Sáng kiến mĩ thuật tiểu học cấp huyện mới

● I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.

Xuất phát từ mục tiêu giáo dục và đào tạo, để hình thành nhân cách cho
trẻ phát triển toàn diện. Do vậy, việc giáo dục thẩm mĩ cho học sinh tiểu học là
một trong những yếu tố vô cùng cần thiết.

Thông qua môn Mĩ thuật, sẽ trang bị cho các em một số kiến thức, kĩ
năng cơ bản về hội họa, tiếp thu những tinh hoa của nền Mĩ thuật dân tộc. Từ
đó, phát huy óc sáng tạo và tính thẩm mĩ góp phần phát triển năng khiếu, phát
hiện tài năng và bồi dưỡng nhân tài cho thế hệ tương lai.

Đối với bậc Tiểu học là bậc học đầu tiên, là cơ sở ban đầu để con người
có thể tiếp thu được vốn tri thức ở các cấp học tiếp theo, cũng như mọi tri thức
khoa học hiện đại. Bấy lâu nay, mọi người thường chú trọng đến các lớp cuối
Trung học phổ thông mà coi nhẹ các lớp Tiểu học, điều đó làm ảnh hưởng rất
lớn đến giáo dục phát triển tồn diện và mang nhiều khó khăn tới giáo viên
trực tiếp giảng dạy. Chủ trương của Bộ giáo dục và đạo tạo đề ra là “ đến cuối
lớp 5 các em phải đọc thơng viết thạo, tính tốn nhanh và am hiểu tự nhiên xã
hội, biết cách ứng xử với mọi người.” Vậy nên trong môn học Mĩ thuật cũng
vậy, đây là một mơn năng khiếu, địi hỏi các em phải có tính sáng tạo, độc lập
trong học tập, để từ đó các em có thể vận dụng một cách linh hoạt vào các môn
học khác một cách có hiệu quả. Vì thế, để các em chủ động trong học tập là
điều mà những giáo viên như tôi luôn trăn trở làm thế nào để nâng cao được
chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học. Chính vì những lý do
trên mà tơi đã chọn đề tài : “ Một số biện pháp day và học theo hướng phát
triển năng lực trong môn Mĩ thuật ở tiểu học.”

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.

1. Đối tượng nghiên cứu :
Học sinh từ khối 1 đến khối 5 của Trường Tiểu học . .

2. Phạm vi nghiên cứu :
Trong trường Tiểu học . và một số trường khác trong cụm.
+ Trong trường :

2
- Phân loại học lực của tất cả các học sinh.
- Tìm hiểu thái độ học tập của học sinh.
+ Trường khác :
- Tìm hiểu việc giảng dạy Mĩ thuật ở trường Tiểu học.
- Kết quả hoạt động qua một số năm.
3. Phương pháp nghiên cứu:
a) Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
- Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết (Nghiên cứu qua các văn bản,
chương trình, giáo trình, tài liệu sách báo về phương pháp dạy học môn Mĩ
thuật.)
b) Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Điều tra phỏng vấn tình hình học sinh.
- Dự dự giờ, rút kinh nghiệm về phương pháp giảng dạy môn Mĩ thuật.
- Thực hành giảng dạy theo phương pháp mới.
- Tìm giải pháp rút kinh nghiệm.
- Cho học sinh hoạt động ngoài trời, tham quan, toạ đàm.
- Phương pháp thực nghiệm dạy thí điểm ở một số lớp bằng phương
pháp mà mình đề ra.

III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.

Qua thời gian công tác và giảng dạy trực tiếp tại trưòng Tiểu học ., với
nhiệt huyết muốn cống hiến hết mình của một giáo viên trẻ. Tơi ln mong
muốn lên lớp, đứng trước các em học sinh, truyền đạt tất cả những kiến thức

mà mình có cho các em. Trước những ánh mắt thơ ngây, hồn nhiên, chăm chú
nhìn tơi, tơi tự thấy được vai trị của mình, vai trị của một người thầy đứng
trên bục giảng. Trong mỗi tiết dạy, tơi 1n cố gắng làm sao có thể truyền đạt
kiến thức của mình tới các em một cách nhanh nhất, đầy đủ nhất và dễ hiểu
nhất.

Vì là một giáo viên trẻ, tơi có nhiều điều kiện để tự học hỏi, tìm tịi và
tiếp thu các phương pháp hay và mới lạ từ bạn bè đồng nghiệp, cộng với sự gắn
bó với các em học sinh khu vực nông thôn tôi đã phần nào hiểu được hoàn

3
cảnh của các em. Tuy các em còn thiếu thốn về nhiều mặt nhưng các em rất say
mê học tập nhất là đối với bộ môn Mĩ thuật.

Do vậy, tôi luôn suy nghĩ và nghiên cứu để viết sáng kiến kinh nghiệm
này với mục đích tìm ra một số giải pháp tốt nhất góp phần nhằm nâng cao
chất lượng dạy và học của trường tiểu học . nói riêng và ở trường Tiểu học khác
nói chung, đó chính là mục đích mà tơi nghiên cứu sáng kiến kinh nghiệm này.

IV. ĐIỂM MỚI TRONG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.

Với đề tài này tơi chọn nghiên cứu hy vọng được đóng góp một phần nhỏ
bé của mình vào việc dạy và học môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học đạt kết quả
cao. Mặt khác sẽ là cơ sở cho các đồng nghiệp của tôi ở trong huyện, tỉnh vận
dụng vào từng bài để nâng cao chất lượng bộ môn Mĩ thuật.
* Tôi nhận thấy ở đề tài này có những điểm mới sau:

+ Về phía giáo viên vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học, lời nói
cử chỉ có phần mềm dẻo hơn, hoạt động của giáo viên trên lớp ít (chủ yếu là
giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động) mà đem lại hiệu quả cao.

+ Về phía học sinh các em biết tự khám phá những điều mới lạ trong bài
học, theo cách nghĩ và cách hiểu của mình một cách độc lập tích cực, biết cảm
nhận được những cái hay, cái đẹp từ những bài học cụ thể mà các em được
học, được làm quen.

I. CƠ SỞ KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN ĐÈ TÀI.

1. Cơ sở pháp lý:
Nghị quyết trung ương II khoá VIII Tiếp tục khẳng định đổi mới phương

pháp giáo dục, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy
sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phát
triển hiện đại vào quá trình dạy học đảm bảo.

2. Cơ sở lý luận:
Bộ môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học là một trong những môn học đặc
trưng, không nhằm đào tạo hoạ sĩ tương lai hay tạo ra những người chuyên
làm về công tác Mĩ thuật mà nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức cơ

4
bản của cái đẹp để các em tiếp xúc và làm quen với cái đẹp, cảm thụ, yêu quý
cái đẹp, biết vận dụng vào trong cuộc sống hàng ngày. Hỗ trợ các em ở các môn
học khác giúp các em phát triển tồn diện, lâu dài về Đức - trí - thể - mĩ và các
kỹ năng cơ bản góp phần hình thành con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong xã hội phát triển nhu cầu thẩm mĩ ngày càng cao, do vậy việc đào
tạo con người biết nhận thức, cảm thụ cái đẹp ngày càng quan trọng. Những
năm qua giáo dục thẩm mĩ đã trở thành mơn học trong chương trình giáo dục
phổ thông, là một môn học độc lập, môn Mĩ thuật có mục tiêu chương trình

sách giáo khoa, sách hướng dẫn, thiết bị riêng cho dạy và học, giáo viên được
đào tạo, kết quả học tập của học sinh được theo dõi và kiểm tra, đánh giá một
cách nghiêm túc. Việc giảng dạy môn Mĩ thuật tiểu học nhằm đảm bảo cho các
em có thể giải quyết được các bài tập hàng ngày và hiểu về cái đẹp, của nền mĩ
thuật truyền thống, ngồi ra nó cịn tạo điều kiện cho học sinh học có hiệu quả
cao hơn các mơn học khác.
3. Cơ sở thực tiễn:

Từ thực tế giảng dạy môn Mĩ thuật tôi thấy: Các em rất u thích Mĩ
thuật, vì qua đó các em được tiếp xúc, làm quen với một số tác phẩm hội hoạ
nổi tiếng của các họa sĩ nổi tiếng và một số bài vẽ đẹp của các bạn thiếu nhi
không những ở trong nước mà cả của quốc tế. Các em được vẽ tranh, vẽ những
gì mình mơ ước, mình u thích, biết vận dụng bài học vào thực tế như: trang
trí những vật dùng cá nhân: sách, vở và cả góc học tập của mình, ... Song, bên
cạnh việc giảng dạy cho học sinh tiếp thu tốt những kiến thức cơ bản đó thì tơi
thấy cịn gặp nhiều hạn chế như: nhận thức của phụ huynh học sinh, chưa coi
trọng mơn học, cịn cho rằng đó là mơn phụ, cho nên đồ dùng học sinh cịn
thiếu thốn, ít đầu tư. Mặt khác một số giáo viên chưa có phương pháp dạy
thích hợp để giúp học sinh thấy hết cái hay, cái đẹp của môn học. Cơ sở vật
chất của nhà trường cịn thiếu thốn, chưa có phịng chức năng. Phịng học
chưa có đủ đồ dùng cần thiết để phục vụ mơn học, tư liệu có liên quan còn hạn

5
chế. Vì thế trong q trình giảng dạy, tơi ln phải cố gắng chuẩn bị tốt các
khâu để kích thích động viên học sinh thường xuyên, kịp thời để các em cảm
thụ thẩm mĩ.

II. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC DẠY VÀ HỌC MÔN MĨ THUẬT Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC

1.Thuận lợi

a, Quan điểm nhận thức về môn Mĩ thuật :
- Môn Mĩ thuật là môn học nghệ thuật, thu hút rất nhiều học sinh.
- Cho đến nay các trường đã có giáo viên dạy Mĩ thuật, phong trào học
Mĩ thuật ngày càng một sôi nổi, hầu hết các em học sinh hào hứng với môn học
và môn học đã được chú ý. Tất cả mọi người đã hiểu được đây là một môn học
nghệ thuật sáng tạo, vì vậy khơng ít giáo viên và học sinh, các bậc phụ huynh
luôn coi trọng và đầu tư cho môn học. Qua đó các em thấy rằng Mĩ thuật là
mơn học bổ ích, lý thú và tươi vui, có tính giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cao và là
môn học bổ trợ tích cực cho các mơn học khác. Vì thế các em đón nhận tiết học
một cách nhiệt tình và hào hứng.
b, Trang thiết bị dạy học :
- Để giảng dạy môn mĩ thuật trong chương trình đào tạo được thành
cơng, điều này phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố như : tài liệu, phương tiện,
đồ dùng trực quan, ...
- Có một số đồ dùng cần thiết cho việc giảng dạy Mĩ thuật cho học sinh
như: bộ đồ dùng dạy học các phân môn từ lớp 1 đến lớp 5 sách tham khảo, một
số tranh ảnh có liên quan đến bài học, ...
2 . Khó khăn
a, Về nhận thức:
- Bên cạnh những thuận lợi như trên thì dạy và học mơm Mĩ thuật vẫn
cịn gặp phải một số khó khăn như:
+ Trong 2 năm học vừa qua học sinh khối lớp 1, 2 được học theo chương
trình sách giáo khoa mới trong đó có mơn Mĩ thuật nhưng do tình hình dịch

6
bệnh Covid – 19 hầu hết thời gian các em đều học trực tuyến nên việc truyền
tải kiến thức cũng như các phương pháp giáo dục mới đến các em gặp rất nhiều
khó khăn.

+ Hầu hết các em học sinh là con em trong gia đình làm nơng nghiệp nên

rất nhiều em học sinh chưa được gia đình dành sự quan tâm, hỗ trợ thời gian
cho mơn Mĩ thuật nên việc dạy và học cịn hạn chế.

+ Do quan niệm của một số bậc phụ huynh, thiếu sự quan tâm học tập
cho học sinh, còn chưa coi trọng mơn học Mĩ thuật ... Điều đó ảnh hưởng trực
tiếp đến chất lượng học tập của giáo viên và học sinh gây cho học sinh cảm giác
chán nản, không tự tin khi học bài. Trên thực tế điều tra tôi cịn thấy có giáo
viên giảng dạy bộ mơn về phương pháp sư phạm cịn hạn chế, lời nói cịn chưa
hấp dẫn, lơi cuốn học sinh, trình bày bảng cịn vụng về, lúng túng không khoa
học,... dẫn đến học sinh không lắng nghe, khơng tập trung tìm hiểu bài cịn mơ
hồ, khơng nắm được mục tiêu của bài học. Điều đó khiến cho các em khơng
thích thú với bài học, thể hiện tác phẩm của mình qua loa, đại khái, vì thế
không thấy được cái hay, cái đẹp và vận dụng vào cuộc sống hàng ngày.

b, Trang thiết bị dạy, học:
- Bên cạnh đó cịn một số học sinh tỏ thái độ thờ ơ với môn học vì thực
tế đời sống dân trí cịn nghèo, cha mẹ thì đều là thuần nơng nên điều kiện để
phụ huynh tập trung đầu tư cho học tập của các em cịn hạn chế, điều đó ảnh
hưởng khơng nhỏ đến tinh thần học tập của các em.
- Ngoài ra điều kiện nhà trường cịn thiếu thốn như : chưa đầu tư về
cơng nghệ thơng tin, phịng học chức năng, vật mẫu cho giáo viên và học sinh,
phương tiện, đồ dùng trực quan, ... vì thế ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập
và giảng dạy của giáo viên và học sinh. Vì vậy, là một giáo viên luôn tâm huyết
với nghề tôi ln tự học hỏi, tìm tịi, cố gắng nỗ lực hết mình để làm sao mang
lại hiệu quả tốt nhất cho các em khi học bộ môn Mĩ thuật.

III. CÁC BIỆN PHÁP DẠY VÀ HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

7

TRONG MÔN MĨ THUẬT Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC.

1. Điều tra cơ bản.

Trong năm học vừa qua, tôi được phân công giảng dạy môn Mĩ thuật

tại trường Tiểu học ., tôi thấy hầu hết các em đều thích học vẽ, các em học tập

với tinh thần hăng say, cảm nhận được cái hay, cái đẹp được thể hiện từ nội

dung và hình thức mỗi khi các em vẽ một bức tranh. Bên cạnh đó cịn một số

học sinh nhút nhát, rụt rè chưa mạnh dạn nói lên những suy nghĩ của mình,

một số em cịn chán nản khơng thích học vẽ. Tất cả những vấn đề trên rất đáng

lo ngại, ảnh hưởng lớn đến việc học Mĩ thuật của học sinh cho nên tôi đã tiến

hành điều tra một số lớp năm học 2020 - 2021, xem có bao nhiêu em thích học

vẽ và khơng thích học vẽ để từ đó tìm ra biện pháp khắc phục và kết quả như

sau:

*Kết quả đầu năm học 2021- 2022

(khi chưa áp dụng)

Khối Tổng số Thích học vẽ Khơng thích học vẽ

lớp học sinh SL % SL %

1 77 em 60em 77,9% 17 em 22,1%
60 em 84,5% 11 em 15,5%
2 71 em 75em 83,3% 15 em 16,7%
80 em 88, 9% 10 em 12,1%
3 90 em 55 em 87,3% 8 em 12,7 %

4 90 em

5 63em

2. Biện pháp tiến hành.
Từ thực tế giảng dạy ở giai đoạn đầu, phần đông học sinh u thích

mơn học. Bên cạnh đó có một số em rất thờ ơ, thậm chí chán nản mỗi khi đến
giờ học, điều này khiến cho tiết học trở nên nặng nề, khơng hứng thú. Vì vậy
việc khắc phục tâm lý cho học sinh quả là khó khăn và hết sức cần thiết. Dựa
vào tâm lý của học sinh là thích khen ngợi, động viên và hay tị mị nên trước
thời gian thực hành, tôi giới thiệu cho các em một số tác phẩm vẽ tiêu biểu của
những hoạ sĩ nhí trong trường bạn để các em xem và tự học tập theo cách vẽ,
cách thể hiện tranh. Phân tích cho các em thấy được cái hay, cái đẹp được thể

8
hiện qua các bức tranh đó, động viên các em ai cũng có thể vẽ đẹp. Vì thế sự
căng thẳng và chán nản trong mỗi giờ học được giảm bớt đi, các em đã có hứng
thú hơn với các tiết học. Sau đó trong những bài học tơi khuyến khích các em
vẽ nhiều và vẽ đẹp cho học sinh tự nhận xét, tự đánh giá tác phẩm của bạn có
đẹp hay khơng đẹp và vì sao? Như vậy tơi đã hướng dẫn cho các em biết tự
nhận xét, đánh giá được bài vẽ của bạn và mình ( có thể giới thiệu bài trực tiếp

trên màn hình học Zoom hoặc trong Zalo nhóm).

Mơn học Mĩ thuật khơng chỉ địi hỏi các em vẽ phải có tính sáng tạo, vẽ
đẹp mà các bài tập thực hành cịn địi hỏi các em có sự cảm nhận giá trị nghệ
thuật, nắm được mục tiêu giáo dục ở trong mỗi bài học. Vì thế trong q trình
giảng dạy tơi đều phải lựa chọn các phương pháp sao cho phù hợp.
Ví dụ: Với bài tập nặn con vật hay thực hành Mĩ thuật tuỳ vào nội dung mà có
thể chia nhóm đối tượng học sinh khá, giỏi, trung bình để giáo viên giao bài để
có những tác phẩm đẹp, phù hợp với những những sáng tạo bất ngờ, dưới sự
hướng dẫn của giáo viên. Với cách này thì tồn bộ học sinh cần phải để ý, tham
gia quân số rồi mới trả lời, mới vận dụng được vào làm bài tập thực hành mà
giáo viên yêu cầu.

Việc muốn học sinh thực sự tập trung vào mơn học thì địi hỏi phải có sự
quan tâm của giáo viên, giáo viên cần phải chuẩn bị đầy đủ bài dạy, đồ dùng
dạy học phải sát với nội dung bài học, đẹp và hấp dẫn để lôi cuốn học sinh.

Muốn học sinh thể hiện được những tác phẩm theo cảm nhận của riêng
mình thì người giáo viên phải gợi ý, giảng giải đặc biệt là phải tạo ra được
khơng khí sôi nổi, thoải mái, học mà chơi, chơi mà học, khích lệ, động viên học
sinh tự tìm tịi, tự sáng tạo ra những cái hay, cái đẹp ở mỗi bài học, từ đó học
sinh có thể lựa chọn và vận dụng linh hoạt vào các bài tập sau này của mình.

Trên thực tế muốn có tiết học trở lên hấp dẫn, ln cuốn, tìm tịi, khám
phá, phát huy được trí tưởng tượng, sáng tạo của mình thì giáo viên là người
phải hiểu sâu sắc được mục tiêu giáo dục. Vì thế tiết học mới có thể tốt hơn,

9
ngoài ra phải hướng dẫn cho các em tiếp xúc thực tế với tự nhiên.

Giúp các em cảm nhận được vẻ đẹp muôn màu của thế giới thực, hướng
các em vào việc chọn nội dung tranh, sử dụng sắc màu, hiểu được bố cục, cách
chọn hình, mảng chính, phụ và luật xa gần. Sau đó các em tự thể hiện theo cảm
nhận riêng của mình. Những buổi học như vậy đã đem lại cho học sinh sự hứng
thú và ấn tượng tốt đẹp đối với từng tiết học.

Nói tóm lại, việc giảng dạy mơn Mĩ thuật trong trường Tiểu học tuy là
kiến thức rất cơ bản, song để chất lượng giáo dục đạt hiệu quả lại là một vấn
đề khó khăn địi hỏi người giáo viên làm cơng tác giảng dạy mơn Mĩ thuật (cịn
gọi là mơn giáo dục thẩm mĩ cho học sinh) phải thực sự linh hoạt và khéo léo,
phải gần gũi với học sinh, hiểu rõ đặc điểm tâm lý của các em là chóng thích,
chóng chán. Mặt khác khi giáo dục nghệ thuật cần dựa vào cảm hứng mới sáng
tác được. Nắm được đặc điểm này tơi đã chọn những thời điểm thích hợp để
động viên khích lệ các em ln tơn trọng ý nghĩ của các em, khơng áp đặt, địi
hỏi cao đối với các em, người giáo viên phải có tính kiên trì, nhẫn lại trong giảng
dạy.

Bằng những biện pháp như vậy tôi thấy học sinh trường tơi có rất nhiều
tiến bộ trong học tập môn Mĩ thuật cả về tâm lý và năng lực. Khi các em có
niềm say mê nghệ thuật thì việc truyền thụ kỹ thuật sẽ thuận lợi hơn, giờ học
sổi nổi hơn, điều đó thúc đẩy khả năng sáng tạo của các em, lôi cuốn các em
vào môn học và học tốt bộ môn học khác.

3. Một số biện pháp dạy và học theo định hướng phát triển năng lực
trong môn Mĩ thuật ở trường Tiểu học.

Căn cứ vào mục tiêu giáo dục đã đề ra cho bậc tiểu học, xác định rõ vai
trị và mục tiêu giáo dục của bộ mơn cũng thông qua thực tế giảng dạy áp dụng
phương pháp mới giúp học sinh thực hiện tốt bộ môn Mĩ thuật tôi tự khẳng
định và rút ra một số kinh nghiệm như sau:

- Môn Mĩ thuật là môn dành thời gian chủ yếu để học sinh thực hành, do

10
vậy giáo viên cần thiết kế bài dạy như một kế hoạch tổ chức các hoạt động, để
học sinh chủ động, tích cực tham gia và phát huy hết khả năng và năng lực của
mình ở mỗi bài vẽ.

- Trong mỗi tiết học, giáo viên cần lựa chọn và phối hợp các phương pháp
dạy học, các sline dạy học sinh động, cuốn hút học sinh để ln ln tạo được
khơng khí học tập vui vẻ, nhẹ nhàng, hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, tránh giờ học
tẻ nhạt, học sinh dễ mất tập trung, làm việc riêng trong giờ học.

- Đối với một số bài vẽ tranh chủ đề, giáo viên có thể tổ chức cho học sinh
hoạt động vẽ theo tổ, theo nhóm để các thành viên trong nhóm( vẽ xong gửi
bài cho nhóm trưởng tập hợp) điều này giúp học sinh có dịp thể hiện năng lực
cá nhân trước bạn bè, thầy cô giáo mà vẫn phần nào tạo sự đồn kết giữa các
học sinh trong tổ, nhóm trong quá trình các em học trực tuyến qua phần mềm
Zoom và gửi bài qua Zalo nhóm.

- Có thể đưa các trị chơi vận động hổ trợ cho nội dung bài học khi thấy
cần thiết, phù hợp, tránh tình trạng mệt mỏi, chán nản khi các em ngồi học
trước màn hình trong thời gian dài

- Tạo mọi điều kiện để tất cả học sinh đều được chủ động, tích cực tham
gia và tham gia có hiệu quả ở các hoạt động, quan tâm nhiều hơn đến các học
sinh nhút nhát, chưa tích cực hoạt động.

- Về phân bố thời gian của tiết học, giáo viên cần lưu ý bố trí thời gian
hướng dẫn bài và thời gian thực hành của học sinh sao cho hợp lí (phần hướng

dẫn của giáo viên chỉ nên từ 10 đến 14 phút, phần thực hành từ 16 đến 20
phút, phần đánh giá từ 4 đến 5 phút ). Trong quá trình học sinh làm bài giáo
viên liên tục yêu cầu học sinh giơ bài qua camera để kiểm tra tiến độ làm bài
cũng như khích lệ tinh thần cho các em.

- Tuỳ theo nội dung của từng bài, giáo viên điều chỉnh thời gian thực
hành của học sinh cho phù hợp, khơng thực hiện máy móc cho tất cả các bài.

- Trong quá trình thực hiện các tiết dạy, giáo viên cần lưu ý học sinh hiểu

11
biết cái đẹp, cảm nhận cái đẹp làm trọng tâm, không nên đi sâu rèn luyện kĩ
năng vẽ.

- Tất cả các bài thực hành của học sinh đều phải được giáo viên đánh giá
thường xuyên theo quy định đánh giá của Bộ.

- Khơng áp đặt địi hỏi q cao đối với học sinh. Nên lấy động viên, khích
lệ là chính, cố gắng tìm những ưu điểm dù nhỏ nhất ở từng học sinh để kịp thời
động viên, khen ngợi.

- Muốn giảng dạy tốt môn học trước hết giáo viên phải hiểu được mục
đích, u cầu của mơn học, từ đó tìm ra cho mình một định hướng giảng dạy
đúng đắn.

- Phải hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu biết được mức độ cảm
nhận của học sinh về thế giới xung quanh thông qua các bài học.

- Luôn tôn trọng gần gũi học sinh.
- Phải có tính kiên trì trong công tác giảng dạy, khéo léo động viên kịp

thời đối với các em. Đặc biệt không nên chê các em trước mặt các bạn trong
lớp.
- Việc quan trọng yêu cầu của mỗi tiết học là giáo viên phải chuẩn bị đầy
đủ đồ dùng trực quan, trực quan phải đẹp, hấp dẫn để học sinh quan sát.
- Sử dụng linh hoạt trong phối hợp các phương pháp dạy học.
- Thường xuyên trao đổi để tìm ra phương pháp dạy học thích hợp.
- Ứng dụng thông tin phần mềm công nghệ thông tin vào mơn Mĩ thuật
như tìm hiểu các phần mềm hỗ trợ dạy Mĩ thuật, các video hướng dẫn sáng
tạo, hiệu quả, ... có như vậy chất lượng học tập mới đạt kết quả cao.

IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.

Qua thời gian giảng dạy được áp dụng những phương pháp mới trong
soạn và giảng qua hơn 1 học kỳ, với sáng tạo của thầy và họat động tích cực của
học sinh cùng với một số phương pháp tổ chức chơi hợp lý, bản thân tôi nhận
thấy kết quả đạt được một cách rất tích cực với tỷ lệ học sinh u thích mơn
học Mĩ thuật đạt những yêu cầu cụ thể là rất khả quan, điều đó chứng tỏ thành

12

tích đạt được qua trải nghiệm hồn tồn có sức thuyết phục. Những con số

biểu hiện trong bảng thống kê dưới đây đã nói rất rõ điều đó:

*Kết quả giữa học kì II

Năm học 2021 – 2022 (sau khi đã áp dụng)

Khối Tổng số Thích học vẽ Khơng thích học vẽ

lớp học sinh SL % SL %

1 77 em 77 em 100 % 0 em 0 %
71 em 100 %
2 71 em 90 em 100 % 0 em 0 %
90 em 100 %
3 90 em 63 em 100 % 0 em 0 %

4 90 em 0 em 0 %

5 63 em 0 em 0 %

Với kết quả như trên, tôi thấy việc dạy học Mĩ thuật muốn có kết quả
giảng dạy cao thì người thầy phải khơng ngừng tìm tịi và đổi mới phương pháp
dạy học. Để tạo được cách dạy lấy học sinh làm trung tâm cho bài dạy, giáo
viên chỉ là người hướng dẫn, gợi mở, thì ngồi việc sử dụng một số phương
pháp dạy truyền thống còn cần kết hợp nhiều phương pháp khác để tiết học
sinh động lôi quốn học sinh tham gia hơn. Với kết quả này, mỗi chúng ta cũng
khơng lấy đó làm bằng lịng để rồi dừng ở đó. Theo tơi đã là giáo viên thì việc
học hỏi, tìm tịi và sáng tạo trong cách dạy là một nhiệm vụ mỗi ngày của người
thầy, hoạt động đó phải được diễn ra thường xuyên có như vậy mới đáp ứng
được yêu cầu ngày càng cao đối với tri thức, và đặc biệt có thể tạo điều kiện
cho học sinh vững vàng bước vào chương trình Mĩ thuật ở bậc Trung học cơ sở.

Vì vậy tơi sẽ áp dụng những biện pháp này vào trong việc giảng dạy của
mình để chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật của trường Tiểu học .
được tốt hơn và tôi mạnh dạn đưa ra những biện pháp này cho các bạn đồng
nghiệp trong huyện tham khảo và góp ý để cùng nâng cao chất lượng dạy và
học môn Mĩ thuật ở Tiểu học .

V. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM.

Qua thực tế giảng dạy tại trường Tiểu học . trong năm qua tôi luôn xác
định được mục tiêu trong nhà trường, đồng thời cũng hiểu sâu sắc được vai trò
của môn Mĩ thuật trong việc giáo dục học sinh phát hiện ra những mặt hạn chế
và có một giải pháp nâng cao hiệu quả của việc dạy và học môn Mĩ thuật. Tôi

13
thấy việc nắm vững phương pháp và cách tổ chức cơ bản về mơn Mĩ thuật cũng
như việc xây dựng cho mình một cách tổ chức dạy học vững chắc cịn có tìm ra
những giải pháp dạy học phù hợp của môn Mĩ thuật sẽ có tác dụng và ý nghĩa
rất quan trọng trong hoạt động dạy và học, giúp cho giáo viên có một định
hướng đúng đắn, phù hợp một cách thức tổ chức giờ hợp lý giúp cho học sinh
hứng thú tìm hiểu, khám phá thế giới thẩm mĩ một cách say mê, hấp dẫn, góp
phần giáo dục nên những con người tồn diện hơn theo 4 mục đích : Đức - Trí -
Thể - Mĩ.

VI. Ý NGHĨA CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.

- Việc nâng cao chất lượng dạy và học là một trong những biện pháp mà
không thể thiếu trong công tác giảng day, nó có ý nghĩa đặc biệt quan trọng
trong việc giảng dạy và tiếp thu bài của học sinh. Chính vì vậy trong một tiết học
Mĩ thuật giáo viên phải biết kết hợp các biện pháp nói trên một cách linh hoạt
để đạt được hiệu quả cao trong việc dạy và học. Nên lấy học sinh làm chủ đạo
hướng cho các em vừa học vừa chơi, không nên áp đặt, để các em khơng có
cảm giác chán nản khi tham gia mơn học đặc biệt trong q trình học trực
tuyến. Giúp các em phát huy hết khả năng của mình vào bài học.

VII. KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG, TRIỂN KHAI.

Trên đây, tơi đã trình bày “Một số biện pháp day và học theo hướng
phát triển năng lực trong môn Mĩ thuật ở tiểu học ” . Với giải pháp này, tôi đã
triển khai và áp dụng dạy với tất cả đối tượng học sinh, thực chất nó mang lại
kết quả rất cao. Bởi từ phương pháp này giáo viên sẽ giúp các em nắm được
nắm được cái hay, mới lạ trong việc tiếp thu bài, giúp cho các em ngày càng yêu
quý môn học hơn. Tôi mạnh dạn thực hiện giảng dạy trong những năm học tới.
Vì thời gian có hạn nên tơi mới tìm ra được một số giải pháp trên, nhưng tơi sẽ
cố gắng hơn nữa để tìm ra một số giải pháp tối ưu hơn, để đóng góp cho nền
giáo dục Mĩ thuật của tồn ngành nói chung và trường Tiểu học . nói riêng.
Giúp học sinh phát triển tồn diện về “Đức - Trí - Thể - Mĩ”

VIII KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT.

14
Để cho việc dạy và học môn Mĩ thuật được tốt hơn, tôi mong các cấp
lãnh đạo quan tâm hơn nữa đến việc giảng dạy bộ mơn này, và tơi có một số
kiến nghị sau :
1- Nhà trường cần có phịng học chức năng đầy đủ về cơ sở vật chất.
2- Phòng GD&ĐT huyện quan tâm tới các buổi sinh hoạt cụm.
3- Sở GD&ĐT cần tổ chức các buổi chuyên đề nâng cao việc giảng dạy
môn Mĩ thuật.
4- Bộ GD& ĐT cần có một số đồ dùng dạy phân môn Mĩ thuật cụ thể hơn,
nhiều hơn.
5- Phụ huynh cần quan tâm đến con em mình nhiều hơn, sát thực hơn đối
với việc học Mĩ thuật của các em, cụ thể là đồ dùng học tập.

6- Giáo viên phải có lịng nhiệt tình, tâm huyết với chuyên môn. Phải
thường xuyên sưu tầm, học hỏi kinh nghiệm cũng như mạnh dạn áp dụng
những phương pháp mới.

Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi về việc áp dụng một số
phương pháp dạy học để dạy tốt hơn môn Mĩ thuật mà tôi đã mạnh dạn viết
thành sáng kiến kinh nghiệm nhằm đưa ra một phương pháp mới để đồng
nghiệp bộ môn cùng tham khảo và xây dựng. Cho nên, chắc chắn sẽ còn nhiều
điều khiếm khuyết và chưa hồn thiện, có những vấn đề có thể chưa cụ thể hố
hoặc vẫn cịn bỏ ngỏ. Mong rằng các cấp lãnh đạo, bạn bè đồng nghiệp cùng
chung sức góp ý xây dựng để sáng kiến kinh nghiệm này hoàn thiện hơn, chỉnh
chu hơn.

., ngày 38 tháng 3 năm 2022

NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

15

TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Phương pháp giảng dạy Mĩ thuật (Nhà xuất bản Giáo dục )
- Thiết kế bài giảng Mĩ thuật lớp 1; 2; 3; 4; 5 (Nhà xuất bản Văn Hoá )
- Sách giáo khoa Mĩ thuật lớp 1 ( Bộ sách Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo
dục)
- Sách giáo viên Mĩ thuật lớp 1 ( Bộ sách Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo
dục)
- Sách giáo khoa Mĩ thuật lớp 2 ( Bộ sách Chân trời sáng tạo)
- Sách giáo viên Mĩ thuật lớp 2 ( Bộ sách Chân trời sáng tạo)
- Sách Học Mĩ thuật 3; 4; 5 ( Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam )

16
- Sách Dạy Mĩ thuật lớp 3; 4; 5 ( Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam )
- Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên Tiểu học
- Giáo trình Mĩ thuật ( Nhà xuất bản Đại học sư phạm.)

Minh chứng kèm theo
*Để chứng minh những hiệu quả trên tôi đưa ra một số tiết dạy mẫu
như sau :
Ngày soạn: 20/12/2021
Ngày dạy: 21,28/12/2021

Chủ đề. THIÊN NHIÊN
Bài: NHỮNG CHÚ CÁ ĐÁNG YÊU

(2 tiết)
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
1. Phẩm chất: HS thêm yêu vẻ đẹp của thiên nhiên trong tác phẩm mĩ thuật.

- HS nhận biết được cách tạo hình bằng xé, dán giấy màu.

17

2. Năng lực:

- HS tạo được hình cá bằng cách xé, dán giấy màu.

- HS nhận biết được giá trị của sự hợp tác trong hoạt động sáng tạo mĩ

thuật.

- HS nêu được cảm nhận cá nhân về sản phẩm của nhóm mình, nhóm bạn.

II. PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC:

- Phương pháp thuyết trình, vấn đáp, trực quan, thực hành, xem video bài.

- Hình thức: Hoạt động cá nhân.

III. ĐỒ DÙNG VÀ PHƯƠNG TIỆN

1.GV chuẩn bị:
- Sách Giáo viên Mĩ thuật 1.
- Hình ảnh cá trong thiên nhiên và sản phẩm cá được tạo từ xé dán.

2.HS chuẩn bị:
- Sách Mĩ thuật 1.
- Vở bài tập Mĩ thuật 1.
- Giấy vẽ, bút chì, giấy màu, hồ dán,...

IV. CÁC HOẠT ĐỘNG CHỦ YẾU

Nội dung Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học

Tiết 1: Hoạt sinh
* Khởi động: Cho HS quan sát hình - Ổn định.

động mở đầu ảnh những con cá có hình và màu - Thực hiện theo lệnh

sắc phong phú: GV.

+ Bức tranh có hình ảnh con vật gì?

+ Em có biết bài hát "Cá vàng bơi" - Quan sát.

không?

- Yêu cầu cả lớp hát bài hát "Cá + Con cá.

2. Khám phá vàng bơi"!

> Giới thiệu chủ đề, bài học. + Cả lớp hát.

- GV viết đầu bài.

- GV nêu mục tiêu của bài. - Lắng nghe, quan sát.

- Cho HS quan sát các hình ảnh

trong SGK Mĩ thuật 1 trang 38 và

tranh/ ảnh do GV chuẩn bị:

Gợi mở: - Quan sát

+ Hãy kể tên chú cá mà em biết?

Hãy miêu tả đặc điểm một chú cá - Vài HS trả lời.

mà em biết?

Tiết 2: 18 + Đầu, thân, đuôi, vây,
3.Luyện tập, + Chú cá gồm có những bộ phận vẩy,..
thực hành. nào? + Phong phú,..
+ Khác nhau.

+ Màu của chú cá như thế nào? + Xé, dán.
+ Hình của những chú cá giống hay - Lắng nghe.
khác nhau?
+ Những chú cá được làm bằng - Quan sát SGK trang
cách nào? 39.
=> Những chú cá được tạo bằng - HS trả lời theo nhận
cách xé, dán giấy màu. biết.
b)Hoạt động 2: Kiến tạo kiến thức - - Quan sát, lắng nghe
kĩ năng và trả lời theo nhận
- Yêu cầu HS quan sát hình SGK Mĩ biết.
thuật 1 trang 39 và yêu cầu HS nêu
cách thực hiện cách tạo hình cá. - Lắng nghe.
- Thao tác trực tiếp trên bảng lớp. - Làm VBT.
+ Bước 1: Xé hình thân cá theo - Lớp trả lời nối tiếp.
tưởng tượng.
+ Bước 2: Cùng bạn xé nhỏ giấy - Quan sát và lắng
màu để làm vây, đuôi, mắt,.. cá. nghe.
+ Bước 3: Lựa chọn, sắp xếp và dán - Quan sát và trả lời.
thành hình cá.
- Lưu ý: Có thể dùng tập chí cũ và
giấy màu vụn làm vây, đuôi, mắt và
trang trí cá.
- Yêu cầu HS làm bài tập 1 trong
VBT Mĩ thuật 1 trang 22.
=> Tóm tắt: Có thể tạo hình cá bằng
cách xé dán giấy màu.
- Yêu cầu HS làm bài tập 2 trong
VBT Mĩ thuật 1 trang 23.
- Yêu cầu HS quan sát SGK Mĩ thuật
1 trang 40,

Gợi mở:
+ Chú cá của em có hình dáng thế
nào? Tên cá là gì?
+ Thân cá dài hay ngắn?

4.Vận dụng, 19 - Lắng nghe.
trải nghiệm. - Trưng bày sản phẩm.
+ Cá có màu gì? - Vài HS giới thiệu, chia
+ Em sẽ chọn những giấy màu nào sẻ sản phẩm của mình,
để tạo các bộ phận của cá? của bạn.
+ Em sẽ trang trí thế nào để chú cá
đáng yêu hơn? - Lắng nghe.
=> Tóm tắt: Cá có rất nhiều loại; - Tự vẽ màu vào cách
hình dáng, màu sắc của chúng cũng hình ngơi sao trong
khác nhau. VBT 1.
Tổ chức cho HS trưng bày và chia
sẻ sản phẩm của mình, của bạn. - Thực hành nhóm.
+ Em thích đàn cá nào? Vì sao?
+ Em ấn tượng với chú cá nào? Em - Lắng nghe và vài HS
học hỏi được gì qua bài làm của
bạn?
+ Cách trang trí của chú cá nào
đáng yêu?
+ Em biết tên chú cá nào?
+ Em đã hài lòng về chú cá của
mình chưa?
+ Cần làm gì để tạo bức tranh đàn
cá?
- Nhận xét.
- Hướng dẫn HS tự đánh giá bằng

cách vẽ màu vào hình ngơi sao
trong VBT 1.
+ Hoàn thành tốt: Vẽ màu vào 3
hình ngơi sao.
+ Hồn thành: Vẽ màu vào 2 hình
ngôi sao.
+ Chưa hoàn thành: Vẽ màu vào 1
hình ngơi sao.
- Yêu cầu HS tập hợp các sản phẩm
cá nhân và khuyến khích trang trí
thêm để tạo thành bức tranh đàn
cá.
+ Em thích đàn cá của nhóm mình
không?

20 nhắc lại.
+ Nếu có nhiều thời gian hơn em sẽ - Lắng nghe.
làm thêm gì cho bức tranh của
nhóm mình? - Về nhà chuẩn bị đầy
- Kết hợp các sản phẩm cá nhân có đủ đồ dùng cho tiết
thể tạo được bức tranh chung. sau.
- Đánh giá giờ học, tuyên dương HS
tích cực, động viên, khuyến khích
các HS chưa hoàn thành bài.
- Chuẩn bị đồ dùng cho Bài: Gương
mặt đáng yêu (SGK, VBT Mĩ thuật 1,
bút chì, tẩy, giấy vẽ, màu vẽ,...).

Điều chỉnh sau tiết dạy:..........................................................................................
................................................................................................................................

Ngày soạn: 24/11/2021
Ngày giảng: 25,30/11- 06/12/2021

CHỦ ĐỀ 6: TRÁI CÂY BỐN MÙA
I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT:
1.Phẩm chất: Biết yêu quý và bảo vệ cây cối, biết chức năng và ích lợi của quả
đối với đời sống con người.
2.Năng lực:
- Năng lực chung: Nêu được đặc điểm về hình dáng và vẻ đẹp của một số loại
trái cây quen thuộc.
+ Vẽ, nặn hoặc xé dán được một vài loại trái cây theo ý thích.
- Năng lực đặc thù: Giới thiệu, nhận xét và nêu được cảm nhận về sản phẩm
của nhóm mình, nhóm bạn.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC:
- Phương pháp thuyết trình, xem video, trực quan, thực hành.
- Hình thức: Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm.
III. ĐỒ DÙNG VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- Chuẩn bị của giáo viên: Giáo án, SGK, SGV.
+ Ảnh, tranh vẽ, nặn trái cây. Video bài giảng.
- Chuẩn bị của học sinh: Giấy vẽ, bút chì, tẩy, màu vẽ, kéo, hồ dán, đất nặn.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: