các vấn đề nổi
bật hay mang tính thời sự. Do đó, khi giải quyết các vấn đề STEM, HS ứng
dụng đƣợc ngay trong cuộc sống, hay hộ trợ cho vui chơi, giải trí. Ví dụ: Giáo
viên cung cấp thơng tin Nguy cơ gây ô nhiễm môi trƣờng từ pin phế thải, làm
các nhóm tự nảy sinh và tiếp nhận nhiệm vụ “tìm kiếm các giải pháp sau khi
sử dụng pin để hạn chế gây ô nhiễm môi trƣờng, trong đó có nhiệm vụ làm
pin điện hóa từ nguồn nhiên liệu tự nhiên”

9


.

Pha 2. Đề xuất phương án thiết kế sản phẩm
Sau khi tiếp nhận nhiệm vụ, các nhóm đề xuất ý tƣởng, phƣơng án thiết
kế. GV khuyến khích các nhóm tự do phác thảo bản vẽ. Sau đó các nhóm lần
lƣợt thuyết trình về bản vẽ thiết kế sản phẩm của mình. Các nhóm cịn lại
phản biện, chỉ ra ƣu điểm, nhƣợc điểm của từng bản vẽ. Cuối cùng GV sẽ tổ
chức cho các nhóm thảo luận để thống nhất bản vẽ thiết kế tối ƣu phù hợp với

dụng cụ, nguyên vật liệu và phù hợp với năng lực của các nhóm.
Pha 3. Gia cơng, chế tạo sản phẩm theo bản vẽ thiết kế
Trong pha này, các nhóm lần lƣợt nhận dụng cụ, vật liệu. Các nhóm
trƣởng huy động, điều phối các thành viên trong nhóm tham gia gia cơng, chế
tạo các chi tết và lắp ráp thành một sản phẩm. GV cần lƣu ý các nhóm kiểm
tra sản phẩm trƣớc khi vận hành và quản lý, nhắc nhở các nhóm tuân thủ các

Khóa
luận giáo dục học
Pha 4. Vận hành, thử nghiệm sản phẩm

quy tắc an tồn

Các nhóm tiến hành vân hành và quan sát kết quả vận hành của sản
phẩm. Nếu sản phẩm hoạt động ổn định, phù hợp với dự đốn thì các nhóm
tiến hành viết báo cáo để chuẩn bị thực hiện báo cáo sản phẩm. Nếu sản phẩm
hoạt động khơng ổn định thì nhóm cần quay lại kiểm tra từ pha 2 và xem xét
lại dự đoán ban đầu.
Pha 5. Thực hiện báo cáo sản phẩm
Đầu tiên, GV tổ chức cho các nhóm lần lƣợt báo cáo về sản phẩm.
Trong đó, các nhóm trình bày đƣợc q trình gia cơng chế tạo, đặc biết nêu
đƣợc các khó khăn trong q trình gia gia cơng, chế tạo và làm rõ đƣợc các
giải pháp để giải quyết đƣợc các khó khăn trên. GV cần khuyến khích và
hƣớng dẫn các nhóm phối hợp thuyết minh với vận hành sản phẩm để minh
họa. Sau đó, GV tổ chức cho các nhóm phản biện, góp ý về sản phẩm. Cuối

10


.

cùng, GV tổ chức cho các nhóm đánh giá báo cáo sản phẩm thơng qua các
tiêu chí đánh giá
Pha 6. Đánh giá, nhận xét chung
GV căn cứ vào sự quan sát hoạt động của các nhóm, kết quả đánh giá
của các nhóm và của GV để kết luận về hoạt động. Dựa trên đó, giáo viên
khen thƣởng đối với nhóm hoạt động tốt, khiển trách đối với nhóm hoạt động
chƣa tốt.

Đặt vấn đề STEM và chuyển giao nhiệm vụ

(2) Đề xuất phƣơng án thiết kế sản phẩm

Phác thảo bản
vẽ thiết kế

Thuyết trình
bản vẽ thiết kế

Thống nhất bản
vẽ thiết kế

Khóa luận giáo dục học

(3) Gia công chế tạo sản phẩm theo bản vẽ thiết kế
Gia công, chế
tạo các chi tiết

Cung cấp dụng
cụ, vật liệu

Lắp ráp sản
phẩm

(4) Vận hành thử nghiêm
Không đạt

(5) Thực hiện báo cáo sản phẩn
Thuyết trình về
sản phẩm

Đánh giá báo cáo
sản phẩm

(6) Đánh giá, nhân xét chung
Hình 1.4. Sơ đồ tiến trình tổ chức hoạt động trải nghiệm
theo định hƣớng giáo dục STEM ở trƣờng THPT

11