Nghệ thuật mở bài văn nghị luận hay

I/ C¸ch viÕt phÇn më bµi:
1. Môc ®Ých :
1
Mục đích của phần mở bài là nhằm giới thiệu vấn đề mà mình sẽ viết, sẽ trao
đổi, bàn bạc trong bài. Vì thế, khi viết Mở bài thc chất là trả lời câu hỏi : Anh (chị ) định
viết, định bàn bạc vấn đề gì ? Các cách mở bài dễ viết nhất :
a. Mở bài trực tiếp :
Tức là trả lời thẳng vào việc đó.
Vớ d : Phân tích bài thơ Đồng chí của Chính Hữu.
Mở bài trực tiếp : Nói đến Chính Hữu không thể khong nói đến bài thơ Đồngchí.
Bài thơ nh một điểm sáng trong tập Đầu súng trăng treo- tập thơ viết về đề tài ngời lính
của ông.
b. Mở bài gián tiếp :
Tức là dẫn ra một ý khác có liên quan gần gũi, sau đó, nêu vấn đề sẽ bàn trong bài. Để bài
viết có không khí tự nhiên và có chất văn, ngời ta thờng mở bài theo kiểu gián tiếp. Có nhiều
cách mở bài gián tiếp này nhng tựu trung có 4 cách cơ bản:
Cách 1: Diễn dịch (suy diễn )
Cách 2: Quy nạp
Cách 3: Tơng liên (tơng đồng )
Cách 4: Tơng phản (đối lập )
Dù viết mở bài gián tiếp theo cách nào thì trong đó cũng cần làm rõ 3 vấn đề:
1. Nêu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm, xuất xứ.
Mở bài 2. Nêu vấn đề (dựa vào gợi ý ở đề bài )
3. Nêu cảm nhận của mình về vấn đề.
2. Một số vấn đề cần tránh :
- Tránh dẫn dắt vòng vo quá xa mãi mới gắn đợc vào việc nêu vấn đề.
- Tránh ý dẫn dắt không liên quan gì đến vấn đề sẽ nêu.
- Tránh nêu vấn đề quá dài dòng, chi tiết, có gì nói hết luôn rồi thân bài lại lặp lại
những điều đã nói ở phần Mở bài
3.

Một mở bài hay cần phải :
- Ngắn gọn: Dẫn dắt thờng vài ba câu, nêu vấn đề một vài câu và giới hạn vấn đề một
câu.
- Đầy đủ: (đủ 3 vấn đề )
- Độc đáo : gây đợc sự chú ý của ngời đọc.
- Tự nhiên :Giản dị, tự nhiên, tránh vụng vềgợng ép tránh gây cho ngời đọc khó chịu
bởi sự giả tạo.
II. Một số ví dụ:
1. Đề :Cảm nhận về bức tranh xuân trong đoạn trích Cảnh ngày xuân .
Mở bài: Thời gian vẫn trôi đi và bốn mùa luôn luân chuyển. Con ngời chỉ xuất hiện
một lần trong đời và cũng chỉ một lần ra đi mãi mãi vào cõi vĩnh hằng. Nhng những gì là thơ,
là văn, là nghệ thuật đích thực thì vẫn còn mãi mãi với thời gian . Truyện Kiều của Nguyễn
2
Du là một tác phẩm nghệ thuật nh thế, đặc biệt là đoạn thơ viết về Cảnh ngày xuân một
mùa xuân mới mẻ, tinh khôi và giàu sức sống.
2. Đề : Cảm nhận về ngời lính lái xe trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Mở bài: Có những tác phẩm đọc xong, gấp sách lại là ta quên ngay, cho đến lúc xem lại
ta mới chợt nhớ là mình đã đọc rồi. Nhng cũng có những cuốn sách nh dòng sông chảy qua
tâm hồn ta để lại những ấn tợng chạm khắc trong tâm khảm.Bài thơ về tiểu đội xe không
kính là một tác phẩm nh thế. Nhà thơ Phạm Tiến Duật đã xây dựng một tợng đài bằng thơ về
ngời chiến sĩ hồn nhiên, ngang tàng và ngạo nghễ thời đại chống Mĩ.
3. Đề : Phân tích khổ thơ đầu của bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy
Cận.
Mở bài:
Chàng Huy Cận khi xa hay sầu lắm
Nỗi nhớ thơng không biết đã tan cha?
(Mai sau)
Trớc cách mạng tháng Tám, thơ Huy Cận thờng u sầu ảo não. Nhng từ khi cách mạng
tháng Tám thành công đã tiếp thêm cho thơ ông một luồng sinh khí mới, những trang thơ dạt
dào niềm vui khi viết về cuộc sống mới, con ngời mới. Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá là một

tác phẩm mang cảm xúc nh thế. Nó đã ghi lại hành trình đẹp đẽ của đoàn thuyền: ra khơi lúc
hoàng hôn, đánh cá lúc trăng lên và trở về lúc bình minh. Nhng có lẽ khung cảnh đẹp đẽ và
hùng vĩ nhất là lúc đoàn thuyền ra khơi đợc thể hiện rõ trong khổ thơ đầu.
4. Đề : Phân tích nhân vật Chí Phèo trong bài thơ cùng tên của Nam Cao.
Mở bài: Khi Tắt đèn của Ngô Tất Tố và Bớc đờng cùng của Nguyễn Công Hoan ra
đời, tôi chắc ít ai nghĩ rằng, thân phận ngời nông dân dới ách đế quốc phong kiến lại có thể có
một nỗi khổ nào hơn những nỗi khổ của chị Dậu, anh Pha. Nhng khi Chí Phèo bớc ra từ
những trang sách của Nam cao, thì ngời ta mới nhận ra rằng đây là hiện thân đầy đủ những gì
gọi là khốn khổ, tủi nhục nhất của ngời dân cùng ở một nớc thuộc địa.
Bài tập: Cảm nhận về nhân vật Vũ Nơng trong tác phẩm Chuyện ngời con gái Nam
Xơng.
Mở bài 1: Thuý Kiều là nhân vật chính trong tác phẩm "Truyện Kiều" của Nguyễn Du.
Ngời đọc có thể cảm nhận đợc một phần số phận của nhân vật qua các đoạn trích học trong
sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9. Đó là các đoạn trích "Chị em Thuý Kiều"; "Mã Giám Sinh
mua Kiều" và "Kiều ở lầu Ngng Bích".
Mở bài 2: Nguyễn Thành Long là một cây bút chuyên về truyện ngắn. Ông đã rất thành
công ở các tác phẩm khai thác đề tài về những con ngời lao động mới trong công cuộc xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông là truyện ngắn "Lặng lẽ
Sa Pa". Tác phẩm không chỉ vẽ ra một bức tranh thiên nhiên đẹp và thơ mộng mà còn là lời ca
ngợi những con ngời đang ngày đêm miệt mài lao động cống hiến cho Tổ quốc.
=> Đây là cách mở bài gián tiếp: Khái quát sự nghiệp sáng tác của tác giả đến tác
phẩm cụ thể.
3
Mở bài 3:
Đợc xây dựng theo một cốt truyện dân gian "Chuyện ngời con gái Nam Xơng" của
Nguyễn Dữ có thể coi là một tác phẩm hay nhất trong cuốn "Truyền kỳ mạn lục". Nhân vật
chính của tác phẩm là Vũ Thị Thiết (Vũ Nơng) - một ngời con gái quê ở Nam Xơng đẹp ngời
đẹp nết. Không chỉ có vậy, khi nhắc đến nhân vật này ngời đọc không thể quên đợc nỗi oan
khổ vô bờ mà nàng phải chịu vì ngời chồng đa nghi thô bạo.
=> Đây là cách mở bài gián tiếp: Dẫn dắt vấn đề kèm theo sự đánh giá của ngời viết.

III. Một số mở bài tham khảo:
1.Nguyễn Duy thuộc thế hệ nhà thơ trởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu
nớc. Nguyễn Duy nổi tiếng với các bài thơ nh : Tre Việt Nam, Hơi ấm ổ rơm, Hiện
nay, Nguyễn Duy vẫn tiếp tục sáng tác, ông viết đều những bài thơ tài hoa, đậm chất suy t.
ánh trăng (1978) là một trong những bài thơ của Nguyễn Duy đợc nhiều ngời a thích bởi
tình cảm chân thành, sâu sắc, tứ thơ bất ngờ, mới lạ :
2. Có một nhà văn đã nói rằng : "Không có câu chuyện cổ tích nào đẹp bằng chính cuộc
sống viết ra". Cuộc chiến tranh chống Mĩ của dân tộc ta với biết bao câu chuyện đã trở thành
huyền thoại đợc các nhà văn ghi lại nh những câu chuyện cổ tích hiện đại. Trong số ấy phải
kể đến "Chiếc lợc ngà" của Nguyễn Quang Sáng. Nhân vật cô bé Thu tám tuổi có một tình
yêu cha đằm thắm, kì lạ, tiêu biểu cho những điều kì diệu mà những con ngời Việt Nam đã
viết nên.
3.Trong cái im lặng của Sa Pa [ ], Sa Pa mà chỉ nghe tên, ngời ta chỉ nghĩ đến chuyện
nghỉ ngơi, có những ngời làm việc và lo nghĩ nh vậy cho đất nớc. Có những ngời làm việc và
lo nghĩ cho đất nớc, đó là những con ngời lao động thầm lặng, hi sinh hạnh phúc cá nhân, tìm
hạnh phúc trong lao động. Nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa
(Nguyễn Thành Long) là một bức chân dung kí hoạ đẹp đẽ về con ngời này.
4.Cuộc kháng chiến đã qua đi, ngời lính trong chiến tranh giờ đây đã về với cuộc sống
hàng ngày. Tởng nh sự bận rộn hôm nay sẽ khiến ngời ta quên lãng quá khứ. Nhng có một lúc
nào đó trong đời thờng những kỉ niệm chiến tranh lại nh những thớc phim quay chậm hiện
về. Nguyễn Duy gửi tới bạn đọc thi phẩm ánh trăng cũng chính là gửi tới bạn đọc thông
điệp : Không nên sống vô tình, phải biết thủy chung nghĩa tình cùng quá khứ.
5.Nhà thơ Nguyễn Duy đã viết :
Ta đi trọn kiếp con ngời
Vẫn cha đi hết những lời mẹ ru
Lời ru của mẹ chính là nguồn năng lợng tinh thần để giúp mỗi chúng ta trởng thành
nên ngời. Bởi thế cảm xúc về lời ru của mẹ đã đi vào nghệ thuật và thơ ca. Nhà thơ Nguyễn
Khoa Điềm cũng xuất phát từ truyền thống này nhng có sự sáng tạo rất mới với Khúc hát ru
những em bé lớn trên lng mẹ.
4

6. Đọc Bếp lửa của Bằng Việt tôi đã mờng tợng ra một chàng trai trẻ trong cái giá
lạnh của mùa đông Ki-ép ở đất nớc U-crai-na xa xôi đơng cặm cụi sởi ấm những nguồn thơng
qua từng chữ, từng câu mà đợc thắp lên ngọn lửa đợm đà của một thời thơ ấu đẹp đẽ sống bên
ngời bà yêu dấu Đến nay đã hơn bốn thập kỉ kể từ khi bài thơ ra đời, ta thực khó rõ đã có
bao nhiêu trái tim rung cảm mỗi khi đến với Bếp lửa. Chỉ biết đằng sau mạch cảm xúc dạt
dào của hoài niệm kia sẽ là gì nếu không phải một tình lan tỏa với cái nóng, cái nồng đợm
của Bếp lửa quê nhà, với sự ấm áp, ấp iu của ngọn lửa tình ngời.
7. Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận là một "bài thơ cuộc đời". Bài thơ đợc sáng tác
năm 1958 nhân một chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Hòn Gai, Cẩm Phả. Thông qua một đêm
đánh cá của đoàn thuyền lớn trên biển, tác giả ca ngợi kiểu lao động mới mẻ của ngời lao
động tràn đầy lạc quan tin tởng, làm chủ thiên nhiên, biển cả bao la. Qua bài thơ ta cảm nhận
đợc không khí lao động khẩn trơng, hăng say, nhộn nhịp của miền Bắc thời kì xây dựng Chủ
nghĩa xã hội.
8. Phạm Tiến Duật là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ những
năm kháng chiến chống Mĩ. Bản thân là anh bộ đội Trờng Sơn, tác giả cảm thông và hiểu rõ
tâm tình ngời lính, nhất là ngời chiến sĩ vận tải dọc Trờng Sơn chở vũ khí, quân trang từ hậu
phơng lớn ra tiền tuyến lớn. Cùng với thế hệ thanh niên hăng hái "Xẻ dọc trờng sơn đi cứu n-
ớc / Mà lòng phơi phới dậy tơng lai" Phạm Tiến Duật mang niềm vui hăm hở của tuổi trẻ ra
chiến trờng. Nhà thơ đã tạo cho mình một giọng điệu thơ rất lính : khỏe khoắn, tự nhiên, tràn
đầy sức sống, tinh nghịch tơi vui mà giàu suy tởng. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là tác
phẩm tiêu biểu nhất của giọng thơ ấy, của hồn thơ ấy.
9. Phạm Tiến Duật là một trong những gơng mặt xuất sắc của thơ ca Việt Nam thời
chống Mĩ cứu nớc. Ông đợc gọi là "Viên ngọc Trờng Sơn của thơ ca" bởi thi sĩ đã mang cả
hào khí thời đại cùng dãy Trờng Sơn vào thơ. Đặc biệt mảng thơ về ngời lính lái xe của ông
đã để lại ấn tợng thật thú vị, đó là "Vết xe lăn" nóng bỏng trong những bài thơ Trờng Sơn thời
chống Mĩ. Trong số những vần thơ thông minh, dí dỏm về ngời lính lái xe Trờng Sơn của
Phạm Tiến Duật, phải kể đến Bài thơ về tiểu đội xe không kính.
10. Mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng vô tận của các thi nhân. Nguyễn Bính đã
từng đánh thức ngời nhà quê trong mỗichúng ta bằng Mùa xuân xanh,Hàn Mạc Tử thì bâng
khuâng xao xuyến nơi đất khách quê ngời với Mùa xuân chín .Còn Mùa xuân xuân nho

nhỏcủaThanh Hải lại là tâm nguyện sau cùngcủa ông về tình yêu cuộc sống,về khát vọng đ-
ợc cống hiến sức lực của mình cho đất nớc khi ông sắp lâm chung.
11. Nếu là con chim chiếc lá
Thì chim phải hót, lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình
Một nhà thơ đã từng viết nh vậy song chỉ đến khi đọc truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của
Nguyễn Thành Long, tiếp xúc với các nhân vật trong tác phẩm đặc biệt là anh thanh niên ta
mới thấy thấm thía hơn ý nghĩa của những vần thơ trên. Anh thanh niên trong tác phẩm là
5
ngời có những phẩm chất đáng quí: cởi mở, hiếu khách, yêu công việc, khiêm tốn và có
phong cách thật đẹp.
12. Nguyễn Thành Long là một cây bút có tên tuổi về truyện ngắn đợc nhiều bạn đọc
a thích. Các tác phẩm của ông thờng phản ánh các cuộc sống sôi động đang diễn ra hàng
ngày, hàng giờ trên đất nớc. Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn nh vậy. Truyện đã
khắc hoạ đợc chân dung của ngời lao động mới, đó là anh thanh niên với những phẩm chất
đáng quí: cởi mở, hiếu khách, yêu công việc, khiêm tốn và có phong cách thật đẹp.
13. Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nớc của nhân dân ta đã góp thêm những trang
vàng vào lịch sử dân tộc. Đã có rất nhiều văn nghệ sẽ đã có đợc cảm hứng sáng tác từ đề tài
này. Chính vì vậy đây cũng là giai đoạn văn học có nhiều thành công góp phần làm rạng rỡ
nền văn học nớc nhà. "Những ngôi sao xa xôi" của nữ tác giả Lê Minh Khuê là một trong
những đóng góp nh vậy. Nhân vật chính của tác phẩm là Phơng Định - một cô gái đã để lại ấn
tợng sâu sắc trong lòng ngời đọc.
14. Chúng ta đã từng biết đến hình ảnh những chiến sĩ lái xe Trờng Sơn qua tác
phẩm "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật. Họ là những chiến sĩ trẻ trung
sôi nổi can trờng mang trong mình khát vọng thống nhất non sông. Và một lần nữa chúng ta
lại đợc gặp hình ảnh những con ngời gan dạ trẻ trung trên tuyến đờng Trờng Sơn qua tác
phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê. Đó là ba cô gái nhỏ nhắn xinh xắn trong
một tổ trinh sát mặt đờng. Nhân vật chính trong tác phẩm và cũng là ngời kể chuyện là Phơng
Định - một cô gái Hà Nội. Nhân vật đã để lại ấn tợng sâu sắc trong lòng đông đảo bạn đọc.

15. Trong vô số những nạn nhân của xã hội phong kiến có một tầng lớp mà hết
thảy các nhà văn nhân đạo đều đau sót trân trọng và tập chung viết về họ đó là ngời phụ nữ.
trong số những tác phẩm viết về đề tài này nổi bật nhất phảI kể đến truyện Kiều của Nguyễn
Du ở cuối thế kỉ 18 đầu thế kỉ 19. Nhân vật Thuý Kiều là điển hình cho những ngời phụ nữ
tài sắc vẹn toàn, đức hạnh thanh cao nhng lại bị cuộc đời vùi dập, xô đẩy vào những đau th-
ơng bất hạnh. Ta sẽ thấy rõ điều đó qua các đoạn trích: Chị em Thuý Kiều, Mã giám Sinh
mua Kiều, Kiều ở lầu Ngng Bích.
16. Là cây bút chuyên về truyện ngắn ,trong chiến tranh Lê Minh Khuê viết về cuộc
sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đờng Trờng Sơn . Những ngôi sao xa xôi là tác phẩm
đầu tay của bà ,đợc viết năm 1971 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc đang
diễn ra rất ác liệt.Truyện giúp ta hiểu hơn về cuộc sống của những cô gái thanh niên xung
phong trên một cao điểm ở tuyến đờng Trờng Sơn .
17. Gấp lại truyện ngắn Lặng lẽ Sa pa của Nguyễn Thành Long lòng ta cứ xao
xuyến vấn vơng trớc vẻ đẹp của những con ngời ,trớc những tình cảm chân thành, nồng hậu
trong một cuộc sống đầy tin yêu .Dù đợc miêu tả ít hay nhiều nhân vật nào của Lặng lẽ Sa
pa cũng hiện lên với nét cao quí đáng khâm phục .Trong đó anh thanh niên làm công tác khí
tợng kiêm vật lý địa cầu đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tợng khó phai mờ .
6
18. Kim Lân là nhà văn có vốn sống vô cùng phong phú và sâu sắc về nông thôn
Việt Nam.Các sáng tác của ông đều xoay quanh cảnh ngộ và sinh hoạt của ngời nông dân .
Văn bản Làng đơc sáng tác vào thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp
,với nhân vật chính là ông Hai ,một lão nông hiền lành ,yêu làng ,yêu nớc và gắn bó với
kháng chiến .
19. Khoảnh khắc giao mùa có lẽ là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất của tự nhiên,nó gieo
vào lòng ngời những rung động nhẹ nhàng khiến ta nh giao hoà, đồng điệu .Khi chúng ta cha
hết ngỡ ngàng bởi một Xuân Diệu tựa cửa nhìn xa nghĩ ngợi gì thì đã gặp một Hữu Thỉnh
tinh tế ,sâu sắc đến vô cùng qua một thoáng Sang Thu.
20. Cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nớc của dân tộc ta là một bản anh hùng ca bất
diệt.Trong những tháng năm sục sôi khí thế Xẻ dọc Trờng Sơn đi cứu nớc ấy nhân dân
Miền Bắc đã không tiếc sức ngời,sức của chi viện cho Miền Nam ruột thịt. Trong những đoàn

quân điệp trùng nối nhau ra trận có chàng trai trẻ Phạm Tiến Duật .Anh đợc tôi luyện và trởng
thành trong chiến tranh và trở thành nhà thơ chiến sỹ .Thơ anh không cuốn hút ngời đọc bằng
ngôn từ mợt mà,âm điệu du dơng mà nó khiến ngời đọc say bằng chính sự tự nhiên,sống
động,gân guốc,độc đáo và đậm chất lính tráng.Bài thơ về tiểu đôi xe không kính là một thi
phẩm tiêu biểu cho hồn thơ đó .
21. Trong văn học Việt Nam đã có không ít tác phẩm mang tên gọi truyền kỳ hoặc
có tính chất truyền kỳ song đợc tôn vinh là thiên cổ kỳ bút thì cho đến nay chỉ có một
Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ .Chuyện ngời con gái Nam Xơng đợc rút trong tập
những câu chuyện kỳ lạ đó . Nhân vật chính của tác phẩm là Vũ Nơng đã để lại trong lòng
ngời đọc niềm cảm thơng sâu sắc.
22. Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới .Sau
cách mạng ông nhanh chóng hoà nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại và trờng kì của dân
tộc.Hoà bình lập lại,từng trang thơ Huy Cận ấm áp hơi thở của cuộc sống đang lên.Bài thơ
Đoàn thuyền đánh cáđợc sáng tác ở Hòn Gai năm 1958 nhân một chuyến đi thực tế dài
ngày . Bài thơ thực s là một bài ca ca ngợi cuộc sống của những con ngời lao động mới .
23. Không biết tự bao giờ trăng đã trở thành nàng thơ,thành ngời bạn tri âm tri kỉ
của biết bao tâm hồn thi sĩ .Với ánh sáng huyền diệu,với chu kì tròn khuyết lạ lùng, trăng đã
gợi cho các thi nhân cổ kim nhiều thi tứ .Trong miền thơ mênh mang ấy, ánh trăng của
Nguyễn Duy nh một lời tâm sự chân thành ,đã neo lại trong tâm hồn ngời đọc những tâm
trạng riêng,những suy ngẫm riêng giàu trăn trở .
24. Tỡnh cm gia ỡnh, tỡnh yờu i vi quờ hng x s l nhng tỡnh cm nguyờn
s nhng cng thiờng liờng nht ca con ngi Vit Nam. Lũng yờu thng con cỏi, c
mong th h sau ni tip xng ỏng truyn thng ca t tiờn, dõn tc, quờ hng l s th
hin c th ca tỡnh cm cao p ú. Nhiu nh th ó giói by nhng sc thỏi tỡnh cm y
lờn trang giy. Chỳng ta bt gp trong bi th núi vi con ca tỏc gi Y Phng mt cỏch
din t mc mc, chõn cht ca ngi min nỳi nhng li tõm tỡnh thit tha, nhng li dn
7
dò ân cần, chia sẻ của người cha đối với con lòng tự hào về con người và q hương u dấu
của mình.
25. Cũng như mùa xn, mùa thu ln là đề tài gợi nhiều cảm xúc cho các thi nhân.

Mỗi người lại có cách nhìn cách miêu tả rất riêng, mang đậm dấu ấn cá nhân của mình. Có
nhà thơ, mùa thu là dáng liễu buồn, là màu áo mờ phai, là tiếng đạp lá vàng cuả con nai ngơ
ngác. Hữu Thỉnh cũng góp vào tuyển tập thơ mủa thu của dân tộc 1 cái nhìn mới mẻ. Ơng là
nhà thơ viết nhiều, viết hay về những con người, cc sống ở nơng thơn, về mùa thu. Những
vẩn thơ thu của ơng mang cảm xúc bâng khng vương vấn trước đất trời trong trẻo đang
chuyển biến nhẹ nhàng. Điều này thể hiện rõ qua bài "Sang thu" đc ơng sáng tác cuối năm
1977.
26. Bước ra khỏi chiến tranh, mỗi người lính có một ngã rẽ riêng để trở về với cuộc
đời thường nhật. Trong vơ vàn cái bãng lặng lẽ trở về ấy, ta bắt gặp như vơ tình cái bãng hình
nhà văn Nguyễn Minh Châu. Trở về lặng lẽ, tiếp tục tìm tòi lặng lẽ, ngòi bút Nguyễn Minh
Châu vẫn chứa đựng những khám phá mới mẻ, sâu sắc, vẫn mang cái nhìn từng trải chắc
chắn của con người đã tơi luyện qua lò lửa chiến tranh. Chính bằng ngòi bút ấy, nhà văn đã
dựng lên một “Bến q” mang ý nghĩa triết lí, mang đầy trải nghiệm về một đời người. Có lẽ
sẽ chẳng ai gấp lại trang sách “Bến q” mà khơng cảm thấy một nỗi buồn bồi hồi, xúc động
trào dâng. Có chút gì đó se sẽ buồn, có chút gì đó se sẽ xót xa, ân hận nhưng những cảm nhận
sâu sắc về vẻ đẹp bình dị, gần gũi của q hương thì vẫn còn lắng đọng mãi mãi trong sâu
thẳm tâm hồn mỗi người đọc chúng ta.
27. Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính u của dân tộc Việt Nam – đã cống
hiến trọn đời mình vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Người ra đi năm 1969, để lại biết bao
nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ đã viết bài thơ tưởng nhớ về Bác,
và “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là một trong những bài thơ xuất sắc nhất. Chúng ta
hãy cùng đến với bài thơ để cảm nhận được cảm xúc ấy.
28. Đã là người Việt nam, ai lớn lên mà chẳng mang theo, dù ít, dù nhiều hơi ấm
của những lời ru, những lời u thương êm đềm khi xưa mẹ hát. Đã mang trong mình dòng
máu Việt, ai mà chẳng có một góc tuổi thơ trong sang, hồn nhiên, chập chờn theo đơi cánh cò
trắng ở nơi sâu thẳm hồi niệm, tâm hồn. Chế Lan Viên cũng vậy, ơng cũng là người Việt
Nam, dòng máu chảy trong huyết quản ơng cũng mang tên Lạc Hồng, có lẽ vì thế, trong thơ
ơng, dù là suy ngẫm, dù là triết lí, ta vẫn gặp lời ru ầu ơ của mẹ, ta vẫn thấy kỉ niệm tuổi thơ
nồng cháy, ta vẫn nghe trong gió thong thả nhịp vỗ cánh cò. Và “Con cò” là bài thơ tiêu biểu
cho một hồn thơ như thế, một bài thơ mà chất triết lí, suy tưởng đã hồ làm một với những

lời ca đẹp đẽ nhất ca ngợi tình mẹ, ca ngợi ý nghĩa của những lời hát ru với cuộc đời mỗi con
người.
29. "Tre xanh, xanh tự bao giờ,
Chuyện ngày xưa đã có bờ tre xanh.
Thân gầy guộc, lá mong manh
8
Mà sao nên lũy nên thành tre ơi"
("Tre Việt Nam" -Nguyễn Duy)
Tên tuổi của Nguyễn Duy gắn liền với bài thơ "Tre Việt Nam". Với một giọng thơ mộc
mạc chân tình, chất thơ sâu lắng, lời thơ như thủ thỉ, tâm tình, những tác phẩm của
Nguyễn Duy đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng sâu sắc, đẹp đẽ. Bài thơ
"Ánh trăng" là một trong những bài thơ hay của Nguyễn Duy được viết trong những năm
đầu sau giải phóng. Cũng từ chất thơ ấy, giọng thơ ấy, nhà thơ đã đưa vào bài thơ những
trải nghiệm, những triết lý của một cuộc đời chiến đấu, gắn bó với quê hương, cuộc sống.
Qua đó, nhà thơ muốn gửi gắm đến mọi người một bài học về lòng ân nghóa, thủy chung.
30. Con cò là hình ảnh quen thuộc với làng q Việt Nam tự bao đời. Chính vì thế
mà từ lúc nào khơng biết, hình ảnh cò đã đi vào ca dao, dân ca Việt Nam một cách bình
thường nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc biểu trưng cho hình tượng người phụ nữ Việt Nam
chịu thương chịu khó. Và cũng có khi hình ảnh cò được mượn để ví cho thân phận người phụ
nữ thấp bé trước xã hội phong kiến lúc bấy giờ. Cảm nhận từ tình mẹ thiêng liêng, cảm nhận
vẻ đẹp sâu sắc của hình ảnh cò, tác giả Chế Lan Viên đã mượn chất liệu là những bài ca dao,
dân ca Việt Nam để dệt nên bài thơ "Con cò" ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và nỗi nhọc
nhằn ni con khơn lớn của người phụ nữ, người mẹ. Bài thơ đã nhanh chóng được mọi
người biết đến và trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu viết về tình mẹ.
31. Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xi đáng chú ý trong
những năm 60 – 70, chỉ chun viết về truyện ngắn và kí. “Lặng lẽ Sa Pa” là một truyện ngắn
nhẹ nhàng có cốt truyện đơn giản nhưng thật thú vị và ẩn chứa bên trong nhiều ý vị sâu sắc.
Tác phẩm như một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ của những con người lao
động bình thường mà cao cả, những con người đầy quan tâm, đầy trách nhiệm đối với đất
nước mà tiêu biểu là anh thanh niên làm cơng tác quan trắc khí tượng. Nhân vật anh thanh

niên chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng vẫn là điểm sáng nổi bật nhất của bức tranh về phẩm
chất và tâm hồn tốt đẹp của con người mới trong cơng cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở
miền Bắc mà tác giả tập trung thể hiện.
32. Cách 1- Chính Hữu là nhà thơ qn đội trưởng thành trong cuộc kháng chiến
chống Pháp.
- Phần lớn thơ ơng hướng về đề tài người lính với lời thơ đặc sắc, cảm xúc dồn nén,
ngơn ngữ hàm súc, cơ đọng giàu hình ảnh
- Bài thơ “Đồng chí” là một trong những bài thơ viết về người lính hay của ơng. Bài thơ
đã diễn tả thật sâu sắc tình đồng chí gắn bó thiêng liêng của anh bộ đội thời kháng chiến.
Cách 2: Trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc vĩ đại, hình ảnh người lính mãi mãi là
hình ảnh cao q nhất, đẹp đẽ nhất. Hình tượng người lính đã đi vào lòng người và văn
chương với tư thế, tình cảm và phẩm chất cao đẹp. Một trong những tác phẩm ra đời sớm
nhất, tiêu biểu và thành cơng nhất viết về tình cảm của những người lính Cụ Hồ là “Đồng
chí” của Chính Hữu. Bằng những rung động mới mẻ và sâu lắng, bằng chính sự trải nghiệm
9
của người trong cuộc, qua bài thơ “Đồng chí”, Chính Hữu đã diễn tả thật sâu sắc tình đồng
chí gắn bó thiêng liêng của anh bộ đội thời kháng chiến.
33. Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Sau cách mạng thơ Huy
Cận tràn đầy niềm vui, niềm tin yêu cuộc sống mới. Thiên nhiên vũ trụ là nguồn cảm hứng
dồi dào trong thơ Huy Cận và nó mang những nét đẹp riêng. Một trong những bài thơ được
nhiều người yêu thích nhất là bài “ Đoàn thuyền đánh cá” được viết năm 1958 tại vùng biển
Quảng Ninh. Với bút pháp lãng mạn kết hợp hiện thực và nhiều hình ảnh kì vĩ, tráng lệ ,bài
thơ đã ca ngợi thiên nhiên vũ trụ và con người lao động trong cuộc sống mới ở miền Bắc thời
kỳ xây dụng chủ nghĩa xã hội.
34. Bài thơ “Đồng chí” ra đời vào đầu năm 1948, sau chiến dịch Việt Bắc của quân
và dân ta đánh thắng cuộc tiến công quy mô lớn của thực dân Pháp cuối năm 1947 lên khu
căn cứ địa Việt Bắc. Nhà thơ Chính Hữu lúc đó là chính trị viên đại đội thuộc trung đoàn Thủ
đô, cùng đơn vị của mình tham gia chiến đấu suốt chiến dịch. Đầu năm 1948 Chính Hữu viết
bài thơ này. Bài thơ là kết quả của những trãi nghiệm thực va những cảm xúc sâu xa của tác
giả với đồng đội trong chiến dịch Việt Bắc. Bài thơ nói về tình đồng đội, đồng chí thắm thiết,

sâu nặng của những người lính cách mạng mà phần lớn họ xuất thân từ nông dân. Đồng thời
bài thơ cũng thể hện lên hình ảnh chân thực, giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội trong thời kì
đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp còn rất khó khăn thiếu thốn.
35. Phạm Tiến Duật là nhà thơ trẻ và lớn lên “trong sắc áo của anh bộ đội Trường
Sơn” giữa những ngày ác liệt nhất của cuộc chiến tranh nhân dân chống Mỹ.Tiếng thơ Phạm
Tiến Duật hình thành và lớn lên với những bài thơ “ Trường Sơn đông-Trường Sơn tây, lửa
đèn, giửi em cô thanh niên xung phong, nhớ ”đã góp phần trẻ hoá thơ Việt Nam thời chống
Mỹ. Bài thơ “bài thơ về tiểu đội xe không kính” được rút ra trong tập thơ “vầng trăng-quầng
lửa” của tác giả. Trong bài thơ tác giả đã xây dựng một hìng tượng độc đáo những “chiếc xe
không kính” chắn gió vẫn băng băng trên đường ra trận vì chiến trường miền Nam ruột thịt.
36. Nói đến Nguyễn Đình Chiểu không những là nói đến một nhà thơ yêu nước tiêu
biểu nhất của thời kỳ đất nước ta bị thực dân Pháp xâm lược cuối thế kỷ XIX mà ông còn
được nhân dân biết đến như một nhà thơ lớn, ca ngợi đạo lí làm người, đề cao tiết hạnh của
người phụ nữ, ca ngợi lòng trung hiếu và hành động vị nghĩa của nam giới mà tác phẩm Lục
Vân Tiên là một minh chứng hùng hồn. Lục Vân tiên - nhân vật chính của tác phẩm, hơn ai
hết đã biểu hiện rõ nét lý tưởng của người anh hùng. Đặc biệt là đoạn trích “Lục Vân Tiên
cứu Kiều Nguyệt Nga” đã để lại trong lòng người đọc một ấn tượng khó phai mờ về hình ảnh
một trang nghĩa sỹ đánh cướp cứu người.
37. Nói đến thơ trước hết là nói đến cảm xúc và sự chân thành. Không có cảm xúc,
thơ sẽ không thể có sức lay động hồn người, không có sự chân thành chút hồn của thơ cũng
chìm vào quên lãng. Một chút chân thành, một chút lãng mạn, một chút âm vang mà Chính
Hữu đã gieo vào lòng người những cảm xúc khó quên. Bài thơ " Đồng chí" với nhịp điệu
trầm lắng mà như ấm áp, tươi vui; với ngôn ngữ bình dị dường như đã trở thành những vần
thơ của niềm tin yêu, sự hy vọng, lòng cảm thông sâu sắc của một nhà thơ cách mạng
10
Phải chăng, chất lính đã thấm dần vào chất thơ, sự mộc mạc đã hòa dần vào cái thi vị của thơ
ca tạo nên những vần thơ nhẹ nhàng và đầy cảm xúc?
38. Chúng ta đang sống trong một đất nước hoà bình, được sự dìu dắt, yêu thương
của cha mẹ, được đùa vui dưới mái trường đầy ắp tiếng ca. Chúng ta có thể quên được chăng
những trang sử hào hùng ấy, ngày các lớp cha anh đi trước đã hi sinh cả tính mạng. Máu của

các anh đã nhuộm màu phì nhiêu cho đất nước, sự hi sinh tươi đẹp cho thế hệ chúng ta ngày
hôm nay. Các anh đã hi sinh cả thể xác lẫn tinh thần, hi sinh cả những hạnh phúc mà lẽ ra các
anh phải được hưởng. Chiến tranh, vùng trời của tan thương và chết chóc. Trong mưa bom
lửa đạn, trong chất cay xè của mùi thuốc súng, tình cảm cao đẹp nhất của tình đồng chí đồng
đội trào dâng. Những bùi ngùi dấu tận đáy lòng của những người cha lên đường chiến đấu
gởi lại quê hương đứa con thân yêu nhất của mình để rồi trong giờ phút hiếm hoi giữa cuộc
hành quân nỗi nhớ con không còn dấu được. Tình cảm thiêng liêng ấy càng mãnh liệt hơn
trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” của nhà văn Nguyễn Quang Sáng.
39. Giới thiệu con đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mĩ - được coi là
biểu tượng anh hùng của cuộc chiến đấu giành độc lập tự do.
- Nhà văn Lê Minh Khuê đã từng là thanh niên xung phong trên tuyến đường TS máu lửa.
- Những tác phẩm của chị viết về cuộc sống chiến đấu của bộ đội và thanh niên xung phong
ở đây đã gây được sự chú ý của bạn đọc mà truyện ngắn « những ngôi sao xa xôi » là một
trong những tác phẩm ấy.
- Truyện viết về 3 cô gái trong một tổ trinh sát mặt đường làm nhiệm vụ phá bom trên tuyến
đường TS đạn bom khốc liệt. Phương Định, nhân vật kể chuyện cũng là nhân vật chính để lại
nhiều ấn tượng đẹp và tình cảm sâu sắc trong lòng người đọc.
40. Cách 1 :
- Cuộc kháng chiến chống Mĩ đã đi qua… nhưng ánh sáng chói lọi của nó vẫn luôn tồn
tại cùng với lịch sử dân tộc ta qua các tác phẩm văn học như… Và có những con người bình
dị, đã làm nên cuộc kháng chiến ấy, đó là những người lính, những cô thanh niên xung
phong, những chiến sĩ vô danh…. « Những ngôi sao xa xôi » viết về những con người như
vậy. Ba cô gái thanh niên họp thành một tổ trinh sát mặt đường….
Họ đã sống và chết.
Giản dị và bình tâm
Không ai nhớ mặt đặt tên
Nhưng họ đã làm nên đất nước.
(Ngã ba Đồng Lộc)
Cách 2 :
- Truyện « những ngôi sao xa xôi » của Lê Minh Khuê được viết năm 1971, khi cuộc

kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng ác liệt.
- Truyện kể lại cuộc sống của ba cô gái thanh niên xung phong làm công tác trinh sát và
phá bom thông đường trên một cao điểm của Trường Sơn những năm tháng chống Mĩ. Qua
đó thể hiện và ca ngợi tâm hồn và phẩm chất cao đẹp của những người con gái Việt Nam thời
chống Mĩ : Hồn nhiên, trong sáng trong cuộc sống, dũng cảm trong chiến đấu và luôn lạc
quan trước tương lai.
11
- H ó li mt n tng rt sõu sc, giỳp ngi c nhn ra rng trong chin thng
vinh quang ca dõn tc trc mt cng quc ln, cú nhng con ngi lm vic v hin
dõng c tui xuõn, c mỏu ca mỡnh cho t nc.
41. Mựa thu quờ hng l ti gi cm xỳc i vi thi nhõn song mi ngi cm
xỳc v mựa thu theo cm nhn riờng ca mỡnh. Vi nh th Hu Thnh, khonh khc giao
mựa t h sang thu ó rung ng hn th thi s v nờn mt bc tranh th: Sang thu tht
hay.
- Bi th c vit theo th th nm ch : nhp nhng, khoan thai, ờm ỏi, trm lng v
thoỏng chỳt suy t th hin mt bc tranh thu trong sỏng, ỏng yờu vựng nụng thụn ng
bng Bc B.
42. Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Trùng Khánh - Cao Bằng ,thấm nhuần những
tinh hoa, cái đẹp của dân tộc Tày , Y Phơng (1948) là một nhà thơ tiêu biểu cho các dân tộc
miền núi ."Thơ Y Phơng nh một bức tranh thổ cẩm đan dệt nhiều màu sắc khác nhau ,phong
phú và đa dạng ,nhng trong đó có một màu sắc chủ đạo ,âm điệu chính là bản sắc dân tộc rất
đậm nét và độc đáo .Nét độc đáo đó nằm ở cả nội dung và hình thức .Với Y Phơng ,thơ của
dân tộc Tày nói riêng và thơ Việt Nam nói chung có thêm một giọng điệu mới ,một phong
cách mới "( Từ điển tác giả ,tác phẩm văn học Việt Nam ).
43. Cuc khỏng chin chng Phỏp ó i qua hn 50 nm nhng vn li nhng
du n không th m phai v nhng nm thỏng ho hựng ca dõn tc. Trong nhng nm
thỏng y ó ny sinh bit bao hình nh p m p nht l hình nh ngi lớnh v tỡnh cm
ng chớ ng i ca h. Bờn cnh nhng bi th ni ting mt thi nh Nh (Hng
Nguyờn), Tõy tin (Quang Dng) thỡ ng chớ ca Chớnh Hu cng l mt thi phm c sc.
44. Du sỳng n nng ng ra ha tuyn

i ng di em gi Truyn Kiu theo
( Ch Lan Viờn)
Tri qua my trm nm vi bao th thỏch giụng t ca thi gian Truyn Kiu ca Nguyn
Du vn gi v trớ hng u trong nn vn hc dõn tc. Mt trong mhng ngyờn nhõn lm cho
TK cú sc sng lõu bn trong lũng bn c l vỡ nhiu nhõn vt ca Nguyn Du ó tr thnh
bt t, ngi c nh nhõn vt hn c ct truyn. ú chớnh l do ngh thut miờu t nhõn vt
ca Nguyễn Du . on trớch s giỳp ta hiu rừ iu ú.
45. Cú mt nh th m ng Vit Nam khụng ai l ko yờu mn, cú mt truyờn jth m
hn 200 nm qua ko my ng Vit Nam khụng thuc lũng nhiu on hay vi cõu. Ngi y,
th y ó tr thnh nim t ho ca dõn tc Vit Nam, ỳng nh T Hu ó ngi ca:
Ting th ai ng tt tri
Nghe nh non nc vng li nghỡn thu
Ngn nm sau nh Nguyễn Du
Ting thng nh ting m ru nhng ngy
12
46. Khi nói đến tác giả của Truyện Kiều, ko chỉ nhân dân lao động mà tất cả các nhà
văn, nhà nghiên cứu đều thốn nhất tên gọi: Đại thi hào dân tộc. Với con mắt trông thấu
sáu cõi & tấm lòng nhĩ tới muôn đời (Mộng Liên Đờng), Nguyễn Du nổi tiếng trớc hết bởi
cái tâm của một ng luôn nghĩ đến nhân dân, luôn bênh vực cho nhg cuộc đời, những số phận
éo le, oan trái, đặc biệt là ng phụ nữ trong xã hội cũ. Những câu thơ của Nguyễn Du sở dĩ có
thể khắc sâu trong lòng đọc nh vậy còn bởi trong Truyện Kiều ông đã bộc lộ sự tài hoa, sắc
sảo trong việc miêu tả nhân vật. Đoạn trích .
47. Nguyễn Du là một bậc thầy về tả cảnh. Nhiều câu thơ tả cảnh của ông có thể coi
nh là chuẩn mực cho vẻ đẹp của thơ ca cổ điển. Nguyễn Du khụng chỉ giỏi về tả cảnh mà còn
giỏi về tả tình, tả tâm trạng. tròn quan niệm của ông, hai yếu tố tình & cảnh ko tách rời nhau
mà luôn đi liền với nhau, bổ sung cho nhau. Đoạn trích Kiu lu Ngc Bớch là sự kết hợp
giao hòa của hai yếu tố này.
48. Chỉ là một tiếng gà mái nhảy ổ cục tác trong nắng tra, chỉ là một bếp lửa chờn
vờn trong sơng sớm, mà có biết bao nghĩa tình, mà sao tha thiết, lắng sâu đến thế! Thì ra, có
khi nhg điều nhỏ nhoi, giản dị nhất lại ẩn chứa tâm tình, chắt đọng những điều thiêng liêng,

là hiện hình của nhg tỡnh cm thiết tha chân thành, khụng thể nào quên. Tiếng gà tra đánh
thức trong Xuõn Qunh nhng kỉ niệm về một thời thơ ấu sống trong tình yêu thơng của bà.
Còn với Bằng Việt, Bếp lửa lại trở thành một hình ảnh biểu trng cho sự ấm áp nồng đợm của
tình bà cháu.
49. Nguyễn Du là một nhà thơ lớn của dân tộc. ông đã đóng góp cho kho tàng văn
học Vit Nam nhiều tác phẩm đặc sắc, đặc biệt là Truyện Kiều. Đó là một trong số những
đỉnh cao chói ngời của nền văn học Vit Nam, cũng nh Văn học thế giới. Truyn Kiu
không chỉ thành công về mặt nội dung mà còn đặc sắc về mặt nghệ thuật. Đáng chú ý là bút
pháp tả cảnh ngụ tình đợc thể hiện khá rõ qua đoạn trích Kiu lu Ngc Bớch, tiêu biểu
nhất là tám câu thơ cuối.
50. Ra đời cách đây hơn 50 năm, nhng truyện ngắn Chiếc lợc ngà của nhà văn
Nguyễn Quang Sáng, mỗi lần đọc lại vẫn đem đến cho chúng ta niềm xúc động lạ thờng. Sức
hấp dẫn của tác phẩm ko phải chỉ ở cốt truyện ít nhiều li kì, hay tính cách nhõn vật khác lạ
mà chính là ở nội dung sâu sắc v cảm động của câu chuyện: Tình cha con sâu nặng trong
hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
51. Mùa xuân vốn là đề tài vô tận của thi nhân xa v nay. Nếu nh họa sĩ dùng đờng
nét v sắc màu, nhạc sĩ dùng giai điệu v âm thanh thì thi sĩ lại dùng ngôn từ để diễn tả cảm
xúc của mình - đặc biệt là tình yêu thiên nhiên, yêu cảnh sắc quê hơng. Ta đã từng bắt gặp
một sắc cỏ xuân non tơ trong thơ nhõn dõn, một nét xuân chín rạo rực của thi sĩ họ Hàn, hay
một mùa xuân xanh tơi tắn nhẹ nhàng trong thơ Nguyn Bính. Và xúc động biết bao khi ta đ-
ợc hòa mình vào Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ xứ Huế Thanh Hải để rồi thêm hiểu v
yêu cuộc sống hơn.
13
52. Từ ngàn đời nay văn chơng đã dành bao nhiêu lời đẹp ý hay để nói về ngời mẹ,
về tình mẫu tử, nhng đề tài quen thuộc ấy vẫn ko bao giờ là chuyện xa cũ. Với tuổi ấu thơ, ng-
ời mẹ, tình mẹ lại luôn gắn liền với lời ru. Dòng sữa v lời hát ru ngọt ngào của mẹ đã nuôi
đứa trẻ lớn lên Sữa nuôi phần xác, hát nuôi phần hồn(Nguyễn Duy). Tình mẹ v ý nghĩa
của lời ru đối với cuộc đời mỗi con ng đã đợc nhà thơ Chế Lan Viên gửi gắm trong những vần
thơ nhẹ nhàng mà đậm chất triết lí: Con cò.
53. Quê hơng là gì hả mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu
Quê hơng là gì hả mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều.
(Đỗ Trung Quân)
Trong trái tim mỗi con ngời luôn có một khoảng dành riêng cho quê hơng, tình cảm ấy dạt
dào cháy bỏng & có sức sống mãnh liệt, bền bỉ. Đặc biệt trong hoàn cảnh khó khăn, nguy
hiểm, tình cảm ấy càng tỏa sáng rạng ngời. Với ngòi bút sắc sảo chân thực cùng tâm hồn
đồng cảm sâu sắc, nhiều nhà văn Vit Nam hiện đại đã khắc họa thành công hình ảnh con
ngi Vit Nam có tình yêu làng quê tha thiết. Nhng có lẽ thành công hơn cả là nhà văn Kim
Lõn với nhõn vt ông Hai trong truyện ngắn Làng: một lão nông nghèo luôn nặng lòng với
quê hơng, tình quê ấy gắn bó hòa nhập trong tình yêu đát nớc.
54. Th xa cng nh nay, thiờn nhiờn luụn l ngun cm hng sỏng tỏc vụ tn cho
cỏc nh vn, nh th. c bit l ỏnh trng. Xa, Lý Bch khi i din vi vng trng ó git
mỡnh thng tht nh c hng. Nay, Nguyn Duy, mt nh th tiờu biu cho th h tr sau
nm 1975 cng gúp vo mng th thiờn nhiờn mt ỏnh trng.V i din trc vng trng,
ngi lớnh ó git mỡnh v s vụ tỡnh trc thiờn nhiờn, vụ tỡnh vi nhng k nim ngha tỡnh
ca mt thi ó qua. Bi th nh trng gin d nh mt nim õn hn trong tõm s sõu kớn
y ca nh th.
55. Ta gp õu õy ngũi bỳt ti hoa ca Nguyn Duy trong tỏc phm : Tre Vit
Nam, Hi m rm Nhng khi ho bỡnh lp li, ụng ó chuyn sang mt trang mi
vit v s chuyn mỡnh ca t nc, ca con ngi cuc sng i thng ang che lp mt
dn nhng iu ỏng quý m h vn cú. Bi th nh trng l mt bi th tiờu biu cho ch
ú. Bi th nh mt li t nhc nh ca tỏc gi v nhng nm thỏng gian lao ó qua ca
cuc i ngi lớnh gn bú vi thiờn nhiờn t nc ng thi thc dy trong tõm hn ngi
lớnh lũng trung hiu trn vn vi nhõn dõn.
14