Bài giảng kinh tế vĩ mô lý thuyết và thảo luận chính sách bài 10 đỗ thiên anh tuấn

BÀI GIẢNG 10:
CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG HÀNG HÓA VÀ TIỀN TỆ:
MƠ HÌNH IS-LM
ĐỖ THIÊN ANH TUẤN
TRƯỜNG CHÍNH SÁCH CƠNG VÀ QUẢN LÝ

ĐẠI HỌC FULBRIGHT VIỆT NAM

1

In the long run we are all dead.
-----John Maynard Keynes


XU HƯỚNG TĂNG TRƯỞNG TRONG
3 THẬP NIÊN QUA Ở VIỆT NAM
Tăng trưởng GDP Việt Nam 1985-2022
12,00
10,00

• Tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 1986-2019: 6,54%
• IMF: tăng trưởng tiềm năng của VN hiện nay là 6,5%
7,08

8,00

6,5

6,00
4,00
2,00

7,02

Kịch bản lạc quan: 3.02 (xác suất 30%)
Kịch bản bi quan: 2.10 (xác suất 20%)

Điều gì giải thích sự biến động
ngắn hạn của nền kinh tế?
2,91
2,58

-

Nguồn: WDI, Đỗ Thiên Anh Tuấn 2018


Giao điểm
Keynes

Chi tiêu, E

CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG HÀNG HÓA
Y=E
E1 = C0 + I0 + G1 + NX0
G = G1-G0
E0 = C0 + I0 + G0 + NX0

E1

Vì sao Y > G?

E0

450

Y = Y1-Y0

Y0

Y1

Sản lượng thực, Y

3


Lãi suất, r

CÂN BẰNG THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ
Cung tiền thực,
MS/P

r0

Cầu tiền thực,
MD/P = L(Y, r)
M0/P

Khối tiền thực, M/P

4


MƠ HÌNH IS-LM (MƠ HÌNH HICKS - HANSEN)
• Cân bằng thị trường hàng hóa:
Savings = Investment
• Y = C + I(r) + G + NX

• Tuyến tính hóa IS:
𝐼𝑆: 𝐼 + 𝐺 = 𝑆 + 𝑇
𝐼 = 𝐼0 − 𝛼𝑟
𝑆 = 𝑆0 + (1 − 𝑐)(𝑌 − 𝑇)
𝐼0 − 𝛼𝑟 + 𝐺0 = 𝑆0 + (1 − 𝑐)(𝑌 − 𝑇) + 𝑇
−𝛼𝑟 = (𝑆0 − 𝐼0 − 𝐺0 ) + (1 − 𝑐)𝑌 − 𝑇 + 𝑐𝑇 + 𝑇
−𝛼𝑟 = (𝑆0 − 𝐼0 − 𝐺0 + 𝑐𝑇) + (1 − 𝑐)𝑌
(𝐼0 + 𝐺0 − 𝑆0 − 𝑐𝑇) 1 − 𝑐
𝑟=
−
𝑌
𝛼
𝛼

• Cân bằng thị trường tiền tệ:
Liquidity = Monetary Supply
• MS/P = MD/P = L(Y, r)

• Tuyến tính hóa LM:
M

= kY − r

P
M
− r = − kY
P
−M k
r =
+ Y
P 
LM :

5


TUYẾN TÍNH HĨA IS-LM
r
I0 + G0 − S0 − cT0

k



LM



− (1 − c )

r*



IS
−M
P

Y*

Y
6


MƠ HÌNH CỔ ĐIỂN (=0)
r

LM

I0 + G0 − S0 − cT0



− (1 − c )

r*



IS
Y*

Y

7


MỘT CÁCH TIẾP CẬN XÂY DỰNG ĐƯỜNG IS
Lãi suất, r
r2

r1
IS
I(r)
I1

Đầu tư, I

Y2

I2

Y1

Thu nhập, Y

45o
Say’s Law (1803)
“Supply creates its
own demand”
S=I

S2
S1

S = sY
S=I
8

Tiến kiệm, S


SỰ HÌNH THÀNH ĐƯỜNG IS
E

ҧ I(r1) + 𝐺ҧ + 𝑁𝑋
E1 = 𝐶+

E1

ҧ I(r0) + 𝐺ҧ + 𝑁𝑋
E0 = 𝐶+

E0

Y
r
r0

Đường IS: Tập hợp các điểm phối hợp giữa Y
và r, ở đó thị trường hàng hóa cân bằng

r1

IS

9

Y0

Y1

Y


SỰ HÌNH THÀNH ĐƯỜNG LM

r

MS/P

r
LM

r1

r1

r0

r0

MD/P = L(Y1, r1)

MD/P = L(Y0, r0)
Y0

Đường LM: Tập hợp các điểm phối hợp giữa
Y và r, ở đó thị trường tiền tệ cân bằng

Y1

Y

10


CÂN BẰNG IS-LM
r
LM

r0

IS

Y0

Y

11


TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TÀI KHĨA ĐẾN IS
E

ҧ I(r0) + G1 + 𝑁𝑋
E1 = 𝐶+

E1

ҧ I(r0) + G0 + 𝑁𝑋
E0 = 𝐶+

E0

Trường hợp:
Chính phủ mở rộng chính sách tài khóa:
Tăng chi tiêu G

Y
r

r0
Khi chính phủ tăng chi tiêu G => Y ↑ tại
mọi mức lãi suất r0 cho trước

IS1
IS0
Y0

Y1

12

Y

TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ ĐẾN LM
Trường hợp:
NHTW mở rộng chính sách tiền tệ:
Tăng cung tiền MS
MS0/P MS1/P

r0
r1

LM0

r

LM1

r0
r1
MD/P = L(Y0, r1)

MD/P = L(Y0, r0)
Y0
Khi NHTW tăng MS => 𝑟 ↓ tại mọi mức sản lượng Y0 cho trước

Y
13


CÂN BẰNG IS-LM DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA
CHÍNH SÁCH TÀI KHĨA VÀ TIỀN TỆ
r

LM1

LM0

Phối hợp CSTK + CSTT như
thế nào để đạt mục tiêu tăng
sản lượng mà không làm
tăng/giảm lãi suất?

r0
r1

IS1

IS0

Y0

Y1

Y

14


TĨM TẮT QUAN HỆ IS-LM VỚI AD-AS
Chính sách
tài khóa

Giao điểm Keynes

IS
IS-LM

Lý thuyết ưa thích
thanh khoản

Chính sách
tiền tệ

Giải thích sự
biến động
ngắn hạn

LM

AD
AD-AS
AS

15


HIỆU ỨNG CHÈN LẤN (CROWDING OUT EFFECT)
E

↑ 𝐺 ⇒ ↑ 𝑌 ⇒ ↑ 𝐿 𝑌, 𝑟
Để MS = MD => ↑ 𝑟 => ↓ 𝐼 𝑟 ⇒ ↓ 𝑌

∆𝐺

E1
E0
∆𝑌
Y

MS0/P

r
r1

r1

r0

r0
IS1

L(Y1, r1)
L(Y0, r0)

IS0
Y0

Y1

16

Y