Kiểm thử thủ công chức năng tính lương và tìm hiểu kiểm thử tự động với phần mềm katalon studio cho chức năng đăng nhập website

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA HTTT KINH TẾ VÀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

BÀI THẢO LUẬN

KIỂM THỬ PHẦN MỀM

Kiểm thử thủ cơng chức năng tính lương và tìm hiểu kiểm thử tự
động với phần mềm Katalon Studio cho chức năng đăng nhập
website

Giảng viên HD: TS.Vũ Diệu Hương

Lớp học phần: 2245ECIT3021 61 – Nguyễn Hoài Ngọc
62 – Nguyễn Khơi Ngun
Nhóm 6: 63 – Nguyễn Thị Nguyệt
56 – Nguyễn T.Hằng Nga 64 – Nguyễn Thị Minh Nguyệt (NT)
57 – Lò Thị Ngà 65 – Lê Đình Nhật
58 – Đồn Thị Ngân
59 – Đỗ Thị Hồng Ngọc
60 – Dương Thị Ngọc

Hà Nội, tháng 11/2022

BẢNG PHÂN CÔNG CÔNG VIỆC

STT Họ tên Nhóm trưởng: Nguyễn Thị Minh Nguyệt
Công việc

56 Nguyễn T.Hằng Nga Kiểm thử biên (đầu ra) Báo cáo kiểm thủ cơng

57 Lị Thị Ngà Lý thuyết kiểm thử, xây dựng test case tự động

58 Đoàn Thị Ngân Bảng quyết định (thiết kế + thực hiện)

59 Đỗ Thị Hồng Ngọc Phân hoạch tương đương (thiết kế + thực hiện)

60 Dương Thị Ngọc Dòng dữ liệu, powerpoint

61 Nguyễn Hoài Ngọc Xây dựng chương trình, Use Case, Dịng điều khiển

62 Nguyễn Khơi Ngun Kiểm thử biên (đầu vào) (thiết kế + thực hiện)

63 Nguyễn Thị Nguyệt Chuẩn bị môi trường kiểm thử, word

64 Nguyễn Thị Minh Nguyệt Mơ tả bài tốn, Kế hoạch kiểm thử, Demo tự động
Kiểm soát quá trình thực hiện và hiệu chỉnh

65 Lê Đình Nhật Lý thuyết tự động, Giới thiệu Katalon Studio

1 | Page

MỤC LỤC

DANH MỤC BẢNG............................................................................................................. 4
DANH MỤC HÌNH ẢNH.................................................................................................... 5
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................... 6
A. CƠ SỞ LÝ THUYẾT.................................................................................................. 7

I. Kiểm thử phần mềm ............................................................................................... 7
1. Khái niệm .............................................................................................................. 7

2. Quy trình kiểm thử phần mềm ............................................................................. 7
3. Các cấp độ kiểm thử ............................................................................................. 8
4. Các kỹ thuật kiểm thử phần mềm ........................................................................ 8
5. Kỹ thuật thiết kế ca kiểm thử ............................................................................... 9

II. Kiểm thử tự động .................................................................................................. 10
1. Khái niệm kiểm thử tự động .............................................................................. 10
2. Mục tiêu và nguyên tắc khi kiểm thử tự động................................................... 10
3. Kiến trúc của một bộ kiểm thử tự động ............................................................. 10
4. Ưu, nhược điểm khi sử dụng kiểm thử tự động ................................................ 12

B. THỰC HÀNH KIỂM THỬ THỦ CƠNG ............................................................... 14
I. Phát biểu bài tốn.................................................................................................. 14
1. Mơ tả bài tốn ..................................................................................................... 14
2. Đặc tả bài toán .................................................................................................... 14
II. Code của chương trình ......................................................................................... 15
1. Ngơn ngữ lập trình và thư viện sử dụng ........................................................... 15
2. Chương trình ...................................................................................................... 15
III. Kế hoạch kiểm thử ................................................................................................ 17
1. Mục tiêu kiểm thử............................................................................................... 17
2. Chiến lược kiểm thử ........................................................................................... 17
3. Tiêu chí đảm bảo đầu ra..................................................................................... 17
4. Quy trình thực hiện ............................................................................................ 17
5. Lịch trình thực hiện............................................................................................ 18
6. Hoạch định nguồn lực........................................................................................ 18
7. Phân công công việc ........................................................................................... 19
8. Các tài liệu báo cáo kiểm thử............................................................................. 20
IV. Thiết kế kiểm thử .................................................................................................. 20
1. Thiết kế dựa trên mô tả ca sử dụng ................................................................... 20

2 | Page

2. Kiểm thử giá trị biên........................................................................................... 24
3. Kiểm thử phân hoạch tương đương .................................................................. 50
4. Kiểm thử với bảng quyết định ............................................................................ 52
5. Kiểm thử với dòng điều khiển ............................................................................ 55
6. Kiểm thử dòng dữ liệu ........................................................................................ 61
V. Chuẩn bị kiểm thử................................................................................................. 70
1. Môi trường kiểm thử .......................................................................................... 70
2. Dữ liệu kiểm thử ................................................................................................. 70
VI. Thực hiện kiểm thử chương trình........................................................................ 70
1. Kiểm thử giá trị biên........................................................................................... 70
2. Kiểm thử phân hoạch tương đương ................................................................ 103
3. Kiểm thử với bảng quyết định .......................................................................... 104
4. Kiểm thử với dòng điều khiển .......................................................................... 106
5. Kiểm thử với dòng dữ liệu .............................................................................. 108
VII. Báo cáo.............................................................................................................. 109
C. KIỂM THỬ TỰ ĐỘNG CHO CHỨC NĂNG ĐĂNG NHẬP BẰNG CÔNG CỤ
KATALON STUDIO ................................................................................................................ 110
I. Tổng quan về Katalon Studio............................................................................. 110
1. Khái niệm về Katalon Studio............................................................................ 110
2. Ưu điểm của Katalon........................................................................................ 110
3. Nhược điểm của Katalon.................................................................................. 111
4. Yêu cầu cấu hình cài đặt .................................................................................. 111
II. Kiểm thử tự động chức năng đăng nhập bằng công cụ Katalon .................... 112
1. Đặc tả yêu cầu kiểm thử chức năng đăng nhập cho website.......................... 112
2. Thiết kế Test case: ............................................................................................ 112
3. Chuẩn bị môi trường, dữ liệu kiểm thử: ......................................................... 112
III. Demo kiểm thử tự động trên Katalon ............................................................... 114
IV. Báo cáo ................................................................................................................. 118

KẾT LUẬN....................................................................................................................... 119
PHỤ LỤC.......................................................................................................................... 120
BIÊN BẢN HỌP LẦN 1 .................................................... Error! Bookmark not defined.
BIÊN BẢN HỌP LẦN 2 .................................................... Error! Bookmark not defined.
BIÊN BẢN HỌP LẦN 3 .................................................... Error! Bookmark not defined.

3 | Page

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1 So sánh kiểm thử thủ công và kiểm thử tự động ..................................................... 13
Bảng 2 UC description......................................................................................................... 22
Bảng 3 Kịch bản hành vi luồng phụ .................................................................................... 23
Bảng 4 Kịch bản hành vi rẽ nhánh....................................................................................... 23
Bảng 5 Xác định các giá trị biên.......................................................................................... 24
Bảng 6 Thiết kế test case kiểm thử biên đầu vào................................................................. 49
Bảng 7 Xác định biên từ giá trị đầu ra ................................................................................. 49
Bảng 8 Thiết kế test case biên đầu ra................................................................................... 50
Bảng 9 Phân hoạch hình thức .............................................................................................. 50
Bảng 10 Phân hoạch lương cơ bản ...................................................................................... 50
Bảng 11 Phân hoạch ngày công ........................................................................................... 51
Bảng 12 Phân hoạch giờ tăng ca.......................................................................................... 51
Bảng 13 Phân hoạch giờ công ............................................................................................. 51
Bảng 14 Thiết kế test case phân hoạch tương đương .......................................................... 52
Bảng 15 Xây dựng đầu vào cho bảng quyết định ................................................................ 53
Bảng 16 Xây dựng hành động đầu ra cho bảng quyết định ................................................. 53
Bảng 17 Bảng quyết định..................................................................................................... 53
Bảng 18 Thiết kế test case bảng quyết định......................................................................... 54
Bảng 19 Thiết kế test case dòng điều khiển C1 ................................................................... 57
Bảng 20 Trường hợp kiểm thử C2 ....................................................................................... 58

Bảng 21 Thiết kế test case dòng điều khiển C2 ................................................................... 59
Bảng 22 Trường hợp kiểm thử C3 ....................................................................................... 59
Bảng 23 Thiết kế test case dòng điều khiển C3 ................................................................... 60
Bảng 24 Kịch bản kiểm thử đời sống biến ht ...................................................................... 62
Bảng 25 Kịch bản kiểm thử đời sống biến ngaycong .......................................................... 63
Bảng 26 Kịch bản kiểm thử đời sống biến luongcoban....................................................... 64
Bảng 27 Kịch bản kiểm thử đời sống biến giotangca .......................................................... 65
Bảng 28 Kịch bản kiểm thử đời sống biến giocong............................................................. 66
Bảng 29 Kịch bản kiểm thử đời sống biến phucap .............................................................. 67
Bảng 30 Kịch bản kiểm thử đời sống biến luongtangca ...................................................... 68
Bảng 31 Kịch bản kiểm thử đời sống biến luongthuclinh ................................................... 69
Bảng 32 Thực hiện kiểm thử biên đầu vào ........................................................................ 102
Bảng 33 Thực hiện kiểm thử biên đầu ra........................................................................... 103
Bảng 34 Thực hiện kiểm thử phân hoạch tương đương .................................................... 104
Bảng 35 Thực hiện kiểm thử bảng quyết định Version 1 .................................................. 105
Bảng 36 Thực hiện kiểm thử hồi quy bảng quyết định Version 2 ..................................... 106
Bảng 37 Sinh test case mới dòng điều khiển ..................................................................... 107
Bảng 38 Thực hiện kiểm thử dòng điều khiển................................................................... 108
Bảng 39 Kiểm thử bổ sung dịng dữ liệu ........................................................................... 108
Bảng 40 Cấu hình bắt buộc cho Katalon ........................................................................... 111
Bảng 41 Test case kiểm thử tự động.................................................................................. 112

4 | Page

DANH MỤC HÌNH ẢNH 11
14
Ảnh 1 Kiến trúc công cụ kiểm thử tự động 20
Ảnh 2 Mơ tả bài tốn 55
Ảnh 3 Biểu đồ UC chức năng tính lương 56
Ảnh 4 Chú thích chương trình kiểm thử 61

Ảnh 5 Đồ thị dòng điều khiển 62
Ảnh 6 Đồ thị dòng dữ liệu tổng quát 63
Ảnh 7 Đồ thị dòng dữ liệu biến ht 64
Ảnh 8 Đồ thị dòng dữ liệu biến ngaycong 65
Ảnh 9 Đồ thị dòng dữ liệu biến luongcoban 66
Ảnh 10 Đồ thị dòng dữ liệu biến giotangca 67
Ảnh 11 Đồ thị dòng dữ liệu biến giocong 68
Ảnh 12 Đồ thị dòng dữ liệu biến phucap 69
Ảnh 13 Đồ thị dòng dữ liệu biến luongtangca 113
Ảnh 14 Đồ thị dòng dữ liệu biến luongthuclinh 113
Ảnh 15 Download Katalon Studio 113
Ảnh 16 Tạo tài khoản Katalon Studio 114
Ảnh 17 Đăng nhập Katalon Studio 114
Ảnh 18 Data test file excel 115
Ảnh 19 Tạo Test case 115
Ảnh 20 Liên kết với URL cần kiểm thử 116
Ảnh 21 Record hành vi cần kiểm thử 116
Ảnh 22 Tạo biến 117
Ảnh 23 Gán giá trị 117
Ảnh 24 Tạo Test Data 118
Ảnh 25 Tạo Test Suite 118
Ảnh 26 Chạy kiểm thử
Ảnh 27 Báo cáo kiểm thử tự động 5 | Page

MỞ ĐẦU
Với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin nói chung và cơng nghệ phần
mềm nói riêng, việc phát triển phần mềm ngày càng được hỗ trợ bởi nhiều công cụ tiên
tiến, giúp cho việc xây dựng phần mềm đỡ mệt nhọc và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, vì độ
phức tạp của phần mềm và những giới hạn về thời gian và chi phí, cho dù các hoạt động
đảm bảo chất lượng phần mềm nói chung và kiểm thử nói riêng ngày càng chặt chẽ và khoa

học, vẫn khơng đảm bảo được rằng các sản phẩm phần mềm đang được ứng dụng khơng
có lỗi. Lỗi vẫn ln tiềm ẩn trong mọi sản phẩm phần mềm và cũng có thể gây những thiệt
hại khôn lường. Kiểm thử phần mềm là một quá trình liên tục, xuyên suốt mọi giai đoạn
phát triển phần mềm để đảm bảo rằng phần mềm thoả mãn các yêu cầu thiết kế và các yêu
cầu đó đáp ứng các nhu cầu của người dùng. Các kỹ thuật kiểm thử phần mềm đã và đang
được nghiên cứu, và việc kiểm thử phần mềm đã trở thành quy trình bắt buộc trong các dự
án phát triển phần mềm trên thế giới. Kiểm thử phần mềm là một hoạt động rất tốn kém,
mất thời gian, và khó phát hiện được hết lỗi. Vì vậy, việc kiểm thử phần mềm địi hỏi phải
có chiến lược phù hợp, một kế hoạch hợp lý và việc thực hiện được quản lí chặt chẽ. Và
đặt ra một vấn đề hiển nhiên là kiểm thử các phần mềm chạy trên di động này để xem
chúng có đáp ứng được các yêu cầu đề ra ban đầu hay không trước khi phát hành sản phẩm
tới tay người tiêu dùng. Đó là lý do nhóm 6 em chọn đề tài “Kiểm thử thủ cơng chức năng
tính lương và tìm hiểu kiểm thử tự động với phần mềm Katalon Studio cho chức năng đăng
nhập website” làm đề tài thảo luận. Mục đích của đề tài: Tìm hiểu cơ sở lý thuyết về kiểm
thử nói chung và kiểm thử thủ cơng hệ thống chức năng tính lương nhân sự và kiểm thử tự
động với phần mềm Katalon Studio cho chức năng đăng nhập website nói riêng để giảm
thời gian tín lương và đảm bảo chất lượng phần mềm hơn với công việc.

6 | Page

A. CƠ SỞ LÝ THUYẾT

I. Kiểm thử phần mềm
1. Khái niệm
Kiểm thử phần mềm (software testing) là một hoạt động kiểm tra, đánh giá chất

lượng của phần mềm. Kiểm thử là quy trình kiểm chứng để đánh giá và tăng cường chất
lượng của sản phẩm phần mềm và nhằm phát hiện lỗi hoặc bất cứ vấn đề gì về sản phẩm.

2. Quy trình kiểm thử phần mềm

2.1. Requirement analysis - Phân tích yêu cầu

Phân tích yêu cầu là giai đoạn đầu tiên trong quy trình kiểm thử phần mềm. Xác
định cái gì cần kiểm thử. Thực hiện nghiên cứu và phân tích cụ thể các yêu cầu trong tài
liệu đặc tả của dự án hoặc tài liệu khách hàng qua đó nắm bắt các yêu cầu của dự án đưa
ra bao gồm yêu cầu kiểm thử chức năng/ phi chức năng nào. Đầu ra của giai đoạn phân
tích yêu cầu bao gồm tài liệu chứa các câu hỏi và câu trả lời liên quan đến nghiệp vụ của
hệ thống, tài liệu báo cáo tính khả thi, phân tích rủi ro của việc kiểm thử phần mềm.

2.2. Test planning - Lập kế hoạch kiểm thử
Dựa vào các tài liệu được cung cấp và cập nhật mới nhất, thông thường, test manager

hoặc test leader sẽ là người lập kế hoạch kiểm thử. Đầu ra của giai đoạn lập kế hoạch bao
gồm các tài liệu như kế hoạch kiểm thử, ước tính thử nghiệm, lịch trình kiểm thử

2.3. Test case development - Thiết kế kịch bản kiểm thử
Review tài liệu: Đầu tiên, các kiểm thử viên cần review lại tất cả các tài liệu để xác

định cơng việc cần làm, các cơng việc có khác gì so với dự án trước khách hàng đưa cho,
chức năng nào cần test, chức năng nào không cần test lại nữa.

Viết test case/ checklist: Sau đó, tester bắt tay vào việc viết test case chi tiết dựa vào
kế hoạch đã đưa ra và vận dụng các kỹ thuật thiết kế kịch bản kiểm thử. Test case cần bao
phủ được tất cả các trường hợp kiểm thử có thể xảy ra cũng như đáp ứng đầy đủ các tiêu
chí của sản phẩm.

Chuẩn bị dữ liệu kiểm thử: Cùng với việc tạo ra các test case chi tiết, đội kiểm thử
cũng cần chuẩn bị trước các dữ liệu kiểm thử cho các trường hợp cần thiết.

Review test case/ checklist: Sau khi hoàn thành, các thành viên trong đội kiểm thử

hoặc test leader cũng cần review lại test case đã tạo để có thể bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau nhằm
tránh những sai sót trong thiết kế test case và rủi ro về sau.

Sau khi hoàn thành thiết kế kịch bản kiểm thử, đội kiểm thử sẽ có các tài liệu bao gồm:
test design, test case, checklist, test data, test automation script.

2.4. Test environment setup - Thiết lập môi trường kiểm thử
Việc cài đặt môi trường kiểm thử là giai đoạn cũng rất quan trọng trong vịng đời phát

triển phần mềm. Mơi trường kiểm thử sẽ được quyết định dựa trên những yêu cầu của

7 | Page

khách hàng, hay đặc thù của sản phẩm ví dụ như server/ client/ network,... Đầu ra của giai
đoạn này là môi trường đã được cài đặt đúng theo yêu cầu, sẵn sàng cho việc kiểm thử.

2.5. Test execution - Thực hiện kiểm thử

Thực hiện các test case như thiết kế và mức độ ưu tiên đã đưa ra trên môi trường đã
được cài đặt. So sánh với kết quả mong đợi sau báo cáo các bug xảy ra, quản lý lỗi và theo
dõi trạng thái của lỗi đến khi được sửa thành công. Thực hiện lại kiểm tra để xác minh các
lỗi đã được sửa chữa và kiểm tra hồi quy khi có sự thay đổi liên quan. Trong q trình thực
hiện kiểm thử, kiểm thử viên cũng có thể hỗ trợ, đề xuất cho cả đội dự án để có giải pháp
hợp lý và kết hợp công việc hiệu quả. Đầu ra của giai đoạn này là test results ( kết quả kiểm
thử), defect reports( danh sách các lỗi tìm được).

2.6. Test cycle closure - Đóng chu trình kiểm thử

Đây là giai đoạn cuối cùng trong quy trình kiểm thử phần mềm. Thực hiện tổng hợp
và viết báo cáo kết quả về việc thực thi test case, bao nhiêu case pass/ fail, bao nhiêu test

case phát hiện ra lỗi, mức độ nghiêm trọng của lỗi…Chức năng nào đã hoàn thành kiểm
thử/ chưa hoàn thành kiểm thử/ trễ tiến độ bàn giao. Đánh giá các tiêu chí hồn thành như
phạm vi kiểm tra, chất lượng, chi phí, thời gian, mục tiêu kinh doanh quan trọng. Ngoài ra,
giai đoạn này cũng thảo luận tất cả những điểm tốt, điểm chưa tốt và rút ra bài học kinh
nghiệm cho những dự án sau, giúp cải thiện quy trình kiểm thử. Đầu ra của giai đoạn này
bao gồm các tài liệu: Test report, Test results.

3. Các cấp độ kiểm thử
o Unit Testing - Kiểm thử mức đơn vị
o Integration Testing - Kiểm thử tích hợp
o System testing - Kiểm thử hệ thống
o Acceptance Testing - Kiểm thử chấp nhận

4. Các kỹ thuật kiểm thử phần mềm
4.1. Black Box Testing - Kiểm thử hộp đen

Là phương pháp test dựa trên đầu vào và đầu ra của chương trình để test mà khơng
quan tâm tới code bên trong được viết ra sao. Phương pháp này thường dùng để test chức
năng, giao diện,… Ưu điểm của kiểm thử hộp đen là kiểm thử khá nhanh ngay khi các yêu
cầu chức năng được xác định, hệ thống thực và tồn bộ u cầu được kiểm thử chính xác.
Tuy nhiên nhược điểm của kỹ thuật này là yêu cầu lượng mẫu khá lớn, khó viết kịch bản
và thời gian tập hợp các yếu tố đầu vào, xây dựng test case khá lâu.

4.2. White Box Testing - Kiểm thử hộp trắng

Là phương pháp kiểm thử phần mềm kiểm tra cấu trúc nội bộ hoặc hoạt động của
một ứng dụng dựa trên đặc tả bên trong chương trình, dựa vào mã nguồn, cấu trúc chương
trình. Kiểm thử hộp trắng thường phát hiện các lỗi lập trình. Trong khi kiểm thử hộp trắng
có thể được áp dụng tại mức độ test đơn vị, tích hợp hệ thống của q trình kiểm thử phần

8 | Page

mềm, nó thường được thực hiện ở cấp đơn vị. Hai kỹ thuật kiểm thử hộp trắng phổ biến là
kiểm thử luồng điều khiển và kiểm thử luồng dữ liệu.
5. Kỹ thuật thiết kế ca kiểm thử

5.1. Kiểm thử giá trị biên

Kiểm thử giá trị biên (boundary value testing) là một trong những kỹ thuật được áp
dụng phổ biển nhất trong cách tiếp cận kiểm thử chức năng (kiểm thử hộp đen).Các test
case được thiết kế bao gồm các giá trị tại biên và giá trị trung bình. Giá trị biên được xác
định 3 data set bao gồm: In-bound (biên), Out of bound (ngoài biên), On bound (trong biên)
đối với miền xác định. Và kiểm thử biên với miền giá trị. Mục đích nhằm kiểm tra khoảng
giá trị hợp lệ của dữ liệu được nhập có thể xảy ra lỗi lập trình hoặc đặc tả làm các biểu thức
điều kiện khơng chính xác.

5.2. Kiểm thử phân hoạch tương đương

Kiểm thử lớp tương đương là phương pháp chia miền dữ liệu kiểm thử thành các
miền con sao cho dữ liệu trong mỗi miền con có cùng tính chất đối với chương trình, có
nghĩa là các ca kiểm thử của một miền con sẽ cùng gây lỗi cho chương trình, hay cùng cho
kết quả đúng, hay cùng cho kết quả sai tương tự nhau. Vì vậy chúng ta có thể test một giá
trị đại diện trong vùng tương đương.

5.3. Kiểm thử với bảng quyết định

Bảng quyết định là một kỹ thuật test được sử dụng để kiểm tra các hành vi hệ thống
với các cách kết hợp input đầu vào khác nhau. Đây là một cách tiếp cận có hệ thống, kết
quả của các kết hợp đó và hành vi hệ thống tương ứng của chúng sẽ được ghi lại dưới dạng
bảng. Cấu trúc bảng quyết định chia thành bốn phần chính:

o Các biểu thức điều kiện C1, C2, C3.
o Giá trị điều kiện T, F, –.
o Các hành động A1, A2, A3, A4.
o Giá trị hành động, có (xảy ra) hay khơng, X là có.

Bảng quyết định với các giá trị điều kiện chỉ là T, F, và – gọi là bảng quyết định lơgic

5.4. Kiểm thử với dịng điều khiển

Phương pháp kiểm thử dòng điều khiển dựa trên khái niệm đồ thị dòng điều khiển
(control flow graph). Đồ thị này được xây dựng từ mã nguồn của chương trình/đơn vị
chương trình. Đồ thị dịng điều khiển là một đồ thị có hướng gồm các đỉnh tương ứng với
các câu lệnh/nhóm câu lệnh và các cạnh là các dòng điều khiển giữa các câu lệnh/nhóm
câu lệnh. Nếu i và j là các đỉnh của đồ thị dịng điều khiển thì tồn tại một cạnh từ i đến j
nếu lệnh tương ứng với j có thể được thực hiện ngay sau lệnh tương ứng với i. Mục tiêu
của phương pháp kiểm thử luồng điều khiển là đảm bảo mọi đường thi hành của đơn vị
phần mềm cần kiểm thử đều chạy đúng. Rất tiếc trong thực tế, công sức và thời gian để đạt
mục tiêu trên đây là rất lớn, ngay cả trên những đơn vị phần mềm nhỏ.

9 | Page

5.5. Kiểm thử dòng dữ liệu
Dựa vào đồ thị luồng dữ liệu để kiểm tra đời sống các biến ở các kịch bản đường đi của
chương trình. Các trạng thái của đời sống biến bao gồm:

– d: biến được định nghĩa khai báo
– u: biến được sử dụng
– k: biến bị hủy bỏ
Dựa trên đời sống hoạt động của biến xác định các kịch bản bình thường hoặc bất thường.

II. Kiểm thử tự động
1. Khái niệm kiểm thử tự động
Kiểm thử tự động là quá trình thực hiện một cách tự động các bước trong một kịch bản
kiểm thử bằng việc sử dụng một công cụ nhằm rút ngắn thời gian kiểm thử. Đó là một kỹ
thuật tự động trong đó người kiểm thử tự viết các tập lệnh và sử dụng phần mềm phù hợp
để kiểm thử phần mềm. Nó về cơ bản là một q trình tự động hóa của một quy trình kiểm
thử thủ công. Giống như kiểm thử hồi quy, kiểm thử tự động cũng được sử dụng để kiểm
thử ứng dụng theo quan điểm tải, hiệu năng và ứng suất.
2. Mục tiêu và nguyên tắc khi kiểm thử tự động
2.1. Mục tiêu của kiểm thử tự động.
• Giảm bớt công sức và thời gian thực hiện.
• Tăng độ tin cậy.
• Giảm sự nhàm chán.
• Giảm chi phí tổng cho q trình kiểm thử
2.2. Nguyên tắc khi kiểm thử tự động
• Khơng đủ tài ngun: Khi số lượng Test Case quá nhiều mà kiểm thử viên không

thể hoàn tất trong thời gian cụ thể.
• Kiểm tra hồi quy: Nâng cấp phần mềm, kiểm tra lại các tính năng đã chạy tốt và

những tính năng đã sửa. Tuy nhiên, việc này khó đảm bảo về mặt thời gian.
• Kiểm tra khả năng vận hành phần mềm trong môi trường đặc biệt (Đo tốc độ trung

bình xử lý một yêu cầu của Web server, xác định cấu hình máy thấp nhất mà phần
mềm vẫn có thể hoạt động tốt).
3. Kiến trúc của một bộ kiểm thử tự động
• Quản lý kiểm thử: cơng cụ này cho phép quản lý việc thực hiện/thực thi các ca
kiểm thử. Nó giám sát việc thực hiện từng ca kiểm thử ứng với bộ giá trị đầu vào,
giá trị đầu ra mong muốn và giá trị đầu ra thực tế.
• Sinh các ca kiểm thử: là một trong những công cụ quan trọng của các bộ kiểm thử

tự động. Tùy thuộc vào các kỹ thuật kiểm thử được áp dụng, công cụ này sẽ sinh ra
tập các ca kiểm thử cho chương trình/đơn vị chương trình cần kiểm thử. Các ca kiểm

10 | P a g e

thử được sinh ra chỉ chứa giá trị đầu vào để thực hiện nó. Các giá trị này có thể được
lựa chọn trong cơ sở dữ liệu hoặc được sinh một cách ngẫu nhiên.
• Sinh giá trị đầu ra mong muốn: Các ca kiểm thử được sinh ra bởi công cụ trên chỉ
chứa các giá trị đầu vào. Công cụ này cho phép sinh ra giá trị đầu ra mong muốn
ứng với mỗi bộ dữ liệu đầu vào của mỗi ca kiểm thử. Giá trị đầu ra mong muốn này
sẽ được so sánh với giá trị đầu ra thực tế khi thực hiện ca kiểm thử này nhằm phát
hiện ra các lỗi, khiếm khuyết của sản phẩm.
• So sánh kết quả kiểm thử: Cơng cụ này so sánh giá trị đầu ra thực tế và giá trị đầu
ra mong muốn của mỗi ca kiểm thử khi nó được thực hiện trên chương trình/đơn vị
chương trình cần kiểm thử.
• Tạo báo cáo kiểm thử: Một trong những ưu điểm của các bộ công cụ kiểm thử tự
động là nó có cơ chế sinh báo cáo kiểm thử một cách chính xác và nhất quán. Dựa
vào kết quả của công cụ so sánh kết quả kiểm thử, công cụ này sẽ tự động sinh ra
báo cáo kết quả kiểm thử theo định dạng mong muốn của đơn vị phát triển.
• Phân tích động: Cơng cụ này cung cấp một cơ chế kiểm tra việc thực hiện của các
câu lệnh của chương trình cần kiểm thử nhằm phát hiện ra các lỗi và phát hiện các
câu lệnh/đoạn lệnh không được thực hiện bởi một tập các ca kiểm thử cho trước.
• Bộ mơ phỏng: Có nhiều loại mình mơ phỏng được cung cấp trong các bộ kiểm thử
tự động. Mục đích của các cơng cụ này là mơ phỏng q trình thực hiện của chương
trình cần kiểm thử

Ảnh 1 Kiến trúc cơng cụ kiểm thử tự động

11 | P a g e

4. Ưu, nhược điểm khi sử dụng kiểm thử tự động
Ưu điểm:
o Tiết kiệm tiền bạc vời thời gian: Các bài kiểm tra có thể được thực hiện một cách nhanh

chóng, phát hiện sớm các lỗi, Loại bỏ lỗi của con người khi thực hiện các bài kiểm tra,
cho phép các bài kiểm tra chính xác hơn và có thể thực hiện kể cả thiếu nguồn nhân lực
o Chính xác hơn, độ tin cậy cao: Nhờ sự ổn định vượt trội của công cụ kiểm thử tự động
so với con người, đặc biệt trong trường hợp có quá nhiều ca kiểm thử cần được thực thi,
nên độ tin cậy của kiểm thử tự động thường cao hơn so với kiểm thử thủ công. Nhờ độ
ổn định cao, kiểm thử tự động có thể thực thi các ca kiểm thử với độ chính xác cao hơn.
o Độ bao phủ cao:, khi sử dụng kiểm thử tự động, chúng ta có thể thực thi số lượng lớn ca
kiểm thử trong một thời gian ngắn. Điều này giúp chúng ta tăng độ bao phủ trong giai
đoạn kiểm thử hồi quy.
o Khả năng lặp, tái sử dụng: Với một bộ kiểm thử tự động có thể sử dụng kiểm thử nhiều
lần, có thể sử dụng cho nhiều phiên bản ứng dụng khác nhau

Nhược điểm

o Khó mở rộng, khó bảo trì: trong cùng một dự án, để mở rộng phạm vi cho kiểm thử tự
động khó hơn nhiều so với kiểm thử thủ cơng vì cập nhật hay chỉnh sửa yêu cầu nhiều
công việc như debug, thay đổi dữ liệu đầu vào và cập nhật code mới.

o Vấn đề công cụ và nhân lực: hiện nay cũng có nhiều cơng cụ hỗ trợ kiểm thử tự động
khá tốt nhưng chúng vẫn cịn nhiều hạn chế. Ngồi ra nhân lực đạt u cầu có thể sử
dụng thành thạo các công cụ này cũng không nhiều.

So sánh kiểm thử tự động với kiểm thử thủ cơng

Tiêu chí Kiểm thử thủ công Kiếm thử tự động

Thời Mất nhiều thời gian thực thi nhưng Mất ít thời gian thực thi nhưng quá
gian không phải kiểm thử lặp đi lặp lại. trình kiểm thử lặp tăng hơn nhiều so

với kiểm thử thủ công.

Độ linh Linh động do kiểm thử thủ cơng nên Khơng linh động vì kiểm thử theo
động có thể phát hiện và xử lý những tình script kiểm thử hiệu năng và tải trọng
huống phát trình trong quá trình nên q trình kiểm thử khơng phát hiện
kiểm thử. Và có thể tìm ra lỗi mới. ra lỗi mới. Chỉ thích hợp với kiểm thử
hồi quy.

12 | P a g e

Phụ Phụ thuộc vào trạng thái của con Nhất quán, nên kết quả kiểm thử là
thuộc người nên kết quả test có thể kém chính xác và khơng phụ thuộc vào yếu
chính xác đối với dự án lớn có nhiều tố ngoại cảnh.
ca kiểm thử.

Bảo trì Khơng cần bảo trì. Cần bảo trì.

Kết quả Có kết quả ngay lập tức. Cần 1 thời gian mới có kết quả.

Ưu điểm Kiểm thử linh hoạt và trong quá Kiểm thử tự động thích hợp cho việc
trình kiểm thử sẽ tìm đc ra lỗi mới. kiểm thử lặp đi lặp lại, có thể tái sử
dụng test Script. Thích hợp giả lập
kiểm thử hiệu năng, chịu tải cũng như
giả lập hệ thống kiểm thử.

Hạn chế Nếu sử dụng kiểm thử thủ công mà Nếu sử dụng kiểm thử tự động mà kiểm
kiểm thử 1 chức năng lặp đi lặp lại thử ít sẽ rất lãng phí thời gian và nhân

thì sẽ tốn nhiều thời gian, khó chính lực.
xác, khó tối ưu tài ngun máy tính

Bảng 1 So sánh kiểm thử thủ công và kiểm thử tự động

13 | P a g e

B. THỰC HÀNH KIỂM THỬ THỦ CÔNG

Kiểm thử thủ cơng trên chức năng tính lương nhân sự

I. Phát biểu bài tốn
1. Mơ tả bài tốn

Xây dựng chương trình mơ phỏng chức năng tính lương cho nhân viên của công ty TNHH
Công nghệ và Thương mại Mai Sơn. Nhân viên phịng nhân sự cần nhập vào hình thức làm
việc: bán thời gian - part time (4 tiếng/ngày) hoặc giờ hành chính - fulltime (8 tiếng/ngày),
số giờ cơng thực tế với nhân viên part time hoặc số ngày công thực tế với nhân viên full
time. Đối với nhân viên full time, lương cơ bản dựa trên hợp đồng, sẽ nhập thêm số giờ
tăng ca (nếu có).
Hệ thống sẽ tính toán và hiển thị mức lương cho nhân viên dựa trên các yêu cầu sau:
Với nhân viên part time, một tháng làm tối đa 120 giờ, với tiền lương 25.000/giờ.
Với nhân viên fulltime, số ngày công thực tế không quá số ngày cơng tiêu chuẩn là 26.
Nhân viên có thể tăng ca và không tăng ca quá 40 giờ/tháng, lương một giờ = lương cơ
bản/ ( 8 * số ngày công tiêu chuẩn), mỗi tiếng tăng ca sẽ tăng thêm 15%. Đối với tiền phụ
cấp, nhân viên sẽ được nhận phụ cấp là 500.000 bao gồm chi phí xăng xe và ăn trưa cho
26 ngày. Nếu làm dưới 26 ngày thì tính theo cơng thức: = (số ngày làm việc/số ngày công
tiêu chuẩn) *500.000. Lương cơ bản nhân viên tùy thuộc vào hợp đồng. Tiền lương nhân
viên được tính như sau:
Lương thực lĩnh = lương cơ bản * (số ngày công thực tế/số ngày công tiêu chuẩn) + lương

tăng ca + phụ cấp
Chương trình in ra màn hình kết quả là lương nhân viên nhận được khi đảm bảo đủ các
điều kiện hoặc thông báo giá trị nhập chưa đúng đến người dùng.

Ảnh 2 Mô tả bài tốn

2. Đặc tả bài tốn
Input:
- Hình thức nhân viên: part time hoặc full time
- Lương cơ bản
- Số ngày/giờ công thực tế

14 | P a g e

- Số giờ tăng ca (đối với nhân viên full time)
Output: Mức lương nhân viên hoặc giá trị không đúng quy định
Điều kiện tính lương:
a, Nếu là nhân viên part time:
- 0 < số giờ công thực tế =< 120 giờ
- tiền lương = 25.000 * số giờ
b, Nếu là nhân viên full time:
Số ngày công tiêu chuẩn là 26
Phụ cấp: 500.000/tháng (chuyên cần, xăng xe, ăn uống)
Tiền lương = lương cơ bản * số ngày công thực tế/ số ngày công tiêu chuẩn + số tiền tăng
ca + tiền phụ cấp

o <= lương cơ bản = < 20 triệu/tháng
o 20 <= số ngày công thực tế = < 26 ngày
o 0 =< số giờ tăng ca = < 40 tiếng, mỗi tiếng tăng ca tăng thêm 15% lương/giờ.
o Tiền tăng ca = số giờ * 1.15 * (lương cơ bản/ (số ngày công tiêu chuẩn * 8)

o Tính tiền phụ cấp = 500000/số ngày công tiêu chuẩn * số ngày công thực tế

Hệ thống kiểm tra các giá trị đầu vào: [giờ công] hoặc [lương cơ bản >> Ngày công thực
tế >> giờ tăng ca] và thông báo lỗi với giá trị xảy ra lỗi đầu tiên.

c, Miền xác định đầu vào

- Hình thức làm việc: boolean: (0)- partime (1)-fulltime
- Giờ công thực tế (0;120]
- Lương cơ bản: số thực; đơn vị: nghìn đồng; miền xác định [1.000; 20.000]
- Ngày công thực tế: kiểu số nguyên, miền xác định: part time fulltime [20; 26]
- Số giờ tăng ca: số thực (giờ) miền giá trị [0;40]

d, Miền giá trị đầu ra
- Tiền lương: kiểu số thực

Đơn vị: nghìn đồng
Miền giá trị đối với nhân viên fulltime: [1153.23; 24923.1]
Miền giá trị đối với nhân viên partime: (0; 3000]
- Thông báo giá trị khơng đúng quy định

II. Code của chương trình
1. Ngơn ngữ lập trình và thư viện sử dụng
Ngơn ngữ lập trình: C++
Thư viện sử dụng: iostream, string
2. Chương trình
#include "iostream"
#include "string"

15 | P a g e

using namespace std;

int main(int argc, char** argv) {

bool ht(true);

int ngaycong, giocong;

float giotangca, luongtangca, phucap;

float luongcoban, luongthuclinh;

cout << "--------CHUONG TRINH TINH LUONG NHAN VIEN----------"<< endl;

cout << "Nhap hinh thuc lam viec cua nhan vien " << endl << "Neu la nhan vien

part time: Chon (0)" << endl << "Neu la nhan vien fulltime: Chon (1) " << endl;

cout << "chose: "; cin >> ht;

if (ht == true) {
cout << endl << "----------Tinh luong cho nhan vien fulltime-------------"< cout << "Nhap luong co ban cua nhan vien (don vi: nghin dong): ";
cin >> luongcoban;
cout << "Nhap so ngay cong thuc te cua nhan vien: ";
cin >> ngaycong;
cout << "Nhap so gio tang ca: ";
cin >> giotangca;
if (1000 <= luongcoban && luongcoban <= 20000) {

if (20 > ngaycong || ngaycong > 26)
{
cout << "Ngay cong khong hop le!";
}
else {
if (0 <= giotangca && giotangca <= 40) {
luongtangca = giotangca * 1.15 * (luongcoban / 208);
phucap = 500 * ngaycong / 26;
luongthuclinh = luongcoban * ngaycong / 26 + luongtangca
+ phucap;
cout << "Tien luong nhan vien fulltime la: " <<
luongthuclinh << " nghin dong";
}
else {
cout << "So gio tang ca khong hop le!";
}
}
}
else cout << "Luong co ban khong nam trong gia tri cho phep!";

}
else {

cout << "Nhap so gio cong thuc te: ";
cin >> giocong;
if (0 < giocong && giocong <= 120)
{

Luongthuclinh = giocong * 25;
cout << "Tien luong nhan vien partime la: " << luongthuclinh << " nghin dong";

}

16 | P a g e

else {

cout << "So gio khong dung quy dinh!";

} }

}

else cout << "Luong co ban khong nam trong gia tri cho phep!";

}

else {

cout << "Nhap so gio cong thuc te: ";

cin >> giocong;

if (giocong <= 120)

{

luongthuclinh = giocong * 25;

cout << "Tien luong nhan vien partimme la: " << luongthuclinh <<

" nghin dong";

}

else {

cout << "So gio khong dung quy dinh!";

}

}

}

III. Kế hoạch kiểm thử

1. Mục tiêu kiểm thử

Đảm bảo rằng chương trình đáp ứng đầy đủ yêu cầu của chức năng tính lương và
kết quả phù hợp cho từng bộ số liệu của các ca kiểm thử. Xác định và chỉ rõ các lỗi hay rủi
ro liên quan nếu có và đảm bảo các lỗi đều được xử lý sau khi kiểm thử kết thúc. Kiểm tra
chức năng hệ thống (system testing): kiểm tra chức năng tính lương

2. Chiến lược kiểm thử

Kiểm thử chức năng tính lương hoạt động chính xác bằng việc thực hiện kiểm thử
thủ công dựa trên 6 kỹ thuật kiểm thử (thiết kế kiểm thử UC, kiểm thử biên, phân hoạch
tương đương, bảng quyết định, dòng điều khiển và dòng dữ liệu) đưa vào các dữ liệu hợp
lệ và không hợp lệ để xác nhận: kết quả mong đợi khi xảy ra với dữ liệu hợp lệ, thông báo
lỗi xuất hiện khi nhập vào dữ liệu khơng hợp lệ. Tiêu chí hồn thành: các testcase đều được

thực hiện và các lỗi có thể xác định được đề cập

3. Tiêu chí đảm bảo đầu ra
o Run rate: Tỷ lệ giữa số các trường hợp kiểm thử được thực hiện/tổng số trường hợp
kiểm thử của đặc tả kiểm thử đạt 100%
o Pass rate: tỷ lệ giữa số lượng các trường hợp kiểm thử pass/số lượng các trường hợp
kiểm thử được thực hiện đạt trên 85%

4. Quy trình thực hiện
o Chuẩn bị các trường hợp, kịch bản cần kiểm tra

17 | P a g e

o Thiết kế các test case và số liệu cho quá trình kiểm thử
o Thực thi các trường hợp kiểm thử và kiểm tra kết quả
o Kiểm tra lại sau khi sửa lỗi
o Báo cáo
5. Lịch trình thực hiện

6. Hoạch định nguồn lực
Nhân sự

Vị trí Mô tả công việc Số lượng tham gia

Test o Quản lý toàn bộ dự án 1

manager o Xây dựng kế hoạch kiểm thử

o Đánh giá test case và test data

o Kiểm tra báo cáo kết quả dự án

Tester o Xác định và mô tả các test case, xây dự test 9

data

o Thực hiện kiểm thử

o Báo cáo

Hệ thống:

Yêu cầu về phần cứng

Tài nguyên Tên / Kiểu (loại)

Máy kiểm thử Laptop Dell, Acer, …

Những cấu hình cụ thể cần thiết RAM tối thiểu: 4GB DDR3
Ổ cứng tối thiểu: 500GB HDD và 128GB SSD

18 | P a g e

CPU tối thiểu: Core i5, tốc độ từ 2.5 GHz trở lên.
Màn hình: 15.6 inch trở lên

Yêu cầu về phần mềm

Tài nguyên Tên / Kiểu (loại)

Hệ điều hành Window 10 (64 bit) trở lên

Phần mềm hỗ trợ Dev C++
Visual Studio
Visual Code

7. Phân công công việc

Người lập: Minh Nguyệt

ID Nội dung Công việc thực hiện Người Thời gian
chính thực hiện hoàn thành

1 Thiết kế kiểm Thiết kế Use Case Hằng Nga 15/10

thử

2 Kiểm thử giá trị biên Nguyên 15/10

3 Kiểm thử phân hoạch tương đương Đỗ Ngọc 15/10

4 Kiểm thử với bảng quyết định Ngân 15/10

5 Kiểm thử dòng điều khiển Hoài Ngọc 15/10

6 Kiểm thử dòng dữ liệu Dương 15/10
Ngọc

7 Chuẩn bị môi Chuẩn bị môi trường Nguyệt 15/10
trường

19 | P a g e