PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC, KĨ NĂNG THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG DẠY HỌC PHẦN SINH HỌC CƠ THỂ THỰC VẬT - SINH HỌC 11 - Full 10 điểm

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA SINH - MÔI TRƯỜNG



KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG DẠY HỌC

PHẦN SINH HỌC CƠ THỂ THỰC VẬT - SINH HỌC 11
NGÔ ANH THY

Đà Nẵng, năm 2022

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA SINH - MÔI TRƯỜNG



KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG DẠY HỌC

PHẦN SINH HỌC CƠ THỂ THỰC VẬT - SINH HỌC 11

Ngành: Sư phạm Sinh
Khóa: 2018-2022

Sinh viên: Ngô Anh Thy
Người hướng dẫn: TS. Trương Thị Thanh Mai

Đà Nẵng, năm 2022

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bài luận văn trên đây là cơng trình nghiên cứu của tơi. Được
dẫn dắt và hướng dẫn bởi TS. Trương Thị Thanh Mai, khoa Sinh – Môi trường, Trường
đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng. Các nhận định nêu ra trong luận văn là kết quả
nghiên cứu nghiêm túc, độc lập của bản thân tác giả luận văn trên cơ sở tìm hiểu, nghiên
cứu các tài liệu khoa học. Luận văn đảm bảo tính khách quan, trung thực và khoa học.

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2022
Sinh viên

Ngô Anh Thy

i

LỜI CẢM ƠN
Để hồn thành khóa luận tốt nghiệp, bên cạnh sự cố gắng nỗ lực không ngừng của
bản thân, em xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến:
- TS. Trương Thị Thanh Mai, người đã trực tiếp hướng và tận tình chỉ bảo em đặt ra
hướng nghiên cứu, tiếp cận thực tế, tìm kiếm tài liệu, xử lý và phân tích số liệu, giải quyết
vấn đề để có thể hồn thành khóa luận tốt nghiệp của mình tốt nhất.
- Q thầy cơ Trường đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng và thầy co khoa Sinh – Môi
trường đã xây nền kiến thức vững chắc, giúp em có thể vận dụng để hồn thành khóa
luận, cũng như đã ln hỗ trợ, giải quyết các khó khăn, giúp em có thể đi đến chặng cuối
của quãng thời gian đại học ngày hôm nay.
- Các anh chị khóa trên đã chia sẻ kinh nghiệm, chỉ bảo để em hồn thiện đề tài nghiên

cứu của mình.
Em xin chúc quý thầy cơ dồi dào sức khỏe và ngày càng có nhiều thành công
trong sự nghiệp.
Vì kiến thức chun mơn vẫn cịn nhiều hạn chế cùng với việc bản thân chưa có
nhiều kinh nghiệm nên khóa luận của em vẫn cịn nhiều thiếu sót. Kính mong nhận được
sự góp ý và chỉ bảo từ quý thầy cô và người đọc.
Em xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, tháng 05 năm 2022
Sinh viên

Ngô Anh Thy

ii

MỤC LỤC

PHẦN 1. MỞ ĐẦU..............................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...................................................................................................1

1.1. Tầm quan trọng của việc tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo.........................1
1.2. Xuất phát từ thực tiễn dạy học ...............................................................................1
1.3. Đặc điểm nội dung môn Sinh học thuận lợi cho hoạt động trải nghiệm................2
2. Mục tiêu đề tài .................................................................................................................2
3. Ý nghĩa của đề tài ............................................................................................................2
3.1. Ý nghĩa khoa học......................................................................................................2
3.2. Ý nghĩa thực tiễn ......................................................................................................3
PHẦN 2. NỘI DUNG ..........................................................................................................4
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU..............................................................................4
1.1.Tổng quan vấn đề nghiên cứu........................................................................................4

1.1.1 Nghiên cứu ngoài nước ..........................................................................................4
1.1.2 Nghiên cứu trong nước...........................................................................................6
1.2.Cơ sở lí luận...............................................................................................................7
1.2.1. Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng....................................................................7
1.3. Cơ sở thực tiễn.........................................................................................................11
1.3.1. Thực trạng dạy học theo hướng phát triển năng lực hợp tác cho người học ở các
trường THPT......................................................................................................................11
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ....................................................................................................17
CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...........18
2.1. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu .............................................................18
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu..........................................................................................18
2.1.2. Khách thể nghiên cứu ..........................................................................................18
2.1.3. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................18

iii

2.2. Giả thuyết khoa học................................................................................................18
2.3. Nội dung nghiên cứu ..............................................................................................18
2.4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................19
CHƯƠNG 3. ......................................................................................................................21
THIẾT KẾ CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM PHẦN SINH HỌC CƠ THỂ THỰC
VẬT (SINH HỌC THPT) NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN
THỨC, KĨ NĂNG..............................................................................................................21
3.1. Phân tích cấu trúc nội dung Sinh học cơ thể thực vật tương ứng với các dạng hoạt
động trải nghiệ ................................................................................................................21
3.1.1. Cấu trúc nội dung của phần Sinh học cơ thể thực vật ..........................................21
3.1.2. Nội dung cụ thể của phần “Sinh sản ở thực vật”..................................................21
3.2. Thiết kế và tổ chức các hoạt động trải nghiệm phần Sinh học cơ thể thực vật nhằm
phát triển năng lực VDKTKN cho học sinh ......................................................................27
3.2.1. Qui trình thiết kế...................................................................................................27

PHẦN 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...........................................................................49
1. Kết luận....................................................................................................................49
2. Kiến nghị ....................................................................................................................49
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................51
PHỤ LỤC...........................................................................................................................54

iv

DANH MỤC VIẾT TẮT

Kí hiệu Cụm từ đầy đủ
HS Học sinh
GV Giáo viên
SV Sinh viên
HĐTN Hoạt động trải nghiệm
THPT Trung học phổ thông
ĐHSP Đại học Sư phạm
NL Năng lực
VDKTKN Vận dụng kiến thức, kĩ năng

v

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng Tên bảng Trang

1.1. Thành phần năng lực sinh học và biểu hiện 9-10

1.2. Cấu trúc năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng 12

1.3. Tình trạng sử dụng các hình thức dạy học 13-14

1.4. Mức độ vận dụng dạy học trải nghiệ trong dạy 16

học ôn Sinh học

1.5. Nguyên nh n g y kh khăn cho việc tổ chức 16

HĐTN

3.1. Các yêu cầu cần đạt khi tổ chức dạy học phần 22-24

“Sinh sản ở thực vật”

3.2. Một số nội dung kiến thức c thể tổ chức hoạt 24-28

động trải nghiệ với yêu cầu cần đạt tương ứng

3.3. Rubric đánh giá được đề xuất 36-37

3.4. Khảo nghiệ ức độ phù hợp của các nội dung 48-49

đề xuất

vi

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình Tên hình vẽ Trang
1.1.

1.2. Sơ đồ chu trình trải nghiệ theo Kolb 5

1.3. Đánh giá về sự quan t của GV với nội dung dạy học phát
1.4. triển năng lực 13
1.5.
3.1. Quan điể của GV về hiệu quả của HĐTN trong dạy học
3.2. 15

Sinh học cơ thể thực vật

Mức độ nhận thức của HS về HĐTN 14-15

Mức độ hứng thú của HS đối với HĐTN 17

Qui trình thiết kế HĐTN 32

Sơ đồ quy trình tổ chức hoạt động trải nghiệ . 38

vii

TÓM TẮT
Đề tài được thực hiện với mục tiêu xây dựng được các kế hoạch tổ chức hoạt
động trải nghiệm trong dạy học học phần Sinh học cơ thể Thực vật (Sinh học THPT).
Thông qua các hoạt động trải nghiệm, học sinh phát triển các phẩm chất, năng lực
chung trong chương trình giáo dục phổ thông hiện hành, đặc biệt phát huy năng lực
vận dụng kiến thức, kĩ năng. Hướng nghiên cứu đề xuất một số kế hoạch tổ chức hoạt
động trải nghiệm, chú trọng phát triển năng lực vận dụng của các em học sinh THPT.
Từ khóa: hoạt động trải nghiệm, giáo dục trải nghiệm, phát triển năng lực vận
dụng kiến thức, kĩ năng, Sinh học cơ thể thực vật, Sinh học THPT.

viii