Nghiên Ứu Mòn Ủa Đường Dẫn Hướng Máy Tiện 1K62 Trong Điều Kiện Vận Hành Việt Nam.pdf

L
    ng, s liu và nhng kt qu thc nghi c nghiên cu
trong luc t khách quan. Nhng kt qu  ng
c s d bo v mt hc v nào.
Tác gi lu

Nguyn nh

1

Tai ngay!!! Ban co the xoa dong chu nay!!! 17062858002351000000 943f6b4


MC LC
L .................................................................................................. 1
DANH MC CÁC KÝ HIU ............................................................................... 4
DANH MC CÁC BNG BlU .............................................................................5
DANH MC HÌNH V......................................................................................... 6
M U ................................................................................................................ 9
1.Lý do ch tài .................................................................................................. 9
2.Mng và ph ........................................................ 9
c thc tin c tài ................................................................... 9
4. Ni dung chính ......................................................................................................10
pháp nghiên cu .................................................................................... 10
           NG
D .......................................................................11
ng dng máy công c ..........................................................................11
 ...................................................................... 11
 ............................................................ 12
1.1.3 Yêu cu k thung dng máy công c ................................ 15
ng dng máy công c ...............................................................16

1.2.1 Mt s khái nim chung v t ...............................................16
 .................................................... 17
m ca ct ..............................................................18
ng dt .................................................................... 21
1.3.1 khái nin v mòn ...................................................................... 21
1.3.2. Mòn cp ma sát ................................................................................... 21
a quá trình mịn................................................................ 23
1.4 Tính mịn khp ma sát .........................................................................................24
1.4.1 Quy lut mòn ca vt liu ..................................................................... 24
1.4.2 Mòn b mt và khp ma sát. ................................................................ 26
1.4.3 Phân loi khn mòn ...........................................28
2


1.4.4. Tính mịn cp ma sát tnh tio chiu ............................................. 30
KT LU .....................................................................................37
M HÌNH HC MÁY CƠNG C 
NG DNG MÁY TIN ................................... 39
2.1  thng .............................................................................................................40
 thng ca mng trong mt mt phng hoc trong không gian
........................................................................................................................ 40
 thng ca b phn .......................................................................... 49
2.1.3. Chuyng thng ........................................................... 52
2.2 song song ......................................................................................................55
 song song cng và các mt phng ..................................55
 song song ca chuyng ........................................................... 61
ng dng máy tin 1K62 .................................... 63
2.3.1 Máy tin 1K62 ...................................................................................... 63
2.3.2. Nhc tính k thut ca máy 1K62 ...............66
2.3.3. ng ca mòn ng dng ti chính xác gia cơng

........................................................................................................................ 67
ng dng bàn xe dao máy tin .............70
KT LU .....................................................................................71
T QU THC NGHI ..........................73
3.1 Thc nghing dng bàn xe dao ca máy tin 1K62 ...........73
 ng dng bàn xe dao máy tin 1K62 ............... 73
3.1.2 Kt qu ng dng bàn xe dao ..................................... 73
 th mòn cng dng bàn xe dao máy tin 1K62 ..........................74
KT LU.......................................................................................80
 ............................................................................ 81
 .................................................................................. 82

3


DANH MC CÁC KÝ HIU
Ký hiu

 



F

Lc ma sát

N

N

Lc pháp tuyn

N

f

H s ma sát

mvt

n

N.s

mvn

p tuyn

N.s

WT
U

 thng lc ma sát

J

ng mòn

m

Umax

ng mịn gii hn

m

Ual

ng mịn cho phép

m

I

 mịn

Ih

 mịn khơng th ngun

k

H s mịn

p

Áp sut

, n

Kgf/cm2

Các hng s

L

Hành trình ln nht ca bàn dao

mm

l0

Chiu dài ca bàn dao

mm



ng kính ca chi tit

mm



Sai s hình dáng hình hc ca chi tit gia cơng

mm

YABD

Dch chuyng dng bàn
xe dao b mịn

mm

4


DANH MC CÁC BNG BlU
S bng

Bng 1.2
Bng 1.3
Bng 1.4
Bng 3.1

Bng 3.2

Bng 3.3

Ni dung

Trình bày cách phân loi theo dng phân b mịn b mt
Cơng thc tính mịn ng dng tin
Cn tích phân

Trang
29
30

34
37

S ling dng Tin 1K62 (trong phm
vi t 50 -700mm)
Khong dch chuyn Y AB cng kính ca
chi tit gia công ng vi các v ng dn
ng tin 1K62 khi gia công chi tit tr dài 300mm,  =
50 mm
Tng hp sai s khi gia công tinh các chi tit dài có  =
10  80 mm

5

74

78

79


DANH MC HÌNH V

S hình

Ni dung

Trang

Hình 1.1

ng dng máy tin 1K62

11

Hình 1.2

Kt cng d

12

Hình 1.3

Kt cng dng phng

13

Hình 1.4

 ng d

13

Hình 1.5

t ch V

14

Hình 1.6

ng dng và rãnh 

14

Hình 1.7

 ng dng hình tr.

15

Hình 1.8

S ph thuc ca lc ma sát Fms vào giá tr dch chuyn .

17

Hình 1.9

S ph thuc cng mịn U vào thi gian t

23

Hình 1.10 Mịn kt cu ma sát và mòn các b mi tip

27

 

32

Hình 2.1

 thng ca mt phng

40

Hình 2.2

40

Hình 2.3

 thng ca mng trong khơng gian
V trí chn chun thc t

Hình 2.4

  phng trong mt phng thng

42

Hình 2.5

  phng trong mt phng nm ngang

43

Hình 2.6

Tng sai lch b mt và sai lc

43

Hình 2.7

n vi

44

Hình 2.8

Png ngm thng hàng

45

Hình 2.9

 thut lade thng hàng

46

41

Hình 2.10  thut dng c 

46

Hình 2.11 
Hình 2.12 X lý kt qu 

46
47

Hình 2.13  t phm ngang

47

Hình 2.14  chun trc

48

6


Hình 2.15 ng dng c 

49

Hình 2.16 Rãnh chun hoc b mt chun ca bàn máy

49

Hình 2.17 ch góc

49

Hình 2.18 ch thng

49

Hình 2.19 c

50

Hình 2.20 

50

Hình 2.21 B m

51

Hình 2.22 B mt th

51

Hình 2.23 B mt nghiêng

51

Hình 2.24 Các sai lch thành phn

52

Hình 2.25 Sai lng thng

54

Hình 2.26 ng tâm khi trc chính quay

56

Hình 2.27 c thng h so

57

Hình 2.28 

57

Hình 2.29 Mt phng  qua hai trc

59

Hình 2.30 u ph c nh hou chnh

59

Hình 2.31   song song ca mt trc vi mt mt phng

59

Hình 2.32

   song song ca mt tri vi giao tuyn hai
mt phng

Hình 2.33

  song song ca hai mt phi vi mt phng th
60
ba

Hình 2.34

 song song ca hai mt phi vi mt phng th ba s
60
d gá

60

Hình 2.35  song song gia hai ng thng

60

Hình 2.36  song song gia mo và mt mt phng

62

Hình 2.37 Mt s   song song

62

Hình 2.38  song song ca mi vi mt trc
Hình 2.39  song song gio

63
63

 

64

 

66

7


Hình 2.42

Sai s hình dáng chi tit khi trc chính máy tin khơng song
song vng dng

68

Hình 2.43 Sai s hình dáng chi ting dng khơng thng

68

Hình 2.44 Sai s hình hc chi tit gia cơng khi ng dng b
Hình 2.45 Saiị s hình hc chi ting dng  ng

69

 ị

 b

70

69

Hình 2.47

  mịn cng dng bàn xe dao máy tin
1K62

71

Hình 3.1

 ng dng 1K62

73

Hình 3.2

 th mịn b mt A cng dng bàn xe dao

75

Hình 3.3

 th mịn b mt B cng dng bàn xe dao

75

Hình 3.4

Dch chuyn ca i tâm chi tit

77

8


M U
1.Lý do ch tài
Máy tin v trung 1K62 c s dng khá ph bin  Vit Nam, ch
yu phc v cho công tác gia công chi tit lot nh, va ho phc v
sa cha. Qua thi gian s dng dng ca máy tin c trung nói chung
và ng dng d mịn. Hu qu ca q
trình mịn ng dng dng bàn xe dao máy 1K62 gây sai s hình dng
hình hc cho chi tit gia công côn, tang trng, yên ngChính vì vy, tác gi
la ch Nghiên cứu mịn của đường dẫn hướng máy tiện 1K62 trong điều
kiện vận hành Việt Nam’ nhng dng máy ti
qua s du kin thc t      ng ca mòn
ng dn sai s hình dáng ca các chi tit gia cơng.
2.Mng và ph
Nghiên cu ng dng bàn xe dao máy tin 1K62 u kin
vn hành Vit Nam ng mòn ca ng dng
ti sai s hình dng hình hc ca chi tit gia công trên máy.
Lu  tp trung   vào nghiên c   ng mòn c ng
dng bàn xe dao máy tin 1K62 ti phịng thí nghim máy cơng c 108 C8,
B môn Máy & Ma sát hc, Vii hc Bách khoa Hà Ni
c thc tin c tài
     ng mòn U c ng dn hng bàn xe dao

dc theo chiu dài ng dng tiu kin vn hành thc t.
c m ng cng dng bàn xe dao máy
tin sai s hình hc ca chi tit gia cơng
Xây d c bi mịn thc nghim ng d ng bàn xe dao máy
u kin thí nghim thc hành và gia công chi tit lot nh, t  xác
nh tui th còn li ca máy.

9


4. Ni dung chính
Chng 1: Tng quan v lý thuyt ng dng máy cơng c
c kim máy cơng c mịn ng dng
t qu thc nghi
5. u
Nghiên cu lý thuyt tng quan v ma sát và mòn cp ma sát ca ng dn
ng bàn xe dao máy tin.
Nghiên cu thc nghi  mòn ca ng dng bàn xe dao
máy tin, t  a
máy tin.

10


C: T MA SÁT & 

1.1 ng dng máy công c
1.1.1 
ng dng là mt b phn c dng cho các b phn
ng cm v bm kh

ng ca b phng dng cịn có nhim v truyn lc. Vì
vng dng cn tha mãn các yêu cu sau:




Hình 1.1: ng dng máy tin 1K62
a/B mt làm vic phi có tính chng mịn cao [2]:
-

 

-

Máy chính xác c 

Tính chng mịn khơng ch ph thu   cng b mt, mà còn ph thuc
vào tính chn ca vt liu, vào chng gia công b mt tip
xúc c bit là ph thuc và ch  o qung dng.
b/ Phm v chính xác chuyn ng
-

Yêu cu này ch yu ph thu ng dng
và cách b trí hp lý các b mt chu lc.

-

Cn phi thit k v trí ca các b mt làm vic cng d các
lc tác dc nh nht.

11


ng dn ng phi có kh u chnh kh khe h và u kin
bo v  chng nhim bn và tránh tác dng trc tip ca phoi.
Ngoài ra, v  cng v bt yêu cu.

 bàn máy, bàn dao hay nhng b ph ca máy cơng c có th
chuyng thng nhng dng cn phi có nhng b
m chi tit ch có th chuyc theo mt  ,
tit din cng dng có th là mt k 
ch nh     i vi máy có ti trng nng dùng
ng dng t hp mt s dng nói trên.
Mt s long dng dùng [2]:
ng dng phng: Cịn gng dng hình nh nht. Nó có 2
loi (hình 1.2)

a

b

Hình 1.2: Kt cng dng 
-

Loi dùng c 4 m nh chiu chuyng (Hình 1.2a), các b mt dn
c th hin bm.

-

Loi dùng 3 m nh chiu chuyng (Hình 1.2b). Loi này ch dùng

ng hp có mt lc luôn luôn tác dng thay th cho mt dn th 
Kt cu ca long có nhng dng chính yhình 1.3)
c   ng d ng là chiu cao H, và nhng kích

ng ly ph thuc và H. Dãy tr s c[2]:
H=10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 60, 70, 100 mm.

12


Hình 1.3: Kt cng dng phng
Vì các mt làm vic cng d ng phng song song vi nhau, nên
vic gia công và sa chng dng này khá thun ling hp
nng dng phng d gi li du p cht
d ng li làm tn hi b mng dng. Mm khác là viu
chnh khe h long dn phi thêm thit b riêng.
ng d:
Còn gng dng hình tam giác, có 2 loi xi
xng (Hình 1.4):

Hình 1.4:  ng d
ng d m: Íng phoi hoc tp cht làm xây
xác b mt, vì phoi d b t khi các b mt nghiêng, có kh  u chnh
kh c khe hu kiu [2].
Nh m ca nó là du khó gi li trên b mt nghiêng. Vic ch to sa
cha phc tng dng ph mịn ca nó li ít nh
 chính xác ca máy.
t ch V
Ch yng hay các loi máy c ln vi vn
tc ln (Hình 1.5):

13


Hình 1.5: t ch V
Nu  v trí n  t ch  t d  t làm
vi b ng phoi và hng
ng dng .
ng d
Lo    n l   ng d ng phng, vì nó có th
chc ti trng t ba mt. Nó có th m bo v trí ca chi tit theo các
ng lên, xu mng d én dùng ph bin
  ng bàn máy, bàn dao ca các máy tin, ti ng, khoan cn, phay

 m chính ca nó là vi u chnh kh khe h rt d dàng vi mt
m là vic ch to và kii phc tp, khó gi u,
và phoi d kt vào gia các mt làm ving d cng
vng kém, ch y ng chi tit vi vn tc thp.
Kt cu cng dc trình bày  hình
1.6

Hình 1.6: ng d
ng dng hình tr:
Long dc dùng vi nhiu kiu kt cu khác nhau, ch
yu dùng  nhng máy có lc ct nhng chuyng ngn, ho
14


nâng xà ngang, nâng c máy phng, máy khoan cn. Loi kt c
gin nhc th hi

Hình 1.7:  ng dng hình tr.
 ng nhng bàn máy nng dt tr,
hoc dùng t hp vi mt s ng dng phng. Sng trt tr có kt c
gin, d ch t cng vu chc.
1.1.3 Yêu cu k thung dng máy công c
a/  cng cng dng :
i vi gang     c  ng là 180  210 HB  
cng cho phép trong phm vi HB = HBmax  HB min   ng
d  cng HB   ng dng L
> 4m. i vng dng gm nhiu phn ghép li thì HB  45 trên tồn
b chiu dài.
b/ Chng gia công và lp ráp
ng dng ca than máy, tr máy, bàn máy, bào dao. Cn phi c
gia công tinh b   o ho       
nghin.
S vt tip xúc trên tit din 25x25mm2 cng dng cn có:


Ít nhm cho các long dng ca máy chính xác cao;



Ít nhng dng ca máy chính xác;



Ít nhng dng có b rng dn

u chnh có b rng b  100mm;

15




Ít nh    ng d ng có b rng b> ng dn

u chnh có b rng b>100mm;


Các vt trên b mng dng cn phi phân b u
 h ca b mng dng và chi tit lp c kim

tra b h dày 0.04mm
-

 phng cho phép cng dng: 0.02  0.03 mm trên chiu dài 1m

c chính xác cng dng: c kim tra theo tiêu chun  máy công c chính xác cn thi bóng b mt ca
ng dng t c bng quy trình cơng ngh phù hp.
1.2 ng dng máy cơng c
ng d
vào q trình chuy ng to hình chi tit.  ng dng máy cơng c
ng có chuy ng tnh tin kh hi c         
trong quá trính làm vic cng dt
1.2.1 Mt s khái nim chung v ma sát t
Ma sát ngoài là hing xy ra khi hai vt rn có chuyi 
vùng tip xúc thi tác dng ca ti trng ngoài [4,5].
Lng vc ma sát cn
tr dch chuyi ca các vt rc chiu chuyng xut

hin ti các vt tip xúc thc. Lc ma sát ngồi khơng nh, cơng ca lc ma sát
ngoài phc thu   ng mà vt rn di chuy  ln ca lc ma sát
nh theo khong dch chuyn ca vt r
tip tuy vào khong dch chuy phân bit l
và lng.
Lc ma sát khng là lc cn tr chuyng hp dch chuyn
nh, khong dch tip tuyn có tính thun nghc gi là dch chuyn ban
u. Lc ma sát khng xut hin trong các kt cu t không
liên tng ca ti trng.

16


L lng vi dch chuyn t trng thái
dch chuy  u ln nht, hay nói cách khác là s dch chuyn t trng thái
dch chuyu sang trt.
Lng là lc ma sát xut hin trong q trình có chuy
i  vùng tip xúc.
L     ng chng li chuy  p tuyn
trên vt th tip xúc ma sát, không ph thu ln ca dch chuyn. Hình 1.7
trình bày nguyên tc ph thuc ca lc ma sát vào dch chuyn, gn:
n dch chuyn 

Hình 1.8: S ph thuc ca lc ma sát F ms vào giá tr dch chuyn  [4]
Lc ma sát ngồi có quan h v bin dng ca lp b mt trên vt th
mm  do s thâm nhp ca các nhp nhô b mt ci mi
quá trình bin dng trên lp b mn quá trình ma sát ngoài. Trên
thc t ma sát ngoài ch liên quan ti bin dng ca lp b m  p
tuyn vi chuyng trong tip xúc ca vt th rn.
V mng h             ng

xy ra mt q trình ma sát có tn ti c hai dng nói trên.
1.2.
 ng s dng không th nguyên là: h s
ma sát, h s p và h s mng khi ma sát.
-

H s ma t là t s gia lc ma sát và ti trng pháp tuyn:

17




  


(1.1)

F - lc ma sát;
N - ti trng pháp tuyn.

ng hp gia công chi tit bng bin pháp gia cơng áp lc thì h s
ma sát là t s ca sc bn tip tuyn trong vùng tip xúc gia hai vt th và gii
hn chy ca kim loi yng vi lý thuyt bin dng do, h s ma
t quá 0,5.
-

H s p là t s ci v mng ca
vt th ng tip tuyn và pháp tuyn:
Δ(mν1 )

Δ(mν n )




(1.2)

 (m 1) - p tuyn;
(m n ) - n.

-

H s mng khi ma sát là t s c thng lc
ma sát và công tiêu hao chung:


(1.3)

 





WT -  thng lc ma sát;
W - công tiêu hao chung.

c s d 
tn tht v u.
1.2.3 m ca ct

Bn cht ca ma sát ngoài là rt phc tp, là tng hp c
c ding thi, gm có 3 q trình: Bin dng khi ma sát, Bám dính và
khuch tán khi ma sát; phá hy khi ma sát
1.2.3.1 Biến dạng khi ma sát ngoài[4]
Bin dng là phn ng chng li tác dng ca ngoi lc ca các vt th vt
lý. Bin dng là quá trình ch yu quy nh s tin trin ca ma sát ngoài, làm

18


i din tích tip xúc thc, làm phát trin bin dng vt lý, gây ra hàng lot
nhng hing dn xut, có ng quyn s hình thành lc ma sát
và s phá hy lp b mng.
Bin dng b mt khi ma sát ngồi là ngun nhân chính gây ra thành phn
l         cn tr ca các lp v bin dng trong ma sát
t. Thành phn lc tính tốn da trên tính chc ca lp b mt,
hình dng hình hc ca các nhu kin ng sut ti vùng tip xúc.
2.1.3.2. Bám dính và khuếch tán khi ma sát [4]
t lý ca các b mc nh bi các hing
bám dính và khuch tán.
Bám dính là s xut hin các liên kt gia các b mt ca hai vt th khác
trng thái (rn hoc lng) tip xúc nhau ti vùng tip xúc thc. Trên phn din tích
này có các lc hút phân t tác dng vi các khong cách lc ln khong
cách gia các nguyên t trong các mng tinh th . Dù có
hay khơng có lm nhc, cht bn, chc phân t
n bám dính. S bám dính này xy ra gia kim loi và màng ơxit hoc có
th   ng ca l   n. L     c phân t t l
thun vi din tích tip xúc thc. Mng hp riêng ca s bám dính là s ng
kt, xut hin khi có hai vt th ging nhau ti ca 
dính là liên kt Vandecvan.

Khuych tán là quá trình thâm nhp và phân tán các nguyên t phân t, gia
các b mt tip xúc ma sát (thm tán bên trongng trong
quá trình ma sát và mịn ca kim loi. Có nhiu lo khuych tán khác nhau,
ng qt thì h s khuych tán có quan h vi nhi ca b mt tip xúc
 c chuyn dch khuych tán cn phi phá hoi tính chun tc ca
cu trúc mng (dù ch là tm thi). Bn cht ca kim loi khuych tán, loi dung
dch r c to thành, cu trúc tinh th ca nó, s b  ng ca h s
khuyng ht, m xô lch ca mng tinh th 
ti hng s  khuych tán.

19


Kh y ra các quá trình khuyu kin ma sát ngồi
khi có bin dng d là tt yu. Hing tróc khi ma sát ca các
kim loi có liên quan ti các quá trình khuych tán xut hin do s hot hóa mãnh
lit ca các lp b mt kim lo khuyt tm và do s chuyn
khng.
2.1.3.3. Quá trình phá hy khi ma sát ngoài [4]
Kt qu cui cùng ca m phá hy b mt tip
xúc ma sát vi hing bong tách các phn t mịn và hoc
tính hình hu trúc, tính cht và trng thái ng sut ca các lp b mt.
 trng thái vi mô, do mp mô b m khi ma
sát là phân tán, các tip xúc thc tn ti riêng bing ca các thông s
c khi ma sát các nhp nhô b mt thâm nhp vào nhau hoc b p. Vt tip
xúc th ng vi ng sut và bin dng. Trong q trình ma sát
th tích vt liu cc b nm  i b mt ch lp li, gây
ra s mt mi ca lp b mt ma sát và làm tách các phân t. Mt khác các phân t
tách t lp b mt không bin ngay thành phân t mịn, nó ch ra khi vùng ma sát
sau khi bám dính mt s ln nhnh vào các b mi din. Các phân t

c gi là phân t chuyn di. Khi s ng các phân t chuyn di
t ti gii hn chuyn di thì chuyn hóa thành phn t 
ra kh   ng th tích phân t mịn ln gp 125 ln th tích
phân t chuyn ri. Màng ơxit và khí hp th trên b mt ca phân t chuyn ri và
b mt ma sát có tác dng bo v và làm gim lc bám dính ca phân t chuyn
di.
y, LC MA SÁT là tng lc cn tr xut hin khi bin dng ca b
mt ma sát và lc liên kt gia các phân t  nguyên t  trong liên kt bám dính,
khuych tán, bong tách và chuyn di.
Fms = FCH+ Fpt
 ch  Lc
Fpt  Lc ma sát phân t

20

(1.4)