ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỂ THIẾT KẾ MỘT SỐ TRÒ CHƠI HỌC TẬP CHO HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ TRONG DẠY HỌC MÔN TOÁN LỚP 3

UBND TỈNH QUẢNG NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON VÀ NGHỆ THUẬT

----------

PHẠM THỊ TRANG

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỂ THIẾT KẾ
MỘT SỐ TRÒ CHƠI HỌC TẬP CHO HOẠT ĐỘNG
CỦNG CỐ TRONG DẠY HỌC MƠN TỐN LỚP 3

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Quảng Nam, tháng 6 năm 2020

UBND TỈNH QUẢNG NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM
KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON VÀ NGHỆ THUẬT

----------

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Tên đề tài: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỂ THIẾT KẾ
MỘT SỐ TRÒ CHƠI HỌC TẬP CHO HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ
TRONG DẠY HỌC MƠN TỐN LỚP 3

Sinh viên thực hiện
PHẠM THỊ TRANG
MSSV: 2116050232

CHUYÊN NGÀNH: GIÁO DỤC TIỂU HỌC
KHÓA 2016 – 2020

Cán bộ hướng dẫn
ThS. NGUYỄN THANH PHONG

MSCB: ………

Quảng Nam, tháng 6 năm 2020

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cảm ơn quý thầy, cô giáo khoa Tiểu học – Mầm non và
Nghệ thuật đã trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và chuyên môn trong
những năm tháng học tập và rèn luyện tại trường Đại học Quảng Nam.

Để hoàn thành khóa luận, tơi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ;
học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm từ quý thầy cô giáo khoa Tiểu học – Mầm
non và Nghệ thuật, trường Đại học Quảng Nam cũng như tại trường Tiểu học
Hùng Vương và bạn bè cùng khóa.

Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn của mình đến thầy giáo ThS. Nguyễn Thanh
Phong, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên tơi trong q trình
nghiên cứu và hồn thành khóa luận này.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã nhận được nhiều ý kiến chỉ dẫn tận
tình của q thầy, cơ giáo khoa Tiểu học – Mầm non và Nghệ thuật, tôi xin chân
thành biết ơn những góp ý quý báu đó.

Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo và các em học sinh ở trường

Tiểu học Hùng Vương, thành phố Tam Kỳ - tỉnh Quảng Nam đã tạo điều kiện
thuận lợi cho tôi trong quá trình điều tra, nghiên cứu thực trạng và thực nghiệm
sư phạm.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn những tình cảm thương yêu của
những người thân trong gia đình, bạn bè đã thường xuyên quan tâm, giúp đỡ và
động viên.

Mặc dù đã cố gắng và nỗ lực hết mình nhưng do điều kiện thời gian và khả
năng bản thân có hạn, tơi chắc rằng đề tài khóa luận của mình khơng tránh khỏi
những hạn chế, thiếu sót. Kính mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý thầy
cơ giáo và các bạn để đề tài được hồn thiện hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Quảng Nam, tháng 6 năm 2020

Người thực hiện

Phạm Thị Trang

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

GV Giáo viên

HS Học sinh

TCHT Trò chơi học tập

CNTT Công nghệ thông tin

NXB Nhà xuất bản

Tr Trang

SGK Sách giáo khoa

SGV Sách giáo viên

DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU

STT Tên bảng Trang
Bảng 1 Thống kê nội dung dạy học số học trong chương trình 18
Bảng 2 Toán lớp 3 21
Bảng 3 Thống kê nội dung dạy học đại lượng và đo đại lượng 23
Bảng 4 trong chương trình Tốn lớp 3 24
Bảng 5 Thống kê nội dung dạy học yếu tố hình học trong chương 23
trình mơn Tốn lớp 3
Bảng 6 Thống kê nội dung dạy học giải tốn có lời văn trong 25
Bảng 7 chương trình Tốn lớp 3 26
Bảng 8 Thống kê nội dung dạy học yếu tố thống kê trong chương 27
Bảng 9 trình mơn Tốn lớp 3 27
Bảng 10 Mức độ thường xuyên ứng dụng CNTT vào thiết kế và tổ 27
Bảng 11 chức các TCHT cho hoạt động củng cố trong dạy học môn 28
Bảng 12 Toán 29
Bảng 13 Phần mềm để thiết kế các trò chơi học tập 29
Những khó khăn khi ứng dụng CNTT vào thiết kế và tổ
Bảng 14 chức các trò chơi học tập 30
Thời điểm ứng dụng CNTT vào tổ chức các trò chơi học
tập

Sự cần thiết của việc ứng dụng CNTT vào thiết kế và tổ
chức các trò chơi học tập
Tác dụng của việc ứng dụng CNTT vào thiết kế và tổ chức
các trò chơi học tập
Thái độ của HS khi tổ chức các TCHT có ứng dụng CNTT
Mức độ ghi nhớ kiến thức mới của HS khi tổ chức các
TCHT có ứng dụng CNTT
Nhu cầu của GV khi ứng dụng CNTT để thiết kế và tổ
chức các TCHT cho hoạt động củng cố trong dạy học môn
Toán

Bảng 15 Mức độ hứng thú của HS đối với mơn Tốn 30

Bảng 16 Mức độ thường xuyên tiếp xúc các TCHT có ứng dụng 31

CNTT trong hoạt động củng cố đối với mơn Tốn

Bảng 17 Thời gian tổ chức các trò chơi học tập có ứng dụng CNTT 31

Bảng 18 Mức độ tiếp nhận TCHTcó ứng dụng CNTT của HS 32

Bảng 19 Thái độ của HS khi tham gia các TCHTcó ứng dụng 32

CNTT

Bảng 20 Mức độ yêu thích của HS khi tổ chức các TCHT có ứng 33

dụng CNTT

Bảng 21 Lí do HS thích tham gia chơi các TCHT có ứng dụng 33

CNTT

Bảng 22 Nhu cầu của HS ở những TCHT có ứng dụng CNTT cho 34

hoạt động củng cố trong dạy học mơn Tốn

Bảng 23 Mức độ tiếp thu bài học của HS sau khi làm phiếu bài tập 79

STT DANH MỤC BIỂU ĐỒ Trang
Biểu đồ 1 Tên biểu đồ 26
Biểu đồ 2 28
Các phần mềm được GV sử dụng khi thiết kế TCHT
Biểu đồ 3 Sự cần thiết của việc ứng dụng CNTT vào thiết kế và 34
tổ chức các trò chơi học tập
Biểu đồ 4 Lí do HS thích tham gia chơi các TCHT có ứng dụng 80
CNTT
Mức độ tiếp thu bài học của HS sau khi làm phiếu bài
tập

STT DANH MỤC CÁC HÌNH Trang
Hình 1.1 Tên hình 11
Hình 1.2 12
Hình 1.3 Giao diện chính của chương trình PowerPoint 2010 13
Hình 2.1 Giao diện chính của phần mềm Violet 1.9 46
Hình 2.2 Cửa sổ Activlnspire – Phòng tranh 46
Hình 2.3 Slide giới thiệu tên trò chơi và phổ biến cách chơi 46
Hình 2.4 Slide câu hỏi tổ chức HS chơi 47
Hình 2.5 Giao diện trình chiếu khi kích chuột trái lần 1 47
Hình 2.6 Giao diện trình chiếu khi kích chuột trái lần 2 47

Hình 2.7 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS chọn là sai 49
Hình 2.8 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS chọn là đúng 49
Hình 2.9 Slide giới thiệu tên trò chơi và phổ biến cách chơi 50
Hình 2.10 Slide câu hỏi tổ chức HS chơi 50
Giao diện trình chiếu khi kích chuột trái lần 1
Hình 2.11 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS trả lời là sai 50
Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS trả lời là
Hình 2.12 đúng 52
Hình 2.13 Slide giới thiệu tên trò chơi và phổ biến cách chơi 52
Hình 2.14 Slide câu hỏi tổ chức HS chơi 53
Hình 2.15 Giao diện trình chiếu khi kích chuột trái lần 1 53
Hình 2.16 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS chọn là sai 54
Hình 2.17 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS trả lời đúng 55
Hình 2.18 Slide giới thiệu tên trò chơi và phổ biến cách chơi 56
Hình 2.19 Slide câu hỏi tổ chức HS chơi 56
Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS trả lời là sai
Hình 2.20 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS trả lời là 57
đúng
Hình 2.21 Thuộc tính nội dung 58
Hình 2.22 Cửa số nhập liệu 58
Hình 2.23 Cửa sổ soạn thảo trang trình chiếu 58
Hình 2.24 Cửa số đóng gói TCHT 60

Hình 2.25 Hình chữ nhật được vẽ trên PowerPoint 60

Hình 2.26 Cửa sổ Properties 61

Hình 2.27 Cửa sổ nhập Game - Đua xe 62

Hình 2.28 Cửa sổ nhập Game - Cóc vàng tài ba 62

Hình 2.29 Giao diện trình chiếu ban đầu 63

Hình 2.30 Giao diện trình chiếu các câu hỏi tổ chức HS chơi 63

Hình 2.31 Giao diện trình chiếu khi kết thúc trị chơi 64

Hình 2.32 Giao diện trình chiếu ban đầu 65

Hình 2.33 Giao diện trình chiếu các câu hỏi tổ chức HS chơi 66

Hình 2.34 Giao diện trình chiếu khi kết thúc trị chơi 66

Hình 2.35 Thanh cơng cụ định dạng của Activlnspire 68

Hình 2.36 Bảng chọn hiệu ứng sang trang 72

Hình 2.37 Trang giới thiệu trò chơi và phổ biến cách chơi 73

Hình 2.38 Trang câu hỏi tổ chức HS chơi 74

Hình 2.39 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS chọn lần 1 74

(sai)

Hình 2.40 Giao diện trình chiếu khi kiểm tra đáp án HS chọn lần 2 74

(đúng)

MỤC LỤC

PHẦN A. MỞ ĐẦU ............................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................1
2. Mục tiêu của đề tài ..........................................................................................2
3. Đối tượng, khách thể nghiên cứu .....................................................................2
3.1. Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................2
3.2. Khách thể nghiên cứu ...................................................................................2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu.......................................................................................2
5. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................2
5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận ........................................................2
5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn .....................................................2
6. Lịch sử nghiên cứu ..........................................................................................3
7. Đóng góp của đề tài .........................................................................................3
8. Giới hạn phạm vi nghiên cứu...........................................................................4
9. Cấu trúc tổng quan của đề tài...........................................................................4
PHẦN B. NỘI DUNG .........................................................................................5
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC ỨNG DỤNG
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỂ THIẾT KẾ MỘT SỐ TRÒ CHƠI HỌC TẬP
CHO HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ TRONG DẠY HỌC MƠN TỐN LỚP 3 ........5
1.1. Cơ sở lý luận của việc ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò
chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn Tốn lớp 3 .....................5
1.1.1. Ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học mơn Tốn ............................5
1.1.1.1. Cơng nghệ thơng tin................................................................................5
1.1.1.2. Vai trị của ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học.........................5
1.1.2. Hoạt động củng cố trong dạy học mơn Tốn ..............................................6
1.1.3. Phương pháp trị chơi học tập trong dạy học Toán .....................................7
1.1.3.1. Quan niệm và phạm vi sử dụng phương pháp trò chơi học tập trong dạy
học Toán .............................................................................................................7
1.1.3.2. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp trị chơi học tập trong dạy học
Tốn ....................................................................................................................7
1.1.3.3. Cách tiến hành tổ chức trò chơi học tập...................................................8

1.1.3.4. Một số lưu ý khi sử dụng phương pháp trị chơi học tập trong dạy học
Tốn ....................................................................................................................9
1.1.4. Ý nghĩa của việc ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi
học tập.................................................................................................................9
1.1.5. Giới thiệu một số phần mềm để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt
động củng cố trong dạy học mơn Tốn lớp 3 .....................................................10
1.1.5.1. Phần mềm Microsoft Office PowerPoint 2010 ......................................10
1.1.5.2. Phần mềm Violet 1.9.............................................................................11
1.1.5.3. Phần mềm Activlnspire .........................................................................13
1.1.6. Đặc điểm nhận thức của học sinh giai đoạn 1, 2, 3...................................14
1.1.6.1. Đặc điểm tâm lý....................................................................................14
1.1.6.2. Đặc điểm nhận thức ..............................................................................15
1.2. Cơ sở thực tiễn của việc ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò
chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn Tốn lớp 3 ...................16
1.2.1. Chương trình mơn Tốn lớp 3..................................................................16
1.2.1.1. Mục tiêu chương trình mơn Tốn lớp 3.................................................16
1.2.1.1.1. Về kiến thức.......................................................................................16
1.2.1.1.2. Về kỹ năng........................................................................................17
1.2.1.1.3. Về thái độ ..........................................................................................18
1.2.1.2. Nội dung chương trình mơn Tốn lớp 3 ................................................18
1.2.2. Thực trạng việc ứng dụng cơng nghệ thơng tin để thiết kế một số trị chơi
học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn tốn lớp 3 ............................23
1.2.2.1. Mục đích điều tra ..................................................................................23
1.2.2.2. Đối tượng điều tra.................................................................................23
1.2.2.3. Nội dung điều tra ..................................................................................23
1.2.2.3.1. Nội dung khảo sát giáo viên ...............................................................23
1.2.2.3.2. Nội dung khảo sát học sinh ................................................................24
1.2.2.4. Phương pháp điều tra ............................................................................24
1.2.2.4.1. Phương pháp Ankét (phiếu điều tra)...................................................24

1.2.2.4.2. Phương pháp đàm thoại......................................................................24
1.2.2.4.3. Phương pháp quan sát ........................................................................24
1.2.2.5. Kết quả điều tra và kết luận về kết quả..................................................25

1.2.2.5.1. Kết quả điều tra..................................................................................25
1.2.2.5.1.1. Giáo viên ........................................................................................25
1.2.2.5.1.2. Học sinh..........................................................................................30
1.2.2.5.2. Kết luận về kết quả điều tra................................................................34
1.2.2.5.2.1. Thuận lợi.........................................................................................35
1.2.2.5.2.2. Khó khăn ........................................................................................35
CHƯƠNG 2: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỂ THIẾT KẾ MỘT
SỐ TRÒ CHƠI HỌC TẬP CHO HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ TRONG DẠY HỌC
TOÁN LỚP 3 ....................................................................................................38
2.1. Một số cơ sở cho việc ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò
chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy toán lớp 3...................................38
2.1.1. Dựa vào mục tiêu, nội dung dạy học mơn tốn lớp 3................................38
2.1.2. Dựa vào nội dung của phương pháp trò chơi học tập................................38
2.1.3. Dựa vào nội dung hoạt động củng cố trong dạy học mơn Tốn ................39
2.1.4. Dựa vào vai trị của việc ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế trị chơi
học tập trong dạy học mơn Tốn........................................................................39
2.1.5. Dựa vào đặc điểm nhận thức của học sinh lớp 1, 2, 3...............................39
2.1.6. Dựa vào thực trạng của việc ứng dụng công nghệ thơng tin để thiết kế một
số trị chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học toán lớp 3...................40
2.2. Ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt
động củng cố trong dạy học tốn lớp 3 ..............................................................40
2.2.1. Quy trình thiết kế trò chơi học tập............................................................40
2.2.2. Trò chơi được thiết kế bằng phần mềm Microsoft PowerPoint 2010 ........42
2.2.2.1. Hướng dẫn sử dụng phần mềm Microsoft PowerPoint 2010..................42
2.2.2.1.1. Thiết lập hiệu ứng vào các đối tượng trong Slide (Animations) ..........42
2.2.2.1.2. Thiết lập các hiệu ứng chuyển Slide trong PowerPoint (Transitions) ..43

2.2.2.1.3. Kỹ thuật Trigger ................................................................................43
2.2.2.2. Hướng dẫn cách tổ chức một số trò chơi học tập trên phần mềm
Microsoft PowerPoint 2010 ...............................................................................45
2.2.2.2.1. Hướng dẫn cách tổ chức trò chơi học tập “Hái hoa học tốt” trên
PowerPoint ........................................................................................................45
a. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Hái hoa học tốt” trên PowerPonit thông
qua bản giấy ......................................................................................................46

b. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Hái hoa học tốt” trên PowerPoint thông
qua YouTube.....................................................................................................48
2.2.2.2.2. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Giúp Khỉ qua sơng” trên
PowerPoint ........................................................................................................48
a. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Giúp Khỉ qua sông” trên PowerPoint
thông qua bản giấy ............................................................................................49
b. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Giúp Khỉ qua sông” trên PowerPoint
thông qua kênh YouTube...................................................................................51
2.2.2.2.3. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Thử tài thủ mơn” trên PowerPoint
.......................................................................................................................... 51
a. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Thử tài thủ môn” trên PowerPoint thông
qua bản giấy ......................................................................................................52
b. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Thử tài thủ mơn” trên PowerPoint thơng
qua YouTube.....................................................................................................54
2.2.2.2.4. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Ơ cửa bí mật” trên PowerPoint .55
a. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Ơ cửa bí mật” trên PowerPoint thơng qua
bản giấy.............................................................................................................55
b. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Ơ cửa bí mật” trên PowerPoint thơng qua
kênh YouTube ...................................................................................................57
2.2.3. Trị chơi được thiết kế bằng phần mềm violet 1.9.....................................58
2.2.3.1. Hướng dẫn sử dụng phần mềm Violet 1.9 .............................................58
2.2.3.1.1. Các thiết lập ban đầu của phần mềm Violet........................................58

a. Tạo trang cơ bản ............................................................................................58
b. Nút công cụ ...................................................................................................59
c. Cập nhật các chức năng mới ..........................................................................59
d. Nhúng Violet vào PowerPonit .......................................................................59
2.2.3.1.3. Thiết lập trò chơi học tập ở dạng chọn đáp án ....................................61
2.2.3.2. Thiết kế và hướng dẫn cách tổ chức một số trò chơi học tập trên phần
mềm Violet 1.9..................................................................................................62
2.2.3.2.1. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Cóc vàng tài ba” trên Violet .....62
a. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Cóc vàng tài ba” trên Violet thông qua
bản giấy.............................................................................................................63

b. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Cóc vàng tài ba” trên Violet thông qua
kênh YouTube ...................................................................................................64
2.2.3.2.2. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Đua xe” trên Violet ..................64
a. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Đua xe” trên Violet thông qua bản giấy 65
b. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Đua xe” trên Violet thơng qua kênh
YouTube ...........................................................................................................67
2.2.4. Trị chơi được thiết kế bằng phần mềm Activlnspire ................................67
2.2.4.1. Hướng dẫn sử dụng phần mềm Activlnspire..........................................67
2.2.4.1.1. Bổ sung và định dạng văn bản............................................................67
a. Bổ sung văn bản (Text)..................................................................................67
b. Định dạng văn bản.........................................................................................68
2.2.4.1.2. Trình duyệt đối tượng và công cụ mực thần kỳ (Magic Ink)...............68
a. Trình duyệt đối tượng ....................................................................................68
b. Cơng cụ mực thần kỳ (Magic Ink) .................................................................69
2.2.4.1.3. Hiệu ứng sang trang ...........................................................................71
2.2.4.2. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Món q thần kì” trên Activlnspire
.......................................................................................................................... 72
a. Hướng dẫn tổ chức trò chơi học tập “Món q thần kì” trên Activlnspire thơng
qua bản giấy ......................................................................................................73

b. Hướng dẫn tổ chức trị chơi học tập “Món q thần kì” trên Activlnspire thơng
qua kênh YouTube ............................................................................................75
CHƯƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .......................................................77
3.1. Mô tả thực nghiệm......................................................................................77
3.1.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ...............................................................77
3.1.2. Đối tượng thực nghiệm ............................................................................77
3.1.3. Địa điểm thực nghiệm..............................................................................77
3.1.4. Thời gian thực nghiệm.............................................................................78
3.1.5. Chuẩn bị thực nghiệm..............................................................................78
3.2. Tiêu chí đánh giá ........................................................................................78
3.3. Tiến hành thực nghiệm ...............................................................................79
3.4. Kết quả thực nghiệm...................................................................................79
PHẦN C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...........................................................82

1. Kết luận.........................................................................................................82
2. Kiến nghị.......................................................................................................82
3. Hướng nghiên cứu sau đề tài..........................................................................83
PHẦN D. TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................84

PHẦN A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

Mơn Tốn chiếm một thời lượng lớn và có vai trị vơ cùng quan trọng
trong chương trình giáo dục Tiểu học hiện nay. Cùng với việc cung cấp tri thức
mơn tốn cịn giúp cho học sinh rèn luyện và phát triển tư duy. Để nâng cao chất
lượng và hiệu quả dạy học mơn Tốn người giáo viên cần phải kết hợp các
phương pháp dạy – học khác nhau một cách hợp lý để học sinh lĩnh hội kiến thức
một cách chủ động và việc học của học sinh diễn ra nhẹ nhàng và thoải mái hơn.
Một trong những phương pháp dạy học mơn Tốn ở Tiểu học có thể phát huy
được tính tích cực, chủ động của học sinh là tổ chức hoạt động trò chơi học tập.

Hoạt động vui chơi trong dạy học góp phần tác động đến việc phát triển trí tuệ,
rèn luyện trí thơng minh, nhanh trí của các em, giúp học sinh thoải mái, tự tin
hơn về khả năng học tập của mình. Đặc biệt ở hoạt động củng cố khi tổ chức các
trò chơi học tập khơng chỉ tạo được khơng khí vui tươi hồn nhiên, nhẹ nhàng sinh
động trong giờ học, mà còn giúp cho học sinh ghi nhớ và khắc sâu hơn nội dung
kiến thức vừa tiếp thu.

Công nghệ thông tin (CNTT) ngày càng phát triển và được ứng dụng
trong hầu hết các lĩnh vực đời sống xã hội, trong đó có giáo dục. Việc ứng dụng
CNTT vào quá trình giảng dạy đã làm thay đổi cách suy nghĩ của giáo viên và
học sinh, q trình dạy học trở nên tích cực hơn, sinh động hơn, trực quan hơn
khi nó được gắn liền với các phương tiện nghe nhìn hiện đại. CNTT vừa là một
phương tiện vừa là một nhân tố mới nhằm thúc đẩy quá trình dạy học đạt được
mục tiêu nhanh hơn, hiệu quả mạnh hơn, trở thành một công cụ hỗ trợ tích cực
trong việc dạy và học. Bên cạnh việc tạo ra các bài giảng điện tử sinh động hấp
dẫn, thì CNTT cịn có thể dùng để thiết kế trò chơi học tập. Các trò chơi được
thiết kế trên các phần mềm của CNTT sẽ lơi cuốn, kích thích học sinh tham gia,
giúp cho tiết học tốn khơng cịn gị bó, căng thẳng mà trở nên vui vẻ, nhẹ nhàng
và hiệu quả.

Xuất phát từ thực tiễn và vai trò của việc ứng dụng công nghệ thông tin
trong đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học, chúng tôi lựa chọn đề tài “Ứng
dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt động
củng cố trong dạy học toán lớp 3” làm hướng nghiên cứu của mình.

1

2. Mục tiêu của đề tài
Nghiên cứu cơ sở lý luận của vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin để thiết

kế một số trò chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn tốn lớp 3
và từ đó thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy toán
lớp 3.
3. Đối tượng, khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu

Ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt
động củng cố trong dạy học mơn tốn lớp 3.
3.2. Khách thể nghiên cứu

- Giáo viên và học sinh lớp 3
4. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nhiệm vụ 1: Đọc tài liệu để nghiên cứu về cơ sở lí luận của đề tài, tìm
hiểu về ứng dụng cơng nghệ thơng tin để thiết kế một số trò chơi học tập cho
hoạt động củng cố trong dạy học mơn tốn lớp 3.

- Nhiệm vụ 2: Ứng dụng công nghệ thơng tin để thiết kế một số trị chơi học
tập cho hoạt động củng cố trong dạy học môn toán lớp 3.

- Nhiệm vụ 3: Thực nghiệm sư phạm.
5. Phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện đề tài nghiên cứu này, tơi sử dụng các nhóm phương pháp:
5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đọc và khái quát các tài liệu, các loại
sách tham khảo về ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học
tập cho hoạt động củng cố trong mơn tốn lớp 3

- Phương pháp phân tích tổng hợp: Tìm hiểu các tài liệu có liên quan đến đề
tài, từ đó phân tích và tổng hợp các tài liệu tìm được.
5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

- Phương pháp quan sát: Quan sát các tiết dạy bình thường và tiết dạy có
ứng dụng CNTT để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt động củng cố trong
mơn tốn lớp 3 ở trường Tiểu học.

2

- Phương pháp điều tra thực tế: Thiết kế phiếu điều tra khảo sát thực trạng
ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt động
củng cố trong mơn tốn lớp 3.

- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia: Tham khảo các ý kiến của các chuyên
gia trong lĩnh vực này để có định hướng đúng trong q trình nghiên cứu, góp
phần hồn thiện nội nghiên cứu

- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Sử dụng một số trò chơi học tập đã
thiết kế để dạy thử hoạt động củng cố của một số tiết học trong chương trình mơn
Tốn lớp 3 nhằm kiểm chứng hiệu quả của việc sử dụng trò chơi học tập cho hoạt
động củng cố.
6. Lịch sử nghiên cứu

Ứng dụng CNTT trong giáo dục đem lại nhiều hiệu quả, nên đã có nhiều tác
giả đã nghiên cứu về các đề tài để đưa ứng dụng CNTT vào dạy học. Trong
những năm gần đây đã có nhiều tác giả đã nghiên cứu vấn đề ứng dụng công
nghệ thông tin trong dạy học như:

- Đề tài: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học toán lớp 2 (Tác giả:

Bùi Quang Huy);

- Đề tài: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học (Tác giả: Nguyễn
Văn Đăng, Trần Ngọc Thuận);

- Đề tài: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy các yếu tố hình học cho
học sinh lớp 4 (Tác giả: Đỗ Thị Hải);

- Đề tài: Vận dụng trò chơi học tập trong dạy học Toán Đại lượng và đo đại
lượng lớp 3 (Tác giả: Huỳnh Thanh Quý);

- Đề tài: Tổ chức một số trị chơi Tốn học lớp 3 gây hứng thú cho học sinh
(Ngô Minh Phương);
7. Đóng góp của đề tài

Về lý luận: Vận dụng các lý luận về ứng dụng cơng nghệ thơng tin để thiết
kế một số trị chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học Toán lớp 3.

Về thực tiễn: Thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt động củng cố có sử
dụng các phần mềm trong dạy học mơn Tốn lớp 3.

3

8. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học tập
- Hoạt động củng cố.

9. Cấu trúc tổng quan của đề tài
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận và kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ

lục, phần nội dung của khóa luận gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc ứng dụng công nghệ thông

tin để thiết kế một số trò chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn
tốn lớp 3.

Chương 2: Ứng dụng công nghệ thông tin để thiết kế một số trò chơi học
tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn tốn lớp 3.

Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.

4

PHẦN B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC ỨNG DỤNG

CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐỂ THIẾT KẾ MỘT SỐ TRÒ CHƠI HỌC
TẬP CHO HOẠT ĐỘNG CỦNG CỐ TRONG DẠY HỌC MƠN TỐN

LỚP 3
1.1. Cơ sở lý luận của việc ứng dụng cơng nghệ thơng tin để thiết kế một số
trị chơi học tập cho hoạt động củng cố trong dạy học mơn Tốn lớp 3
1.1.1. Ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy học mơn Tốn
1.1.1.1. Cơng nghệ thơng tin

Công nghệ thông tin (CNTT) (tiếng anh: Information Technology viết tắt là
IT) là một nhánh ngành kỹ thuật sử dụng máy tính và phần mềm máy tính để
chuyển đổi, lưu trữ, bảo vệ, xử lý, truyền tải và thu nhập thông tin.

Ở Việt Nam, khái niệm Công nghệ thông tin được hiểu và định nghĩa trong

nghị quyết Chính phủ 49/CP ký ngày 04/08/1993:“Công nghệ thông tin là tập
hợp các phương pháp khoa học, các phương tiện và công cụ kĩ thuật hiện đại –
chủ yếu là kĩ thuật máy tính và viễn thơng – nhằm tổ chức khai thác và sử dụng
có hiệu quả các nguồn tài ngun thơng tin rất phong phú và tiềm năng trong
mọi lĩnh vực hoạt động của con người và xã hội”. [5/tr4]

Các lĩnh vực chính của cơng nghệ thơng tin bao gồm q trình tiếp thu, xử
lý, lưu trữ và phổ biến hóa âm thanh, phim ảnh, văn bản và thông tin số bởi vi
điện tử dựa trên sự kết hợp giữa máy tính và truyền thơng. Một vài lĩnh vực hiện
đại và nổi bật của công nghệ thông tin như: các tiêu chuẩn web thế hệ tiếp theo,
tin sinh học (Bioinformatics), điện toán đám mây, hệ thống thơng tin tồn cầu, tri
thức quy mơ lớn và nhiều lĩnh vực khác.
1.1.1.2. Vai trị của ứng dụng cơng nghệ thông tin trong dạy học

Trong thời kỳ công nghệ số phát triển như vũ bão hiện nay, ứng dụng các
hình thức dạy học có sử dụng cơng nghệ thay cho cách dạy học truyền thống là
một tất yếu. Việc đưa CNTT vào nhà trường sẽ góp phần đặc biệt quan trọng
trong việc cải tiến môi trường dạy học. Tạo môi trường giáo dục tương tác cao
chứ không đơn thuần là thầy giảng – trị ghi. HS được khuyến khích và tạo điều

5